Schoolondersteuningsplan 2014-2015 (2018) dr. Aletta Jacobs College, Hoogezand School voor praktijkonderwijs, vmbo, havo en vwo
versie 4 – 24/06/2014
Inhoudsopgave Voorwoord 1. Visie en uitgangspunten ten aanzien van de leerlingenbegeleiding ............................................... 9 1.1 Grondslag .................................................................................................................................. 9 1.2 Missie......................................................................................................................................... 9 1.3 De veilige school ...................................................................................................................... 10 2. Beleid ten aanzien van leerlingenbegeleiding ............................................................................... 11 2.1 Uitgangspunten leerlingbegeleiding ....................................................................................... 11 2.2 Beleid ten aanzien van Passend Onderwijs ............................................................................. 12 2.3 Inrichting van de school .......................................................................................................... 12 2.5 Het toelating- en aanmeldingsbeleid ...................................................................................... 12 2.5.1 Het wettelijk kader ........................................................................................................... 12 2.5.2 Aanmeldingsprocedure .................................................................................................... 14 2.5.3 Plaatsingsbesluit ............................................................................................................... 15 2.6 Positie ouders .......................................................................................................................... 16 2.6.1 Huisbezoeken ................................................................................................................... 16 2.6.2 Ouderavonden .................................................................................................................. 16 2.6.3 Ouders en zorgplicht ........................................................................................................ 16 2.6.4 Ouders en medezeggenschap .......................................................................................... 17 2.6.5 Ouders en betrokkenheid bij de school ........................................................................... 17 2.7 Beleid ten aanzien van taal en rekenen .................................................................................. 17 2.8 Beleid ten aanzien van zieke leerlingen .................................................................................. 18 2.9 Beleid ten aanzien van hoogbegaafde leerlingen ................................................................... 18 2.10 Beleid nascholing en deskundigheidsbevordering t.a.v. de leerlingenbegeleiding .............. 18 2.11 Kwaliteitszorg en borging van de leerlingenbegeleiding ...................................................... 19 2.12 Nazorg ................................................................................................................................... 19 3. Basisondersteuning: Organisatie en aanbod van leerlingenbegeleiding ...................................... 21 3.1 De ondersteuningsstructuur ................................................................................................... 21 3.1.1 Inleiding ............................................................................................................................ 21 3.1.2 Sector- en teamplan ......................................................................................................... 21 3.1.3 Ontwikkelingsperspectief ................................................................................................. 21 3.1.4 Handelingsplan ................................................................................................................. 21 3.1.5 Groepshandelingsplan ...................................................................................................... 22 3.1.6 Stageplan (alleen binnen het praktijkonderwijs) ............................................................. 22 3.1.7 Leerlingenbespreking ....................................................................................................... 22 3.1.7.1 Groepsbespreking...................................................................................................... 22 3.1.7.2 Individuele leerlingenbespreking .............................................................................. 23 3.1.7.3 Rapportbespreking .................................................................................................... 23 3.1.7.4 Overdrachtsgesprekken ............................................................................................ 23 3.1.7.5 Coachingsgesprekken ................................................................................................ 23 3.1.8 Intern Ondersteuningsteam (IOT) .................................................................................... 24 3.1.9 Aletta Advies Team (AAT) ................................................................................................. 25 3.1.10 Leerlingenvolgsysteem ................................................................................................... 25 3.1.11 Leerlingendossier ........................................................................................................... 25 3.1.11.1 Papieren dossier ...................................................................................................... 25 3.1.11.2 Digitale dossier ........................................................................................................ 26 3.1.11.3 Portfolio ................................................................................................................... 26 3.1.12 Uitstroom en doorstroom .............................................................................................. 26 3.2 Ondersteuningsaanbod ........................................................................................................... 26 3.2.1 SOVA-training ................................................................................................................... 26 2
3.2.2 Faalangsttraining .............................................................................................................. 27 3.2.3 Huiswerk maken op school in de onderbouw .................................................................. 27 3.2.4 Hulplessen ........................................................................................................................ 27 3.2.5 Ondersteuning bij dyslexie en dyscalculie........................................................................ 27 3.2.5.1 Ondersteuning bij dyslexie ........................................................................................ 27 3.2.5.2 Ondersteuning bij dyscalculie ................................................................................... 28 3.2.6 Extra examentraining ....................................................................................................... 28 3.2.7 Extra mentoruur (vmbo)................................................................................................... 28 3.2.8 Extra bewegen in het vmbo (Aletta Sportief) ................................................................... 28 3.2.9 Opvang buiten de les ........................................................................................................ 28 3.2.10 Branchegerichte cursussen (pro).................................................................................... 28 3.2.11 Loopbaanoriëntatiebegeleiding (LOB) ........................................................................... 29 3.3 Betrokkenen bij de ondersteuning .......................................................................................... 29 3.3.1 Inleiding ............................................................................................................................ 29 3.3.2 Docent .............................................................................................................................. 29 3.3.3 Mentor.............................................................................................................................. 29 3.3.4 Teamleider ........................................................................................................................ 29 3.3.5 Directeur ........................................................................................................................... 29 3.3.6 Algemeen directeur .......................................................................................................... 29 3.3.7 Decaan .............................................................................................................................. 30 3.3.8 Intern begeleider .............................................................................................................. 30 3.3.9 Ondersteuningsvoorzitter ................................................................................................ 30 3.3.10 Orthopedagoog .............................................................................................................. 30 3.3.11 Taalcoördinator .............................................................................................................. 30 3.3.12 Rekencoördinator ........................................................................................................... 30 3.3.13 Coördinator hoogbegaafden .......................................................................................... 30 3.3.14 Vertrouwenspersoon klachten en intimidatie (voor leerlingen en medewerkers)........ 31 3.3.15 Administratie .................................................................................................................. 31 3.3.16 Conciërge ........................................................................................................................ 31 3.3.17 Schoolmaatschappelijk werker....................................................................................... 31 3.3.18 Schoolarts ....................................................................................................................... 31 3.3.19 Leerplichtambtenaar ...................................................................................................... 31 4. Extra ondersteuning ...................................................................................................................... 33 4.1 Ondersteuningsarrangementen binnen de school ................................................................. 33 4.1.1 Praktijkonderwijs .............................................................................................................. 33 4.1.2 Leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) ....................................................................... 33 4.1.3 Begeleiding hoogbegaafden ............................................................................................. 33 4.1.4 Leerwerktraject (vmbo) ................................................................................................... 34 4.1.5 Begeleiding overige leerlingen met extra ondersteuning ................................................ 34 4.2 Ondersteuningsarrangementen bovenschools ....................................................................... 34 5. Grenzen aan het onderwijsaanbod ............................................................................................... 35 6. Ambities......................................................................................................................................... 37 6.1 Reflectie op ontwikkelingen in de afgelopen periode............................................................. 37 6.2 Beleidsvoornemens 2014-2018 ............................................................................................... 37 6.3 Ontwikkelagenda 2014-2015 .................................................................................................. 38
3
Afkortingenlijst AAT AJC AMK BJZ CJG CvA CWI DUO G GGD GGZ Havo (h) IOP IOT ITP LOB Lwoo LWT OPP REC RMC PCL Pro Pso ROC SOP SOVA VNN Vmbo Vmbo Bb Vmbo Kb Vmbo T VO Vwo (v) WIW WOT WPR ITO
Aletta Adviesteam (schoolondersteuningsteam) dr. Aletta Jacobs College Advies- en Meldpunt Kindermishandeling Bureau Jeugdzorg Centrum Jeugd en Gezin Commissie van Advies Centrum Werk en Inkomen Dienst Uitvoering Onderwijs Gymnasium Gemeentelijke gezondheidsdienst Geestelijke gezondheidszorg Hoger algemeen voortgezet onderwijs Individueel Ontwikkelplan Intern Ondersteuningsteam Individueel Transitieplan Loopbaan oriëntatie en begeleiding Leerwegondersteunend onderwijs Leerwerktraject Ontwikkelingsperspectief Regionale Expertise Centra Regionaal Meld- en Coördinatiecentrum Permanente Commissie Leerlingenzorg Praktijkonderwijs Praktische sector oriëntatie Regionaal opleidingscentrum Schoolondersteuningsplan Sociale vaardigheden Verslavingszorg Noord Nederland Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Basisberoepsgericht Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Kaderberoepsgericht Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Theoretisch Voortgezet onderwijs Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs Wet inschakeling werkzoekenden Werken Onder Toezicht Wet Persoonsregistratie Intern Team Ondersteuner
4
Bijlagen Geel = Nog ontwikkelen/Update nodig
Blauw = document komt nog van een andere partij
A
Protocollen/beleidsdocumenten
A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A10 A11 A12 A13 A14 A15
Onderwijsondersteuningsprofielen havo, vwo, vmbo, praktijkonderwijs 2012-2013 Veiligheidsplan (anti-)Pestprotocol Verzuimbeleid Protocol medicijnverstrekking en medisch handelen Protocol verlies en rouwverwerking Klachtenregeling Meldcode kindermishandeling (Nog verder ontwikkelen in 2014-2015) Taalbeleidsplan Rekenbeleidsplan Beleidsplan hoogbegaafde leerlingen Inhoudsopgave leerlingendossier Dyslexiebeleid Beleid t.a.v. uit de les sturen van leerlingen Leerlingenstatuut met daarin het beleid ten aanzien van schorsing en verwijdering en het beleid ten aanzien van klachten Convenant Jeugd en Veiligheid Rebound/schakelvoorziening Time Out Procedure crisissituaties ten aanzien van leerlingenzorg Stroomschema voor interne verwijzing leerling naar ITO/AAT Aanmeldingsprocedure ITO (Update nodig) (Deel-)ondersteuningsplan pro (Update nodig) Aanmeldingsprocedure AJC Werkwijze OPP Werkwijze CvA
A16 A17 A18 A19 A20 A21 A22 A23 A24 B B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12
Formulieren Aanmeldingsformulier nieuwe leerlingen Aanmeldingsformulier begeleiding schoolarts Signaleringslijst (Z.s.m. update voor IOT/AAT maken) Aanmeldingsformulier IOT (maken + ook voor AAT?) Aanmeldingsformulier CvA (moet nog vanuit het samenwerkingsverband komen) Gemeenschappelijk overeengekomen format Onderwijskundig Rapport in het swv Groningen Ommelanden (moet nog vanuit het samenwerkingsverband komen) Aanmeldingsformulier leerlingenbespreking (Nog ontwikkelen 2014-2015) Onderwijskundigrapport (OKR) Aanmeldingsformulier RVC Handelingsplan Dossieranalyse pro Ontwikkelingsperspectief (Nog ontwikkelen in 2014-2015 / komt vanuit samenwerkingsverb.)
5
C C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 C14 C15 C16 C17 C18 C19 C20 C21
Ketenpartners GGD GGZ Bureau Jeugdzorg Lentis Jonx Centrum voor Jeugd en Gezin Algemeen en/of schoolmaatschappelijk werk MEE Leerplichtambtenaar HALT Politie/jeugdagent Regionale Verwijsindex Zorg voor Jeugd Regionaal Meld- en Coördinatiecentrum (RMC) Groningen Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) Raad voor de Kinderbescherming Autisme Team Noord Nederland UWV WERKbedrijf Bedrijfsleven Regionaal opleidingscentrum (ROC)_ Verslavingszorg Noord Nederland (VNN) Hanze Aansluiting vo-hbo (Hanze Hogeschool) Signaleringssysteem Zorg voor Jeugd Groningen
6
Voorwoord Voor u ligt het schoolondersteuningsplan (SOP) 2014-2015 (2018). Passend Onderwijs en de daarbij horende zorgplicht vraagt van scholen dat ze zich helder en transparant positioneren en aangeven welke ondersteuning ze kunnen bieden aan leerlingen. Het SOP beschrijft specifiek de diverse aspecten van de ondersteuningsstructuur in de begeleiding van leerlingen en heeft een doorlooptijd van 4 jaar. Het document is een uitwerking van de onderwijsondersteuningsprofielen, die als bijlagen bij dit SOP zijn gevoegd (A1). Het SOP dient weer als bijlage van het schoolplan beschouwd te worden. Het ondersteuningsprofiel is een verplichting vanuit het wettelijk traject rond Passend Onderwijs. Gezien de voortdurende ontwikkelingen op het gebied van de leerlingenbegeleiding wordt het SOP en het bijbehorende profiel jaarlijks geactualiseerd, gepubliceerd en om de 4 jaar opnieuw vastgesteld. Mede op basis van de schoolondersteuningsprofielen van de aangesloten scholen stelt het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden (20.02), waar de school toe behoort, om de 4 jaar een ondersteuningsplan vast. Vanuit dit plan worden de middelen bepaald, waarover de scholen kunnen beschikken om de basis- en extra ondersteuning te realiseren. Het SOP is een verantwoordings- en planningsdocument voor intern en extern gebruik. Het bevat een beschrijving van de huidige situatie van de basisondersteuning en de extra ondersteuningsmogelijkheden voor leerlingen en het formuleert aandachtspunten ter verbetering. Gerealiseerde doelstellingen en actuele ontwikkelingen worden steeds verwerkt in de volgende versie van het SOP. Tevens worden de grenzen aan de ondersteuning aangegeven, die onze school de leerlingen kan bieden. Het dr. Aletta Jacobs College biedt onderwijs aan leerlingen in praktijkonderwijs, vmbo,havo en vwo. De basis- en extra ondersteuning verschilt per afdeling, maar er zijn ook veel overeenkomsten. In de uitwerking van het SOP is daarom gekozen voor één document, waarbij per paragraaf de verschillen per afdeling aangegeven worden, indien van toepassing. De onderwijsondersteuningsprofielen in de bijlage (A1) zijn wel apart per afdeling beschreven. Hoofdstuk 1 en 2 van dit SOP gaan over missie en visie en beleid ten aanzien van de leerlingenbegeleiding. In hoofdstuk 3 wordt de basisondersteuning beschreven (structuur, inhoud en betrokkenen) en in hoofdstuk 4 de mogelijkheden voor extra ondersteuning. Hoofdstuk 5 geeft aan waar de grenzen voor de school liggen in de opvang van leerlingen. In hoofdstuk 6 worden de ambities van de school en de beleidsvoornemens beschreven. Deze zijn verwerkt in een lijst met aandachtspunten, waaruit jaarlijks een ontwikkelagenda wordt opgesteld. Een overzicht van externe partners (sociale kaart), de gehanteerde protocollen/beleidsdocumenten en de meest gebruikte formulieren zijn opgenomen in respectievelijk de bijlagen A, B en C. Het SOP, inclusief de bijbehorende schoolondersteuningsprofielen, wordt geschreven en geactualiseerd onder eindverantwoordelijkheid van de algemeen directeur van de school, ondersteund door de beide directeuren. Desgewenst worden andere functionarissen binnen de school betrokken bij dit proces. Daarna wordt het SOP via de teamleiders besproken in de teams. Vervolgens wordt het voorgelegd aan de bestuurder/algemeen directeur en na een advies van de medezeggenschapsraad definitief vastgesteld. Een afschrift wordt gestuurd aan het samenwerkingsverband Passend Onderwijs en de Inspectie van het Onderwijs. Het SOP is voor ouders en andere belangstellenden ter inzage via de website van de school. In de schoolgids wordt het SOP samengevat en worden ouders gewezen op de integrale versie op de website. Het uitgangspunt voor het inrichten van de ondersteuningstructuur moet zijn dat de zorg naar de leerling gaat en niet andersom. Het onderwijs dient handeling- en opbrengstgericht te zijn. Hierbij heeft het SOP een faciliterende functie. Door het gebruik van het SOP is het voor elke betrokkene binnen en buiten de school helder waar of bij wie informatie over de ondersteuning aan de leerlingen te verkrijgen is en wat de te volgen procedure is. Daar waar dit schoolondersteuningsplan ouders benoemt, wordt uitdrukkelijk ook verzorgers of voogden bedoeld. Tevens daar waar in de tekst hij, hem of zijn staat, wordt uitdrukkelijk ook zij of haar bedoeld. 7
Bestuurder/algemeen directeur:
………………………………………………………….
Handtekening:
………………………………………………………….
Datum:
………………………………………………………….
8
1. Visie en uitgangspunten ten aanzien van de leerlingenbegeleiding 1.1 Grondslag Het dr. Aletta Jacobs College is een openbare school, wat betekent dat alle leerlingen er welkom zijn. De school wil een afspiegeling zijn van de pluriformiteit in onze samenleving. De leerling staat voorop, ongeacht herkomst, geslacht, intelligentie of uiterlijk. Elk individu is er even belangrijk en verdient aandacht. Wij willen dat leerlingen zich thuis voelen op onze school, dat zij school ervaren als een veilige omgeving waarin ze zichzelf kunnen zijn en zich vrij kunnen uiten. In zo’n omgeving willen wij dat leerlingen zich ook leren te houden aan elementaire gedragsregels, regels die nodig zijn om ook later goed te functioneren. Wij willen dat leerlingen en personeel respect voor anderen tonen. Daar worden zij ook op aangesproken als dat nodig is. 1.2 Missie
Het dr. Aletta Jacobs College is een openbare school met een breed onderwijsaanbod en is door het werken in deelscholen tegelijkertijd verrassend kleinschalig. Hierdoor kun jij je optimaal ontplooien. Binnen onze professionele cultuur begeleiden we jou in een sfeer van veiligheid, wederzijds vertrouwen en betrokkenheid op je weg naar zelfstandigheid. Wie je ook bent, wat je ook wilt, wat je ook kunt: samen zorgen we ervoor dat je er komt. En daar zijn we trots op. Uiteraard is deze missie ook leidend in de visie op Passend Onderwijs, welke in onderstaand schema is weergegeven. Alle leerlingen zijn succesvol op school.
Leerlingen leven gezond.
Alle leerlingen volgen het onderwijs dat bij hen past.
Leerlingen voelen zich veilig.
2
1
3
Er is specialistische en toegankelijke ondersteuning voor leerlingen die dat nodig hebben.
Het onderwijs op de school is van goede kwaliteit.
Er zijn voldoende fysieke voorzieningen van goede kwaliteit.
In dit schema wordt de relatie gelegd tussen de maatschappelijke doelstelling- alle leerlingen zijn succesvol op school- en de domeinen gezondheid en veiligheid. Hiermee wordt aangegeven dat de doelstelling van Passend Onderwijs niet zonder deze voorwaarden gerealiseerd kan worden. Er is daarvoor ook samenwerking nodig met andere zorginstellingen in de omgeving van de school, de z.g. ketenpartners. Om succesvol te zijn op school is meer nodig dan alleen een Passend Onderwijsaanbod. Leerlingen moeten beschikken over een gezonde levensstijl en zich veilig voelen op school en thuis.
9
Alle leerlingen zijn succesvol op school wanneer zij onderwijs volgen dat bij hen past. Dat vereist ook onderwijsvoorzieningen die van goede kwaliteit zijn en toegankelijke (extra) onderwijs ondersteuning voor leerlingen die dat nodig hebben. Ook hiervoor is samenwerking met andere gespecialiseerde onderwijsvoorzieningen in de regio noodzakelijk. De vereiste samenwerking realiseert de school op het niveau van het samenwerkingsverband. 1.3 De veilige school Veiligheid en geborgenheid zijn absolute voorwaarden om tot leren te komen. Dat betekent dat iedere locatie zich inspant om een veilige schoolomgeving te bieden. Daartoe zijn er heldere afspraken gemaakt ten aanzien van het gebruik en verkopen van (soft)drugs, alcoholgebruik, het plegen van vandalisme, (seksuele) intimidatie, discriminatie, bedreiging en overig crimineel gedrag. Bij het plegen van een misdrijf wordt aangifte gedaan bij de politie. Bij het vermoeden van een bedreiging van een veilig leefklimaat in en om de school of voor het voorkomen van crimineel gedrag van leerlingen in en om de school, kunnen de vertrouwenspersonen van de locaties in alle gevallen melding doen bij de politie en zo nodig overleg voeren over de te nemen maatregelen. Er is dan ook een intensieve samenwerking met de jeugdpolitie van Hoogezand-Sappemeer. De jeugdpolitie en bureau Halt geven jaarlijks voorlichting aan de leerlingen van de eerste klassen vmbo en pro. De Verslavingszorg Noord Nederland (VNN) verzorgt ouderavonden op de verschillende locaties en ondersteunt docententeams. Er is een veiligheidsplan gericht op fysieke en sociale veiligheid (bijlage A2), dat jaarlijks geëvalueerd en bijgesteld wordt. Er wordt een ongevallenregistratie bijgehouden en jaarlijks krijgt de directie een overzicht van deze registraties.
10
2. Beleid ten aanzien van leerlingenbegeleiding 2.1 Uitgangspunten leerlingbegeleiding Doel: De leerling in een bij hem passende leerweg dan wel schoolsoort plaatsen, zodanig dat aan de onderwijsbehoeften van de leerling tegemoet gekomen kan worden. Voor elke leerling zal het team het leerstofaanbod, de leertijd, het onderwijsleerproces en het schoolklimaat trachten af te stemmen op de individuele hulpvragen ten einde voor de leerling optimale opbrengsten te realiseren. Voor leerlingen, die extra ondersteuning nodig hebben wordt dit uitgewerkt in een ontwikkelingsperspectief. Een ontwikkelingsperspectief is te omschrijven als ‘de inschatting van de ontwikkelingsmogelijkheden van de leerling voor een bepaalde langere periode’ en leidt tot een prognose van het uiteindelijke uitstroomniveau van een leerling. In de organisatie van de ondersteuningsstructuur gaan we uit van de twee niveaus: Basisondersteuning; Extra ondersteuning. Niveau 1 Basisondersteuning De basisondersteuning is het aanbod van onderwijs en ondersteuning die de school zelf aan alle leerlingen binnen de eigen schoolorganisatie kan bieden. De kern van de basisondersteuning wordt uitgevoerd in de klas. Onder de basisondersteuning vallen maatregelen die voor alle leerlingen kunnen gelden, zoals het volgen van een faalangsttraining of het bieden van remediale hulp. Ook coaching en begeleiding door deskundigen binnen de school (intern begeleider, orthopedagoog) behoren tot de basisvoorzieningen van de school. Onze basisondersteuning heeft een permanent karakter en is toegankelijk voor alle leerlingen. Onder basisondersteuning kan worden verstaan het geheel van interventies die: overeengekomen zijn binnen het samenwerkingsverband binnen de ondersteuningsstructuur van de school passen onder regie en verantwoordelijkheid van de school vallen waar nodig met inzet van expertise van andere scholen wordt ingezet soms met inzet van ketenpartners worden uitgevoerd zonder (extra) indicatiestelling mogelijk zijn op het overeengekomen kwaliteitsniveau planmatig worden uitgevoerd. Niveau 2 Extra ondersteuning: Dit is ons aanbod van onderwijs en extra ondersteuningsvoorzieningen in de school. Voor de inzet van de specifieke extra ondersteuning aan de leerling, beschikt de school over aanvullende middelen, toegekend door het samenwerkingsverband. De extra ondersteuning kan een tijdelijk en/of aanvullend karakter hebben of is (semi-)permanent van aard en is bestemd voor leerlingen met specifieke onderwijsondersteuningsbehoeften. Extra ondersteuning wordt gedefinieerd als alle vormen van onderwijsondersteuning die de basisondersteuning overstijgen. Het samenwerkingsverband Passend Onderwijs legt de mogelijkheden hiervoor vast in het ondersteuningsplan. Hoewel de basisondersteuning op zichzelf los staat van de extra ondersteuningstoewijzing, bepalen de afspraken daarover in het samenwerkingsverband wel de grenzen tussen basis- en extra ondersteuning. Het is dus mogelijk dat wat Aletta als extra ondersteuning wil zien, door het 11
samenwerkingsverband tot de basisondersteuning wordt gerekend, dan wel niet extra gefaciliteerd wordt. Als Aletta moeten wij dan overwegen de basisondersteuning op te rekken of de grenzen van de (on)mogelijkheden scherper te stellen. Dit geldt voor alle vormen van extra ondersteuning: zowel binnenschools als bovenschools. Tot de extra ondersteuning worden ook het praktijkonderwijs en het leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) gerekend. 2.2 Beleid ten aanzien van Passend Onderwijs Leerlingen met speciale ontwikkelings- en onderwijsbehoeften worden zoveel mogelijk thuisnabij onderwezen en begeleid, tenzij de grenzen van ons onderwijs gehaald worden. Het Aletta is in feite toegankelijk voor iedereen; dat wil zeggen dat in principe leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte welkom zijn op school. De school realiseert zich dat op dit moment niet iedere leerling met een specifieke onderwijsbehoefte het juiste onderwijs geboden kan worden. Per verzoek om toelating wordt dit door interne team ondersteuners (ITO’s) beoordeeld en wordt advies gegeven aan de teamleider om de leerling wel of niet toe te laten. In samenwerking met partijen binnen het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden probeert Aletta bovengenoemde doelstelling te realiseren. Scholing van medewerkers wordt ingezet om hen handelingsbekwaam te maken ten behoeve van de leerling met een specifieke onderwijsbehoefte. 2.3 Inrichting van de school Onze school is een open en transparant gebouw. Opgedeeld in zes deelscholen. Vijf (onderbouw havo en vwo/bovenbouw havo en vwo/vmbo theoretische leerweg/vmbo beroepsgericht onderbouw/vmbo beroepsgericht bovenbouw) in het gebouw aan de Laan van de Sport en één (praktijkonderwijs) aan de Van Heemskerckstraat. De gebouwen zijn kleurrijk en modern ingericht. Het gebouw aan de Laan van de Sport is voorzien van een lift. 2.4 Kengetallen leerlingenbegeleiding De kengetallen leerlingbegeleiding zijn opgenomen in de onderwijsondersteuningsprofielen per afdeling (bijlage A1). 2.5 Het toelating- en aanmeldingsbeleid 2.5.1 Het wettelijk kader Wettelijk is geregeld dat ouders minimaal 10 weken voor aanvang van het nieuwe schooljaar (ijkdatum 1 augustus) hun kind schriftelijk aanmelden. Van de school ontvangen de ouders een aanmeldingsformulier (bijlage B1)dat zij invullen en ondertekenen. Ouders melden hun kind middels het formulier of via de website aan bij de school van hun voorkeur; ouders kunnen hun kind ook direct aanmelden bij een school voor speciaal (voortgezet) onderwijs en zelfs bij meerdere scholen tegelijk, zowel binnen als buiten het samenwerkingsverband. Ouders moeten wel melden of en zo ja, bij welke andere scholen zij om toelating hebben verzocht. Vanaf het moment van aanmelding geldt voor de school de zorgplicht. Na de aanmelding onderzoekt het bevoegd gezag van de school of er extra ondersteuning voor de leerling nodig is. Dit gebeurt op basis van informatie van de ouders en van (indien van toepassing) de school van herkomst middels een onderwijskundig rapport. Dit is het geval bij de overgang van het primair naar het voortgezet onderwijs als ook bij tussentijdse verhuizingen. Ouders informeren de school over alle relevante zaken die de zorg en ondersteuning rond hun kind betreffen. Bij de beslissing over toelating van een kind betrekt het bevoegd gezag (of een door haar gemandateerde toelatingscommissie van de school) de ondersteuningsbehoefte van het kind , zoals die na de aanmelding is vastgesteld (de wijze waarop wordt vastgesteld of een kind voor extra 12
ondersteuning in aanmerking komt, wordt bepaald door het samenwerkingsverband en vastgelegd in het ondersteuningsplan). De school informeert de ouders over de basisondersteuning en mogelijke extra ondersteuning die zij kan bieden. De mogelijkheden van de school om in de ondersteuningsbehoefte te voorzien hangen samen met de expertise van de school zoals vastgelegd in dit SOP, maar ook met de afspraken die met andere bevoegde gezagsorganen zijn gemaakt over de begeleiding van leerlingen met een ondersteuningsbehoefte. De zorgplicht is geen toelatingsplicht voor de school waarbij de leerling is aangemeld. Indien een leerling niet wordt toegelaten, dient de school wel de ouders een plaats op een andere (speciale) school (of scholen) aan te bieden met in achtneming van de ondersteuningsbehoefte van de leerling. De school voert hierover overleg met de ouders. Er geldt een termijn van 6 weken voor de beslissing op een verzoek om toelating, waarbij deze termijn met maximaal 4 weken kan worden verlengd. Ouders worden van de verlenging op de hoogte gesteld. De leerling heeft recht op tijdelijke plaatsing met ingang van 1 augustus van elk jaar indien de toelatingsbeslissing op die datum nog niet is genomen, tenzij de ouders korter dan 10 weken tevoren hebben aangemeld. De zorgplicht van de school geldt niet wanneer ouders weigeren te verklaren dat zij de grondslag van het onderwijs aan de school weigeren te onderschrijven. Evenmin geldt de zorgplicht als er geen plaatsruimte beschikbaar is op school.
13
2.5.2 Aanmeldingsprocedure In het najaar begint het Aletta met de algemene informatie over de school door op een aantal avonden op (speciale) basisscholen voorlichting te geven. Leerlingen uit de brugklas gaan als ambassadeur naar hun basisschool om te vertellen hoe het is om op het Aletta te zitten en wat er op school gebeurt. Later in het jaar volgen de leerlingen van de basisscholen en ouders kennismakingslessen op het Aletta en zijn er aparte informatieavonden voor ouders en leerlingen. Voor alle potentiële (ouders van) leerlingen voor het praktijkonderwijs (pro) is het mogelijk om de deelschool voor praktijkonderwijs te bezoeken. Aanvragen voor (individuele) bezoeken lopen via de teamleider pro. Aanmelding voor het nieuwe schooljaar kan in principe het gehele jaar bij de administratie. Leerlingen met een aanvraag voor leerwegondersteuning of praktijkonderwijs kunnen door de basisscholen vroegtijdig worden aangemeld in november/december. De ouders worden door de basisschool op de hoogte gebracht van de procedure. Op de openbare basisscholen vindt didactisch onderzoek plaats van de leerlingen die door de basisschool zijn geselecteerd. Op deze wijze vindt al de eerste observatie van leerlingen plaats om in een later stadium een integraal beeld van de leerling te hebben. De uitslagen van het onderzoek blijven eigendom van de basisschool. Op grond van deze uitslagen bespreken de leerkrachten van het basisonderwijs de mogelijkheden van vervolgonderwijs met de ouders. Is een aanvraag voor vmbo met leerwegondersteuning dan wel praktijkonderwijs mogelijk, dan moeten de ouders een keuze maken voor een aanmelding bij een school voor het Voortgezet Onderwijs. Hieraan wordt in de kennismakingslessen en in de informatierondes voor ouders per team aandacht gegeven. Hierna volgt aanmelding door de ouders door middel van het aanmeldingsformulier (bijlage B1) of de website. Na de aanmelding kan voor deze leerlingen een aanvullend intelligentieonderzoek gedaan worden en een onderzoek naar prestatie en motivatie. Leerlingen voor leerwegondersteuning worden groepsgewijs onderzocht, leerlingen voor praktijkonderwijs in principe individueel omdat er weinig tot geen valide intelligentietesten zijn voor groepsonderzoek. De ouders worden in kennis gesteld van de uitslagen en op grond van de uitslagen wordt besloten of er (indien noodzakelijk) een toelaatbaarheidaanvraag voor praktijkonderwijs wordt aangevraagd bij de Commissie van Advies (CvA) of een adviesaanvraag extra ondersteuning in de vorm van leerwegondersteunend onderwijs bij de betreffende commissie van het VO-samenwerkingsverband Groningen Ommelanden, waar de school toe behoort. Voor het versturen van de definitieve aanvraag beoordeelt het AAT of de aanvraag volledig is. Bij een positief advies van het AATwordt de aanvraag verstuurd en bij een negatief advies wordt de leerling in overleg met de ouders elders binnen de school geplaatst. De ouders krijgen een kopie van het aanmeldingsformulier CvA (bijlage B5) waarmee de aanvraag wordt gedaan. Voor leerlingen waarvoor een andersoortige aanvraag voor extra ondersteuning gewenst is verloopt de aanmelding individueel bij de betrokken commissie van het samenwerkingsverband. De school beslist in zo goed mogelijk overleg met ouders of een aanvraag voor extra ondersteuning noodzakelijk is om voldoende te kunnen voorzien in de onderwijsbehoeften van de leerling. Indien noodzakelijk kan aanvullend onderzoek gedaan worden door de orthopedagoog om de aanvraag te ondersteunen. Dit geldt voor zowel de aanmelding van nieuwe leerlingen als voor zittende leerlingen, waar zich de noodzaak van extra ondersteuning tijdens de rit voordoet. Voor alle leerlingen geldt dat het Aletta na de aanmelding contact heeft met de verwijzende scholen en de leerlingen bespreekt met de klassenleerkrachten om de aansluiting naar het Aletta goed te laten verlopen (warme overdracht). Wanneer de toelaatbaarheidsverklaring dan wel het positief advies over de extra ondersteuningsaanvraag binnen is, krijgen de ouders een kopie en besluit het Aletta definitief of tot plaatsing kan worden overgegaan. Zie de aanmeldingsprocedure (bijlage A22). 14
2.5.3 Plaatsingsbesluit De school doet binnen 6 weken na aanmelding een passend aanbod. Indien ouders dat wensen, wordt hun kind ingeschreven. Als de school van mening is, dat de leerling binnen de basisondersteuning past, wordt de leerling geplaatst op het niveau, dat volgens de school haalbaar is. Dit geldt ook als de leerling met extra ondersteuning binnen de school kan worden opgevangen. Als de school geen passend aanbod kan bieden, zorgt de school voor een passende plek elders. Indien nodig mag de school de termijn van 6 weken eenmalig met maximaal 4 weken verlengen. Indien noodzakelijk wordt/blijft het kind ingeschreven bij de school van aanmelding totdat een andere passende plek is gevonden. De school beslist, maar ouders worden in dit proces betrokken en desgewenst ondersteund, eventueel met behulp van de diensten van het samenwerkingsverband. Voor leerlingen voor wie opvang noodzakelijk is binnen een school voor Voortgezet Speciaal Onderwijs of in het Praktijkonderwijs heeft het betrokken samenwerkingsverband de taak om een toelaatbaarheidverklaring af te geven. De aanvraag gebeurt door het bevoegd gezag van de school (ouders kunnen dus niet aanmelden!) bij de Commissie van Advies (CvA) van het samenwerkingsverband (bijlage A24). Voor leerlingen die een andere vorm van extra ondersteuning binnen de school of bovenschools behoeven (inclusief leerwegondersteunend onderwijs), geeft het samenwerkingsverband een advies aan de school over de toekenning van een vorm van extra ondersteuning. In beide gevallen wordt een geldigheidstermijn gekoppeld aan de toelaatbaarheidverklaring of het advies extra ondersteuning en ook het overeengekomen bekostigingsniveau wordt vermeld. Ouders ontvangen een afschrift. Na afloop van de gekozen termijn kan door de school een nieuwe toelaatbaarheidverklaring of een nieuw advies voor extra ondersteuning aangevraagd worden. Het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband vermeldt de criteria en procedures die hiervoor gelden. Het SWV geeft een toelaatbaarheidverklaring of een advies extra ondersteuning af, maar het is het bevoegd gezag van de school die beslist over toelating (en verwijdering). Mocht de school negatief over plaatsing besluiten en ouders kunnen zich niet in het besluit van de school vinden, dan kunnen zij zich wenden tot een landelijk opererende onafhankelijke onderwijsconsulent, die bemiddelt en adviseert. Als dit voor ouders niet tot een bevredigende oplossing leidt kunnen ouders bezwaar indienen bij het bevoegd gezag van de school, bij een vooralsnog tijdelijk ingestelde landelijke geschillencommissie toelating en verwijdering of kunnen ouders een bezwaarschrift richten aan een door het samenwerkingsverband ingestelde of ingehuurde onafhankelijke adviescommissie. En tenslotte kunnen ouders beroep aantekenen bij de bestuursrechter (openbaar onderwijs) of de burgerlijk rechter (bijzonder onderwijs). Een reeds door een ander samenwerkingsverband afgegeven toelaatbaarheidverklaring speciaal onderwijs of praktijkonderwijs als ook een beschikking leerwegondersteunend onderwijs is geldig (bijvoorbeeld in geval van verhuizingen) voor elke school van dezelfde schoolsoort in Nederland, tenminste als de geldigheidstermijn nog niet is verstreken. Als de termijn wel is verstreken moet door de nieuwe school bij het ‘oude’ samenwerkingsverband opnieuw een toelaatbaarheidverklaring worden aangevraagd. Leerlingen worden op het Aletta geplaatst op basis van het besluit/het advies voor extra ondersteuning van het samenwerkingsverband en het onderwijskundig rapport volgens een gemeenschappelijk overeengekomen format in het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden (bijlage B6). Geeft deze informatie aanleiding tot verdere vragen dan nemen wij contact op met de basisschool. Op basis van de informatie van het (s)bao + Cito-gegevens worden leerlingen in klas 1 geplaatst in de (dakpan)klassen: g – v – h/v – t/h – kb/t – bb/kb. Leerlingen voor praktijkonderwijs worden in principe op de locatie Van Heemskerckstraat geplaatst. Indien het AAT bij deze leerlingen een perspectief op een vmbo-diploma ziet, kunnen zij ook in een bb/kb klas geplaatst worden. 15
Als de wens van de ouders en het advies van de school van herkomst verschillen, worden beide gehoord en krijgen ouders een plaatsingsadvies. Bij een blijvend verschil beslist de directie, eventueel na inschakeling van een onafhankelijk testbureau. Als ouders geen aanvraag voor extra ondersteuning noodzakelijk achten, maar het is voor het Aletta duidelijk dat dit noodzakelijk is, wordt bij de ouders aangegeven dat plaatsing op Aletta alleen mogelijk is als zij de aanvraag ondersteunen. Nadat bekend is in welke klas de leerling geplaatst wordt, worden de leerlingen nogmaals voor een dagdeel op het Aletta uitgenodigd voor nadere kennismaking in de periode vlak voor de zomervakantie. De mentor maakt voor de leerling, waarvoor extra ondersteuning is toegekend in de vorm van lwoo, pro of anderszins een ontwikkelingsperspectief (OPP). Hierin staat wat de onderwijsbehoeften van de leerling zijn, welke hulp geboden wordt en wat het te verwachten uitstroomprofiel is. In het pro heeft het OPP de vorm van een Individueel Ontwikkelplan (IOP), voor oudere leerlingen aangevuld met een Individueel Transitieplan (ITP). Voor leerlingen binnen het lwoo wordt een groepsontwikkelingsperspectief opgesteld. Bij de instroom van leerlingen met extra ondersteuning vanuit (s)bao wordt de uitslag van het didactisch en psychologisch onderzoek door de ITO’s vertaald in een dossieranalyse (bijlage B11), die richtinggevend is voor de mentor bij het opstellen van het eerste OPP voor een leerling. 2.6 Positie ouders Ouders zijn bij Passend Onderwijs direct belanghebbenden. Een belangrijk nevendoel van Passend Onderwijs is de positie van ouders te verstevigen zowel op individueel niveau ten aanzien van hun eigen kinderen als op collectief niveau. De rol van ouders en de school bij onderwijs en opvoeding is niet gelijk, maar wel gelijkwaardig. Vanuit deze grondhouding vindt de communicatie tussen school en ouders plaats. Ouders zijn primair verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind; scholen zijn primair verantwoordelijk voor het onderwijs. Beiden zijn gericht op hetzelfde doel: kinderen maximale kansen bieden. Als partners trekken school en ouders op om deze doelstelling te bereiken. 2.6.1 Huisbezoeken Over het algemeen vinden gesprekken met ouders op school plaats. Bij langdurige ziekte van een leerling of in andere uitzonderingsgevallen kan een medewerker van de school op huisbezoek gaan. Zowel in het pro als in de onderbouw vmbo gaan de mentoren op huisbezoek als dit wenselijk is. Dit is het geval indien ouders niet verschijnen op een ouderavond, als het dossier hier aanleiding toe geeft of als een kind langdurig ziek is. Dit kan op verzoek van ouders en op verzoek van de mentor. 2.6.2 Ouderavonden Om de prestaties en het welbevinden van de leerling te monitoren en te bevorderen is het van belang dat er regelmatig contact tussen ouders en de school (mentor, vakdocent, teamleider) is. Er worden diverse ouderavonden georganiseerd: Contactavonden vakdocenten; Contactavonden mentoren; Leerjaaravonden (al dan niet met een thema); LOB avonden; Profielkeuze- avonden; Pso- avonden; Ouderavond m.b.t. centraal examen; Ouderavonden voorafgaand aan reizen. 2.6.3 Ouders en zorgplicht Als leerlingen in de loop van de schoolloopbaan een ondersteuningsvraag ontwikkelen die de 16
basisondersteuning van de school overstijgt, worden ouders daarover geïnformeerd. Samen met de ouders bekijkt de school welke extra ondersteuning noodzakelijk is en of die op de eigen school dan wel elders geboden kan worden. De school ziet ouders hierbij als gelijkwaardige gesprekspartner. Ouders en school moeten er wederzijds op kunnen vertrouwen dat de school in het belang van hun kind handelt en op basis van wederzijds gedeelde informatie tot een passend aanbod komt. 2.6.4 Ouders en medezeggenschap Naast het recht op individuele ondersteuning van ouders bij toewijzing van (extra) ondersteuning voor hun kind is er ook collectieve belangenbehartiging in de vorm van medezeggenschap (MR). Onze school kent een MR waarin ouders zitting hebben die o.a. adviesrecht heeft over de vaststelling en wijzigingen van dit SOP en de ondersteuningsprofielen. Een afgevaardigde van de MR heeft zitting in de ondersteuningsplanraad (OPR) van het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden. 2.6.5 Ouders en betrokkenheid bij de school Elke ouder met een kind op onze school is automatisch lid van de Vereniging Ouderraad dr. Aletta Jacobs College. De Centrale Ouderraad vormt het bestuur van de vereniging. Hierin zitten vertegenwoordigers van ouders, afkomstig uit drie deelraden (havo, vwo, vmbo en praktijkschool). De Centrale Ouderraad en de drie deelraden vervullen een brugfunctie tussen ouders en de school en adviseren de oudergeleding van de MR over alle onderwerpen die voor ouders en leerlingen van belang zijn. Daarnaast levert ze een belangrijke bijdrage aan de goede naam van de school in de regio. Jaarlijks worden tevredenheidonderzoeken uitgezet onder de ouders van leerlingen in klas 1 en in klas 3. De resultaten van de onderzoeken onder de ouders van leerlingen in klas 3 worden jaarlijks gepubliceerd in de “Vensters voor Verantwoording”. 2.7 Beleid ten aanzien van taal en rekenen De school heeft een taalbeleid en rekenbeleid ontwikkeld (zie bijlagen A9 en A10). Het voornaamste doel van het taalbeleid is het verbeteren en vergroten van de taalvaardigheid van al onze leerlingen. Het is hierbij belangrijk dat zowel docenten als leerlingen en ouders weten hoe taalvaardig de leerling is binnen de deelgebieden lezen, schrijven, spreken en luisteren en zich bewust worden van het feit dat aandacht voor taalvaardigheid van groot belang is. Docenten moeten het uitdragen in de lessen en in gedrag. Hieronder een opsomming van wat we zoal willen bereiken door met een ‘taalbril’ lessen voor te bereiden en de didactiek en materialen af te stemmen op het verbeteren en vergroten van taalvaardigheid: * verbeteren van leesvaardigheid (waardoor referentieniveaus worden gehaald); * ontwerpen van taalrijke lessen; * aandacht voor leren leren; * vergroten van de woordenschat; * verbeteren van de examenresultaten; * aandacht voor taal in examentraining; * bewustwording van nut; * op de hoogte zijn van wat er kan en al is; * meer vakoverstijgend werken; * in beeld brengen van groei en ontwikkeling van leerlingen; * zichtbare plek voor taal; * doorlopende leerlijn taal. Sinds het jaar 2012-2013 wordt er ook een rekenbeleid gevoerd. Op de lange termijn zal het rekenen een vaste plek innemen binnen de lessen binnen het dr. Aletta Jacobs College. Om ook te kijken of het huidige beleidsplan goed functioneert, zal er aan het eind van elk schooljaar geëvalueerd worden hoe de leerlingen ervoor staan en hoe het dr. Aletta Jacobs College het doet ten opzichte van de landelijke ontwikkelingen. Mochten de resultaten erg afwijken zal er gekeken worden hoe dat bijgesteld moet gaan worden. Het rekenbeleid zal onder de aandacht gebracht worden van alle collega’s zodat het rekenen niet alleen bij de wiskundelessen zal blijven. Daarom zal er naast de 17
rekenlessen ook gewerkt worden aan een draagvlak en een eigenaarsgevoel onder die collega’s. Het is belangrijk om de resultaten systematisch bij te houden en vast te leggen in de leerresultaten van de leerlingen. 2.8 Beleid ten aanzien van zieke leerlingen De wet ‘Ondersteuning Onderwijs Zieke leerlingen’ regelt de voortgang van onderwijs tijdens ziekte van leerlingen. Het Aletta is verantwoordelijk voor het onderwijs, ook als de leerling door ziekte lange tijd geen lessen kan volgen. In overleg met ouders zal het Aletta onderwijs verzorgen tijdens de ziekteperiode. De mentor zal hiervoor het contact met de ouders onderhouden. De onderwijszorg is erop gericht dat de leerling ook tijdens de ziekteperiode betrokken blijft bij het leerproces. Hiermee wordt bereikt dat: Een leerachterstand wordt voorkomen; De leerling actief blijft; De leerling niet in een isolement geraakt. De school kan in het kader van de wet Ondersteuning Onderwijs Zieke leerlingen een beroep doen op gespecialiseerde consulenten van Cedin, onderwijsbegeleidingsdienst uit Drachten of een educatieve voorziening van het UMCG. Zij ondersteunen de school, ouders en leerlingen. 2.9 Beleid ten aanzien van hoogbegaafde leerlingen Het Aletta heeft beleid ten aanzien van hoogbegaafde leerlingen ontwikkeld. Waarschijnlijk zullen niet meer dan het landelijk gangbare percentage hoogbegaafde leerlingen voor het Aletta kiezen. Daarmee is duidelijk, dat het vormen van gehele klassen van hoogbegaafde leerlingen niet mogelijk is. We kijken per individuele hoogbegaafde leerling goed naar de specifieke behoefte en zorgvraag. Dat vraagt om expertise van de medewerker die verantwoordelijk is voor het leerproces van deze leerlingen. Het beleid voor hoogbegaafden beschrijft feitelijk de zorg, die de school kan bieden voor hoogbegaafden (bijlage A11). 2.10 Beleid nascholing en deskundigheidsbevordering t.a.v. de leerlingenbegeleiding Door eigen leerwensen en leervragen in te vullen, kan er scholing gerealiseerd worden. In het schoolplan van de school is het (na)scholingsbeleid als onderdeel opgenomen. Voor alle personeelsleden gelden bekwaamheidseisen: docenten dienen te beschikken over een geëigende lesbevoegdheid. De overige personeelsleden dienen gespecialiseerde opleidingen of cursussen gevolgd te hebben, passend bij hun functie. Iedere collega onderhoudt zijn eigen bekwaamheid d.m.v. het volgen van korte en langere nascholingscursussen of een specifieke opleiding. Voor de ondersteuning van de handelingsbekwaamheid van docenten richt het scholingsbeleid zich ook op het stimuleren van deskundigheidsbevordering m.b.v. de lerarenbeurs. Alle personeelsleden leren van elkaar en met elkaar, door collegiale consultatie, het volgen van lessen bij elkaar, intervisie en onderlinge uitwisseling van interne expertise. Ook de toepassing van de Keiwijzer speelt hierbij een rol. Binnen onze school willen we collega’s in de gelegenheid stellen ook buiten de school expertise op te doen o.a. door deelname aan lerende netwerken en het volgen van externe studiedagen. Met het (deel)team nieuwe kennis verwerven, leerervaringen opdoen, denken, discussiëren en vooral verbeterplannen opstellen, is belangrijk voor de schoolontwikkeling. Elk cursusjaar organiseren we interne (deel)teamstudiedagen. De opbrengsten zijn altijd bedoeld om het onderwijs in de brede zin te verbeteren. Indien nodig worden hiertoe actieplannen opgesteld. Wat wij doen, zal zich moeten vertalen in hoge (onderwijs)opbrengsten en eveneens in de waardering van derden, te 18
weten: ouders en leerlingen, medewerkers en ook de inspectie. In onze school zijn we gewend verantwoording af te leggen en geven we rekenschap aan elkaar. We informeren ouders/verzorgers jaarlijks via de schoolgids over de schoolontwikkelingen en de resultaten. De algemeen directeur rapporteert jaarlijks aan de Raad van Toezicht en het samenwerkingsverband over de schoolopbrengsten en de voortgang in innovaties. 2.11 Kwaliteitszorg en borging van de leerlingenbegeleiding Elke 4 jaar stelt de school een schoolplan op. Dit ondersteuningsprofiel geldt feitelijk als bijlage van het schoolplan. Het beleid en de daarmee te bereiken doelen worden jaarlijks uitgewerkt in een schooljaarplan. Het schooljaarplan bestaat uit 2 delen: het jaarverslag en het jaarplan. Daarmee ontstaat er een cyclisch proces van schoolverbetering. Schoolplan en ondersteuningsprofiel, schooljaarplan (jaarverslag en jaarplan), schoolgids en de overige borgings- en uitvoeringsdocumenten zijn “instrumenten” in ons systeem van kwaliteitszorg. De opbrengsten worden periodiek geëvalueerd en verwoord in het jaarverslag. Door het uitwerken van de verbeterplannen in het schooljaarplan en periodieke evaluatie hiervan (pdca-cyclus) wordt planmatig gewerkt aan verbeteractiviteiten. Het vastleggen van werkwijzen etc. in documenten en deze periodiek bespreken draagt bij aan de borging van de kwaliteit. De school rapporteert in het jaarverslag en de schoolgids aan belanghebbenden. Daarnaast zetten we meerdere kwaliteitsinstrumenten cyclisch in, zoals functionering- en competentiegesprekken, ouder- en personeelsenquêtes, leerlingenquêtes, diverse overlegvormen, klassenbezoeken, collegiale consultaties. Om de kwaliteit van de leerlingenzorg te waarborgen wordt gebruik gemaakt van een systeem waarmee we plannen, observeren, meten, evalueren en weer bijstellen. De doelstelling van dit systeem: de docent stemt zijn organisatie, aanbod en aanpak af op de individuele leerling en de groep in totaliteit op basis van systematisch verkregen gegevens. Middelen die gehanteerd worden ter borging van de leerlingenbegeleiding: • Dossier leerling Het dossier bevat o.a. gegevens van de vorige school, verslagen didactische of psychodiagnostische onderzoeken, toetsresultaten, het ontwikkelingsperspectief, handelingsplannen en verslaglegging van andere deskundigen als schoolmaatschappelijk werker, fysiotherapeut en schoolarts. • Leerlingenvolgsysteem/vorderingenoverzicht en leerlingenjournaal Het leerlingenvolgsysteem is een middel om de ontwikkeling van individuele leerlingen vast te leggen en te volgen. Het leerlingenjournaal is een middel om gebeurtenissen rondom de leerling chronologisch te registreren en te volgen. • Groeps(handelings)plan Het groeps(handelings)plan maakt inzichtelijk hoe de organisatie van het onderwijs in de groep is, hoe de leerstofopbouw is, welke doelen in de loop van het jaar gesteld worden, welke methodieken gehanteerd worden en welke differentiaties worden toegepast. • Ontwikkelingsperspectief (OPP) Het ontwikkelingsperspectief geeft inzicht in het niveau en de “tussenstand” in de diverse ontwikkelingsdomeinen van de betreffende leerling en bevat de specifieke doelen waar dat jaar aan wordt gewerkt. Aan het einde van de schoolperiode stelt de mentor een overdrachtsdossier samen. De teamleider beslist wat aan dit dossier wordt toegevoegd. 2.12 Nazorg De school volgt de leerlingen van de praktijkschool 2 jaar nadat hij de school heeft verlaten. Deze 19
monitoring wordt overlegd aan de inspectie. Voor de andere deelscholen zijn reeds gegevens beschikbaar in Vensters voor Verantwoording.
20
3. Basisondersteuning: Organisatie en aanbod van leerlingenbegeleiding 3.1 De ondersteuningsstructuur 3.1.1 Inleiding Het Aletta is steeds meer een professionele organisatie waarin planmatig wordt gewerkt. Er is een (meerjarig) schoolplan, een jaarlijks sectorplan en een jaarplan. Daarnaast zijn er groepshandelingsplannen en individuele ontwikkelplannen. Leerplannen worden door secties opgesteld en gevolgd 3.1.2 Sector- en teamplan Iedere sector en ieder team heeft zijn eigen jaarplan waarin ook het beleid ten aanzien van de ondersteuning wordt beschreven. 3.1.3 Ontwikkelingsperspectief Voor alle leerlingen die vallen onder de extra ondersteuning wordt een ontwikkelingsperspectief (OPP) opgesteld. Dit is een document waarin wordt omschreven wat de te verwachten uitstroombestemming en het te verwachten uitstroomniveau zal zijn van de leerling (bijlage B12). Het beschrijft hoe dicht de leerling de gestelde doelen kan benaderen en welke ondersteuning daarvoor nodig is. Over het ontwikkelingsperspectief vindt zorgvuldig en op overeenstemming gericht overleg plaats met ouders en eventueel de leerling zelf. Het biedt ouders, school en de Inspectie van Onderwijs houvast bij het reflecteren op de gerealiseerde opbrengsten. Indien ouders het niet eens zijn met het beschreven perspectief is de school het eerste aanspreekpunt. Komt er geen overeenstemming dan kunnen ouders een klacht indienen bij het schoolbestuur. Ook kunnen zij zich richten tot de landelijke geschillencommissie toelating en verwijdering. Het eerste ontwikkelingsperspectief wordt opgesteld binnen 6 weken na plaatsing. Minimaal 1 keer per jaar (wettelijke verplichting) evalueert de school het ontwikkelingsperspectief met ouders en kan het indien nodig worden bijgesteld. De school is verplicht de voortgang te registreren, zodat ouders inzicht hebben of hun kind zich volgens de verwachte lijn ontwikkelt. Indien bij de inrichting van het onderwijs wordt afgeweken van één of meer onderdelen van het onderwijsprogramma, wordt dat in het ontwikkelingsperspectief vermeld. Het ontwikkelingsperspectief hoeft niet door ouders te worden getekend. Wel hebben ouders instemmingsrecht op het handelingsdeel van het ontwikkelingsperspectief. Het OPP wordt opgesteld door de mentor en opgenomen in het digitaal leerlingvolgsysteem. Daarmee is het zichtbaar voor alle lesgevende docenten, teamleider, decaan en overige ondersteuningsdeskundigen binnen de school. 3.1.4 Handelingsplan Voor leerlingen waarbij het ontwikkelingsperspectief niet gehaald dreigt te worden en waarvoor het opgestelde groepsplan niet meer voldoet kan aanvullend een individueel handelingsplan worden opgesteld. Het handelingsplan (bijlage B10) omschrijft hoe de doelen toch bereikt kunnen worden en welke hulp daarbij nodig is. Het betreft hier een relatief korte periode, waarin extra hulp wordt geboden en beslaat vaak een deelterrein (b.v. taalproblematiek, faalangst e.d.). Ook voor leerlingen die niet onder de extra ondersteuning vallen, kan een kortdurend handelingsplan gewenst zijn.
21
3.1.5 Groepshandelingsplan Voor groepen/klassen kan een groepshandelingsplan opgesteld worden. Het groepshandelingsplan omschrijft hoe doelen voor een gehele groep en/of klas bereikt kunnen worden en welke hulp daarbij nodig is. Het betreft vaak een relatief korte periode en beslaat vaak een deelterrein (b.v. referentieniveaus taal en rekenen, sociale omgeving, achterstand bij vakken e.d. ). 3.1.6 Stageplan (alleen binnen het praktijkonderwijs) Het praktijkonderwijs is gebaseerd op “werkend leren”. Het werkend leren vindt plaats in een functionele context. Stage is hiervoor een essentieel onderdeel en kan gezien worden als een zeer krachtig leermiddel. Van belang daarbij zijn de factoren: kennis, attitude, vaardigheden en ervaring. De ontwikkeling van adequate competenties verloopt gezien de kenmerken van de leerlingenpopulatie van het praktijkonderwijs van attitude naar vaardigheid en de benodigde kennis en ervaring worden gaandeweg vanzelfsprekend opgedaan. Doelstelling van de stage: De pro-leerling ( stagiair) kennis laten maken met de arbeidsmarkt en de eisen die daar worden gesteld; Met de stage een loopbaanontwikkeling in gang zetten en een passende beroepskeuze bevorderen; De stage laten uitmonden in een arbeidsplek of een werkend leren traject. Het is de bedoeling dat bij de leerling de arbeidscompetentie d.m.v. de stage wordt vergroot, evenals de motivatie om vakbekwaamheid te ontwikkelen. Hierbij zijn de volgende didactische uitgangspunten van belang : Het “leren door doen”, het ervaringsgericht leren; “Functioneel” leren, de leerling leert in een echte werksituatie. Voordat de leerlingen stage gaan lopen, moeten ze op de hoogte zijn van dat wat van hen verwacht gaat worden. Om dat duidelijk te maken moet de stage worden voorbereid. In feite begint dat proces al op het moment dat de leerling de praktijkschool binnenkomt. Twee aspecten zijn hier van belang: De training sociale vaardigheden met integrale toepassing; De training algemene werkgeschiktheid in praktijkvakken. De training van de sociale vaardigheden gebeurt niet in een apart vak, maar is geïntegreerd in het gehele pro. Het hele team voelt zich verantwoordelijk voor het aanleren van die vaardigheden bij de leerlingen. De training algemene werkgeschiktheid is voor de jongste leerlingen niet bedoeld als beroepsopleiding, maar om concentratie, vaardigheden, taakgerichtheid, samenwerken , doorzetten en veiligheid te oefenen. De leerling leert wat een bepaalde praktijkvak inhoudt en tegelijkertijd vormt de leerling een beeld van zichzelf. In de middenbouw als de leerling wat ouder is (14/15 jaar) wordt er “beroepsmatiger” gewerkt. Het stageplan wordt in overleg met leerling (en ouders) opgesteld en regelmatig geëvalueerd met het betrokken stagebedrijf. 3.1.7 Leerlingenbespreking Op het dr. Aletta Jacobs College worden leerlingenbesprekingen gehouden. Echter niet in iedere deelschool op dezelfde wijze en met dezelfde frequentie. Hieronder volgt de opsomming van de verschillende besprekingen. Van iedere bespreking (3.1.7.1 t/m 3.1.7.5) wordt door de mentor verslag gemaakt en in Magister opgeslagen. 3.1.7.1 Groepsbespreking Voor alle klassen vindt in oktober en februari een groepsbespreking plaats. 22
Tijdens de groepsbespreking worden o.a. toetsresultaten, groepsplannen, handelingsplannen en OPP’s besproken. Daarnaast worden de groepsbesprekingen aangegrepen als mogelijkheid om te signaleren welke leerlingen extra ondersteuning nodig hebben. Ook wordt de vorige groepsbespreking geëvalueerd. 3.1.7.2 Individuele leerlingenbespreking Met regelmaat wordt er een leerlingenbespreking gehouden. Per deelschool kan de frequentie verschillen. Hierbij worden door middel van een aanmeldingsformulier leerlingenbespreking (bijlage B7) leerlingen door de mentor aangemeld. Van de bespreking wordt verslag gemaakt. Dit verslag wordt verspreid onder alle betrokken collega’s. Het inbrengformulier komt in het leerlingendossier. Bij de bespreking zijn alle docenten aanwezig. De teamleider is voorzitter van deze bespreking. Bij deze bespreking is incidenteel en op uitnodiging de orthopedagoog/intern begeleider aanwezig. Aan de hand van het formulier wordt bekeken wat de beste handelswijze voor de betreffende leerling is. 3.1.7.3 Rapportbespreking Aan het einde van iedere rapportperiode wordt een rapportbespreking gehouden. De mentor en de teamleider bepalen welke leerling tijdens deze bespreking wordt besproken. Ook individuele docenten kunnen leerlingen ter bespreking voordragen. Aan het einde van het schooljaar wordt tijdens de rapportbespreking besloten of leerlingen doubleren, overgaan of op- of afstromen. Hiervoor zijn normen geformuleerd en deze zijn via de website bekend gemaakt. 3.1.7.4 Overdrachtsgesprekken In de laatste week van het schooljaar en/of de eerste week van het nieuwe schooljaar vinden de overdrachtsgesprekken tussen de mentoren (oud en nieuw) plaats (warme overdracht). 3.1.7.5 Coachingsgesprekken (alleen in het praktijkonderwijs) De halfjaarlijkse coachingsgesprekken zijn de ‘formele’ gesprekken die een leerling met zijn mentor heeft over de voortgang van de ontwikkeling zoals vastgelegd in het IOP. De gesprekken vinden in principe 2 keer per jaar plaats. Zonodig wordt er nog een extra mentorgesprek ingelast. Bespreking van rapporten, stageverslagen e.d. kunnen desgewenst en indien haalbaar gecombineerd worden met de coachingsgesprekken. Een mentor voert het gesprek met de leerling mede op basis van informatie over het functioneren van de leerling bij collega’s/vakdocenten en op basis van informatie van andere bij de leerling betrokken teamleden. Voor het gesprek wordt er door de leerling een vragenlijst ingevuld. De antwoorden op de vragenlijst schetsen een beeld van zijn eigen competenties. Uit de coachingsgesprekken kan blijken, dat er extra actie moet worden ondernomen waarbij deskundigheid van anderen binnen de school (logopedie, maatschappelijk werk, orthopedagoog, schoolarts, zorgcoördinator) of buiten de school (bijvoorbeeld GGZ, MEE) moet worden ingeschakeld.
23
3.1.8 Intern Ondersteuningsteam (IOT) Hoogbegaafden Vertrouwenspersoon m en v Testen allerlei
Iedere (combinatie van) deelschool (deelscholen) heeft een eigen Intern Ondersteuningsteam (IOT). In dit team zit een collega (maakt deel uit van het team) uit het Aletta Advies Team (AAT) en de teamleider van de betreffende deelschool. Elke week bespreken zij leerlingen op voordracht van één van hen of van de mentor. Beide collega’s kennen de leerling door gesprekken in de teamkamer en overleg tijdens teammiddagen. Op deze manier zijn er korte lijnen. De mentor kan bij de ITO vooral terecht betreffende: Advies en consultatie; Screening/vraagverheldering; Aanvullend onderzoek/diagnostiek; Toeleiding naar overige externe lokale voorzieningen; Voorbereiding van gecombineerde onderwijs-ondersteuningprogramma’s; Terug- en overplaatsing naar eventueel andere vormen van onderwijs, zowel intern als extern; Afstemming/coördinatie van ondersteuning. Bovenstaande punten laten zien dat het IOT de mentor werk uit handen neemt als de eerste mentorondersteuning door de aard van het probleem niet voldoende kan zijn. Op deze manier heeft het IOT een belangrijke rol in het traject van ondersteuning en begeleiding. Alle leerlingen worden gedurende hun schoolperiode goed gevolgd om te bezien of de ingeslagen weg de juiste is en de geboden ondersteuning nog de juiste is. Per IOT wordt een format voor een vragenformulier opgesteld. Het IOT keurt jaarlijks de ontwikkelingsperspectieven van de leerlingen goed. Tevens zorgen zij voor het aanleveren van de benodigde informatie in geval van aanvragen pro, lwoo en andere extra ondersteuning. Besluitvorming ligt bij het managementteam van de sector. Indien noodzakelijk/gewenst kan op afroep een externe (persoon of instantie) uitgenodigd worden. Wanneer er externe contacten zijn geweest, wordt hiervan door het ondersteuningsteam een notitie gemaakt in het Magister. De teamleider maakt de agenda en de notulen worden verzorgd door de ITO. Een vast agendapunt is het volgen van de uit te voeren actieplannen en de veranderdoelen die in het jaarplan en/of het SOP (H 6.3) beschreven zijn. 24
3.1.9 Aletta Advies Team (AAT) Eén keer per maand komen alle ITO’s voor overleg bij elkaar in het Aletta Advies Team. De ondersteuningsvoorzitter is verantwoordelijk voor het bijeenroepen en de coördinatie. Hij zorgt ervoor dat de data en locaties bekend zijn. Tevens bewaakt hij de trajecten, de taken en de samenwerking. In het AAT kunnen casussen aan bod komen, wordt besproken wat er voor bijzonders is voorgevallen en welke externe personen en/of instanties ingeschakeld zijn. Hier hoeven niet alle leerlingen nogmaals besproken te worden. Indien noodzakelijk kan op afroep en buiten het geplande maandelijkse moment een externe (persoon of instantie) uitgenodigd worden. Dit zal in veel gevallen iemand zijn van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). De verschillende leden van het AAT hebben elk een expertise die ze schoolbreed in kunnen zetten. Daarnaast bewaakt het AAT de procesgang van de toelaatbaarheidverklaringen en de adviesaanvragen extra ondersteuning van het samenwerkingsverband.. Het AAT adviseert ook bij het plaatsingsbesluit. Het AAT neemt de functie van de PCL over (die tot 1/1/2016 wettelijk verplicht blijft). De ITO’s hebben elk een schoolbrede taak op de volgende gebieden: pro-aanvragen, lwooaanvragen, dyslexie, faalangst en maatschappelijk werk. 3.1.10 Leerlingenvolgsysteem De school maakt gebruik van een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en ontwikkelingen van leerlingen, zowel op het gebied van leren (ontwikkelen) als van gedrag. Op leergebied worden methodegebonden toetsen gebruikt en voor taal, lezen en rekenen worden één keer per jaar methodeonafhankelijke toetsen afgenomen. Jaarlijks wordt hiervoor een toetskalender opgesteld. Voor gedrag worden gedragsobservatielijsten toegepast. De resultaten worden opgenomen in Magister (Laan van de Sport) en binnen het praktijkonderwijs wordt gebruikt gemaakt van Pro-scan en Dot-pro. 3.1.11 Leerlingendossier Ouders hebben inzagerecht in het leerlingendossier van hun kind zoals dat door de school wordt bijgehouden. 3.1.11.1 Papieren dossier Dossiervorming vindt binnen de school plaats na toelating van de betreffende leerling. Het technisch beheer van de leerlingendossiers wordt gedaan door de administratie. Het AAT heeft de eindverantwoordelijkheid en de ITO is namens het AAT verantwoordelijk voor het inhoudelijk beheer. De centrale leerlingendossiers staan per afdeling in een afgesloten kast bij de teamleider. In het leerlingendossier zijn onder andere opgenomen de aanmeldgegevens, didactische gegevens, psychologische gegevens, (para-)medische gegevens, documenten met betrekking tot de begeleiding en hulpverlening, ouders en indicatie (bijlage A12). De bewaartermijn van het centrale leerlingendossier en het digitaal leerlingendossier van uitgeschreven leerlingen bedraagt vijf jaar. Daarna worden alle gegevens vernietigd. Er wordt gestreefd naar het digitaliseren van leerlingendossiers. Inzage in de leerlingendossiers en het digitaal leerlingendossier hebben alle personeelsleden van de school. De wettelijk vertegenwoordiger van de leerling (de met gezag belaste ouder(s) of de voogd) hebben het recht tot kennisneming van de in het leerlingendossier opgenomen gegevens over de leerling (artikel 29, lid 1 Wet Persoonsregistratie (WPR) en hebben de bevoegdheid om in voorkomende gevallen toestemming te geven of te weigeren tot het aan derden verstrekken van de op de leerling, respectievelijk op de persoon van de wettelijk vertegenwoordiger zelf betrekking hebbende gegevens uit het leerlingendossier (artikel 11, lid 1 WPR). 25
3.1.11.2 Digitale dossier Op dit moment ligt er in de teamkamers van de verschillende deelscholen van elke leerling een papieren dossier opgeslagen. Een aantal van de zaken die in dit dossier vermeld staan, staan ook al in ons digitale systeem Magister vermeld. Het streven van de school is dat we het leerlingendossier volledig digitaal maken, waarbij het papieren dossier dientengevolge grotendeels kan verdwijnen. Ook in de overdracht van gegevens met primair onderwijs en vervolgonderwijs houden we de laatste ontwikkelingen bij. De dossiers zijn alleen digitaal toegankelijk voor daartoe geautoriseerde personeelsleden van de school. Deze personeelsleden hebben hiervoor een eigen toegangscode en wachtwoord. 3.1.11.3 Portfolio Elke leerling in het praktijkonderwijs heeft een portfolio, waarin hij stukken verzamelt om een beter beeld van zichzelf te krijgen; het ontwikkelingsperspectief te ondersteunen; de voortgang in ontwikkeling te tonen. In een portfolio dat van de leerling zelf is, kunnen (foto’s van) werkstukken, eigen reflecties, toetsresultaten etc. worden opgenomen. Het belangrijkste doel is het bewuster omgaan met de onderwijsloopbaan door de leerling.Een leerling krijgt met het portfolio zicht op de eigen groei- en competentieontwikkeling richting uitstroom. Het portfolio is ook een coachingsinstrument dat als middel kan worden gebruikt voor de interactie tussen leerkracht en leerling. De samenstelling van het portfolio gebeurt in overleg met de leerling en kan een rol spelen bij de evaluatie van de voortgang in het bereiken van de doelen die in het OPP zijn vastgelegd. In de reflectie op zijn ontwikkelingen (middels coachingsgesprekken) ontdekt hij, samen met de leerkracht, wat hij kan en waaraan hij nog moet werken. De leerling legt al de bewijzen van verworven competent gedrag vast in zijn portfolio. 3.1.12 Uitstroom en doorstroom Alle leerlingen van het praktijkonderwijs stromen aan het einde van hun schoolloopbaan uit naar werk of vervolgstudie op het mbo. Relatief veel leerlingen van het praktijkonderwijs stromen nu door naar het mbo (niveau 1 of 2). Voor alle leerlingen maken wij gebruik van de uitstroommonitor; gedurende twee jaar volgen wij de leerlingen of zij nog aan het werk zijn of nog de gekozen studierichting volgen. Alle leerlingen uit het vmbo, vwo en havo stromen door via Intergrip naar hun vervolgopleiding. Intergrip is in de provincie Groningen gestart om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Wij realiseren de afgesproken doelstellingen in de provincie. Het is nu al mogelijk om in Vensters voor Verantwoording de leerlingen 2 jaar na uitstroom te volgen. Middels dit programma produceren we analyses die passen bij de Inspectie-eis: ‘de leerlingen functioneren naar verwachting in de vervolgopleiding of het werkveld.’ De verschillende programma’s zijn sterk in ontwikkeling, waardoor we steeds meer gegevens binnenkrijgen over bijvoorbeeld switchgedrag in een vervolgopleiding. 3.2 Ondersteuningsaanbod 3.2.1 SOVA-training Voor leerlingen in klas 1 zijn lessen sociale vaardigheden in het onderwijsprogramma opgenomen. Deze zijn bedoeld om het zelfvertrouwen van de leerlingen te vergroten en ze te leren hoe ze (beter) kunnen reageren op situaties in hun omgeving: thuis, op school en in de klas. Positieve ervaringen in contact met anderen binnen de groep kunnen het zelfvertrouwen van de leerling versterken, zodat het ook buiten de groep gemakkelijker wordt om met leeftijdgenoten om te gaan. De SOVA-lessen 26
worden als vak in het rooster van de kt en bk brugklassen aangeboden, middels het programma sociale vaardigheden ‘mag ik meedoen?’ In overige klassen gaat het in overleg. Dit kan ook in andere klassen dan in klas 1 voorkomen. Deze cursus is bedoeld voor leerlingen die moeite hebben met het leggen van contacten met anderen. Deze leerlingen uiten hun problemen op verschillende manieren. Sommige leerlingen gaan teruggetrokken gedrag vertonen. Zij vermijden contact met leeftijdgenoten, laten over zich heen lopen en worden door anderen geplaagd of genegeerd. Andere leerlingen laten agressief gedrag zien. Ze hebben de neiging ruzie te maken. Ze schelden, dreigen, vechten of maken anderen belachelijk. Of leerlingen in de omgang met anderen nu agressief of met teruggetrokken gedrag reageren, in beide gevallen geldt dat ze onaangepast gedrag vertonen. Ook hebben ze vaak weinig zelfvertrouwen. De aanmelding kan plaatsvinden na advies van de school, maar ook na aanvraag van de ouders. De docenten van de leerlingen vullen vervolgens een signaleringslijst in om de grootste valkuilen te inventariseren en een plan van aanpak op te stellen. Ouders geven in een gesprek toestemming. Na de cursus ontvangt de leerling een certificaat en een verslag. Dit verslag neemt de mentor op in het leerlingendossier. 3.2.2 Faalangsttraining Binnen alle schoolsoorten krijgen leerlingen die daarvoor in aanmerking komen (door IOT besloten) individuele of groepgerichte faalangsttraining op school. Indien noodzakelijk kan dit ook in de eindexamenklas, maar wij proberen eerder te signaleren en te trainen. 3.2.3 Huiswerk maken op school in de onderbouw In de onderbouw hebben de leerlingen na schooltijd gelegenheid om hun huiswerk te maken en proefwerken in te halen. Aan het begin van het jaar wordt per deelschool bekend gemaakt op welke middagen in de week. In de onderbouw kunnen de leerlingen meerdere keren per week naar Werken Onder Toezicht (WOT). Hier kunnen ze onder begeleiding van een docent huiswerk maken. Deelname geschiedt vrijwillig of na dringend advies tijdens overleg tussen ouders en school. 3.2.4 Hulplessen Overal in de school worden de vorderingen op het gebied van rekenen en taal gemonitord. Als een leerling onder het benodigde niveau dreigt te komen, dan zullen hierop (naast aandacht in bijvoorbeeld de mentorlessen) veelal hulplessen ingezet worden. Als op enig moment blijkt dat er hiaten vallen binnen de overige vakken, dan kan de leerling vaak terecht bij hulplessen per vak. Meestal worden deze groepen vastgesteld naar aanleiding van rapporten. Voor de eerste en tweede klassen havo/vwo is er vanaf de tweede periode de mogelijkheid om hulplessen Engels, Nederlands en wiskunde te krijgen. Leerlingen kunnen met een gerichte hulpvraag bij de docent komen. De hulplessen staan op het rooster. Alleen de hulples Engels staat niet op het rooster. Leerlingen kunnen een afspraak maken met de docent Engels. Daarnaast kunnen leerlingen uit de eerste t/m de derde klas gebruik maken van één of meerdere uren Werken Onder Toezicht (WOT) per week. Op maandag, woensdag en donderdag het 7e uur. Mentoren kunnen leerlingen dit verplichten eventueel op verzoek van ouders. WOT volgt een leerling minimaal 1 periode. 3.2.5 Ondersteuning bij dyslexie en dyscalculie 3.2.5.1 Ondersteuning bij dyslexie In het dyslexiebeleid (bijlage A13) is beschreven welke begeleiding leerlingen met dyslexie kunnen krijgen en welke faciliteiten hen toegekend kunnen worden. De begeleiding richt zich op het leren omgaan met dyslexie en de beschikbare hulpmiddelen en strategieën. Ten minste één van de ITO’s is als expert betrokken bij het dyslexiebeleid en de uitvoering. Het dyslexiebeleid wordt eens per twee jaar geëvalueerd en zo nodig aangepast.
27
3.2.5.2 Ondersteuning bij dyscalculie Op dit moment is hiervoor geen gestructureerde aanpak. De individuele docent past maatwerk toe (zie verder beleidsvoornemens). 3.2.6 Extra examentraining In de laatste lesweken voorafgaand aan het examen vindt er voor alle leerlingen van vmbo, havo en vwo examentraining plaats. De examentraining wordt op school per vak georganiseerd. Iedere examenleerling is verplicht een bepaald percentage examentrainingen te volgen. Gedurende de reguliere lessen in de (voor-)examenjaren wordt kennisgemaakt, geoefend en getraind met oude examens en wordt specifiek aandacht besteed aan aanpak, voorbereiding, vraagbeantwoording en planning. Naarmate het examen dichterbij komt, wordt dit vaak geïntensiveerd. Daarnaast is er in de hulplessen mogelijkheid tot het vragen van extra uitleg en worden er in de weken voor de examens momenten gepland waarop examens zo reëel mogelijk geoefend worden. Binnen het vmbo is aanwezigheid hierbij verplicht en binnen havo en vwo is een aanwezigheidplicht van 80%. De nadruk ligt op zowel stofinhoud als aanpak. Ook kan de examensetting gesimuleerd worden in de examenzaal. In geval van het zakken van een leerling worden op dat moment afspraken met de lesgevende docent gemaakt om examens in te zien en nogmaals extra uitleg te kunnen krijgen/geven als voorbereiding op de herexamens. 3.2.7 Extra mentoruur (vmbo) Sommige leerlingen hebben binnen bepaalde leerjaren/binnen bepaalde leerwegen extra hulp nodig van de mentor om de kans van slagen op onze school zo groot mogelijk te laten zijn. Eén uur mentorles in de week op het rooster is dan niet voldoende. De klassen die dit betreft, hebben een extra mentoruur op het rooster. Dit geldt bijvoorbeeld voor de klassen met lwoo. Deze leerlingen hebben een extra mentoruur waarin vooral gewerkt wordt aan hoe de leerling zich op onze school staande houdt. 3.2.8 Extra bewegen in het vmbo (Aletta Sportief) Het Aletta vindt het belangrijk dat leerlingen bewegen. Naast de reguliere gymlessen wordt er dan ook extra aandacht aan sport gegeven. In de onderbouw van het vmbo kunnen leerlingen zich opgeven voor Aletta Sportief. Gedurende zes weken maken de leerlingen na schooltijd kennis met een andere sport. Sporten die onder andere voorbij komen zijn: free running, tumbling, softbal en basketbal. In de bovenbouw van het vmbo kunnen leerlingen kennismaken met sporten om te ervaren wat ze van de sporten vinden en zich wellicht opgeven bij een club. Ook kennen we een vorm van motorische remedial teaching. Als we een struikelblok op motorisch vlak weg kunnen nemen, kan de leerling met enthousiasme deelnemen aan activiteiten van school en van sportclubs. 3.2.9 Opvang buiten de les Op dit moment is er geen interne time-out voorziening. Schoolbreed is er wel behoefte aan een plek binnen school, waar leerlingen een korte tijd kunnen verblijven als het in de les even niet goed gaat. Het IOT van de deelschool kan besluiten of een leerling hier tijdelijk geplaatst kan worden. Daarnaast is er behoefte aan een stilteruimte waar bijvoorbeeld leerlingen met een vorm van autisme ruimte en rust kunnen vinden. Ook hier beslist het IOT van de deelschool over de plaatsing. Binnen de beleidsvoornemens is opgenomen om binnen de looptijd van dit schoolondersteuningsplan een interne time-out voorziening schoolbreed te realiseren. 3.2.10 Branchegerichte cursussen (pro) In het praktijkonderwijs begeleiden we leerlingen onder andere op hun weg naar een werkplek of een vervolgopleiding. Dit doen we zonder dat we verplicht zijn dat de leerlingen onze school met een diploma verlaten. Om toch op bepaalde gebieden de talenten en vorderingen te laten zien, en daardoor bijvoorbeeld ook een onderdeel van de portfolio’s te laten zijn, kunnen de leerlingen op het 28
praktijkonderwijs wel een aantal certificaten behalen. Denk hierbij aan certificaten betreffende schoonmaak, vca, lassen, assistent winkelpraktijk en heftruck. De leerlingen die bij ons ook naar klas 6 gaan, volgen dat jaar een branchegerichte cursus. Deze cursus doen ze aan een ROC. Gemiddeld vier dagen per week volgt de leerling onderwijs op het ROC en één dag op de praktijkschool. Zo begeleiden we deze leerling bij het halen van een niveau-1diploma. 3.2.11 Loopbaanoriëntatiebegeleiding (LOB) In alle deelscholen is er loopbaan oriëntatie begeleiding (LOB). Deze begeleiding is er op gericht dat leerlingen goede keuzes kunnen maken in hun schoolloopbaan op het dr. Aletta Jacobs College en voor het vervolgonderwijs. Op deze manier kiezen de leerlingen een beroep/loopbaan die bij hen past. De decanen en mentoren verzorgen de LOB. Het Aletta heeft daartoe contacten met het ROC, hbo en wo. 3.3 Betrokkenen bij de ondersteuning 3.3.1 Inleiding Velen zijn op onze school betrokken bij de ondersteuning aan leerlingen; ieder in een eigen rol en verantwoordelijkheid. 3.3.2 Docent Het is de docent die de spil vormt van de ondersteuning en begeleiding van leerlingen. De docent beschikt naast vakkennis, vaardig klassenmanagement en algemene pedagogische vaardigheden ook over vaardigheden, waarmee: leer- en ontwikkelingsproblemen bij leerlingen vroegtijdig worden gesignaleerd; ondersteuningsbehoeften van ouders bij opvoeding en in het gezin vroegtijdig worden gesignaleerd; ouders vroegtijdig bij de ondersteuningsvraag worden betrokken; effectief interventies worden toegepast bij (beginnende) gedragsproblematiek; planmatig wordt gewerkt aan verbetering van ontwikkelingskansen van de leerling; wordt gestreefd naar zo hoog mogelijke opbrengsten; wordt geëvalueerd welke opbrengsten gehaald zijn. 3.3.3 Mentor De mentor is voor leerlingen en ouders het eerste aanspreekpunt voor alles wat met school te maken heeft. De mentor houdt schoolprestaties in de gaten en bespreekt met leerlingen en ouders de oorzaken van eventuele problemen. 3.3.4 Teamleider De teamleider is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken binnen de deelschool. Hij is lid van het interne ondersteuningsteam en in die rol betrokken bij de ondersteuning. 3.3.5 Directeur De directeur is verantwoordelijke voor de dagelijkse gang van zaken binnen de sector, de beleidsontwikkeling en de strategisch te maken keuzes. Onderwijsondersteuning maakt daar deel van uit. 3.3.6 Algemeen directeur De algemeen directeur is verantwoordelijk voor het algemene beleid van de gehele school, de sectoren overstijgend. De algemeen directeur is ook verantwoordelijk voor de stichting in de rol als bevoegd gezag van de school. Vanuit die positie is de AD ook lid van het bestuur van het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden. 29
3.3.7 Decaan De decaan ondersteunt leerlingen bij het maken van keuzes rondom de schoolcarrière. Hij ondersteunt collega’s bij de uitvoering van het LOB-beleid. Ook adviseert hij leerlingen en hun ouders over mogelijke vormen van vervolgonderwijs of beroepsrichtingen. 3.3.8 Intern begeleider De intern begeleider biedt hulp en begeleiding aan de leerling met sociaal-emotionele problemen en/of leer- of gedragsproblemen (al of niet gerelateerd aan ontwikkelingsstoornissen of stoornissen in het autistisch spectrum). De intern begeleider is lid van een interne ondersteuningsteam (IOT) en in die hoedanigheid adviseert en/of ondersteunt hij docenten bij problemen in de klas. De intern begeleider overlegt met mentor, teamleider en de ondersteuningscoördinator. 3.3.9 Ondersteuningsvoorzitter De ondersteuningsvoorzitter zit het AAT voor, maar is geen lid van een IOT. Hij stuurt de interne ondersteuningsorganisatie aan (managen) en stemt interne en externe ondersteuningsstructuren af. Hij overlegt met de ITO’s . Hij neemt deel aan het werkoverleg en werkgroepen van het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden. Hij stelt het schoolondersteuningsplan bij. Hij houdt zich op de hoogte van ontwikkelingen in de ondersteuning en deelt deze met de ITO’s. 3.3.10 Orthopedagoog De orthopedagogen zijn ITO’s en daarmee ook lid van het AAT. Daarnaast zijn ze verantwoordelijk voor testen in verband met de aanvraag voor de extra ondersteuning vanuit het samenwerkingsverband. De orthopedagoog ondersteunt docenten bij het interpreteren van onderwijskundige rapporten en het opstellen van het ontwikkelingsperspectief, adviseert inzake crisisplaatsing en overlegt met overige leden van het AAT. Minstens één van de orthopedagogen is dyslexiespecialist. De overige AAT-leden hebben ook elk een eigen expertise; ze zijn niet noodzakelijk orthopedagoog. 3.3.11 Taalcoördinator De taalcoördinator denkt mee in het formuleren van het taalbeleid, voert mede het taalbeleid uit en onderhoudt contact met de diverse teamleden die daarnaast ook betrokken zijn bij de uitvoering van het taalbeleid. De taalcoördinator zorgt er voor dat het taalbeleid onder de aandacht blijft. Zo wordt er een rubriek taal in de Comma (interne nieuwsbrief) gevuld door de taalcoördinator. De taalcoördinator actualiseert het beleidsplan en houdt zich op de hoogte van de ontwikkelingen. 3.3.12 Rekencoördinator De rekencoördinator denkt mee in het formuleren van het rekenbeleid, voert mede het rekenbeleid uit en onderhoudt contact met de diverse teamleden die daarnaast ook betrokken zijn bij de uitvoering van het rekenbeleid. De rekencoördinator zorgt er voor dat het rekenbeleid onder de aandacht blijft. Zo wordt er een rubriek rekenen in de Comma gevuld door de rekencoördinator. De rekencoördinator actualiseert het beleidsplan en houdt zich op de hoogte van de ontwikkelingen. 3.3.13 Coördinator hoogbegaafden De coördinator hoogbegaafde leerlingen is aanspreekpunt voor hoogbegaafde leerlingen, hun ouders en voor docenten en andere medewerkers van de school als het gaat om hoogbegaafde leerlingen. De coördinator heeft kennis en expertise op het gebied van hoogbegaafdheid en is als expert betrokken bij het vormgeven van het beleid t.a.v. hoogbegaafde leerlingen. De coördinator voor hoogbegaafde leerlingen stelt de zorgbehoefte van de hoogbegaafde leerlingen vast en stelt in samenwerking met de mentor een ontwikkelingsperspectief voor de leerling op. De coördinator heeft jaarlijks minimaal drie keer contact met de ouders van hoogbegaafde leerlingen en om het ontwikkelingsperspectief, de voortgang, het welbevinden en de eventuele begeleiding van de leerling 30
te bespreken. De coördinator organiseert, indien gewenst of noodzakelijk, activiteiten voor hoogbegaafde leerlingen met als doel dat de hoogbegaafde leerlingen nabijheid van elkaar ervaren. De coördinator zorgt in overleg met leerlingen, eventueel ouders, mentor en collega’s voor een passend leertraject (maatwerk) en beschrijft dit traject in Magister. Tijdens rapportvergaderingen of leerling-besprekingen schuift de coördinator zo nodig of gewenst aan als toehoorder of expert. 3.3.14 Vertrouwenspersoon klachten en intimidatie (voor leerlingen en medewerkers) De vertrouwenspersoon fungeert als aanspreekpunt bij klachten of mogelijke klachten bij ongewenste bejegening/seksuele intimidatie. Hij neemt bij zijn werkzaamheden de grootst mogelijke zorgvuldigheid in acht. De vertrouwenspersoon gaat in eerste instantie na of degene, die zich tot hem heeft gewend, omdat hij indiening van een klacht overweegt, getracht heeft zijn problemen met degene, tegen wie hij zijn bedenkingen heeft, dan wel met de teamleider, directeur of algemeen directeur op te lossen. Indien dit niet het geval is gaat hij na of dit redelijkerwijs alsnog mogelijk is. Indien een terugverwijzing niet mogelijk is kan de vertrouwenspersoon een betrokkene in overweging geven, gelet op de ernst van de zaak: geen klacht in te dienen; een klacht in te dienen bij de commissie Onderwijsgeschillen; contact op te nemen met de vertrouwensinspecteur; aangifte te doen bij de politie of justitie. Zie voor de te volgen procedure de informatie op de website van de school. Wij maken geen onderscheid tussen een interne en een externe vertrouwenspersoon. Op onze school is één vertrouwenspersoon aangesteld. 3.3.15 Administratie De administratie verricht alle voorkomende administratieve handelingen en registreert verzuimmeldingen, meldt langdurig en ongeoorloofd verzuim op de website van DUO, verzorgt het administratieve gedeelte van de aanvraag voor adviezen extra ondersteuning en beheert afgegeven toelaatbaarheidsbeschikkingen en adviezen extra ondersteuning van het samenwerkingsverband. 3.3.16 Conciërge Controleert (geoorloofd/ongeoorloofd) verzuim en registreert leerlingen die te laat komen. Controleert leerlingen die zich een half uur voor aanvang van de lessen moeten melden. Houdt toezicht in de school en op het plein, bemiddelt in kleine conflicten, signaleert probleemgedrag in de centrale ruimtes en voert overleg met mentoren en teamleiders. 3.3.17 Schoolmaatschappelijk werker Verleent psychosociale hulp aan leerlingen. Ondersteunt en begeleidt ouders, docenten, teamleiders en directie bij de aanpak van psychosociale problemen van leerlingen. Adviseert op verzoek ITO’s. 3.3.18 Schoolarts De schoolarts is een externe functionaris, d.w.z. niet in dienst van de school. Hij praat met leerlingen met lichamelijke en emotionele klachten en verwijst naar 2e en 3e lijn hulpverlening. Adviseert op verzoek ITO’s. Leerlingen kunnen op verzoek een afspraak maken. Op verzoek van de mentor roept de schoolarts een leerling op bij veelvuldig verzuim. 3.3.19 Leerplichtambtenaar De leerplichtambtenaar is een externe functionaris en wordt op het Aletta preventief ingezet. Op verzoek van de mentor voert de leerplichtambtenaar op school een preventief gesprek met een leerling zodra daar aanleiding toe is. Dit preventieve gesprek heeft geen invloed op de taak die de leerplichtambtenaar uitvoert in opdracht van de gemeente wanneer er veelvuldig sprake is van
31
ongeoorloofd verzuim.
32
4. Extra ondersteuning De extra ondersteuning geeft de mogelijkheden van onze school weer die de basisondersteuning overstijgen. Daarbij is niet de beperking of de stoornis van de leerling leidend maar de ondersteuningsbehoefte vanuit de context van school en thuissituatie. Deze vorm van extra ondersteuning wordt ingezet na goedkeuring vanuit het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden. De extra ondersteuning wordt georganiseerd in de vorm van arrangementen. Deze arrangementen kunnen licht en kortdurend van aard zijn of zwaar en langdurig. De arrangementen worden gerealiseerd al dan niet met behulp van middelen, menskracht of expertise vanuit een ander team of van buiten de school. Een arrangement kan beschreven worden vanuit 5 aspecten: de aanwezige deskundigheid binnen/buiten het team; de aandacht en tijd die wordt vrijgemaakt; aanpak, inhoud, methodieken en materialen; de mogelijkheden van het schoolgebouw; de samenwerkingsrelaties met ouders en onderwijs- en ketenpartners. Een arrangement beschreven vanuit 1 aspect voldoet niet aan de kwaliteitseisen voor extra ondersteuning; het zal altijd gaan om een combinatie van aspecten. Een school voor voortgezet onderwijs maakt haar toegevoegde waarde zichtbaar voor het samenwerkingsverband door de arrangementen te beschrijven waarmee de school een antwoord kan bieden op specifieke onderwijsen ondersteuningsbehoeften van kinderen. Toekenning van extra ondersteuning vindt plaats op basis van handelingsgerichte diagnostiek, die de onderwijsbehoeften vertaalt in directe en haalbare handelingssuggesties. 4.1 Ondersteuningsarrangementen binnen de school 4.1.1 Praktijkonderwijs Het praktijkonderwijs is bestemd voor leerlingen die voldoen aan de voorwaarden om tot deze vorm van onderwijs te worden toegelaten. Binnen het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden is afgesproken voorlopig de thans geldende toelatingscriteria te handhaven. 4.1.2 Leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) Lwoo is bestemd voor leerlingen in het vmbo met een extra leerweggebonden ondersteuning. Binnen het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden is afgesproken voorlopig de thans geldende toelatingscriteria te handhaven. Voor leerlingen voor wie opvang noodzakelijk is binnen de deelschool voor praktijkonderwijs heeft het betrokken samenwerkingsverband de taak om een toelaatbaarheidsverklaring af te geven. De aanvraag gebeurt door het bevoegd gezag van de school (ouders kunnen dus niet aanmelden!) bij de commissie van advies van het samenwerkingsverband. Voor leerlingen die een andere vorm van extra ondersteuning binnen de school of bovenschools behoeven (inclusief lwoo), geeft het samenwerkingsverband een advies aan de school over de toekenning van een vorm van extra ondersteuning. 4.1.3 Begeleiding hoogbegaafden Het onderwijs voor hoogbegaafde leerlingen op het dr. Aletta Jacobs College zal grotendeels maatwerk zijn. Dat komt voort uit het beperkte aantal hoogbegaafde leerlingen, maar ook uit de wens om per hoogbegaafde leerling een ontwikkelingsprofiel op maat op te stellen. Om dit maatwerk ook echt op maat te laten zijn, is het noodzakelijk dat er kennis over hoogbegaafdheid bij medewerkers van de school is. 33
Naast maatwerk zal er ook ruimte zijn om meer in groepsverband te differentiëren. Bij olympiades of projecten is het mogelijk om de beperkte groep hoogbegaafden aan te vullen met de partieel begaafde leerlingen. Op deze manier kan heel goed in groepsverband gewerkt worden aan een speciaal traject. Het is ook mogelijk om probleemgestuurde opdrachten in te zetten of een mini-plusprogramma samen te stellen. 4.1.4 Leerwerktraject (vmbo) Het vmbo van het dr. Aletta Jacobs College wil elke leerling via de bij hem passende leerweg aan een diploma helpen. Sommige leerlingen lukt dit niet via de manier van lesgeven zoals die plaatsvindt in de bovenbouw van het vmbo. Voor deze leerling is er het leerwerktraject (LWT). Hierin volgt de leerling niet alle vakken die een basisberoepsgerichte leerling volgt. In het LWT doet de leerling namelijk eindexamen in de vakken Nederlands en een praktijkvak. Om aan dit examen te mogen deelnemen, zullen er voldoendes gehaald moeten worden op lichamelijke opvoeding, op rekenen en op stage. Deze stage vraagt van de leerling wel een grote zelfstandigheid en een goede beroepshouding. Wanneer het lesrooster het toelaat, kan de leerling verschillende praktijkvakken uit de bovenbouw van het vmbo volgen. De meeste lesuren heeft de leerling les in en om lokaal 023. Op deze manier zitten de leerlingen in een vaste, vertrouwde omgeving. 4.1.5 Begeleiding overige leerlingen met extra ondersteuning Binnen het regiem van Passend Onderwijs zijn er geen “rugzakjes” meer. De middelen voor extra ondersteuning worden aan het samenwerkingsverband verschaft. Gedurende de looptijd van de beschikkingen zal er ook na 01-08-2014 voor de leerlingen met een “rugzak” niets veranderen. Betreffende ouders en leerlingen zijn hierover al per brief geïnformeerd. Nieuwe aanvragen voor extra ondersteuning verlopen volgens de afgesproken procedures binnen het samenwerkingsverband. 4.2 Ondersteuningsarrangementen bovenschools Vanuit het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden worden de bovenschoolse ondersteuningsarrangementen ingevuld. Voorbeelden hiervan zijn de rebound en time-out voorziening. Deze arrangementen worden beschreven in het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband en zijn afgestemd met alle gemeenten in de provincie. Voor een deel maakt het samenwerkingsverband ook gebruik van voorzieningen in de stad Groningen van het samenwerkingsverband Groningen Stad. In alle gevallen blijft de leerling ingeschreven bij de reguliere VO-school. Het is aan de schoolbesturen van het samenwerkingsverband om in het ondersteuningsplan hier mogelijkheden voor te bieden en middelen voor vrij te maken.
34
5. Grenzen aan het onderwijsaanbod Het Aletta streeft er naar de zorg voor de leerlingen op een verantwoorde wijze gestalte te geven. Er kunnen zich echter situaties voordoen, waarin wij als school de grenzen van onze mogelijkheden ervaren. In het algemeen geldt dit bij leerlingen met een zware externaliserende gedragsproblematiek, een meervoudige, complexe problematiek of als het gaat om leerlingen met een te gering ontwikkelingsperspectief. Het is mogelijk dat dit speelt bij aanmelding van een leerling voor onze school, maar kan ook gaan spelen gedurende de tijd dat een leerling bij ons op school zit. Enkele voorbeelden van situaties, waarin de grens van onze mogelijkheden bereikt kan worden: Verstoring van rust en veiligheid: Indien een leerling zodanig grote gedragsproblemen heeft, dat dit leidt tot (verwachte) ernstige verstoring van de rust en orde in de klas of de veiligheid van leerlingen en personeel bedreigt. Interferentie tussen verzorging/behandeling en onderwijs: Indien een leerling een handicap heeft die een zodanige verzorging/behandeling vraagt dat daardoor zowel de zorg en behandeling voor de betreffende leerling als het onderwijs aan de leerling onvoldoende tot zijn recht kan komen. Het gaat hier bijvoorbeeld om leerlingen, die verpleegkundige handelingen vragen; het personeel van de school is hiervoor onvoldoende toegerust. Ook speelt mee dat huidige wet en regelgeving op de terreinen zorg en onderwijs beperkingen opleggen aan een gecombineerd aanbod van onderwijs en zorg. Verstoring van het leerproces voor de andere leerlingen: Indien het onderwijs aan de leerling met een handicap een zodanig beslag legt op de tijd en aandacht van de docent dat daardoor de tijd en aandacht voor de overige leerlingen in de klas onvoldoende of in het geheel niet kan worden geboden. Te geringe leerbaarheid De leerling moet aan schoolse activiteiten kunnen deelnemen. Er zal dus voldoende mate van leerbaarheid moeten zijn. Het gaat hier met name om de ondergrens voor het praktijkonderwijs, waarvoor globaal een IQ van >55 en een leerniveau van ongeveer begin/midden groep 4 basisonderwijs vereist is. Maar ook de aan- of afwezigheid van bijkomende problematiek speelt hierbij een rol. Blinde en slechtziende kinderen In geval van een blinde of slechtziende leerling zal per individu bekeken worden hoe en of het Aletta op hoogwaardig niveau onderwijs kan bieden. Dove en slechthorende kinderen In geval van een dove of slechthorende leerling zal per individu bekeken worden hoe en of het Aletta op hoogwaardig niveau onderwijs kan bieden. Leerlingen met motorische beperkingen De school is wel toegankelijk voor bijvoorbeeld rolstoelafhankelijke leerlingen. In het praktijkonderwijs en in iets mindere mate in het vmbo worden echter veel praktijkvakken gegeven, die vooralsnog lastig realiseerbare aanpassingen vragen voor leerlingen met een motorische beperking. Per afdeling (havo, vwo, vmbo en pro) verschillen de mogelijkheden voor opvang van leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. In de onderwijsondersteuningsprofielen per afdeling (bijlage A1) worden 22 orthobeelden onderscheiden, waarbij is aangegeven in welke mate een afdeling aan de ondersteuningsvraag van de leerling tegemoet kan komen. In alle gevallen zal echter steeds een individuele afweging gemaakt worden of onze school in staat is voldoende tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften van de leerling. Daarbij staat het belang van de leerling voorop, maar voor de school speelt ook mee de complexiteit van de 35
ondersteuningsvraag, de op dat moment beschikbare expertise, de hoeveelheid leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte in een klas of in de school als geheel, de groepsgrootte en de afdeling waarvoor een plaatsing gevraagd wordt. Voor die leerlingen, waarvoor het Aletta uiteindelijk geen opvang denkt te kunnen bieden, zal in de meeste gevallen plaatsing in een vorm van voortgezet speciaal onderwijs gewenst zijn.
36
6. Ambities 6.1 Reflectie op ontwikkelingen in de afgelopen periode Aangezien het wetgevingstraject Passend Onderwijs ingaat op 1 augustus 2014, zal de eerste reflectie eind schooljaar 2014-2015 in dit ondersteuningsplan worden opgenomen. 6.2 Beleidsvoornemens 2014-2018 Onderdeel 2.5.2 Aanmeldingsprocedure (14-15)
2.5.2 Aanmeldingsprocedure (14-15) 2.6.5 Betrokkenheid ouders (reeds ingezet) 2.10 Nascholing (reeds ingezet) 2.12 Nazorg (14-15) 3.1.3 OPP (14-15)
Omschrijving Herziening aanmeldingsformulier ouders: o.a. ouders uitnodigen zelf belemmerende en stimulerende factoren te benoemen; ouders expliciet vragen of een vorm van extra ondersteuning gewenst is; ouders vragen naar wensen en verwachtingen; ouders vragen naar interventies door derden; ouders wijzen op de wettelijke verplichting de school van alle informatie te voorzien, die nodig is om te bepalen of hun kind voor basis- of voor extra ondersteuning in aanmerking komt. Deelname aan pilot Plaatsingswijzer met intentie tot invoering.
Voortzetten verhogen ouderbetrokkenheid bij alle zaken die het leerproces beïnvloeden. Voortzetten van de Keiwijzer en organiseren collegiale consultatie met als doel het verhogen van de kwaliteit van het pedagogisch-didactisch handelen van docenten. Vormgeven nazorg bij vervolgopleiding leerlingen havo, vwo en vmbo.
Ontwikkeling/keuze van een format OPP en scholing/ondersteuning voor mentoren bij de invulling. Hierin meenemen het koppelen van de referentieniveau’s aan het perspectief van de leerling ; afspraken t.a.v. de inzet van ouders bij de begeleiding; expliciet omschrijven van mogelijke inzet ketenpartners op handelingsniveau. 3.1.5 Registreren van groepsinterventies op teamniveau, deze systematisch Groeps(handelings)plan evalueren en van hieruit toewerken naar de ontwikkeling van (na 14-15) groeps(handelings)plannen. Afhankelijk van wetgeving mogelijk ook in relatie tot de ontwikkeling van groepsOPP’s voor lwoo-ers. 3.1.8 Invoering van het bespreekformulier dat een docent/mentor gebruikt bij IOT de aanmelding van een leerling ter bespreking in het IOT. Aandacht voor (14-15) zowel leerlingbehoeften als leerkrachtbehoeften. Aandacht voor handelingsgericht werken: hoe kan ik als docent verder met deze leerling, gebruik makend van zijn sterke en zwakke punten. 3.1.11.2 Verdere ontwikkeling digitaal leerlingendossier mede in relatie tot OSODigitaal dossier systematiek. (reeds ingezet) 3.1.12 In pro inspelen op de nieuwe entreeopleiding MBO. Uit-/doorstroom (14-15) 3.1.12 Voortzetten uitdagen van goed presterende leerlingen om op te stromen Uit-/doorstroom naar een hoger niveau. 37
(reeds ingezet) 3.2.4 Hulplessen (na 14-15) 3.2.5.2 Dyscalculie (na 14-15) 3.2.9 Opvang buiten de les (na 14-15) 3.3.14 Intern vertrouwenspersoon
Op basis van determinatie op leerling-/groepsniveau hulplessen preventief inzetten. Ontwikkelen van beleid om leerlingen met dyscalculie planmatig te kunnen ondersteunen. Opzetten van een stilteruimte en een ruimte waar leerlingen die tijdelijk niet in de les kunnen functioneren opgevangen worden. Overwegen tot het aanstellen van minimaal 2 interne vertrouwenspersonen (man en vrouw)
6.3 Ontwikkelagenda 2014-2015
Beleidsvoornemen 1
2.5.2 Aanmeldingsprocedure.
Doel
Helder en volledig (digitaal) aanmeldingsformulier.
Waarom?
Wie?
Om goed vast te kunnen stellen of een leerling voor basis- of voor extra ondersteuning in aanmerking komt en in de juiste stroom te plaatsen. Schoolondersteuningsplan en bestaande aanmeldingsformulier gebruiken om een nieuw aanmeldingsformulier te ontwikkelen. Voorstel aan directie. Traject besluitvorming. Teamleiders onderbouw, AAT.
Wanneer?
Start september, voorstel aan directie november.
Cyclus
Jaarlijks (oktober) evaluatie door teamleiders en AAT.
Opbrengst
Helder en volledig digitaal aanmeldingsformulier, geen hulpvragen achteraf meer, geen onverklaarbare op- en afstroom van leerlingen .
Wat te doen?
Beleidsvoornemen 2 2.5.2 Aanmeldingsprocedure. Doel Werken met plaatsingswijzer. Waarom? Heldere bepaling van plaatsingsadvies, eenheid van handelen in noordelijke provincies, duidelijkheid naar ouders en leerlingen. Wat te doen? Pilot draaien met basisonderwijs, evalueren pilot en invoeren plaatsingswijzer. Wie? Directie in overleg met basisonderwijs (LEA/LOB) . Wanneer? Oktober in LEA en LOB, rest van het jaar pilot en besluit over invoering in januari. Cyclus Na 1 jaar evalueren met basisonderwijs. Opbrengst Geen onverklaarbare op- en afstroom van leerlingen, heldere bepaling van plaatsingsadvies, minder toelatingsgesprekken nodig om tot overeenstemming over plaatsing te komen.
38
Beleidsvoornemen 3 Doel Waarom? Wat te doen? Wie?
Wanneer? Cyclus Opbrengst
2.12 Nazorg Nazorg op orde hebben, analyses kunnen maken en vervolgens beleid waardoor leerlingen in de toekomst minder switchgedrag laten zien. Inzicht in waar en waarom leerlingen in het vervolgonderwijs switchen. Aan de hand hiervan kunnen we inzetten op andere begeleiding op het Aletta. Volgen ontwikkelingen programma’s en conclusies hieraan verbinden. Decanen: zorgen voor gegevens en bijhouden ontwikkelingen verschillende programma’s. Decanen gaan vervolgens met teamleiders in gesprek over eventuele aanpak. Volgen op het moment dat er nieuwe ontwikkelingen zijn. Februari 2015 zorgen de decanen voor inbreng in gesprek met teamleiders. Voorlopig elk jaar in februari gesprek tussen decanen en teamleiders. Minder switchgedrag. Hiervoor eerst de percentages nu helder krijgen alvorens een doelpercentage te noemen. Voor nu: het percentage switchers daalt.
Beleidsvoornemen 4 Doel Waarom? Wat te doen?
3.1.8 IOT Invoeren bespreekformulier ten behoeve van het IOT. Duidelijke en noodzakelijke gegevens ten behoeve van een effectief gesprek. Opstellen format, invoeren, evalueren en eventueel bijstellen. Onderdelen: leerlingenbehoeften, docentenbehoeften, handelingsgericht werken, gebruik maken van sterke en zwakke punten.
Wie? Wanneer?
ITO September 2014 format. December 2014 eventueel een bijgesteld format. Bij goed functionerend format geen verdere actie Goed functionerend format
Cyclus Opbrengst
Beleidsvoornemen 5 Doel Waarom? Wat te doen? Wie? Wanneer? Cyclus Opbrengst
Beleidsvoornemen 6 Doel Waarom? Wat te doen? Wie? Wanneer? Cyclus Opbrengst
3.1.11 Uit-/doorstroom. Entreeopleidingen inbedden in beleid pro. Enkele pro-leerlingen vinden nu een weg in het mbo. Dit ook in geval van entreeopleidingen bewerkstelligen. Opnemen in teamplan pro. Teamleider pro Uiterlijk mei 2015 (in teamplan). In jaarlijkse evaluatie teamplan opnemen. Zelfde percentage pro-leerlingen behaalt mbo-diploma.
A 28 invoeren OPP Zicht op uitstoom voor leerlingen ouders en collega’s optimaliseren. Ondersteuning van de leerling gedurende schoolloopbaan aanpassen op verwachte uitstroom Opstellen format, invoeren, evalueren en eventueel bijstellen. ITO pro Voor 1 augustus 2014 bekend bij docenten pro Mei 2015 evalueren en eventueel aanpassen, bij aanpassen mei 2016 idem Goed functionerend format 39
Bijlagen A A1
Protocollen/beleidsdocumenten Onderwijsondersteuningsprofielen havo, vwo, vmbo, praktijkonderwijs 2012-2013 SOP SOP SOP Onderwijsondersteuningsprofiel Onderwijsondersteuningsprofiel Onderwijsondersteuningsprofiel havo vwo.doc vmbo.doc praktijkonderwijs.doc
A2
Veiligheidsplan SOP - 02-2008 concept Veiligheidsplan.doc
A3
(anti-)Pestprotocol SOP - 04 pestprotocol Aletta maart 2012 vastgesteld.doc
A4
Verzuimbeleid verzuim 2014 aangepast V1.docx
A5
Protocol medicijnverstrekking en medisch handelen SOP - Model Aob.pdf
A6
Protocol verlies en rouwverwerking SOP - Plotselinge dood van een leerling of docent in het -speciaal- voortgezet onderwijs.pdf
A7
Klachtenregeling SOP Klachtenregeling stg dr. Aletta Jacobs College.pdf
A8
Meldcode kindermishandeling (Nog verder ontwikkelen in 2014-2015) SOP - Huiselijk geweld en kindermishandeling.pdf
A9
Taalbeleidsplan SOP - 2012-09-25 taalbeleidsplan MR 9 okt.doc
40
A10
Rekenbeleidsplan SOP - 2012-06-30 Beleidsplan rekenen Aletta Jacobs College MR 9 okt.doc
A11
Beleidsplan hoogbegaafde leerlingen SOP - 25-5b hoogbegaafdenbeleid AJC definitief.docx
A12
Inhoudsopgave leerlingendossier SOP Inhoudsopgave leerlingendossier - concept.doc
A13
Dyslexiebeleid SOP - Dyslexiebeleid AJC.docx
A14
Beleid t.a.v. uit de les sturen van leerlingen SOP - Beleid ten aanzien van uit de les sturen van leerlingen.doc
A15
Leerlingenstatuut met daarin het beleid ten aanzien van schorsing en verwijdering en het beleid ten aanzien van klachten SOP Leerlingenstatuut met daarin het beleid ten aanzien van schorsing en verwijdering en het beleid ten aanzien van klachten.doc
A16
Convenant Jeugd en Veiligheid SOP - Convenant Jeugd en Veiligheid.doc
A17
Rebound/schakelvoorziening Time Out SOP Rebound-schakelvoorziening - Time Out.doc
A18
Procedure crisissituaties ten aanzien van leerlingenzorg SOP - Procedure crisissituaties ten aanzien van leerlingenzorg.doc
A19
Stroomschema voor interne verwijzing leerling naar ITO/AAT SOP - Stroomschema voor interne verwijzing leerling naar IOT.doc
41
A20
Aanmeldingsprocedure ITO (Update nodig) SOP Aanmeldingsprocedure IOT.doc
A21
(Deel-)ondersteuningsplan pro (Update nodig) SOP (Deel-)ondersteuningsplan pro- jan 2011.docx
A22
Aanmeldingsprocedure AJC SOP aanmeldingsprocedures ajc 14-15.doc
A23
Werkwijze OPP SOP - OPP provincie Groningen- versie 1 0 concept.docx
A24 Werkwijze Commissie van Advies SOP - Werkwijze Commissie van Advies 20 03 2014.docx
42
B B1
Formulieren Aanmeldingsformulier nieuwe leerlingen SOP SOP SOP SOP Aanmeldingsformulier Aanmeldingsformulier Aanmeldingsformulier VMBO vanaf leerjaar 2.docx PRAKTIJKONDERWIJSAanmeldingsformulier LEERJAAR HAVO VWO vanaf leerjaar 2.docx 1.docx vanaf leerjaar 2.docx
B2
Aanmeldingsformulier begeleiding schoolarts SOP Aanmeldingsformulier verzuimbegeleiding schoolarts.doc
B3
Signaleringslijst (Z.s.m. update voor IOT maken – Ook voor AAT?) …….
B4
Aanmeldingsformulier IOT (maken + ook voor AAT?) …….
B5
Aanmeldingsformulier CvA (moet nog vanuit het samenwerkingsverband komen) …….
B6
Gemeenschappelijk overeengekomen format in het swv Groningen Ommelanden (moet nog vanuit het samenwerkingsverband komen) …….
B7
Aanmeldingsformulier leerlingenbespreking (Nog ontwikkelen 2014-2015) …….
B8
Onderwijskundig rapport (OKR) SOP - OKR PO-VO provincie Groningen.pdf
B9
Aanmeldingsformulier RVC SOP Aanmeldingsformulier_RVC_2014-2015.doc
B10
Handelingsplan SOP - Format handelingsplan.doc
B11
Dossieranalyse SOP - PRO overdrachtsformulier - dossieranalyse.doc
B12
Ontwikkelingsperspectief (Nog ontwikkelen in 2014-2015 / komt vanuit samenwerkingsverb.) ……
43
C C1
Ketenpartners GGD De GGD ziet toe op de gezondheid van leerlingen en signaleert fysieke en psychische problemen. Daartoe houdt de jeugdarts spreekuur op het Aletta en neemt deel aan het Zorgen Adviesteam. Samen met de jeugdzorg en Lentis Jonx bevordert de jeugdarts een adequate hulpverlening voor leerlingen. Met de GGD heeft Aletta in het kader van de preventie vroegtijdig schoolverlaten, een ziekteverzuimprotocol opgesteld om de leerlingen met langdurig of regelmatig ziekteverzuim extra te kunnen begeleiden. De ouders, mentor en schoolarts worden betrokken en de leerplichtambtenaar wordt op de hoogte gesteld.
C2
GGZ GGZ Nederland bevordert de goede geestelijke gezondheid(szorg) en komt op voor alle randvoorwaarden die noodzakelijk zijn om dit te bereiken. Met de formulering van bovenstaande missie heeft het bestuur van GGZ Nederland zich niet beperkt tot de focus op geestelijke gezondheidszorg. Met de missie gericht op het brede terrein van de geestelijke gezondheid claimt GGZ Nederland een positie in het maatschappelijke debat, waar thema’s als destigmatisering en participatie actueel en van groot belang zijn. Met haar leden wil GGZ Nederland in de ggz-sector bewerkstelligen dat verandering en innovatie leiden tot het leveren van steeds betere zorg. De rol en meningen van patiënten worden belangrijker en vereisen dat we ons gezamenlijk inspannen voor een beter zorgaanbod en prestaties Zo nodig is er contact tussen de GGZ en het AJC.
C3
Bureau Jeugdzorg Bureau Jeugdzorg is bedoeld voor vragen van ouders en kinderen die te maken hebben met ernstige problemen rond opgroeien en opvoeden. De leeftijdsgrens voor de kinderen is tot 18 jaar en men moet in de provincie Groningen woonachtig zijn. Het gaat altijd om situaties die dusdanig chronisch, ernstig of complex zijn, dat ouders met hulp van de lokale jeugdzorg (algemeen maatschappelijk werk, schoolartsen) niet meer verder komen met het oplossen van de problemen. Het Bureau Jeugdzorg is de centrale toegangspoort voor alle vormen van jeugdzorg in de provincie Groningen. Hulpverleners van Bureau Jeugdzorg geven advies, informatie, verwijzen door en bieden in een enkel geval kortdurende hulp. Bureau Jeugdzorg verleent hulp in crisissituaties, zowel binnen als buiten kantoortijden. Samen met ouders en jongeren maakt een hulpverlener van BJZ een analyse van de problemen. Op grond van deze analyse wordt een indicatiebesluit opgesteld. Een indicatiebesluit geeft ouders en jongeren recht op geïndiceerde zorg. Daaronder valt o.a. ouderbegeleiding, bepaalde vormen van gespecialiseerde gezinshulp, intensieve orthopedagogische gezinsbehandeling, ‘plaatsing’ in dagbehandelingscentra, plaatsing in een pleeggezin, een tehuis of kamertrainingsproject. Als er een indicatiebesluit wordt afgegeven dan treedt een hulpverlener van BJZ op als casemanager. Deze zorgt er voor dat de hulp wordt aangevraagd en beschikbaar blijft. Samen met ouders en jongere bekijkt een casemanager of de doelen uit het hulpverleningsplan worden behaald. Omdat hulpverlening op vrijwillige basis gebeurt, is het beste dat jongeren en ouders zelf contact opnemen met BJZ. Scholen kunnen wel leerlingen middels het AAT in beeld brengen bij BJZ of door ze telefonisch voor te leggen. Ook voor consultatie kan contact worden opgenomen. BJZ kan pas iets doen als ouders en jongere op de hoogte zijn van het contact van school met BJZ. 44
Op verzoek van de school kan er informatie over de stand van zaken t.a.v. de hulpverlening verkregen worden, mits de ouders en leerling hiermee hebben ingestemd. Op grond van privacyreglementen kan niet alle informatie teruggekoppeld worden, alleen informatie die nodig is. Als er een casemanager van BJZ is, dan is deze eerstverantwoordelijk voor het informeren van het netwerk. Het contact loopt via het AAT. C4
Lentis Jonx Jonx is een tweedelijns voorziening en biedt hulp aan jeugdigen met psychiatrische problematiek. Binnen de school heeft Jonx de volgende taken: - Vroegtijdige onderkenning psychiatrische problematiek; - De school en externe zorgstructuren helderheid geven over de taak van Jonx; - Consultatie aan betrokken schoolnetwerken zodat de laatstgenoemden problemen van leerlingen kunnen ondervangen; - Terugkoppeling van leerlingen die hulp krijgen naar de school en het schoolnetwerk; - Het contact loopt via het AAT.
C5
Centrum voor Jeugd en Gezin Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor alle ouders en opvoeders die vragen hebben over de opvoeding, het opgroeien of de gezondheid van hun kind. Er is een nauwe samenwerking tussen het AAT en het CJG. Eventueel sluit het CJG aan bij het AAT-overleg.
C6
Algemeen en/of schoolmaatschappelijk werk Welzijnsorganisatie ‘Noordermaat’ verzorgt in de gemeente Hoogezand-Sappemeer het algemeen maatschappelijk werk. Het algemeen maatschappelijk werk helpt bij het oplossen van problemen. Dat kunnen problemen zijn in een relatie, rond werk en inkomen of de opvoeding van de kinderen. Het algemeen maatschappelijk werk werkt zonder verwijzing of indicatie en helpt om problemen op een rij te zetten en geeft advies, zodat de cliёnt er zelf mee verder kan. Zo nodig is er contact via het AAT.
C7
MEE Mensen met een beperking, chronisch zieken en hun betrokkenen ervaren vaak een stapeling van vragen en problemen, die tot belemmering van zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie leiden. De aard van deze problematiek is zeer uiteenlopend: vragen over het opvoeden van kinderen met een beperking, geen aansluiting kunnen vinden in het onderwijs of op de arbeidsmarkt, te maken hebben met schulden, vastlopen in de zorg, criminaliteit, enzovoort. MEE biedt, als onafhankelijke en professionele cliëntondersteuner, alle mensen met een beperking, chronisch zieken en hun betrokkenen de juiste ondersteuning bij het vinden van oplossingen in de voor hen ontstane problematiek. De activiteiten van MEE richten zich op preventie en individuele cliëntondersteuning en hebben tot doel dat mensen met een beperking maximaal kunnen (blijven) participeren in de samenleving. Zo nodig is er contact via het AAT.
C8
Leerplichtambtenaar De leerplichtambtenaar is belast met het toezicht op de naleving van de Leerplichtwet (1969) met als onderdeel de kwalificatieplicht (1 augustus 2007), heeft tot taak hulp te verlenen aan jongeren, ouders/verzorgers en scholen indien de jongere door (dreigend) schoolverzuim in 45
zijn vorming en ontplooiing wordt belemmerd en wanneer er sprake is van problematisch gedrag. De leerplichtambtenaar houdt een administratie bij van alle leerplichtige inwoners. De school is wettelijk verplicht om in- en uitschrijvingen en schoolverzuim te melden bij de leerplichtambtenaar van de woongemeente. De afzonderlijke teams verzorgen dit zelfstandig. Het contact loopt via de teamleider of ITO. Taakomschrijving ten aanzien van de zorg binnen de school: - Preventie door middel van structureel overleg met de onderwijsinstellingen en instanties zoals bijvoorbeeld de jeugdhulpverlening, de Raad voor de Kinderbescherming, de (jeugd)politie; - Vroegtijdige consultatie van teams bij dreigende probleemsituaties en dreigend Schoolverzuim; - Contact zoeken en leggen met de jongeren en ouders/verzorgers naar aanleiding van een melding vanuit het onderwijs of andere discipline voor wat betreft verzuim en/of problemen; - Deelname aan schoolnetwerk; - Terugkoppeling van uitgevoerd e activiteiten naar teamleider en het AAT. C9
HALT Bureau Halt kan bemiddelen dat een jongere een alternatieve straf moet uitvoeren. Strafafdoening via bureau Halt wordt niet aan school gemeld. Meestal melden de jongeren zelf dat zij via Halt een alternatieve straf moeten afdoen. Bureau Halt geeft wel voorlichting over het uitvoeren van alternatieve straffen en het verkleinen van kansen om niet in aanraking te komen met politie en justitie. Deze voorlichting is incidenteel.
C10
Politie/jeugdagent De jeugdagenten houden zich vrijwel uitsluitend bezig met jeugdigen. Ze zijn er in principe voor alle jongeren, maar in het bijzonder voor de jeugd die risico loopt, overlast veroorzaakt of criminele activiteiten ontplooit. De belangrijkste taak van de jeugdagenten is het terugdringen van jeugdproblematiek en -criminaliteit. Taakomschrijving ten aanzien van de zorg binnen de school: De jeugdagent is actief en aanspreekbaar aanwezig voor jongeren; Onderhoudt contacten met jongeren; Treedt zowel pro-actief als repressief op; Neemt deel aan het schoolnetwerk wat betreft vroegtijdige onderkenning problematiek; Is aanspreekpunt daar waar het gaat om het bevorderen van de veiligheid op de school en de aanpak van de problematiek van scholieren; Neemt, op aanvraag, deel aan het AAT. Geeft een gastles in klas 1 vmbo/pro.
C11
Regionale Verwijsindex Zorg voor Jeugd In januari 2010 is de provincie Groningen gestart met de invoering van de verwijsindex Zorg voor Jeugd Groningen. Dit is een digitaal systeem waarmee problemen bij kinderen en jongeren van 0 tot 23 jaar vroegtijdig kunnen worden gesignaleerd en waarbij de hulpverlening goed op elkaar kan worden afgestemd. Hierdoor zal de hulp aan de jeugdigen in de provincie verbeteren. In de eerste fase 46
sluiten 215 instellingen aan op Zorg voor Jeugd Groningen, zoals de GGD, Bureau Jeugdzorg, instellingen voor Maatschappelijk Werk, maar ook scholen en welzijnsinstellingen. Het aantal deelnemende instellingen zal de komende jaren groeien. Zo nodig is er contact via het AAT. C12
Regionaal Meld- en Coördinatiecentrum (RMC) Groningen De opdracht van het RMC is het in beeld brengen van voortijdige schoolverlaters door zorg te dragen voor de coördinatie van een sluitende aanpak. Daarnaast werkt het RMC aan het realiseren van een dekkende en effectieve samenwerking tussen instellingen (scholen, leerplichtambtenaren, jeugdhulpverlening, CWI, WIW) gericht op terug- of doorbegeleiding van de voortijdig schoolverlater naar regulier onderwijs of werk-leer-trajecten. Het RMC is verantwoordelijk voor een goede herplaatsing van de leerling. In samenwerking met de leerling, de ouders, de scholen en betrokken instanties wordt door de trajectbegeleider gekeken waar de leerling het beste naar toe kan en in welke constructie (regulier onderwijs of werken en leren, combinatie met zorg, etc.) Het RMC brengt de school op de hoogte wat er met de leerling is gebeurd.
C13
Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) Het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling is de centrale instantie voor het vragen van advies of het melden van kindermishandeling. Elke provincie of grootstedelijke regio heeft zijn eigen advies- en meldpunt. Zij zijn een voortzetting van de bureaus Vertrouwensarts. Er wordt nauw samengewerkt met de Raad voor de Kinderbescherming. Melding gebeurt via de meldcode kindermishandeling (bijlage A8).
C14
Raad voor de Kinderbescherming De Raad voor de Kinderbescherming komt op voor de rechten van het kind, van wie de ontwikkeling en opvoeding worden bedreigd. De Raad schept voorwaarden om die bedreiging op te heffen of om te voorkomen. De drie belangrijkste taken van de Raad - de kerntaken - zijn bescherming, scheiding en omgang, en strafzaken waarin minderjarigen betrokken zijn. Daarnaast heeft de Raad ook een taak op andere terreinen waarbij de belangen van het kind in het spel zijn, zoals adoptie, het afstand doen van een kind en afstammingsvragen. De werkwijze van de Raad voor de Kinderbescherming is vastgelegd in ‘Normen 2000’. Deze richtlijnen van de minister van Justitie zijn voor de medewerkers van de Raad de leidraad voor hun dagelijks werk. Het document beschrijft onder andere hoe een onderzoek uitgevoerd wordt, welke informatie in het rapport komt en hoe lang een onderzoek mag duren. Daardoor komt elk raadsonderzoek in principe op dezelfde manier tot stand.
C15
Autisme Team Noord Nederland Het Autisme Team Noord Nederland is gespecialiseerd in autismediagnostiek en behandeling op maat. De begeleiding richt zich niet alleen op de betrokkene zelf, maar ook op de omgeving (ouder, partner en anderen). Er is een infantteam, kinderteam, volwassenteam, ASS+ team (voor mensen met ASS met bijkomende problematiek), SPB (sociaal psychiatrische begeleiding van volwassen in de thuissituatie). Zo nodig is er contact via het AAT.
C16
UWV WERKbedrijf Inschrijven voor werk en (eventueel) aanvragen van een uitkering. Werkzoekenden schrijven zich in voor werk en kunnen eventueel een uitkering aanvragen. Inschrijven kan vanaf het moment dat er sprake is van dreigende werkloosheid. Uiterlijk de tweede werkdag na de eerste werkloosheidsdag moet een klant zich hebben ingeschreven bij 47
het WERKbedrijf. Als het vervolgens niet direct lukt werk te vinden, zorgt UWV Uitkeren voor een tijdelijke uitkering als inkomen. Het UWV wil mensen snel helpen bij het vinden van (ander) werk. Liefst voordat zij een beroep moeten doen op een uitkering. Een uitkering is een tijdelijke voorziening. Samen met gemeenten zet het WERKbedrijf instrumenten in om mensen aan het werk te helpen. In de Competentie Test Centra kunnen werkzoekenden meer over hun mogelijkheden te weten komen. Dit helpt bij het zoeken naar werk. Met leerwerktrajecten volgen werkzoekenden een opleiding én verdienen ze geld. Bemiddeling door de werkcoaches en de inzet van re-integratiemiddelen helpt veel mensen weer aan het werk. Niet iedereen kan zelfstandig aan het werk. Met begeleiding kunnen deze mensen vaak wel aan de slag. Het WERKbedrijf beoordeelt of iemand in aanmerking komt voor een plek in de Sociale Werkvoorziening. UWV-consulenten geven voorlichting aan vierde klassen TL over rechtspositie, solliciteren en vakantiewerk. C17
Bedrijfsleven Binnen het praktijkonderwijs en het leerwerktraject kunnen leerlingen bij bedrijven in stage geplaatst worden. In het vierde jaar vmbo-tg lopen alle leerlingen korte stages in Carrousel-breed. Daarbij zijn vele brancheorganisaties van het bedrijfsleven en van de zorginstellingen betrokken. Het doel van Carrousel-breed is een oriёntatie op beroepen en werkvelden ter ondersteuning van de keuze voor een vervolgopleiding in het mbo. In het derde en vierde jaar vmbo-kb/bb lopen de leerlingen van de sector zorg & welzijn korte stages in Carrousel van de zorginstellingen, met als doel een oriëntatie op beroepen en werkvelden in de zorg. In het vierde jaar vmbo basisberoepsgerichte leerweg lopen de leerlingen van alle sectoren een beroepsoriënterende stage bij bedrijven en instellingen ter ondersteuning van de keuze voor een vervolgopleiding in het mbo.
C18
Regionaal opleidingscentrum (ROC) In april 2003 is een convenant gesloten tussen het ROC en een viertal VO-scholen, waaronder het dr. Aletta Jacobs College. Dit convenant beoogt een doorgaande lijn te creëren voor leerlingen uit het vmbo naar het ROC. Aan het eind van het schooljaar na het examen overlegt de decaan van het vmbo een lijst met schoolverlaters aan het RMC teneinde te voorkomen dat leerlingen na de zomervakantie geen vorm van vervolgonderwijs hebben.
C19
Verslavingszorg Noord Nederland (VNN) VNN zet zich in voor mensen die problemen ondervinden als gevolg van een verslaving. Verslaving op het gebied van alcohol, drugs, gokken of gamen. VNN wil hen een perspectief bieden op een ander leven. Dit betekent dat VNN mensen met een verslaving en hun naastbetrokkenen perspectief wil bieden op meer kwaliteit van leven. Een leven zonder of met minder verslavingsproblemen. Ook wil VNN zich inzetten om verslavingsproblemen te voorkomen. De VNN geeft soms voorlichting op het AJC en zo nodig is er contact via het AAT.
C20
Hanze Aansluiting vo-hbo (Hanze Hogeschool) Hanze Aansluiting wil de aansluiting tussen voortgezet onderwijs en mbo en de Hanzehogeschool Groningen bevorderen. Hanze Aansluiting voert hiervoor specifiek onderzoek uit en ontwikkelt beleid en activiteiten op het gebied van aansluiting. Er zijn 48
speciale platforms die zich hiermee bezighouden. Aan het platform Aansluiting vo-hbo nemen 20 vo-scholen deel. In het platform Aansluiting mbo-hbo zitten drie ROC’s uit Groningen en Drenthe Het contact loopt via de teamleider hv bovenbouw en de decaan hv. C21
Signaleringssysteem Zorg voor Jeugd Groningen Dit signaleringssysteem, ook wel verwijsindex genoemd, is bedoeld voor jongeren in de provincie Groningen die het risico lopen om in de problemen te komen. Het is een hulpmiddel om snel de juiste hulp of ondersteuning op gang te brengen en af te stemmen. Zo kan voorkomen worden dat problemen groter worden. Zowel voor de jongere als voor ouders. Hoe het werkt? Stel dat de school zich zorgen maakt over uw kind. De mentor neemt contact met u op en gaat met u in overleg. Dit kan leiden tot het afgeven van een signaal in de verwijsindex. Dit betekent dat de school zijn naam koppelt aan die van uw kind. Zo laat de school aan andere (hulp)instellingen zien dat hij betrokken is bij uw kind. Wie werken met Zorg voor Jeugd Groningen? Vele organisaties die in de provincie Groningen professioneel betrokken zijn bij de hulpverlening aan jongeren werken met Zorg voor Jeugd. Denk aan organisaties als GGD Groningen, Bureau Jeugdzorg en instellingen voor Maatschappelijk Werk, maar ook aan scholen, gemeenten, welzijnsinstellingen en huisartsen. Verdere informatie kunt u vinden op de website: www.zorgvoorjeugd.nu en www.gemeente.groningen.nl
49
