SCHOOLJONGENS
Arthur Verelst
PROLOOG GUY FRANCOIS JUSTIN en BERNARD zittend naast elkaar, verdeeld over de avant-scène De vier praten gewoon naar het publiek toe. Deze kennismaking met het publiek is bepalend voor de verdere ontwikkeling van het stuk. ------------------------------------------------Guy Annie heeft altijd nogal rare ideeën gehad. Niet zozeer rare maar nogal ongewone, nogal originele ideeën. Extravagant misschien. Ja, extravagant. Annie is mijn vrouw.Sedert jaaaren. Maar hoelang nog? Mijn zoon -onze zoon- is tweeëntwintig, nee drieëntwintig. De reünie was haar idee. Ik zou er nooit aan gedacht hebben. Waarschijnlijk niet. Waarom liet ze mij de herinnering niet aan een vergeten collegetijd waar niemand nog weet van had? Misschien deed ze het voor mij. Misschien voor Justin. Justin de Juste? Misschien voor François? Of voor Bernard? Ik weet het niet. Ik heb toch ook nooit zitten snuffelen in haar vroegste herinneringen.Het kan toch ook niemand verdommen dat ze nog maagd was op onze trouwdag. Ik weet wel dat haar moeder, mijn schoonmoeder dus, het zeker niet was. Maagd dus. Eén van de tooggrappen van de heer August Vandenbulcke ex-banketbakker en mijn schoonvader. De man is overleden en God hebbe zijn ziel maar ik geloof het niet. Ik zal het nooit weten. De reünie was dus het idee van Annie.
2. Zuivere nieuwsgierigheid of een uiterste inspanning om alsnog de man te leren kennen die als snotaap, bedolven onder de pukkels, achter de meiden aanliep? Misschien deed ze het toch voor mij. Misschien. Ik zal het nooit weten. JUSTIN: Ik was bijna alles vergeten maar hem, Guy, was ik zeker niet vergeten. Tot ik hier, of was het bij mij thuis, die vergeelde klasfoto's inkeek. Ik had ze natuurlijk best direct verbrand. Het was een idee van zijn vrouw. Van Annie. Lomp stuk. Waarom moest dat wijf ons dat allemaal nog aandoen? Waarom moest ze het hém allemaal aandoen? Verveling zeker of platte bemoeizucht. Adeline zou dit nooit gedaan hebben. Adeline - maar ik zei altijd Line - is mijn vrouw. Was mijn vrouw. De vrouw van Justin, de Juste zoals ik nu nog heet. Is het dan ook zo prettig na al die jaren opnieuw te moeten rondhuppelen in korte broek? Moest ze per se weten wanneer we onze eerste erectie kregen? Guy is een smeerlap, altijd geweest. Maar nu wordt hij toch té erg gestraft of begrijp ik er helemaal niks van? Wat bezielde die vrouw? Zijn vrouw. FRANCOIS: Misschien had ik nooit mogen komen: het zijn voor mij volslagen vreemden. Ja, na al die jaren. Is het dan toch zo moeilijk om afstand te nemen van een tijd die misschien nooit voorbij gaat? Ik weet het niet. En toch voel ik me nu -na de reünie- veel minder alleen. Eigenaardig. Toch zal ik die Annie nooit begrijpen. Ik niet. Een reünie is slechts tijdelijk en kan hoogstens een tijdelijk en beperkt effect hebben. Ik geef toe dat sommige anekdotes doen glimlachen maar het doet ook pijn je stommiteiten te moeten onthullen aan wildvreemden die er toch niks van begrijpen. Ze doen maar alsof. Misschien was het toch goed na al die jaren. Ik zal het pas later beseffen. Die vrouw van Guy -die Annie- was een ros zoals mijn moeder zaliger zou zeggen.
3. BERNARD Guy was waarschijnlijk de “slechte kameraad” waar mijn vader het altijd over had. Hij kon er erg geheimzinnig over doen. Hij was het trouwens met dat briefje. Het briefje stak tussen mijn boterhammen:...” Sinterklaas bestaat niet. Getekend Guy.” Zo schreef hij het: getekend Guy. Hij schaterde het uit. Hij was zijn tijd minstens twee jaar vooruit. Hij was het ook die een aprilvis aan mijn jasje hing. Een kartonnen vis met in roze letters: “JEANNETTE” en ik begreep er niks van. Toen niet. Jeannette. Einde proloog en de situatie verplaatst zich naar de living van Guy en Annie
4. EERSTE BEDRIJF (Justin, met een tuil bloemen en een fles voor Guy,de gastheer, staat bedremmeld in de deuropening) ANNIE: Dit was allemaal niet nodig. Maar ze zijn prachtig! Dankjewel meneer. Het is zeer vriendelijk. GUY: Annie hij heet Justin. Maar wij, wij zeggen Just. De Juste. Bedankt Just. Kom geef je jas maar en ga zitten. Ik verwacht de anderen dadelijk. (AF met jas en dadelijk terug OP) JUSTIN: Ik kom overal te vroeg. GUY: (tegen Annie) Behalve als we achter de mokkels aanzaten. Dan was hij altijd de laatste. JUSTIN: Nee, de voorlaatste. Bernard was de laatste. GUY: Niet moeilijk voor een jeannette. Maar jij kreeg ze wel als eerste op hun rug. (klopt hem op de schouder) Ouwe foefelaar. ANNIE: .......? JUSTIN: .... GUY: (schaterend) JUSTAIN!! Just-in. Weet je nog? Komaan Annie schenk maar in. ANNIE: Zouden we toch niet beter even wachten? Het is vervelend voor de anderen. (Guy en Justin gaan samen zitten) Mijn man is nogal direct Justin. Maar ik ben dat ondertussen gewoon. GUY: Pfftt, 't is niet moeilijk na vijftig jaar. ANNIE: Je overdrijft weeral. Zoals altijd.
5. GUY: Dan wordt voor de dommerikken alles veel duidelijker. (er volgt een korte, onbehaaglijke stilte) JUSTIN: Jullie wonen hier mooi en rustig. GUY: Rustig, rustig. Je moest eens terugkomen wanneer we beiden in vorm zijn. Wanneer we “gelanceerd” zijn. Een echte boksbarak. Eh schat? ANNIE: 't Is al goed zeker? Overd... GUY: Overdrijven ja, ja JUSTIN: 't Is stil waar het nooit waait. Ik ken dat. Ik geloof dat het een beetje normaal is. Mensen moeten al eens kunnen botsen zei Line. GUY: (na lichte aarzeling) Voilà! Dat zeg ik ook altijd maar ze gelooft me niet. Op dat vlak is ze nogal conservatief ( kletst haar op de dijen) Maar voor de rest gaat het nogal. (schaterend en korte pauze) Line was je vrouw zeker? ANNIE: ... (kijkt ietwat verward) JUSTIN: Je zult nooit veranderen. Ik heb het altijd al geweten. GUY: Wat men aan zaad spaart, verliest men aan de oogst zei de slimme boer. ANNIE: Ja en lui zijt ge vanzelf zei mijn vader. (BEL) Ik denk dat ... GUY: (ze springen samen recht en samen met Annie AF) JUSTIN: (kijkt even rond, loert op zijn horloge, draait zich naar deur en volgt het gestommel off-scène) (GUY,FRANCOIS en CHRISTIANE OP) GUY: Hier zit hij. Halfzat maar voor de rest alles in orde. JUSTIN: François! Lang geleden man.
6. FRANCOIS: Vijfentwintig jaar of zoiets. Niet te geloven. Just ge zijt niks veranderd jongen. Dit is Christiane. JUSTIN: Aangenaam ik ben Justin. GUY: Maar wij zeggen Just. Al honderd jaar. Van bij 't begin. CHRISTANE: François heeft me over u verteld. Hij is u nooit vergeten. GUY: Wie? François? De Susse en de Juste waren boezemvrienden. Altijd geweest met nu twintig jaar tussen. Niet te geloven. Vooruit ga zitten. Installeer je Christiane en liefst zo dicht mogelijk bij mij. Voor één keer dat ik een jonge poes in huis heb. Ge hebt zeker geen dorst maar 'k ga toch iets halen voor mij alleen dan. ( Guy haalt champagne in de keuken) ANNIE: Mijn man is een plaaggeest Meestal reageer ik niet en dan houdt hij er vanzelf mee op. Hij is sluw. (korte pauze en glimlachende stilte) FRANCOIS: Wij -ik bedoel in onze apejaren- wij waren echt zo sluw niet. Ik denk dat we voor alles meer tijd nodig hadden dan hij. Hij was zijn tijd en ons ver vooruit. (Guy OP met fles champagne en simultaan BEL en Annie naar hall) GUY: En nu krijgen we de clou van de avond: Jeanke-Marieke Bernard ik voel het aan mijn aambeien. ( Christiane en Justin zeer beteuterd) FRANCOIS: Laat het zo Guy . (Guy ontkurkt op het moment dat Annie (met diskrete ruiker) en Bernard binnenkomen) ANNIE: Hier zit het selecte gezelschap Bernard. (gaat achteraan ruikers schikken) GUY: Bernard je bent alleen maar knapper geworden. Veel knapper! BERNARD: (zonder reactie) Dank je Guy. Excuus dat ik zo laat ben. Ik moest met mijn kat naar de dierenarts. Ze is er slecht aan toe.
7. GUY: Ge zoudt beter een poes in huis halen. Een echte dan. Een vertikale en soms een horizontale met alles op en aan. (vult schaterend de glazen) (de verbijstering is voelbaar maar Annie pikt de draad weer op) ANNIE: Guy laten we toasten op jouw en mijn vrienden. (ze klinken behalve François) GUY:
Susse lust ge geen champagne?
CHRISTIANE: François drinkt alleen water en koffie. (stilte en korte pauze. Annie heeft het door en haalt een glas tonic met ijs in de keuken en terug OP) GUY: (tot Christiane) Chriske ge gaat toch in dat harnas niet blijven zitten zeker. Komaan, uit die vest. CHRISTIANE: (sip en sprakeloos) FRANCOIS: Feitelijk heeft hij weeral gelijk. Gemakkelijk is anders Minouche. (Helpt haar vest uit te trekken) GUY:
'k Dacht dat ze Christiane heette?
CHRISTIANE: Alleen François zegt Minouche en dat hou ik liever zo. GUY: An inside joke. ANNIE: Een wat? GUY: Een grapje voor de intimi of verstaat ge geen Chinees? (het gezelschap schrikt voor de zoveelste uitval van Guy -korte pauze) BERNARD: Ik vond de uitnodiging een fijn en vooral een charmant idee mevrouw. ANNIE:Dank u Bernard. En 't is Annie. Gewoon Annie. GUY: (rechtstaand) Jongens en meisjes: op de mannen van 't jaar stillekes, op de mannen van 'k weet niet wat en... (stopt abrupt en lonkt naar Annie) en dat we ze nog lang...
8.
ANNIE: (neemt met enige aarzeling de draad weer op) ... op de vriendschap en. . JUSTIN:...op onze vriendschap ja (gaat links en rechts klinken zodat de situatie eindelijk bedaart) BERNARD: Ik ben blij dat ik mag klinken op ons allen na al die jaren (korte pauze gedurende dewelke het duidelijk is dat er toch iets mis is met Guy) FRANCOIS: Ge woont hier mooi en rustig Guy. GUY: (kalm en rustig) Ja ik weet het. Justin vindt het ook. Ge moet toch ergens mee beginnen. Ge kunt moeilijk zeggen dat we oud, dik en lelijk zijn geworden. CHRISTIANE: Ik zou dat misschien kunnen zeggen Guy maar ik heb nooit iemand van u vroeger gezien. Behalve François natuurlijk. Misschien hecht men meer belang aan het innerlijke naarmate men ouder wordt . GUY: Dat is praat van filosofen en van azijnpissers. ANNIE: Guy heeft altijd veel belangstelling gehad voor het uiterlijke. GUY: Zeg maar direct voor de vrouwen.Maar als ge nu godverdomme van huichelaars spreekt! Dat staat 's morgens een uur voor de spiegel, dat plamuurt zoals een vakman, dat smeert alle mogelijke barsten vol met fijn verpakte smeerlapperij zodat een jong zijn moeder niet meer ruikt en mij wordt een gezonde belangstelling verweten voor uiterlijk vertoon van vrouwelijk schoon. Kus nu mijn oren ja. De wijven mensen, mensen. ANNIE: Ge laat mij zelfs de gelegenheid niet mijn zin af te maken. Ik bedoelde gewoon.... GUY: De koning van de vogelmarkt in Antwerpen is een verlegen ventje in vergelijking met ons Annie. Niet te geloven! FRANCOIS: (wil het luchtig houden) Ik geloof dat de meeste vrouwen nogal gemakkelijk op hun pootjes vallen.
9. GUY: Sus daarom zijn het katten. Jij met je katten moet dat weten Bernard. Je weet niks van vrouwen maar alles van katten. Kom drink eens uit we zouden verdomme het belangrijkste nog vergeten. (schenkt verder en haalt eventueel een nieuwe fles) CHRISTIANE: Annie je man is een invlieger of hoe heten zo'n gasten? Is dat misschien eigen aan wat ouder wordende venten of is hij altijd al zo geweest? ANNIE: Ik had het graag geweten. FRANCOIS:Zoveel belang heeft dat allemaal niet. Als broekventje ging Guy zelfs voor de prefect niet opzij. De prefect was een geestelijke, een pastoor. BERNARD: In lange zwarte rokken.In soutanes. Ge kunt u dat nu nog moeilijk inbeelden. ANNIE: Neen en je kinderen zeker niet. (Guy OP met nieuwe fles) BERNARD: Ik ben niet getrouwd en zal het waarschijnlijk nooit meer meemaken. GUY: Nee, dat geloof ik ook niet maar de wonderen zijn de wereld niet uit. CHRISTIANE: Ik denk dat agressiviteit altijd een oorsprong, een reden heeft. Een hond bijt niet zomaar. ANNIE: (probeert het luchtig te houden) Ik ken niks van honden maar bijten doet hij niet. BERNARD:Hij heeft een gouden hart. Dat weet ik. GUY: Ge hebt het weeral over mij zeker Annie? Madame stukadoor. ANNIE: Neen, we praten over interessante dingen. Over hartsproblemen. GUY: (ontkurkt fles) Bernard heeft daar allemaal geen last van. Van de vrouwen bedoel ik. Is 't niet waar Fi-fi? (schenkt in) (weeral een vervelende pauze, onderbroken door Christiane)
10. CHRISTIANE: (staat recht) GUY: Toon het haar even Annie. Als ik haar het toilet moet tonen zit de kans er dik in dat ik haar ondertussen lastig val. Een man is maar een man zei mijn schoonmoeder en dat mens had gelijk.Seffens krijg ik nog ambras met de Susse. (Annie en Christiane samen AF) ANNIE: Flauwe. JUSTIN: Je kunt moeilijk zeggen dat het hier een zittende vergadering is. En een volslagen stilte is ook wat anders. BERNARD: Jij bent altijd een rustige kerel geweest Just. Ik heb daar al dikwijls aan gedacht. GUY: (voor de eerste keer ietwat minder zelfzeker) Ik heb aan zoveel gedacht Bernard. Ik heb het de laatste tijd nogal moeilijk. JUSTIN: Ja? Waarom? FRANCOIS: Hij is altijd ietwat mysterieus geweest. Meent ge dat nu echt Guy? GUY: Ja, ik meen dat zeker maar ik wil de avond niet bederven en zeker niet op deze manier maar goed is anders. FRANCOIS: Voilà daar hebt ge hem weer. -korte onbehaaglijke stilteJUSTIN: Anderen hebben van mij ook verteld dat ik ietwat.. ja, mysterieus was maar ik ben mij daar niet van bewust. BERNARD: Laat ons zeggen dat de collegeopvoeding meer een opleiding was die perfect paste in het politiek bestel dat toen aan de macht was en het nog een tijdje zou blijven met alle gevolgen vandien. GUY: Bernard ge legt het toch nogal moeilijk uit. Laat ons eerder zeggen dat die pastoors -want dat waren ze toch- hun frustraties op ons - tieners- toen, hebben proberen over te planten. Bij de meesten onder ons is dat trouwens nooit gelukt en zeker niet bij mij. Gij met u drieën moet het zelf maar invullen.
11. (Annie en Christiane terug OP) ANNIE: Hebben we iets gemist? GUY: 't Ging over onze eerste seksuele ervaringen in 't algemeen en over onze eerste erecties in het bijzonder.En over de politiek natuurlijk. ANNIE: Ik geloof dat hij weeral overdrijft. Wat denk jij Just? JUSTIN: Wel ik denk dat hij er ditmaal niet ver naast zit. Het ging over vroeger, de tijd van toen -weet je nog wel oudje-. Ik heb feitelijk de indruk dat we onze jeugd hebben doorgebracht met een lerarenkorps – zoals zij zichzelf zo graag noemden- dat ons op seksueel vlak niet zoveel te vertellen had. Op andere vlakken evenmin trouwens. CHRISTIANE: Gelukkig zou ik zo zeggen gaan jullie er toch niet te erg onder gebukt. François zeker niet. (tikt hem speels op de knie) (Annie serveert enige hapjes) GUY: (met volle mond) Ja,ja de Susse zat er graag tusse zeiden de musse. (stilaan laat men Guy sudderen in zijn sap) FRANCOIS: Ik herinner me Guy dat “de stoemper” razend was toen hij die uitspraak toevallig hoorde. Weet je nog dat je een strafstudie van vier uur aan je broek had? GUY: Ja dat weet ik zeker nog maar ik kan mij het smoelwerk van “de stoemper” niet meer herinneren. ANNIE: (stort zich dadelijk op de situatie) Guy heeft nog een hoop foto's. Ik haal dadelijk de fotodoos. GUY: (dreigend) Laat vallen Annie. Niet nu. JUSTIN: Voor mij hoeft het ook niet Annie. GUY: (zeer kordaat) LAAT ZITTEN ANNIE! (Annie zakt geschrokken in een zetel )
12. Wat kan het ons feitelijk schelen hoe die zwartrokken eruit zagen? Het is allemaal veel en veel te laat. Het is een dode generatie en laat ze dan dood. Akkoord Sus? Akkoord Juste? ANNIE: En Bernard is die akkoord? Ben jij akkoord Bernard? BERNARD: Ik weet het nog altijd niet na al die jaren. FRANCOIS: Je wilt het niet meer weten Bernard. Maak je geen zorgen je bent niet alleen. Ik ken dat gevoel maar ik stel me geen vragen meer. Maar nu is het voorbij, het is over. BERNARD: (rustig) Voor mij is bijna alles voorbij. Alleen de anekdotes zijn gebleven. JUSTIN: Welke anekdotes Bernard? FRANCOIS: Bernard? ANNIE: Gij noemt dat dus anekdotes Bernard. Anekdotes zonder gezicht zeker? Voor Guy zijn het allerminst anekdotes. Guy? GUY? GUY: (kordaat maar rustig) Annie hou ermee op alstublieft. -korte pauzeCHRISTIANE: (luchtig) Ik heb wel moeite met de conversatie. FRANCOIS: Gelukkig maar Minouche. CHRISTIANE: Feitelijk maken jullie een sprong van minstens dertig jaar in de tijd. Het is alsof ik de laatste aflevering van een tv-soap zie. Een raar gevoel. ANNIE: Zo voel ik me al jaren Christiane. GUY: Bij jou is dat een vorm van ongezonde nieuwsgierigheid. Ik ken dat zo langzamerhand.
13. BERNARD: In zover nieuwsgierigheid gezond kan zijn maar ik weet dat we nu slechts de oude schoolkameraadjes van François zijn. Letterlijk en figuurlijk dan. FRANCOIS: Minouche, mijn geschiedenis ken je in alle geval. Zelfs de bloedigste en zeker de natste ervan. GUY: Ik begrijp er van langsom minder van. Ik dacht dat alleen vrouwen mysterieus waren. FRANCOIS: Gij maakt altijd een omweg langs vrouwen.Ja, kameraden... GUY/ Alte Kameraden! Komaan drink uit! Voor jou misschien liever een pint Suss? FRANCOIS: “Susse” drinkt niet meer. Alleen koffie of water.Dat zei ik toch al? (tegen de anderen) Hij is zodanig sluw, je hebt daar geen idee van. GUY: (monkelend) Ik had kennissen -nu heten dat relaties- die ook bij de AA waren. Ze reageerden precies zoals jij Susse. -Korte pauzeIk heb ook te veel gezopen. ANNIE: Nu nog. CHRISTIANE: (onbehaaglijk) Elegant is toch anders dacht ik.Maar zuipen en zuipen zijn twee. -korte pauzeJUSTIN: Cela n'arrive qu'aux vivants zou 'de kak” gezegd hebben. (onbegrip bij de twee vrouwen) BERNARD: Dat was een gevleugelde uitspraak van de leraar Frans. FRANCOIS: Dit is zeker geen excuus Just maar je hebt weeral gelijk: cela n'arrive qu'aux vivants maar toen ik er eindelijk mee ophield was ik meer dood dan levend. Mijn vrouw had in alle geval het zekere voor het onzekere gekozen: ze vertrok acht jaar geleden toen mijn rantsoen 1 Johnie Walker en anderhalve liter Bacardi bedroeg. Het rantsoen niet voor een maand maar het rantsoen per dag. Trouwens mijn vrouw vertrok niet, ze ging lopen. -korte pauzeChristiane heeft mij uit de goot getrokken. Letterlijk en figuurlijk maar vooral letterlijk
GUY: Daarvoor wil ik mij ook nog eens strontzat zuipen. (ongenoegen bij de anderen en korte pauze) Excuus Susse, dat hoefde niet. Sorry. ANNIE:
14.
Sorry François. (Annie wil recht maar Guy doet haar zitten)
FRANCOIS: Het waren jaren van ellende en pijn, veel pijn en zelfbedrog. Bedrog zonder meer. BERNARD/ Er is geen enkele ziekte die niet pijnlijk is maar het doet me goed te zien dat je een gelukkig man bent Susse. Dat denk ik toch. FRANCOIS: Dat is ook zo. Maar om gelukkig te zijn kun je best met twee zijn. BERNARD/ Misschien wel ja. JUSTIN: Inderdaad. Ik weet er alles van. ANNIE: Ben je reeds lang alleen Justin? GUY: Zeker twaalf jaar. De doodsbrief lag hier toen we uit Tenerife kwamen. Precies mijn schoonmoeder : wat ze moet vergeten onthoudt ze voor de rest van haar dagen en omgekeerd natuurlijk. ANNIE: De ziekte van de tijd Justin? GUY: GODVERDOMME ANNIE!! JUSTIN: Ze maakte er zelf een einde aan. Zelfmoord Annie. Slaappillen en whisky. Veel slaappillen en nog meer whisky. GUY: En voor het overige komt ze uit een goei familie. M'n kloten ja. (Guy even AF en onbehaaglijke stilte) JUSTIN: Ik ken dit soort situaties. Het is vervelend maar ik ben het ondertussen gewoon geworden. BERNARD: Zelfdoding blijft een taboe maar voor de betrokkenen altijd even pijnlijk. Zoiets als homoseksualiteit bijna. (wacht even)
15.
Het spijt me Just. Ik wist er niks van. CHRISTIANE: Wist jij dat François? FRANCOIS: Ja, maar zonder details. Het is en blijft pijnlijk kan ik me voorstellen. (Guy opnieuw op, hij hoort de repliek van Annie en opnieuw AF en de deur vliegt bijna uit haar hengsels). . ANNIE: Waarom doet iemand zoiets? JUSTIN: Normaal probeer ik het allemaal niet te vergeten maar gewoon te schrappen, te wissen maar het schuldevoel blijft, zeker in mijn geval. ANNIE: Waarom zo speciaal in uw geval? JUSTIN: Het was mijn fout, mijn verdomde fout. BERNARD: Ik denk dat het tenslotte een soort van laatste wilsbeschikking is van het slachtoffer. Indien ge dan van een slachtoffer moogt spreken. JUSTIN: Bernard dat is allemaal theorie. Je kunt je niet voorstellen hoe ik mij gisteren voelde, hoe ik mij vandaag voel en hoe ik mij morgen zal voelen tot de rest van mijn dagen. Ik betaal een zware rekening. -korte pauzeANNIE: Hadt je problemen met je vrouw Justin? JUSTIN: Zij met mij. FRANCOIS: Just, als ge akkoord zijt zwijgen we erover. GUY:We zitten hier toch niet om te zwijgen zeker? JUSTIN: Ik ben dag en nacht bezig met hetzelfde maar kan er niet over praten: ik ben altijd alleen en de foto's van Line zwegen.Ik heb alles verbrand. Om gek te worden. (Guy OP, bemerkt de stilte, schenkt links en rechts bij en gaat tenslotte zitten) GUY: Wanneer schuiven we aan tafel Annie?
16. ANNIE: Ik denk dat Justin een en ander ging vertellen dat hij graag kwijt wou. Aan zijn vrienden dan. GUY: (razend) ANNIE IK HAD JE NOCHTANS VERWITTIGD EN DAARBIJ... JUSTIN: Laat zitten Guy, het is allemaal mijn fout. Ik had beter helemaal ... BERNARD: Je moet je niet verplicht voelen Just. We zijn toch vrienden onder elkaar. CHRISTIANE: (sarcastisch) Ik dacht dat ook ja maar de muziek staat wat luid. GUY: Ik heb al twintig jaar ambras met dat mens maar 't begint te korten. (allen sprakeloos en korte pauze) JUSTIN: Zelfmoord van geliefden of bekenden blijft je bij voor de rest van je dagen. Dat is zo. Dat ondervind ik nog dagelijks. FRANCOIS: Ik vind tenslotte dat je de keuze van anderen moet kunnen eerbiedigen al hebben we soms geen benul van de reden van hun keuze. JUSTIN: Ik dank je Sus maar daar gaat het juist om. Ik heb de keuze van Line wel erg gemakkelijk gemaakt. BERNARD: Laat maar Just. JUSTIN: Wij hadden feitelijk een ideaal huwelijk zoals dat heet. Ik weet niet hoe de anderen zich voelden maar we hadden het samen goed. Misschien té goed, misschien te rechtlijnig, té rimpelloos en voor je het beseft ben je vertrokken. ANNIE: Hoe “voor je het beseft” ? (Guy kan zich amper bedwingen) JUSTIN: Laat mij de details maar besparen maar ik papte gewoon aan met haar beste vriendin. Het had natuurlijk zoals gewoonlijk niks te betekenen: we telefoneerden, we gingen soms 's middags samen eten en na een tijdje neukten we in plaats van te telefoneren of te eten. Zo eenvoudig maar zo gevaarlijk is dat. GUY: En zo plezant. ANNIE: En zo spijtig Guy.
17. JUSTIN: Ja, inderdaad, zo spijtig. Zo dodelijk spijtig. Feitelijk was het zelfs geen passie maar gewoon een soort logisch gevolg: als het verstand in de broek zit... (drinkt een slokje) Het enige dat mij overblijft is een zeer zwaar gevoel van spijt en van schuld natuurlijk Zo en daarmee zijn we terug bij het begin zeker. -korte pauzeANNIE: Het spijt me Justin dat ik je zover moest krijgen. GUY: Annie, ge zoudt beter zwijgen: gij hebt nooit ergens spijt van. Ik heb dat in alle geval nooit ondervonden. CHRISTIANE: Spijt komt altijd te laat en dan betalen de anderen meestal de rekening. JUSTIN: Dat is juist, dat is zeer juist. GUY: Ja, en wat ook juist is: iedereen heeft zijn deel miserie maar sommigen meer dan anderen. FRANCOIS: Ik voel me nog zo slecht niet. Enfin ik heb mijn deel gehad en anderen met mij. (Christiane knuffelt hem even) ANNIE: (naar Guy:) Feitelijk is de rekening vlug gemaakt. Wij zijn de enigen die het 25 jaar met elkaar volhouden. GUY: Niet te geloven dat mens.En ze heeft dan nog gelijk ook. Ik zit hier miljaar precies op een receptie na een begrafenis. Een soort begrafenisfeest om zo te zeggen. BERNARD: Ik dacht dat het de bedoeling was dat we elkaar na al die jaren zouden terugzien als vrienden zonder dat we daarom de roman of de tragedie van ons leven zouden vertellen. Ik was en ben dat zeker niet van plan. GUY: Bij mij is het meer een soap. ANNIE: Een slapstick zeker? FRANCOIS: Dat heeft niemand gehoord, dat heeft niemand begrepen.
18. GUY: Dat zei die smeerlap van een Heymans ook. Of weet ge 't niet meer? CHRISTIANE: Wie is Heymans? -Korte pauze en stilteANNIE: Een leraar,een zwartrok. FRANCOIS: Hoe weet jij dat Annie? Wat ken jij van die geschiedenis? Is Guy daar nog mee bezig?
CHRISTIANE: Welke geschiedenis? ANNIE: Wij zijn meer dan 25 jaar getrouwd zodus. BERNARD: Zodus wat? (Guy is sprakeloos en staart onwezenlijk voor zich uit) FRANCOIS: Ik ben die historie vergeten. GUY: (buiten zichzelf) DAT IS ONJUIST, DAT IS GELOGEN!! Dat vergeet je nooit! Ik niet, Just niet en Bernard zeker niet maar Heymans kan ze kussen. GODVERDOMME ANNIE! ANNIE: Vulgariteiten helpen niet Guy. Nu niet en morgen zeker niet. -korte pauzeCHRISTIANE: Wil je nog blijven François? GUY: Natuurlijk blijft hij. We blijven allemaal! Zelfs ik! Wanneer schuiven we aan tafel Annie? ANNIE: Dadelijk, alles staat klaar. Einde Bedrijf
19.
TWEEDE BEDRIJF De aktie heeft zich verplaatst naar de tafel van de living. Iedereen zit aan tafel met de restanten van een warme maaltijd. De stemming lijkt ietwat verbeterd. JUSTIN: ...Ja dat is juist. Alleen eten is inderdaad een kwelling. Ik heb dat nooit beseft. GUY: ANNIE:
Nog altijd beter alleen dan tegen je zin met twee. Daar hebben we het.
BERNARD:Ik denk dat Just gelijk heeft maar het is een kwestie van gewoonte: je past je aan zonder er speciaal moeite voor te doen. Ik kan me niet voorstellen dat ik permanent met iemand zou moeten rekening houden. ANNIE:
Je bent een gelukkig man Bernard.
CHRISTIANE: Maar hij beseft het niet. GUY: Alle vrouwen zijn psychologen en alle mannen zijn seksmaniakken en als ze het niet zijn dan denken ze het tenminste.Is 't niet waar Annie? (korte pauze) BERNARD: Het eten was in elk geval erg lekker Annie. Erg lekker. GUY:
Ze is geen keukenprinses maar ze kan alles goed opwarmen.
CHRISTIANE: (riskeert een grapje)Opwarmen is de rol van de meeste vrouwen. Nietwaar François? JUSTIN: Daarom heten ze in het Frans “les allumeuses” FRANCOIS: Dat heb je zeker niet van “de kak” geleerd Juste. (tot Christiane) Onze gewezen leraar Frans met zijn poepfijne maniertjes en gouden brilletje.
ANNIE: Die kende ik reeds François. Ik heb toch de indruk dat Guy niet de enige is die meer dan dagelijkse herinneringen heeft aan dat mysterieuze college. 20.
GUY: Dat hebt ge reeds gezegd! Aan dat vermaledijde, vervloekte college en laten we er in godsnaam of in satansnaam over zwijgen. Ik heb er meer dan genoeg van miljaar! ANNIE: Dat is nu Guy op zijn best: ik ken hem meer dan 25 jaar met een steen op zijn maag. Bij alle discussies komt op een of andere manier één van die zwartrokken ter sprake. Al jaren heeft hij er nachtmerries van, al die jaren ligt hij te piekeren! Meer nog : hij zit al die jaren met een schuldgevoel! En ik, ik kan alles alleen ondergaan als een stomme gans! (korte pauze) GUY: (rustig) Dat is allemaal fel overdreven. Dat is niet waar. ANNIE: (fel) Dat is wél waar! – korte pauze BERNARD: (rustig) Je had het haar misschien beter allemaal verteld Guy. Het zou beter geweest zijn voor ons allemaal. FRANCOIS: Krijg ik nog een glaasje water Annie? ANNIE: (zeer gelaten) Sorry François ik haal de fles. (Annie aarzelend AF) JUSTIN:
Waarom is ze zo geïnteresseerd Guy? (Guy reageert niet)
CHRISTIANE: François is voor mij een open boek. Dat denk ik toch. FRANCOIS:
Dat is ook zo verdomme! Sommige hoofdstukken blijven best ongelezen. (ANNIE OP met fles water)
ANNIE:
(zalvend) Het spijt mij dat ik het vuur aan de lont heb gestoken.
GUY:
Dat is je specialiteit of tenminste één van je specialiteiten.
ANNIE:
Je gaat me toch niet vertellen dat één of andere
21. studentikoze anekdote uit je collegetijd zo'n drama kan veroorzaken. (tot de anderen) De boel ontploft telkens en het eigenaardige is dat hij op de meest onverwachte momenten allusie maakt op één of ander banaal feit van straks veertig jaar geleden. En die nachtmerries zijn evenmin gelogen. (gedurende de daarop volgende stilte is Bernard rechtgestaan en kijkt eventueel ruggelings door een venster) CHRISTIANE: François is er ooit iets gebeurd dat Annie of ik niet weten of niet mogen weten? FRANCOIS: Ik zou niet weten wat. Nee, niks. JUSTIN: –
GUY:
Iedereen heeft onaangename, soms slechte herinneringen. korte pauze Zeg maar stinkende herinneringen. korte pauze -
–
ANNIE:
Ik zorg voor koffie. (Annie ruimt de tafel af en verdwijnt in de keuken)
GUY:
Het spijt me dat het allemaal zo verlopen is.
JUSTIN: mee.
Ik heb het ook soms moeilijk Guy maar bij mij heeft niemand er last
BERNARD: (komt opnieuw zitten) Bij mij evenmin maar het kan soms knagen. Ik dacht dat ik er alleen mee zat. CHRISTIANE: Waarmee Bernard? – korte pauze –
François laten we na de koffie vertrekken. Ik voel me niet zo best. GUY:
En vanavond niet schat. Typisch vrouwelijk. Godverdomme Bernard 'k wou dat ik ook voor de mannen was.
22. JUSTIN: Laat maar zo Guy. Je bent flauw en vervelend. GUY: 't Is toch waar zeker? Vrouwen -en niet alleen mijn vrouw- blijven maar stoken en vissen en tenslotte heeft het allemaal geen zin meer. Verdomme na meer dan twintig jaar en voor mij is het precies vijftig jaar geleden maar het blijft knagen. Van langsom meer. Ik heb niet de gewoonte mij te excuseren want voor mij is dat een teken van zwakte maar ditmaal wil ik het wel doen en ik dacht dat we elkaar nog zoveel te vertellen hadden.Plezante dingen of over de kinderen of over ons lieven of over wie dood is of wie een scheve schaats rijdt of zoiets.Ik heb me weeral vergist. ( ANNIE OP) ANNIE:
De koffie is zo klaar.. We kunnen misschien...
GUY: (beslist) Annie ik stel voor - en de vrienden met mij – dat we zwijgen over die vervloekte geschiedenis. CHRISTIANE: Geschiedenis, geschiedenis? Welke geschiedenis François? FRANCOIS: Guy heeft gelijk: we zwijgen erover. Amen en uit! BERNARD: Meen je dat Sus? (recht en ijsberend) Vind je echt dat het de moeite niet is? En jij Just, wat denk je? JUSTIN: Ik weet het niet. Ik heb tenslotte zoveel meegemaakt maar het doet nog altijd zoveel pijn, erg veel pijn. – -korte pauzeANNIE: Van pijn gesproken. (aarzeling) Mijn man... GUY:
LAAT ZITTEN ANNIE !!
BERNARD: Ik had nu wel gehoopt Guy dat ik of liever wij met z'n allen, die periode zouden kunnen afsluiten.
GUY: man.
Bernard voor mij is dat allemaal Chinees. Verdomme doe eens normaal 23.
JUSTIN: Ik begrijp hem maar al te goed Guy maar ge hebt het over verschillende zaken geloof ik.
BERNARD: En gij Sus, begrijpt ge waar ik naartoe wil? FRANCOIS: prettig.
Ja maar al te goed Bernard maar ik vind het feitelijk allemaal niet zo - korte pauze-
BERNARD: ( slentert opnieuw naar achterwand) Ge weet Guy dat mijn ouders nogal -hoe zal ik het zeggen- nogal regelmatig conflicten hadden. GUY: (tegen Christiane) De pa van Bernard was rijkswachter. Een gendarm met een serieuze zwarte snor. BERNARD: Ja, mijn vader was officier bij de toenmalige rijkswacht en nogal strikt en zo... GUY:
Nogal kort van stof zeggen ze nu. Ordnung musst sein kameraden.
BERNARD: Ja. Een man met principes heette dat toen. We waren snotapen en ik wist zeker niet hoe hij zou reageren op de roze aprilvis die een ganse namiddag aan mijn jasje hing. Ik toonde hem bijna als een trofee. FRANCOIS: Welke aprilvis? 't Is niet waar zeker? BERNARD: Ja, toch wel. Een roze aprilvis. “Jeannette” stond er op. GUY:
Ik weet daar niks meer van. Niks.
BERNARD: Jawel, ge weet het maar al te goed. GUY:
Ge gaat daar nu toch na 25 jaar geen drama van maken Bernard. Gewoon kinderstreken.
BERNARD:
Kinderstreken ja, dat is juist. 24.
Ik was een puzzelaar toen. Puzzels met 500 stukken en meer. Mijn vader heeft al mijn puzzels in de kachel gegooid. Allemaal. Ik hoor ze nu nog knetteren Guy maar vooral hoor ik m'n moeder nog huilen. Nee, kermen. Ik kan me niet herinneren hoe lang het allemaal nadien nog heeft geduurd en feitelijk wist ik helemaal niet waarover het ging. Waarom moesten mijn puzzels in de kachel. Nu weet ik het Guy... GUY: Bernard,Annie,Christiane Juste en alle heiligen in de hemel en in de hel: het is juist ik heb nu meer dan honderd jaar geleden op een eerste april een roze papieren vis aan het jasje van Bernard gehangen. Een roze vis en ik schreef “Jeanete” met één t. Ik heb niespoeder en stinkbommen in de klas gegooid, ik heb samen met ik weet niet meer met wie- om ter snelst gemasturbeerd en ik heb zelfs een boekje met blote wijven verkocht voor twintig frank aan de Juste. EN NU IS 'T EINDELIJK GEDAAN JA! -korte pauzeJUSTIN:
Daar ging het feitelijk niet over Guy.
FRANCOIS: Nee, daar gaat het helemaal niet over. Dit is toch te gek, belachelijk bijna en hoe pijnlijk het ook moge geweest zijn voor Bernard. ANNIE:
Waar ging het dan wel over François? Justin? Bernard?
CHRISTIANE: François vertel het me liever thuis maar het hoeft niet per se. Ik zou nu liever vertrekken. FRANCOIS: En ik zou liever blijven Minouche. Daar moet eindelijk maar eens een einde aan komen. Een gekkenhistorie.
ANNIE:
Welke historie François? 25.
Is het nu echt zo onredelijk om komaf te maken met ik weet niet welke gebeurtenis of anekdote of flauwe grap die mijn leven en ook dat van Guy, ja ook dat van Guy, nu meer dan 25 jaar verpest. Ik dacht dat Guy een lafaard is maar blijkbaar is hij niet alleen. GUY:
Godverdomme Annie zeker niet op die manier.
JUSTIN: Hou er alstublieft mee op Annie. Het is allemaal voorbij Het is allemaal al lang voorbij! BERNARD: Er is helemaal niks voorbij Guy. GUY:
Zelfs de pousse-café is niet voorbij.
ANNIE: Nee, Guy, geen pousse-café en zeker niet voor jou. (Guy blijft onbewogen) GUY: Geef de vrienden een glaasje vitriool dat ze hun gal uitbraken. (Annie Recht en AF gevolgd door korte pauze) FRANCOIS: Is Annie dan toch op zoek naar je pousse-café Guy? GUY: Je moet het niet geloven. Nee is nee en blijft nee. Ik ken ze. Ik denk te weten wat ze uitspookt. Mijn vrouw is een harde. Een harde lieve of een lieve harde hoe moet ik het zeggen? CHRISTIANE: Ik bewonder haar doorzettingsvermogen maar ik zou het nooit doen. Ik zou het niet kunnen. GUY: Ge kent misschien niet alle motieven Christiane. Dikwijls zit men er helemaal naast. Zoals jij nu. FRANCOIS: Leg uit Guy. Wat scheelt er feitelijk Guy? GUY: Niks, helemaal niks. Den hond zijn..
BERNARD: Heb je gezondheidsproblemen Guy?
26. GUY: Het lijkt een beetje raar maar ik wou jullie nog eens zien om “het” uit te praten tussen pot en pint. Om een punt te zetten achter een hoofdstuk. Ik heb mijn boek bijna uitgelezen vriendjes. BERNARD: Wat wil je precies zeggen Guy? (Annie op ) GUY: Helemaal niks. Gewoon een woordspeling. Weet je nog? (Annie gaat gewoon zitten en opent koekjesdoos) En dit is Annie met de koekjesdoos of liever met de kiekjesdoos. ANNIE: (installeert zich aan tafel met fotodoos en ze doet nogal triomfalistisch. Guy schuift stoel achteruit en neemt aldus afstand van de situatie) GUY: Ik heb zo eens een zwaar incident gehad met één van mijn kennissen. We moesten absoluut de dia's bekijken van hun jongste vakantie. Ik weet absoluut niet meer waar het... ANNIE:(zurig) ...in Benidorm. GUY: Het zou kunnen. Enfin, de lichten uit, de glazen vol en maar plaatjes kijken. Toch enkele... ANNIE: Meneer was in slaap gevallen en maar snurken. Ik ben nooit zo beschaamd geweest als toen. GUY: Ik niet. Wat interesseert mij de paëlla van een zekere Spaanse Pedro en wie interesseert zich voor het foto-archief van anderen? 't Schijnt zelfs dat porno niet meer verkoopt. Weet je nog Juste? JUSTIN: Ik weet niks meer. (De situatie verzuurt totaal terwijl Annie tussen de foto's snuffelt) -korte pauze-
ANNIE: Hier Christiane: een klasfoto van de snotapen met pukkels (schuift foto door) CHRISTIANE: Ik herken je niet François. 27.
FRANCOIS: Hier zie “de stoemper” GUY: Omringd door de wellustige zondaars van het 6° en het 9° gebod. De fluitentrekkers. (Bernard verwijdert zich weeral van het gezelschap. Justin is helemaal niet geïnteresseerd en staart voor zich uit) ANNIE: (diept een andere foto op) Hier de gewezen snotneuzen in korte broek. Echte lelijkerds. GUY: (staat doodgemoedereerd recht, neemt een foto en sluit rustig maar kordaat de fotodoos) Zo dames en heren we hebben alles gezien, alles gehad. Ik stel voor de plooien glad te strijken en morgen of overmorgen lachen we om onze kinderachtige streken. JUSTIN: Eindelijk ben ik eens akkoord met Guy. Moesten we geen vrienden zijn dan zaten we hier zeker niet. FRANCOIS: 't Is just Juste. We hebben toch met ons vier reeds een behoorlijk deel van de reis achter ons. Draai het of keer het: het aantal herinneringen wordt groter dan het aantal plannen. ANNIE: (berustend) Dat is zeker waar. (tot Guy) Is 't niet waar Guy? GUY: (beteuterd) Ja, dat is juist. Zeer zeker. Maar één ding wil ik nog weten Bernard en ik vraag dit in alle ernst en in alle sereniteit zoals de politiekers zeggen: hoe is die historie met die aprilvis afgelopen? Ik wist er helemaal niks meer van. Echt waar. BERNARD:Mijn vader heeft gedurende weken geen woord meer gezegd. Sprakeloos
Mijn moeder probeede me een boel zaken uit te leggen, ze maakte vergelijkingen en tenslotte maakte ze zich kwaad en ze begon te huilen en ze begon ook over haar familie en over de rijkswacht en zo. Ik heb er niks van begrepen. Toen niet. Waarschijnlijk leerde ik mezelf kennen op het daaropvolgend schoolfeest. 28. JUSTIN: De “fancy-fair”? BERNARD: Ja. Voor ik naar huis ging moest ik even naar de “kleine boodschap” en toen ik terugkwam hield Alain me tegen, die lange met zijn puisten. Die had gedronken en ik ook misschien een beetje.Alain kuste me in het donker en ik voelde plotselinge een gloeiend gevoel dat ik niet kende. Ik had het graag en voelde ook dat ik meer wou. Toen wist ik een beetje wie ik was. FRANCOIS: Een beetje? BERNARD: Ja, een beetje maar genoeg. -korte pauzeCHRISTIANE: (beduusd) Ik vind het fijn dat je dit alles zomaar vertelt Bernard. Dat doet deugd. En feitelijk hebben we daar geen zaken mee. (de anderen zitten er verdwaasd bij) BERNARD:Ik vind van wel. (probeert luchtig te doen) Dit is toch normaal:vrienden onder elkaar. GUY: (ernstig) Je moet niet alleen blijven zitten man. Eenzaamheid maakt iemand kapot. BERNARD: (verveeld lachend) Nogmaals: we zijn mekaar totaal uit het oog verloren want ik zit helemaal niet alleen.Hubert is al achttien jaar mijn beste vriend. GUY: Onnozele! Waarom komt die niet mee?Is hij gestraft of zijt ge bang dat ik een roze vis aan z'n jas zou hangen? ANNIE: Eh Guy! 't Is al goed zeker. Ik vind het zeer spijtig dat je vriend niet is meegekomen Bernard. Echt spijtig.
BERNARD: Ik wist bijna zeker dat we het zouden hebben over een periode die als een kassei op onze lever ligt. Ik wou Hubert dit allemaal een beetje besparen. Ik heb hem alles uitgelegd. ANNIE: Wat hebt ge uitgelegd Bernard? 29. GUY: Is het te kalm geworden babbelwijf? 't Is toch waar zeker. (Annie recht en snikkend AF en korte pauze) CHRISTIANE: Ge pakt haar veel te hard aan Guy. Dat was echt niet nodig en ik geloof dat die nieuwsgierigheid gewoon bij haar karakter hoort. Ze bedoelde er helemaal niks mee. JUSTIN: Natuurlijk niet. Ik ga even bij haar. Geen bezwaar Guy? GUY: Pak ze maar mee. Ge zit toch zonder je gerief. ( Justin AF naar keuken) CHRISTIANE: Amai Guy. Zoiets zeg je niet. Zelfs niet onder vrienden. GUY: Ge hebt gelijk, dat is juist maar ik ben al jaren op mijn hoede met dat mens. Ik probeer haar een stapje voor te blijven maar dat is mij tot nu toe nooit gelukt. Kom laten we nog iets drinken. (niemand reageert terwijl Guy rode wijn inschenkt) We hadden onze reünie beter alleen gehouden zonder vrouwen, zonder lieven, zonder huisdieren alleen met onze herinneringen. CHRISTIANE: Ge zijt bedankt Guy! FRANCOIS: Ik weet wat hij bedoelt Minouche en misschien heeft hij wel gelijk. Ge hebt gehoord wat Bernard erover denkt. CHRISTIANE: Niemand onder u zou de moed gehad hebben om - ik weet niet welke histories- op te rakelen en voor eens en voor altijd te begraven. BERNARD: Te begraven onder het stof van pijn en verdriet. Soms kun je bepaalde situaties of herinneringen of frustraties niet alleen oplossen.
Mijn vriend heeft me enorm geholpen maar soms voel ik dat ik jullie drieën gemist heb om de laatste restjes weg te werken. FRANCOIS: Niet prozaïsch worden Bernard.. GUY: Hij heeft verdomme gelijk Susse! Annie is feitelijk een toffe vrouw met veel 30. doorzicht maar dikwijls voel ik me helemaal alleen en ben ik onbekwaam om op een of andere manier te reageren. Vooral de jongste tijd. BERNARD: Wat wil je precies zeggen Guy? GUY: (aarzelend en verward) Laat maar zitten Bernard. ( Justin en Annie OP) JUSTIN: Hadden we niet afgesproken dat we het enkel zouden hebben over positieve en plezante dingen van vandaag en morgen? GUY: Wilt ge weeral over de wijven zeveren Juste? JUSTIN: Als ze maar plezant zijn. 'k Zou u toch efkens in vertrouwen willen nemen. Al heeft mijn historie weeral een ietwat pijnlijke ondergrond. GUY: Grootva gaat een verhaaltje vertellen kindjes. CHRISTIANE: Zoudt ge aub ook eens efkens willen zwijgen Guy? Ge maakt me echt nieuwsgierig Justin. GUY: (plagend tot Annie) Gij niet Annie? ANNIE: Niet meer dan jij. Vertel maar Justin. JUSTIN: Ge weet dus dat ik reeds sedert meer dan twaalf jaar alleen zit sedert Line is... overleden.Soms -maar niet altijd- voel ik me erg eenzaam. GUY: Eenzaamheid maakt iemand kapot, dat zei ik al. JUSTIN: Eén van mijn vroegere c ollega's had me -op een onbewaakt momenthet adres van een dating-site, van een relatiebureau meegegeven. Ik was het totaal vergeten maar ik vond het onverwachts weken later terug in één van mijn vestzakken.
Ik heb een paar keer met een vrouw gemaild die me zeer vriendelijk en vooral zeer intelligent overkwam. Enfin, om een lang verhaal kort te maken na enige mails komen we tot een afspraak en dan wenste ik dat ik nooit was geboren. Het was inderdaad de vriendelijkheid in persoon met een fijn gevoel voor humor en... 31. FRANCOIS: ..en wat? GUY: Te mottig en te lelijk om mee buiten te komen. JUSTIN: Ja, g'hebt weeral gelijk. En die vrouw besefte dat ook. Ik ben er dagen niet goed van geweest. Die probeerde zichzelf te verontschuldigen. Pijnlijk jongens. ANNIE: Mannen zijn lomperikken. GUY: Seksmaniakken zei m'n moeder. CHRISTIANE:De meesten ja. JUSTIN: De manier waarop die dame me schreef en telefoneerde was zo tactvol en zo ...gewoontjes en charmant dat je hoofd gaat zweven en je gaat je daar van alles bij voorstellen en je tracht naar een onmogelijke confrontatie die tenslotte als een blok beton op je zotte kop valt... GUY: Dan is jouw confrontatie nogal meegevallen François! FRANCOIS: Ja en zo zie je maar dat vrouwen terzelfdertijd én mooi én lief kunnen zijn.Je bent ook één van de gelukkigen Guy dat weet je ook. GUY: Ja, natuurlijk en toch is er een zekere gradatie. Ik zal het nooit begrijpen. Jij ook niet zeker Bernard? BERNARD: (vinnig) Dat denk je maar. Juste, geef toe de reacties van Guy zijn nog steeds dezelfde als toen hij in korte broek rondliep. JUSTIN: Absoluut. Nog even gevat en agressief. ANNIE: Dat is een agressiviteit die ik vroeger nooit heb gekend. (probeert te lachen)Misschien ben ik wel voor zijn agressiviteit gevallen.
GUY: Voilà daar hebben we het: “vrouw wordt verliefd op serieuze krimineel. (tikt haar liefdevol op de knieën) ANNIE: De kampioen der overdrijvingen. GUY: Nee gij zijt die kampioen. 32. CHRISTIANE: Kindertjes we gingen het luchtig houden. Maar om even op je verhaal terug te komen Justin: ik denk dat je een gewone, menselijke reactie hebt gehad. Dat soort reacties werkt trouwens in beide richtingen. GUY: Wie weet gaat dat mens haar vriendinnen bellen: Marianne, ik heb daar een intellectuele, scherpzinnige, fijne meneer ontmoet maar feitelijk was hij te lelijk om te helpen donderen. Ik zou daar gewoon niet mee durven buiten komen.Triestig figuur” Dat zou dus allemaal best kunnen dames en heren en geef toe: onze Juste is een brave jongen maar knap is toch anders. Ik heb natuurlijk geen verstand van mannen. Gij wel Bernard? ANNIE: Guy ik hoop nog altijd dat je op een goeie dag een ferme rammeling krijgt van iemand die niet zoveel geduld heeft als Bernard. BERNARD: Annie , ik weet dat hij het allemaal niet zo kwaad bedoelt. Hij is altijd een kwajongen gebleven. GUY:(even ingetogen) Die vriend van jou die... BERNARD: ..Hubert. GUY:Hubert ja, die heeft veel geluk gehad, dat weet ik zeker. BERNARD: Of ik met hem. 't Is maar hoe je het bekijkt. GUY: Zei de bisschop. We zijn aan 't lullen zoals een deel ouwe zakken. CHRISTIANE: Ik durfde het niet zeggen om niemand te kwetsen. GUY: Van die ouwe zakken? 't Is toch de waarheid zeker! -korte pauzeANNIE: (redelijk plechtig) Ik had graag samen nog even in de fotodoos gekeken want morgen wordt alles verbrand.
-algemene consternatie) GUY: Je had ze beter gisteren verbrand Annie. -korte pauze33. ANNIE: Misschien wel ja. CHRISTIANE: Ik denk dat we toch maar beter opstappen François. Ik voel me echt niet zo goed. GUY: Je ziet er nochtans beter en beter uit. ANNIE: (knorrig) Guy hoe zit het feitelijk? Je had me plechtig een en ander beloofd. GUY: Straks. Ik heb echt nu geen zin. CHRISTIANE: François, ik zou liever vertrekken. Nu. (staat recht) FRANCOIS: Vertrek maar, dan drink ik nog een glaasje met de mannen. CHRISTIANE: Dat is smerig François; (gaat opnieuw zitten terwijl François haar even knuffelt) JUSTIN: Nog even Christiane. We vertrekken zoals we gekomen zijn: allemaal samen. BERNARD: Dat is goed Juste. FRANCOIS: Ja dat is goed maar het zou nog veel beter zijn moesten we eindelijk eens uitpraten waarvoor we feitelijk zijn samengekomen. GUY: (erg vinnig) Jullie zijn feitelijk samengekomen om samen te genieten van de amateuristische kookkunst van mijn lieve Annie, de moeder van onze toffe zoon Dan, maar ook om de laatste en de beste Bordeaux-flessen van onze Guy te kraken. ANNIE: De laatste? Flauwe. Guy herbegin alstublieft niet. Ik heb er genoeg van . Vertel ons wat er precies is gebeurd in dat vervloekte college toen...
JUSTIN: ..nu bijna veertig jaar geleden. GUY: Just Juste! BERNARD: Ik ben alles vergeten of toch bijna alles. 34. FRANCOIS: Guy zit ermee! Justin zit ermee! Annie zit ermee! Bernard zit ermee en ik ook of wat dacht ge? (CHRISTIANE recht en AF richting wc) GUY: Ge kent de weg Christiane. BERNARD: Wij kenden ook de weg om eerwaarde heer Heymans buiten te krijgen. Guy? Just? François?
FRANCOIS: Het was een smeerlap en daarmee basta! Eerwaarde mijn kloten ja! BERNARD: Omdat hij “anders” was? GUY: (recht en naar fles) NEE, OMDAT HET EEN JEANNETTE WAS MILJAAR! Nee, dat is niet juist. Sorry Bernard. Echt waar. Excuus Bernard. BERNARD: (geschrokken) Wat bedoel je precies Guy? GUY: Ik bedoel gewoon dat hij zijn poten niet kon thuishouden. Dat is alles en het een heeft met het ander niks te maken Bernard. JUSTIN: Geef toe Bernard dat je serieus in de smaak viel bij Heymans. FRANCOIS: Of niet soms? BERNARD: Hij is echt nooit handtastelijk geweest. Hij ging nooit te ver. Ik dacht gewoon dat hij me graag mocht.
Voor mij was het allemaal een beetje normaal maar dat was het zeker niet.Dat besef ik nu ook wel. FRANCOIS: Dacht je echt dat “hij je graag mocht”? Dat geloof je toch zelf niet? BERNARD: Toen wel ja. 35. GUY: Mijn kloten ja en goed afgerond. ANNIE: Weeral die vulgariteiten Guy? GUY: Vulgariteiten ja. Moest ik ooit geweten hebben dat er één of andere leraar, brave pastoor of niet, of wie dan ook mijn zoon op dergelijke manier mocht aangeraakt hebben dan sloeg ik hem met alle plezier de kop in.Ik heb nooit begrepen waarom het slimste jongentje van de klas, onze Bernard, die viezerik niet tegenhield. BERNARD: Ik wist van niks Guy en je spreekt zoals mijn pa. Zoals toen met die roze aprilvis. FRANCOIS: Dat is helemaal iets anders Bernard. Dat weet je toch ook? GUY: Bernard, mijn goeie ,beste, brave Bernard ge gaat toch weeral hetzelfde niet vertellen als toen? BERNARD: Wanneer toen? GUY: Hou ons niet voor de aap Bernard. Ge weet toch nog zeer goed wat je aan die flikkenvrouw of flikkenpsychiater verteld hebt toen? Toen ja! JUSTIN: Bernard je weet toch nog dat je dacht dat die smeerlap van je hield of wil je het niet meer weten? BERNARD: We waren pubers, we waren kinderen. Jullie waren verliefd op die Amerikaanse met haar mooie borsten. GUY: (tot Annie) Ik was verliefd op die met haar dikke tetten, op Rita Hayworth. Maar die loezenmadam heeft me nooit bepoteld. Spijtig genoeg. BERNARD: Guy, meneer Heymans heeft me nooit bepoteld. Ik heb dat in alle geval nooit zo aangevoeld.
JUSTIN: Bernard, ik zeg niet dat je een leugenaar bent maar nu spreek je de waarheid niet. En toen ook niet! FRANCOIS: Hij liegt wél. Toen loog hij ook bij die dikke ondervraagster met haar stinkende adem die vrouwelijke rechercheur. Onnozel wijf. 36. CHRISTIANE: Leugenaars onder elkaar ja. BERNARD: Nee, dat is niet juist Christiane. Ik wilde gewoon meneer Heymans sparen en ik heb nooit geweten wat hij verkeerd zou gedaan hebben. We waren kinderen en we kenden onszelf niet. JUSTIN: Dat is juist. We waren twaalf of dertien jaar en we wisten van toeten of blazen. Ik zal je wat vertellen Christiane. Ik zat in het eerste middelbaar zoals dat toen heette en op een nacht werd ik plotseling wakker omdat ik dacht dat ik in mijn bed had geplast. Ik raakte in paniek wakker en ik dacht dat ik zwaar had gezondigd; Ik had gewoon een nachtelijke zaadlozing gehad zoals dat heet. Maar ik voelde me schuldig . Ik had zeker gezondigd en heb de rest van de nacht op mijn knieën gezeten voor het wijwaterbeeldje . GUY: En dat is de clou van de historie: wij werden onnozel gehouden en sommige smeerlappen profiteerden er gewoon van. Vraag dat maar aan meneer Heymans Bernard. FRANCOIS: Hij kan het niet meer vragen. JUSTIN: Van de doden niks dan goeds jongens.Heymans. Vuile smeerlap. -korte pauzeGUY: Ik hoor je niet Annie. Geen commentaar? Schenk nog eens in meiske ANNIE: Ik schenk helemaal niks in. Ik wil het hele verhaal horen Guy. Nog het liefst van jou Guy. GUY:Vandaag niet schat. Het wordt me allemaal een beetje teveel. (staat recht, neemt afstand en gaat eventueel achteraan een sigaret aansteken) FRANCOIS: Het is niet echt teveel maar het is allemaal te oud, te versleten zoals wij.
JUSTIN: Zoals wij, dat is juist Susse. CHRISTIANE: François ik weet maar al te goed dat je nooit zult bekennen dat je met je schoolmakkers of je klasgenootjes van toen -of met de heren van nu- dat je me dus nooit iets zult bekennen dat hen zou kunnen schaden. Waarom zeg je het me niet gewoon. Zo duister of zo vreselijk kan het toch allemaal 37.
niet zijn.Kinderen onder elkaar. JUSTIN: Kinderen onder elkaar ja. ANNIE:Ik weet ondertussen wel beter dan wie ook dat de fratsen van Guy niet te overzien zijn of waren en zeker niet toen hij een losgeslagen puber was. Mijn schoonmoeder rilt nog als zij terugdenkt aan haar Guyke. GUY: (rustig) Mijn moeder is een brave vrouw maar reeds jaren dement. Ze noemt me Zorro of Napoleon als ze goed geluimd is. -korte pauzeANNIE: Bernard heb jij last van nachtmerries? (Bernard kijkt haar wazig aan maar reageert verder niet) En jij François? (reageert evenmin) FRANCOIS: (aarzelend) Soms ja. CHRISTIANE: (furieus) Ja, Ja, JA!! Soms schiet hij wakker, druipend van het zweet maar ook soms al lachend en helemaal verward. Ik heb altijd gedacht dat het met zijn vroeger drankprobleem te maken had maar dan vertelt hij me over die vervloekte school, over dat college. Hij lult dan over het aartsbisschoppelijk college en over Bernard en over Guy en over 'k weet niet wie nog allemaal. FRANCOIS: Ik had nooit gedacht dat ik na al die jaren nog last zou hebben van een kwajongensstreek. BERNARD: Noem jij dat een kwajongensstreek Sus? GUY: (gelaten) Hou er nu eindelijk over op jongens, het wordt vervelend. ANNIE: (triest) Het is al dertig jaar vervelend Guy.
GUY: Gij ook. Flauwe kul. -korte pauze) CHRISTIANE: Is er dan echt niemand van u drieën die de moed heeft om ,eindelijk, precies te vertellen wat er toen -ik weet niet wanneer- allemaal gebeurd is? 38. François ik ben echt niet van plan om te verstikken zoals Annie. Als je dat maar weet. ANNIE: Wat bedoel je precies Christiane? CHRISTIANE: Dat weet je maar al te goed of voer jij misschien ook een macaber nummertje op? GUY: (zeer gelaten) Nee Chriske Annie voert geen nummertje op. Alleen ik Feitelijk de epiloog. ANNIE: Niet nu vent. Niet nu. GUY: Wanneer dan wel? In het crematorium? ANNIE: (uitbarsting) IK BEN HET BEU GUY! IK LIJK WEL EEN FEEKS. (vliegt recht) HIER JONGENS BEKIJK HEM GOED JULLIE SCHOOLKAMERAADJE WANT HET IS MISSCHIEN DE LAATSTE KEER! DE REUNIE MAAR DAN DE LAATSTE! (barst in snikken uit en zakt op stoel. Guy zit erbij als een geslagen hond) (stilte en pauze) GUY: Kom mannen, drink nog efkens. -geen reactie en korte pauzeBERNARD: (aarzelend) Wat scheelt er Guy? GUY: Het valt mij allemaal een beetje zwaar en ik zit hier precies in het laatste bedrijf van een Italiaanse opera maar ons Annie heeft gelijk: het zou wel eens kunnen dat het onze laatste keer samen is: ik ben een beetje ziekjes zegt meneer doktoor: nog enige maanden en dan terminus. -korte pauzeJUSTIN: Hij zwanst Susse.
ANNIE: Nee Justin het is echt waar, echt waar. Hij wilde nog zoveel dingen uitpraten nu het nog kon.
39. BERNARD: De ziekte van de tijd Guy? GUY: Natuurlijk of wat dacht je? Aids? Syphilis? ANNIE: Guy,a.u.b.! GUY: Ik weet het pas sedert september en zoals ieder jaar dacht ik direct aan de heropening der klassen.Weet je nog Susse? Weet je nog Juste? Weet je nog Bernard? -korte pauzeANNIE: Dit is de reden waarom mijn man jullie absoluut wou terugzien. Hij wou eindelijk klare wijn schenken. GUY: Nee, nee gij en gij alleen. Maar ge hebt gelijk meiske. Ge hebt recht op de waarheid en ik ook. ANNIE:En jullie ook. BERNARD: Misschien laten we nu alles beter rusten. FRANCOIS: Dat zeiden ze toen ook al. -korte pauzeGUY: Ik voel me een beetje moe Annie. (terwijl Guy verhuist naar een gemakkelijke zetel) CHRISTIANE: (gelaten) Zouden we toch niet beter naar huis gaan François? ANNIE: (resoluut) Nee we zouden liever hebben dat jullie nog wat bleven. BERNARD: Ja, dat is best en... GUY: ... en geen vragen over mijn ziekte jongens. We zullen wel zien en dat is nu een ganse namiddag en een stuk van de avond dat we elkaar het bloed vanonder de nagels krabben over die vervloekte geschiedenis met die
vervloekte Heymans. Want daar gaat het over en niet over de kanker van ons Guyke! ANNIE: (tot bij Guy): Rustig Guy aub. GUY: 't Is toch waar zeker. We hebben alle vier boter op ons hoofd. Alle vier. Toevallig zal ik waarschijnlijk als eerste onze soap verlaten. Wanneer dat weet ik niet 40. en ons Annie weet dat evenmin.Het toeval heeft verdomme gewild dat we alle vier in hetzelfde jaar zijn geboren en alle vier dezelfde stommiteiten hebben uitgestoken. Kinderen halen stommiteiten uit omdat het kinderen zijn dat is alles.Dat is alles Annie. Dat is alles Christiane. JUSTIN: (gelaten) Guy je moet je zo niet opwinden dat is voor niks nodig. -korte pauzeCHRISTIANE: François ik zou liever vertrekken. Het wordt laat. FRANCOIS: (zeer heftig) En het wordt nog veel later! Vertrek maar ik zie je straks wel. (Christiane recht,blijft even staan verlaat hulpeloos en zonder reactie van de anderen de scène) -korte pauzeANNIE: (rustig) Wil er iemand wat drinken? (geen reactie maar ze vult enige glazen bij) pauze BERNARD: Heymans was een smeerlap. GUY: Natuurlijk was Heymans een smeerlap. Word je na dertig jaar wakker Bernard? BERNARD: Misschien wel ja. (Guy zit er ietwat zielloos bij en wacht duidelijk op het initiatief van de anderen) JUSTIN: Ik denk na al die jaren dat het feitelijk ernstiger en vooral smeriger was dan we toen beseften. We zagen hem meer als nors en onverbiddelijk leraar dan als mens.Een pastoor die ons tergde met zijn onmogelijke examenvragen en zijn rothumeur. Ik heb die man nooit zien lachen,was nooit ofte nimmer vriendelijk. We
waren tenslotte toch kinderen. FRANCOIS: Wat vertelt gij daar? Tegen sommigen was hij iets té vriendelijk de rotzak. Is 't misschien niet waar Bernard? Is 't niet waar Guy? GUY: Natuurlijk is dat waar. 41. BERNARD: Misschien. Ik weet het na al die jaren niet. Op een dag had ik mijn voet verstuikt in de turnles en hij kwam mij onmiddellijk helpen. Hij leek erg bezorgd.Hij wreef over mijn been. Een hele tijd. Heel zachtjes. GUY: Ja, dat zal wel. Ik had het gezien. Ik zat aan de overkant. Alleen ik vond mijn tweede schoen niet. JUSTIN: Heb je dat later aan die vrouw verteld Guy? GUY: Aan welke vrouw? JUSTIN: Aan die politievrouw met haar stinkende adem. GUY: (aarzelend) Ja. Ik moest gewoon zeggen wat ik gezien had. Dat was alles. BERNARD: Ik dacht dat je toen veel meer verteld had Guy. Ik herinner mij, en de Juste en Susse weten dat ook nog , toen je in je spreekbeurt over leraars en leerlingen de klas als hooligans applaudisseerde wanneer..... FRANCOIS: .je vader en je moeder op spreekuur moesten komen om een en ander te bespreken. -korte pauzeGUY: Mijn pa was razend. Wit van razernij. Hij wist nergens van. Ik had het eens goed gezegd maar ik had dat beter niet gedaan.Dat besef ik nu wel. -korte pauzeBERNARD: Mijn vader is toen ook in het college geweest. In uniform. Toen hij thuis kwam gooide hij zijn kepi naar mijn hoofd en mijn kat over de muur. Ik heb Roeffel nooit meer teruggezien. Mijn moeder weende maar hij zei verder niks. ANNIE: Wat had je precies in de klas gezegd Guy? BERNARD: Laat maar Annie.
GUY: Dat moet je aan Bernard vragen Annie (geen reactie en korte pauze) ANNIE: En toen? FRANCOIS: Hoe en toen? 42. JUSTIN: Toen waren Bernard en Guy twee dagen afwezig. Op instructiebezoek bij de politie vertelde de prefect; verder weet ik niks meer behalve dat Heymans vanaf die dag eveneens afwezig was. We hebben hem nooit meer teruggezien. Voor mij is de kous af. Krijg ik mijn jas Annie? (Annie aarzelend recht naar hall) GUY: (rustig) Hou je kloek Juste. Ge hoort nog wel van mij. Of van Annie. JUSTIN: Zeveraar. Verzorg je Guy en tot nog eens. (gaat hand schudden van Guy,van Bernard en van François terwijl Annie verschijnt met jas en Justin naar buiten begeleidt) -korte pauze met een beklemmende stilteBERNARD: François je weet toch dat Chris reeds is vertrokken? FRANCOIS: Ja, dat weet ik. Ze wacht wel in de wagen. Ze was echt niet al te best, ze is nogal emotioneel en ik vertrek seffens ook. ANNIE: Je zou voor minder emotioneel worden. Ik stel me in haar plaats. GUY: Kun jij dat dan? Nooit iets van gemerkt. (knuffelt haar even en glimlacht liefdevol naar Annie die echter niet reageert) BERNARD: Weet je dat ik pas jaren later vernomen heb wat er met Heymans is gebeurd? FRANCOIS: Dat was de omerta van de katholieken in die tijd. Ik wist het van mijn moeder zaliger die het zelf gehoord had van een verpleegster van het ziekenhuis. Waarschijnlijk na de hoogmis. GUY: Van de kliniek? Van het “Hol van barmhartigheid” zeker.
BERNARD: (tegen Annie) Dat was de spotnaam van de vroegere kliniek. Heymans had zich verhangen. GUY: De klootzak. ANNIE: (sprakeloos en vertwijfelend loerend naar Guy) 43. BERNARD: Zelfmoord was toen nog een doodzonde dus men zweeg erover. Dat was het gemakkelijkste: geen commentaar, geen gepraat. GUY: (kalm en gelaten) En wij met z'n allen, hebben ook gezwegen. Veertig jaar. Onnozelaars. Nee, dat is niet waar. Kinderen ja en dat vind ik nog altijd zo smerig aan die ganse zaak. We werden gewoon besmeurd. BERNARD: Hoe besmeurd? GUY: Besmeurd ja, besmeurd. ANNIE: Ik begrijp het nog steeds niet tenvolle Guy. FRANCOIS: Dat hoeft ook niet Annie. Pijn wordt nooit begrepen, alleen gevoeld. Maar er zijn akeliger dingen. Ik weet wat ik zeg. Guy: Dat is juist Susse. BERNARD: Susse, weet jij nog precies wat die vrouw van de gerechtelijke politie je exact gevraagd heeft bij die eindeloze ondervragingen in het bureau van de directeur? FRANCOIS: Feitelijk weet ik daar niet veel meer van. Wat we overeengekomen waren zeker. ANNIE: (ontsteld) Wat waren jullie overeengekomen? GUY: (kortaf) We waren niks overeengekomen. Alleen wat we wisten en zagen en wat iedereen wist en zag. Dat Heymans, terwijl de ganse klas over hun proefwerk gebogen hing, bij zijn favorietjes krulletjes in hun nikhaar ging draaien en hun nek ging verwarmen en strelen met zijn brandende poten.. BERNARD: Ja, dat is waar. Hij deed dat meer uit verveling heb ik altijd gedacht. FRANCOIS: Ja, ..mijn kl... Was het misschien ook uit verveling dat hij mij
beloofde zeer optimistisch met proefwerk “driehoeksmeting” te beoordelen wanneer ik de woensdagnamiddag even naar zijn kamer zou komen? Verdomme. GUY: Heb jij dat tegen die dikke inspecteur met haar stinkende adem gezegd Susse? 44. FRANCOIS: Natuurlijk heb ik dat gezegd maar ze vond daar precies niks verkeerd aan. GUY: Stomme trut. ANNIE: Heeft men jou ook ondervraagd Guy? GUY: Natuurlijk heeft men mij ook ondervraagd. De ganse klas werd ondervraagd door die dikke en haar compagnon. ANNIE: Ben jij ooit naar de kamer van Heymans geweest Bernard? BERNARD: Hij was altijd zeer vriendelijk vond ik en .. GUY: Annie vroeg of jij ooit naar zijn kamer bent geweest Bernard. Je weet toch waarom mannen doof worden? BERNARD: ( aarzelend) Ja, ik ben ooit naar zijn kamer geweest. -korte pauzeFRANCOIS: Wat is er toen gebeurd Bernard? BERNARD: Ik weet daar niks meer van. Heeft helemaal geen belang. GUY: LEUGENAAR! FRANCOIS: Heeft die inspecteur je dan geen verdere details gevraagd? BERNARD: Ik heb niet verteld dat ik ooit in de kamer van Heymans ben geweest. Er is daar trouwens niks abnormaals gebeurd. GUY: Miljaar! Niks abnormaals! Het is al helemaal abnormaal dat pubers hun vrije namiddag doorbrengen in de muffe, stinkende pastoorscel van een oude viezerik als Heymans. Wist de majoor dat?
Meneer uw vader? BERNARD: Nee Guy, dat heeft hij nooit geweten. Ik denk niet dat mijn vader me na die roze aprilvis nog vijf maal heeft aangesproken.
45. ANNIE: Allemaal de fout van Guy dus? GUY: Hou es op Annie. -korte pauzeFRANCOIS: We hadden het allemaal beter dertig jaar eerder uitgepraat. We bleven al die jaren voelen en denken als de kinderen die we toen waren. Maar met één ding blijf ik toch zitten: waarom moest die slijmbal van een Heymans zich verhangen? Ik heb mij al die jaren schuldig gevoeld. Ik voel al jaren een knagende pijn. BERNARD: Misschien waren we toen heimelijk blij dat hij gewoon verdwenen was. Een lastige en een onmogelijke leraar. Ik heb hem nooit zien lachen. GUY: Een “buizer” zoals we toen zegden maar dat was geen reden om zich te verhangen. -korte pauzeANNIE: Ik vraag me toch nog altijd af waarom heel die historie zo'n effect, zo'n invloed heeft gehad op vier volwassen mannen die er bovendien weinig of niks mee hadden te maken. Zoiets als “Wir haben es nicht gewusst” En dan? GUY: Hoe “En dan?” En dan niks meer. We hebben hem nooit meer teruggezien. FRANCOIS: Nee, nooit. Er werd geen woord meer over gezegd. Nog één ding. Ik weet dat de directeur enige tijd later bij ons thuis aanbelde. Hij wou m'n vader spreken. Alleen mijn vader. Na een half uur hoorde ik en mijn moeder mijn vader schelden, roepen en tieren en met veel kabaal was het duidelijk dat de directeur aan de deur werd gegooid. Ik moest naar bed en verder niks meer. Helemaal niks. GUY: Ik weet ook dat m'ijn vader ontboden werd op het “aartsbisschoppelijk” college maar hij is natuurlijk nooit geweest. Zonder commentaar zei hij. Hij is
trouwens nooit naar oudervergaderingen of zo geweest. Vijgen na Pasen en tijdverlies van de katholieken beweerde hij. Formidabele vent mijn vader. -korte pauze-
46. BERNARD: Ik denk dat ik naar mijn kat ga. En naar Hubert ; hij moest het horen. ANNIE: Spijtig dat je alleen kwam Bernard. BERNARD: Misschien was het toch maar beter zo. Hij paste zeker niet in de miseen-scène die we beleefd hebben. GUY: Dat is juist Bernard. (Na een lichte aarzeling staan Bernard en François recht en nemen bescheiden afscheid) FRANCOIS: Hou je goed Guy en verzorg je. BERNARD: Bedankt voor de ontvangst Annie. Je bent een fijne vrouw. Misschien tot nog eens Guy. GUY: (staat er beteuterd bij en heeft het klaarblijkelijk moeilijk)
EINDE BEDRIJF
47.
EPILOOG Situatie: Guy zit wezenloos in zetel en kijkt de zaal in. Annie komt kalm op nadat ze de laatste “gasten” heeft buitengewerkt. Annie installeert zich eveneens in zetel naast Guy De conversatie verloopt nogal toonloos en gelaten. ANNIE: Ik ben feitelijk blij dat iedereen verdwenen is. GUY: Ik ook. Je had ze gewoon niet mogen uitnodigen. ANNIE: Ik weet het. Je hebt gelijk. GUY: Je wou absoluut de waarheid kennen. ANNIE: Ja GUY: Ben je nu eindelijk gerustgesteld? Kun je alles achter je laten? ANNIE: (aarzelend) Ik weet het niet. Ik denk het niet. GUY: Ik wist het. Na al die jaren ken ik je wel denk ik. ANNIE: Dat dacht ik van jou ook. Dat is niet zo.
GUY: (blijft kalm) Wat bedoel je? Schenk eens in, voor ons beiden. ANNIE: (neemt geopende fles wijn en schenkt in) Guy je drinkt te veel en je moet morgen naar de chemo. GUY: Ik ga niet. 48. ANNIE: Hoe je gaat niet? Je gaat zeker. GUY: Ik vroeg je wat. Je kent me door en door na honderd jaar. ANNIE: Ja,ja. Ik geloof slechts de helft van die geschiedenis met die Heymans. GUY: We gingen ermee stoppen ja? ANNIE: Ik hoop Guy dat ik mij schandelijk vergis maar ik zou wel precies willen weten wat jij verteld hebt tegen die inspecteurs. Tegen die zogenaamde dikke. GUY: Besef je wel dat ik na dertig jaar niet exact kan herhalen wat ik toen in al die verwarring verteld heb. We waren grote kinderen vergeet dat niet.Wij waren met z'n allen overrompeld door die geheimdoenerij. ANNIE: Jij bent nooit overrompeld. Nu niet en toen ook niet. De verwarring en het geknaag zijn pas later gekomen. GUY: Dat is waar, dat besef ik wel. Nu is het allemaal te laat. Veel te laat. -korte pauzeANNIE: Jij vergeet soms dat ik je vrouw ben, nee je partner, je deelgenoot. GUY: Niet beginnen Anneke ik heb al genoeg pijn.Chemo? Mijn oren ja! ANNIE: Voilà! Sluw als een grijze vos. Ik wil je zeker niet pijnigen Guy maar het zal je opluchten het gaat hier toch maar over doden, over lijken. GUY; Over doden ja. Ik heb Heymans aan de galg, nee aan de koord gepraat met mijn groot bakkes! ANNIE: Wat bedoel je precies Guy? GUY: Het valt me allemaal zo zwaar na al die jaren.Ik weet nog altijd niet of ik woedend of verdrietig moet zijn
(Annie knuffelt hem even en heeft het zichtbaar moeilijk. Guy reageert niet maar nipt even aan zijn glas) GUY: Ik was misschien mijn tijd iets vooruit of rijper dan de anderen. Bernard besefte zelfs niet dat hij homoseksueel was, hij wist het gewoon niet zonder mijn roze aprilvis. Die rotzak van een Heymans wist gewoon dat hij die jongen kon misbruiken 49. ANNIE: Heb jij dat ooit gezien? GUY: Nee, nooit en dat zit me dwars. ANNIE: Dacht ik al. GUY: Bernard had me alles in detail verteld. Toen. Hij is ondertussen zijn geheugen verloren, hij weet precies van niks maar hij weet alles beter dan wie ook. Hij was altijd een zeer fijne gast maar geterroriseerd door die gendarm van zijn vader. Bernard is de fijngevoeligheid in persoon. De Juste en de Susse wisten evenveel als ik maar zij, zij zwegen. We waren kinderen Anneke. ANNIE: Jij toch ook? GUY: Een kind met het groot bakkes. Ik had natuurlijk toen beter gezwegen zoals zo dikwijls nadien trouwens. ANNIE: We worden altijd geleefd door ons karakter. GUY: Dat is allemaal zever. Ik heb gewoon gebabbeld bij die politiepsychologe of weet ik veel om mij interessant te maken. ANNIE: Heb je dan echt gelogen? Dingen verteld die je zomaar fantaseerde? -korte pauzeGUY: Ik weet het allemaal niet meer. Wij waren als pubers totaal ontredderd door het verhaal van Bernard. Ik voelde me een beetje als Zorro die absoluut wraak moest nemen. Eén ding staat vast en dat besef ik nu beter dan toen: Heymans vergreep zich aan de zwakste en dat is het krapuleuze van heel die historie. De Guy zou hij zeker niet aangepakt hebben. En toch weet ik niet of ik toch in niks heb overdreven. Het verhaal dat Bernard ons vertelde over zijn belevenissen met die rotzak had ons helemaal ondersteboven gehaald.
Misschien heb ik dat toen bij die flikken nog aangedikt. Ik weet het echt niet meer. Misschien was het voldoende om Heymans naar de koord te doen grijpen -korte pauze50. ANNIE: Dat was tenslotte het beste dat hij kon doen. GUY: Nee, dat is nooit het beste. Maar één ding staat vast en in wik mijn woorden: ik vond het goed, ik vond het tof toen hij verdween. Bernard, Susse, de Juste en ik waren opgelucht. Het was bijna een soort overwinning.We hebben er nooit meer over gesproken maar ik wist dat de anderen hetzelfde voelden en voelen als ik. Dat is na al die jaren zo gebleven. ANNIE: Ik kan me dat moeilijk voorstellen Guy. Het is bijna necrofilie. GUY: Misschien wel ja maar dat gevoel zal nu wel langzamerhand verdwijnen. Dat hoop ik tenminste. -korte pauzeIk ben feitelijk niet zo fier dat ik de reputatie had van “haantje de voorste” maar één ding moet ik je vertellen en dan zwijg ik erover. ANNIE: We hebben andere dingen aan ons hoofd Guy. GUY: “We”? ANNIE: Ja, natuurlijk “we”. Wat dacht je? Wat moest je me nog vertellen? GUY: Ik had natuurlijk aan die dikke en haar collega waarschijnlijk iets té plastisch uitgelegd wat Bernard me verteld had over zijn verschrikking bij Heymans. Zij deed plotseling nogal geheimzinnig en wou iets duidelijk maken aan haar niet al te snuggere collega. Ik knoopte het woord in mijn oor dat ze “doorsluisde”: “fellatio” Ik begreep daar natuurlijk niks van maar 's avonds heb ik de betekenis ervan opgezocht in de “Dikke Van Dale” van mijn vader. ANNIE: Haantje de voorste. GUY: Ja, maar ik begreep van heel die omschrijving nog minder en ik dacht terug aan dat zurig gezicht van die dikke.
ANNIE: We waren in die tijd nog onnozele kinderen. GUY: En dat was maar goed ook want “onnozel” betekent feitelijk “onschuldig”En onnozel of onschuldig dat waren we allemaal en niet alleen Bernard. -korte pauze51. ANNIE: Hoe voel je je Guy? GUY: Opgelucht maar ik ben bang. Gewoon bang voor morgen, voor overmorgen Ik ben moe, zeer moe. Blijf maar goed dicht bij mij. (Annie kruipt op zijn schoot) ANNIE: Natuurlijk, groot bakkes...
EINDE
