SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden.
Welkom
Een kind met diabetes in de klas/groep
Programma • • • • •
Over Diabeter Wat is Diabetes Mellitus type I Hyperglycaemie Hypoglycaemie Hoe prik je een bloedsuiker?
Diabeter • Hét nationaal behandel- en researchcentrum voor kinderen en jongeren met diabetes. Leeftijd tot ongeveer 25 jaar • Geen privé kliniek, wel ZBC • Locaties in Rotterdam, Deventer en Veldhoven (Amsterdam)
Wat is Diabetes?
Wat is Diabetes Mellitus type 1? • • • •
Een auto-immuunziekte Oorzaak (nog) onbekend Absoluut tekort aan insuline Niet erfelijk, vatbaarheid wel
Alvleesklier
Eten Spijsverteringskanaal
Glucose = celbrandstof Insuline
Eiwitten, vetten, vitamines, mineralen
Cel
Behandeling van diabetes mellitus type I
Onderscheid Type 1 Absoluut insuline tekort Insuline s.c. nodig Genezing (nog) niet mogelijk
Type 2 Relatief insuline tekort Leefstijladviezen, gezonde voeding, medicatie Genezing mogelijk
Doel van de behandeling ● Normaal leven ● Balans zoeken tussen insuline, voeding en lichamelijke inspanning en andere factoren
Hoe bereik je een goede regeling? ● Zelfmanagement: – – – –
Glucose meten Kennis van koolhydraten Insuline toedienen Dosering aanpassen aan omstandigheden
Normaalwaardes glucose Hoog >10
Normaal 4-8 Laag <4
• ! Insuline nodig
• ! Geen actie • ! Direct actie: Dextro™
Hyper = glucose > 10 Oorzaken: • Geen of te weinig insuline • Meer koolhydraten gegeten dan verwacht • Ziekte • Spanning/stress • Minder lichaamsbeweging dan “normaal” • Problemen bij een pomp
Symptomen van een hyper • • • • •
Humeurig Moeheid Dorst veel drinken en veel plassen Concentratiestoornis (slechte prestaties) Soms ook hyperactief
Behandeling van een hyper • • • •
Extra insuline toedienen volgens afspraak Kind naar behoefte laten drinken (KH-vrij) Bij misselijkheid/braken direct ouders bellen Voorzichtig met sport bij glucose > 15
Gevolgen van een hyper Direct: • Verminderd concentratie vermogen/-schoolprestaties • Vermoeidheid • Gedragsverandering • Veel plassen Lange termijn: • Complicaties
Hypo = glucose < 4 Oorzaken: • Teveel insuline • Minder koolhydraten gegeten dan verwacht • Meer beweging/activiteit dan “normaal” Met name bij GYMNASTIEK, BUITEN SPELEN, SCHOOLREISJES EN SCHOOLZWEMMEN
Symptomen van een hypo • • • • • • • •
Gapen Bleekheid Vermoeidheid Zweten Honger Beven Verminderde concentratie Gedragsverandering
Behandeling van een hypo • • • • •
Direct snelwerkende suikers/Dextro™ geven Eventueel langwerkende KH volgens afspraak Bij een pomp, deze stoppen of afkoppelen Eventueel ouders bellen Bij misselijkheid/ braken direct ouders bellen
SNEL HANDELEN
Hypo met bewustzijnsverlies
GEBEURT SLECHTS HEEL ZELDEN!!
Hypo met bewustzijnsverlies • Blijf rustig en roep hulp om de klas over te nemen • Stop de insuline toevoer bij een pomp • Leg het kind in stabiele zijligging
BEL 112 • Bel ouders
Schadelijke gevolgen van een hypo • Kind gaat niet dood • Geen schadelijke gevolgen
Impact op het gezin • Zorgeloos leven verandert in leven vol zorg • 24h zorg vóór het kind/24h zorg om het kind • Verwerken van het hebben van een kind met een ernstige chronische ziekte • Over bijna elke “stap” op een dag moet worden nagedacht. • Angst voor complicaties ( later)
Gymnastiek • • • • •
Tevoren extra bloedglucose meting Volg het advies van ouders Soms extra koolhydraten Meestal de pomp afkoppelen Geen reden om aan de kant te blijven zitten
Schoolreis ● ●
Eventueel ouders mee Overleg over hoe de dag verloopt
Traktatie ● ● ●
Overleg via ouders Traktatie lijst via diëtiste Wel meedoen!
Wie is verantwoordelijk? Altijd blijven de ouders verantwoordelijk!
Ouders • Ouders moeten vertrouwen krijgen in de hulp. Dit kost soms tijd en strijd • Vertrouwen geeft ouders rust: kans het normale leven weer op te pakken • Veel ouders gaan minder werken of stoppen met werken!
Kind en school • Een kind met diabetes dat goede zorg krijgt voelt zich veilig en zal een zo normaal mogelijke schooltijd hebben en zich geen uitzondering voelen
Vragen tot zover?
Praktische oefeningen • Bloedglucose prikken
Bloedglucose prikken: stap 1 • Altijd eerst handen wassen!
Bloedglucose prikken: stap 2 • Stripje in de meter doen
Bloedglucose prikken: stap 3 • Pen klaar maken en prikken
Bloedglucose prikken: stap 4 • Bloed door stripje laten opzuigen
Bloedglucose prikken: stap 5 • Wachten op de uitslag
VRAGEN
IK DANK U VOOR UW AANDACHT
© stichting Diabeter / www.diabeter.nl /
[email protected]