School is geen hangmat, maar een trampoline
Annouk: Een eigen makelaarskantoor lijkt me geweldig Een kijkje in de keuken van Amsterdam Met K!X worden we in het zonnetje gezet
nummer 3 - april 2011
K!X is een win-win situatie
K!X producten en materialen Flyers, folders, posters
Hand-outs voor teams
FORUM heeft divers promotiemateriaal ontwikkeld voor onderwijsinstellingen die K!X in huis willen halen. Naast een algemene folder waarin K!X wordt uitgelegd voor docenten, decanen en directies, zijn er aantrekkelijke flyers en folders gericht op jongeren zelf. Ook zijn er posters beschikbaar om K!X binnen de school te promoten.
Om de K!X promotieteams op weg te helpen bij het bedenken en uitvoeren van activiteiten heeft FORUM tientallen hand-outs ontwikkeld. De hand-outs beschrijven het doel van een activiteit en geven tips bij het uitvoeren ervan. Ze zijn genummerd en gecategoriseerd naar soort activiteit zoals Bedrijfsbezoeken, Carrière, Netwerken, Debat en discussie, Mediacontacten, Evenementen, Schoolklimaat en Ondersteuning.
Interesse? Stuur een mailtje naar
[email protected]
Je kansen pakken
De hand-outs zijn verkrijgbaar bij FORUM
Handleiding K!X voor scholen FORUM heeft een handleiding beschikbaar voor scholen die K!X in huis halen. De handleiding, bedoeld voor de coördinatoren en/of begeleiders van de teams op scholen beschrijft in een 7-stappenplan de oprichting van een team, de organisatie, de uitvoering van activiteiten en de verslaglegging.
De handleiding is verkrijgbaar bij FORUM
Certificaat voor deelnemers Jongeren die succesvol aan K!X hebben deelgenomen kunnen een certificaat op naam krijgen. Daarop staan de competenties die ze met K!X hebben opgedaan en de trainingen die ze hebben gevolgd. Een mooie aanvulling op hun cv!
Stuur een mailtje naar
[email protected]
K!X in beweging Een groot K!X-evenement, een werkbezoek, een videoboodschap van Ahmed Aboutaleb: de K!Xdvd geeft een impressie van wat er allemaal binnen het project gebeurt. Heeft u interesse, stuur een mailtje naar
[email protected].
K!X als module voor Leren, Loopbaan en Burgerschap Het mbo is sinds vorig schooljaar verplicht leerlingen competenties te laten opdoen binnen Leren, Loopbaan en Burgerschap (LLB). K!X kan daarvoor door scholen worden ingezet. Om het voor scholen makkelijk te maken K!X als module in te zetten, heeft FORUM een handleiding ontwikkeld waarin de competenties staan beschreven die met K!X worden opgedaan en die eveneens kerntaken binnen LLB zijn. Kortom: jongeren kunnen door hun deelname aan K!X hun competenties LLB behalen. De handleiding is tot stand gekomen in samenwerking met twee LLB-docenten van het ROC Midden Nederland. De handleiding is verkrijgbaar bij FORUM via
[email protected].
2010 ligt achter ons, met de nodige voor- en tegenspoed. Een jaar waarin Nederland uit de economische crisis omhoog krabbelde, voor het eerst sinds bijna een eeuw weer een liberale premier kreeg en Oranje net naast de Wereldcup greep. 2010 was voor K!X een actief jaar met ruim zestig trainingen, zo’n zeventig werkbezoeken en bijna vijftig overige activiteiten. Daaraan deden meer dan duizend jongeren mee. Dat het hoogtepunt van de crisis voorbij is, is natuurlijk goed nieuws. Toch heeft dit ook nadelen: met het economisch herstel dreigt de komende jaren een tekort aan geschikt personeel te ontstaan. De groei van het aantal werknemers stagneert vanaf 2015 en daalt vanaf 2021 structureel. We hebben straks te weinig mensen die participeren op de arbeidsmarkt. Vooral de techniek, de zorgsector en de automatisering kampen nu al met moeilijk vervulbare vacatures. Dertig procent van de werkgevers zegt – ook tijdens de crisis! – moeite te hebben het juiste personeel te vinden.
Te weinig mensen solliciteren met de juiste werkervaring, hebben vaak geen passende opleiding, of de juiste instelling ontbreekt. Dat is precies waar K!X om de hoek komt kijken. K!X helpt jongeren hun talenten in daden om te zetten, geeft ze zelfvertrouwen en leert ze verantwoordelijkheid te nemen. Door met elkaar samen te werken aan een activiteitenplan, werkgevers te bezoeken, gastlessen te organiseren, door trainingen communicatie en presentatie te volgen en door met elkaar doelen te stellen. Een methodiek die leerzaam en inspirerend is voor leerlingen. Een prachtig voorbeeld van hoe je met K!X vooruit kan komen, is Oussama El Ayyadi. Als voorzitter van het K!X-team Mondriaan College Delft, werd hij niet alleen uitgeroepen tot uitblinker en parel van het Mondriaan, maar werd hij ook nog eens tweede in de landelijke verkiezing mbo-er van het jaar. Aan die verkiezing deden maar liefst 17 duizend studenten mee. Oussama is een voorbeeld voor anderen, een rolmodel. Onder zijn leiding overlegde het K!X-team met de schooldirectie en organiseerde het activiteiten en debatten. Oussama en zijn teamleden laten
zien dat je iets kunt bereiken als je dat écht wilt en je je daarvoor inspant. Later wil hij de politiek in, zo vertelde Oussama in een interview met een krant. Daarom gaat hij in de avonduren bestuurskunde studeren. “Als je zoveel plannen hebt, moet je wel opleidingen volgen.” Natuurlijk heeft Oussama het voornamelijk aan zichzelf te danken dat hij zover is gekomen, maar K!X vormde net dat extra steuntje in de rug dat hij zo goed kon gebruiken. In datzelfde interview vertelt hij dat hij veel te danken heeft aan zijn docent Elmer Smith en aan de begeleiding vanuit FORUM. “Zij hebben mij allemaal de kans gegeven om mezelf te ontwikkelen.” En precies dáár gaat het om bij K!X: je kansen pakken. Daarom is het goed dat ook in 2011 weer dertig K!X-teams actief kunnen zijn zodat jongeren zich nog verder ontwikkelen, ervaringen opdoen en mensen kunnen ontmoeten die belangrijk zijn voor hun loopbaan. Maar óók dat jongeren op een positieve manier in beeld komen. Dat zij kunnen laten zien wie ze zijn en wat ze in huis hebben, ongeacht hun geloof of afkomst. K!X
draagt bij aan een positieve beeldvorming tussen werkgevers en hun toekomstige werknemers door hen met elkaar in contact te brengen. Als een methodiek goed werkt en scholen deze willen omarmen is het van belang scholen de K!X-methodiek te laten inbedden in het onderwijssysteem, zodat het onderdeel wordt van het schoolprogramma. Vele scholen hebben aangegeven de methodiek te willen implementeren in hun beleid. FORUM zal hier de komende jaren samen met de scholen aan werken. In 2010 hebben twee scholen de K!Xmethodiek weten in te bedden in het schoolprogramma. K!X geeft mij het vertrouwen dat jongeren en de werkgevers elkaar in de toekomst makkelijker zullen weten te vinden en dat de jongeren hun ontwikkelde skills en netwerken zullen inzetten.
Sadik Harchaoui, voorzitter Raad van Bestuur FORUM
blz
3
foto: Raphaël Drent
Stuur een mailtje naar
[email protected]
K!X producten en materialen Flyers, folders, posters
Hand-outs voor teams
FORUM heeft divers promotiemateriaal ontwikkeld voor onderwijsinstellingen die K!X in huis willen halen. Naast een algemene folder waarin K!X wordt uitgelegd voor docenten, decanen en directies, zijn er aantrekkelijke flyers en folders gericht op jongeren zelf. Ook zijn er posters beschikbaar om K!X binnen de school te promoten.
Om de K!X promotieteams op weg te helpen bij het bedenken en uitvoeren van activiteiten heeft FORUM tientallen hand-outs ontwikkeld. De hand-outs beschrijven het doel van een activiteit en geven tips bij het uitvoeren ervan. Ze zijn genummerd en gecategoriseerd naar soort activiteit zoals Bedrijfsbezoeken, Carrière, Netwerken, Debat en discussie, Mediacontacten, Evenementen, Schoolklimaat en Ondersteuning.
Interesse? Stuur een mailtje naar
[email protected]
Je kansen pakken
De hand-outs zijn verkrijgbaar bij FORUM
Handleiding K!X voor scholen FORUM heeft een handleiding beschikbaar voor scholen die K!X in huis halen. De handleiding, bedoeld voor de coördinatoren en/of begeleiders van de teams op scholen beschrijft in een 7-stappenplan de oprichting van een team, de organisatie, de uitvoering van activiteiten en de verslaglegging.
De handleiding is verkrijgbaar bij FORUM
Certificaat voor deelnemers Jongeren die succesvol aan K!X hebben deelgenomen kunnen een certificaat op naam krijgen. Daarop staan de competenties die ze met K!X hebben opgedaan en de trainingen die ze hebben gevolgd. Een mooie aanvulling op hun cv!
Stuur een mailtje naar
[email protected]
K!X in beweging Een groot K!X-evenement, een werkbezoek, een videoboodschap van Ahmed Aboutaleb: de K!Xdvd geeft een impressie van wat er allemaal binnen het project gebeurt. Heeft u interesse, stuur een mailtje naar
[email protected].
K!X als module voor Leren, Loopbaan en Burgerschap Het mbo is sinds vorig schooljaar verplicht leerlingen competenties te laten opdoen binnen Leren, Loopbaan en Burgerschap (LLB). K!X kan daarvoor door scholen worden ingezet. Om het voor scholen makkelijk te maken K!X als module in te zetten, heeft FORUM een handleiding ontwikkeld waarin de competenties staan beschreven die met K!X worden opgedaan en die eveneens kerntaken binnen LLB zijn. Kortom: jongeren kunnen door hun deelname aan K!X hun competenties LLB behalen. De handleiding is tot stand gekomen in samenwerking met twee LLB-docenten van het ROC Midden Nederland. De handleiding is verkrijgbaar bij FORUM via
[email protected].
2010 ligt achter ons, met de nodige voor- en tegenspoed. Een jaar waarin Nederland uit de economische crisis omhoog krabbelde, voor het eerst sinds bijna een eeuw weer een liberale premier kreeg en Oranje net naast de Wereldcup greep. 2010 was voor K!X een actief jaar met ruim zestig trainingen, zo’n zeventig werkbezoeken en bijna vijftig overige activiteiten. Daaraan deden meer dan duizend jongeren mee. Dat het hoogtepunt van de crisis voorbij is, is natuurlijk goed nieuws. Toch heeft dit ook nadelen: met het economisch herstel dreigt de komende jaren een tekort aan geschikt personeel te ontstaan. De groei van het aantal werknemers stagneert vanaf 2015 en daalt vanaf 2021 structureel. We hebben straks te weinig mensen die participeren op de arbeidsmarkt. Vooral de techniek, de zorgsector en de automatisering kampen nu al met moeilijk vervulbare vacatures. Dertig procent van de werkgevers zegt – ook tijdens de crisis! – moeite te hebben het juiste personeel te vinden.
Te weinig mensen solliciteren met de juiste werkervaring, hebben vaak geen passende opleiding, of de juiste instelling ontbreekt. Dat is precies waar K!X om de hoek komt kijken. K!X helpt jongeren hun talenten in daden om te zetten, geeft ze zelfvertrouwen en leert ze verantwoordelijkheid te nemen. Door met elkaar samen te werken aan een activiteitenplan, werkgevers te bezoeken, gastlessen te organiseren, door trainingen communicatie en presentatie te volgen en door met elkaar doelen te stellen. Een methodiek die leerzaam en inspirerend is voor leerlingen. Een prachtig voorbeeld van hoe je met K!X vooruit kan komen, is Oussama El Ayyadi. Als voorzitter van het K!X-team Mondriaan College Delft, werd hij niet alleen uitgeroepen tot uitblinker en parel van het Mondriaan, maar werd hij ook nog eens tweede in de landelijke verkiezing mbo-er van het jaar. Aan die verkiezing deden maar liefst 17 duizend studenten mee. Oussama is een voorbeeld voor anderen, een rolmodel. Onder zijn leiding overlegde het K!X-team met de schooldirectie en organiseerde het activiteiten en debatten. Oussama en zijn teamleden laten
zien dat je iets kunt bereiken als je dat écht wilt en je je daarvoor inspant. Later wil hij de politiek in, zo vertelde Oussama in een interview met een krant. Daarom gaat hij in de avonduren bestuurskunde studeren. “Als je zoveel plannen hebt, moet je wel opleidingen volgen.” Natuurlijk heeft Oussama het voornamelijk aan zichzelf te danken dat hij zover is gekomen, maar K!X vormde net dat extra steuntje in de rug dat hij zo goed kon gebruiken. In datzelfde interview vertelt hij dat hij veel te danken heeft aan zijn docent Elmer Smith en aan de begeleiding vanuit FORUM. “Zij hebben mij allemaal de kans gegeven om mezelf te ontwikkelen.” En precies dáár gaat het om bij K!X: je kansen pakken. Daarom is het goed dat ook in 2011 weer dertig K!X-teams actief kunnen zijn zodat jongeren zich nog verder ontwikkelen, ervaringen opdoen en mensen kunnen ontmoeten die belangrijk zijn voor hun loopbaan. Maar óók dat jongeren op een positieve manier in beeld komen. Dat zij kunnen laten zien wie ze zijn en wat ze in huis hebben, ongeacht hun geloof of afkomst. K!X
draagt bij aan een positieve beeldvorming tussen werkgevers en hun toekomstige werknemers door hen met elkaar in contact te brengen. Als een methodiek goed werkt en scholen deze willen omarmen is het van belang scholen de K!X-methodiek te laten inbedden in het onderwijssysteem, zodat het onderdeel wordt van het schoolprogramma. Vele scholen hebben aangegeven de methodiek te willen implementeren in hun beleid. FORUM zal hier de komende jaren samen met de scholen aan werken. In 2010 hebben twee scholen de K!Xmethodiek weten in te bedden in het schoolprogramma. K!X geeft mij het vertrouwen dat jongeren en de werkgevers elkaar in de toekomst makkelijker zullen weten te vinden en dat de jongeren hun ontwikkelde skills en netwerken zullen inzetten.
Sadik Harchaoui, voorzitter Raad van Bestuur FORUM
blz
3
foto: Raphaël Drent
Stuur een mailtje naar
[email protected]
inhoud 6 Actief jaar voor K!X in 2010 2010 was een actief jaar voor de medewerkers en de teams. In de eerste helft van het jaar hebben 541 jongeren deelgenomen, waarvan 408 hun certificaat hebben gekregen. In de tweede helft deden 475 jongeren mee aan K!X.
9
K!X verankeren in onderwijs
Jongeren beter toerusten voor hun toekomst – dat is de kern van K!X. Deelname aan dit project stimuleert de persoonlijke ontwikkeling van jongeren en vergroot hun kansen op een mooie carrière. Het project draait nu drie jaar; de hoogste tijd om te werken aan structurele inbedding van de methode.
12 School is geen hangmat, maar een trampoline Na een lange carrière in de politiek was ze onder meer directeur van politiek-cultureel centrum De Balie in Amsterdam en voorzitter van GGZ Nederland. Sinds mei 2010 is Andrée van Es wethouder voor GroenLinks in Amsterdam. Ze beheert de portefeuilles Werk, Inkomen en Participatie. Voor K!X magazine geeft ze haar mening over de arbeidsmarktkansen van jongeren. Wat kunnen scholen doen, wat kunnen werkgevers doen? Maar vooral ook wat jongeren zelf kunnen doen!
16 ‘Een eigen makelaarskantoor lijkt me geweldig’ Sinds kort zit Annouk Flamand (18) weer in de schoolbanken. En dat is best wel even wennen na een jaar gewerkt te hebben. Toch weet ze precies waarvoor ze het doet. Want met de MBO-opleiding Juridisch en Recht op het ROC ASA in Amersfoort komt Annouk een stapje dichterbij het verwezenlijken van haar droom.
18 K!X is een win-win situatie Een bijdrage leveren aan de maatschappij. Dat is voor TNT belangrijk. Het K!X-team van vmbo ROC ASA De IJdoorn uit Amsterdam-Noord, werd dan ook met open armen ontvangen op het Benelux hoofdkantoor in Houten. Karin Kalpoe, medewerker van het programma ‘Moving the World’ bij TNT, vond het bedrijfsbezoek een groot succes. “Er hing een hele positieve energie die middag.”
24 Jouw klas, mijn klas FORUM bracht leerlingen van het Groenhorst College uit Almere en leerlingen van het ROC ASA IJdoorn uit Amsterdam bij elkaar en liet ze kennis maken met elkaars omgeving en opleiding. Eerst waren de leerlingen uit Almere op bezoek bij hun Amsterdamse leeftijdsgenoten, daarna was het de beurt aan de Amsterdammers om op bezoek te gaan in Almere. Een impressie.
26 Ambitieus organisatietalent Ingeline Mauritia (16) is klaar met haar vmboopleiding Handel en Administratie die ze volgde op het Christelijk College in Zeist. Tijdens haar schooltijd zat ze drie jaar in het K!X-team, wat haar de gelegenheid gaf om zich te ontwikkelen.
28 ‘Ik hou jongeren een spiegel voor’ Veel jongeren hebben moeite om in de spiegel te kijken. En om verantwoordelijkheid te nemen voor hun leven en de keuzes die ze daarin maken. Specifieke en haalbare doelen stellen is niet aan hen besteed. Hoe komt het dat jongeren vaak zo weinig inzicht hebben in hun handelen? Jamal Chrifri vertelt over zijn ervaring met jongeren en de wijze waarop hij ze verder probeert te helpen.
30 Een kijkje in de keuken van Amsterdam Leerlingen van het Vaderrijn College uit Utrecht gingen op werkbezoek naar het stadhuis van Amsterdam. Het kloppend hart van onze hoofdstad. Welke functies zijn er binnen het stadhuis? En hoe verloopt een raadsvergadering? De ‘training on the job’ over communiceren en presenteren, die daaraan vooraf ging, kwam goed van pas. Zeker als je ex-burgemeester Job Cohen op de wandelgangen tegenkomt…
Colofon
K!X Magazine is een uitgave van FORUM, Instituut voor Multiculturele Vraagstukken.
Coördinatie Zeki Arslan, Jamal Chrifi Samenstelling en eindredactie Marco Peper Aan dit nummer werkten mee Chadia Bannouh, Raphaël Drent, Anne van Gerven, Malou Godet, Benny Jhinnoe, Mohamed Mahdi, Lisette Verhagen Fotografie De meeste foto’s zijn van Mladen Pikulic Vormgeving en productie Vincent Bons, ontwerpstudio 1 plus 1 Cover K!X Globe College door Mladen Pikulic Administratie en distributie Priscilla Magee Website www.kixteams.nl
© FORUM, april 2011 Alle rechten voorbehouden. Niets in deze uitgave mag vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door middel van druk, fotokopie, opname of op welke wijze dan ook, zonder voorgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
20 ‘Met K!X worden we in het zonnetje gezet’ Het is flink aanpoten voor Redouan (17), Wail (16), Mohammed (16) en Houssain (16). Ze zitten in het examenjaar van VMBO-tl op het Globe College in Utrecht en dat betekent blokken. “We zijn heel veel tijd kwijt aan leren en moeten veel zelfstandig doen.” Toch maken ze alle vier graag tijd vrij voor K!X-activiteiten. “K!X bereidt ons voor op de toekomst en dat is erg belangrijk.” Postbus 201 3500 AE Utrecht Telefoon (030) 297 43 21 www.forum.nl
blz
4
K!X wordt mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
blz
5
inhoud 6 Actief jaar voor K!X in 2010 2010 was een actief jaar voor de medewerkers en de teams. In de eerste helft van het jaar hebben 541 jongeren deelgenomen, waarvan 408 hun certificaat hebben gekregen. In de tweede helft deden 475 jongeren mee aan K!X.
9
K!X verankeren in onderwijs
Jongeren beter toerusten voor hun toekomst – dat is de kern van K!X. Deelname aan dit project stimuleert de persoonlijke ontwikkeling van jongeren en vergroot hun kansen op een mooie carrière. Het project draait nu drie jaar; de hoogste tijd om te werken aan structurele inbedding van de methode.
12 School is geen hangmat, maar een trampoline Na een lange carrière in de politiek was ze onder meer directeur van politiek-cultureel centrum De Balie in Amsterdam en voorzitter van GGZ Nederland. Sinds mei 2010 is Andrée van Es wethouder voor GroenLinks in Amsterdam. Ze beheert de portefeuilles Werk, Inkomen en Participatie. Voor K!X magazine geeft ze haar mening over de arbeidsmarktkansen van jongeren. Wat kunnen scholen doen, wat kunnen werkgevers doen? Maar vooral ook wat jongeren zelf kunnen doen!
16 ‘Een eigen makelaarskantoor lijkt me geweldig’ Sinds kort zit Annouk Flamand (18) weer in de schoolbanken. En dat is best wel even wennen na een jaar gewerkt te hebben. Toch weet ze precies waarvoor ze het doet. Want met de MBO-opleiding Juridisch en Recht op het ROC ASA in Amersfoort komt Annouk een stapje dichterbij het verwezenlijken van haar droom.
18 K!X is een win-win situatie Een bijdrage leveren aan de maatschappij. Dat is voor TNT belangrijk. Het K!X-team van vmbo ROC ASA De IJdoorn uit Amsterdam-Noord, werd dan ook met open armen ontvangen op het Benelux hoofdkantoor in Houten. Karin Kalpoe, medewerker van het programma ‘Moving the World’ bij TNT, vond het bedrijfsbezoek een groot succes. “Er hing een hele positieve energie die middag.”
24 Jouw klas, mijn klas FORUM bracht leerlingen van het Groenhorst College uit Almere en leerlingen van het ROC ASA IJdoorn uit Amsterdam bij elkaar en liet ze kennis maken met elkaars omgeving en opleiding. Eerst waren de leerlingen uit Almere op bezoek bij hun Amsterdamse leeftijdsgenoten, daarna was het de beurt aan de Amsterdammers om op bezoek te gaan in Almere. Een impressie.
26 Ambitieus organisatietalent Ingeline Mauritia (16) is klaar met haar vmboopleiding Handel en Administratie die ze volgde op het Christelijk College in Zeist. Tijdens haar schooltijd zat ze drie jaar in het K!X-team, wat haar de gelegenheid gaf om zich te ontwikkelen.
28 ‘Ik hou jongeren een spiegel voor’ Veel jongeren hebben moeite om in de spiegel te kijken. En om verantwoordelijkheid te nemen voor hun leven en de keuzes die ze daarin maken. Specifieke en haalbare doelen stellen is niet aan hen besteed. Hoe komt het dat jongeren vaak zo weinig inzicht hebben in hun handelen? Jamal Chrifri vertelt over zijn ervaring met jongeren en de wijze waarop hij ze verder probeert te helpen.
30 Een kijkje in de keuken van Amsterdam Leerlingen van het Vaderrijn College uit Utrecht gingen op werkbezoek naar het stadhuis van Amsterdam. Het kloppend hart van onze hoofdstad. Welke functies zijn er binnen het stadhuis? En hoe verloopt een raadsvergadering? De ‘training on the job’ over communiceren en presenteren, die daaraan vooraf ging, kwam goed van pas. Zeker als je ex-burgemeester Job Cohen op de wandelgangen tegenkomt…
Colofon
K!X Magazine is een uitgave van FORUM, Instituut voor Multiculturele Vraagstukken.
Coördinatie Zeki Arslan, Jamal Chrifi Samenstelling en eindredactie Marco Peper Aan dit nummer werkten mee Chadia Bannouh, Raphaël Drent, Anne van Gerven, Malou Godet, Benny Jhinnoe, Mohamed Mahdi, Lisette Verhagen Fotografie De meeste foto’s zijn van Mladen Pikulic Vormgeving en productie Vincent Bons, ontwerpstudio 1 plus 1 Cover K!X Globe College door Mladen Pikulic Administratie en distributie Priscilla Magee Website www.kixteams.nl
© FORUM, april 2011 Alle rechten voorbehouden. Niets in deze uitgave mag vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door middel van druk, fotokopie, opname of op welke wijze dan ook, zonder voorgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
20 ‘Met K!X worden we in het zonnetje gezet’ Het is flink aanpoten voor Redouan (17), Wail (16), Mohammed (16) en Houssain (16). Ze zitten in het examenjaar van VMBO-tl op het Globe College in Utrecht en dat betekent blokken. “We zijn heel veel tijd kwijt aan leren en moeten veel zelfstandig doen.” Toch maken ze alle vier graag tijd vrij voor K!X-activiteiten. “K!X bereidt ons voor op de toekomst en dat is erg belangrijk.” Postbus 201 3500 AE Utrecht Telefoon (030) 297 43 21 www.forum.nl
blz
4
K!X wordt mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
blz
5
Actief jaar
Op ziekenbezoek…
voor K!X in 2010 2010 was een actief jaar voor de medewerkers en de teams. In de eerste helft van het jaar hebben 541 jongeren deelgenomen, waarvan 408 hun certificaat hebben gekregen. In de tweede helft deden 475 jongeren mee aan K!X. In totaal heeft FORUM 62 trainingen gegeven en zijn 68 werkbezoeken georganiseerd waaronder Delta Lloyd, Coca Cola, de haven van Rotterdam, de Nederlandsche Bank, het mediapark in Hilversum,. de vakbond CNV, verschillende rechtbanken, politie en justitiële inrichtingen, en verder nog Schiphol, TNT en RTL4. Daarnaast hebben de teams nog 48 overige activiteiten uitgevoerd. Voor de coördinatoren zijn zes regionale bijeenkomsten georganiseerd en één landelijke. Mede op basis daarvan is de methodiek verder uitgewerkt en kon worden gewerkt aan de inbedding van K!X in het reguliere onderwijsprogramma.
Het grote algemene topklinische Onze Lieve Vrouwe ziekenhuis in Amsterdam was eind 2010 bereid het K!X-team ROC ASA Amsterdam te ontvangen. Twintig enthousiaste leerlingen met hun begeleider Nima Gopal. De rondleiding werd verzorgd door de heer Zeger de Lange, manager veiligheid en bedrijfshulpverlening.
aan het Noorderdierenpark Zes trainingen voor K!X-teams
K!X nu ook in Beverwijk
Belangrijk onderdeel van het K!X-project is het trainen van de deelnemende teams. Ze doen daarin allerlei vaardigheden op die ze goed kunnen gebruiken bij de activiteiten die ze gaan organiseren. Hieronder een overzicht van de trainingen die FORUM aan de teams te bieden heeft.
In 2011 is een nieuw K!X-team opgestart op het Nova College in Beverwijk. Het team bestaat uit 17 leerlingen en wordt door coördinator Michaela Kolb begeleid. De leerlingen hebben inmiddels drie trainingen gehad: Communicatie & Presentatie, Vergadertechnieken en Empowerment. Zowel de K!X-coördinator als de leerlingen zijn goed te spreken over de trainingen en gaan nu aan het werk met het organiseren van de bedrijfsbezoeken en gastlessen. De leerlingen hebben er echt zin in.
Training Communicatie & Presentatie
Twee teams in Twello Op AOC Twello zijn twee K!X-teams actief: een op het MBO en een op het VMBO. De K!X-coördinatoren ter plaatse zijn Lex Meijer en Pieter Temminck. Het team van Lex heeft al de training Communicatie & Presentatie gevolgd en is druk bezig met het uitvoeren van de activiteiten rond de bedrijfsbezoeken. Eind 2010 zijn al drie bedrijfsbezoeken gerealiseerd. Het K!X-team van Pieter start binnenkort met de training Communicatie & Presentatie en zal plannen maken voor de bedrijfsbezoeken. Ze denken hierbij aan het bezoeken van de vissersopslag in Urk en de haven in Rotterdam. Ook willen ze een debattraining volgen. AOC Twello heeft de intentie om de K!X-methodiek op te nemen in het onderwijssysteem, hierover zal in de tweede helft van het jaar verder worden nagedacht.
Veel jongeren hebben problemen met luisteren naar de ander of durven zich niet te presenteren voor een groep. In deze training maken K!X-deelnemers kennis met communicatietechnieken, waaronder presenteren, en daarnaast ga je er ook mee oefenen door rollenspellen.
Training Empowerment
Training Arbeidsmarkt Hoe zorg je ervoor dat je straks aan die vette baan komt? Het begint met de eerste indruk die je maakt en met een goed verhaal over je kennis, vaardigheden en ervaring. In deze training leer je jezelf te presenteren en een goede sollicitatiebrief en CV te maken.
Tegenwoordig is netwerken een belangrijke vaardigheid om aan een baan te komen. Je moet mensen kennen en contacten hebben die je een stapje verder kunnen brengen. In deze training leer je vaardigheden om een netwerk op te zetten en te onderhouden.
Op 9 maart 2011 heeft FORUM een training vergadertechnieken verzorgd voor de leerlingen van het K!X-team Compas in Zaandam. Dit grote team bestaat uit 25 nieuwsgierige leerlingen en wordt begeleid door een krachtige coördinator Sevinç Kuk.
Training Samenwerken
Tijdens de eerste helft van de training kwam het theoretische gedeelte aan bod. Er is uitgelegd waarom vergaderen belangrijk is. Tevens welke soorten vergadervormen er zijn en welke rollen je kan inzetten om je doel te bereiken. Tijdens de tweede helft werden de leerlingen aan de slag gezet om het geleerde in de praktijk uit te voeren. Dit hebben de leerlingen met veel interesse opgepakt.
Training Vergaderen
Als je in het K!X-team zit moet je met anderen samenwerken. Samenwerken, hoe doe je dat eigenlijk? En waarom is het zo belangrijk? Als je jouw doelen wilt bereiken heb je de steun van je K!X-collega’s nodig.
Een samenhangend onderdeel is vergaderen in een K!X-team. Het is goed om te weten welke soorten vergadervormen er zijn en welke rollen je kan inzetten voor de vergadering. Door middel van een rollenspel kun je jou K!X activiteiten beter en sneller plannen en uitvoeren! (De trainingen duren elk ongeveer twee uur)
blz
6
Om acht uur staat de bus voor onze school. De K!X-leerlingen hebben enorme zin in het werkbezoek. Het zal een hele lange reis gaan worden want we gaan naar het Dierenpark in Emmen. Na 2,5 uur in de bus gezeten te hebben kwamen we eindelijk aan op de plaats van bestemming. Eerst werden we in twee groepen verdeeld en vervolgens kon de rondleiding in de dierentuin van start gaan. Daarna kregen we de mogelijkheid een kijkje achter de schermen te nemen. Zo hebben we een uitleg gekregen hoe de haaien worden gevoerd en hoe ze worden verzorgd. Na een paar goede vragen van onze leerlingen, konden we een kijkje nemen hoe de olifanten worden verzorgd. Het was zeer spannend en indruk wekkend om tussen die grote olifanten te lopen met hun grote slagtanden. En wat kunnen die olifanten eten zeg!! Na het bezoekje achter de schermen, was er de gelegenheid tot vrij rondlopen in het dierenpark. Het was een zeer leerzame en gezellige dag. Om drie uur begaven we ons weer naar de bus waarna we rond vijf uur weer terug waren in Almere.
Deze training is bedoeld om het beste uit jezelf te halen. Je krijgt antwoord op hoe je ervoor zorgt dat jij je eigen talent ontwikkeld en extra goed wordt in alles. Je krijgt meer zelfinzicht: waar ben je goed in en wat moet je nog verbeteren? Hoe zorg je ervoor dat anderen je serieus nemen en dat er naar je geluisterd wordt? Door deze training ga je echt stevig in je schoenen staan!
Training Netwerken
Training vergadertechniek voor Zaanse jongeren
Werkbezoek Groenhorst College
Cultuurfestijn op Mondriaan Volgens traditie is het cursusjaar voor de ROC Mondriaan studenten van Handel en Logistiek in Delft weer afgesloten met een wervelend cultuurfeest. Opnieuw mede door K!X georganiseerd. Het programma bestond uit humor, debat en muziek. In de ochtend verzorgde de Haagse stichting Musicon zgn. World workshops. Bij elke workshop stonden of Suriname, Turkije, Marokko, de Verenigde Staten of India centraal en werd ingegaan op de band met Nederland en geschiedenis, cultuur, muziek en dans. Vervolgens debatteerden de studenten onder leiding van Mohamed Mahdi met korpschef Henk van Essen (Politie Haaglanden), lid CvD ROC Mondriaan Ben Geerdink en drie kandidaat Kamerleden over veiligheid, onderwijs en samenleven. Het debat werd afgesloten met een stand-up comedy van Amar Speelt. Na de pauze vond een inspirerende modeshow (met catwalk) plaats waarbij traditionele kleding werd afgewisseld met modern. Een dj zorgde verder voor een heerlijke middag in de zon met hapjes en drankjes uit verschillende landen. Opnieuw kon K!X een succes op het conto bijschrijven.
blz
7
Actief jaar
Op ziekenbezoek…
voor K!X in 2010 2010 was een actief jaar voor de medewerkers en de teams. In de eerste helft van het jaar hebben 541 jongeren deelgenomen, waarvan 408 hun certificaat hebben gekregen. In de tweede helft deden 475 jongeren mee aan K!X. In totaal heeft FORUM 62 trainingen gegeven en zijn 68 werkbezoeken georganiseerd waaronder Delta Lloyd, Coca Cola, de haven van Rotterdam, de Nederlandsche Bank, het mediapark in Hilversum,. de vakbond CNV, verschillende rechtbanken, politie en justitiële inrichtingen, en verder nog Schiphol, TNT en RTL4. Daarnaast hebben de teams nog 48 overige activiteiten uitgevoerd. Voor de coördinatoren zijn zes regionale bijeenkomsten georganiseerd en één landelijke. Mede op basis daarvan is de methodiek verder uitgewerkt en kon worden gewerkt aan de inbedding van K!X in het reguliere onderwijsprogramma.
Het grote algemene topklinische Onze Lieve Vrouwe ziekenhuis in Amsterdam was eind 2010 bereid het K!X-team ROC ASA Amsterdam te ontvangen. Twintig enthousiaste leerlingen met hun begeleider Nima Gopal. De rondleiding werd verzorgd door de heer Zeger de Lange, manager veiligheid en bedrijfshulpverlening.
aan het Noorderdierenpark Zes trainingen voor K!X-teams
K!X nu ook in Beverwijk
Belangrijk onderdeel van het K!X-project is het trainen van de deelnemende teams. Ze doen daarin allerlei vaardigheden op die ze goed kunnen gebruiken bij de activiteiten die ze gaan organiseren. Hieronder een overzicht van de trainingen die FORUM aan de teams te bieden heeft.
In 2011 is een nieuw K!X-team opgestart op het Nova College in Beverwijk. Het team bestaat uit 17 leerlingen en wordt door coördinator Michaela Kolb begeleid. De leerlingen hebben inmiddels drie trainingen gehad: Communicatie & Presentatie, Vergadertechnieken en Empowerment. Zowel de K!X-coördinator als de leerlingen zijn goed te spreken over de trainingen en gaan nu aan het werk met het organiseren van de bedrijfsbezoeken en gastlessen. De leerlingen hebben er echt zin in.
Training Communicatie & Presentatie
Twee teams in Twello Op AOC Twello zijn twee K!X-teams actief: een op het MBO en een op het VMBO. De K!X-coördinatoren ter plaatse zijn Lex Meijer en Pieter Temminck. Het team van Lex heeft al de training Communicatie & Presentatie gevolgd en is druk bezig met het uitvoeren van de activiteiten rond de bedrijfsbezoeken. Eind 2010 zijn al drie bedrijfsbezoeken gerealiseerd. Het K!X-team van Pieter start binnenkort met de training Communicatie & Presentatie en zal plannen maken voor de bedrijfsbezoeken. Ze denken hierbij aan het bezoeken van de vissersopslag in Urk en de haven in Rotterdam. Ook willen ze een debattraining volgen. AOC Twello heeft de intentie om de K!X-methodiek op te nemen in het onderwijssysteem, hierover zal in de tweede helft van het jaar verder worden nagedacht.
Veel jongeren hebben problemen met luisteren naar de ander of durven zich niet te presenteren voor een groep. In deze training maken K!X-deelnemers kennis met communicatietechnieken, waaronder presenteren, en daarnaast ga je er ook mee oefenen door rollenspellen.
Training Empowerment
Training Arbeidsmarkt Hoe zorg je ervoor dat je straks aan die vette baan komt? Het begint met de eerste indruk die je maakt en met een goed verhaal over je kennis, vaardigheden en ervaring. In deze training leer je jezelf te presenteren en een goede sollicitatiebrief en CV te maken.
Tegenwoordig is netwerken een belangrijke vaardigheid om aan een baan te komen. Je moet mensen kennen en contacten hebben die je een stapje verder kunnen brengen. In deze training leer je vaardigheden om een netwerk op te zetten en te onderhouden.
Op 9 maart 2011 heeft FORUM een training vergadertechnieken verzorgd voor de leerlingen van het K!X-team Compas in Zaandam. Dit grote team bestaat uit 25 nieuwsgierige leerlingen en wordt begeleid door een krachtige coördinator Sevinç Kuk.
Training Samenwerken
Tijdens de eerste helft van de training kwam het theoretische gedeelte aan bod. Er is uitgelegd waarom vergaderen belangrijk is. Tevens welke soorten vergadervormen er zijn en welke rollen je kan inzetten om je doel te bereiken. Tijdens de tweede helft werden de leerlingen aan de slag gezet om het geleerde in de praktijk uit te voeren. Dit hebben de leerlingen met veel interesse opgepakt.
Training Vergaderen
Als je in het K!X-team zit moet je met anderen samenwerken. Samenwerken, hoe doe je dat eigenlijk? En waarom is het zo belangrijk? Als je jouw doelen wilt bereiken heb je de steun van je K!X-collega’s nodig.
Een samenhangend onderdeel is vergaderen in een K!X-team. Het is goed om te weten welke soorten vergadervormen er zijn en welke rollen je kan inzetten voor de vergadering. Door middel van een rollenspel kun je jou K!X activiteiten beter en sneller plannen en uitvoeren! (De trainingen duren elk ongeveer twee uur)
blz
6
Om acht uur staat de bus voor onze school. De K!X-leerlingen hebben enorme zin in het werkbezoek. Het zal een hele lange reis gaan worden want we gaan naar het Dierenpark in Emmen. Na 2,5 uur in de bus gezeten te hebben kwamen we eindelijk aan op de plaats van bestemming. Eerst werden we in twee groepen verdeeld en vervolgens kon de rondleiding in de dierentuin van start gaan. Daarna kregen we de mogelijkheid een kijkje achter de schermen te nemen. Zo hebben we een uitleg gekregen hoe de haaien worden gevoerd en hoe ze worden verzorgd. Na een paar goede vragen van onze leerlingen, konden we een kijkje nemen hoe de olifanten worden verzorgd. Het was zeer spannend en indruk wekkend om tussen die grote olifanten te lopen met hun grote slagtanden. En wat kunnen die olifanten eten zeg!! Na het bezoekje achter de schermen, was er de gelegenheid tot vrij rondlopen in het dierenpark. Het was een zeer leerzame en gezellige dag. Om drie uur begaven we ons weer naar de bus waarna we rond vijf uur weer terug waren in Almere.
Deze training is bedoeld om het beste uit jezelf te halen. Je krijgt antwoord op hoe je ervoor zorgt dat jij je eigen talent ontwikkeld en extra goed wordt in alles. Je krijgt meer zelfinzicht: waar ben je goed in en wat moet je nog verbeteren? Hoe zorg je ervoor dat anderen je serieus nemen en dat er naar je geluisterd wordt? Door deze training ga je echt stevig in je schoenen staan!
Training Netwerken
Training vergadertechniek voor Zaanse jongeren
Werkbezoek Groenhorst College
Cultuurfestijn op Mondriaan Volgens traditie is het cursusjaar voor de ROC Mondriaan studenten van Handel en Logistiek in Delft weer afgesloten met een wervelend cultuurfeest. Opnieuw mede door K!X georganiseerd. Het programma bestond uit humor, debat en muziek. In de ochtend verzorgde de Haagse stichting Musicon zgn. World workshops. Bij elke workshop stonden of Suriname, Turkije, Marokko, de Verenigde Staten of India centraal en werd ingegaan op de band met Nederland en geschiedenis, cultuur, muziek en dans. Vervolgens debatteerden de studenten onder leiding van Mohamed Mahdi met korpschef Henk van Essen (Politie Haaglanden), lid CvD ROC Mondriaan Ben Geerdink en drie kandidaat Kamerleden over veiligheid, onderwijs en samenleven. Het debat werd afgesloten met een stand-up comedy van Amar Speelt. Na de pauze vond een inspirerende modeshow (met catwalk) plaats waarbij traditionele kleding werd afgewisseld met modern. Een dj zorgde verder voor een heerlijke middag in de zon met hapjes en drankjes uit verschillende landen. Opnieuw kon K!X een succes op het conto bijschrijven.
blz
7
K!X actief in Friesland AOC Friesland heeft zestig leerlingen in vier K!X-teams. In juni 2010 hebben de K!X-teams een gezamenlijke presentatie gehad van FORUM over het KIXproject. Na de herfstvakantie zijn de vier Kix-teams gestart binnen de lessen Talentleren. In december 2010 en januari 2011 zijn alle teams getraind. De training Communicatie en Presentatie werd op verzoek aangevuld met een onderdeel Samenwerken. De leerlingen hebben aangegeven veel te hebben gehad aan deze training. Ook de docenten zijn tevreden. Verder zijn de leerlingen druk doende met de voorbereidingen van de bedrijfsbezoeken en overige activiteiten. De leerlingen hebben zich in kleine groepjes verdeeld en organiseren zelf de bedrijfsbezoeken en andere activiteiten. Een greep uit de bedrijfsbezoeken: Douwe Egberts, Dierentuin Emmen, Mediapark Hilversum, Aqua Zoo, Koopmans meelfabrieken, Boerderij/Biogasvergisterij, Bierbrouwerij, Thialf en de Fugelhelling. Daarnaast doen zij ook nog een groot aantal overige activiteiten binnen K!X: Ze geven een aantal presentaties op school, onder andere. een presentatie van K!X aan de ouders, ze regelen gastlessen voor verstandelijk gehandicapten en bejaarden, en een bedrijfspresentatie van een groenbedrijf. Daarnaast doen ze mee aan een fotografieproject, ze nodigen een schoonheidsspecialiste uit en ze interviewen een sportman/vrouw. De school is enthousiast over K!X en het management is in gesprek met FORUM over inbedding van de K!X-methodiek in het onderwijssysteem.
Jongeren beter toerusten voor hun toekomst, dát is K!X
K!X Albeda bij DWDD Wat doe je als je een uitzending van De Wereld Draait Door wilt bijwonen? Dan ga je dat gewoon regelen! Zo geschiedde… De studenten van K!X Albeda College uit Rotterdam zochten contact met de Vara en het was in mum van tijd geregeld. Na ontvangst in de studio in de Amsterdamse Westergasfabriek werd de groep in het publiek verspreid. Presentator Matthijs van Nieuwkerk was heel vriendelijk en gastvrij. De uitzending (onder andere over de bordesscene met de koningin van het nieuwe kabinet) liep als een geoliede machine. De student vonden het leuk deze vakmensen aan het werk te zien. De kracht van DWDD zit in de actualiteit en in de snelheid, daar waren ze het met elkaar over eens. Kortom: een leerzame topavond!
Uitblinker Oussama Oussama el Ayyadi was genomineerd voor uitblinker van het jaar. Een echte verkiezing met alles erop en eraan: Limousines, speeches, een uitnodiging van de staatssecretaris en een feest. Oussama vertelt hoe hij die dag heeft ervaren. We werden ‘smiddags door een mevrouw van de organisatie opgehaald en mochten alvast de zaal zien en oefenen hoe we binnen zouden komen als iedereen op ons stond te wachten. Daarna werden we met een bus opgehaald en gingen we naar een vreemde parkeerplaats waar zes limo’s stonden te wachten. Ik zat in de witte. Ik had geluk, want ik zat met alleen maar dames in de limo… Dat was best gezellig. Toen we daar aankwamen werden we uitgebreid gefilmd en gefotografeerd. Alle dames waren snel uitgestapt en ik mocht als laatste en ik werd meteen geïnterviewd. De zaal was inmiddels vol en iedereen keek mee op een groot scherm. Eenmaal binnen werd er nog een kleine speech gehouden en er vond een optreden plaats van studenten vanuit een school in Amsterdam.
Zo, Oussama jij wil dus een brug bouwen tussen studenten en docenten, hoe wil je dat gaan doen? Door in contact te blijven met jongeren (mede studenten) en bij te houden wat hun wensen zijn. Toen moest ik een voorbeeld noemen. Nou dat heb ik gedaan! Volgende vraag: Jij loopt stage bij BCC, dus de omzet is gestegen sinds jij daar stage loopt? Ja inderdaad, de omzet is aanzienlijk gestegen. Duidelijk te zien aan het resultaat. Laatste vraag: Als ik jou ooit nodig heb, mag ik jou dan bellen? Ja natuurlijk, sterker nog, ik heb hier een visitekaartje voor u.
Jezelf presenteren Daarna werden de tien genomineerde uitblinkers bekend gemaakt. Ik mocht plaatsnemen op het podium en afwachten totdat ik aan de beurt was om in één minuut iets over mezelf te vertellen. Ik heb K!X en Mondriaan genoemd in de speech en al mijn werkzaamheden daaromheen. Toen alle tien kandidaten waren geweest mochten we terug naar onze zitplaatsen in afwachting van de uitslag. Tussendoor was er nog een modeshow. Toen kwam de jury terug met het eerste oordeel.
Interview Gelukkig, ik mocht door naar de top 3 ronde. Dat is de ronde waarin iedereen geïnterviewd wordt. Omdat ik niet als eerste aan de beurt was (ladies first) mocht ik plaatsnemen in een kast waar ik een koptelefoon met muziek op moest doen zodat ik niets zou horen van de andere kandidaten. Als tweede mocht ik. Ik mocht antwoorden op de volgende vragen:
blz
8
‘Hoog’ bezoek Ik werd die avond herkend door Marja van Bijsterveld (staatsecretaris van onderwijs) die mij al veel vaker heeft gezien. Ze heeft mij uitgenodigd om bij haar langs te komen. Toen mochten we plaatsnemen op speciale stoelen vooraan in de zaal in afwachting van het juryoordeel. Tussendoor nog heel veel optredens. Zoals van Lange Frans die voor de finalisten een speciale rap had geschreven. En toen was het zover. De winnaar werd bekend gemaakt. Helaas was ik het niet, maar dat kon mijn dag niet verpesten. Het feest ging verder in een café met hapjes en drankjes en ik heb heel vaak mijn visitekaartje kunnen afgeven. Ik heb genoten van mijn dag... Oussama el Ayyadi, voorzitter K!X studentenraad ZD Brasserskade, student Filiaalmanager, niveau 4
Jongeren beter toerusten voor hun toekomst – dat is de kern van K!X, een project van FORUM, Instituut voor Multiculturele Vraagstukken. Deelname aan dit project stimuleert de persoonlijke ontwikkeling van jongeren en vergroot hun kansen op een mooie carrière. K!X draagt ook bij aan een betere beeldvorming over jongeren. Het project draait nu drie jaar; de hoogste tijd om te werken aan structurele inbedding van de methode.
K!X geeft jongeren de mogelijkheid zich positief te profileren en het beste uit zichzelf naar boven te halen. Bijvoorbeeld in kleurrijke promotieteams waarin autochtone en allochtone jongeren samen optrekken. K!X is bedoeld voor leerlingen uit het vmbo en mbo. Zeker bij beroepsopleidingen is het zaak om al tijdens de schoolloopbaan een sterke basis te leggen voor een ‘werkzaam’ vervolg. Daarnaast richt K!X zich ook op de professionals bij de onderwijsinstellingen. Van hen wordt verwacht dat zij leerlingen enthousiast maken voor deelname, begeleiden en er welwillend mee samenwerken. Het biedt de onderwijsinstelling, haar professionals en deelnemers de mogelijkheid de relatie met de buitenwereld te versterken. Het project draait nu drie jaar met 30 K!X-teams in heel Nederland. Het pioniersstadium is gepasseerd, K!X verdient een langdurige inbedding in het onderwijs. In de periode juli – december 2010 is gewerkt aan een eerste aanzet tot inbedding van de K!X-methodiek in het vmbo en mbo. Twee pilotscholen (ROC Mondriaan en Waterlant, ROC Asa) hebben onder begeleiding van FORUM een visiedocument opgesteld met daarbij een implementatieplan, dat moet leiden tot inbedding van de methodiek in het onderwijsleerplan.
Wat wil K!X bereiken? Algemene negatieve beeldvorming leidt bij jongeren tot een negatief zelfbeeld en vaak ook tot een defensieve houding. Soms zo defensief dat jongeren zich afkeren van de samenleving. K!X kan hierin veel bijdragen. Deelname aan K!X-teams helpt jongeren om inspiratie en trots aan hun (culturele) achtergrond te ontlenen, en zo ook positiever over zichzelf te denken. Met als gevolg: vanuit een positief en evenwichtig zelfbeeld ontwikkelt de deelnemer veel gemakkelijker het vermogen tot zelfreflectie en een gezond kritische kijk op de eigen gemeenschap, maakt hem of haar weerbaarder als daarbinnen problemen spelen. Emancipatie, empowerment en participatie zijn kernbegrippen in K!X, die de sleutels vormen tot een rooskleuriger toekomst in het algemeen en op de arbeidsmarkt in het bijzonder. Bij aanvang van het project heeft FORUM een aantal doelen geformuleerd. In de praktijk zien we dat de onderwijsinstellingen die met K!X werken, zelf doelen toevoegen. Doelstellingen K!X: • verbeteren vaardigheden die de afstand tot de arbeidsmarkt verkleinen; • verbreden van de beroepshorizon van jongeren; • leren opbouwen en onderkennen van de waarde van netwerken; • resultaten van bovenstaande doelen delen met anderen; • werken aan empowerment; • stimuleren van de persoonlijke ontwikkeling; • bevorderen van de interculturele dialoog.
Hiervan afgeleide doelen zijn: • voorbereiding op de stage; • voorbereiding op de maatschappelijke stage; • leren reflecteren. Een belangrijke, maar impliciete doelstelling: het terugdringen van schooluitval. Door empowerment, door betrokkenheid van jongeren en door een beter zicht op de arbeidsmarkt, zullen deelnemers aan K!X minder snel geneigd zijn om af te haken. Onderwijsinstellingen voegen hieraan toe: • ondersteunen van de onderwijsinstelling en haar deelnemers om meer naar buiten te treden; • de maatschappij in staat stellen een ander beeld (lees: positiever) te krijgen van jongeren; • brugfunctie tussen docenten en studenten; • aanspreekpunten creëren voor de directie; • realiseren van ouderparticipatie; • realiseren van studentenparticipatie c.q. deelname aan medezeggenschap.
Wat levert K!X op? De (beoogde) resultaten van K!X zijn te onderscheiden in resultaten richting arbeidsmarkt, competenties, attitude, imago en participatie. • arbeidsmarkt: jongeren komen in contact met werkgevers en verbreden hun beroepshorizon; • competenties: jongeren ontwikkelen competenties die niet of (volgens de jongeren) onvoldoende in het onderwijsprogramma van de onderwijsinstelling zitten; • competenties: meer specifiek, leren netwerken en onderkennen de waarde van een netwerk; • competenties: jongeren nemen zelf verantwoordelijkheid in voorbereiding en uitvoering van activiteiten als werk-bezoeken, presentaties en evenementen; • competenties: docenten krijgen een methodiek aangereikt om op een coachende en begeleidende manier jongeren competenties aan te leren; • competenties: levert een bijdrage aan de invulling van Leren, Looppbaan en Burgerschap (LLB); • competenties: levert een bijdrage aan de voorbereiding op de stage en maatschappelijke stage; • attitude: deelnemende jongeren fungeren als rolmodel voor anderen; • attitude: deelnemende jongeren leveren een positieve bijdrage aan het klimaat in de onderwijsinstelling; • imago: beter imago voor de onderwijsinstelling en haar deelnemers in hun directe omgeving;
blz
9
K!X actief in Friesland AOC Friesland heeft zestig leerlingen in vier K!X-teams. In juni 2010 hebben de K!X-teams een gezamenlijke presentatie gehad van FORUM over het KIXproject. Na de herfstvakantie zijn de vier Kix-teams gestart binnen de lessen Talentleren. In december 2010 en januari 2011 zijn alle teams getraind. De training Communicatie en Presentatie werd op verzoek aangevuld met een onderdeel Samenwerken. De leerlingen hebben aangegeven veel te hebben gehad aan deze training. Ook de docenten zijn tevreden. Verder zijn de leerlingen druk doende met de voorbereidingen van de bedrijfsbezoeken en overige activiteiten. De leerlingen hebben zich in kleine groepjes verdeeld en organiseren zelf de bedrijfsbezoeken en andere activiteiten. Een greep uit de bedrijfsbezoeken: Douwe Egberts, Dierentuin Emmen, Mediapark Hilversum, Aqua Zoo, Koopmans meelfabrieken, Boerderij/Biogasvergisterij, Bierbrouwerij, Thialf en de Fugelhelling. Daarnaast doen zij ook nog een groot aantal overige activiteiten binnen K!X: Ze geven een aantal presentaties op school, onder andere. een presentatie van K!X aan de ouders, ze regelen gastlessen voor verstandelijk gehandicapten en bejaarden, en een bedrijfspresentatie van een groenbedrijf. Daarnaast doen ze mee aan een fotografieproject, ze nodigen een schoonheidsspecialiste uit en ze interviewen een sportman/vrouw. De school is enthousiast over K!X en het management is in gesprek met FORUM over inbedding van de K!X-methodiek in het onderwijssysteem.
Jongeren beter toerusten voor hun toekomst, dát is K!X
K!X Albeda bij DWDD Wat doe je als je een uitzending van De Wereld Draait Door wilt bijwonen? Dan ga je dat gewoon regelen! Zo geschiedde… De studenten van K!X Albeda College uit Rotterdam zochten contact met de Vara en het was in mum van tijd geregeld. Na ontvangst in de studio in de Amsterdamse Westergasfabriek werd de groep in het publiek verspreid. Presentator Matthijs van Nieuwkerk was heel vriendelijk en gastvrij. De uitzending (onder andere over de bordesscene met de koningin van het nieuwe kabinet) liep als een geoliede machine. De student vonden het leuk deze vakmensen aan het werk te zien. De kracht van DWDD zit in de actualiteit en in de snelheid, daar waren ze het met elkaar over eens. Kortom: een leerzame topavond!
Uitblinker Oussama Oussama el Ayyadi was genomineerd voor uitblinker van het jaar. Een echte verkiezing met alles erop en eraan: Limousines, speeches, een uitnodiging van de staatssecretaris en een feest. Oussama vertelt hoe hij die dag heeft ervaren. We werden ‘smiddags door een mevrouw van de organisatie opgehaald en mochten alvast de zaal zien en oefenen hoe we binnen zouden komen als iedereen op ons stond te wachten. Daarna werden we met een bus opgehaald en gingen we naar een vreemde parkeerplaats waar zes limo’s stonden te wachten. Ik zat in de witte. Ik had geluk, want ik zat met alleen maar dames in de limo… Dat was best gezellig. Toen we daar aankwamen werden we uitgebreid gefilmd en gefotografeerd. Alle dames waren snel uitgestapt en ik mocht als laatste en ik werd meteen geïnterviewd. De zaal was inmiddels vol en iedereen keek mee op een groot scherm. Eenmaal binnen werd er nog een kleine speech gehouden en er vond een optreden plaats van studenten vanuit een school in Amsterdam.
Zo, Oussama jij wil dus een brug bouwen tussen studenten en docenten, hoe wil je dat gaan doen? Door in contact te blijven met jongeren (mede studenten) en bij te houden wat hun wensen zijn. Toen moest ik een voorbeeld noemen. Nou dat heb ik gedaan! Volgende vraag: Jij loopt stage bij BCC, dus de omzet is gestegen sinds jij daar stage loopt? Ja inderdaad, de omzet is aanzienlijk gestegen. Duidelijk te zien aan het resultaat. Laatste vraag: Als ik jou ooit nodig heb, mag ik jou dan bellen? Ja natuurlijk, sterker nog, ik heb hier een visitekaartje voor u.
Jezelf presenteren Daarna werden de tien genomineerde uitblinkers bekend gemaakt. Ik mocht plaatsnemen op het podium en afwachten totdat ik aan de beurt was om in één minuut iets over mezelf te vertellen. Ik heb K!X en Mondriaan genoemd in de speech en al mijn werkzaamheden daaromheen. Toen alle tien kandidaten waren geweest mochten we terug naar onze zitplaatsen in afwachting van de uitslag. Tussendoor was er nog een modeshow. Toen kwam de jury terug met het eerste oordeel.
Interview Gelukkig, ik mocht door naar de top 3 ronde. Dat is de ronde waarin iedereen geïnterviewd wordt. Omdat ik niet als eerste aan de beurt was (ladies first) mocht ik plaatsnemen in een kast waar ik een koptelefoon met muziek op moest doen zodat ik niets zou horen van de andere kandidaten. Als tweede mocht ik. Ik mocht antwoorden op de volgende vragen:
blz
8
‘Hoog’ bezoek Ik werd die avond herkend door Marja van Bijsterveld (staatsecretaris van onderwijs) die mij al veel vaker heeft gezien. Ze heeft mij uitgenodigd om bij haar langs te komen. Toen mochten we plaatsnemen op speciale stoelen vooraan in de zaal in afwachting van het juryoordeel. Tussendoor nog heel veel optredens. Zoals van Lange Frans die voor de finalisten een speciale rap had geschreven. En toen was het zover. De winnaar werd bekend gemaakt. Helaas was ik het niet, maar dat kon mijn dag niet verpesten. Het feest ging verder in een café met hapjes en drankjes en ik heb heel vaak mijn visitekaartje kunnen afgeven. Ik heb genoten van mijn dag... Oussama el Ayyadi, voorzitter K!X studentenraad ZD Brasserskade, student Filiaalmanager, niveau 4
Jongeren beter toerusten voor hun toekomst – dat is de kern van K!X, een project van FORUM, Instituut voor Multiculturele Vraagstukken. Deelname aan dit project stimuleert de persoonlijke ontwikkeling van jongeren en vergroot hun kansen op een mooie carrière. K!X draagt ook bij aan een betere beeldvorming over jongeren. Het project draait nu drie jaar; de hoogste tijd om te werken aan structurele inbedding van de methode.
K!X geeft jongeren de mogelijkheid zich positief te profileren en het beste uit zichzelf naar boven te halen. Bijvoorbeeld in kleurrijke promotieteams waarin autochtone en allochtone jongeren samen optrekken. K!X is bedoeld voor leerlingen uit het vmbo en mbo. Zeker bij beroepsopleidingen is het zaak om al tijdens de schoolloopbaan een sterke basis te leggen voor een ‘werkzaam’ vervolg. Daarnaast richt K!X zich ook op de professionals bij de onderwijsinstellingen. Van hen wordt verwacht dat zij leerlingen enthousiast maken voor deelname, begeleiden en er welwillend mee samenwerken. Het biedt de onderwijsinstelling, haar professionals en deelnemers de mogelijkheid de relatie met de buitenwereld te versterken. Het project draait nu drie jaar met 30 K!X-teams in heel Nederland. Het pioniersstadium is gepasseerd, K!X verdient een langdurige inbedding in het onderwijs. In de periode juli – december 2010 is gewerkt aan een eerste aanzet tot inbedding van de K!X-methodiek in het vmbo en mbo. Twee pilotscholen (ROC Mondriaan en Waterlant, ROC Asa) hebben onder begeleiding van FORUM een visiedocument opgesteld met daarbij een implementatieplan, dat moet leiden tot inbedding van de methodiek in het onderwijsleerplan.
Wat wil K!X bereiken? Algemene negatieve beeldvorming leidt bij jongeren tot een negatief zelfbeeld en vaak ook tot een defensieve houding. Soms zo defensief dat jongeren zich afkeren van de samenleving. K!X kan hierin veel bijdragen. Deelname aan K!X-teams helpt jongeren om inspiratie en trots aan hun (culturele) achtergrond te ontlenen, en zo ook positiever over zichzelf te denken. Met als gevolg: vanuit een positief en evenwichtig zelfbeeld ontwikkelt de deelnemer veel gemakkelijker het vermogen tot zelfreflectie en een gezond kritische kijk op de eigen gemeenschap, maakt hem of haar weerbaarder als daarbinnen problemen spelen. Emancipatie, empowerment en participatie zijn kernbegrippen in K!X, die de sleutels vormen tot een rooskleuriger toekomst in het algemeen en op de arbeidsmarkt in het bijzonder. Bij aanvang van het project heeft FORUM een aantal doelen geformuleerd. In de praktijk zien we dat de onderwijsinstellingen die met K!X werken, zelf doelen toevoegen. Doelstellingen K!X: • verbeteren vaardigheden die de afstand tot de arbeidsmarkt verkleinen; • verbreden van de beroepshorizon van jongeren; • leren opbouwen en onderkennen van de waarde van netwerken; • resultaten van bovenstaande doelen delen met anderen; • werken aan empowerment; • stimuleren van de persoonlijke ontwikkeling; • bevorderen van de interculturele dialoog.
Hiervan afgeleide doelen zijn: • voorbereiding op de stage; • voorbereiding op de maatschappelijke stage; • leren reflecteren. Een belangrijke, maar impliciete doelstelling: het terugdringen van schooluitval. Door empowerment, door betrokkenheid van jongeren en door een beter zicht op de arbeidsmarkt, zullen deelnemers aan K!X minder snel geneigd zijn om af te haken. Onderwijsinstellingen voegen hieraan toe: • ondersteunen van de onderwijsinstelling en haar deelnemers om meer naar buiten te treden; • de maatschappij in staat stellen een ander beeld (lees: positiever) te krijgen van jongeren; • brugfunctie tussen docenten en studenten; • aanspreekpunten creëren voor de directie; • realiseren van ouderparticipatie; • realiseren van studentenparticipatie c.q. deelname aan medezeggenschap.
Wat levert K!X op? De (beoogde) resultaten van K!X zijn te onderscheiden in resultaten richting arbeidsmarkt, competenties, attitude, imago en participatie. • arbeidsmarkt: jongeren komen in contact met werkgevers en verbreden hun beroepshorizon; • competenties: jongeren ontwikkelen competenties die niet of (volgens de jongeren) onvoldoende in het onderwijsprogramma van de onderwijsinstelling zitten; • competenties: meer specifiek, leren netwerken en onderkennen de waarde van een netwerk; • competenties: jongeren nemen zelf verantwoordelijkheid in voorbereiding en uitvoering van activiteiten als werk-bezoeken, presentaties en evenementen; • competenties: docenten krijgen een methodiek aangereikt om op een coachende en begeleidende manier jongeren competenties aan te leren; • competenties: levert een bijdrage aan de invulling van Leren, Looppbaan en Burgerschap (LLB); • competenties: levert een bijdrage aan de voorbereiding op de stage en maatschappelijke stage; • attitude: deelnemende jongeren fungeren als rolmodel voor anderen; • attitude: deelnemende jongeren leveren een positieve bijdrage aan het klimaat in de onderwijsinstelling; • imago: beter imago voor de onderwijsinstelling en haar deelnemers in hun directe omgeving;
blz
9
invulling hiervan. Voor de Inspectie dienen zij dan een verantwoordingsdocument te schrijven. Het K!X-concept kan worden ingezet om de competenties te ontwikkelen. Voor onderwijsinstellingen is een handige conversietabel beschikbaar: welke activiteiten sluiten aan bij de competenties in de kerntaken.
K!X zou verplicht moeten worden! We zijn verplicht gestart met K!X. Eerst een half jaar, maar nu neem ik vrijwillig deel. Je leert hoe je je moet gedragen tegenover andere mensen en hoe je erbij moet staan of zitten. En dat je je petje moet afdoen. Daarvoor wist ik niet dat en hoe dat moest. K!X heeft een positieve invloed op jongeren. Ik heb vooral veel gehad aan de trainingen sociale vaardigheden. Met K!X leer je samen te werken.
Maatschappelijke stages
• imago: werkgevers krijgen een beter beeld van de jongeren; • participatie: studenten slaan een brug naar ouders; • participatie: studenten nemen deel in de medezeggenschapsraad.
Wat is nodig voor een succesvolle implementatie? De ervaring leert dat K!X niet als vanzelf in een onderwijsinstellingen een plaats krijgt. Er zijn een aantal randvoorwaarden die bepalend zijn voor het succes van K!X in de onderwijsinstelling: • gedocumenteerde visieontwikkeling en inbedding in het schoolbrede beleid; • duidelijk commitment vanuit directie en management; • heldere doelstellingen formuleren, monitoren en evalueren; • beschikbaarheid van een K!X-coördinator als accelerator van de K!X-gedachte en methodiek; • heldere afspraken met betrekking tot de inzet van mensen en middelen (o.a. inzet, mandaat); • inzet van coachende en ondersteunende docenten; • professionaliseren van docenten; • maximaal gebruik van externe en, met name, interne communicatiekanalen. Een negatieve vertaling van succesfactoren leidt tot het benoemen van risico’s. Zo is onvoldoende commitment vanuit het management een slechte basis, evenals gebrekkige interne communicatie. Of als alleen docenten enthousiast zijn, maar niet het hele team. Studenten die absoluut niet gemotiveerd zijn en roostertechnische obstakels vormen ook belangrijke faalfactoren.
Aansluiten bij bestaande ontwikkelingen en uitdagingen Bij implementatie van K!X is duidelijk geworden dat K!X vooral moet aansluiten bij reeds bestaande ontwikkelingen en uitdagingen. K!X kan aansluiten bij vijf actuele ontwikkelingen en uitdagingen: de aanvullende kerncompetenties van Leren, Loopbaan, Burgerschap, maatschappelijke stage, Wet op de Medezeggenschap, ouderparticipatie en het terugdringen van schooluitval.
Leren, Loopbaan, Burgerschap Om goed in onze samenleving mee te kunnen doen, is alleen een voorbereiding op een beroep niet voldoende. Leren, Loopbaan en Burgerschap speelt daar op in. Bij Leren en Loopbaan leert de deelnemer om zelf sturing te geven aan zijn eigen ontwikkeling. Burgerschap gaat in op deelname aan de maatschappij. Denk aan het maken van politieke keuzes, op tijd op het werk komen, als kritisch consument kunnen functioneren etc. Alle studenten in het mbo moeten competent zijn op het gebied van Leren, Loopbaan en Burgerschap. Vanaf het schooljaar 2011-2012 moeten mbo-scholen invulling geven aan de kerntaken Leren, Loopbaan en Burgerschap. Over de invulling hiervan bestaat ook nog de nodige onduidelijkheid. Het lijkt erop dat scholen vrij worden gelaten in de
blz
10
Vanaf schooljaar 2011-2012 is de maatschappelijke stage verplicht voor alle middelbare scholieren. De maatschappelijke stage houdt in dat jongeren vrijwilligerswerk doen tijdens hun middelbare schoolperiode. Leerlingen maken tijdens hun stageperiode kennis met een kant van de maatschappij waar ze anders misschien niet mee in aanraking zouden komen. Ze verbreden hun horizon en werken aan burgerschapsvaardigheden. Ze zetten zich in voor anderen en leveren een zinvolle bijdrage aan de samenleving. Blijkens de praktijkvoorbeelden van maatschappelijke stages kan de invulling hiervan ruim worden geïnterpreteerd. Het lijkt erop dat scholen worstelen met de invoering van dit nieuwe fenomeen. Er is een zorg dat de maatschappelijke stages negatief uitwerken op de werkstages. Organisaties worden mogelijk overspoeld met stagevragers. Uiteraard zijn allerlei oplossingen mogelijk, zoals goede afspraken maken door scholen met een aantal geselecteerde maatschappelijke organisaties. Het K!X-concept kan worden ingezet als middel om invulling te geven aan de maatschappelijke stage. Ideeën moeten aansluiten bij de 48-uur-eis.
Wet op de Medezeggenschap De overheid heeft de Wet educatie en beroepsonderwijs gewijzigd, waarin is geregeld dat deelnemers inspraak krijgen via een zogenaamde deelnemersraad. Deze wet is reeds van kracht sinds 1 maart 2010. In de K!X-teams zitten vaak enthousiaste jongeren, die vaak bereid zijn zich op meerdere vlakken voor de onderwijsinstelling in te zetten. Zo bereidt ROC Mondriaan deelnemers uit K!X-teams voor op deelname aan de deelnemersraad.
procent van het totaal aantal leerlingen bedragen. De reeds gepleegde inspanningen om voortijdig schooluitval te verminderen, werpen geleidelijk aan wel vruchten af, maar de kloof met de doelstelling is nog steeds groot.
Redouan Imaankaf, K!X-deelnemer, Globe College
K!X tot eind 2012 Tot eind 2012 kunnen de onderwijsinstellingen in principe nog uitgaan van ondersteuning en begeleiding vanuit FORUM. Een en ander is mede afhankelijk van de continuïteit van financiering van het project K!X door het ministerie van SZW. In de resterende tijd van het project wordt naast de gebruikelijke ‘dienstverlening’ een drietal zaken nadrukkelijk opgepakt.
Het beschikbaar krijgen van organisaties op regionaal niveau Voor de onderwijsinstellingen is het nu nog interessant bedrijven buiten de regio te bezoeken omdat FORUM financieel bijdraagt in de vervoerskosten. Na 2012 bestaat die faciliteit niet meer en is het zaak de vervoerskosten tot een minimum te beperken. Om onderwijsinstellingen veel werk uit handen te nemen en werkgevers een podium te geven bij de onderwijsinstellingen, gaat FORUM op lokaal niveau afspraken maken met organisaties waar leerlingen terecht kunnen voor bedrijfsbezoeken.
Ouderparticipatie Het blijkt dat ouderbetrokkenheid essentieel is binnen de driehoek straat – school – thuis. Gedrag kan worden beïnvloed wanneer ‘school’ en ‘thuis’ nauw zijn verbonden. Veel scholen hebben ouderbetrokkenheid hoog op de agenda staan, invulling is een uitdaging. Ouderparticipatie is waardevol om een aantal redenen. Ouderparticipatie kan taakverlichting geven voor de school (pragmatisch motief) of helpen de opvoeding van school en ouders op een lijn te brengen (pedagogisch motief). Betrokkenheid van ouders kan het leerproces van kinderen ten goede komen (onderwijspsychologisch motief) en ouderparticipatie kan ook worden beschouwd als een vorm van democratisering en een middel tot culturele integratie (maatschappelijk motief). ROC Mondriaan ziet ouderparticipatie binnen K!X als vorm van democratisering en middel tot culturele integratie. K!X-deelnemers worden ingezet om met name allochtone ouders te bewegen naar ouderavonden te komen. Waterlant overweegt de inzet van ouders bij het begeleiden van activiteiten buiten de school, met name bedrijfsbezoeken, en kiest hierbij voor het pragmatisch motief. Daarnaast hoopt Waterlant hiermee ouders inzicht te geven in het gedrag van (hun) kinderen op school (pedagogisch motief).
Schooluitval tegengaan De komende vier jaar moet het aantal scholieren dat zonder diploma uit het voortgezet onderwijs of het mbo vertrekt, zijn teruggebracht van 53 duizend (het afgelopen schooljaar) tot 35 duizend per jaar. Het aantal voortijdig schoolverlaters in de leeftijdsgroep van 18-24 jaar mag in ons land over twee jaar ten hoogste 8
Iedere negende week hebben we activiteitenweek. We bereiden nu bedrijfsbezoeken voor en in de activiteitenweek gaan we naar de bedrijven toe. Andere leerlingen mogen dan ook mee als ze daar voor kiezen. Met K!X werk je aan je eigen toekomst. K!X zou daarom op alle scholen verplicht moeten worden!
K!X is een traditie binnen de school In augustus 2009 hebben we zelf contact opgenomen met FORUM om deel te nemen aan K!X. Op ASA is 80 procent van de populatie van allochtone afkomst. Gemiddeld genomen is het zelfbeeld onterecht negatief of overspannen hoog. Daarnaast zagen we veel groepsvorming in de klassen. Binnen K!X moeten ze samen plannen en samen op stap. Dat is een samenbindende factor en vindt een positieve vertaling in de klassen. Gedurende het eerste half jaar nemen alle leerlingen verplicht deel aan K!X. Eén middagdeel per twee weken. We ondernemen twee bedrijfsbezoeken. De leerlingen moeten eerst het succes zien, daarna kunnen ze vrijwillig verder. Binnen ASA wordt K!X goed gefaciliteerd.
Het beschikbaar stellen van trainingsformats Docenten en coördinatoren onderstrepen het belang van de trainingen die door K!X worden verzorgd. Hierbij gaat het niet alleen om de inhoud maar ook om het feit dat het goed is voor studenten regelmatig eens andere mensen voor hun neus te krijgen (‘vreemde ogen dwingen’). Het K!X-projectteam werkt de trainingsformats uit en stelt deze digitaal beschikbaar (handleiding en powerpoint). Het is daarnaast de bedoeling in het najaar van 2012 een train-the-trainer-programma op te zetten. De deelnemende docenten komen in een pool om van daar uit andere docenten te trainen danwel direct als trainer op een andere onderwijsinstelling te worden ingezet. Onderwijsinstellingen kunnen dan een samenwerking aangaan, zodat budgetneutraal trainingen kunnen worden verzorgd.
Het inrichten virtueel kenniscentrum K!X De deelnemende onderwijsinstellingen maken zich ernstig zorgen over het voortbestaan van de K!X-gedachte en methodiek na afloop van het project eind 2012. Deze zorg is terecht. Projectfaciliteiten komen te vervallen, medewerkers vanuit FORUM geven geen energie meer aan het project. Het is zaak in de periode die nog rest de K!X-gedachte en methodiek projectonafhankelijk te maken. Een virtueel kenniscentrum kan faciliterend werken om de levensduur van K!X op te rekken. Het uiteindelijke succes is afhankelijk van het aantal enthousiaste gebruikers (mond-tot-mond-reclame).
We zien nu een grotere cohesie in de klas, een beter schoolklimaat, maar ook mijn positie als docent is versterkt. Ze zien mij ook eens op een andere manier! Nico Vos, K!X-coördinator, ROC ASA
Meer zelfvertrouwen Op onze school moeten wij tot aan de kerstvakantie als klas verplicht deelnemen aan K!X, daarna is het vrijwillig. Wat ik leuk vind aan K!X zijn de bedrijfsbezoeken en het netwerken. Ik heb er voor gekozen om er mee door te gaan. Tot voor kort wist ik absoluut niet wat ik wilde gaan doen na mijn opleiding. Nu weet ik in ieder geval dat ik niet de verzekeringen in wil, maar makelaardij spreekt mij wel aan: met jouw kennis mensen helpen in een zakelijke omgeving. Door mijn deelname aan K!X heb ik mijzelf leren presenteren en geleerd hoe ik contacten moet leggen. Dat heeft mij duidelijk veel meer zelfvertrouwen gegeven. Daarnaast ga ik nog verder kennis maken met de verschillende werksectoren. Sylvana Hobe, K!X-deelnemer, ROC ASA
blz
11
invulling hiervan. Voor de Inspectie dienen zij dan een verantwoordingsdocument te schrijven. Het K!X-concept kan worden ingezet om de competenties te ontwikkelen. Voor onderwijsinstellingen is een handige conversietabel beschikbaar: welke activiteiten sluiten aan bij de competenties in de kerntaken.
K!X zou verplicht moeten worden! We zijn verplicht gestart met K!X. Eerst een half jaar, maar nu neem ik vrijwillig deel. Je leert hoe je je moet gedragen tegenover andere mensen en hoe je erbij moet staan of zitten. En dat je je petje moet afdoen. Daarvoor wist ik niet dat en hoe dat moest. K!X heeft een positieve invloed op jongeren. Ik heb vooral veel gehad aan de trainingen sociale vaardigheden. Met K!X leer je samen te werken.
Maatschappelijke stages
• imago: werkgevers krijgen een beter beeld van de jongeren; • participatie: studenten slaan een brug naar ouders; • participatie: studenten nemen deel in de medezeggenschapsraad.
Wat is nodig voor een succesvolle implementatie? De ervaring leert dat K!X niet als vanzelf in een onderwijsinstellingen een plaats krijgt. Er zijn een aantal randvoorwaarden die bepalend zijn voor het succes van K!X in de onderwijsinstelling: • gedocumenteerde visieontwikkeling en inbedding in het schoolbrede beleid; • duidelijk commitment vanuit directie en management; • heldere doelstellingen formuleren, monitoren en evalueren; • beschikbaarheid van een K!X-coördinator als accelerator van de K!X-gedachte en methodiek; • heldere afspraken met betrekking tot de inzet van mensen en middelen (o.a. inzet, mandaat); • inzet van coachende en ondersteunende docenten; • professionaliseren van docenten; • maximaal gebruik van externe en, met name, interne communicatiekanalen. Een negatieve vertaling van succesfactoren leidt tot het benoemen van risico’s. Zo is onvoldoende commitment vanuit het management een slechte basis, evenals gebrekkige interne communicatie. Of als alleen docenten enthousiast zijn, maar niet het hele team. Studenten die absoluut niet gemotiveerd zijn en roostertechnische obstakels vormen ook belangrijke faalfactoren.
Aansluiten bij bestaande ontwikkelingen en uitdagingen Bij implementatie van K!X is duidelijk geworden dat K!X vooral moet aansluiten bij reeds bestaande ontwikkelingen en uitdagingen. K!X kan aansluiten bij vijf actuele ontwikkelingen en uitdagingen: de aanvullende kerncompetenties van Leren, Loopbaan, Burgerschap, maatschappelijke stage, Wet op de Medezeggenschap, ouderparticipatie en het terugdringen van schooluitval.
Leren, Loopbaan, Burgerschap Om goed in onze samenleving mee te kunnen doen, is alleen een voorbereiding op een beroep niet voldoende. Leren, Loopbaan en Burgerschap speelt daar op in. Bij Leren en Loopbaan leert de deelnemer om zelf sturing te geven aan zijn eigen ontwikkeling. Burgerschap gaat in op deelname aan de maatschappij. Denk aan het maken van politieke keuzes, op tijd op het werk komen, als kritisch consument kunnen functioneren etc. Alle studenten in het mbo moeten competent zijn op het gebied van Leren, Loopbaan en Burgerschap. Vanaf het schooljaar 2011-2012 moeten mbo-scholen invulling geven aan de kerntaken Leren, Loopbaan en Burgerschap. Over de invulling hiervan bestaat ook nog de nodige onduidelijkheid. Het lijkt erop dat scholen vrij worden gelaten in de
blz
10
Vanaf schooljaar 2011-2012 is de maatschappelijke stage verplicht voor alle middelbare scholieren. De maatschappelijke stage houdt in dat jongeren vrijwilligerswerk doen tijdens hun middelbare schoolperiode. Leerlingen maken tijdens hun stageperiode kennis met een kant van de maatschappij waar ze anders misschien niet mee in aanraking zouden komen. Ze verbreden hun horizon en werken aan burgerschapsvaardigheden. Ze zetten zich in voor anderen en leveren een zinvolle bijdrage aan de samenleving. Blijkens de praktijkvoorbeelden van maatschappelijke stages kan de invulling hiervan ruim worden geïnterpreteerd. Het lijkt erop dat scholen worstelen met de invoering van dit nieuwe fenomeen. Er is een zorg dat de maatschappelijke stages negatief uitwerken op de werkstages. Organisaties worden mogelijk overspoeld met stagevragers. Uiteraard zijn allerlei oplossingen mogelijk, zoals goede afspraken maken door scholen met een aantal geselecteerde maatschappelijke organisaties. Het K!X-concept kan worden ingezet als middel om invulling te geven aan de maatschappelijke stage. Ideeën moeten aansluiten bij de 48-uur-eis.
Wet op de Medezeggenschap De overheid heeft de Wet educatie en beroepsonderwijs gewijzigd, waarin is geregeld dat deelnemers inspraak krijgen via een zogenaamde deelnemersraad. Deze wet is reeds van kracht sinds 1 maart 2010. In de K!X-teams zitten vaak enthousiaste jongeren, die vaak bereid zijn zich op meerdere vlakken voor de onderwijsinstelling in te zetten. Zo bereidt ROC Mondriaan deelnemers uit K!X-teams voor op deelname aan de deelnemersraad.
procent van het totaal aantal leerlingen bedragen. De reeds gepleegde inspanningen om voortijdig schooluitval te verminderen, werpen geleidelijk aan wel vruchten af, maar de kloof met de doelstelling is nog steeds groot.
Redouan Imaankaf, K!X-deelnemer, Globe College
K!X tot eind 2012 Tot eind 2012 kunnen de onderwijsinstellingen in principe nog uitgaan van ondersteuning en begeleiding vanuit FORUM. Een en ander is mede afhankelijk van de continuïteit van financiering van het project K!X door het ministerie van SZW. In de resterende tijd van het project wordt naast de gebruikelijke ‘dienstverlening’ een drietal zaken nadrukkelijk opgepakt.
Het beschikbaar krijgen van organisaties op regionaal niveau Voor de onderwijsinstellingen is het nu nog interessant bedrijven buiten de regio te bezoeken omdat FORUM financieel bijdraagt in de vervoerskosten. Na 2012 bestaat die faciliteit niet meer en is het zaak de vervoerskosten tot een minimum te beperken. Om onderwijsinstellingen veel werk uit handen te nemen en werkgevers een podium te geven bij de onderwijsinstellingen, gaat FORUM op lokaal niveau afspraken maken met organisaties waar leerlingen terecht kunnen voor bedrijfsbezoeken.
Ouderparticipatie Het blijkt dat ouderbetrokkenheid essentieel is binnen de driehoek straat – school – thuis. Gedrag kan worden beïnvloed wanneer ‘school’ en ‘thuis’ nauw zijn verbonden. Veel scholen hebben ouderbetrokkenheid hoog op de agenda staan, invulling is een uitdaging. Ouderparticipatie is waardevol om een aantal redenen. Ouderparticipatie kan taakverlichting geven voor de school (pragmatisch motief) of helpen de opvoeding van school en ouders op een lijn te brengen (pedagogisch motief). Betrokkenheid van ouders kan het leerproces van kinderen ten goede komen (onderwijspsychologisch motief) en ouderparticipatie kan ook worden beschouwd als een vorm van democratisering en een middel tot culturele integratie (maatschappelijk motief). ROC Mondriaan ziet ouderparticipatie binnen K!X als vorm van democratisering en middel tot culturele integratie. K!X-deelnemers worden ingezet om met name allochtone ouders te bewegen naar ouderavonden te komen. Waterlant overweegt de inzet van ouders bij het begeleiden van activiteiten buiten de school, met name bedrijfsbezoeken, en kiest hierbij voor het pragmatisch motief. Daarnaast hoopt Waterlant hiermee ouders inzicht te geven in het gedrag van (hun) kinderen op school (pedagogisch motief).
Schooluitval tegengaan De komende vier jaar moet het aantal scholieren dat zonder diploma uit het voortgezet onderwijs of het mbo vertrekt, zijn teruggebracht van 53 duizend (het afgelopen schooljaar) tot 35 duizend per jaar. Het aantal voortijdig schoolverlaters in de leeftijdsgroep van 18-24 jaar mag in ons land over twee jaar ten hoogste 8
Iedere negende week hebben we activiteitenweek. We bereiden nu bedrijfsbezoeken voor en in de activiteitenweek gaan we naar de bedrijven toe. Andere leerlingen mogen dan ook mee als ze daar voor kiezen. Met K!X werk je aan je eigen toekomst. K!X zou daarom op alle scholen verplicht moeten worden!
K!X is een traditie binnen de school In augustus 2009 hebben we zelf contact opgenomen met FORUM om deel te nemen aan K!X. Op ASA is 80 procent van de populatie van allochtone afkomst. Gemiddeld genomen is het zelfbeeld onterecht negatief of overspannen hoog. Daarnaast zagen we veel groepsvorming in de klassen. Binnen K!X moeten ze samen plannen en samen op stap. Dat is een samenbindende factor en vindt een positieve vertaling in de klassen. Gedurende het eerste half jaar nemen alle leerlingen verplicht deel aan K!X. Eén middagdeel per twee weken. We ondernemen twee bedrijfsbezoeken. De leerlingen moeten eerst het succes zien, daarna kunnen ze vrijwillig verder. Binnen ASA wordt K!X goed gefaciliteerd.
Het beschikbaar stellen van trainingsformats Docenten en coördinatoren onderstrepen het belang van de trainingen die door K!X worden verzorgd. Hierbij gaat het niet alleen om de inhoud maar ook om het feit dat het goed is voor studenten regelmatig eens andere mensen voor hun neus te krijgen (‘vreemde ogen dwingen’). Het K!X-projectteam werkt de trainingsformats uit en stelt deze digitaal beschikbaar (handleiding en powerpoint). Het is daarnaast de bedoeling in het najaar van 2012 een train-the-trainer-programma op te zetten. De deelnemende docenten komen in een pool om van daar uit andere docenten te trainen danwel direct als trainer op een andere onderwijsinstelling te worden ingezet. Onderwijsinstellingen kunnen dan een samenwerking aangaan, zodat budgetneutraal trainingen kunnen worden verzorgd.
Het inrichten virtueel kenniscentrum K!X De deelnemende onderwijsinstellingen maken zich ernstig zorgen over het voortbestaan van de K!X-gedachte en methodiek na afloop van het project eind 2012. Deze zorg is terecht. Projectfaciliteiten komen te vervallen, medewerkers vanuit FORUM geven geen energie meer aan het project. Het is zaak in de periode die nog rest de K!X-gedachte en methodiek projectonafhankelijk te maken. Een virtueel kenniscentrum kan faciliterend werken om de levensduur van K!X op te rekken. Het uiteindelijke succes is afhankelijk van het aantal enthousiaste gebruikers (mond-tot-mond-reclame).
We zien nu een grotere cohesie in de klas, een beter schoolklimaat, maar ook mijn positie als docent is versterkt. Ze zien mij ook eens op een andere manier! Nico Vos, K!X-coördinator, ROC ASA
Meer zelfvertrouwen Op onze school moeten wij tot aan de kerstvakantie als klas verplicht deelnemen aan K!X, daarna is het vrijwillig. Wat ik leuk vind aan K!X zijn de bedrijfsbezoeken en het netwerken. Ik heb er voor gekozen om er mee door te gaan. Tot voor kort wist ik absoluut niet wat ik wilde gaan doen na mijn opleiding. Nu weet ik in ieder geval dat ik niet de verzekeringen in wil, maar makelaardij spreekt mij wel aan: met jouw kennis mensen helpen in een zakelijke omgeving. Door mijn deelname aan K!X heb ik mijzelf leren presenteren en geleerd hoe ik contacten moet leggen. Dat heeft mij duidelijk veel meer zelfvertrouwen gegeven. Daarnaast ga ik nog verder kennis maken met de verschillende werksectoren. Sylvana Hobe, K!X-deelnemer, ROC ASA
blz
11
Interview Andrée van Es, wethouder Amsterdam
School is geen hangmat maar een trampoline Na een lange carrière in de politiek was ze onder meer directeur van politiek-cultureel centrum De Balie in Amsterdam en voorzitter van GGZ Nederland. Sinds mei 2010 is Andrée van Es wethouder voor GroenLinks in Amsterdam. Ze
De voorbereiding van jongeren met een VMBO- of MBO-opleiding op de arbeidsmarkt is cruciaal voor hun kansen op een baan. Kunt u aangeven wat Amsterdam doet om deze jongeren voldoende toe te rusten? Amsterdam doet er veel aan om jongeren goed voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Zo hebben we met de regio Amsterdam een Actieplan Jeugdwerkloosheid gemaakt. Daarin staan veel acties waarmee we jongeren op weg helpen naar een goede toekomst. Heel concreet stimuleren we jongeren in het VMBO en MBO om door te leren want een startkwalificatie is essentieel voor een mooie toekomst. Ook wijzen we jongeren erop om een opleiding te volgen die een goede kans biedt op werk. En we doen ons uiterste best om ervoor te zorgen dat er voldoende stageplaatsen en leerbanen beschikbaar zijn, zodat iedereen werkervaring op kan doen. Ook de gemeente Amsterdam stelt stageplaatsen beschikbaar op alle niveaus van het VMBO en MBO. Daarnaast willen we ook jongeren die al aan het werk zijn, maar geen diploma hebben alsnog de kans bieden dit te halen. En we organiseren evenementen om jongeren in actie te krijgen, zoals het Talent Event. Met voorlichtingen op scholen en brochures laten we jongeren weten waar ze terecht kunnen als ze er zelf even niet meer uitkomen. Ook met de scholen zelf hebben we veel contact; we stimuleren hen om ook aan loopbaanoriëntatie te doen.
beheert de portefeuilles Werk, Inkomen en Participatie. Voor K!X magazine geeft ze haar mening over de arbeidsmarktkansen van jongeren. Wat kunnen scholen doen, wat kunnen werkgevers doen? Maar vooral ook wat jongeren zelf
Tot slot zijn er natuurlijk jongeren die meer moeite hebben dan anderen om mee te komen. En sommigen zijn al uitgevallen. Die jongeren houden we in de gaten en begeleiden we zo goed mogelijk. Dit doen we samen met scholen, jeugdzorg en welzijnswerk.
kunnen doen! Op welke punten kunnen beroepsopleidingen zichzelf verbeteren om jongeren nog beter voor te bereiden op de arbeidsmarkt? Uit ervaring weet ik dat beroepsopleiders al heel veel dingen doen voor
blz
12
jongeren. Zij werken bijvoorbeeld heel nauw samen met werkgevers om de vraag goed aan te laten sluiten op het aanbod van goed opgeleid personeel. Daarnaast inspireren ze jongeren en begeleiden ze hen in het ontwikkelen van bepaalde vaardigheden, zodat ze goed voorbereid zijn als ze stage gaan lopen bij een werkgever. Het ontbreekt een stagebegeleider echter nog wel eens aan tijd om een individuele jongere echt optimaal te begeleiden. Hier zou nog extra aandacht aan besteed kunnen worden. Er wordt ook veel van de scholen zelf gevraagd. Er zijn veel verplichte vakken die belangrijk zijn voor de examens. De voorbereiding op werk door beroepsoriëntatie krijgt daardoor wel eens minder aandacht. En het is juist zo belangrijk dat beroepsopleiders de jongeren een zo realistisch mogelijk beeld van beroepen geven, zodat zij weten waar ze aan toe zijn als ze later een baan gaan zoeken. Als het gaat om jeugdwerkloosheid wordt vaak gewezen op tekortkomingen in het onderwijs en de selectie van werkgevers. Welke verantwoordelijkheid hebben jongeren zelf? Welke vaardigheden kunnen zij volgens u nog sterk verbeteren? Jongeren hebben inderdaad een eigen verantwoordelijkheid. Het is belangrijk dat zij ‘in actie’ komen. Ze moeten bereid zijn om iets te leren en naar zichzelf te kijken. Ze moeten openstaan voor verandering in houding en gedrag. Ze moeten beseffen dat de school geen hangmat is, maar een trampoline naar een goede toekomst. Daarnaast is het nodig dat jongeren hun sociale vaardigheden verbeteren en op tijd op hun stage verschijnen en netjes omgaan met collega’s en klanten. Dat betekent dus: een actieve en open houding. Nette kleren, geen petje ophouden, beleefd zijn en je best doen! Gemotiveerd zijn, daar gaat het om.
U heeft vast ook veel contacten met werkgevers. Hoe kijken zij aan tegen jongeren die net van school komen? In hoeverre zijn zij
meteen in staat in te stromen bij bedrijven? Welke competenties kunnen jongeren in de ogen van werkgevers nog verbeteren? De afgelopen tijd heb ik veel werkgevers gesproken en zij willen graag een jongere in dienst nemen. Op voorwaarde dat deze echt iets wil leren en gemotiveerd is om aan de slag te gaan. Er zijn zelfs bedrijven die zich bij ons melden, omdat ze jongeren in dienst willen nemen. Bedrijven zijn zich dus zeker bewust van jong talent. Tegelijkertijd hoor ik soms ook van bedrijven dat ze hun stagiairs buiten Amsterdam zoeken, omdat ze geen goede ervaring hebben met Amsterdamse jongeren. Niet op tijd komen, desinteresse, niet netjes gekleed zijn enzovoorts. Dus vraag ik hier nogmaals aandacht voor. De vraag in hoeverre zij meteen in staat zijn in te stromen bij bedrijven, verschilt heel erg per sector. In de praktijk zien we veel jongeren die na het afronden van een BOL- of BBL-opleiding in dienst treden bij het leerbedrijf waar ze stage hebben gelopen. Of die via het netwerk van deze werkgever iets anders vinden.
De afgelopen tijd heb ik veel werkgevers gesproken en zij willen graag een jongere in dienst nemen.
Maar er is ook een groep die niet zomaar aan de slag kan. Het ontbreekt hen aan basale werknemersvaardigheden, zoals op tijd komen, een goede sociale omgang met collega’s en klanten, of bij een sollicitatiegesprek zichzelf presenteren. Deze competenties dient deze groep jongeren verder te ontwikkelen voor het ‘echte werk’. Amsterdam biedt jongeren die zijn uitgevallen beproefde trajecten aan waar ze juist deze basale werknemersvaardigheden bijgebracht krijgen. De gemeente Amsterdam heeft afspraken met grote werkgevers als Albert Heijn en NUON om banen beschikbaar te stellen.
blz
13
Interview Andrée van Es, wethouder Amsterdam
School is geen hangmat maar een trampoline Na een lange carrière in de politiek was ze onder meer directeur van politiek-cultureel centrum De Balie in Amsterdam en voorzitter van GGZ Nederland. Sinds mei 2010 is Andrée van Es wethouder voor GroenLinks in Amsterdam. Ze
De voorbereiding van jongeren met een VMBO- of MBO-opleiding op de arbeidsmarkt is cruciaal voor hun kansen op een baan. Kunt u aangeven wat Amsterdam doet om deze jongeren voldoende toe te rusten? Amsterdam doet er veel aan om jongeren goed voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Zo hebben we met de regio Amsterdam een Actieplan Jeugdwerkloosheid gemaakt. Daarin staan veel acties waarmee we jongeren op weg helpen naar een goede toekomst. Heel concreet stimuleren we jongeren in het VMBO en MBO om door te leren want een startkwalificatie is essentieel voor een mooie toekomst. Ook wijzen we jongeren erop om een opleiding te volgen die een goede kans biedt op werk. En we doen ons uiterste best om ervoor te zorgen dat er voldoende stageplaatsen en leerbanen beschikbaar zijn, zodat iedereen werkervaring op kan doen. Ook de gemeente Amsterdam stelt stageplaatsen beschikbaar op alle niveaus van het VMBO en MBO. Daarnaast willen we ook jongeren die al aan het werk zijn, maar geen diploma hebben alsnog de kans bieden dit te halen. En we organiseren evenementen om jongeren in actie te krijgen, zoals het Talent Event. Met voorlichtingen op scholen en brochures laten we jongeren weten waar ze terecht kunnen als ze er zelf even niet meer uitkomen. Ook met de scholen zelf hebben we veel contact; we stimuleren hen om ook aan loopbaanoriëntatie te doen.
beheert de portefeuilles Werk, Inkomen en Participatie. Voor K!X magazine geeft ze haar mening over de arbeidsmarktkansen van jongeren. Wat kunnen scholen doen, wat kunnen werkgevers doen? Maar vooral ook wat jongeren zelf
Tot slot zijn er natuurlijk jongeren die meer moeite hebben dan anderen om mee te komen. En sommigen zijn al uitgevallen. Die jongeren houden we in de gaten en begeleiden we zo goed mogelijk. Dit doen we samen met scholen, jeugdzorg en welzijnswerk.
kunnen doen! Op welke punten kunnen beroepsopleidingen zichzelf verbeteren om jongeren nog beter voor te bereiden op de arbeidsmarkt? Uit ervaring weet ik dat beroepsopleiders al heel veel dingen doen voor
blz
12
jongeren. Zij werken bijvoorbeeld heel nauw samen met werkgevers om de vraag goed aan te laten sluiten op het aanbod van goed opgeleid personeel. Daarnaast inspireren ze jongeren en begeleiden ze hen in het ontwikkelen van bepaalde vaardigheden, zodat ze goed voorbereid zijn als ze stage gaan lopen bij een werkgever. Het ontbreekt een stagebegeleider echter nog wel eens aan tijd om een individuele jongere echt optimaal te begeleiden. Hier zou nog extra aandacht aan besteed kunnen worden. Er wordt ook veel van de scholen zelf gevraagd. Er zijn veel verplichte vakken die belangrijk zijn voor de examens. De voorbereiding op werk door beroepsoriëntatie krijgt daardoor wel eens minder aandacht. En het is juist zo belangrijk dat beroepsopleiders de jongeren een zo realistisch mogelijk beeld van beroepen geven, zodat zij weten waar ze aan toe zijn als ze later een baan gaan zoeken. Als het gaat om jeugdwerkloosheid wordt vaak gewezen op tekortkomingen in het onderwijs en de selectie van werkgevers. Welke verantwoordelijkheid hebben jongeren zelf? Welke vaardigheden kunnen zij volgens u nog sterk verbeteren? Jongeren hebben inderdaad een eigen verantwoordelijkheid. Het is belangrijk dat zij ‘in actie’ komen. Ze moeten bereid zijn om iets te leren en naar zichzelf te kijken. Ze moeten openstaan voor verandering in houding en gedrag. Ze moeten beseffen dat de school geen hangmat is, maar een trampoline naar een goede toekomst. Daarnaast is het nodig dat jongeren hun sociale vaardigheden verbeteren en op tijd op hun stage verschijnen en netjes omgaan met collega’s en klanten. Dat betekent dus: een actieve en open houding. Nette kleren, geen petje ophouden, beleefd zijn en je best doen! Gemotiveerd zijn, daar gaat het om.
U heeft vast ook veel contacten met werkgevers. Hoe kijken zij aan tegen jongeren die net van school komen? In hoeverre zijn zij
meteen in staat in te stromen bij bedrijven? Welke competenties kunnen jongeren in de ogen van werkgevers nog verbeteren? De afgelopen tijd heb ik veel werkgevers gesproken en zij willen graag een jongere in dienst nemen. Op voorwaarde dat deze echt iets wil leren en gemotiveerd is om aan de slag te gaan. Er zijn zelfs bedrijven die zich bij ons melden, omdat ze jongeren in dienst willen nemen. Bedrijven zijn zich dus zeker bewust van jong talent. Tegelijkertijd hoor ik soms ook van bedrijven dat ze hun stagiairs buiten Amsterdam zoeken, omdat ze geen goede ervaring hebben met Amsterdamse jongeren. Niet op tijd komen, desinteresse, niet netjes gekleed zijn enzovoorts. Dus vraag ik hier nogmaals aandacht voor. De vraag in hoeverre zij meteen in staat zijn in te stromen bij bedrijven, verschilt heel erg per sector. In de praktijk zien we veel jongeren die na het afronden van een BOL- of BBL-opleiding in dienst treden bij het leerbedrijf waar ze stage hebben gelopen. Of die via het netwerk van deze werkgever iets anders vinden.
De afgelopen tijd heb ik veel werkgevers gesproken en zij willen graag een jongere in dienst nemen.
Maar er is ook een groep die niet zomaar aan de slag kan. Het ontbreekt hen aan basale werknemersvaardigheden, zoals op tijd komen, een goede sociale omgang met collega’s en klanten, of bij een sollicitatiegesprek zichzelf presenteren. Deze competenties dient deze groep jongeren verder te ontwikkelen voor het ‘echte werk’. Amsterdam biedt jongeren die zijn uitgevallen beproefde trajecten aan waar ze juist deze basale werknemersvaardigheden bijgebracht krijgen. De gemeente Amsterdam heeft afspraken met grote werkgevers als Albert Heijn en NUON om banen beschikbaar te stellen.
blz
13
Jongeren kunnen nogal eens gedemotiveerd raken bij hun zoektocht naar een baan. Er is hoge jeugdwerkloosheid, met name onder allochtone jongeren. Hoe kun je jongeren toch gemotiveerd houden? Wat doet Amsterdam op dit vlak? Wat we zien gebeuren is dat jongeren al eerder, namelijk als ze nog op school zitten, ongemotiveerd raken. De opleiding die ze hebben gekozen blijkt toch niet te passen. Een groot gedeelte van de werkloze jongeren in Amsterdam heeft de school niet afgemaakt. En helaas zien we dat er een oververtegenwoordiging is van allochtone jongeren in de jeugdwerkloosheid. Wij kijken niet naar kleur maar naar talenten. Daarom bieden we iedere jongere individuele trajecten en maatwerk. Bijvoorbeeld bij ons Jongerenloket. Daar werken mensen die kijken naar de persoonlijke behoefte van iedere jongere. Via hen kan iemand dan bijvoorbeeld deelnemen aan een sollicitatietraining of aan de jongerencarrousel. Dus niet de afkomst van de jongere is belangrijk, maar wel zijn of haar toekomst. Ook is Amsterdam in januari een antidiscriminatie campagne gestart waarin extra aandacht is voor discriminatie bij werving en selectie. Samen met de Kamer van Koophandel en het Midden en Kleinbedrijf ontwikkelen we voorlichtingsmateriaal over discriminatie op de werkvloer voor werkgevers en werknemers. En we werken goed samen met het Meldpunt Discriminatie. Er zijn veel drop-outs in de grote steden door allerlei omstandigheden. Schooluitval is een speerpunt van de politiek, de overheid en de gemeenten. Wat vindt u van de huidige interventies? Welke werken wel en welke minder? Wat doet Amsterdam specifiek om schooluitval tegen te gaan?
Blijft iemand spijbelen, dan maakt de leerplichtambtenaar een proces verbaal op. Justitie legt dan een boete of taakstaf op.
Amsterdam doet er samen met de scholen alles aan om jongeren zo lang mogelijk op school te houden. En dat lukt goed want er zijn in Amsterdam steeds minder voortijdig schoolverlaters. Amsterdam wil van iedere jongere weten wat hij of zij doet. Zit je op school? Werk je, of volg je een leerwerk traject? Amsterdam wil niet dat iemand zonder werk of studie thuis op de bank zit.
De leerplichtambtenaar helpt de scholen en controleert ze ook. Ze voeren regelmatig acties en controles uit. Bijvoorbeeld op-tijd-kom acties, of door simpelweg leerlingen te tellen in de klas. Als scholen goed bijhouden wie wel en wie niet aanwezig zijn, dan krijgt de school een groene kaart. Doen ze het niet goed, dan krijgen ze een oranje (bijna goed) of rode kaart (foute boel).
Om ervoor te zorgen dat een jongere naar school gaat, controleren en handhaven we. Spijbelt iemand veel of komt iemand vaak te laat, dan geeft de school dat door aan de leerplichtambtenaar. Deze ambtenaar wil van de leerling en de ouders weten waarom hij of zij zo vaak afwezig is. Samen zoeken zij naar een oplossing.
Het is heel erg belangrijk dat iedereen naar school gaat, omdat je met een diploma twee keer zoveel kans maakt op een baan en dus op een inkomen.
Het is nodig dat jongeren hun sociale vaardigheden verbeteren en op tijd op hun stage verschijnen en netjes omgaan met collega’s en klanten. Dat betekent dus: nette kleren, geen petje ophouden, beleefd zijn en je best doen!
blz
14
K!X werkt onder meer aan de beeldvorming rond (allochtone) jongeren richting werkgevers. Bedrijven komen op school gastlessen geven en jongeren gaan op bedrijfsbezoek om zichzelf te presenteren. Hierdoor kan het beeld positief verbeteren ten gunste van de leerlingen zelf, de werkgevers en de scholen. Wat zou er nog meer kunnen gebeuren om de vaak negatieve beeldvorming rond deze leerlingen te verbeteren en hoe ziet u uw rol daarin? In Amsterdam proberen we ook de beeldvorming te beïnvloeden. We hebben bijvoorbeeld contact met organisaties als Hart voor Samenleving. Dit is een netwerk van Marokkaanse ondernemers. Er gaat een enorme kracht van zo’n netwerk uit. Dit stimuleren we en we zitten regelmatig met hen om de tafel. Door bedrijven en jongeren in contact te brengen met elkaar, kunnen we verschillen overbruggen. Ook roep ik werkgevers op om kansen te creëren voor jongeren. Dan zeg ik: ‘geef ze het voordeel van de twijfel, probeer het! Want er zijn echt succesverhalen.’ Tot slot, heeft u nog een gouden tip voor onze K!X-jongeren die nu of over een aantal jaar de arbeidsmarkt betreden? Bereid jezelf goed voor op je toekomst en kom nu in actie. Kijk welk beroep je de meeste kans biedt op werk en motiveer jezelf! En: blijf jezelf ontwikkelen, je hele leven.
De ontvangstreceptie van ROC Mondriaan in Den Haag is perfect bemand: met studenten. En in het restaurant staan ze achter een smetteloze bar. Werken en leren versmelten in gastlessen, bedrijfsbezoeken en studentenparticipatie. “Valt dat onder de noemer Loopbaanoriëntatie? Ik weet het niet precies. Het is nog zo veel meer.” Loopbaanoriëntatie (LOB) is niet los te zien van competentiegericht leren. Die boodschap verkondigt hoofd Studentenzaken Zakelijke Dienstverlening Patrick van der Spek nadrukkelijk. “Een voorbeeld: Pierre Wind komt hier koken met studenten. Valt dat onder de noemer LOB? Hij brengt zo veel over, geeft studenten ook zo’n levendig beeld van de werkvloer. Dat oriënteert inderdaad op de loopbaan. Maar het betekent nog zo veel meer.” Ook volgens Jeanette Dooper, docent Autotechniek, versmelt LOB idealiter met het dagelijkse onderwijsproces. “In feite is LOB het meest vanzelfsprekende onderdeel van het onderwijs,” legt zij uit. “Als docent begeleid ik studenten immers naar hun werkplek.” Het vraagt wel aandacht van docenten. Dooper: “Soms dreigt LOB te verzanden in checklists en formulieren. Dat
is natuurlijk niet de bedoeling. Eigenlijk moeten docenten constant bezig zijn met LOB.”
Alles komt samen in K!X Laatstejaars student Volkan Kanat (filiaalmanager niveau 4) is een uitstekend voorbeeld van die doorlopende loopbaanoriëntatie. Hij is lid van het K!X-team ROC Mondriaan Handel en Logistiek, studentenparticipatie in optima forma. “We denken mee over het onderwijs, zijn aanwezig bij ouderavonden en open dagen en we organiseren schoolfeesten”, vertelt Kanat. “Als wij namelijk een feest organiseren, dan kunnen we dat doen zoals de studenten het willen. Zo maken we van hun schooltijd een leuke tijd.” Van der Spek legt uit: “De keuze van je communicatiekanalen is cruciaal. We laten onze folders en brochures zo veel mogelijk schrijven door collega’s die de jongeren goed aanvoelen. En we schakelen bijvoorbeeld studenten in bij de voorlichting over onze opleidingen.” Maar K!X doet nog veel meer, vult Kanat aan: “We hebben ook contact met bedrijven. In Antwerpen bezochten we bijvoorbeeld de fabriek van CocaCola. Daar leer ik veel van, tegelijkertijd leren bedrijven ons ook kennen. En ik doe mee met Zaak & Co, een project waarbij ik drie maanden lang een coach krijg uit het bedrijfsleven. Met die coach bespreek ik mijn toekomst. Dat is heel leerzaam. Op deze manier
bouw ik nu al een flink netwerk op.” Alle aspecten van LOB komen samen in een project als K!X. Medestudenten van Volkan zien dat ook. Van der Spek: “De K!X-leden zijn rolmodellen voor studenten. Ik zit hier apetrots naast een Parel van ROC Mondriaan.”
blijven belangrijk, ook voor achttienplussers.”
Meer weten? Mondriaan Loopbaancentrum,
[email protected]
Ouderparticipatie Er zijn bij ROC Mondriaan nog veel meer projecten en initiatieven die vallen onder LOB, vertelt Van der Spek. Een belangrijk succes wil hij niemand onthouden: de betrokken ouders. Mondriaan vindt ouderparticipatie heel belangrijk. “In het kader van het School Ex Programma kreeg dit op verschillende manieren vorm”, aldus Van der Spek. “Via een enquêteformulier bevroegen we laatstejaars studenten over hun toekomstplannen. De ouders ontvingen van ons een brief zodat zij er thuis met hun zoon of dochter over konden praten.” Een ander voorbeeld is het Flitspanel. Van der Spek: “Dit is een instrument dat we onder andere gebruiken bij de sector Techniek. Via e-mail consulteren we ouders over actuele onderwerpen. Hoe denken zij ergens over?” Zo geeft ROC Mondriaan ouders inlichtingen, informatie en inspraak. “Ook als de studenten al meerderjarig zijn. Juist de studenten zijn daar erg blij mee.” Want hoewel het misschien formeel niet hoeft, zijn de praktijkervaringen voor Van der Spek overtuigend: “Ouders
Leerpunten • Laat LOB versmelten met het onderwijs. “In feite is LOB het meest vanzelfsprekende onderdeel van het onderwijs. Als docent begeleid ik studenten immers naar hun werkplek.” • Wees toegankelijk voor studenten. Kanat: “Als ik rustig met een docent kan praten, kan hij me helpen en advies geven. Maar dan moet hij daar wel voor openstaan.” • Voorkom administratieve overbelasting. “Soms dreigt LOB te verzanden in checklists en formulieren. Dat is natuurlijk niet de bedoeling.” • Betrek de ouders. “We geven ouders inlichtingen, informatie, inspraak. Ook als de studenten al meerderjarig zijn. En juist studenten zijn daar erg blij mee.”
blz
15
Jongeren kunnen nogal eens gedemotiveerd raken bij hun zoektocht naar een baan. Er is hoge jeugdwerkloosheid, met name onder allochtone jongeren. Hoe kun je jongeren toch gemotiveerd houden? Wat doet Amsterdam op dit vlak? Wat we zien gebeuren is dat jongeren al eerder, namelijk als ze nog op school zitten, ongemotiveerd raken. De opleiding die ze hebben gekozen blijkt toch niet te passen. Een groot gedeelte van de werkloze jongeren in Amsterdam heeft de school niet afgemaakt. En helaas zien we dat er een oververtegenwoordiging is van allochtone jongeren in de jeugdwerkloosheid. Wij kijken niet naar kleur maar naar talenten. Daarom bieden we iedere jongere individuele trajecten en maatwerk. Bijvoorbeeld bij ons Jongerenloket. Daar werken mensen die kijken naar de persoonlijke behoefte van iedere jongere. Via hen kan iemand dan bijvoorbeeld deelnemen aan een sollicitatietraining of aan de jongerencarrousel. Dus niet de afkomst van de jongere is belangrijk, maar wel zijn of haar toekomst. Ook is Amsterdam in januari een antidiscriminatie campagne gestart waarin extra aandacht is voor discriminatie bij werving en selectie. Samen met de Kamer van Koophandel en het Midden en Kleinbedrijf ontwikkelen we voorlichtingsmateriaal over discriminatie op de werkvloer voor werkgevers en werknemers. En we werken goed samen met het Meldpunt Discriminatie. Er zijn veel drop-outs in de grote steden door allerlei omstandigheden. Schooluitval is een speerpunt van de politiek, de overheid en de gemeenten. Wat vindt u van de huidige interventies? Welke werken wel en welke minder? Wat doet Amsterdam specifiek om schooluitval tegen te gaan?
Blijft iemand spijbelen, dan maakt de leerplichtambtenaar een proces verbaal op. Justitie legt dan een boete of taakstaf op.
Amsterdam doet er samen met de scholen alles aan om jongeren zo lang mogelijk op school te houden. En dat lukt goed want er zijn in Amsterdam steeds minder voortijdig schoolverlaters. Amsterdam wil van iedere jongere weten wat hij of zij doet. Zit je op school? Werk je, of volg je een leerwerk traject? Amsterdam wil niet dat iemand zonder werk of studie thuis op de bank zit.
De leerplichtambtenaar helpt de scholen en controleert ze ook. Ze voeren regelmatig acties en controles uit. Bijvoorbeeld op-tijd-kom acties, of door simpelweg leerlingen te tellen in de klas. Als scholen goed bijhouden wie wel en wie niet aanwezig zijn, dan krijgt de school een groene kaart. Doen ze het niet goed, dan krijgen ze een oranje (bijna goed) of rode kaart (foute boel).
Om ervoor te zorgen dat een jongere naar school gaat, controleren en handhaven we. Spijbelt iemand veel of komt iemand vaak te laat, dan geeft de school dat door aan de leerplichtambtenaar. Deze ambtenaar wil van de leerling en de ouders weten waarom hij of zij zo vaak afwezig is. Samen zoeken zij naar een oplossing.
Het is heel erg belangrijk dat iedereen naar school gaat, omdat je met een diploma twee keer zoveel kans maakt op een baan en dus op een inkomen.
Het is nodig dat jongeren hun sociale vaardigheden verbeteren en op tijd op hun stage verschijnen en netjes omgaan met collega’s en klanten. Dat betekent dus: nette kleren, geen petje ophouden, beleefd zijn en je best doen!
blz
14
K!X werkt onder meer aan de beeldvorming rond (allochtone) jongeren richting werkgevers. Bedrijven komen op school gastlessen geven en jongeren gaan op bedrijfsbezoek om zichzelf te presenteren. Hierdoor kan het beeld positief verbeteren ten gunste van de leerlingen zelf, de werkgevers en de scholen. Wat zou er nog meer kunnen gebeuren om de vaak negatieve beeldvorming rond deze leerlingen te verbeteren en hoe ziet u uw rol daarin? In Amsterdam proberen we ook de beeldvorming te beïnvloeden. We hebben bijvoorbeeld contact met organisaties als Hart voor Samenleving. Dit is een netwerk van Marokkaanse ondernemers. Er gaat een enorme kracht van zo’n netwerk uit. Dit stimuleren we en we zitten regelmatig met hen om de tafel. Door bedrijven en jongeren in contact te brengen met elkaar, kunnen we verschillen overbruggen. Ook roep ik werkgevers op om kansen te creëren voor jongeren. Dan zeg ik: ‘geef ze het voordeel van de twijfel, probeer het! Want er zijn echt succesverhalen.’ Tot slot, heeft u nog een gouden tip voor onze K!X-jongeren die nu of over een aantal jaar de arbeidsmarkt betreden? Bereid jezelf goed voor op je toekomst en kom nu in actie. Kijk welk beroep je de meeste kans biedt op werk en motiveer jezelf! En: blijf jezelf ontwikkelen, je hele leven.
De ontvangstreceptie van ROC Mondriaan in Den Haag is perfect bemand: met studenten. En in het restaurant staan ze achter een smetteloze bar. Werken en leren versmelten in gastlessen, bedrijfsbezoeken en studentenparticipatie. “Valt dat onder de noemer Loopbaanoriëntatie? Ik weet het niet precies. Het is nog zo veel meer.” Loopbaanoriëntatie (LOB) is niet los te zien van competentiegericht leren. Die boodschap verkondigt hoofd Studentenzaken Zakelijke Dienstverlening Patrick van der Spek nadrukkelijk. “Een voorbeeld: Pierre Wind komt hier koken met studenten. Valt dat onder de noemer LOB? Hij brengt zo veel over, geeft studenten ook zo’n levendig beeld van de werkvloer. Dat oriënteert inderdaad op de loopbaan. Maar het betekent nog zo veel meer.” Ook volgens Jeanette Dooper, docent Autotechniek, versmelt LOB idealiter met het dagelijkse onderwijsproces. “In feite is LOB het meest vanzelfsprekende onderdeel van het onderwijs,” legt zij uit. “Als docent begeleid ik studenten immers naar hun werkplek.” Het vraagt wel aandacht van docenten. Dooper: “Soms dreigt LOB te verzanden in checklists en formulieren. Dat
is natuurlijk niet de bedoeling. Eigenlijk moeten docenten constant bezig zijn met LOB.”
Alles komt samen in K!X Laatstejaars student Volkan Kanat (filiaalmanager niveau 4) is een uitstekend voorbeeld van die doorlopende loopbaanoriëntatie. Hij is lid van het K!X-team ROC Mondriaan Handel en Logistiek, studentenparticipatie in optima forma. “We denken mee over het onderwijs, zijn aanwezig bij ouderavonden en open dagen en we organiseren schoolfeesten”, vertelt Kanat. “Als wij namelijk een feest organiseren, dan kunnen we dat doen zoals de studenten het willen. Zo maken we van hun schooltijd een leuke tijd.” Van der Spek legt uit: “De keuze van je communicatiekanalen is cruciaal. We laten onze folders en brochures zo veel mogelijk schrijven door collega’s die de jongeren goed aanvoelen. En we schakelen bijvoorbeeld studenten in bij de voorlichting over onze opleidingen.” Maar K!X doet nog veel meer, vult Kanat aan: “We hebben ook contact met bedrijven. In Antwerpen bezochten we bijvoorbeeld de fabriek van CocaCola. Daar leer ik veel van, tegelijkertijd leren bedrijven ons ook kennen. En ik doe mee met Zaak & Co, een project waarbij ik drie maanden lang een coach krijg uit het bedrijfsleven. Met die coach bespreek ik mijn toekomst. Dat is heel leerzaam. Op deze manier
bouw ik nu al een flink netwerk op.” Alle aspecten van LOB komen samen in een project als K!X. Medestudenten van Volkan zien dat ook. Van der Spek: “De K!X-leden zijn rolmodellen voor studenten. Ik zit hier apetrots naast een Parel van ROC Mondriaan.”
blijven belangrijk, ook voor achttienplussers.”
Meer weten? Mondriaan Loopbaancentrum,
[email protected]
Ouderparticipatie Er zijn bij ROC Mondriaan nog veel meer projecten en initiatieven die vallen onder LOB, vertelt Van der Spek. Een belangrijk succes wil hij niemand onthouden: de betrokken ouders. Mondriaan vindt ouderparticipatie heel belangrijk. “In het kader van het School Ex Programma kreeg dit op verschillende manieren vorm”, aldus Van der Spek. “Via een enquêteformulier bevroegen we laatstejaars studenten over hun toekomstplannen. De ouders ontvingen van ons een brief zodat zij er thuis met hun zoon of dochter over konden praten.” Een ander voorbeeld is het Flitspanel. Van der Spek: “Dit is een instrument dat we onder andere gebruiken bij de sector Techniek. Via e-mail consulteren we ouders over actuele onderwerpen. Hoe denken zij ergens over?” Zo geeft ROC Mondriaan ouders inlichtingen, informatie en inspraak. “Ook als de studenten al meerderjarig zijn. Juist de studenten zijn daar erg blij mee.” Want hoewel het misschien formeel niet hoeft, zijn de praktijkervaringen voor Van der Spek overtuigend: “Ouders
Leerpunten • Laat LOB versmelten met het onderwijs. “In feite is LOB het meest vanzelfsprekende onderdeel van het onderwijs. Als docent begeleid ik studenten immers naar hun werkplek.” • Wees toegankelijk voor studenten. Kanat: “Als ik rustig met een docent kan praten, kan hij me helpen en advies geven. Maar dan moet hij daar wel voor openstaan.” • Voorkom administratieve overbelasting. “Soms dreigt LOB te verzanden in checklists en formulieren. Dat is natuurlijk niet de bedoeling.” • Betrek de ouders. “We geven ouders inlichtingen, informatie, inspraak. Ook als de studenten al meerderjarig zijn. En juist studenten zijn daar erg blij mee.”
blz
15
Portret: Annouk Flamand (18)
Een eigen makelaarskantoor lijkt me geweldig
Sinds kort zit Annouk Flamand weer in de schoolbanken. En dat is best wel even wennen na een jaar gewerkt te hebben. Toch weet ze precies waarvoor ze het doet. Want met de MBO-opleiding Juridisch en Recht op het ROC ASA in Amersfoort komt Annouk een stapje dichterbij het verwezenlijken van haar droom. Tekst: Malou Godet
blz
16
Makelaar worden, is niet altijd Annouks droom geweest. Nadat ze de Mavo had afgerond, wilde ze maar één ding; naar de politieacademie. Hoewel Annouk nog geen 18 was, werd ze vanwege haar sterke motivatie toch uitgenodigd voor de selectierondes. Ze haalde ronde na ronde, maar werd uiteindelijk afgekeurd op haar zicht. “Dat was echt een teleurstelling. Ik had geen zin meer om naar school te gaan en besloot te gaan werken.”
op en dat is erg handig als je een stageplek zoekt of na je opleiding gaat solliciteren.” Maar niet alleen organiseren en netwerken zijn belangrijk bij K!X, er is ook aandacht voor presentatietechnieken. “Je moet bijvoorbeeld voor de klas staan en spontaan een presentatie geven. Op die manier leer je om zelfverzekerd voor een groep te spreken. Daar heb je denk ik echt wat aan in het bedrijfsleven.” Na de eerste K!X-les wist Annouk dan ook zeker dat
Toen haar ouders bezig waren met het verkopen van hun huis, kwam Annouk in aanraking met de makelaardij. “Onze makelaar maakte een grote fout en vertelde geïnteresseerden dat het huis al verkocht was, terwijl het nog te koop stond. ‘Dat zou ik beter kunnen’, dacht ik toen.” Annouk kreeg het idee om makelaar te worden niet meer uit haar hoofd en startte in 2010 met de opleiding Juridisch en Recht op het ASA ROC in Amersfoort. “Het is heel apart om na een jaar werken weer naar school te gaan, maar ik ben nu wel gemotiveerd omdat ik precies weet wat ik wil. Straks heb ik een baan die ik leuk vind en dat is zonder diploma toch niet zo makkelijk heb ik gemerkt.” Als Annouk niet op school zit, rijdt ze paard of doet ze leuke dingen met haar vriend. “Ik probeer mijn huiswerk zoveel mogelijk op school te doen.”
Je kunt alles bereiken als je maar graag genoeg wilt
Netwerken, organiseren en presenteren Hoewel Annouk pas in haar eerste jaar zit, vindt ze het belangrijk om te netwerken. Ze is daarom erg enthousiast over K!X. “Met K!X organiseer je bedrijfsbezoeken voor het hele team. Je doet zo verschillende contacten
ze met dit initiatief door wilde gaan en motiveerde de klas. “Ik liet zien dat organiseren helemaal niet zo moeilijk is en regelde een bedrijfsbezoek bij een makelaarskantoor. Dat vond iedereen superleuk!” Dat Annouk met gemak contacten legt, komt door de vele verhuizingen in haar jeugd. “Door mijn vaders werk zijn we meerdere keren verhuisd en moest
ik steeds nieuwe vrienden maken. Hierdoor stap ik nu makkelijk op mensen af.” Mede door haar goede communicatieve vaardigheden is Annouk het eerste aanspreekpunt van het K!Xteam en probeert ze haar klasgenoten waar nodig te helpen. Bijvoorbeeld bij het regelen van een bedrijfsbezoek. “Ik geef altijd heel eerlijk kritiek en dat vinden mijn klasgenoten alleen maar fijn.” Bijna de hele klas is erg te spreken over K!X waardoor het Annouk
Management Economie en Recht (MER ) gaan doen. “Binnenkort kan ik verschillende ‘studieverzwaringen’ kiezen. Naast makelaardij wil ik het voortraject van MER gaan doen. Het staat goed op m’n cv en zo kan ik wanneer ik mijn MBO-diploma heb gehaald, makkelijk doorstromen naar deeltijd MER.” Annouk zit voorlopig dus nog wel even achter de boeken, maar dat heeft ze er zeker voor over. “Een eigen makelaarskantoor lijkt me geweldig. Het lijkt me zo leuk om met mensen te werken en ze te helpen met het kopen of verkopen van een huis. Je zit niet de hele dag op kantoor, maar bent ook vaak buiten de deur. Die afwisseling spreekt me erg aan.” Annouk is ervan overtuigd dat het haar gaat lukken. De huidige makelaar van haar ouders is haar rolmodel. “Ze is begonnen als secretaresse en heeft nu haar eigen makelaarskantoor. Zij laat zien dat je alles kunt bereiken als je maar graag genoeg wilt.”
weinig moeite kost om het team te motiveren. “Ik zit in een hele leuke klas. Iedereen luistert naar elkaar, er is heel veel respect onderling.”
Verder leren Dat Annouk vastberaden is om makelaar te worden, is duidelijk. Want als ze haar opleiding op het ROC heeft afgerond, wil ze de HBO-opleiding
blz
17
Portret: Annouk Flamand (18)
Een eigen makelaarskantoor lijkt me geweldig
Sinds kort zit Annouk Flamand weer in de schoolbanken. En dat is best wel even wennen na een jaar gewerkt te hebben. Toch weet ze precies waarvoor ze het doet. Want met de MBO-opleiding Juridisch en Recht op het ROC ASA in Amersfoort komt Annouk een stapje dichterbij het verwezenlijken van haar droom. Tekst: Malou Godet
blz
16
Makelaar worden, is niet altijd Annouks droom geweest. Nadat ze de Mavo had afgerond, wilde ze maar één ding; naar de politieacademie. Hoewel Annouk nog geen 18 was, werd ze vanwege haar sterke motivatie toch uitgenodigd voor de selectierondes. Ze haalde ronde na ronde, maar werd uiteindelijk afgekeurd op haar zicht. “Dat was echt een teleurstelling. Ik had geen zin meer om naar school te gaan en besloot te gaan werken.”
op en dat is erg handig als je een stageplek zoekt of na je opleiding gaat solliciteren.” Maar niet alleen organiseren en netwerken zijn belangrijk bij K!X, er is ook aandacht voor presentatietechnieken. “Je moet bijvoorbeeld voor de klas staan en spontaan een presentatie geven. Op die manier leer je om zelfverzekerd voor een groep te spreken. Daar heb je denk ik echt wat aan in het bedrijfsleven.” Na de eerste K!X-les wist Annouk dan ook zeker dat
Toen haar ouders bezig waren met het verkopen van hun huis, kwam Annouk in aanraking met de makelaardij. “Onze makelaar maakte een grote fout en vertelde geïnteresseerden dat het huis al verkocht was, terwijl het nog te koop stond. ‘Dat zou ik beter kunnen’, dacht ik toen.” Annouk kreeg het idee om makelaar te worden niet meer uit haar hoofd en startte in 2010 met de opleiding Juridisch en Recht op het ASA ROC in Amersfoort. “Het is heel apart om na een jaar werken weer naar school te gaan, maar ik ben nu wel gemotiveerd omdat ik precies weet wat ik wil. Straks heb ik een baan die ik leuk vind en dat is zonder diploma toch niet zo makkelijk heb ik gemerkt.” Als Annouk niet op school zit, rijdt ze paard of doet ze leuke dingen met haar vriend. “Ik probeer mijn huiswerk zoveel mogelijk op school te doen.”
Je kunt alles bereiken als je maar graag genoeg wilt
Netwerken, organiseren en presenteren Hoewel Annouk pas in haar eerste jaar zit, vindt ze het belangrijk om te netwerken. Ze is daarom erg enthousiast over K!X. “Met K!X organiseer je bedrijfsbezoeken voor het hele team. Je doet zo verschillende contacten
ze met dit initiatief door wilde gaan en motiveerde de klas. “Ik liet zien dat organiseren helemaal niet zo moeilijk is en regelde een bedrijfsbezoek bij een makelaarskantoor. Dat vond iedereen superleuk!” Dat Annouk met gemak contacten legt, komt door de vele verhuizingen in haar jeugd. “Door mijn vaders werk zijn we meerdere keren verhuisd en moest
ik steeds nieuwe vrienden maken. Hierdoor stap ik nu makkelijk op mensen af.” Mede door haar goede communicatieve vaardigheden is Annouk het eerste aanspreekpunt van het K!Xteam en probeert ze haar klasgenoten waar nodig te helpen. Bijvoorbeeld bij het regelen van een bedrijfsbezoek. “Ik geef altijd heel eerlijk kritiek en dat vinden mijn klasgenoten alleen maar fijn.” Bijna de hele klas is erg te spreken over K!X waardoor het Annouk
Management Economie en Recht (MER ) gaan doen. “Binnenkort kan ik verschillende ‘studieverzwaringen’ kiezen. Naast makelaardij wil ik het voortraject van MER gaan doen. Het staat goed op m’n cv en zo kan ik wanneer ik mijn MBO-diploma heb gehaald, makkelijk doorstromen naar deeltijd MER.” Annouk zit voorlopig dus nog wel even achter de boeken, maar dat heeft ze er zeker voor over. “Een eigen makelaarskantoor lijkt me geweldig. Het lijkt me zo leuk om met mensen te werken en ze te helpen met het kopen of verkopen van een huis. Je zit niet de hele dag op kantoor, maar bent ook vaak buiten de deur. Die afwisseling spreekt me erg aan.” Annouk is ervan overtuigd dat het haar gaat lukken. De huidige makelaar van haar ouders is haar rolmodel. “Ze is begonnen als secretaresse en heeft nu haar eigen makelaarskantoor. Zij laat zien dat je alles kunt bereiken als je maar graag genoeg wilt.”
weinig moeite kost om het team te motiveren. “Ik zit in een hele leuke klas. Iedereen luistert naar elkaar, er is heel veel respect onderling.”
Verder leren Dat Annouk vastberaden is om makelaar te worden, is duidelijk. Want als ze haar opleiding op het ROC heeft afgerond, wil ze de HBO-opleiding
blz
17
Interview met Karin Kalpoe, medewerker TNT Express
TNT hecht veel waarde aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zo gaat het bedrijf met het programma ‘Moving the World’ samen met het World Food Programme de strijd aan tegen honger in de wereld. Maar ook op kleinere schaal, dragen medewerkers hun steentje bij. “Een collega van mij zag regelmatig jongeren rondhangen op een bepaalde plek en wilde graag iets doen om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten.” Om er achter te komen of er een initiatief was om zulke jongeren te motiveren, nam hij contact op met de wethouder van Utrecht. TNT kwam zo bij Forum terecht en maakte kennis met K!X.
Een bijdrage leveren aan de maatschappij.
K!X is een win-win situatie
Dat
is
voor
TNT belangrijk. Het K!X-team van VMBO ROC ASA IJdoorn uit Amsterdam-Noord, werd dan ook met open armen ontvangen op het Benelux hoofdkantoor in Houten. Karin Kalpoe, medewerker van het programma ‘Moving the World’ bij TNT, vond het bedrijfsbezoek een groot succes. “Er hing een hele positieve energie die middag.” Tekst: Malou Godet
“We waren direct enthousiast, want de doelstellingen van K!X en TNT sluiten uitstekend op elkaar aan.” Zo juichen beide partijen diversiteit op de arbeidsmarkt toe. “Wij vinden het belangrijk om een afspiegeling te zijn van de maatschappij en die wordt steeds multicultureler. Binnen TNT hebben we ‘TNT Unity’, een netwerk voor medewerkers met verschillende culturele achtergronden. Een mix van culturen betekent verschillende invalshoeken en dat zorgt voor zoveel rijkdom. Het is een gemiste kans om daar niets mee te doen.”
blz
18
Zelfvertrouwen en zelfrespect Sinds de kennismaking met K!X heeft TNT meegewerkt aan het bedrijfsbezoek van VMBO De IJdoorn. Karin vindt het belangrijk dat scholieren zelf het initiatief nemen voor het bedrijfsbezoek. “Ze kunnen zo direct werken aan hun vaardigheden, beginnend bij het voortraject. Het K!X-team van VMBO De IJdoorn moest me dus zelf benaderen. Het ging niet allemaal even vlekkeloos, maar daar leren ze juist van.” Het team, dat bestond uit zo’n vijftien leerlingen, werd in een vergaderzaal van TNT ontvangen; een ruimte met een grote ronde tafel en veel stoelen. “Voor ons is het gewoon een vergaderruimte, maar ik merkte dat de scholieren er van onder de indruk waren. Ze hadden het gevoel dat ze serieus genomen werden en zoiets draagt direct bij aan hun zelfvertrouwen en zelfrespect. ” Het bedrijfsbezoek begon met een korte presentatie van het K!X- team. Vervolgens konden ze vragen stellen aan medewerkers van de afdelingen klantenservice, personeelszaken en boekhouding, die een korte presentatie over hun afdeling gegeven hadden. “De scholieren hadden de vragen heel goed voorbereid en luisterden geïnteresseerd naar de antwoorden.” Na het vragenrondje kon het team een kijkje nemen op de werkvloer. In tweetallen brachten ze tijd door met een medewerker die liet zien waar hij op dat moment mee bezig was. “Ze vonden het ontzettend leuk en stelden gerichte vragen, bijvoorbeeld over het salaris en welke opleiding ze moesten volgen voor een bepaalde functie.”
Positieve evaluatie Tijdens de evaluatie aan het eind van het bezoek, vertelden de scholieren dat ze erg enthousiast waren over alles wat ze hadden gezien. “Ze hadden verwacht dat het saai zou zijn, maar vonden het heel leuk. Ze bedankten ons ook voor de gastvrijheid.” Karin vindt het vooral belangrijk om jongeren mee te geven dat ze waardevol zijn voor het bedrijfsleven. En dat ze hun persoonlijke kwaliteiten en (culturele) achtergrond moeten omarmen. “Ik denk dat de scholieren inhoudelijk niet eens heel veel hebben meegekregen van de verschillende functies binnen TNT, maar wel geraakt zijn door het enthousiasme van de TNT-medewerkers en de aandacht die ze kregen. Hierdoor voelden ze zich al snel thuis. Eén van de leerlingen zei zelfs dat ze op de boekhoudafdeling wil werken door de presentatie van een medewerker van deze afdeling. En daar gaat het om, jongeren duidelijk maken dat het leuk is om te werken en dat bedrijven wél op ze zitten te wachten.”
Voorbereiden op de toekomst Natuurlijk moeten jongeren wel over bepaalde vaardigheden, kwaliteiten en kennis beschikken om een mooie carrière tegemoet te gaan. “Naast een opleiding is het belangrijk om zelf initiatief te nemen. Bij TNT hebben we echt een ‘hands on’ mentaliteit. Je moet niet denken dat dingen vanzelf voor je geregeld worden.” Ook zelfvertrouwen en zelfrespect zijn volgens Karin van groot belang. “Je moet bij je werkgever durven aangeven welke wensen je hebt voor je loopbaan. Want alleen dan bereik je wat je wilt.” Karin denkt dat K!X zeker bijdraagt aan het ontwikkelen van zulke kwaliteiten. “Door de sfeer van het bedrijfsleven te integreren op scholen, krijgen jongeren een idee van wat ze te wachten staat en kunnen ze zich beter voorbereiden op hun toekomst.” Karin vindt overigens dat niet alleen jongeren van K!X profiteren, maar ook de bedrijven die eraan meewerken. “Wij kunnen door K!X kennismaken met onze toekomstige collega’s. Bovendien genieten we zelf ook van zo’n bedrijfsbezoek . Het is echt een win-winsituatie.”
blz
19
Interview met Karin Kalpoe, medewerker TNT Express
TNT hecht veel waarde aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zo gaat het bedrijf met het programma ‘Moving the World’ samen met het World Food Programme de strijd aan tegen honger in de wereld. Maar ook op kleinere schaal, dragen medewerkers hun steentje bij. “Een collega van mij zag regelmatig jongeren rondhangen op een bepaalde plek en wilde graag iets doen om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten.” Om er achter te komen of er een initiatief was om zulke jongeren te motiveren, nam hij contact op met de wethouder van Utrecht. TNT kwam zo bij Forum terecht en maakte kennis met K!X.
Een bijdrage leveren aan de maatschappij.
K!X is een win-win situatie
Dat
is
voor
TNT belangrijk. Het K!X-team van VMBO ROC ASA IJdoorn uit Amsterdam-Noord, werd dan ook met open armen ontvangen op het Benelux hoofdkantoor in Houten. Karin Kalpoe, medewerker van het programma ‘Moving the World’ bij TNT, vond het bedrijfsbezoek een groot succes. “Er hing een hele positieve energie die middag.” Tekst: Malou Godet
“We waren direct enthousiast, want de doelstellingen van K!X en TNT sluiten uitstekend op elkaar aan.” Zo juichen beide partijen diversiteit op de arbeidsmarkt toe. “Wij vinden het belangrijk om een afspiegeling te zijn van de maatschappij en die wordt steeds multicultureler. Binnen TNT hebben we ‘TNT Unity’, een netwerk voor medewerkers met verschillende culturele achtergronden. Een mix van culturen betekent verschillende invalshoeken en dat zorgt voor zoveel rijkdom. Het is een gemiste kans om daar niets mee te doen.”
blz
18
Zelfvertrouwen en zelfrespect Sinds de kennismaking met K!X heeft TNT meegewerkt aan het bedrijfsbezoek van VMBO De IJdoorn. Karin vindt het belangrijk dat scholieren zelf het initiatief nemen voor het bedrijfsbezoek. “Ze kunnen zo direct werken aan hun vaardigheden, beginnend bij het voortraject. Het K!X-team van VMBO De IJdoorn moest me dus zelf benaderen. Het ging niet allemaal even vlekkeloos, maar daar leren ze juist van.” Het team, dat bestond uit zo’n vijftien leerlingen, werd in een vergaderzaal van TNT ontvangen; een ruimte met een grote ronde tafel en veel stoelen. “Voor ons is het gewoon een vergaderruimte, maar ik merkte dat de scholieren er van onder de indruk waren. Ze hadden het gevoel dat ze serieus genomen werden en zoiets draagt direct bij aan hun zelfvertrouwen en zelfrespect. ” Het bedrijfsbezoek begon met een korte presentatie van het K!X- team. Vervolgens konden ze vragen stellen aan medewerkers van de afdelingen klantenservice, personeelszaken en boekhouding, die een korte presentatie over hun afdeling gegeven hadden. “De scholieren hadden de vragen heel goed voorbereid en luisterden geïnteresseerd naar de antwoorden.” Na het vragenrondje kon het team een kijkje nemen op de werkvloer. In tweetallen brachten ze tijd door met een medewerker die liet zien waar hij op dat moment mee bezig was. “Ze vonden het ontzettend leuk en stelden gerichte vragen, bijvoorbeeld over het salaris en welke opleiding ze moesten volgen voor een bepaalde functie.”
Positieve evaluatie Tijdens de evaluatie aan het eind van het bezoek, vertelden de scholieren dat ze erg enthousiast waren over alles wat ze hadden gezien. “Ze hadden verwacht dat het saai zou zijn, maar vonden het heel leuk. Ze bedankten ons ook voor de gastvrijheid.” Karin vindt het vooral belangrijk om jongeren mee te geven dat ze waardevol zijn voor het bedrijfsleven. En dat ze hun persoonlijke kwaliteiten en (culturele) achtergrond moeten omarmen. “Ik denk dat de scholieren inhoudelijk niet eens heel veel hebben meegekregen van de verschillende functies binnen TNT, maar wel geraakt zijn door het enthousiasme van de TNT-medewerkers en de aandacht die ze kregen. Hierdoor voelden ze zich al snel thuis. Eén van de leerlingen zei zelfs dat ze op de boekhoudafdeling wil werken door de presentatie van een medewerker van deze afdeling. En daar gaat het om, jongeren duidelijk maken dat het leuk is om te werken en dat bedrijven wél op ze zitten te wachten.”
Voorbereiden op de toekomst Natuurlijk moeten jongeren wel over bepaalde vaardigheden, kwaliteiten en kennis beschikken om een mooie carrière tegemoet te gaan. “Naast een opleiding is het belangrijk om zelf initiatief te nemen. Bij TNT hebben we echt een ‘hands on’ mentaliteit. Je moet niet denken dat dingen vanzelf voor je geregeld worden.” Ook zelfvertrouwen en zelfrespect zijn volgens Karin van groot belang. “Je moet bij je werkgever durven aangeven welke wensen je hebt voor je loopbaan. Want alleen dan bereik je wat je wilt.” Karin denkt dat K!X zeker bijdraagt aan het ontwikkelen van zulke kwaliteiten. “Door de sfeer van het bedrijfsleven te integreren op scholen, krijgen jongeren een idee van wat ze te wachten staat en kunnen ze zich beter voorbereiden op hun toekomst.” Karin vindt overigens dat niet alleen jongeren van K!X profiteren, maar ook de bedrijven die eraan meewerken. “Wij kunnen door K!X kennismaken met onze toekomstige collega’s. Bovendien genieten we zelf ook van zo’n bedrijfsbezoek . Het is echt een win-winsituatie.”
blz
19
‘Met K!X worden we in het zonnetje gezet’
K!X besteedt veel aandacht aan solliciteren en geeft jongeren tips die ze meteen kunnen toepassen. “De tips helpen echt”, roept Houssain enthousiast. “Ik had al heel vaak gesolliciteerd, maar het liep telkens op niets uit. Nu ik de tips van K!X heb gebruikt, ben ik aangenomen bij Super de Boer.” Redouan legt uit om wat voor tips het gaat. “Wanneer je een sollicitatiegesprek hebt, moet jij je pet of muts af doen, je netjes kleden, een stevige hand geven en degene met wie je het gesprek hebt goed aankijken.”
Het is flink aanpoten voor Redouan (17), Wail (16), Mohammed (16) en Houssain (16). Ze zitten in het examenjaar van VMBO-tl op het Globe College in Utrecht en dat betekent blokken. “We zijn heel veel tijd kwijt aan leren en moeten veel zelfstandig doen.” Toch maken ze alle vier graag tijd vrij voor K!X-activiteiten. “K!X bereidt ons voor op de toekomst en dat is erg belangrijk.”
Tot de eindexamens is K!X een vast onderdeel in het lesprogramma van Redouan, Wail, Mohammed en Houssain. Een goed initiatief, vinden alle vier de leerlingen. Houssain: “Met K!X ontwikkel je jezelf en werk je aan je sociale vaardigheden. Daarnaast denk ik dat het goed staat op je cv, waardoor je eerder wordt aangenomen op een school. Ik vind K!X zo’n goed project, dat ik overweeg om er na dit schooljaar mee door te gaan.” Ook Redouan is enthousiast: “Je leert hoe je moet leidinggeven en hoe je om aandacht kunt vragen, maar ook welke houding je moet aannemen.” “Maar dat is niet alles,” vult Wail aan. “Want K!X helpt ons met het vinden van een (dag)stage. Dat was anders zeker niet gelukt! Ik ben door K!X al op bedrijfsbezoek geweest bij de marechaussee en een boekhouder.”
K!X-coördinatorencongres Een paar maanden terug mochten alle vier de leerlingen met hun coördinator Hesdie Breeveld mee naar het coördinatorencongres van K!X. “Het was erg leerzaam”, vindt Houssain. “Tijdens de bijeenkomst leerden we hoe we de media kunnen bereiken en zo een positief beeld kunnen neerzetten. Veel mensen denken namelijk dat wij alleen maar overlast veroorzaken. Ook kregen we tips om je doelen te bereiken. Dus, wat wil je later worden en hoe kun je dit het best aanpakken.” Redouan: “Er werd echt naar ons geluisterd. We moesten bijvoorbeeld samen met de leraren kaartjes op een muur plakken met tips voor K!X. Ik zou me zeker weer aanmelden voor een nieuwe bijeenkomst!”
Tekst: Malou Godet
blz
20
blz
21
‘Met K!X worden we in het zonnetje gezet’
K!X besteedt veel aandacht aan solliciteren en geeft jongeren tips die ze meteen kunnen toepassen. “De tips helpen echt”, roept Houssain enthousiast. “Ik had al heel vaak gesolliciteerd, maar het liep telkens op niets uit. Nu ik de tips van K!X heb gebruikt, ben ik aangenomen bij Super de Boer.” Redouan legt uit om wat voor tips het gaat. “Wanneer je een sollicitatiegesprek hebt, moet jij je pet of muts af doen, je netjes kleden, een stevige hand geven en degene met wie je het gesprek hebt goed aankijken.”
Het is flink aanpoten voor Redouan (17), Wail (16), Mohammed (16) en Houssain (16). Ze zitten in het examenjaar van VMBO-tl op het Globe College in Utrecht en dat betekent blokken. “We zijn heel veel tijd kwijt aan leren en moeten veel zelfstandig doen.” Toch maken ze alle vier graag tijd vrij voor K!X-activiteiten. “K!X bereidt ons voor op de toekomst en dat is erg belangrijk.”
Tot de eindexamens is K!X een vast onderdeel in het lesprogramma van Redouan, Wail, Mohammed en Houssain. Een goed initiatief, vinden alle vier de leerlingen. Houssain: “Met K!X ontwikkel je jezelf en werk je aan je sociale vaardigheden. Daarnaast denk ik dat het goed staat op je cv, waardoor je eerder wordt aangenomen op een school. Ik vind K!X zo’n goed project, dat ik overweeg om er na dit schooljaar mee door te gaan.” Ook Redouan is enthousiast: “Je leert hoe je moet leidinggeven en hoe je om aandacht kunt vragen, maar ook welke houding je moet aannemen.” “Maar dat is niet alles,” vult Wail aan. “Want K!X helpt ons met het vinden van een (dag)stage. Dat was anders zeker niet gelukt! Ik ben door K!X al op bedrijfsbezoek geweest bij de marechaussee en een boekhouder.”
K!X-coördinatorencongres Een paar maanden terug mochten alle vier de leerlingen met hun coördinator Hesdie Breeveld mee naar het coördinatorencongres van K!X. “Het was erg leerzaam”, vindt Houssain. “Tijdens de bijeenkomst leerden we hoe we de media kunnen bereiken en zo een positief beeld kunnen neerzetten. Veel mensen denken namelijk dat wij alleen maar overlast veroorzaken. Ook kregen we tips om je doelen te bereiken. Dus, wat wil je later worden en hoe kun je dit het best aanpakken.” Redouan: “Er werd echt naar ons geluisterd. We moesten bijvoorbeeld samen met de leraren kaartjes op een muur plakken met tips voor K!X. Ik zou me zeker weer aanmelden voor een nieuwe bijeenkomst!”
Tekst: Malou Godet
blz
20
blz
21
Zonder K!X zou onze toekomst er heel anders uitzien
Een mooie toekomst De leerlingen zien hun toekomst positief tegemoet en dat komt mede door K!X. “Zonder K!X zou onze toekomst er heel anders uitzien”, zegt Houssain. “We worden met K!X echt in het zonnetje gezet en leren allerlei dingen zodat we straks een betere baan krijgen.” Over een paar maanden hebben de jongens hun diploma op zak. Wat zijn hun plannen? Wail: “Het lijkt me leuk om iets met bouwkunde te gaan doen. Of misschien wil ik het leger in en mensen helpen.” Redouan wil de zorg in en Mohammed twijfelt nog. “Het wordt een sportopleiding of een economische opleiding.” Houssain hoeft niet lang na te denken: ”Economie op het ROC!” Hoewel ze na het Globe College verschillende richtingen op gaan, hebben de jongens één ding gemeen; ze zijn van plan om het ver te schoppen. Redouan: “Mijn rolmodel is Jamal Chrifi, de projectleider van K!X. Hij doet er alles aan om jongeren te helpen.” Houssain bewondert Najib Amhali. “Het is een goede vent en hij is heel ver gekomen.” Wail en Mohammed noemen als rolmodellen Sylvester Stallone en Eddie Murphy. “Ze hebben het gemaakt.” Toch ambiëren de leerlingen geen Hollywood-carrière, maar willen ze bekend worden door hard te leren.
blz
22
Coördinator Hesdie Breeveld over K!X Met het geld dat ze later verdienen, hebben de jongens grootse plannen. Houssain: “Als ik veel geld heb, wil ik jongeren helpen die op het slechte pad zijn. Er zijn in Utrecht veel hangjongeren, omdat er zo weinig te doen is. Ik zou een buurthuis willen opzetten waar iedereen gratis heen kan.” Ook Redouan wil jongeren helpen. “Ik dacht hier vroeger nooit aan, maar door K!X wil ik later iets terugdoen.”
Hesdie Breeveld werkt sinds kort op het Globe College en is de coördinator van het K!X-team waar Redouan, Wail, Mohammed en Houssain in zitten. “Ik heb pas een paar maanden geleden kennisgemaakt met K!X, maar vind het een heel goed initiatief. K!X geeft de tools om leerlingen te begeleiden in hun ontwikkeling.” Als coördinator is Hesdie het aanspreekpunt voor de leerlingen en helpt hij ze met het regelen van bedrijfsbezoeken. “Voor het organiseren van bedrijfsbezoeken moeten ze contact leggen met volwassenen en zichzelf presenteren. Ze leren zo vaardigheden die waardevol zijn voor hun toekomst.” Hesdie is erg te spreken over het coördinatorencongres van K!X. “Het was een heel nuttige bijeenkomst. De presentaties waren goed verzorgd en de leerlingen werden actief betrokken bij de discussie. Ze werden gehoord.” Leerlingen zijn volgens Hesdie enthousiast over K!X. “Ik hoef ze niet te pushen en ze nemen een heel volwassen houding aan.”
Teamleider Jeroen Diemer over K!X Jeroen Diemer is al sinds de start van K!X betrokken bij het project. Als teamleider van VMBO-tl op het Globe College is hij vooral inhoudelijk betrokken bij K!X. “Ik bedenk de structuur en zorg ervoor dat alles wordt voorbereid in de klassen.” Jeroen is van mening dat leerlingen met K!X vaardigheden leren die in reguliere lessen minder centraal staan. “Leerlingen krijgen sollicitatietraining, leren het principe van vergaderen en krijgen tips om zichzelf te presenteren.” Ook samenwerken is belangrijk bij K!X. “Ze moeten samen bedrijfsbezoeken organiseren. Soms gaat het mis, bijvoorbeeld als ze vierentwintig uur van te voren nog even snel een bezoek proberen te regelen. Maar het is juist goed als dingen niet lukken, daar leren ze van.”
blz
23
Zonder K!X zou onze toekomst er heel anders uitzien
Een mooie toekomst De leerlingen zien hun toekomst positief tegemoet en dat komt mede door K!X. “Zonder K!X zou onze toekomst er heel anders uitzien”, zegt Houssain. “We worden met K!X echt in het zonnetje gezet en leren allerlei dingen zodat we straks een betere baan krijgen.” Over een paar maanden hebben de jongens hun diploma op zak. Wat zijn hun plannen? Wail: “Het lijkt me leuk om iets met bouwkunde te gaan doen. Of misschien wil ik het leger in en mensen helpen.” Redouan wil de zorg in en Mohammed twijfelt nog. “Het wordt een sportopleiding of een economische opleiding.” Houssain hoeft niet lang na te denken: ”Economie op het ROC!” Hoewel ze na het Globe College verschillende richtingen op gaan, hebben de jongens één ding gemeen; ze zijn van plan om het ver te schoppen. Redouan: “Mijn rolmodel is Jamal Chrifi, de projectleider van K!X. Hij doet er alles aan om jongeren te helpen.” Houssain bewondert Najib Amhali. “Het is een goede vent en hij is heel ver gekomen.” Wail en Mohammed noemen als rolmodellen Sylvester Stallone en Eddie Murphy. “Ze hebben het gemaakt.” Toch ambiëren de leerlingen geen Hollywood-carrière, maar willen ze bekend worden door hard te leren.
blz
22
Coördinator Hesdie Breeveld over K!X Met het geld dat ze later verdienen, hebben de jongens grootse plannen. Houssain: “Als ik veel geld heb, wil ik jongeren helpen die op het slechte pad zijn. Er zijn in Utrecht veel hangjongeren, omdat er zo weinig te doen is. Ik zou een buurthuis willen opzetten waar iedereen gratis heen kan.” Ook Redouan wil jongeren helpen. “Ik dacht hier vroeger nooit aan, maar door K!X wil ik later iets terugdoen.”
Hesdie Breeveld werkt sinds kort op het Globe College en is de coördinator van het K!X-team waar Redouan, Wail, Mohammed en Houssain in zitten. “Ik heb pas een paar maanden geleden kennisgemaakt met K!X, maar vind het een heel goed initiatief. K!X geeft de tools om leerlingen te begeleiden in hun ontwikkeling.” Als coördinator is Hesdie het aanspreekpunt voor de leerlingen en helpt hij ze met het regelen van bedrijfsbezoeken. “Voor het organiseren van bedrijfsbezoeken moeten ze contact leggen met volwassenen en zichzelf presenteren. Ze leren zo vaardigheden die waardevol zijn voor hun toekomst.” Hesdie is erg te spreken over het coördinatorencongres van K!X. “Het was een heel nuttige bijeenkomst. De presentaties waren goed verzorgd en de leerlingen werden actief betrokken bij de discussie. Ze werden gehoord.” Leerlingen zijn volgens Hesdie enthousiast over K!X. “Ik hoef ze niet te pushen en ze nemen een heel volwassen houding aan.”
Teamleider Jeroen Diemer over K!X Jeroen Diemer is al sinds de start van K!X betrokken bij het project. Als teamleider van VMBO-tl op het Globe College is hij vooral inhoudelijk betrokken bij K!X. “Ik bedenk de structuur en zorg ervoor dat alles wordt voorbereid in de klassen.” Jeroen is van mening dat leerlingen met K!X vaardigheden leren die in reguliere lessen minder centraal staan. “Leerlingen krijgen sollicitatietraining, leren het principe van vergaderen en krijgen tips om zichzelf te presenteren.” Ook samenwerken is belangrijk bij K!X. “Ze moeten samen bedrijfsbezoeken organiseren. Soms gaat het mis, bijvoorbeeld als ze vierentwintig uur van te voren nog even snel een bezoek proberen te regelen. Maar het is juist goed als dingen niet lukken, daar leren ze van.”
blz
23
Dag #1
Jouw klas, mijn klas
bij hun Amsterdamse leeftijdsgenoten, daarna was het de beurt aan de Amsterdammers om op bezoek te gaan
Het gerucht…
lende scholen. ‘Jouw klas, mijn klas’ bracht leerlingen van het Groenhorst College uit Almere en leerlingen van het ROC ASA IJdoorn uit Amsterdam bij elkaar en liet ze kennis maken met elkaars omgeving en opleiding. Eerst waren de leerlingen uit Almere op bezoek
in Almere.
24
Geboortespel Daphne Sellier, de instructeur van de ochtend gunde de twee groepen geen tijd om elkaar van een afstand te bestuderen. De eerste opdracht kregen ze direct bij binnenkomst en dat betekende voor de leerlingen dat ze moesten samenwerken. In een rap tempo moesten alle leerlingen binnen tien minuten op volgorde van geboortedatum gaan staan. Op deze manier maakten ze direct contact en resulteerde dit in één lange gemengde rij. De leerlingen stelden zich aan elkaar voor en moesten zoveel mogelijk namen onthouden. Een beetje onwennig, eng en ook wel heel erg spannend. Bij de één uitte zich dit in gegiechel en de ander liep stoer door de zaal terwijl weer een ander het niet eng vond om met iemand een praatje te maken.
Twee bezoekdagen, twee klassen van twee verschil-
blz
De eerste dag begon vroeg voor de leerlingen uit Almere. Gezamenlijk stapte de groep van dertig leerlingen donderdagochtend in de bus om te vertrekken naar Amsterdam. Druk pratend over wat ze te wachten stond verruilden ze voor één dag hun geliefde groene school in Almere voor Amsterdam. Het thema van de dag was ‘de ontmoeting’. Aangekomen in Amsterdam Noord stonden de Amsterdamse leerlingen hen al op te wachten in theater M-Lab.
Na het ‘geboortespel’ werd de groep verdeeld en begon volgende onderdeel, ‘het gerucht’. Een verhaaltje van vijf regels werd aan één persoon verteld die het vervolgens aan de volgende persoon doorvertelde. Na tien mensen was het de vraag wat er over zou blijven van het oorspronkelijke verhaal. De leerlingen bleken een kleurrijke fantasie te hebben. Zo veranderde een ‘lange man met een rood petje’ in een
‘blauwe smurf met een rode neus’. Er werd afgesloten met een evaluatie van het namenspel. De leerlingen werden getest op het aantal namen dat ze hadden onthouden. Een aantal oplettende leerlingen hadden geen enkele moeite met het opnoemen van leerlingen uit de andere klas.
Op de markt Aan het eind van de ochtend gingen de leerlingen in vier gemengde groepen naar buiten. Ze moesten op de markt in Amsterdam producten kopen die betrekking hadden op het thema wat ze hadden meegekregen. Elk thema had te maken met een land en door op de markt rond te struinen kregen de Almeerders een indruk van Amsterdam en eveneens van verschillende culturen. Tussendoor konden ze natuurlijk op krachten komen door een stevige lunch. Daarna kregen ze een rondleiding door het schoolgebouw van ROC ASA IJdoor. Vervolgens mochten de gekochte producten worden gepresenteerd aan de groep. Zonder presentatietraining klaarden de leerlingen deze opdracht. Uiteindelijk waren er een aantal zeer gelukkige leerlingen die waren verkozen tot ‘beste deelnemer van de dag’. Youssra van de ‘Amsterdam groep’ en Nadia van de ‘Almere groep’ mochten de prijzen in ontvangst nemen. Uiteindelijk had elke leerling dit verdiend,maar een beetje competitie is niet verkeerd. Reden des te meer om tijdens het tegenbezoek in Almere extra hun best te doen.
Dag #2 Een maand later was het de beurt aan de Amsterdamse leerlingen om het Groenhorstcollege te bezoeken. Vanuit
Amsterdam Noord kwamen de leerlingen samen met docenten Beernoud en Jaap naar het verre Almere. Vol goede moed stapten alle leerlingen uit de bus en traden het Almeerse schoolgebouw binnen. Onwennig keken ze om zich heen en waar er de vorige keer nog gegniffeld werd, was het dit keer opvallend stilr. Deze stilte was enigszins voorspeld en de komst van standup comedian Aries was dan ook een mooie uitkomst. Aries kreeg zowel de leerlingen als de begeleiders behoorlijk aan het lachen en de toon was gezet.
Les met een buddy Maar genoeg gelachen, er was werk aan de winkel! Stond de vorige uitwisseling in het teken van ‘de ontmoeting’, vandaag stond in het teken van het verkennen en het samenwerken van het onderwijs op een groene school. De bekende vakken zoals Nederlands, Engels en Wiskunde zijn algemeen, maar de specifieke vakken zoals dierverzorging en VAP (verwerking agrarische producten) was helemaal nieuw voor de gastklas. De groep werd net als de vorige uitwisseling in vieren verdeeld en elke groep volgde 45 minuten een les. Bovendien kreeg elke leerling een buddy uit de andere klas. Zo zagen we de leerlingen met elkaar roomboterkoek en bloemstukjes maken. Er werd een les drama gegeven, waar omgaan met conflicten centraal stond. En er werden zelfs slangen geaaid. Een enkeling bleef het eng vinden, maar er was gelukkig een ervaren docent dierenverzorging bij die de leerlingen op hun gemak stelde. Ook enkele buddy’s hadden hier oog voor en deden voor hoe ze de dieren konden vasthouden. Een aantal bikkels uit Amsterdam vonden het absoluut niet eng.
Haagse Johnnie en Marokkaanse Ahmed Na vier lessen te hebben gevolgd, inclusief een break voor een broodje en drankje ,was het einde van het programma in zicht. Terugblikken op de dag en in het openbaar je mening geven was voor weinig leerlingen een onderdeel waar naar werd uitgekeken, daarom volgde er een korte sketch. Dit keer geen professionele komediant, zoals in de ochtend, maar begeleiders Mohamed Bourik en Hatim Filali transformeerden in Haagse Johnnie en Marokkaanse Ahmed. Zij blikten terug op de dag en haalden enkele leerlingen uit het publiek om dit samen met hen te doen. Er werd volop gelachen en niets of niemand bleef gespaard.
Twee prijzen Na het optreden van deze semikomedianten mocht er ook dit keer een prijs worden uitgereikt. Aan het publiek werd gevraagd wie de prijs toebehoorde. Onder hen bevond zich een Amsterdamse leerling, ‘want hij had zich toch wel erg ingezet’, aldus de Amsterdamse Joel. Zijn Almeerse maatje Nathan knikte instemmend en had ook de prijs willen ontvangen. Hadden beide heren een vooruitziende blik? Hoe hebben de leerlingen er zich vanaf gebracht om de hele dag, vier lessen lang met hun buddy samen te werken? De onafhankelijke jury, bestaande uit de vakbegeleiders en de groepsbegeleiding kozen voor Joel en Nathan. Beiden mochten een prijs in ontvangst nemen. Na de prijsuitreiking was het afscheid nemen aangebroken. Werd er tijdens de vorige uitwisseling nog voorzichtig afgetast, tijdens deze uitwisseling werd er druk om msn-adressen gevraagd.
blz
25
Dag #1
Jouw klas, mijn klas
bij hun Amsterdamse leeftijdsgenoten, daarna was het de beurt aan de Amsterdammers om op bezoek te gaan
Het gerucht…
lende scholen. ‘Jouw klas, mijn klas’ bracht leerlingen van het Groenhorst College uit Almere en leerlingen van het ROC ASA IJdoorn uit Amsterdam bij elkaar en liet ze kennis maken met elkaars omgeving en opleiding. Eerst waren de leerlingen uit Almere op bezoek
in Almere.
24
Geboortespel Daphne Sellier, de instructeur van de ochtend gunde de twee groepen geen tijd om elkaar van een afstand te bestuderen. De eerste opdracht kregen ze direct bij binnenkomst en dat betekende voor de leerlingen dat ze moesten samenwerken. In een rap tempo moesten alle leerlingen binnen tien minuten op volgorde van geboortedatum gaan staan. Op deze manier maakten ze direct contact en resulteerde dit in één lange gemengde rij. De leerlingen stelden zich aan elkaar voor en moesten zoveel mogelijk namen onthouden. Een beetje onwennig, eng en ook wel heel erg spannend. Bij de één uitte zich dit in gegiechel en de ander liep stoer door de zaal terwijl weer een ander het niet eng vond om met iemand een praatje te maken.
Twee bezoekdagen, twee klassen van twee verschil-
blz
De eerste dag begon vroeg voor de leerlingen uit Almere. Gezamenlijk stapte de groep van dertig leerlingen donderdagochtend in de bus om te vertrekken naar Amsterdam. Druk pratend over wat ze te wachten stond verruilden ze voor één dag hun geliefde groene school in Almere voor Amsterdam. Het thema van de dag was ‘de ontmoeting’. Aangekomen in Amsterdam Noord stonden de Amsterdamse leerlingen hen al op te wachten in theater M-Lab.
Na het ‘geboortespel’ werd de groep verdeeld en begon volgende onderdeel, ‘het gerucht’. Een verhaaltje van vijf regels werd aan één persoon verteld die het vervolgens aan de volgende persoon doorvertelde. Na tien mensen was het de vraag wat er over zou blijven van het oorspronkelijke verhaal. De leerlingen bleken een kleurrijke fantasie te hebben. Zo veranderde een ‘lange man met een rood petje’ in een
‘blauwe smurf met een rode neus’. Er werd afgesloten met een evaluatie van het namenspel. De leerlingen werden getest op het aantal namen dat ze hadden onthouden. Een aantal oplettende leerlingen hadden geen enkele moeite met het opnoemen van leerlingen uit de andere klas.
Op de markt Aan het eind van de ochtend gingen de leerlingen in vier gemengde groepen naar buiten. Ze moesten op de markt in Amsterdam producten kopen die betrekking hadden op het thema wat ze hadden meegekregen. Elk thema had te maken met een land en door op de markt rond te struinen kregen de Almeerders een indruk van Amsterdam en eveneens van verschillende culturen. Tussendoor konden ze natuurlijk op krachten komen door een stevige lunch. Daarna kregen ze een rondleiding door het schoolgebouw van ROC ASA IJdoor. Vervolgens mochten de gekochte producten worden gepresenteerd aan de groep. Zonder presentatietraining klaarden de leerlingen deze opdracht. Uiteindelijk waren er een aantal zeer gelukkige leerlingen die waren verkozen tot ‘beste deelnemer van de dag’. Youssra van de ‘Amsterdam groep’ en Nadia van de ‘Almere groep’ mochten de prijzen in ontvangst nemen. Uiteindelijk had elke leerling dit verdiend,maar een beetje competitie is niet verkeerd. Reden des te meer om tijdens het tegenbezoek in Almere extra hun best te doen.
Dag #2 Een maand later was het de beurt aan de Amsterdamse leerlingen om het Groenhorstcollege te bezoeken. Vanuit
Amsterdam Noord kwamen de leerlingen samen met docenten Beernoud en Jaap naar het verre Almere. Vol goede moed stapten alle leerlingen uit de bus en traden het Almeerse schoolgebouw binnen. Onwennig keken ze om zich heen en waar er de vorige keer nog gegniffeld werd, was het dit keer opvallend stilr. Deze stilte was enigszins voorspeld en de komst van standup comedian Aries was dan ook een mooie uitkomst. Aries kreeg zowel de leerlingen als de begeleiders behoorlijk aan het lachen en de toon was gezet.
Les met een buddy Maar genoeg gelachen, er was werk aan de winkel! Stond de vorige uitwisseling in het teken van ‘de ontmoeting’, vandaag stond in het teken van het verkennen en het samenwerken van het onderwijs op een groene school. De bekende vakken zoals Nederlands, Engels en Wiskunde zijn algemeen, maar de specifieke vakken zoals dierverzorging en VAP (verwerking agrarische producten) was helemaal nieuw voor de gastklas. De groep werd net als de vorige uitwisseling in vieren verdeeld en elke groep volgde 45 minuten een les. Bovendien kreeg elke leerling een buddy uit de andere klas. Zo zagen we de leerlingen met elkaar roomboterkoek en bloemstukjes maken. Er werd een les drama gegeven, waar omgaan met conflicten centraal stond. En er werden zelfs slangen geaaid. Een enkeling bleef het eng vinden, maar er was gelukkig een ervaren docent dierenverzorging bij die de leerlingen op hun gemak stelde. Ook enkele buddy’s hadden hier oog voor en deden voor hoe ze de dieren konden vasthouden. Een aantal bikkels uit Amsterdam vonden het absoluut niet eng.
Haagse Johnnie en Marokkaanse Ahmed Na vier lessen te hebben gevolgd, inclusief een break voor een broodje en drankje ,was het einde van het programma in zicht. Terugblikken op de dag en in het openbaar je mening geven was voor weinig leerlingen een onderdeel waar naar werd uitgekeken, daarom volgde er een korte sketch. Dit keer geen professionele komediant, zoals in de ochtend, maar begeleiders Mohamed Bourik en Hatim Filali transformeerden in Haagse Johnnie en Marokkaanse Ahmed. Zij blikten terug op de dag en haalden enkele leerlingen uit het publiek om dit samen met hen te doen. Er werd volop gelachen en niets of niemand bleef gespaard.
Twee prijzen Na het optreden van deze semikomedianten mocht er ook dit keer een prijs worden uitgereikt. Aan het publiek werd gevraagd wie de prijs toebehoorde. Onder hen bevond zich een Amsterdamse leerling, ‘want hij had zich toch wel erg ingezet’, aldus de Amsterdamse Joel. Zijn Almeerse maatje Nathan knikte instemmend en had ook de prijs willen ontvangen. Hadden beide heren een vooruitziende blik? Hoe hebben de leerlingen er zich vanaf gebracht om de hele dag, vier lessen lang met hun buddy samen te werken? De onafhankelijke jury, bestaande uit de vakbegeleiders en de groepsbegeleiding kozen voor Joel en Nathan. Beiden mochten een prijs in ontvangst nemen. Na de prijsuitreiking was het afscheid nemen aangebroken. Werd er tijdens de vorige uitwisseling nog voorzichtig afgetast, tijdens deze uitwisseling werd er druk om msn-adressen gevraagd.
blz
25
Ambitieus
wijkbewoners elkaar konden ontmoeten. Het was een groot succes!.”
organisatietalent
Op iemand afstappen “Evenementen organiseren was niet het enige dat ik in het K!X-team deed. We zijn ook bij twee debatten voor jongeren geweest. Het ene debat ging over discriminatie en racisme. Het andere debat ging over hoe je een baantje kunt krijgen. Daar heb ik geleerd: wat mensen ook zeggen, je moet voor jezelf opkomen. Sinds die debatten weet ik hoe ik op iemand af moet stappen als ik ooit een sollicitatiegesprek heb.”
van K!X-team
Communiceren en netwerken “Een andere activiteit met het K!X-team was een werkbezoek aan de politieacademie. Daar hebben we veel positieve reacties op gehad en daarom is het zo leuk om dingen te regelen. Je leert veel
Ingeline Mauritia (16) is klaar met haar vmboopleiding Handel en Administratie die ze volgde op het Christelijk College in Zeist. Tijdens haar schooltijd zat ze drie jaar in het K!X-team, wat haar de gelegenheid gaf om zich te ontwikkelen. Tekst: Lisette Verhagen
blz
26
van zulke activiteiten organiseren. Als ik ooit een evenement moet organiseren, dan weet ik hoe dat moet. Daarnaast leerde het hele team met elkaar te communiceren, en te netwerken met andere leerlingen en mensen van organisaties. De leraren bekeken me ook anders; ze zagen dat ik ambitieus was. Naast netwerken leerde ik veel over banen en beroepskeuzes. Mijn deelname aan het K!X-team zal mij daardoor verder helpen in mijn carrière.”
Mijn deelname aan K!X helpt mij verder in mijn carrière
“Ik vond onze schoolfeesten zo saai. Nooit een leuk thema of een goede dj. Daar wilde ik iets aan veranderen en daarom ben ik bij de leerlingenraad gegaan. Ik zat een jaar in de leerlingenraad toen we een stapje verder wilden gaan. Samen met een docent richtten we een K!X-team op. Het team bestond uit verschillende commissies en ik werd voorzitter van de feestcommissie. Ik plande de vergaderingen en zorgde er voor dat alles goed verliep”
Ontmoeting in de wijk “Met de commissie hebben we een wijkfeest georganiseerd. De mensen die bij het Christelijk College in de buurt wonen dachten slecht over de leerlingen. En eerlijk is eerlijk: we zorgden ook voor geluidsoverlast. Het was tijd dat ze anders over ons gingen denken. We hebben toen een evenement georganiseerd waar de leerlingen en de
blz
27
Ambitieus
wijkbewoners elkaar konden ontmoeten. Het was een groot succes!.”
organisatietalent
Op iemand afstappen “Evenementen organiseren was niet het enige dat ik in het K!X-team deed. We zijn ook bij twee debatten voor jongeren geweest. Het ene debat ging over discriminatie en racisme. Het andere debat ging over hoe je een baantje kunt krijgen. Daar heb ik geleerd: wat mensen ook zeggen, je moet voor jezelf opkomen. Sinds die debatten weet ik hoe ik op iemand af moet stappen als ik ooit een sollicitatiegesprek heb.”
van K!X-team
Communiceren en netwerken “Een andere activiteit met het K!X-team was een werkbezoek aan de politieacademie. Daar hebben we veel positieve reacties op gehad en daarom is het zo leuk om dingen te regelen. Je leert veel
Ingeline Mauritia (16) is klaar met haar vmboopleiding Handel en Administratie die ze volgde op het Christelijk College in Zeist. Tijdens haar schooltijd zat ze drie jaar in het K!X-team, wat haar de gelegenheid gaf om zich te ontwikkelen. Tekst: Lisette Verhagen
blz
26
van zulke activiteiten organiseren. Als ik ooit een evenement moet organiseren, dan weet ik hoe dat moet. Daarnaast leerde het hele team met elkaar te communiceren, en te netwerken met andere leerlingen en mensen van organisaties. De leraren bekeken me ook anders; ze zagen dat ik ambitieus was. Naast netwerken leerde ik veel over banen en beroepskeuzes. Mijn deelname aan het K!X-team zal mij daardoor verder helpen in mijn carrière.”
Mijn deelname aan K!X helpt mij verder in mijn carrière
“Ik vond onze schoolfeesten zo saai. Nooit een leuk thema of een goede dj. Daar wilde ik iets aan veranderen en daarom ben ik bij de leerlingenraad gegaan. Ik zat een jaar in de leerlingenraad toen we een stapje verder wilden gaan. Samen met een docent richtten we een K!X-team op. Het team bestond uit verschillende commissies en ik werd voorzitter van de feestcommissie. Ik plande de vergaderingen en zorgde er voor dat alles goed verliep”
Ontmoeting in de wijk “Met de commissie hebben we een wijkfeest georganiseerd. De mensen die bij het Christelijk College in de buurt wonen dachten slecht over de leerlingen. En eerlijk is eerlijk: we zorgden ook voor geluidsoverlast. Het was tijd dat ze anders over ons gingen denken. We hebben toen een evenement georganiseerd waar de leerlingen en de
blz
27
Veel jongeren hebben moeite om in de spiegel te kijken. En om verantwoordelijkheid te nemen voor hun leven en de keuzes die ze daarin maken. Met plannen en organiseren hebben ze vaak weinig ervaring. Specifieke en haalbare doelen stellen is niet aan hen besteed. Hoe komt het dat jongeren vaak zo weinig inzicht hebben in hun handelen? En hoe kunnen we dit tij keren? Graag deel ik mijn persoonlijke ervaringen met jullie - over de jongeren die ik tegenkom, met wie ik zo graag samenwerk. Geregeld maak ik op scholen jongeren mee die aangeven dat ze niet weten wat ze willen met hun leven, en werkelijk geen idee hebben waarom ze juist voor die opleiding hebben gekozen. Als ze het moeilijk hebben, of wanneer ze in de problemen zitten ligt dat – volgens henzelf - aan de school, de leraar, hun ouders, de leerplichtambtenaar, de politie of Jeugdzorg. Zwelgend in een slachtofferrol, wijzend naar anderen.
Persoonlijke problemen
Zelfkennis door empowerment
‘Ik hou jongeren een spiegel voor’
blz
28
Ook ontmoet ik geregeld jongeren met een verstoord dagritme. Ze slapen pas laat in de nacht en kunnen ‘s ochtends slechts met grote moeite wakker worden om naar school te gaan. Door vele uren achter pc of tv ontwikkelen ze een slaapstoornis waar ze niet goed mee weten om te gaan. Ik ben zelfs een keer een jongen tegengekomen die niet geslapen had en rechtstreeks van straat naar school kwam. Moe en slaperig volgde hij de training. Overigens wel knap dat hij toch de moeite nam om te komen... Hij maakte een keuze om naar school te gaan. Wat mij verdriet doet zijn jongeren die in hun thuissituatie veel problemen kennen. De een heeft zijn moeder verloren, van de ander liggen de ouders in scheiding en weer een ander gebruikt harddrugs of zit in de criminaliteit. Met een beetje meer tijd en aandacht kun je veel voor elkaar krijgen bij deze jongeren. Zij zoeken naar veiligheid en rust, maar weten vaak niet hoe ze dit voor elkaar kunnen krijgen.
Om bovenstaand tij te keren, moeten we meer inzicht krijgen in deze jongeren. Wat beweegt hen? Waar lopen ze tegenaan? Krijgen ze voldoende aandacht? Alleen al de bejegening en aandacht zorgt voor een opening en mogelijk een gedragsverandering.
Inspiratie Binnen het K!X-project bieden we jongeren een Empowermenttraining. Een dagdeel lang houden we ze een spiegel voor, stellen dromen en doelen scherp(er) en leren ze omgaan met tegenslagen. En dat werkt!.Jongeren gaan nadenken over de keuzes die ze maken, hun eigen aandeel in het geheel, en hun kwaliteiten en minder ontwikkelde kwaliteiten. Empowermenttrainingen wekken zo bewustwording en zelfkennis op. Met de leerlingen zoek ik naar hun inspiratiebron. Dit kan een moeder of vader zijn, een docent, het geloof of een artiest of acteur. Voor veel jongeren ben ik als Marokkaanse Nederlander een rolmodel. Ik vertel over mijn achtergrond en verleden. Over mijn dilemma’s en keuzes, mijn opleiding en werkervaring. Dit vinden de meeste jongeren zeer interessant.
Eigen kracht In de training benadruk ik het belang van kennis en de waarde van kennis in de maatschappij. Aan kennis zit immers ook een prijskaartje vast, want als iemand zonder startkwalificatie verdien je minder op de arbeidsmarkt, dan wanneer je een mbo- of hbo-diploma hebt. Wat doe je wanneer je vastloopt en er niet meer weet uit te komen? Je toevlucht zoeken in drugs en alcohol, je afsluiten en er met niemand over praten? Vaak vertrouwen deze jongeren niet veel mensen in hun omgeving. In de training bied ik ze mogelijkheden voor het zoeken van hulp bij bepaalde situaties, bijvoorbeeld alcohol- of gokverslaving. Met deze training willen we jongeren versterken in hun eigenheid en kunnen. We willen dat ze vanuit de eigen kracht hun leven weer gaan oppakken. Jamal Chrifi, projectleider K!X en trainer
K!X-training Empowerment - uitgaan van je eigen kracht (trainingstijd ongeveer 2 uur) Doel van de training Deze training is bedoeld om het beste uit jezelf te halen. Je krijgt meer zelfinzicht: waar ben je goed in en wat moet je nog verbeteren? Hoe zorg je ervoor dat anderen je serieus nemen en dat er naar je geluisterd wordt? Door deze training ga je echt stevig in je schoenen staan! Inhoud van de training
Je doel/droom? Stel korte termijn doelen en lange termijn doelen. Welke stappen zet je naar je doel? Wat heb je nodig? (op reis gaan, een diploma halen, etc.) Wat ga je dan doen? Oefening Schrijf vijf doelen op. Zet de doelen op een rij. Wanneer wil je je doel bereikt hebben? Wat heb je nodig om je doel te bereiken? Wie kan je helpen om je doel te bereiken?
1. Introductie en kennismaking
3. Wat kun je leren?
2. H et begin: Wil je kiezen en waar kies je voor?
Kennis: waar haal je kennis vandaan? Het belang van kennis van de taal en communiceren, kennis van de maatschappij en politiek, kennis van je vak (vakbekwaamheid).
Wat wil je zijn? Succes of mislukking, sterk of zielig, zelfstandig of afhankelijk, zelfverantwoordelijk of slachtoffer, leider of volger?
Sterke en minder sterke kwaliteiten: leer ze te kennen!
Tien eigenschappen van succesvolle mensen Een geheim recept voor succes bestaat niet, maar K!X wil je toch op de goede weg zetten door tien karakteristieken van succesvolle mensen op een rij te zetten. 1. Ze weten wat ze willen. Succesvolle mensen hebben duidelijk afgelijnde doelstellingen en weten hoe ze die gaan bereiken. Ze worden niet snel beïnvloed door ideeën of meningen van anderen. Succesvolle mensen hebben een sterk karakter en raken niet afgeleid door bijzaken. 2. Ze werken hard. Succesvolle mensen werken aan de zaken die gedaan moeten worden, niet de zaken die ze graag zouden doen. Ze schrikken er dan ook niet voor terug om extra te presteren. Ze zijn gericht op actie, niet eender welke, maar actie die hen dichter brengt bij het realiseren van hun doelen. 3. Ze geven niet op. Enkel doorzetters zijn bestemd voor succes, ze houden langer vol dan alle anderen. Suc-
cesvolle mensen verdragen geen mislukkingen, maar buigen problemen om in oplossingen. Ze brengen zaken, waarvan iedereen zegt dat ze onmogelijk te realiseren zijn, tot een goed einde. 4. Ze stoppen niet met leren. Succesvolle mensen willen alles weten over alles. Ze studeren, stellen vragen, lezen… Ze zijn constant bezig met zich verder te ontwikkelen: hun persoonlijkheid, hun leiderschapskwaliteiten, elk aspect wordt bestudeerd en verbeterd. 5. Ze zijn positief ingesteld. Succesvolle mensen hebben geloof in zichzelf en hun capaciteiten. Ze weten dat ze hun doelstellingen zullen bereiken en dat ze alle mogelijke moeilijkheden aankunnen. Ze concentreren zich op succes en niet op mislukking. 6. Ze zijn vriendelijk en sociaal. Succesvolle mensen besteden veel aandacht aan relaties, zowel zakelijke als
Oefening Schrijf drie sterke kwaliteiten en drie ontwikkelpunten/leerpunten op. Ontdek je persoonlijke eigenschappen. 4. Omgaan met problemen en tegenslagen Problemen: In het gezin, drugs/alcohol, discriminatie, schulden, gokverslaving et cetera. Maar ook angst, spanning en stress, haat en woede, een minderwaardigheidscomplex, machteloosheid, overlijden van dierbaren. Oefening Schrijf je problemen op. Zet er een of twee oplossing achter. 5. Evaluatie: Hoe vond je de training? Wat heb je eraan gehad?
vriendschappelijke. Ze omringen zich met mensen die hen steunen en kunnen helpen bij hun werkzaamheden. 7. Ze nemen verantwoordelijkheid op voor hun acties. Succesvolle mensen durven toe te geven dat ze een fout gemaakt hebben. Ze zoeken geen excuses of zondebokken, maar ze zullen alles doen om hun fout recht te zetten. 8. Ze zijn ontspannen en realistisch. Succesvolle mensen panikeren zelden en nemen geen impulsieve beslissingen. Ook in stressvolle periodes houden ze het hoofd koel. Geduld en gevoel voor humor zijn hun troeven. 9. Ze durven risico’s te nemen. Succesvolle mensen hebben geen angst om het bekende terrein te verlaten. Ze zijn altijd op zoek naar nieuwe uitdagingen en eens ze er een gevonden hebben, werken ze vol overtuiging aan deze nieuwe opdracht. 10. Ze zijn eerlijk. Succesvolle mensen zijn betrouwbaar, anders zouden ze nooit succesvol geworden en gebleven zijn.
blz
29
Veel jongeren hebben moeite om in de spiegel te kijken. En om verantwoordelijkheid te nemen voor hun leven en de keuzes die ze daarin maken. Met plannen en organiseren hebben ze vaak weinig ervaring. Specifieke en haalbare doelen stellen is niet aan hen besteed. Hoe komt het dat jongeren vaak zo weinig inzicht hebben in hun handelen? En hoe kunnen we dit tij keren? Graag deel ik mijn persoonlijke ervaringen met jullie - over de jongeren die ik tegenkom, met wie ik zo graag samenwerk. Geregeld maak ik op scholen jongeren mee die aangeven dat ze niet weten wat ze willen met hun leven, en werkelijk geen idee hebben waarom ze juist voor die opleiding hebben gekozen. Als ze het moeilijk hebben, of wanneer ze in de problemen zitten ligt dat – volgens henzelf - aan de school, de leraar, hun ouders, de leerplichtambtenaar, de politie of Jeugdzorg. Zwelgend in een slachtofferrol, wijzend naar anderen.
Persoonlijke problemen
Zelfkennis door empowerment
‘Ik hou jongeren een spiegel voor’
blz
28
Ook ontmoet ik geregeld jongeren met een verstoord dagritme. Ze slapen pas laat in de nacht en kunnen ‘s ochtends slechts met grote moeite wakker worden om naar school te gaan. Door vele uren achter pc of tv ontwikkelen ze een slaapstoornis waar ze niet goed mee weten om te gaan. Ik ben zelfs een keer een jongen tegengekomen die niet geslapen had en rechtstreeks van straat naar school kwam. Moe en slaperig volgde hij de training. Overigens wel knap dat hij toch de moeite nam om te komen... Hij maakte een keuze om naar school te gaan. Wat mij verdriet doet zijn jongeren die in hun thuissituatie veel problemen kennen. De een heeft zijn moeder verloren, van de ander liggen de ouders in scheiding en weer een ander gebruikt harddrugs of zit in de criminaliteit. Met een beetje meer tijd en aandacht kun je veel voor elkaar krijgen bij deze jongeren. Zij zoeken naar veiligheid en rust, maar weten vaak niet hoe ze dit voor elkaar kunnen krijgen.
Om bovenstaand tij te keren, moeten we meer inzicht krijgen in deze jongeren. Wat beweegt hen? Waar lopen ze tegenaan? Krijgen ze voldoende aandacht? Alleen al de bejegening en aandacht zorgt voor een opening en mogelijk een gedragsverandering.
Inspiratie Binnen het K!X-project bieden we jongeren een Empowermenttraining. Een dagdeel lang houden we ze een spiegel voor, stellen dromen en doelen scherp(er) en leren ze omgaan met tegenslagen. En dat werkt!.Jongeren gaan nadenken over de keuzes die ze maken, hun eigen aandeel in het geheel, en hun kwaliteiten en minder ontwikkelde kwaliteiten. Empowermenttrainingen wekken zo bewustwording en zelfkennis op. Met de leerlingen zoek ik naar hun inspiratiebron. Dit kan een moeder of vader zijn, een docent, het geloof of een artiest of acteur. Voor veel jongeren ben ik als Marokkaanse Nederlander een rolmodel. Ik vertel over mijn achtergrond en verleden. Over mijn dilemma’s en keuzes, mijn opleiding en werkervaring. Dit vinden de meeste jongeren zeer interessant.
Eigen kracht In de training benadruk ik het belang van kennis en de waarde van kennis in de maatschappij. Aan kennis zit immers ook een prijskaartje vast, want als iemand zonder startkwalificatie verdien je minder op de arbeidsmarkt, dan wanneer je een mbo- of hbo-diploma hebt. Wat doe je wanneer je vastloopt en er niet meer weet uit te komen? Je toevlucht zoeken in drugs en alcohol, je afsluiten en er met niemand over praten? Vaak vertrouwen deze jongeren niet veel mensen in hun omgeving. In de training bied ik ze mogelijkheden voor het zoeken van hulp bij bepaalde situaties, bijvoorbeeld alcohol- of gokverslaving. Met deze training willen we jongeren versterken in hun eigenheid en kunnen. We willen dat ze vanuit de eigen kracht hun leven weer gaan oppakken. Jamal Chrifi, projectleider K!X en trainer
K!X-training Empowerment - uitgaan van je eigen kracht (trainingstijd ongeveer 2 uur) Doel van de training Deze training is bedoeld om het beste uit jezelf te halen. Je krijgt meer zelfinzicht: waar ben je goed in en wat moet je nog verbeteren? Hoe zorg je ervoor dat anderen je serieus nemen en dat er naar je geluisterd wordt? Door deze training ga je echt stevig in je schoenen staan! Inhoud van de training
Je doel/droom? Stel korte termijn doelen en lange termijn doelen. Welke stappen zet je naar je doel? Wat heb je nodig? (op reis gaan, een diploma halen, etc.) Wat ga je dan doen? Oefening Schrijf vijf doelen op. Zet de doelen op een rij. Wanneer wil je je doel bereikt hebben? Wat heb je nodig om je doel te bereiken? Wie kan je helpen om je doel te bereiken?
1. Introductie en kennismaking
3. Wat kun je leren?
2. H et begin: Wil je kiezen en waar kies je voor?
Kennis: waar haal je kennis vandaan? Het belang van kennis van de taal en communiceren, kennis van de maatschappij en politiek, kennis van je vak (vakbekwaamheid).
Wat wil je zijn? Succes of mislukking, sterk of zielig, zelfstandig of afhankelijk, zelfverantwoordelijk of slachtoffer, leider of volger?
Sterke en minder sterke kwaliteiten: leer ze te kennen!
Tien eigenschappen van succesvolle mensen Een geheim recept voor succes bestaat niet, maar K!X wil je toch op de goede weg zetten door tien karakteristieken van succesvolle mensen op een rij te zetten. 1. Ze weten wat ze willen. Succesvolle mensen hebben duidelijk afgelijnde doelstellingen en weten hoe ze die gaan bereiken. Ze worden niet snel beïnvloed door ideeën of meningen van anderen. Succesvolle mensen hebben een sterk karakter en raken niet afgeleid door bijzaken. 2. Ze werken hard. Succesvolle mensen werken aan de zaken die gedaan moeten worden, niet de zaken die ze graag zouden doen. Ze schrikken er dan ook niet voor terug om extra te presteren. Ze zijn gericht op actie, niet eender welke, maar actie die hen dichter brengt bij het realiseren van hun doelen. 3. Ze geven niet op. Enkel doorzetters zijn bestemd voor succes, ze houden langer vol dan alle anderen. Suc-
cesvolle mensen verdragen geen mislukkingen, maar buigen problemen om in oplossingen. Ze brengen zaken, waarvan iedereen zegt dat ze onmogelijk te realiseren zijn, tot een goed einde. 4. Ze stoppen niet met leren. Succesvolle mensen willen alles weten over alles. Ze studeren, stellen vragen, lezen… Ze zijn constant bezig met zich verder te ontwikkelen: hun persoonlijkheid, hun leiderschapskwaliteiten, elk aspect wordt bestudeerd en verbeterd. 5. Ze zijn positief ingesteld. Succesvolle mensen hebben geloof in zichzelf en hun capaciteiten. Ze weten dat ze hun doelstellingen zullen bereiken en dat ze alle mogelijke moeilijkheden aankunnen. Ze concentreren zich op succes en niet op mislukking. 6. Ze zijn vriendelijk en sociaal. Succesvolle mensen besteden veel aandacht aan relaties, zowel zakelijke als
Oefening Schrijf drie sterke kwaliteiten en drie ontwikkelpunten/leerpunten op. Ontdek je persoonlijke eigenschappen. 4. Omgaan met problemen en tegenslagen Problemen: In het gezin, drugs/alcohol, discriminatie, schulden, gokverslaving et cetera. Maar ook angst, spanning en stress, haat en woede, een minderwaardigheidscomplex, machteloosheid, overlijden van dierbaren. Oefening Schrijf je problemen op. Zet er een of twee oplossing achter. 5. Evaluatie: Hoe vond je de training? Wat heb je eraan gehad?
vriendschappelijke. Ze omringen zich met mensen die hen steunen en kunnen helpen bij hun werkzaamheden. 7. Ze nemen verantwoordelijkheid op voor hun acties. Succesvolle mensen durven toe te geven dat ze een fout gemaakt hebben. Ze zoeken geen excuses of zondebokken, maar ze zullen alles doen om hun fout recht te zetten. 8. Ze zijn ontspannen en realistisch. Succesvolle mensen panikeren zelden en nemen geen impulsieve beslissingen. Ook in stressvolle periodes houden ze het hoofd koel. Geduld en gevoel voor humor zijn hun troeven. 9. Ze durven risico’s te nemen. Succesvolle mensen hebben geen angst om het bekende terrein te verlaten. Ze zijn altijd op zoek naar nieuwe uitdagingen en eens ze er een gevonden hebben, werken ze vol overtuiging aan deze nieuwe opdracht. 10. Ze zijn eerlijk. Succesvolle mensen zijn betrouwbaar, anders zouden ze nooit succesvol geworden en gebleven zijn.
blz
29
Een kijkje in de keuken van Amsterdam
blz
30
Leerlingen van het Vaderrijn College uit Utrecht gingen op werkbezoek naar het stadhuis van Amsterdam. Het kloppend hart van onze hoofdstad. Vanuit het stadhuis wordt de stad bestuurd. Daar wordt het beleid bepaald en worden beslissingen genomen die voor alle inwoners van belang zijn. Hoe gaat dat in zijn werk? Welke functies zijn er binnen het stadhuis? En hoe verloopt een raadsvergadering? Het werkbezoek had als doel inzicht te krijgen in al deze aspecten. En om jongeren zichzelf te laten presenteren! De ‘training on the job’ over communiceren en presenteren, die daaraan vooraf ging, kwam goed van pas. Zeker als je ex-burgemeester Job Cohen op de wandelgangen tegenkomt…
Het bedrijfsbezoek aan de gemeente Amsterdam was voor veel leerlingen zeer leerzaam. Ze kregen een training ‘on the job’ waarbij ze leerden zichzelf te presenteren en hun netwerken uit te bouwen. Door de rondleiding verdwenen bij veel lerlingen de vooroordelen t.o.v. de samenstelling van de gemeenteraad omdat ze ontdekten dat er in de gemeenteraad een grote diversiteit aan mensen werkzaam is. Ze gingen er aanvankelijk van uit dat daar alleen autochtone Nederlanders
werkten. Ook vonden ze het werk van raadsleden erg leuk, omdat ze er in eerste instantie vanuit gingen dat dit een saaie kantoorbaan zou zijn. Politici zijn ‘gewone’ mensen Van de wijze van vergaderen konden zij ook leren, want binnen K!X moet je ook vergaderen met elkaar. Ten slotte werd hen duidelijk dat politici ook ‘gewone’ mensen zijn. Het contact met de gemeenteraad droeg bij aan het zelfvertrouwen van de leerlingen. Een
leerling durfde een vraag te stellen aan voormalig burgemeester Job Cohen, die op verzoek van de leerling de burgemeester van Utrecht inschakelde om een bezoek te brengen aan het Vaderrijn College te Utrecht. Dit bezoek heeft ook plaatsgevonden. Een aantal leerlingen kregen het voor elkaar, gesterkt door de training ‘on the job’ om aan verschillende medewerkers een visitekaartje te geven en naar de mogelijkheden voor een stageplek te vragen.
blz
31
Een kijkje in de keuken van Amsterdam
blz
30
Leerlingen van het Vaderrijn College uit Utrecht gingen op werkbezoek naar het stadhuis van Amsterdam. Het kloppend hart van onze hoofdstad. Vanuit het stadhuis wordt de stad bestuurd. Daar wordt het beleid bepaald en worden beslissingen genomen die voor alle inwoners van belang zijn. Hoe gaat dat in zijn werk? Welke functies zijn er binnen het stadhuis? En hoe verloopt een raadsvergadering? Het werkbezoek had als doel inzicht te krijgen in al deze aspecten. En om jongeren zichzelf te laten presenteren! De ‘training on the job’ over communiceren en presenteren, die daaraan vooraf ging, kwam goed van pas. Zeker als je ex-burgemeester Job Cohen op de wandelgangen tegenkomt…
Het bedrijfsbezoek aan de gemeente Amsterdam was voor veel leerlingen zeer leerzaam. Ze kregen een training ‘on the job’ waarbij ze leerden zichzelf te presenteren en hun netwerken uit te bouwen. Door de rondleiding verdwenen bij veel lerlingen de vooroordelen t.o.v. de samenstelling van de gemeenteraad omdat ze ontdekten dat er in de gemeenteraad een grote diversiteit aan mensen werkzaam is. Ze gingen er aanvankelijk van uit dat daar alleen autochtone Nederlanders
werkten. Ook vonden ze het werk van raadsleden erg leuk, omdat ze er in eerste instantie vanuit gingen dat dit een saaie kantoorbaan zou zijn. Politici zijn ‘gewone’ mensen Van de wijze van vergaderen konden zij ook leren, want binnen K!X moet je ook vergaderen met elkaar. Ten slotte werd hen duidelijk dat politici ook ‘gewone’ mensen zijn. Het contact met de gemeenteraad droeg bij aan het zelfvertrouwen van de leerlingen. Een
leerling durfde een vraag te stellen aan voormalig burgemeester Job Cohen, die op verzoek van de leerling de burgemeester van Utrecht inschakelde om een bezoek te brengen aan het Vaderrijn College te Utrecht. Dit bezoek heeft ook plaatsgevonden. Een aantal leerlingen kregen het voor elkaar, gesterkt door de training ‘on the job’ om aan verschillende medewerkers een visitekaartje te geven en naar de mogelijkheden voor een stageplek te vragen.
blz
31
FORUM is een onafhankelijk kennisinstituut op het terrein van multiculturele vraagstukken vanuit het perspectief van de democratische rechtsstaat, sociale cohesie en gedeeld burgerschap. FORUM vergaart kennis op het brede terrein van integratie, stelt deze beschikbaar en zet de kennis om in praktisch toepasbare methoden en producten. www.forum.nl
Voor meer informatie: FORUM (030) 297 43 21 www.kixteams.nl K!X wordt mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid © 2011 FORUM
blz
32