Schenken tegen wil en dank Maurice de Clercq 7 december 2011
Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Inleiding Schenken Aanmerkelijk belang aandelen Effecten Onroerend Goed Het huwelijk Conclusie
Inleiding Inleiding Nederlanders emigreerden naar België: - Pensioen: - Afkoop of laag belast - Belastingverdrag 2003
Inleiding - Aanmerkelijkbelangheffing: - 25% belastingheffing over vermogenswinsten en inkomsten van groot aandeelhouder. - Sinds 1997 conserverende aanslag die tien jaar lang blijft lopen
- Effecten: – Inkomsten uit vermogen laag of niet belast (RV, Sicaf, Tak) – Vanaf 2001 in Nederland Box 3
Inleiding • Schenken: – 10 jaar na emigratie kun je belastingvrij bij handgift schenken – Schenk- en erfbelasting, lagere tarieven en bedrijfsopvolgingsregeling vanaf 2010
Schenken Fiscaal - Successieplanning is het sluitstuk van de emigratie van een Nederlander naar België - Doodgaan in België kost max. 27% - Schenken kan bij handgift tegen 0%, maar dan moet je nog 3 jaar blijven leven anders belast tegen 27% - SInds 2004 kun je onroerend goederen schenken tegen 3%. Dan is binnen 3 jaar overlijden niet belast tegen 27%
Schenken Realistisch - Schenken doe je voor een ander. Het fiscale voordeel wordt genoten door de begiftigde. Deze krijgt netto meer - Schenken houdt in afscheid nemen van vermogen. De hamvraag is waar moet schenker nog van leven - Ze moeten zelf maar verdienen. Wij hebben er hard voor gewerkt. - Kinderen mogen geen gekke dingen doen met het geld. De schoonfamilie mag er niet mee van tussen gaan.
Schenken Juridisch Om aan de terugtrekkende beweging aan schenkingen tegemoet te komen zijn er verschillende clausules: - Priveclausule: anti-aangetrouwde clausule - Bewind: begiftigde moet er met zijn handen vanaf blijven
Schenken - Tweetrapsmaking: Bij kinderloze kinderen bij door, kindervermogen door aan eigen kind (indien kind kind heeft door naar dat kind ipv aangetrouwd iemand) - Vruchtgebruik voorbehouden: Ze krijgen wel het vermogen maar de inkomsten blijven voor de ouders. - Herroepelijke schenking: In België niet mogelijk buiten huwelijk
Schenken - Schenken onder ontbindende voorwaarde: Als ik ouder wordt dan jou krijg je niets van mij - De opschortende voorwaarde: Kind krijgt schenking als die HBO of universiteit heeft voltooid of op zijn veertigste verjaardag
Schenken Economisch - De Crux van schenken is wordt de familie er op termijn beter van - Heeft schenken zin binnen de fiscale familaire context. 1. Ouders schenken onbelast aan kinderen. Kinderen kunnen niet onbelast teruggeven 2. Ouders houden geschonken vermogensobject onbelast aan. Kinderen moeten over het geschonken object belasting betalen. De door de kinderen te betalen belasting haalt het besparingsvoordeel in.
Schenken - Schenken hoeft niet altijd voordelig zijn - Hieronder volgen voorbeelden ten aanzien van: - Aanmerkelijk belang aandelen - Effecten - Onroerend goed
Aanmerkelijkbelang aandelen Casus - Een inwoner van België houdt alle aandelen in een Nederlandse B.V., die hij bij emigratie ook al had. - Het vermogen in de BV bedraagt 1 mio - De Nederlander woont al langer dan 10 jaar in België - De nederlander is van voornemen de BV aan de in Nederland wonende zoon te schenken. - De schenking kan belastingvrij of tegen 3%.
Aanmerkelijkbelang aandelen Nederlandse Belg
Nederlandse Zoon
BV
Aanmerkelijkbelang aandelen Uitwerking - Vader zou een belastingclaim hebben bij in Nederland wonen van 35% van 1 mio = € 250.000. - Vader woont meer dan 10 jaar in België en heeft in Nederland geen belastingclaim - De zoon heeft in Nederland na ontvangt schenking een belastingclaim van 25% van 1 mio = € 250.000. De historische verkrijgingsprijs van vader schuift door naar zoon.
Aanmerkelijkbelang aandelen Oplossing - Vader verkoopt aandelen aan zoon voor € 1 mio. - Vader scheldt de koopsom kwijt - De zoon heeft aandelen voor € 1mio verkregen en heeft maar een claim voorzover de aandelen meer waard zijn dan € 1 mio.
Aanmerkelijkbelang aandelen Aandachtspunten sinds 1 januari 2010 - Overlijden binnen die 10 jaarstermijn van een aanmerkelijk belang aandeelhouder - Overlijden is een belaste handeling voor het aanmerkelijk belang
Aanmerkelijkbelang aandelen - Afgerekend moet worden over het beleggingsgedeelte, niet over ondernemingsgedeelte - Om geld uit de BV te halen om ab en successie te voldoen moet in Nederland 15 % dividendbelasting en in België alsnog 25% betaald worden
Aanmerkelijkbelang aandelen Als emigreren een drama wordt € 1.000.000 Aanmerkelijk belang
€ 250.000 € 750.000
Successie (27%)
€ 202.500 € 547.500
Te betalen
€ 452.500
Aanmerkelijkbelang aandelen - Dividend uitdeling van netto € 452.500 is bruto € 616.531 voor nodig (15% dividenbelasting en 25% rv = 36,25) - Vermogen BV na voldoening schulden aandeelhouder is € 1.000.000 – € 616.531 = € 373.469 - Kortom belastingheffing kan op lopen tot max 63% - Voor actieve onderneming gelden faciliteiten. Worden in België verplaatst naar schenkingsfaciliteit ipv vererffaciliteiten
Effecten • Vader houdt een pakket kapitaliserende sicav’s die in aandelen beleggen ter waarde van € 1mio • Vader betaalt in België geen belasting over • Hij besluit dit pakket sicav’s aan zijn in Nederland wonende zoon te schenken • De schenking kan belastingvrij of tegen 3% geschieden
Effecten Vader
Zoon
Effecten
Effecten - De zoon gaat in Nederland belasting betalen over het pakket sicav’s - Box 3 heffing, 4% forfaitaire rendement tegen tarief van 30% is € 12.000 per jaar - Vader moet binnen (€ 270.000 : 12.000=) 22,5 jaar overlijden anders was vererven goedkoper
Effecten Variant casus - Vader houdt een pakket obligaties - Vader betaalt hier in België RV over tegen 15% - Hij besluit het bloot eigendom van dit pakket obligaties aan zijn in Nederland wonende zoon te schenken. Hij behoudt het vruchtgebruik (blijft recht houden op de renteinkomsten)
Effecten
- Hij doet deze schenking tegen 3% over de waarde van de obligaties - Bij overlijden vader wordt de zoon vol eigenaar van het pakket obligaties zonder successieheffing
Effecten Uitwerking - Stel rente is gemiddeld 4% over obligaties - Stel waarde bloot eigendom is 60% - Vader betaalt in België RV over de rente. Dit is 15% van € 40.000 zijnde € 6.000 - Zoon betaalt in Nederland Box 3 heffing over bloot eigendomswaarde (60% van € 1.000.000) x 1,2 = € 7.200
Effecten - Jaarlijks is € 13.200 verschuldigd (6.000 + € 7.200) - Als vader ouder wordt neemt de bloot eigendomswaarde toe en is steeds meer verschuldigd - Vader moet binnen ( € 270.000 -30.000): 13.200 =) 18,18 jaar overlijden anders was vererven goedkoper
Effecten Oplossing - Vader schenkt aan zoon zijn effectenportefeuille van groot € 1 mio, onder de last hem een lijfrente uit te keren - Als zekerheid op het recht op lijfrenteuitkeringen, bedingt hij dat de effecten aan hem worden verpand.
Effecten Vader
Zoon Schenking
Plicht tot het doen van lijfrenteuitkeringen
Effecten Uitwerking - De schenking is geen echte schenking omdat de last even groot is als de schenking - De lijfrenteuitkering voor vader is niet belast omdat deze afkomstig is van een natuurlijk persoon - De zoon betaalt in Nederland zo goed als geen Box 3 heffing omdat de lijfrenteverplichting in mindering op de bezittingen mag worden gebracht
Onroerend goed - Vader heeft een in Nederland gelegen onroerend goed wat hij verhuurt - Hij wil het onroerend goed overdragen aan zijn zoon maar hij vindt het zonde om overdrachtsbelasting te betalen. Bij overlijden ben je die niet verschuldigd.
- Het onroerend goed is waard € 1 mio. De huuropbrengst is € 80.000 - Het pand wordt bij vader in Box 3 in de heffing betrokken. België houdt rekening met deze inkomsten bij toepassing van de progressie.
Onroerend goed Vader
Zoon
Onroerend goed Uitwerking overlijden - Vader woont al meer dan 10 jaar in België. In Nederland is recht van overgang afgeschaft. Er vindt bij overlijden geen heffing plaats - Er wordt geen overdrachtsbelasting geheven - In België wordt het in Nederland gelegen pand in de successiebelasting betrokken tegen max. 27% - Per saldo is € 270.000 belasting verschuldigd
Onroerend goed Alternatief 1 - Vader verkoopt pand aan zoon en schenkt koopsom tegen 3% weg - Vader is 6% overdrachtsbelasting kwijt en 3% registratierechten. Dit is € 60.000 + € 30.000 = € 90.000 heffing in totaal - Vader kan ook vruchtgebruik op koopsom voorbehouden ( indien het een woning betreft is overdrachtsbelasting tot 31 juli 2012 slechts 2%)
Onroerend goed Alternatief 2 - Vader schenkt de bloot eigendom van het onroerend goed aan zijn zoon - Vader betaalt slechts overdrachtsbelasting over de bloot eigendomswaarde van het onroerend goed. Dit is (6% van € 600.000=) € 36.000. Indien vruchtgebruik 40% waard is. - Over deze schenking hoeft in België geen registratierechten betaalt te worden. De Nederlandse overdrachtsbelasting kwalificeert als registratierechten op basis administratieve regeling
Onroerend goed - Vader blijft gerechtigd tot de huurinkomsten. Vader betaalt in Nederland belasting over vruchtgebruikwaarde en zoon over bloot eigendomwaarde. België houdt rekening met huurinkomsten bij bepalen progressie - Bij overlijden vader wordt zoon vol eigenaar van het pand zonder successierecht - Indien pand een woning is dan 2% registratierechten tot 31 juli (2% van € 600.000 =) € 12.000
Huwelijk
Het huwelijk is een echt belasting paradijs waar plannen op maat mogelijk is.
Huwelijk Casus 1 - De man heeft alles - De vrouw heeft niets - In huwelijkse voorwaarden is bepaald dat als het huwelijk wordt ontbonden door overlijden er gedaan wordt alsof er altijd gemeenschap van goederen was. - Over een helft hoeft bij overlijden man geen successie te worden betaald
Huwelijk Casus 2 - De man heeft de helft voor zich - De vrouw heeft de andere helft voor zicht - De man schenkt zijn helft aan de vrouw onder de ontbindende voorwaarde dat zij eerder overlijdt - De vrouw schenkt haar helft aan de man onder de ontbindende voorwaarde dat hij eerder overlijdt - De man overlijdt - Alles is voor de vrouw zonder successierechten
Huwelijk Casus 3 - Schenkingen binnen het huwelijk zijn in België altijd herroepelijk - Spijt krijgen mag
Conclusie
Schenken is maatwerk met juridische fiscale en economisch aspecten.
ESJ Accountants & Belastingadviseurs