Schakel1. Leid je team naar succes. Verschijnt vier keer per jaar voor OKRA-bestuursleden FEBRUARI APRIL 2015

ITEM BELGIE - BELGIQUE PB 1030 Brussel 3 BC 1415

Schakel1

Titel

FEBRUARI • APRIL 2015

Leid je team naar succes Verschijnt vier keer per jaar voor OKRA-bestuursleden | FEBRUARI APRIL32015 49ste jaargang -SCHAKEL nr. 1 | Afgiftekantoor 1030|Brussel P209122

1

inhoud

Een schakel te zijn in de ketting. Mijmeringen bij de bestuursvernieuwing in OKRA. Zeg niet: kom, gauw gauw verkiezingen organiseren. Zeg niet ‘ach, die OKRA statuten toch’. Een OKRA bestuursvernieuwing is een ingrijpend en belangrijk gebeuren!

2

Mijmeringen bij de bestuursvernieuwing in OKRA

3

Leid je team naar succes

4

Chiro wordt OKRA

5

Bewegingsambassadeurs opgeleid

7

Sociale bescherming voor iedereen, wereldwijd

8

Rusthuisbewoners horen er bij

Vergelijk het met oude eigenaars die hun huis overdragen aan nieuwe eigenaars. Het warme, toffe huis waar de eigenaars vele jaren hebben gewoond moeten ze nu verlaten. Ze zouden er nog wel willen blijven wonen. Het was er goed, ze waren er gelukkig en vertrouwd. Ze hebben zovele mooie ervaringen meegemaakt. Ze zijn verdrietig nu ze ‘hun huis’ moeten verlaten. En zie: daar komen de nieuwe eigenaars met andere dromen en plannen voor het huis. Ze gaan het meteen verbouwen naar hun wensen. Tja, het is even slikken voor de oude eigenaars. Zo gaat het ook met een bestuursvernieuwing in OKRA. Het vraagt van de oude bestuursleden moed en innerlijke kracht om los te laten. Om zovele jaren van trouwe en warme verbondenheid af te sluiten. Zalig de OKRA bestuursleden die zachtjes hun bestuursperiode kunnen dichtvouwen. Zalig de OKRA bestuursleden die de fakkel dankbaar en fier kunnen doorgeven aan de nieuwe bestuursleden.

10 Hou ons niet langer aan het lijntje

Verkiezingen en bestuursvernieuwing! Het is weer een oefening in loslaten. Zo is heel het leven van mensen: immer loslaten, altijd opnieuw laten gaan. Tot in de laatste levensfase is ons leven ‘afscheid kunnen nemen’.

12 Ik vind de aarde leuk 14 Muziek maakt senioren gelukkiger 16 Foto van de zestien

Het is in de praktijk waarmaken wat zo mooi wordt weergegeven in het beeld van de schakel in de ketting. Een schakel te zijn in de ketting, het is kostbaar, het is lastig. Ooit was je de eerste schakel en dan komt er een tijd dat je wat opschuift, opzij schuift. Wees blijvend blij en vervuld om wie je kon zijn en wat je mocht bijdragen in OKRA. Duizend maal dank daarvoor. En proficiat. En ga nu maar met vrede verder. Geef uit handen. Heb vertrouwen. En zie tevreden hoe je werk verder gaat in andere handen. En geniet zelf nog vele jaren van de mooie, kostbare ketting die OKRA is en blijft.

Colofon Verschijnt vier keer per jaar voor OKRA-bestuursleden Abonnement (vier nummers): 5 euro. Meer info: OKRA vzw, Algemeen secretariaat, Haachtsesteenweg 579, PB 40, 1031 Brussel, 02 246 44 43, fax 02 246 44 42, [email protected] www.okra.be, www.okrasport.be. Redactie: Roel François, Katrien Vandeveegaete. Verantw. uitgever: Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge. Vormgeving: Gevaert Graphics nv. Druk: Geers-offset, Oostakker. Oplage: 10 000 exemplaren. vzw

2

SCHAKEL FEBRUARI | APRIL 2015

En zeg met ons: welkom, van harte welkom aan alle nieuwe bestuursleden. Aan oud en nieuw deze oprechte wens: een gezegende toekomst en alle goeds in 2015. jpv

OKRA, DA’S MIJNE WINKEL

Leid je team naar succes Samenwerken met vrijwilligers in een team is de basis van een succesvol trefpunt. In het OKRA-team is er iemand die bijzondere aandacht heeft voor de mens die in elke vrijwilliger schuilt. Dit is belangrijk om de juiste vrijwilliger te overtuigen je team te versterken. Maar ook om je vrijwilligers blijvend te motiveren en te inspireren. Coachen van mensen is een modebegrip maar hoe pak je het aan? Hoe hou je mensen aan boord? Schakel ging op gesprek bij Katrien Huyghe van het trefpunt Sint-Laureins waar people management geen holle slogan is. Wie is Katrien? “Ik ben Katrien, bijna zestig jaar, getrouwd, mama van een zoon en een dochter en oma van vier kleindochters. Op brugpensioen na veertig dienstjaren in een woonzorgcentrum. Ik heb steeds in groep gewerkt, ook als vrijwilligster in de Chiro, het Rode Kruis, Kom Op Tegen Kanker enz. Zo verwierf ik ruime ervaring in het omgaan met vrijwilligers want als animatrice op een dementerendenafdeling heb je vrijwilligers nodig. Sedert een goed jaar ben ik teamlid in OKRA-Sint-Laureins en bijzonder gelukkig met de vernieuwing in OKRA . Tevens ben ik dankbaar om de medewerking van het team en de bestuursleden. Mijn doelstelling was OKRA te verjongen door aangepaste activiteiten te organiseren.” Wie houdt zich in de bestuursploeg bezig met de zoektocht naar en de opvang van bestuursleden en vrijwilligers ? “Ik kreeg de kans mij daarvoor in te zetten. Ik heb leeftijdsgenoten aangesproken en bezocht, hun aandacht proberen te winnen, geluisterd naar hun interesses en hun kwaliteiten. Beetje bij beetje kon ik sommigen overtuigen om op proef in een gepaste werkgroep te komen meewerken. Je steekt er veel energie in maar je kan er nadien veel medewerking uithalen. Ik hou rekening met het heel goed opvolgen als je iets probeert op te starten of doorgeeft. Probeer

daarbij niets te verplichten, alleen aan te bieden. Geef iedereen verantwoordelijkheid maar blijf ondersteunen. Het is erg belangrijk te luisteren naar problemen en proberen oplossingen aan te reiken. Ik geef regelmatig positieve kritiek en stimuleer nieuwkomers als ze goed bezig zijn. De medewerkers worden ook voorgesteld en vermeld in de nieuwsbrief zodat alle leden weten wie zich voor wat inzet. Dat stimuleert ook andere leden om mee te werken.” Op welke manier heb je aandacht voor de mens achter de vrijwilliger? “We proberen mee te leven ook in het gezinsleven van onze bestuursleden en medewerkers. Vooral in de bijeenkomsten met de werkgroepjes kunnen ze ook eens iets persoonlijks kwijt als ze dat willen. Als een medewerker door ziekte uitvalt, is er spontane hulp om zijn taken binnen de groep over te nemen zolang het nodig is. Toch blijven ze betrokken bij de groep en worden ze op de hoogte gehouden. Een kaartje met een oppeppende boodschap door heel de ploeg onderschreven voor de langdurig zieke medewerkers en op ziekenbezoek gaan doet altijd deugd.” Hoe wordt er in jullie ploeg gewerkt aan een goede ploeggeest? “De hele ploeg moet regelmatig samenkomen en er moet ruimte en tijd zijn voor een babbeltje met koffie of een drankje. De werkgroepen vergaderen in functie van de activiteiten. Deze groepjes zijn klein zodat er ruimte is voor informeel contact. Foto’s van onze activiteiten wor-

den doorgemaild (naar de kinderen als men zelf geen computer of mailadres heeft). Bij een huwelijksjubileum of verjaardag zorgen we voor een kleine attentie. Bij een overlijden trachten we de band nauwer aan te halen. Bij echte problemen of conflicten in de groep ben ik dan wel streng maar rechtvaardig: afspraken zijn er om nageleefd te worden.” Waarderen jullie medewerkers via activiteiten? Is er aandacht voor het danken van de medewerkers ? “Voor de bestuursleden en medewerkers is er jaarlijks een etentje waar de kas voor 25 euro tussenkomt in de kostprijs. Medewerkers kunnen gratis deelnemen aan de algemene ledenvergaderingen. Voor de werkgroepen is er eenmaal per jaar een dankmoment. Voor de groep logistieke helpers die we nu aan het opbouwen zijn, is er nu nog niets afgesproken maar we gaan hen zeker ook in de watjes leggen. Ze worden vermeld en bedankt in de nieuwsbrief die alle leden maandelijks krijgen.” Is er in Sint-Laureins aandacht voor welkom en afscheid van de bestuursleden of medewerkers? “Nieuwe medewerkers krijgen eerlijke informatie over de werking van ons trefpunt en inspraak. Gewoonten kan je natuurlijk niet zomaar afschaffen uit respect voor de oudere medewerkers. Afscheid nemen van een medewerker doen we met stijl: bloemen, een activiteit en een gepast geschenk. Zo namen we onlangs afscheid van twee trouwe bestuursleden die gedurende vele jaren het beste van zichzelf gaven. We boden hen een concert aan met een bekende harpiste en een receptie voor al onze leden. Alle respect voor de manier waarop de bestuursleden hun afscheidnemende collega’s danken, daar kunnen wij jongeren nog veel van leren.”


3

OKRA, DA’S MIJNE WINKEL

Chiro wordt OKRA Het opstarten van een nieuw trefpunt in OKRA: hieronder het verhaal van enkele jeugdvrienden. Of hoe de leiders van de jeugdbeweging zoveel jaren later elkaar vinden in OKRA. Een inspiratie voor allen die plannen hebben om een trefpunt uit de grond te stampen. Schakel had een interview met Jacques Braeckman die mee aan de wieg staat van OKRA Oude Bareel. Hoe ontstond het idee? “Als vrijwilliger actief in de regio Gent heb ik permanent aandacht voor het reilen en zeilen van de trefpunten. In de regio wordt gesproken over de bloeiende trefpunten maar ook over de minder actieve trefpunten. Er wordt ook nagedacht hoe verdwenen trefpunten eventueel te herstarten. Maar daarvoor moet er een aanknopingspunt zijn. Zo kwamen we bij de Oude Bareel (Sint-Amandsberg), waar ik mijn jeugd heb doorgebracht: ik was Chiroleider en actief in het sociale en parochiale leven. Ter gelegenheid van een bijeenkomst van oudChiroleiders en oud-jeugdclubleden is er voor de eerste keer over gesproken. Ik vond het toen voor de hand liggend dat via OKRA te doen maar het enthousiasme was zeer beperkt. Na een paar contacten en enkele maanden later is dan toch het besef gegroeid dat het leuk zou zijn, als vriendengroep maar in het kader van een organisatie, activiteiten te organiseren voor een beperkte groep. Uiteindelijk hebben Eddy Volkaert en Gilbert Praet toegezegd mee de kar te willen trekken.” Welke weg werd er afgelegd? “Een periode van twee jaar was nodig om de geesten te laten rijpen en mensen te

overtuigen. Aanvankelijk dachten we eerder aan onze eigen interesses en ontspanning maar gaandeweg is ook het besef gegroeid als sociaal voelende ex-Chiroleiders dat we iedereen moeten bereiken, ook de oudere groep. Maar de activiteiten dienden in een nieuw kleedje gegoten: een koffietafel wordt een praatcafé of instuif en het programma zal sportieve activiteiten, uitstappen en culturele initiatieven bevatten. We brainstormden en dat leverde een korf aan ideeën. Ten slotte waren we klaar met een plan: wat doen we en hoe pakken we het aan? Eens die beslissing gevallen ging het zeer vlug.” Hoe werden de mensen gevonden? “De kern bestaat uit oud-Chiroleiders maar er zijn ook via persoonlijke contacten enkele dames en andere vrijwilligers gevonden. Eens er mensen zijn die aan de kar willen trekken, is het vinden van andere bestuursleden blijkbaar niet zo moeilijk. Het dient ook gezegd dat de Oude Bareel een groot potentieel heeft met een traditionele groep uit de parochiale verenigingen en veel nieuwe inwijkelingen, jong en oud. We hopen nu via onze persoonlijke contacten zoveel mogelijk mensen te overtuigen om deel te nemen aan ons programma. Een aantrekke-

De activiteiten dienden in een nieuw kleedje gegoten: een koffietafel wordt een praatcafé.

4


lijke flyer werd huis aan huis verspreid en we stellen OKRA voor op de lokale kerstmarkt. We spreken iedereen aan, niet alleen om leden aan te trekken maar ook om bekendheid te verwerven.” Hoeveel leden hebben jullie op het oog? “We streven naar veertig tot zestig leden om te starten. Met de huidige bestuursploeg en familieleden en vrienden hebben we nu toch al vijfentwintig leden. We geloven erin dat we binnen enkele maanden ons streefdoel zullen bereiken.” Welke activiteiten staan nu al op het programma? “De stand op de kerstmarkt is een introductie en oproep voor de startvergadering van eind januari. We stellen er onszelf en OKRA voor en tonen wat OKRA kan betekenen in een buurt. We nodigen de aanwezigen uit om hun wensen uit te spreken. We presenteren in ieder geval een eerste programma met een praatcafé, een wandeling, een fietstocht en enkele uitstappen. Op de startvergadering geven we ook uitleg over de regionale werking zoals de OKRA-academie, de sportfederatie en het reisaanbod waar we als trefpunt zullen op inspelen. Ten slotte bieden we ook een nieuwjaarsreceptie aan met een drankje, een hapje en animatie in een stemmig versierde zaal. We nodigen de regio Gent en OKRA-Algemeen uit om erbij te zijn om luister en gewicht te geven aan onze start.” Dromen jullie van een uitdagende toekomst? “Wij hopen op een vliegende start in 2015 met een beperkt maar divers programma

OKRA-SPORT

Bewegingsambassadeurs opgeleid waar heel wat nieuwe 55-plussers zullen op afkomen. Met deze ervaring zou ons trefpunt in 2016 op kruissnelheid moeten komen: we dromen van een honderdtal leden.” Welke knelpunten of valkuilen kwamen jullie tegen? “De omgeving heeft ons initiatief goed onthaald en we kunnen vlot gebruik maken van de parochiale en gemeentelijke faciliteiten zoals het clubhuis, de kerstmarkt enz. Ook het werven van medewerkers lukt vlot als je enkele trekkers hebt. Niet iedereen wil grote verantwoordelijkheden opnemen maar de twee kartrekkers Eddy en Bert hebben door hun engagement de druk op de anderen weggenomen. Er is wel een beetje commotie bij andere verenigingen die vrezen voor een te duchten concurrent. Ook naburige trefpunten tonen wat onrust. Wij willen zeker geen leden afsnoepen maar eerder samenwerken zodat het een win-win situatie wordt. Voor sport en zwemmen werden er reeds contacten gelegd. Het is de bedoeling om de O (openheid) van OKRA te benadrukken en uit te leggen dat iedereen welkom is zonder daarom natuurlijk onze christelijke inspiratie te verloochenen. We willen vooral een actieve en actuele vereniging zijn, mee met de huidige generatie 55-plussers. En alhoewel ons imago actief en jong is, zullen we ook de oudere generatie niet in ons aanbod vergeten. Ongetwijfeld vinden zij het ook leuk tot een actieve organisatie te kunnen behoren.”

Een van de belangrijkste maar tevens ook moeilijkst te bereiken groepen voor je sportwerking zijn de weinig of niet-fysiek actieve senioren. Het is nochtans van maatschappelijk belang ook hen aan te zetten tot een actieve levensstijl. Deze groep vraagt echter een bijzondere aanpak. De KU Leuven ontwikkelde hiervoor een opleiding ‘persoonlijk motiveren van niet-actieve ouderen’. Een twintigtal bewegingsambassadeurs volgden de opleiding. OKRA-SPORT organiseerde deze dag in samenwerking met de KU Leuven met ondersteuning van EUNAAPA (een Europees netwerk in functie van wetenschappelijk onderzoek naar fysieke activiteiten bij ouderen). Filip Boen, professor in de sporten bewegingspsychologie was een van de sprekers van dienst. Wat vind je van het initiatief om senioren op te leiden tot bewegingsambassadeurs? “Dit initiatief sluit aan bij onze wetenschappelijke inzichten en bij onze ervaringen van vorige projecten, zoals Elke stap telt, waarin wij ook betrokken waren. Motiverende boodschappen komen beter over wanneer ze gegeven worden onder gelijken. Er bestaat echter geen kant en klaar recept, individueel gedrag verschilt nu eenmaal heel sterk. We kunnen enkel wat kaders aanreiken waarmee de ambassadeurs aan de slag kunnen. Afhankelijk van het individu zal je nog de nodige soepelheid moeten hanteren in de persoonlijke aanpak.”

Er bestaan nog heel wat misvattingen over het begrip ‘sporten’. Sporten is voor velen synoniem voor intensieve activiteiten waarbij heel wat zweet gelaten wordt.

Wat zijn volgens jou de grootste uitdagingen voor de ambassadeurs? “Er bestaan nog heel wat misvattingen over het begrip ‘sporten’. Sporten is voor velen synoniem voor intensieve activiteiten waarbij heel wat zweet gelaten wordt. De beweegnorm is 30 minuten matige fysieke activiteit met licht verhoogde hartslag waarbij je zeker niet buiten adem geraakt. Dit mag daarenboven opgesplitst worden in blokken van 10 minuten.

Een van de uitdagingen van de bewegingsambassadeurs is dan ook deze misvattingen de wereld uit te helpen.


5

OKRA-SPORT

Om tot gedragsverandering te komen, is er heel wat tijd nodig. De bewegingsambassadeurs mogen dus ook niet te snel ontmoedigd geraken. Eens de gedragsverandering tot stand komt, is ze wel blijvend.” Wat zijn de grootste drempels voor inactieve senioren om meer fysiek actief te zijn? “Tijdsgebrek is het meest gebruikte argument. Het heeft natuurlijk alles te maken

met het stellen van prioriteiten. Het is dan ook goed om het accent niet altijd op de beweging op zich te leggen maar beweging te gebruiken om andere doelen te bereiken. Zo kan je bijvoorbeeld door fysiek actief te zijn langer en actiever met je kleinkinderen bezig zijn.” Kan je nog voldoende gezondheidseffecten halen als je al jaren inactief bent? “In het boek Laat je hersenen niet zitten van Erik Scherder wordt duidelijk gemaakt hoe lichaamsbeweging de hersenen jong houdt. Naast effecten op het fysieke vlak, die vaak enige tijd vergen, zijn de effecten op het mentale vlak het eerst voelbaar.

Door regelmatig te bewegen kan je het verval tegengaan. Wandelen, fietsen, dansen, zwemmen… eender welke sport zal je op weg helpen naar een kwaliteitsvoller leven.

Sporters voelen zich beter in hun vel. Beweging levert daarenboven ook op verstandelijk vlak winst, meer zelfs dan een brainpuzzle. Door regelmatig te bewegen kan je het verval tegengaan. Wandelen, fietsen, dansen, zwemmen… eender welke sport zal je op weg helpen naar een kwaliteitsvoller leven.” Heb je nog enkele tips, een aanmoediging voor de ambassadeurs? “Wees als een toorts die het vuur doorgeeft. Jullie hebben een voorbeeldfunctie om leeftijdsgenoten op het goede spoor te zetten. Reken op het doorgeven van dat vuur aan elkaar. Wees geduldig ook. Mensen gedragingen opleggen heeft snel resultaat maar het is niet blijvend. Zelfovertuiging vraagt meer tijd maar is duurzamer. En bijt je tanden niet stuk op mensen die nu eenmaal niet te motiveren zijn.” De twintig opgeleide ambassadeurs willen hun kennis delen met andere vrijwilligers. Heb je interesse om deze mensen eens uit te nodigen op een bestuursvergadering? Neem dan contact op met jouw regiosecretariaat, zij kunnen je de gegevens bezorgen. Hoe meer vuur je kan doorgeven, hoe meer je kan bijdragen aan de gezondheid van zoveel mogelijk ouderen. Doen dus!

Filip Boen

6


WERELDSOLIDARITEIT

Sociale bescherming voor iedereen, wereldwijd

Samen oud worden wereldwijd

Dat is de oproep van de gemeenschappelijke campagne die Wereldsolidariteit, CM en ACV voeren samen met andere vakbonden, mutualiteiten en de Noordzuidbeweging. OKRA sluit hierbij aan met zijn voorjaarsactie. Omdat sociale bescherming zo belangrijk is. De reden ligt voor de hand. Sociale bescherming is van cruciaal belang. Het is een buffer tegen armoede en een instrument om ongelijkheid aan te pakken. Het opent de deur naar gezondheidszorg en pensioenen, garandeert een inkomen. Niet voor niets is het recht op sociale bescherming een fundamenteel mensenrecht. Economen en internationale organisaties hebben bovendien berekend dat het betaalbaar is, zelfs voor de armste landen. Toch is dit recht nog lang niet gerealiseerd. Drie vierde van de wereldbevolking heeft geen enkele sociale bescherming. In België staan verworvenheden op de helling. Besparingen en privatisering zijn erg actueel. En een minderheid blijft nog steeds uitgesloten van sociale bescherming. In het Zuiden is het gemis aan sociale bescherming scherp en massaal. Mensen die in de informele sector werken – het gros van de bevolking – kunnen nergens op terugvallen als ze oud worden, kunnen zich niet laten verzorgen als ze ziek zijn, hebben geen enkel inkomen ingeval van werkloosheid, ziekte of zwangerschapsrust. Sociale bewegingen in het Zuiden pakken deze uitdaging aan. Vakbonden, sociale organisaties en overheden zetten concrete stappen naar meer bescherming. Ze ijveren

voor betaalbare gezondheidszorg, zoeken creatieve oplossingen voor meer inkomenszekerheid. Stap voor stap, vanuit hun behoeften, op hun maat, volgens hun patroon. De organisatie Munasa in Burundi is zo een organisatie. Deze mutualiteit maakt betaalbare en kwalitatieve gezondheidszorg mogelijk. Dankzij Munasa is een bevalling niet langer levensgevaarlijk, sterft een kind niet langer aan een banale ziekte zoals diarree. De 30 000 leden kunnen terecht in eigen gezondheidscentra voor medische

zorgen. In overleg met de overheid werkt Munasa een degelijk nationaal gezondheidsbeleid uit. Wereldsolidariteit, ACV en CM zetten hun schouders onder deze initiatieven, steunen partners in het Zuiden en sporen de Belgische overheid aan tot meer initiatief om sociale bescherming wereldwijd te realiseren. Ook OKRA steunt deze campagne.

Drie vierde van de wereldbevolking heeft geen enkele sociale bescherming. In België staan verworvenheden op de helling.

Campagne Wereldsolidariteit 2015: Sociale bescherming voor iedereen • •

In februari mag je meer informatie verwachten in een brief, gericht aan ieder OKRA trefpunt. In de loop van de maand maart kan je meer lezen in de interessante campagnekrant, aanwezig in de regiosecretariaten. Nu al je steun betuigen? Dat kan met een gift op het rekeningnummer van Wereldsolidariteit vzw -BE 96 7995 5000 0005


7

OKRA-ZORG

Rusthuisbewoners horen erbij Met deze titel, niet onbekend voor OKRA, gaat de OKRA-ZORG week 2015 in. Organiseert jouw trefpunt ook activiteiten in het woonzorgcentrum in de buurt of ben je van plan je leden en niet-leden een bezoekje te brengen in het centrum? Zo werkt ook jouw trefpunt mee aan de zorg voor rusthuisbewoners. Probeer je ook bewoners te betrekken bij activiteiten van het trefpunt? Want zo horen ze er echt bij.

De OKRA-ZORG-week, van 18 tot 24 april: Rusthuisbewoners horen erbij

De doelstelling van deze actie is om vanaf de OKRA-zorgweek (18-24 april) in totaal 10 000 bewoners van woonzorgcentra en hun familieleden te bereiken. Zo krijgen ze een hart onder de riem en kunnen ze kennismaken met OKRA-ZORGRECHT. Voor vragen over de verdeling van de zorgkrant kan je vanaf maart terecht bij de regiosecretariaten. Je kan je hier ook opgeven als vrijwilliger om de zorgkrant mee te helpen verdelen.

Naast de verdeling van de OKRAzorgkrant (zie hierboven) is er tijdens de week van OKRA-ZORG aandacht voor de activiteiten van je OKRA-trefpunt.

In 2015 is er nog een extraatje. In samenspraak met de CM-Zorgkas krijgen alle leden van de CM-Zorgkas die het afgelopen jaar hun intrek genomen hebben in een woonzorgcentrum, een OKRAzorgkrant. De zorgkrant staat volledig in het teken van het leven in een woonzorgcentrum. Veel aandacht gaat uit naar persoonlijke getuigenissen van zowel bewoners, familieleden als vrijwilligers. Een bijdrage handelt over hoe te communiceren met personen met dementie. Minister Vandeurzen vertelt over het woonzorgcentrum van 2020. Uiteraard krijgt OKRA-ZORGRECHT een prominente plaats in dit geheel. De krant is dan ook doorspekt met concrete informatie die nuttig is voor iedereen die te maken heeft met woonzorgcentra. De OKRA-zorgkrant is begin april 2015 beschikbaar. Ze wordt regionaal verdeeld. De regio’s spreken af met de trefpuntverantwoordelijken hoe de zorgkranten persoonlijk kunnen overhandigd worden.

8


Voor inhoudelijke informatie kan je altijd terecht bij OKRA-ZORGRECHT (www.zorgrecht.be of 02 246 57 72).

Word jij ook lid van OKRAZORGRECHT? Dit doe je kosteloos door je in te schrijven via de website www. zorgrecht.be. Je ontvangt dan de tweemaandelijkse elektronische nieuwsbrief. Deze bevat heel wat interessante informatie over de zorgsector, die trouwens in volle ontwikkeling is. Op de website kan je ook steeds terecht met alle mogelijke vragen over de zorgsector of problemen waarmee je geconfronteerd wordt. Dit mag je dus zeker niet missen!

Vanaf begin februari is er een tekstbundel beschikbaar ter ondersteuning van je zorgwerking. Met meer informatie over de actie naar de rusthuisbewoners, informatie in het kader van OKRA-ZORGRECHT, een tekst over de zorgvrijwilliger in het trefpunt en enkele bezinnende teksten. Maak je activiteiten bekend via de plaatselijke of regionale pers en op de trefpuntwebsite. Geef de geplande activiteiten ook door aan je regionaal secretariaat. Bijzondere zorgactiviteiten of – werkingen mag je ook altijd doormailen aan [email protected].

Ik wens je Ik wens je

Mensen met oor voor je stem,

mensen die naast je staan

oog voor jouw oog,

zoals bomen staan.

met een hand in je hand.

Zo standvastig, zo begrijpend,

Vrienden in nood.

zo opbeurend.

Vrienden zo trouw als bomen, mogen ze je overkomen,

Mensen in weer en wind,

mogen ze met je meegaan

mensen in elk seizoen.

ook of net als het wat moeilijker wordt. jpv


9

OKRA-BELANGENBEHARTIGING

Hou ons niet langer aan het lijntje Besparingen, besparingen, besparingen. Iedereen van ons wordt er dagelijks mee om de oren geslagen. Ook bij De Lijn moet er opnieuw bespaard worden. Jammer genoeg voelt de reiziger de besparing niet alleen in zijn portemonnee. Ook op het aanbod wordt opnieuw beknibbeld. Betalen voor nóg minder? In 2015 moet De Lijn nogmaals besparen, zo’n 34,8 miljoen euro. Ook de volgende jaren worden er grote financiële inspanningen gevraagd. Meer besparing betekent diep snijden. In 2012 was de besparing immers al (te) zwaar. De vervoersmaatschappij schrapte toen voor 42 miljoen aan weinig gebruikte busritten. Vooral ouderen waren hier de dupe van. Heel wat buslijnen en haltes werden afgeschaft en enkel de woon-werkritten werden gevrijwaard. Wie op het platteland woonde, zag het aanbod zienderogen slinken. “Verder kunnen we niet gaan, we zitten op ons tandvlees”, zei De Lijn destijds.

Basismobiliteit in het gedrang Toch zal de opgelegde besparing van de Vlaamse regering De Lijn opnieuw tot keuzes dwingen. Verder snoeien in het aanbod holt de basismobiliteit volledig uit. Weg is wellicht de garantie dat er zich steeds op maximum 750 meter een bushalte bevindt. In heel wat plattelandsdorpen zal er hoogstwaarschijnlijk geen lijnbus meer rijden maar enkel een taxi of vrijwilligersvervoer. De Lijn en de Vlaamse regering wensen immers verder te gaan met het begrip basisbereikbaarheid. Het is nog steeds niet duidelijk wat er concreet achter dit principe schuil gaat maar de gevolgen kent iedereen al: minder openbaar vervoer voor méér geld. Dat werd al duidelijk midden december toen De Lijn besliste voortaan alle zondagsritten af te schaffen voor 10 uur en na 19 uur buiten de centrumsteden. Een eerste schending van het decreet personenvervoer betreffende de basismobiliteit. Wat volgt er nog?

Voor OKRA is basismobiliteit de ondergrens, ook als er moet bespaard worden. Iedereen die in een woongebied in Vlaanderen woont, heeft recht op een gegarandeerd aanbod aan openbaar vervoer. Geen vervoer dat enkel op vraag georganiseerd wordt. Zeker is dat de basismobiliteit voor ouderen in het gedrang komt, ondanks dat de tarieven sterk de hoogte in gaan. Protest! OKRA roept daarom op om de handen uit de mouwen te steken. Kom mee op voor het behoud van jouw Lijn. Merk je dat er in jouw dorp of stad buslijnen worden afgebouwd of zelfs afgeschaft? Licht dan het gemeentebestuur in. Tijdens een overleg met De Lijn kunnen ze de nodige accenten uitzetten en aangeven waar niet in mag gesnoeid worden. Geen succes? Zet dan een actie op poten om De Lijn en/

Basismobiliteit garandeert/de je…

10

Op weekdagen ritten tussen

Op weekdagen tussen 6-9 uur en 16-19 uur

Op weekdagen tussen 9-16 uur en na 19 uur

In het weekend ritten tussen

In het weekend

Een maximale halteafstand van

Grootstedelijk

6 uur-23 uur

5 ritten/uur

4 ritten/uur

8 uur-01 uur

3 ritten/uur

500 meter

Stedelijk

6 uur-21 uur

4 ritten/uur

3 ritten/uur

8 uur-23 uur

2 ritten/uur

500 meter

Kleinstedelijk

6 uur-21 uur

3 ritten/uur

2 ritten/uur

8 uur-23 uur

1 rit/uur

650 meter

Buitengebied

6 uur-21 uur

2 ritten/uur

1 rit/uur

8 uur-23 uur

1 rit/2uur

750 meter


Tarieven 2015

of jouw gemeente- of stadsbestuur duidelijk te maken dat dit niet kan. Ga voor een ludiek protest of een petitie en geef ruchtbaarheid aan je actie door de pers in te schakelen. Om actie te voeren hoef je niet steeds op straat te komen met vlaggen en wimpels. Hang bijvoorbeeld een rouwkrans aan de bus die binnenkort niet meer door jullie dorp rijdt. Neem een foto en stuur hem naar alle lokale journalisten en politici. Rijd met een delegatie van het trefpunt mee met de bus, gewapend met vishengels en deel een flyer uit met daarop “Hou reizigers niet langer aan het Lijntje!”. En voor wie durft: wacht op de bus in je ondergoed en pantoffels en roep uit “De Lijn, zet reizigers niet langer in de kou!” Wedden dat je opgemerkt zal worden?

Ondanks de afbouw van de dienstverlening betaal je als 65-plusser vanaf 1 september 2015 50 euro voor een jaarabonnement. Dit abonnement wordt op je MOBIB-kaart geladen, waar je destijds 5 euro aanmaakkost voor betaalde. Ook als je een verhoogde tegemoetkoming hebt, betaal je 50 euro. Wie valt onder het statuut ‘vervoersgarantie’ (leefloon, gewaarborgd inkomen of inkomensgarantie voor ouderen, asielzoekers…) betaalt slechts 40 euro. Personen met een handicap reizen gratis. Reis je geen 17 keer heen en terug per jaar, dan is een biljet (3 euro), sms-ticket (1,80 euro) of een Lijnkaart (1,40 euro) interessanter. Het ticket is één uur geldig. Je mag als reiziger tijdens dat uur onbeperkt overstappen. Overschrijd je dat uur, dan mag je niet meer overstappen maar wel je rit afmaken. Het zonetarief wordt volledig afgeschaft.

Verdwijnt de bus in jouw gemeente? Zetten jullie een actie op poten? Kaarten jullie deze problemen aan bij het lokaal bestuur? Laat het dan weten aan Ellen Ophalvens, Algemeen secretariaat OKRA, 02 246 39 45, [email protected].


11

jaarthema

Afsluiting van Ik vind de aarde leuk Twee jaar lang focuste OKRA op duurzaamheid. Het centrale jaarthema onder de titel Ik vind de aarde leuk bracht heel wat beweging in OKRA. Opeens begonnen mensen zich vragen te stellen bij de huidige vanzelfsprekende manier van leven. En laat net dat de bedoeling geweest zijn. OKRA pakte het thema van de duurzaamheid op verschillende manieren aan. Zo waren er de achttien low impact vrijwilligers die de uitdaging aangingen om gedurende een jaar milieubewuster te leven. Ze aten minder vlees, zetten de verwarming lager, investeerden in isolatie en kochten meer streek- en seizoensgebonden producten. De low impact vrijwilligers spraken 136 keer in trefpunten en bereikten zo 11 192 deelnemers. Low impact vrijwilliger Marc: “Een maand lang liet ik de auto zoveel mogelijk op stal. Ik heb me geëngageerd om al m’n korte ritten niet met de auto te doen maar met de fiets. Er bestaat geen slecht weer, alleen slecht aangepaste fiets- of

wandelkledij. En met de combinatie trein/ fiets kom je ook al een heel eind. De trein zorgt voor het overbruggen van de lange afstand, je (huur)fiets voor het bereiken van je eindbestemming met.... een korte rit natuurlijk.” Twintig uitdagingen Ook trefpunten konden deelnemen aan Ik vind de aarde leuk. Zij konden kiezen uit twintig uitdagingen: een bezoek aan de Wereldwinkel, een uitstap met het openbaar vervoer in plaats van met de bus, een vegetarische maaltijd serveren, een natuurwandeling maken… 517 uitdagingen werden zo geregistreerd op de website www.ikvinddeaardeleuk.be. De uitdaging waar het meest aantal trefpunten aan deelnamen was het

Ook in 2015 zullen we proberen de duurzame stappen verder te zetten. Er leven al heel wat ideeën.”

12


vermijden van wegwerpplastiek. Op nummer twee staat het serveren van kraantjeswater. Het openbaar vervoer meer gebruiken was ook een topper, net als het besparen op papier. De top vijf wordt afgesloten met een kennismaking met de kringwinkel. Maar ook heel wat trefpunten namen deel aan Ik vind de aarde leuk zonder dat ze zich registreerden. Daarover bestaan geen cijfers maar ze zijn zeker gebeurd. Trefpunt Paal was wel bijzonder geïnteresseerd in het jaarthema. Zij zijn dan ook de koploper met maar liefst zeventien geregistreerde uitdagingen. Voorzitter Maria: “En we stoppen niet met ons engagement. Ook in 2015 zullen we proberen de duurzame stappen verder te zetten. Er leven al heel wat ideeën.” Freiburg Een experiment met een duurzame reis naar Freiburg, Duitsland bracht 26 deelnemers langs ecologische projecten. Freiburg is een mooie en historische stad en een toonvoorbeeld van energievriendelijke stadsontwikkeling. In heel de stad wordt het autoverkeer geweerd ten voordele van de fietsers en voetgangers. Uiteraard namen de deelnemers aan de OKRA-reis voor alle transporten het openbaar vervoer.

ik vind de aarde leuk

OKRA-energiek De vier vormingen over energiezuinig wonen en leven lopen nog door tot juni 2015. Je kan een van de vier vormingen nog steeds aanvragen bij je regiosecretariaat. Tot nu organiseerden 55 trefpunten een vorming over energiezuinige tips. Vijftien trefpunten kozen voor de energievriendelijke premies. Daarnaast kan je ook kiezen voor een vorming over hoe je je elektrische toestellen kan meten op hun verbruik. Of wat dacht je van een vorming waarbij je voor jouw situatie uitzoekt wie voor jou de goedkoopste energieleverancier is.

kiezen vrijwillig om deze bijdrage te betalen. Maar OKRA betaalt deze compensatie wel voor al haar reisbegeleiders. Een aantal uitdagingen die trefpunten aangingen hebben ook een langdurig karakter. Wie investeerde in glazen en servies om plastic te vermijden, blijft dit gebruiken. Wie kannen aankocht om kraantjeswater te serveren, zal dat blijven serveren. Wie overschakelde naar een digitale communicatie om papier te vermijden, zal dat niet meer terugschroeven.

Klimaatman Steven Vromman was het boegbeeld van het jaarthema over duurzaamheid. Hij begeleidde de low impact vrijwilligers in hun zoektocht naar een duurzamer leven. Zelf bracht hij zijn klimaatshow in 48 trefpunten en verkocht hij 650 exemplaren van zijn boek in samenwerking met OKRA. En wat nu? Na twee jaar werken rond duurzaamheid verdwijnt de zorg voor het milieu niet in OKRA. Een van de stappen die OKRA zet, zijn de vliegtuigreizen. Elke deelnemer kan ervoor kiezen om de uitstoot die het vliegtuig veroorzaakt, te compenseren. CO2 logic is daarbij de partner. Het geld dat de deelnemer stort als compensatie wordt gebruikt om de ontbossing in het zuiden tegen te gaan. De deelnemers

Hartelijk dank aan alle trefpunten, alle trekkers en ‘believers’ van dit project. Dankzij jullie is het jaarthema geslaagd. Dankzij jullie leven we in een ietsiepietsie duurzamere wereld.


13

JAARFOCUS

Muziek maakt senioren gelukkiger In 2015 wil OKRA graag wat muziek steken in de activiteiten. Muziek maakt ouderen immers gelukkiger. Tot die conclusie kwam de Nederlandse onderzoeker Vera Toepoel nadat ze 5000 senioren bevraagd had. Vooral volksmuziek scoort goed. Volgende tips werden reeds met succes uitgetest in OKRA. Een zangstonde Mensen zingen graag en dat geldt zeker voor het OKRA-publiek. Vooral als het Vlaamse liedjes zijn die ze goed kennen. Vandaar ook het succes van de vele OKRA-zangkoren waar de zangers zich na iedere repetitie en optreden vaak euforisch voelen. Met het doelpubliek een zangstonde inrichten is succes gegarandeerd. Trouwens, vele trefpunten doen dit op elke ledenbijeenkomst. Uiteraard vraagt zo’n zangstonde een kleine voorbereiding. Er moet een keuze van liedjes gemaakt worden, liefst Vlaamse die de mensen goed kennen. Uiteraard heb je iemand nodig die de zangstonde kan leiden. Wellicht is er wel een koorleider uit een naburig trefpunt bereid dit te doen.

Of is er een seniorenkoor bereid om de kar te trekken. Je kan ook gebruik maken van een liedjesboek of de teksten ter beschikking stellen. Wellicht zijn er enkele leden die goed kunnen zingen, zij kunnen een klein koor vormen dat het publiek meetrekt. Wedden dat het niet bij een eenmalig initiatief blijft? Muzikaal zingevingsmoment De ledenbijeenkomsten starten vaak met een welkomstwoordje en een bezinning. Dit laatste kan je ook muzikaal inkleuren. Zo bestaan er heel wat Nederlandstalige liedjes met een sterke zingevende boodschap. Als je bij wijze van voorbeeld gaat grasduinen in het repertoire van Vlaamse of Nederlandse kleinkunstenaars

Wellicht zijn er enkele leden die goed kunnen zingen, zij kunnen een klein koor vormen dat het publiek meetrekt. Wedden dat het niet bij een eenmalig initiatief blijft?

14


of chansoniers zoals Willem Vermandere, Herman Van Veen, Bram Vermeulen, Toon Hermans, Wannes Van de Velde, dan vind je zeker pareltjes. Je kan ook werken met licht klassieke sfeermuziek als achtergrond voor een mooi voorgelezen tekst. Het wordt nog sfeervoller als je er mooie beelden bijgeeft via de dataprojector. In het zingevingsmateriaal dat OKRA ter beschikking stelt, vind je meestal tips om te werken met muziek. Een muzikale quiz Heel wat trefpunten hebben reeds ervaring met de organisatie van een quiz. Een leuke variant is de muzikale quiz die gegarandeerd voor sfeer zal zorgen. Je kan hem spelen op een ledenbijeenkomst of er een aparte activiteit van maken. Uiteraard heb je een creatief medewerker nodig die bereid is om de quiz in elkaar te steken en te fungeren als quizmaster. Is er niemand bereid in de eigen ploeg, kijk dan eens rond bij andere verenigingen. Uiteraard kan een dergelijke quiz niet zonder gebruik te maken van muziekfragmenten (liedjes, melodieën, klassieke stukjes enz.). Het wordt nog aangenamer als je ook werkt met klank en beeld via muzikale filmfragmenten. Hiervoor heb je uiteraard wel een computer en dataprojector nodig. Muzikale en beeldfragmenten kan je vinden via het internet via YouTube. Er zijn ook een massa quizvragen te vinden via quizwebsites: ga naar Google en kies voor “muzikale quiz”. Voor deze quiz werk je het best met enkele thematische rondes zoals Vlaamse zangers, klassieke muziek, populaire muziek, titels van liedjes zoeken, winnaars

van Eurosong, zangers herkennen op foto’s, muziekinstrumenten herkennen, enz. Maak de opgaven niet te moeilijk zodat de deelnemers ruim de helft van de antwoorden kunnen vinden. Uiteraard mogen er ook wat moeilijke vragen zijn. Speel deze quiz in kleine ploegjes (4 tot 6 personen) die je per tafel samen zet. Laat de ploegen werken op antwoordbladen die je tussen elke ronde ophaalt. Een medewerker kan de antwoordbladen verbeteren. Zorg voor een plezante prijs voor de winnende ploeg.

Misschien kan je deze quiz ook aangrijpen om je bekend te maken in je gemeente. Nodig andere verenigingen uit om ook een ploeg af te vaardigen. Of maak de quiz ruim bekend zodat andere geïnteresseerden op die manier de weg naar OKRA vinden.

Heel wat trefpunten hebben reeds ervaring met de organisatie van een quiz. Een leuke variant is de muzikale quiz die gegarandeerd voor sfeer zal zorgen.

Rechtzetting

Voor alle online vragen

In de verbintenissennota die je in het vorige nummer van Schakel vond, sloop een onduidelijkheid. Een trefpunt, dat een feitelijke vereniging is die onderdeel is van een vzw, kan op eigen naam geen rekening openen. Dit doe je onder de naam van OKRA vzw en dan de naam van het trefpunt. Zo kan het wel en is je trefpunt verzekerd van alle wettelijke beschermingen.

Lies Kiekens is de nieuwe webmaster van OKRA. Voor al je vragen over de trefpuntwebsite kan je bij haar terecht. Je kan haar bereiken via het e-mailadres [email protected]. Telefonisch kan ook tijdens de kantooruren op het nummer 02 246 44 57. Het e-mailadres [email protected] werkt niet meer.

Een attente lezer maakte de redactie opmerkzaam op een grammaticale fout. Het trefpunt is onzijdig en dus spreek je van het trefpunt, zijn jaarprogramma en zijn leden. In Schakel stond foutief haar jaarprogramma en haar leden. Waarvoor onze excuses.


15

n e i t s n de ze

a v o t o F

OKR A voerde samen met de vakbonden, de Beweging, de Vlaamse Oud Vlaamse Jeug eren Raad, de draad, Welzijn Hard enz. actie Landelijke szorg, de Vere bij de Vlaamse nigde Verenigi minister van M OKR A vroeg ngen, Har t bo de garantie va obiliteit. ven n voldoende Afschaf fen va basismobilitei n lijnen beperk t door De Lijn t niet alleen de scholieren, va zeker op het mobiliteit van n werknemer platteland. de ouderen m s die vroege een beperk te of late werktijd aar zeker ook OKR A-delegat en van de he ie haar eisen bben. In de gi kracht bij. etende regen zette

Stuur je speciale en unieke in de rubriek ‘Foto van de zestien’. Ook jouw trefpunt kan verschijnen .be. lagje naar schakel@okra een OKR A-activiteit en een klein vers

foto van

Schakel1. Leid je team naar succes. Verschijnt vier keer per jaar voor OKRA-bestuursleden FEBRUARI APRIL 2015

Recommend Documents