GRATIS KRANT - GRATIS KRANT - GRATIS KRANT - GRATIS KRANT - GRATIS KRANT
ENJOY AND DO GOOD MAART / APRIL 2009 - VERSCHIJNT 6 KEER PER JAAR
WWW.DEBETEREWERELD.NL
VERVOER
GO GREENER, CNG, CMMN AUTORAI 2009, BMW
WONEN & LEVEN ECOVER, ELECTROLUX, TONZON, ATRIUM
ETEN & DRINKEN IGLO, MSC,UMOJA, FRESTEEM SLOWJUICE, VIAVITALIS
GROENE HELDEN ELENA SIMONS, JORIS PUTMAN
ENERGIE ENERGIENED, NUON MEEWIND
FAIRFASHION BARNHARD, STOEREVROUWEN, MUDJEANS, MERUNISHA MOONILAL
MET MEER ENERGIE, MINDER KLACHTEN & MINDER KILO’S. Wie kent niet het gevoel dat je iets eet en gewoon wéét dat het niet valt; het gerecht past niet bij je. Dat is voor iedereen natuurlijk anders, terwijl de intensiteit van het ‘niet passen’ weer van mens
tot mens verschilt. Dit is precies wat ViaVitalis al jaren onderzoekt; waarom welk voedingsmiddel bij de één voedselovergevoeligheid oproept en bij iemand anders niet.
voedsel gheid test overgevoeli ViaVitalis bepaalt dit bij ieder type mens individueel met hoogwaardige analyseapparatuur.
VOOR DE ÉÉN JUIST ENERGIE. VOOR DE ANDER VERLIES VAN ENERGIE.
XXXWJBWJUBMJTOVt58JMKFNFFSXFUFO LJKLEBOPQQBHJOB ad VV 275x48mm beterewereld V2.indd 1
17-03-09 14:39
02 REDACTIE VOORWOORD En voor de mensen die de recessie het hardst voelen, zij die ontslagen worden door bezuinigingen en sanering, kan het ook een periode zijn om te gaan doen wat zij eigenlijk altijd al wilden; iets voor zichzelf beginnen of een tot nog toe verborgen gehouden passie of droom nastreven. Het kunnen de huidige omstandigheden zijn die zorgen voor net dat extra zetje in de rug om deze stap te zetten.
Na een lange winter staat het voorjaar te trappelen om door te breken; nieuwe energie die we allemaal hard nodig zullen hebben. Laten we kijken wat er voor duurzame initiatieven op ons pad komen in deze periode van economische tegenwind want juist nu zijn er kansen voor de creatieve geesten onder ons. Daarnaast kan de huidige recessie, want er kan toch geconcludeerd worden dat we daar nu wel echt in zitten, voor een ommekeer in het denken zorgen. Want is dit ook niet het moment om je vooral gelukkig te prijzen met de dingen die wel aanwezig zijn in uw leven?
Persoonlijk krijg ik veel energie van de mooie verhalen die we toegestuurd krijgen van mensen die op hun eigen manier een bijdrage leveren aan een betere wereld. Zij zullen nooit de ‘Duurzame top 100’ halen. Maar dat neemt niet weg dat dit vele malen meer inspireert dan mensen die door hun functie in een duurzame rol zijn terecht gekomen. Bijna dagelijks komen er berichten in de media of bedrijven nog wel duurzaam en maatschappelijk verantwoord willen ondernemen. Maar in mijn ogen is dit hét moment om te kiezen voor duurzaamheid. De juiste investeringen hierin verdienen zichzelf zeker terug en dit geldt voor zowel overheid, bedrijven als consumenten. Bijvoorbeeld in nieuwe
www.debeterewereld.nl werkgelegenheid, een beter imago, nieuwe producten of een lagere energierekening. Niet voor niks stappen veel ondernemers juist nu in duurzame projecten zoals alternatieve energie. Gaat straks de olieprijs weer omhoog, en daar kun je vergif op in nemen dat dit gaat gebeuren zodra de economie weer aantrekt, dan zullen dit soort investeringen zich dubbel uitbetalen. Verdiep u daarom eens in initiatieven als Zeekracht van Natuur & Milieu en Meewind om meer te weten te komen over de potentie van de Noordzee als duurzaam stopcontact voor Europa.
2009 2008
Hiertoe is een hoeveelheid van
2,5 ton CO2
duurzaam vastgelegd in hiervoor speciaal geplant extra bos, waardoor de uitgestoten broeikasgassen geen bijdrage meer leveren aan de versterking van het broeikaseffect.
Dieren, 19 juni 2007 Trees for Travel Stichting
www.treesfortravel.nl
drs. ing. W.R.G. Hagedoorn voorzitter
Certificaatnummer ZZ0002/C70619EV
Almar Fernhout uitgever
daarom ontzettend bedanken voor je komst en bijdrage! Met 350 mooie mensen hebben we een spetterende 1e editie van CleanDrinks beleefd! Er waren veel gedreven mensen die op een positieve wijze een bijdrage willen leveren aan een betere wereld.
Wij hebben veel positieve reacties gehad maar beseffen ook
De Betere Wereld
Enjoy and do good!
En daar was CleanDrinks! Wat ons betreft was het een groot succes! We willen iedereen dat het altijd beter kan. Voor volgende edities zijn we altijd op zoek naar ideeën, samenwerkingsverbanden en partners om er een inspirerende avond van te maken. CleanDrinks is immers bedoeld als casco voor iedereen die bezig is om het positieve verschil te maken. Stuur je input naar
[email protected] Wil je de volgende Cleandrinks bijwonen laat het dan weten via het
Ondergetekende verklaart dat Trees for Travel de uitstoot van broeikasgassen compenseert die zijn uitgestoten ten behoeve van de publicatie:
Zelf ben ik er van overtuigd dat duurzaam ondernemen en de bijbehorende projecten de toekomst hebben. En zij die nu nog twijfelen zullen straks harder gaan lopen om hun achterstand op dit gebied in te halen. Wilt u voordeel halen uit de huidige malaise, voor uzelf alsmede klimaat, natuur en wereld dan is nu het moment om actie te ondernemen, en niet morgen!
DROMEN, DENKEN, DURVEN EN DOEN! Het enthousiasme van de sprekers Geraldo Vallen van Join the Pipe en Ruud Koornstra van Tendris werkten aanstekelijk en zijn een mooi voorbeeld hoe duurzaam ondernemen succesvol kan zijn en behalve financieel ook “meer” waarde geeft aan je organisatie.
Certificaat
hiervoor genoemde e-mail adres. De volgende Cleandrinks zal medio mei plaatsvinden houd ons in de gaten voor de exacte datum en locatie.
WILT U EEN COMPLEET VERZORGDE VIAVITALIS VOEDINGSTEST ONDERGAAN?
O
p onze voorpagina heeft u vast en zeker de uiting van ViaVitalis gezien. Zij geven revolutionaire voedingsadviezen gebaseerd op de mens als uniek individu. Door middel van een bloedtest wordt onderzocht hoe er gereageerd wordt op verschillende voedingsmiddelen. Op pagina 23 van deze krant kunt u verder lezen hoe deze test in zijn werking gaat en wat u kunt verwachten qua resultaat. De Betere Wereld heeft van ViaVitalis de mogelijkheid gekregen om vier lezers de test geheel kosteloos aan te bieden (T.w.v. €395,-) Prijswinnaars krijgen de compleet verzorgde test met 3 maanden toegang tot de state-of-the-art EnergieCoach waar ze online exact kunnen volgen waar de vorderingen worden gemaakt. In het volgende nummer van De Betere Wereld, de mei – juni editie, willen wij in onze krant bespreken hoe u de test hebt ervaren en wat uw resultaten zijn. Dus indien u kans wilt maken op deze unieke mogelijkheid, stuurt u dan een mail met uw gegevens naar:
Viavitalis@debetere wereld.nl
Aart van Veller en Ruud Koornstra
Schrijf hierin kort uw persoonlijke uitdaging waar het gaat om voeding en gezondheid. Schrijf wat over uw huidig energieniveau, over uw huidig gewicht en uw streefgewicht en over de mate waarin u bereid bent ook ECHT het voedingsadvies acht weken te volgen. En kijkt u voor meer informatie ook nog op pagina 23 of op de website:
www.viavitalis.nu
www.debeterewereld.nl
VERVOER
pagina 4 t/m 11
BLADWIJZER 03 EARTH HOUR: 28 MAART
EEN UUR HET LICHT UIT
Zaterdag 28 maart aanstaande is het zover: Earth Hour. Tussen 20.30 uur en 21.30 uur gaat het licht uit bij steden, bedrijven en huishoudens over de hele wereld.
WONEN & LEVEN
pagina 12 t/m 16
Earth Hour is een actie van het Wereld Natuur Fonds (WNF) tegen klimaatverandering. In 2007 en 2008 was Earth Hour een groot succes. Het is een simpele actie met een groot effect. Doet doet u mee? Als iedereen meedoet, staan we sterk en kunnen we werkelijk iets betekenen in het kader van de klimaatverandering. Wereldwijd hebben al meer dan 1500 steden ‘ja’ gezegd tegen Earth Hour. Van historische gebouwen tot beeldbepalende bruggen en stadsgezichten. Allen zullen zij in het donker gehuld zijn. In Nederland ondersteunen Amsterdam en Rotterdam de actie.
ETEN & DRINKEN
pagina 18 t/m 23
GROENE HELDEN
pagina 24 - 25
LICHAAM & GEEST
FAIRFASHION
TRENDS & ONTWIKKELINGEN
pagina 29 t/m 31
pagina 25 32 t/m- 33 pagina 33
paginapagina 25 t/m 33 35
VACATURE ACCOUNTMANAGER Wij zoeken een account manager die bestaande relaties onderhoudt en uitbreidt en actief zoekt naar nieuwe adverteerders en samenwerkingsmogelijkheden. Dit gebeurt voornamelijk per telefoon. Ervaring met telefonische verkoop geniet dan ook de voorkeur. Heeft u interesse stuur dan een e-mail of een brief naar:
[email protected] De Betere Wereld Prinsengracht 675 1017 JT Amsterdam Part time mogelijk ( minimaal 3 dagen per week) basissalaris plus een mooie provisie regeling
04 VERVOER
www.debeterewereld.nl/rubriek/MILIEUVRIENDELIJK_VERVOER
GELD BESPAREN EN GROENER RIJDEN MET UW HUIDIGE AUTO Dat kan nu met GO-Greener. Meer kilometers voor minder
geld. Met behoud van comfort en zelfs verbetering van de prestaties. Voor nagenoeg alle type verbrandingsmotoren. Wie zou dat niet willen? Verschillende ‘GO-Greener rijders’ gingen u al voor.
GO-Greener is er voor de slimme rijder die kiest voor een lager brandstofverbruik, minder onderhoudskosten, schonere emissies en die op een verantwoorde manier langer met zijn huidige auto door wil blijven rijden. Met GOGreener wordt het autorijden beter betaalbaar. Instappen, direct besparen en doorgroeien naar steeds groener De eerste stap met GO-Greener is vaak de ‘Easy Green’ uitvoering. Dit is al interessant vanaf 10.000 km per jaar. De kosten van deze instapversie Starten vanaf 230 Euro. Die zijn in de meeste gevallen binnen een jaar al terugverdiend met een lagere brandstofverbruik en minder onderhoudskosten. Uw motorolie gaat door GO-Greener langer mee. Dat betekent minder vaak olie verversen. Ook de schadelijke emissies worden aanmerkelijk teruggebracht waardoor uw auto op dit onderdeel fluitend door de APK komt. Zo kunt u dus langer, voordeliger en schoner met uw huidige auto
doorrijden. Het geld dat u zo uitspaart kunt u bijvoorbeeld weer inzetten voor het verder upgraden van uw auto naar bijvoorbeeld Super Green of de Professional Green uitvoering. En zo maken we autorijden steeds meer groen. Want autorijden kan altijd groener en voordeliger. Dat bewijzen we keer op keer. It is in our name! GO-Greener Hoe? Zo! Het geheim achter GOGreener is het gecombineerd inzetten van eenvoudige, in de praktijk beproefde en bewezen technieken die elkaar versterken. Daarmee creëer je een bovengemiddeld effect. Een van de technieken die in GO-Greener worden toepassen zijn de long life GreenTec Oils smeermiddelen en motorolie op natuurlijke basis. GreenTec Oils was in 2008 met haar vinding de winnaar van de MKB energie ideeprijs van SenterNovem. Door de betere smering en een volledigere verbranding ontwikkelt de motor meer energie uit dezelfde hoeveelheid brandstof en daarmee loopt de motor
zuiniger, schoner en stiller. De motorolie gaat langer mee, smeert beter en hoeft minder vaak ververst te worden. Vakkundig en zeker GO-Greener Service Centres en verschillende dealergarages bij u in de buurt kunnen uw voertuig snel en vakkundig voor u aanpassen in de door u gewenste GO-Greener uitvoering. Zij inspecteren vooraf uw motor en geven advies welke stappen genomen moeten worden om uw auto veilig en zeker GOGreener uit te voeren.
Is er nog geen GO-Greener Service Centre bij u in de buurt? Geen probleem. Met de mobile service Center komen de GO-Greener monteurs bij u langs, thuis of op het werk. GO-Greener shop gaat live! De GO-Greener shop levert simpele energiebesparende toepassingen die iedere automobilist zelf eenvoudig aan kan brengen. Waaronder bandenspanningsventielen met kleurindicator en energiezuinige spaarverlichting. Zo kan iedere bewuste rijder met
AUTORIJDEN OP CNG B
egin februari was er een bijeenkomst voor duurzame ondernemers in de IJmond. Ook nietondernemers mochten komen, en zo kwam ik terecht in een grote de tent in Wijk aan Zee. De beurs was vooral bedoeld voor ondernemers uit de omgeving. Ik sprak onder andere met de dealer Truckland Zero. Deze importeert elektrische auto’s uit Italië maar ook Iveco trucks die op aardgas rijden. Volgens de accountmanager Toine Jansen, is het al jaren mogelijk om in elektrische auto’s te rijden. Deze auto’s vervuilen de lucht niet met uitlaatgassen. ‘Geen emissie’ noemen ze dat. Nadeel is wel dat je ze op moet laden via het stroomnet. Als we nu allemaal tegelijk in elektrische auto’s gaan rijden, dan kan het stroomnet in Nederland niet voldoende groene
stroom leveren. De elektrische auto’s rijden dan toch op grijze stroom. En grijze stroom geeft weer C02 uitstoot. Het opladen van de batterij is erg goedkoop, maar met een aanschafprijs vanaf €50.000 is het niet de goedkoopste auto van dit moment. Maar er is een alternatief. De aardgas auto die rijdt op CNG (Compressed Natural Gas). Moeten we die kopen? Misschien wel. Aardgas is een schone brandstof en biogas is nóg schoner. Biogas stoot
een kwart minder CO2 en NO (stikstofoxiden) uit dan benzine en een derde minder koolstof. De aardgasauto’s en – tankstations zijn ook geschikt voor biogas. Voor bedrijven is het eigenlijk een heel goed idee om zulke auto’s (bijvoorbeeld de Daily CNG van Iveco) aan te schaffen. De brandstof is half zo goedkoop als diesel. Een vergelijkbare dieselauto is maar € 2.500,- goedkoper in de aanschafprijs dan een aardgasauto, zegt Toine Jansen. Je hebt de investering er al heel snel uit. Als we nu allemaal tegelijk in aardgasauto’s gaat rijden? Helaas zijn er nog niet voldoende gastankstations in Nederland. Daar wordt hard aan gewerkt. Op de beurs staan diverse ondernemers die dat doen. Nu de overheid nog. Die werkt nog niet zo mee, vinden de ondernemers in de tent in Wijk aan Zee. Gelukkig staat in de folder van de milieudienst IJmond dat ze bezig zijn om een tankstation in de IJmond te realiseren. Wanneer die er precies komt weten ze nog niet. In elk geval dit
jaar. Op www.fuelswitch.nl kun je alles vinden over het rijden op biogas en andere schone brandstoffen. Er zijn momenteel 15 vulstations voor aardgas in heel Nederland. In 2010 moeten dat er 120 zijn. Een aantal gemeenten rijdt al op gas. Nu de rest van Nederland nog.
www.fuelswitch.nl Door Jaffie Hülsenbeck
GO-Greener aan de slag. Makkelijker kunnen we het groene en voordelige autorijden niet maken. Onze GO-Greener Webshop gaat binnenkort live met deze ‘do it your self producten’. Bezoek onze website en download de bespaarfolder op:
www.go-greener.eu
Betalen met idealen?
U heeft ’t nu in eigen hand… Beken kleur met de duurzame ASN Bankrekening! Banken veranderen sneller van kleur dan van gedrag. Daarom kunt u maar beter zélf kleur bekennen met de nieuwe ASN Bankrekening. Om uw geld bijvoorbeeld met kracht te laten werken voor een schoner milieu. Voor betere gezondheidszorg en onderwijs. En juist tegen kinderarbeid en wapenindustrie. Want de ASN bank doet alleen verantwoorde en eerlijke zaken met uw geld. Daar kunnen inmiddels 395.000 ASN-spaarders en -beleggers al bijna 50 jaar op vertrouwen. Onze nieuwe betaalrekening springt er bovendien uit door rente, service en gemak. U kunt er duurzaam al uw bankzaken mee doen. Betalen met idealen dus. De ASN Bankrekening is nu voor iedereen online, zodat u eenvoudig van bank kunt veranderen. Kijk voor meer informatie en het openen van een rekening op www.asnbank.nl
De ASN Bank is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en heeft een vergunning van de Nederlandsche Bank N.V. Op tegoeden van klanten bij de ASN Bank is het wettelijke depositogarantiestelsel van toepassing.
betwereld.indd 1
24-02-2009 17:01:10
06 VERVOER
ELEKTRISCHE SCOOTER We kunnen er maar beter eerlijk over zijn: de elektrische
scooter bevindt zich in een niche van de markt. In 2006 werden er 400 van verkocht, in 2007 waren dat er 980. Wat zou de niet-kopers tegenhouden?
www.debeterewereld.nl/rubriek/MILIEUVRIENDELIJK_VERVOER kilometer zo’n zeven tot elf keer milieuvriendelijker is. Vier jaar oude benzinescooters – dat is wat er gemiddeld rondrijdt – zijn het meest vervuilend. Een jonge ben-
Een elektrische scooter is in elk geval veel milieuvriendelijker dan een benzinescooter. Er komt geen vuile lucht uit. Maar zeker zo belangrijk is dat het rijden op elektriciteit goedkoper is, dan op benzine. Het kan zelfs een vervanger van de tweede auto zijn, voor wie dat slim aanpakt. Efficiënter Elektrisch rijden is veel efficiënter dan rijden met een verbrandingsmotor. De energie uit elektriciteit is veel gemakkelijker over te brengen op de wielen. Tachtig tot negentig procent van de energie gaat direct naar het bewegen van de wielen. Als de stroom voor de accu uit een kolencentrale komt, is het rendement nog altijd vijftig procent. Het verlies bij de kolencentrale is dan al meegerekend. Bij een benzinemotor is het rendement maar twintig procent van de energie. Toch is dat blijkbaar tot ieders genoegen gezien de enorme verspreiding van verbrandingsmotoren. Maar het kan dus beter. Dat is meteen al te merken door het ‘tanken’. Een elektrische scooter opladen kost enige tientallen eurocenten waarna er veertig tot tachtig kilometer mee gereden kan worden. Voor woon- werkverkeer – met bovendien de mogelijkheid om tussendoor bij te laden – is dat ruim voldoende. Kosten Ook wanneer de aanschafprijs, de afschrijving, de verzekering en het onderhoud worden meegerekend kost de gemiddelde elektrische scooter minder dan een benzinescooter. Het gaat om 21,8 tegen 25,2 cent gemiddeld per kilometer. Er is dan ook al rekening gehouden met het vervangen van het batterijpakket na een aantal jaren voor de elektrische variant, als dat al nodig is. Zo rijd je schoon en goedkoop en met veel Italiaans scootergevoel naar je bestemming. Maar als echte Nederlanders willen we graag weten waar of de stroom voor zo’n elektrische scooter dan wel vandaan komt. Uiteraard is het rijden op groene stroom het meest klimaatvriendelijk. In dat geval mag een elektrische scooter klimaatneutraal worden genoemd; het rijden veroorzaakt geen broeikasgassen. Milieumaat Maar ook wanneer de stroom uit een kolencentrale komt, wint de elektrische scooter het nog steeds van een benzine-exemplaar als het gaat om CO2-
beeld. Wie zelf kennis wil maken met de elektrische scooter en een OV-fiets abonnement heeft, kan vanaf voorjaar 2009 op een aantal NS-stations in de vier grote steden een elektrische scooter huren. Het gaat om een proef. Tweede auto Wie dat wil, kan de tweede auto weg doen en in plaats daarvan een elektrische scooter aanschaffen. Dat is zéér voordeling als de auto voor een groot deel voor woon- werkverkeer wordt gebruikt. De vaste kosten van een scooter zijn veel minder hoog dan van een auto. Wanneer er toch een auto nodig is, kan dat door een deelauto in te schakelen.
uitstoot. Het verschil is dan 22 procent in het voordeel van de elektrische tweewieler. In de tabel wordt woon-werkverkeer van verschillende vervoermiddelen vergeleken. Naast CO2 is er ook rekening gehouden met de luchtvervuiling. Samen leveren deze twee een milieumaat op. De elektrische scooter doet het in de milieumaat heel veel beter dan zijn concurrenten. Hij is vijftien keer milieuvriendelijker dan een oude scooter en zeven keer milieuvriendelijker dan een nieuwe. Ook het verschil met auto’s is groot. De auto laten staan en de afstand afleggen met een elektrische scooter betekent dat elke afgelegde
zinescooter die aan strenge normen voldoet (Euro 2) is toch nog vuiler dan een nieuwe kleine auto. Italiaans Dus waarom zit die elektrische scooter nog in een niche van de markt? Voelen we ons niet Italiaans genoeg om überhaupt scooter te rijden? Twijfelen we over de werking ervan, is het onbekendheid met nieuwe techniek? Wie het weet mag het zeggen. Naar verluidt heeft een aantal kantoren de elektrische scooter wel degelijk ontdekt. Veel handiger in de stad en sneller dan een auto. Zo kan een advocaat even naar de rechtbank bijvoor-
speelt al in op de elektrische fiets door het aanbieden van een gratis oplaadpunt tijdens het nuttigen van de koffie met appeltaart. De stekker van een elektrische scooter past ook in zo’n stopcontact. Voor een overzicht van elektrische scooters, zie:
www.olino.org
Eigenlijk is het verbazingwekkend, dat het zusje van de elektrische scooter het al jaren prima doet op de markt. De elektrische fiets is bij wijze van spreken niet aan te slepen. Ze gaan met zo’n honderdduizend per jaar over de toonbank. Hollanders zijn stoere mensen die graag meetrappen met hun elektromotor, zo lijkt het wel. Oplaadpunt Hopelijk zijn die elektrische fietsen ook in gebruik voor woon- werkverkeer en heeft de baas daar een leuke regeling voor. Deze soort van vervoer is nog milieuvriendelijker dan de elektrische scooter en alleen nog door een gewone fiets te overtreffen. Veel horeca
Milieu Centraal Herculesplein 357 3584 AA - Utrecht informatielijn: 0900-900 1719 ( € 0,15 per minuut ) kijk voor meer informatie op:
www.milieucentraal.nl
VERVOER 07
www.debeterewereld.nl/rubriek/MILIEUVRIENDELIJK_VERVOER
ELEKTRISCHE FIETS De verkoop van elektrische fietsen groeit snel. Steeds meer mensen ontdekken de
voordelen van de elektrische fiets, waardoor zij de auto vaker laten staan. Met een maximum snelheid van 25 kilometer per uur is deze fiets op kleine afstanden een verantwoorde en gemakkelijke keuze. Onderzoek Een elektrische fiets is een het milieu dan wanneer u Uit onderzoek is gebleken fiets met trapondersteuning van dezelfde afstand aflegt per dat mensen die tien kilometer een accu. De berijder moet zelf auto? Bovendien is de verantvan hun werk wonen, gebruik fietsen en de accu ondersteunt woorde tweewieler, vergeleken maken van de fiets. Daarentehierbij. Veel mensen kiezen met benzinescooters en de gen zijn de ‘gewone’ fietsers sneller voor de elektrische fiets auto, goedkoop in gebruik. De bereid tot een maximum van vanwege de ondersteuning. kostprijs per kilometer van de 6,5 kilometer te fietsen. Een Hierdoor biedt de elektrische elektrische fiets komt uit op extra voordeel is dat u de fiets een alternatief voor het nog geen achttien cent. Deze tweewieler overal gratis kunt vrijetijds- en woon-werkverkeer. prijs is inclusief de kosten voor parkeren. De elektrische fiets is afschrijving, reservering voor gemakkelijk voor korte afstanHonderd keer minder belasreparatie en onderhoud en het den, zoals naar de supermarkt tend periodiek vervangen van de of sportschool, maar zeker ook De elektrische fiets is een priaccu. Het is ook inclusief de voor langere afstanden. Op verma alternatief voor een tweede kosten voor energie die uitkomt schillende plaatsen bij winkels auto. De fiets is beter voor het op zestien cent per afgelegde en langs fietsroutes worden milieu. Wist u dat de kilometers kilometer. oplaadpunten gerealiseerd. die u maakt met de elektrische fiets maar liefst honderd keer Klimaatneutraal rijden minder belastend zijn voor Als u gewone stroom gebruikt voor het opladen van uw fiets, veroorzaakt u geen uitstoot wanneer u rijdt en op de plaats waar u rijdt. Alleen bij de opwekking van de energie in de energiecentrale is uitstoot vrijgekomen. De elektrische fiets is een zeer schone vorm van vervoer. De fiets die werkt op gewone stroom, veroorzaakt nog geen twee procent van de CO2-uitstoot van een gemiddelde auto. Wanneer u kiest voor het opladen met groene
stroom, is er geen uitstoot waardoor u klimaatneutraal rijdt. Accu belangrijkste onderdeel Doordat de accu trapondersteuning biedt, is dit een van de belangrijkste onderdelen van de elektrische fiets. Wanneer u de accu goed gebruikt, kan de levensduur verlengd worden. Vaak zijn de fietsen voorzien van Lithiumionaccu’s. Deze accu’s mag u niet helemaal leeg rijden. Met name de eerste oplaadbeurten zijn een bepalende factor als het gaat om het laadvermogen van de cellen in de accu. De batterijen bereiken hun maximale kracht na vijf maal ontladen en opladen. Het is van groot belang dat u de accu laat afkoelen na elke oplading. De prestaties blijven op maximaal niveau als u de accu op kamertemperatuur bewaart en laadt. Het beste is om de accu’s steeds volledig op te laden. De accu geeft vaak zelf aan of hij opgeladen is, maar het is beter om nog even door te gaan met opladen als het lampje brandt. Vaak brandt het lampje al als de batterij voor 90 procent vol is. Hoelang u de accu moet opladen is volledig afhankelijk van het vermogen en het gebruik. Via een gewoon stopcontact duurt opladen vier tot achttien uur. Inmiddels zijn er ook snelladers die vaak op
openbare plaatsen te vinden zijn. Deze snelladers laden een accu in twee uur op. Een kanttekening die gemaakt moet worden bij deze snellader, is dat deze meer stroom gebruiken door hogere laadverliezen. Hierdoor is het opladen met een dergelijke lader iets duurder. Recyclebaar De accu’s kunnen gerecycled worden. U kunt de accu inleveren bij het gemeentelijke depot. Tweewielerbedrijven verzamelen de accu’s en voeren deze af. Door Milieu Centraal
Milieu Centraal Herculesplein 357 3584 AA - Utrecht informatielijn: 0900-900 1719 ( € 0,15 per minuut ) kijk voor meer informatie op:
www.milieucentraal.nl
Fietsenwijk.nl FEK;
NXXifdb`\q\emffi[\ Le`feJn`kZ_61 q\\ijZ_\ig^\gi`aj[\8$d\ib bnXc`k\`kjÔ\kj
<\emfl[`^k_l`jfgk\cX[\e[ffi l`ke\\dYXi\XZZl%
cX^\`ejkXg XZk`\iX[`ljkfk-'bd Xcld`e`ldc`Z_k^\n`Z_k]iXd\ \\emfl[`^Y\[`\eYXXi[`jgcXp J_`dXefE\olj/m\ije\cc`e^\e m\i\e[\mffimfib\eqX[\cg\e m\ibi`a^YXXi`e[Xd\j$\e_\i\edf[\c
Fietsenwijk.nl is het zoekportaal waar consumenten het actuele aanbod van nieuwe en gebruikte fietsen van de fietsvakhandel kunnen vinden. Uit een aanbod van meer dan 40.000 fietsen uit heel Nederland kun u makkelijk en snel een fiets van uw wensen vinden. Ook bij de elektrische fietsen is het aanbod groot. Vooral voor een elektrische fiets is een professionele service van de fietsspecialist van groot belang. Kijk snel op www.fietsenwijk.nl voor het meest actuele aanbod. www.fietsenwijk.nl
\e[`m\ij\]iXd\_ff^k\j
l`kjk\b\e[\j\im`Z\^XiXek`\$
mffinXXi[\e`eZc%^iXk`ji`abcXXi ^\dXXbk
Voor een betrouwbare nieuwe of gebruikte fiets kijkt u op:
www.fietsenwijk.nl MAIL & WIN
stuur een e-mail naar
[email protected]
en win een fiets
(+00%$
Mffid\\i`e]f\e[`Z_kjY`aq`ae[\Ôc`XXcb`abfgnnn%_Xc]fi[j%ec Union Switch 134x186.indd 1
Het grootste aanbod van de fietsspecialisten van Nederland!
12-03-2009 10:01:39 adv_debeterewereld_fietsenwijk.indd 1
3/12/2009 10:10:29 PM
08 VERVOER
www.debeterewereld.nl/rubriek/MILIEUVRIENDELIJK_VERVOER
BMW 330D ‘BLUEPERFORMANCE’ KLAAR VOOR DE TOEKOMST R
ijplezier staat voorop bij de nieuwe 3-serie. Deze versie biedt dit in overvloed. Dat je er ook relatief zuinig mee kan rijden is een mooie prestatie van de ingenieurs van het merk uit München. De nieuw BMW 3-serie heeft zowel motorisch als qua uiterlijk een aantal wijzigingen ondergaan ten opzichte van zijn voorganger. De door ons geteste uitvoering was voorzien van ‘BluePerformance’, een technologie dat de uitstoot van stikstofoxide reduceert tot een minimum. Hiermee voldoet dit model reeds aan de strenge, toekomstige EU6-emissienorm die in 2014 van kracht gaat. De auto is voorzien van een volledig nieuw ontwikkelde aluminium zescilindermotor met modernste inspuit- en turbotechniek, een oxidatiekatalysator, hoogst effectief roetfilter en een regeneratieve NOxopslagkatalysator. De BMW 330d BluePerformance is gebaseerd op de nieuwe BMW 330d. De nieuwe motor hiervan levert dankzij diverse EfficientDynamics maatregelen ongekende prestaties. BMW heeft maar liefst 152 groene labels waarvan 24 A-labels. Het bedrijf mag zich terecht voorloper noemen op dit gebied. Onze auto was voorzien van een schakelindicator die in het display aangeeft wanneer je kunt opschakelen. Hierdoor rijd je zo zuinig mogelijk.
Het is een mooie manier om de rechtervoet wat in bedwang te houden, want het is verleidelijk deze zescilinder diesel te laten versnellen. Indrukwekkend bij een inhaalmanoeuvre is het reeds vroeg vrijkomende koppel van 520NM bij 1750/ min. Wil je sportief rijden dan is de sprint van nul naar honderd mogelijk in slechts 6,1 seconde. Het verbruik zoals opgegeven van 5,7 liter per honderd kilometer haalden we niet, maar een verbruik van 6,5 liter per honderd kilometer is wel zeer netjes te noemen. Belangrijk is dat je als bereider je houdt aan de schakelindicator die aangeeft wanneer op te schakelen. Je komt dan vrijwel niet boven de tweeduizend toeren. Door het vroeg vrijkomende koppel is er in iedere versnelling genoeg trekkracht voorhanden. Het interieur is smaakvol vormgegeven en je voelt je direct op je gemak. Het I-Drive systeem is makkelijk te bedienen en is sterk verbeterd. Je kunt nu ook met druktoetsen naast de I-Drive direct terug naar radio, navigatie, telefoon en de andere functies. Voorin is er voldoende ruimte voor de wat langere bestuur-
ders. De sportstoelen bieden genoeg zijdelingse steun en hebben een zitting die je naar voren kunt schuiven. Hierdoor is het voor de bovenbenen optimaal ondersteund en perfect voor lange ritten. De voorkant van de auto is prachtig vormgegeven met grotere nieren en een welving in de motorkap die de sportieve inborst onderstreept. Ook de nieuwe achterlichten geven de 3-serie een eigentijdse aanblik en zijn duidelijk een verbetering in vergelijking met het vorige model. De besturing is echt BMW; goed contact met de weg en de auto laat zich zeer precies manoeuvreren. Ook bij
hogere snelheden heb je een veilig gevoel. Bochtige wegen zijn een waar genoegen en het onderstel is mooi in balans. De 330d Sedan is er vanaf 54.230 euro. De door ons geteste uitvoering was onder andere voorzien van het High Executive pakket, elektrisch glazen schuif-/kanteldak en TV functie en heeft een prijs van 80.253 euro.
De nieuwe 3-serie is een echte rijders auto en nog schoon ook. Door Almar Fernhout
VERVOER 09
www.debeterewereld.nl/rubriek/MILIEUVRIENDELIJK_VERVOER was er wel draagvlak te AUTORAI 2009: EEN VERNIEUWDE BELEVENIS opzet vinden voor het doorgaan van AutoRAI, die kans hebben we De AutoRAI 2009 is volledig vernieuwd. Het staat garant
voor meer auto’s en is meer dan ooit een spectaculaire beleving. Als bezoeker kunt u deelnemen aan verschillende activiteiten waaronder het rijden op auto’s die op een alternatieve manier aangedreven worden in de Eco Village. Dit is een unicum en vele landen nemen dit groene initiatief over. Ook de kinderen hoeven zich niet te vervelen. Zij vermaken zich op bij het Disneypaviljoen waar genoeg te beleven valt. De organisatie verwacht dat het één groot autofeest wordt. Kun je iets vertellen over de nieuwe opzet van de AutoRAI? ‘AutoRAI is vernieuwd. In plaats van traditionele merkenstands, is er dit keer gekozen voor een indeling in ‘werelden’. In die werelden, zes autowerelden en de motorwereld GoMotor!, staan auto’s van hetzelfde type/segment bij elkaar. Dat is handig voor de consument die wil vergelijken. Alle sportwagens bij de sportwagens, alle cabrio’s bij de cabrio’s en alle familieauto’s bij de familieauto’s.’
Waarom hebben jullie gekozen voor deze nieuwe opzet? ‘We hebben daarvoor gekozen na uitgebreid overleg met alle importeurs. Een traditionele AutoRAI was in de huidige economische en financiële crisis niet haalbaar. Domweg omdat de kosten van een traditionele autotentoonstelling op dit moment voor veel exposanten te duur was. De budgetten van autofabrikanten staan zwaar onder druk door afnemende verkopen. Daarmee stond de continuïteit van AutoRAI op het spel. In deze vernieuwde
Harald Bresser Manager PR en Communicatie
C,MM,N
DE AUTO IN DE TOEKOMST
Het is 2020 en je werkdag gaat beginnen. Meestal werk je
thuis, tegenwoordig de normaalste zaak van de wereld. Maar vandaag moet je toch naar kantoor. Wat is de slimste route? Reis je per trein of neem je de elektrische auto? En hoe ziet die auto er dan uit? c,mm,n (spreek uit: common) geeft het antwoord op deze vragen. c,mm,n is een auto in de toekomst en een initiatief van Stichting Natuur en Milieu, ontwikkeld in samenwerking met Technische Universiteit Delft, Technische Universiteit Eindhoven en Universiteit Twente. Anders ontwerpen c,mm,n zet in op elektrisch rijden, maar is veel meer dan een auto: c,mm,n biedt een oplossing voor onze mobiliteit in de toekomst. c,mm,n brengt
een wereldwijde community bijeen die werkt aan de ontwikkeling van duurzame mobiliteit. De c,mm,n auto is geen eindpunt, maar de start van een ontwikkeling. De community
aangegrepen voor de introductie van een vernieuwd concept.’
Merken jullie dat milieuvriendelijk vervoer terrein wint? ‘Dat merken we zeker, ook bij de vorige editie van AutoRAI was die trend waarneembaar. We hadden toen ongeveer als eerste autotentoonstelling ter wereld een EcoVillage waar het publiek kon ervaren hoe alternatief aangedreven auto’s daadwerkelijk rijden. Dat initiatief is vervolgens door andere autotentoonstellingen in de wereld overgenomen. Daarnaast is het natuurlijk zo dat de fabrikanten hun innovaties ook steeds meer inzetten op vermindering van de uitstoot van schadelijke stoffen. Auto’s worden steeds zuiniger en schoner. Op dit moment is 97 procent van de nieuw verkochte dieselpersonenauto’s in Nederland bijvoorbeeld al uitgerust met een roetfilter vanaf de fabriek. Daarmee doe je echt iets aan het verbeteren van de luchtkwaliteit. Waar we misschien ooit dachten dat de aandacht voor het milieu een hype was, is de laatste jaren heel duidelijk geworden dat de autofabrikanten het niet als een hype hebben gezien en volledig hebben opgenomen in hun fabricageprocessen.’ Wat is er te doen op de Green Innovations sectie? ‘In de wereld Green Innovations staan die auto’s die op dit mo-
ment het meest milieuvriendelijk zijn. Daarnaast wordt er in die wereld een blik op de toekomst geworpen. In een aantal ‘domes’ wordt getoond welke ontwikkelingen er zijn op het gebied van bijvoorbeeld alternatieve aandrijvingen en brandstoffen. Daar moet duidelijk worden dat de toekomst nu al begonnen is bij een heleboel fabrikanten en modellen. De ontwikkelingen in de wereld van de Green Innovations volgen elkaar snel op en de laatste stand van zaken met betrekking tot innovaties is daar te vinden.’ Er zijn buitenevenementen gepland, waar kunnen de bezoekers aan deelnemen? ‘De bezoekers van AutoRAI 2009 kunnen deelnemen aan onder andere Innovatief Rijden. Onder leiding van instructeurs kunnen je de fijne kneepjes van Het Nieuwe Rijden worden aangeleerd en je kan zelf ervaren hoe hybrides en andere alternatieve aandrijvingen in de praktijk werken. Ook is er een Adventure Experience: op de locatie van Strand Zuid kun je rijden met onder andere vierwielaangedreven auto’s en SUV’s. Daarnaast zijn er een paar spectaculaire binnenevenementen. Een voorbeeld hiervan is AutoRAI Life, een show die twee keer per uur wordt uitgevoerd. Hier kunnen bezoekers de rol van de auto in ons leven op een spectaculaire wijze zien. Het bekijken van die show kost niets extra en is een aanrader. In de Europahal
die daarvoor helemaal tot een theater is omgebouwd met zitplaatsen voor tweeduizend personen.’
AutoRAI 2009 De basis is gelegd, maar nu is het tijd voor actie. Wil je meedenken en ontwerpen aan jouw mobiliteit? c,mm,n nodigt je uit om op de AutoRAI in de wereld van 2020 te stappen! Kom van 1 tot 11 april naar het c,mm,n paviljoen op de AutoRAI en denk mee over duurzame mobiliteit, ontwerp je eigen c,mm,n of neem een
kijkje in de toekomst met de rijsimulator.
Wat is er voor de kinderen te doen? ‘Voor de kinderen is er het Disneypaviljoen waar ze hun Duckstadrijbewijs kunnen halen. In de Supercar Paddock laten we samen met Autovisie een aantal echte supercars zien. Verder zijn de motoren, scooters en bromfietsen terug in de RAI in de tentoonstelling GoMotor! Ter gelegenheid van 110 jaar AutoRAI is er een paviljoen dat is ingericht door FEHAC en PAC met 22 klassieke auto’s en in de Green Innovations wereld is naast de dome over Start Future Now! een dome ingericht over het ontwerp van moderne auto’s, de Dutch Design Lounge.’ Door Almar Fernhout
werkt open source, dat wil zeggen dat de bouwtekeningen voor iedereen beschikbaar zijn. Iedereen die wil bijdragen, bouwen of investeren is welkom. Ook jij kunt een bijdrage leveren aan jouw eigen vooruitgang! De mensen van morgen Bij het ontwerpen van een nieuwe auto wordt doorgaans voortgeborduurd op oude modellen. c,mm,n maakt een eind aan deze manier van werken: bij de ontwikkeling van c,mm,n is gedacht vanuit de samenleving van de toekomst. De auto sluit daarom perfect aan bij de wensen van de mobilist in 2020. In het mobiliteitsconcept van c,mm,n draait het niet om de auto van gisteren, maar om de mensen van morgen. Tanken bij de lantaarnpaal c,mm,n denkt na over een toekomst zonder fossiele brandstoffen en CO2 –uitstoot en zet daarom in op elektrisch rijden. Goedkoper én milieuvriendelijk. Je elektrische auto laadt je op bij de lantaarnpaal op de hoek en rijden op de snelweg kan in een colonne zodat je minder ‘brandstof’ verbruikt. Bovendien benut je in colonne je tijd optimaal door nog wat werk te doen of te ontspannen; je hebt immers je handen vrij.
Tot op de AutoRAI, je vindt c,mm,n in de Parkfoyer. Kan je niet wachten om de duurzame mobiliteit vorm te geven? Ga dan naar:
www.cmmn.org
en laat je inspireren!
10 VERVOER
MOBILITEIT IN 2020: SNEL, GEMAKKELIJK EN ZONDER VERTRAGING H
et blijft een merkwaardig fenomeen, dat veel Nederlanders er nog steeds voor kiezen om elke dag in de file te staan. Er gaat op die manier veel vrije tijd verloren. Het oplossen van het fileprobleem is voor veel onderzoekers, hun dagelijks werk. London heeft sinds enige tijd de spitsbelasting ingevoerd, met een reductie van 20% tot gevolg. In Singapore krijg je een belastingvoordeel, als je alleen maar rijdt in het weekend, en het tarief verschilt per tijd. In Nederland wordt ook al lang gesproken over rekeningrijden, maar is dat in de toekomst nog wel noodzakelijk? De auto’s in de toekomst zullen allemaal uitgerust zijn met een sensor, die automatisch de afstand tot de voorganger regelt. Om het fileprobleem op te lossen, is het cruciaal dat de diversiteit van het rijgedrag wordt aangepakt. Als iedereen dezelfde snelheid zou rijden, dan zal het verkeer soepel
doorrijden. De grote snelwegen rondom steden zullen daarom worden uitgerust met sensoren in de weg. Het invoegend verkeer zal daarom af en toe langer worden opgehouden, als het de verkeersstroom zal belemmeren. De invoeglichten worden dan afgestemd op de ruimte op de weg. Steeds meer mensen zullen er ook voor kiezen om de auto te delen.
In de toekomst wordt het openbaar vervoer ook steeds beter. Dankzij informatietechnologie is het nu al mogelijk om het openbaar vervoer af te stemmen op de vraag van passagiers, in plaats van een vast tijdschema. De shuttles zullen automatisch rijden op een netwerk, zonder bestuurder. Passagiers kiezen hun eindbestemming, en de dichtstbijzijnde shuttle zal dan stoppen. De shuttle zal zijn weg vervolgen, en als het vol is direct doorrijden naar de eindbestemming. Ook de voordelen van de magnetische levitatie treinen zijn bekend. Maar deze treinen hebben nu nog veel energie nodig. Maar dankzij het ‘Inductrack’ systeem, wordt dat tot een minimum beperkt. Op de rails worden dan passieve elektrische spiralen gemonteerd, die nadat de trein een snelheid van 32 km
NEDERLAND MOET INZETTEN OP BREDE
ENERGIEMIX OM CO2 UITSTOOT TE VERLAGEN
E
r worden steeds meer nieuwe technologieën voor de productie van biobrandstoffen ontwikkeld. Het is in Nederland nog niet mogelijk om deze technologieën grootschalig toe te passen. Volgens het Internationaal Energie Agentschap (IEA) vormen de nieuwe biobrandstoffen voorlopig nog geen commercieel alternatief. Het IEA voorziet dat biodiesel en –ethanol voorlopig de enige, ruim beschikbare alternatieven zijn voor fossiele brandstoffen. De Nederlandse overheid is te traag met het opnemen van duurzaamheidscriteria in de wetgeving. Zonder passende maatregelen mist ons land de boot van het Europese duurzaamheidsbeleid. Het gebruik van biobrandstoffen stagneert, ondanks dat er steeds meer van dit soort brandstoffen beschikbaar zijn. Belgisch onderzoek uit 2008 toont aan dat rijden op frituurvet een mooi alternatief voor fossiele brandstoffen biedt. Met deze ontwikkeling en biodiesel op koolzaad en dierlijke vetten, is een breed pallet ontstaan aan alternatieve energiebron-
nen, waartoe ook zonne- en windenergie behoren. Tegenover deze ontwikkelingen komt de politiek langzaam in beweging. In tegenstelling tot andere Europese landen loopt Nederland mijlenver achter in duurzaamheidsbeleid. Voorlopig is de huidige technologie voor biobrandstof, uit onder andere koolzaad, dierlijke vetten
en frituurvet, het enige bruikbare alternatief voor fossiele brandstoffen. Inmiddels zijn deze brandstoffen beschikbaar voor massaproductie en –gebruik. Maar de ontwikkeling van nieuwe soorten biobrandstoffen op basis van algen, jatropha en houtsnippers staat op losse schroeven. Als de ontwikkeling van deze brandstoffen in dit tempo doorgaat, zijn ze pas over vijf tot tien jaar beschikbaar voor massaproductie. Ondanks de aarzelende houding van de Nederlandse overheid, liggen er in Europa afspraken over het gebruik van biobrandstoffen. Eind 2008 heeft het Europese Parlement (EP) besloten dat in 2020 tien procent van het verkeer op biobrandstoffen moet rijden. Wanneer de Nederlandse industrie niet de kans krijgt om biobrandstoffen verder te ontwikkelen, kan ze nooit voldoen aan deze EU-doelstelling. De laatste beleidsmaatregelen stemmen somber. De bijmengverplichting, die benzinemaatschappijen verplicht om biobrandstof bij te mengen, is verlaagd van 5,75 naar 4 procent. Toch is Nederland wel degelijk in staat om het gebruik van biobrandstoffen snel te stimuleren. Alle ingrediënten voor een goede duurzaamheidswetgeving zijn inmiddels ontwikkeld, ook al liggen ze ongebruikt
www.debeterewereld.nl/rubriek/MILIEUVRIENDELIJK_VERVOER per uur heeft bereikt, reageren met de magneten onder de trein. Er is dan dus alleen nog energie nodig om op gang te komen. Openbaar vervoer gaat dan echt concurreren met de auto. De gehele auto-industrie, met BMW en Toyota aan kop, en wetenschappelijke instituten onderzoeken diverse alternatieven voor de brandstofmotor. De benzineprijs zal steeds duurder worden, fossiele brandstoffen worden steeds schaarser en duurder om te winnen. De elektrische auto zal in de toekomst met een accu 600 kilometer kunnen rijden, en bij elk energiestation kan een volgeladen accu worden gehuurd of snel worden opgeladen. Thuis wordt de auto opgeladen via het stopcontact of met een zonne/windenergie station aan huis of van de buurt. De innovatie van de accu staat natuurlijk ook niet stil. Zo zal de lithium- zuurstof accu dankzij nano technologie de levensduur van een accu verlengen tot 20 jaar, en erg snel kunnen worden opgeladen.
In de gehele vervoerssector wordt ‘wrijving’ steeds meer omgezet in energie. De wrijving van autobanden op de weg, remmen, de boeg van een schip door het water. In de vliegtuigindustrie is de straalmotor al op dat principe gebaseerd. De zoektocht naar lichtere, maar sterkers materialen gaat ook onverminderd door. Zo zijn in de boot en autoindustrie bio plastics sterk in opkomst. Bio plastics zijn heel licht en 100 % recyclebaar. Toyota verwacht al in 2020 een auto te bouwen van zeewier. Dit artikel is geschreven door David Berg van Wereld van Morgen. www.wereldvanmorgen.nl stimuleert duurzaamheid en innovatie bij bedrijven en huishoudens door middel van onderzoek, campagnes, workshops en advies.
www.wereldvanmorgen.nl Door David Berg
Naast elektriciteit, zullen er ook auto’s op lucht gaan rijden. Nu is er al een motor die op een liter lucht 100 kilometer kan rijden. Ook wordt het mogelijk om op uw GFT afval te kunnen rijden, een biobrandstof die niet ten koste gaat van de voedselproductie en grond.
op de plank. Zo heeft SenterNovem, het agentschap voor duurzaamheid en innovatie, de ‘CO2 tool’ ontwikkeld. Met dit instrument kunnen de broeikasgasemissies worden berekend bij de productie uit biomassa van elektriciteit, warmte en transportbrandstoffen. Een tool die mooi aansluit bij de bevindingen van de Commissie Cramer. Deze commissie heeft in 2006 criteria opgesteld waaraan biobrandstoffen moeten voldoen om de CO2uitstoot te beperken. Een ander criterium waaraan biobrandstoffen volgens de commissie moeten voldoen, is het leveren van een bijdrage aan de lokale welvaart en het welzijn van de bevolking. Met name in OostEuropa kan de productie van brandstofgrondstoffen de lokale economie een grote impuls geven. Hoge kosten zijn op dit moment het belangrijkste struikelblok in de verdere ontwikkeling van biobrandstoffen. Nieuwe technologieën voor de massaproductie van biobrandstoffen zijn pas over vijf tot tien jaar rendabel. Het zou helpen
als de Nederlandse overheid de duurzaamheidscriteria van de Commissie Cramer vastlegt in wetgeving. Maar ook compensatie op basis van CO2-reductie of verlaging van accijns op biobrandstoffen helpt om de concurrentie met fossiele brandstoffen aan te gaan. De industrie moet op haar beurt inzetten op bestaande biobrandstoftechnologieën en investeren in nieuwe technologieën, zodat deze worden ontwikkeld om grootschalig te gebruiken. Bijvoorbeeld door te investeren in genetische technologie. Deze technologie verhoogt de productie van algen. KLM experimenteert hier al mee. De luchtvaartmaatschappij probeert bio-kerosine uit algen te winnen om schoon en goedkoop te kunnen vliegen. Om van algen biobrandstof te maken moeten ze wel op grote schaal beschikbaar zijn. Met de ontwikkeling van een brede energiemix en het stimuleren van nieuwe technologieën voor de productie van biobrandstoffen wordt Nederland een stukje mooier en schoner. Maar dit is alleen mogelijk als de overheid en de industrie gezamenlijk meewerken. Uwe Jurgensen is voorzitter van de Vereniging Nederlandse Biodiesel Industrie (VNBI) en directeur van Biopetrol Rotterdam
VERVOER 11
www.debeterewereld.nl/rubriek/MILIEUVRIENDELIJK_VERVOER
OPWINDENDE FIETSVERLICHTING W
ie een fiets heeft, kent de niet-werkende fietslamp. Lege batterijen, losse draadjes, scheve dynamo, diefstal. Zo hopen de obstakels zich op om goed verlicht rond te fietsen. Gelukkig zijn er nu goede batterij vrije alternatieven voor je kapotte fietslamp. Neem bijvoorbeeld de lamp op elektromagnetische energie, waarbij twee magneetjes op je wiel langs een tegenpool draaien en zo stroom voor je licht opwekken. De lamp monteer je op je wiel, ter hoogte van de as. Ze branden zodra de wielen draaien en blijven even branden nadat je gestopt bent met fietsen. Zonder batterijen, zonder draadjes die stuk kunnen gaan en zonder de weerstand van een dynamo, fiets je ‘s avonds en overdag verlicht. Deze lampen van Reelight zijn te koop vanaf €35,-. Een makkelijk te monteren verlichting zonder batterijen is de opwindbare fietslamp van Baylis. Je voorlamp is een zaklamp, fietslicht en telefoonoplader in één. Draai een paar minuten aan de zwengel en je hebt licht voor 8 tot ± 45 minuten. Eenmaal opgeladen, klik je hem in de houder op je stuur die met een draadje verbonden is met het achterlicht. Het achterlicht lift dus mee met de opgeladen batterij van de
voorlamp. Niet vergeten af en toe een minuutje op te laden, want voor een optimale werking is het beter wanneer de interne batterij niet leeg loopt. En één minuut klinkt kort, maar duurt tijdens het opwinden wel wat
Daarom is deze lamp vooral aan te raden als je korte stukjes fietst. Wind hem bijvoorbeeld op als je van en naar je fiets loopt of als je staat te wachten op de bus. Wie liever lui is, kan hem opladen via de computer met de bijgeleverde USB kabel. Met behulp van de verschillende telefoonkabeltjes, kan de lamp als telefoon oplader gebruikt worden. Zelf had ik de pech dat dit bij mij allebei niet werkte, maar bij anderen werkte het wel. Dus dat is het proberen waard. Een goedkopere versie is er trouwens van Go Green, maar daar zit alleen één Nokia kabeltje bij. Een handige lamp voor op fietsvakantie. Hij geeft goed licht als zaklamp en mocht je verdwaalt zijn, dan kun je altijd bellen. Een batterij vrije oplossing met dubbelfunctie. De Mini Eco Bike Light Set van Baylis t.w.v. € 31,20 is te koop op www.clubgreenshop.nl.
langer dan je denkt. Voor je het weet fiets je alweer 8 minuten.
ZERAUTO: EERSTE VERKIEZING AUTO VAN DE TOEKOMST GESTART Z
ERAuto organiseert de verkiezing van de Auto van de Toekomst. Op de website kunnen bezoekers een top drie samenstellen uit twaalf auto’s die de toekomst kunnen veranderen. De kandidaten rijden allemaal elektrisch en worden dit jaar of volgend jaar gebouwd. De modellen vormen de voorhoede van een nieuwe en vernieuwende autogeneratie die nauwelijks of geen gebruikmaakt van benzine of diesel. Dankzij de elektrische aandrijving kunnen ze bij gebruik van groene stroom rijden zonder CO2-uitstoot. De winnaar van de verkiezing Auto van de Toekomst ontvangt de Gouden Stekker 2009.
minister Camiel Eurlings investeert de komende twee jaar tien miljoen euro in de introductie van elektrisch autorijden in Nederland.
Groei Het aantal initiatieven in Nederland rond elektrisch rijden groeit razendsnel. Verkeers-
www.zerauto.nl
AutoRAI Tijdens de komende AutoRAI organiseert SenterNovem een congres rond de introductie van de elektrische auto in Nederland.
Jaffie Hülsenbeck
MAIL&WIN Wij verloten 3 exemplaren! Stuur een e-mail met je gegevens naar:*
[email protected] om kans te maken.
Klimaatneutraal Rijden Dag 2009 | Tank op 11 juni voor een schoner milieu
Op autogas rijdt u niet alleen goedkoper dan op benzine, ook het milieu profiteert mee. De CO2-uitstoot van een auto die op autogas rijdt, is namelijk 10 tot 15% lager dan die van dezelfde auto op benzine. Maar voor BK-GAS gaat dit nog niet ver genoeg. BK-GAS compenseert met het ecoLPG-programma gratis uw CO2-uitstoot, als gevolg van het verbruik van de door u getankte en geregistreerde liters BK-GAS op www.ecolpg.nl. De CO2-uitstoot wordt gecompenseerd bij de Climate Neutral Group, die onder meer investeert in
Compensatie CO2-uitstoot BK-GAS ondersteunt met het ecoLPG-programma projecten die een meetbare afname van CO2 tot gevolg hebben. In samenwerking met de Climate Neutral Group wordt gekeken naar onder andere projecten die de uitstoot van broeikasgassen voorkomen en projecten die zorgen voor opname van CO2 in de atmosfeer. Een paar voorbeelden zijn het herstel van tropisch regenwoud in Maleisië en de opwekking van duurzame energie via een windpark in Taiwan.
Klimaatneutraal Rijden Dag 2009 BK-GAS ijvert al jaren voor een beter milieu. In september 2008 is BK-GAS gestart met het ecoLPG-programma. De introductie vond plaats met de Klimaatneutraal Rijden Dag. Op deze dag mocht iedere automobilist, ongeacht brandstofsoort, zijn tankbon van die dag opsturen naar BK-GAS. In totaal kon er door de gezamenlijke inspanningen van Autorijdend Nederland op 4 september ruim 1.060 ton CO2 gecompenseerd worden. Een initiatief dat massaal zo omarmd wordt, dient eigenlijk een vervolg te krijgen. Daarom vindt dit jaar de Klimaatneutraal Rijden Dag plaats op 11 juni. Doet u mee?
Overstappen op autogas? Wilt u minder milieubelastend én voordeliger autorijden? Voorzie uw huidige of nieuwe benzineauto dan van een autogassysteem!
Meer informatie over het ecoLPG-programma vindt u op www.ecolpg.nl
duurzame projecten. BK-GAS draagt hiermee met concrete oplossingen bij aan verantwoorde en betaalbare mobiliteit.
Hoe werkt ecoLPG? Door te rijden op autogas kunt u besparen op uw autokosten en als deelnemer aan het ecoLPG-programma kunt u tegelijkertijd zonder meerkosten klimaatneutraal autorijden. Gaat u ook net even verder? Meld u dan aan voor het ecoLPG-programma. Dit gaat als volgt: 1 Meld u aan op www.ecolpg.nl; 2 Tank bij een BK-GAS verkooppunt (de verkooppunten kunt u vinden op www.bkgas.nl); 3 Registreer uw getankte liters BK-GAS op www.ecolpg.nl of stuur uw bonnen in; 4 BK-GAS compenseert gratis de CO2-uitstoot als gevolg van het verbruik van de door u getankte en geregistreerde liters BK-GAS.
BK-GAS_09131_Advertorial_DEF.indd 1
Rijden op autogas is vanaf 12.000 kilometer per jaar voordeliger dan rijden op benzine. Kiest u daarnaast voor het ecoLPG-programma van BK-GAS, dan rijdt u zonder meerkosten klimaatneutraal!
17-03-2009 16:24:12
12 WONEN & LEVEN
www.debeterewereld.nl/rubriek/WONEN_EN_LEVEN
ECOVER: HERNIEUWBARE EN ECOLOGISCHE
REINIGINGSMIDDELEN Ecover is een internationaal bedrijf actief in de productie
van ecologische was- en reinigingsmiddelen, dat in 1980 in België werd opgericht. Vanaf de start was Ecover een koploper, een pioniersbedrijf, dat met een fosfaatvrij wasmiddel uitpakte nog vóór de fosfaten als een probleem werden gebrandmerkt. Sindsdien is Ecover uitgegroeid tot de grootste producent van ecologische was- en schoonmaakmiddelen. Naast de hoofdzetel te Malle, bij Antwerpen-België, heeft Ecover vestigingen in De Verenigde Staten van Amerika, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk en Zwitserland en worden de producten in 26 landen aangeboden. Het vooruitstrevend milieubeleid van Ecover uit zich niet alleen door de producten die het bedrijf op de markt brengt, maar is een geïntegreerd deel van de bedrijfsvoering. Ecover heeft zijn milieubeleid uitgebreid tot alle afdelingen van het bedrijf, van productie tot marketing. Zo hebben ze bijvoorbeeld de eerste ecologische fabriek ter wereld gebouwd, met een groendak van ruim 6000m². Dit gebouw werd in oktober 1992 in gebruik genomen. Het gebouw kreeg toen uitgebreide persaandacht en ontvangt tot op de dag van vandaag jaarlijks meer dan duizend bezoekers. De Betere Wereld in gesprek met Dhr. Peter Malaise (Concept Manager Ecover) over de introductie van een nieuw schoonmaakassortiment op basis van de baanbrekende EcoSurfactant-technologie.
van niet-aflatend onderzoek en investeringen hebben eindelijk de ontbrekende schakel blootgelegd naar een volledig ecologisch productieproces. Het gebruik van deze EcoSurfactants in was- en reinigingsmiddelen is gepatenteerd door Ecover. Vanaf maart 2009 zullen we eindelijk ons volledig vernieuwd gamma reinigingsproducten op basis van EcoSurfactants kunnen presenteren:
Glasreiniger (500 ml)
Allesreiniger Spray (500 ml)
huidige markt worden ze overwegend geproduceerd met petrochemische grondstoffen en op basis van een chemisch procédé. Ecover gebruikt al van bij haar ontstaan in 1980, surfactants uit plantaardige basisingrediënten. De stap van de plantaardige olie tot volwaardige surfactants verloopt evenwel nog volgens een chemisch proces. Dat kon beter dachten wij, en daarom zijn we de afgelopen zeven jaar op zoek gegaan naar een manier om surfactants via een natuurlijk proces te produceren. Dat is ons gelukt en nu kunnen we met trots zeggen dat we met behulp van deze grondstoffen als enige producent volledig hernieuwbare en ecologische reinigingsmiddelen op de markt kunnen brengen. Onze EcoSurfactants hebben een aantal unieke eigenschappen: •ze worden met een hoge efficiëntie aangemaakt, •bij omgevingsdruk en bij een energievriendelijke temperatuur van 30 °C (ter vergelijking: voor chemische surfactants is een druk van 200-300 atmosfeer en een temperatuur van 100-150 °C gebruikelijk), •zijn ongelooflijk efficiënt in de reiniging van harde oppervlakken
Power Cleaner (500 ml)
We weten uit onze eco-enquête dat mensen echtheid en eerlijkheid zoeken in duurzame producten. Als wij zeggen dat onze producten afbreekbaar zijn, dan zijn ze dat ook volledig. Als het op duurzaamheid aankomt staan wij vooraan op de barricades. Daarom stoppen wij ook zoveel geld en energie in onderzoek en ontwikkeling. En die investering loont: dankzij onze inspanningen hebben we een uniek procédé ontwikkeld voor de productie van EcoSurfactants. Zeven jaar
Allesreiniger (1 l) Waarom is dit zo revolutionair? Surfactants zijn verantwoordelijk voor de efficiëntie van reinigingsproducten, het zijn de werkpaardjes van de poetsbrigade zeg maar. In de
•pH-neutraal, respecteren ze de huid Het begon te gisten Het begon allemaal in de jaren zestig, toen onderzoekers in bijen- en hommelnesten een gist ontdekten dat één van de suikers uit honing (sophorose) samen met vetzuur in zijn stofwisseling ombouwt tot sophorolipide, een surfactant. Andere organismen kunnen deze voedselbron niet gebruiken. Dit is zeer uniek want, dit gist kan een verbinding leggen tussen de wateroplosbare suiker en het niet-wateroplosbare vetzuur. Deze verbinding komt via het gist-organisme op een volledig natuurlijke wijze tot stand en wordt een EcoSurfactant genoemd.
De wereld zag dat het goed was Dat we iets revolutionairs op het spoor waren was wel zeker: samen met (inter)nationale organisaties en universiteiten vroegen én kregen we subsidies voor verschillende Europese onderzoeksprojecten. Dat vergrootte de fondsen en knowhow aanzienlijk … en daarmee ook de kennis over de mogelijkheden van de surfactants buiten de huishoudelijke wereld van was en reiniging. Een stralende toekomst Maar hiermee is onze opdracht nog niet volbracht. Integendeel, nu we weten dat het mogelijk is om van plantaardige en minerale bestanddelen op volledig biologische wijze krachtige reinigingsproducten te maken, is de lat gelegd: hoog. We zijn nu al volop aan het experimenteren met oplosbaarheid,
schuimkracht en stabiliteit. We exploreren volop de mogelijkheden van EcoSurfactants in (af)wasmiddelen. Ook buiten de wereld van de was- en reinigingsmiddelen zijn de EcoSurfactants veelbelovend. Wie weet wat ze in de toekomst voor onze planeet in petto hebben? Het volledig vernieuwd gamma reinigingsproducten van Ecover is verkrijgbaar bij natuurwinkels. Kijk voor de specifieke verkooppunten op de website.
www.ecover.com Door Eva Janssen
WONEN & LEVEN 13
www.debeterewereld.nl/rubriek/WONEN_EN_LEVEN
Electrolux AEG ÖKO_LINE
ENERGIEZUINIG MET EEN A++ LABEL
De Electrolux Group – waar AEG deel van uitmaakt – ontwikkelt huishoudelijke apparaten die enerzijds het milieu zo min mogelijk belasten en anderzijds de consumenten zo veel mogelijk gebruiksvoordelen bieden. Om te ervaren waar dit in de praktijk dan tot uitdrukking komt, is er voor de consument een mogelijkheid tot het uitproberen van de meeste producten in het Home Center of the Brands. U kunt zich hier laten informeren over onder andere de energie-, water- en tijdbesparingen van toegepaste technieken opleveren.
De uiterst succesvolle AEG ÖKO_LINE bestaat uit koelen vriesapparaten, was- en droogautomaten en afwasautomaten. Deze lijn bestaat uitsluitend uit apparaten die super zuinig met energie, water- en wasmiddel omgaan. Zo heeft de AEG Sensidry – de eerste A-label waterpompdroger - die tien jaar geleden door AEG werd geïntroduceerd - voor navolging heeft gezorgd. Het huidige aanbod is groter dan circa drie jaar geleden. Een AEG ÖKO_LINE product combineert altijd uiterst unieke gebruiksfuncties met een laag energieverbruik. Zo kunt u in de AEG Sensidry droger naast maar liefst zeven kilo wasgoed, ook wol en zijde drogen. U hoeft niet meer te gissen naar de programmaduur, want hij geeft een indicatie aan van de
resterende looptijd. Sterker nog: als u het gebruikte toerental van de wasautomaat invult, geeft hij een nauwkeurige opgave van de programmaduur. Koelen en vriezen met A++ Een goed voorbeeld van de vermindering van de energieconsumptie zijn de nieuwe zeer energiezuinige AEG ÖKO_ LINE koel- en vriesapparaten. Alle modellen uit de ÖKO_LINE hebben het energielabel A++ en verbruiken 45 procent minder energie dan koel- en vriesapparaten met een Alabel. U kunt hierdoor jaarlijks tot 35 euro besparen op uw energiekosten. Een lager energieverbruik zorgt ook voor een lagere uitstoot van kooldioxide. Deze apparaten belasten dus minder het milieu en de daarmee samenhangende de
opwarming van de aarde en de verandering van het klimaat. Electrolux spoort mensen aan om zich in te zetten voor energiebesparing. In dit kader kregen de klanten die vorig jaar een apparaat uit de zeer energiezuinige ÖKO_LINE kochten, een premie teruggestort op hun bankrekening. De premie bestaat uit de jaarlijkse energiebesparing door het gebruik van een ÖKO_LINE apparaat. Deze actie wordt dit jaar herhaald. A++ wasautomaten Het AEG ÖKO_LINE assortiment is zo’n groot succes dat dit voorjaar de AEG A++ wasautomaten worden geïntroduceerd. Deze zeven kilogram en acht kilogram wasautomaten gebruiken slechts 0,15 kWh per kilogram wasgoed en zijn daarmee 20 procent zuinigere dan A-label modellen. Belangrijke andere eigenschap is het uitermate stil functioneren (dus profiteren van nachtstroom zonder dat je de wasautomaat hoort werken), tien jaar garantie op de speciale motor (duurzaam) en een Super Eco wasprogramma, dat de lichtvervuilde wasjes zelfs met koud water en speciaal wasmiddel stralend schoon krijgt. Duurzaam platform In 2007 lanceerde Electrolux een duurzaam platform voor producten gericht op efficiënt gebruik van water en energie. Met dit platform wil Electrolux het consumenten gemakkelijker maken meer klimaatvriendelijk te leven. Zo is er ‘The Inspiro’, een oven met energielabel A. De gebruiker plaatst gerechten in een koude oven om geen energie te verspillen tijdens het verwarmingsproces. De oven gaat uit zodra het eten klaar is. Websites:
www.aeg.nl www.hethomecenterofthebrands.nl Door Sanne van Bentum
Sustainable Asset Management De Electrolux Group is voor de tweede keer opgemerkt door het Sustainable Asset Management (SAM), een onafhankelijk management bedrijf gefocust op duurzame investeringen. De volgende erkenningen zijn dit jaar door Electrolux ontvangen: SAM sector leader (beste bedrijf binnen de sector), SAM sector mover (bedrijf heeft de meest verbeterde prestaties ten opzichte van het voorgaande jaar) en SAM silver class (beoordeling tussen de 70 en 75 procent) wat betreft duurzame huishoudelijke producten. Het Corporate Sustainability Assesment, waar deze erkenningen uit voortkomen, vormt de basis voor het Sustainability Yearbook. Het Yearbook is een classificatie gebaseerd op de manier waarop bedrijven omgaan met duurzame trends en mogelijkheden. Het Yearbook is te downloaden via www.sam-group.com/yearbook. Op website kunt u ook terecht voor meer informatie. Energy Award De Electrolux Group is constant bezig om energieconsumptie van haar producten, fabrieken en service te verminderen. Hierdoor heeft het bedrijf de prestigieuze onderscheidende Energy Award in de Corporate Commitment Category van de Europese Commissie ontvangen. De award erkent dat firma’s doorlopend prestaties verrichten om de energieconsumptie van producten, fabrieken en service te verminderen. De Energy Award is een onderdeel van het initiatief van de Commission Sustainable Energy Europe 2005-2008. Dit initiatief heeft als doel om de publieke interesses voor herwinning van energie, energie-efficiëntie, schoon transport en alternatieve brandstoffen te vergroten.
14 WONEN & LEVEN
www.debeterewereld.nl/rubriek/WONEN_EN_LEVEN
NEDERLANDSE UITVINDING BRENGT KOUDE VLOEREN OP KAMERTEMPERATUUR
meer nodig. De totale milieubelasting van TONZON-isolatie bedraagt mede daardoor slechts een fractie van die van andere isolatiematerialen. Het scoort met afstand de beste resultaten in alle milieuclassificaties.
ZONDER ENERGIE TE VERBRUIKEN!
Niet-geïsoleerde vloeren zijn in de winter vaak onaangenaam koud en blijken de oorzaak van een veel te hoge energierekening. Het Nederlandse bedrijf TONZON heeft voor dit probleem een even simpele als effectieve oplossing ontwikkeld. Onder tegen de vloer worden reflecterende Thermoskussens aangebracht waarin lucht wordt opgesloten. De warmte die door de vloer komt, kan niet meer worden uitgestraald naar de bodem en wordt gebruikt
om de lucht in de kussens op te warmen. Onder de vloer ontstaat een warme, isolerende opgesloten luchtlaag. De isolerende werking blijkt in de praktijk zo hoog dat houten en betonnen begane grond-
vloeren op kamertemperatuur komen. Op de website van het bedrijf (www.tonzon.nl) zijn opmerkelijke infrarood foto’s te zien waarmee de uitzonderlijke werking wordt aangetoond. Thermoskussens De Thermoskussens worden gecombineerd met een stevige folie op de bodem van de kruipruimte. Deze Bodemfolie stopt de verdamping van vocht en remt het radioactieve Radongas dat in de bodem wordt gevormd. Het resultaat is een kurkdroge kruipruimte waarin leidingen en ophangbeugels veel langer meegaan. Uit meer dan 29 jaar praktijkervaring blijkt dat deze aanpak ook de levensduur van houten vloeren verlengt en het proces van betonrot weet te stoppen. Milieuclassificatie Het Nibe (Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie) heeft een milieuclassificatie opgesteld van vloerisolatiematerialen. Van de 13 onderzochte materialen blijken de TONZON Thermoskussens met afstand de kleinste milieubelasting te hebben. Inmiddels blijkt ook het Thermosheet voor gevel- en
dakisolatie de laagste milieubelasting te hebben. Gering materiaalgebruik De Thermoskussens met drie luchtkamers bieden nog 10% meer isolatie en hebben toch veruit de kleinste milieubelasting. De Thermoskussens zijn hiermee de milieureferentie voor vloerisolatiematerialen en krijgen de index 100. Het is opvallend dat niet een natuurproduct maar een technologische ontwikkeling (uit Nederland) het milieu het minst belast. De lage milieubelasting is te danken aan het zeer geringe materiaalgebruik en het kleine volume t.o.v. de onderzochte alternatieven. Belangrijk milieuvoordeel Het kleine volume van de Thermoskussens levert bij het transport opnieuw een belangrijk milieuvoordeel op t.o.v. de alternatieven die allen een aanmerkelijk groter volume hebben. Grote vrachtwagens, die de wegen verstoppen en het milieu vervuilen, zijn vrijwel niet
NIEUW
Prijstechnisch interessant ‘Het is vooral de geringe massa die per functionele eenheid nodig is, die maakt dat het product zo milieuvriendelijk is. De kussens zijn bijvoorbeeld circa 35 keer lichter dan glaswol met een soortgelijke warmteweerstand.’ aldus onderzoeker Abrahams van het NIBE. Uit de overzichtelijke classificatietabellen in het “Basiswerk Duurzaam & Gezond Bouwen”, waarin naast een milieuvergelijking ook een prijsvergelijking is meegenomen, blijkt tevens dat de kussens ook prijstechnisch een interessant alternatief is. ‘Dit bewijst dat duurzaam bouwen niet per definitie duurder bouwen is.’
www.tonzon.nl [email protected] 053-4332391 Postbus 1375 7500 BJ Enschede
E FOR
MULE
!
Nooit eerder zag je de natuur zo krachtig aan het werk! Ecover pakt uit met een schoonmaakassortiment op basis van de baanbrekende EcoSurfactant-technologie. EcoSurfactants worden duurzaam geproduceerd op basis van plantaardige ingrediënten. Bovendien zijn ze supersterk in het reinigen van harde oppervlakken. Tegen deze eco-kracht kan geen vuil of vet het halen! Binnenkort verkrijgbaar in de natuurvoedingswinkel.
www.ecover.com
SUPERKRACHTIG UITERST ECOLOGISCH Dankzij de gepatenteerde EcoSurfactant-technologie
1260_Ad_BetereWereld_NL.indd 1
09-03-2009 10:17:26
WONEN & LEVEN 15
www.debeterewereld.nl/rubriek/WONEN_EN_LEVEN
UW HUIS UW DERDE HUID! B
ij de gezondheid van een woning staan weinig mensen stil. Men zou de woning als derde huid moeten zien. Ook deze huid zou net als uw eigen huid dezelfde functies moeten kunnen uitoefenen. Een huid moet beschermen tegen de elementen warmte, kou, wind en regen. Een huid moet ook beschermen tegen ziektekiemen zoals virussen en bacteriën. Deze eigenschappen verwacht u van uw huid, maar deze zou u ook als eis aan uw woning kunnen stellen. Uw huis zou net als uw huid moeten kunnen ademen Het effect van een plastic jas dat uw huid omsluit en afsluit kennen we allemaal en geeft een gevoel van broei en verstikking. Een geplastificeerd huis is maar een kleine stap verder en geeft hetzelfde verstikkende gevoel. Een plastic huis heeft bijvoorbeeld synthetische vloerbedekking, vinyl behang op de wanden en synthetische latex op het plafond. Kijk maar eens rond in uw huis en bekijk de oppervlaktes. Welke kunnen nog ademen? De meeste oppervlaktes zijn synthetisch, gelakt of met kunststof afgewerkt. Als oppervlaktes niet kunnen ademen, kunnen ze geen vocht opnemen of afstaan. Dit houdt in dat de luchtvochtigheid zeer instabiel is. De mens ervaart een constante luchtvochtigheid van plus 50 procent als aangenaam en gezond. Als een oppervlakte geen vocht op kan nemen is het vaak elektrostatisch oplaadbaar. Dit geeft niet alleen een onaangename schok als u het door aanraking met het oppervlakte weer ontlaadt, maar heeft ook desastreuze invloed op de luchtkwaliteit. Opgeladen lucht heeft een teveel aan positieve ionen. Positieve ionen zorgen er voor dat lucht meer stofdeeltjes kunnen ‘vasthouden’ en hierdoor krijgt u bij inademing van deze binnenlucht meer verontreinigde stofdeeltjes binnen dan bij niet statische opgeladen lucht. Dit is zeer belangrijk, omdat binnenlucht per definitie sterk verontreinigd is. Zuivere lucht is van wezenlijk belang voor gezonde leefomgeving. Het reukloze gas CO2 komt van nature in een schone buitenlucht voor. De gemiddelde concentratie is 330 part per million (ppm). Als we eens de binnenlucht meten komen we op een gemiddelde van 1.400 ppm in een stadswoning. Bij 700 ppm ontstaat bij gevoelige mensen irritatie van de luchtwegen. Het aantal stofdeeltjes per kubieke meter lucht is in de buitenlucht 0,10 mg/m3, in een stedelijke woonwijk gemeten. Als we dit in een doorsnee woning meten, komen we uit op 1-2 mg/m3. Daarbij komt dat de grootte van de stofdeeltje bepalend zijn voor de schadelijkheid bij inademing. Huisstof is zeer klein en daardoor gevaarlijk. Het advies is stof naar buiten te ventileren.
Uw huis een SICK BUILDING? Een huis moet net als de huid de temperatuur en het klimaat reguleren. Als het heet is, moet het een koele plaats zijn om in terug te trekken. En als het koud is, is het een behaaglijke warme ruimte om weer bij te komen. Als het regent vormt het een schuilplaats voor teveel nattigheid. Kortom: een huis moet net als uw huid bescherming bieden. U kunt daar zelf zeer veel invloed op uitoefenen. Luchtvochtigheid Luchtvochtigheid is ook een zeer belangrijk gegeven met het oog op huisstofmijten en schimmelgroei bij hoge luchtvochtigheid. Luchtwegirritaties treden op bij lage luchtvochtigheid. Een optimale luchtvochtigheid ligt tussen de 40 en 60 procent. Als dit onder de 40 procent komt, wat vaak ‘s winter het geval is in een met centrale verwarming verwarmde woning, zult u last krijgen van uw luchtwegen. Het zelfreinigende vermogen van de luchtwegen wordt dan aangetast. Er volgt kortvorming in de luchtwegen waardoor allerlei allergieën en stoornissen kunnen ontstaan zoals hoofdpijn, stress en vitaliteitstoornissen. U kunt bij het kiezen van materialen kijken naar producten die de luchtvochtigheid in de woning optimaal beïnvloeden. Planten geven vocht af aan hun omgeving dus u kunt met planten de lage luchtvochtigheid in de winter de baas zijn. Leem Leem, bestaande uit klei en zand, als bouwmateriaal is optimaal. Klei kan zeer veel vocht opnemen zonder van vorm te veranderen. Als de luchtvochtigheid in de woning oploopt, neemt leem vocht op uit de lucht en geeft dit weer af als de luchtvochtigheid terugloopt. Leemwanden in combinatie met warmtewanden - vloerverwarming tegen de wand - zorgen voor een gezonde verwarming en een zeer stabiele luchtvochtigheid in de woning. Stof Het voorkomen van stof is onmogelijk. Wel is het mogelijk om stof niet te verplaatsen. Met een stofzuiger verplaatst u de schadelijke stof juist. Denk bij nieuwbouw aan een centraal stofafzuigsysteem in plaats van een stofzuiger. Of neem harde vloerbedekking die u met een
natuurlijk schoonmaakmiddel kunt reinigen. Verwarmingsystemen als convectoren, radiatoren en kachels verwarmen de lucht die op haar beurt u weer verwarmt. Bij het verwarmen van de lucht wordt ook luchtcirculatie tot stand gebracht. Deze circulatie betekent het rondblazen van deze verontreinigde stofdeeltjes door de lucht. Met stralingswarmte uit vloer of wandverwarming voorkomt u dit probleem. Kies dus in de bouwfase bewust voor wandverwarming en/of vloerontkoeling. Straling Straling uit de bodem, kosmos, zendmast of uit uw eigen elektrische net kunnen uw wooncomfort nadelig beïnvloeden. Aardstraling - straling uit de bodem - kunt u opsporen met behulp van wichelroeden. U kunt vaak de grootste problemen oplossen door uw bed te verplaatsen. Echter, technische straling is niet meer uit ons leven te verbannen. Denk aan een televisie of wekkerradio op een slaapkamer. Beide geven schadelijke stoffen af. Electrosmog houdt wetenschappers al geruime tijd bezig. Het enige waar ze het over eens zijn is het feit dat het beter is om niet in een elektromagnetisch veld te slapen. Daarom adviseren wij een netvrijschakelaar te plaatsen of bij nieuwbouw biokabels toe te passen. Netvrijschakelaars schakelen de stroomtoevoer uit zodra er geen vraag meer is. Bij het uitschakelen van het nachtlampje schakelt de stroom van die stoppengroep automatisch af. Biokabels voorkomen het ontstaan van een elektromagnetische veld. Isolatie Isoleren is de eerste wat u kunt doen om energie te sparen in een bestaande woning. Denk aan het isoleren van de houten vloer op de begane grond met TONZON isolatiefolie. Daarnaast behoort het isoleren van uw kap tot de mogelijkheden. Dit kunt u doen met behulp cellulose isolatie zoals Isofloc of Homatherm. Dubbelglas of hoog rendementsglas zijn sterk aan te raden. Deze zijn afhankelijk van het kozijn of ze wel of niet in een bestaand kozijn
kunnen worden ingebouwd. Het volblazen van de bestaande spouw raden wij af, omdat op den duur de woning hier vochtiger van wordt. Muurisolatie is realiseerbaar door een nieuw buitenblad te bouwen, maar is wel ingrijpend. Een gezonde slaapkamer Vaak gaan mensen zich pas realiseren wat er in hun huis afspeelt als ze een stofallergie hebben of ziek worden van hun omgeving. Zorg dat uw een allergie voor bent en kijk bijvoorbeeld eens naar uw slaapkamer. De mens verblijft gemiddeld acht uur per dag in de slaapkamer. Op een slaapkamer is het vaak vochtig, omdat we daar gedurende het tijdsbestek van acht uur onze vochtige lucht uitademen. Dit houdt in dat de luchtvochtigheid in de slaapkamer vaak boven 60 procent komt, doordat het raam dicht gehouden wordt. Dit een optimaal leefklimaat voor de huisstofmijt. Dus is de oorzaak de hoge luchtvochtigheid, niet die van de huisstofmijt, het wollen tapijt of het wollen dekbed. Indien de luchtvochtigheid onder de 60 procent blijft, zal een huisstofmijt dat niet overmatig aanwezig zijn. Een gezonde slaapvertrek is een slaapkamer die permanent geventileerd wordt. Het liefst zijn de wanden afgewerkt
Nature therm
met leem die als vochtbuffer voor de nacht dienen. Elektromagnetische velden voorkomen door het plaatsen van een netvrijschakelaar en het slapen op een metaalvrij slaapsysteem. Het spaanplaatmeubel als klerenkast belast de ruimte met formaldehyde. Dit gas willen we weren uit de slaapplaats, dus is het aan te raden enkel massief houten meubelen afgewerkt met impregneerolie en bijenwas te plaatsen. En natuurlijk gebruikmaken van een gemakkelijk te reinigen vloerbedekking zoals massief hout, kurk of linoleum. Dit zorgt voor een natuurlijk en gezonde slaapplaats. Echter moeten mensen ook zeker aan de hygiëne denken: dat betekent regelmatig de lakens verschonen en de vloeren en wanden stofvrij maken. Kortom: natuurlijk woont u beter! Met vriendelijke groeten, Ton Aalbers Atrium Daalseweg 109 6521 GG Nijmegen 024-3234541 Atrium Wielakkerstraat 14 6811 DB Arnhem tel: 026 -3510204
©
binnenisolatie voor gezonder wonen
de in isoleren De evolutie nden. voorzetwa
bewust leven
gezond wonen verantwoord na-isoleren
Energie besparen? Isoleer gezonder!
Gevels na-isoleren is een moeilijke klus. Naturetherm systemen zijn speciaal ontwikkeld voor de na-isolatie aan de binnenzijde van ongeïsoleerde buitengevels. Naturetherm systemen zijn eenvoudig te verwerken, energiebesparend, 100% natuurlijk, duurzaam, CO2 reducerend, passen in een cradle-tocradle ontwerp én... zijn vooral gezonder!
In samenwerking met:
Technostuc systemen - T. +31-(0)53-4330360 - [email protected]
www.naturetherm.nl
16 WONEN & LEVEN
GROENEKANTOORARTIKELEN.NL:
www.debeterewereld.nl/rubriek/WONEN_EN_LEVEN
WEBSHOP VOOR MILIEUVRIENDELIJKE ARTIKELEN Groenekantoorartikelen.nl is opgericht vanuit de visie dat elke inkoopkeuze van invloed is
op het welzijn van mensen, dieren, klimaat en leefomgeving. Helen Warmerdam, onderneemster achter Groenekantoorartikelen.nl, geeft praktische invulling aan haar visie door per productgroep het meest duurzame alternatief per productgroep aan te bieden tegen een scherpe prijs. U heeft keuze uit de meest praktische en milieuvriendelijke producten, variërend van pennen tot etiketten en van enveloppen tot opbergkasten. Door aankoop van groene kantoorartikelen kunt u een bijdrage leveren aan een betere wereld. Een goede en bewuste keuze dus! Waarom ben je www.groenekantoorartikelen.nl gestart? ‘Het is mijn ideaal om zoveel mogelijk organisaties groen te laten inkopen. Groenekantoorartikelen.nl is een totaal leverancier en koppelt duurzaamheid aan betaalbaarheid, functionaliteit en gemak.’
om het verschil te maken. Ik kies er bewust voor om wat betreft de prijstelling concurrerend te zijn. Ik wil zoveel mogelijk argumenten om niet groen in te kopen voor zijn. Dat moet ook, want alleen met idealen kom je er niet. Het gaat om realiseren van idealen!’
Wat is jouw doel van de verkoop van groene kantoorartikelen? ‘Groenekantoorartikelen.nl wil het bedrijven, overheden en instellingen makkelijk maken om duurzame kantoorartikelen in te kopen. Hierdoor kunnen ze een bijdrage leveren aan een wereld waarin harmonie is tussen produceren, consumeren en onze leefomgeving.’
Wanneer noemt u een kantoorartikel ‘groen’? ‘Groen kan betekenen dat producten van gerecycled materiaal of natuurlijke materialen zijn gemaakt. Een voorbeeld van de producten van natuurlijke materialen is hout met een FSC keurmerk. Maar ook producten die minder of geen chemische toevoegingen hebben dan regulier komen in aanmerking. Per productgroep wordt het product gekozen dat minder belastend is voor de omgeving. De verschillende criteria voor een groen kantoorartikel zijn terug te vinden op de website.’
Op welke manier onderscheidt Groenekantoorartikelen.nl zich? ‘De producten moeten praktisch, betaalbaar en duurzaam zijn. Dan bereik je de meeste bedrijven. Tevens is dat nodig
Hebben de producten die u verkoopt een verantwoord keurmerk? ‘Ja, veel papier of kartonnen producten hebben het Blaue Engel keurmerk. Dit keurmerk is voor producten die minder belastend zijn voor het milieu in vergelijking met andere producten. Ik heb houten pennen met het FSC keurmerk en bijvoorbeeld thee met het EKO keurmerk. Op de site wordt met duidelijke iconen per product aangegeven aan welke eisen ze voldoen en welk keurmerk ze dragen.’ Naar welk product is de meeste vraag? ‘Je merkt dat veel bedrijven bezig zijn met duurzaam inkopen. Veel mensen zijn erg enthousiast over de pennen van hout en gerecycled papier. Maar ook papier, enveloppen en schrijfblokken zijn populair. Ik zet in op een zo breed mogelijk assortiment. Het gaat mij erom dat alles wat er op het
gebied van kantoorartikelen wordt gebruikt in organisaties ‘groen’ is. Dat is goed voor de leefomgeving en voor de uitstraling van de organisatie!’ Op de website www.groenekantoorartikelen.nl vindt u een overzicht met de criteria voor een groen kantoorartikel, alsmede het overzicht van de verschillende keurmerken. U kunt het uitgebreide assortiment online bekijken en gemak-
kelijk bestellen. Om zo effectief en milieuvriendelijk te werk te gaan, verzamelt Groenekantoorartikelen.nl orders en worden orders een of twee keer per week verzonden. Door Sanne van Bentum
Avonturen beginnen bij Stayokay! Bewust genieten in een schitterende omgeving? Dat kan prima bij Stayokay. Een stepsafari door de duinen, zeehondjes kijken of een fietstocht door de stad, Stayokay biedt eindeloze mogelijkheden voor avontuur!
3-daags vakantiearrangement vanaf € 82,50 p.p.*
We zijn wat we denken — Boeddha
Inclusief: welkomstdrankje, 2x overnachting met ontbijt, 2x lunchpakket, 2x diner, 1 dag fietshuur en een cadeautje voor de kinderen. * Periode: alle schoolvakanties en feestdagen.. Ook voor 5 of 8 dagen te boeken. Kinderen vanaf € 57,70 p.p.
JAAIAAJ LNKAB=>KJJAIAJP
Alle hostels van Stayokay hebben het Europees Ecolabel en dragen zo bij aan een milieuvriendelijke wereld.
XXXWPSNFOMFFHUFOM
Meer informatie of een gratis brochure? Bel 020 551 31 55 of kijk op www.stayokay.com
STAY9028 Adv134x186.indd 1
18-02-2009 12:59:02
www.debeterewereld.nl/rubriek/NATUUR _EN_MILIEU
WORLD OCEAN DAY
NATUUR & MILIEU 17
M
aandag 8 juni is het Wereld Oceaandag. Wereldwijd komen wetenschappers, politici, bestuurders, managers, werknemers, studenten en jongeren bij elkaar om aandacht te geven aan de problemen in onze oceanen maar ook om kansen van de oceaan te bespreken en concrete stappen in de goede richting te zetten. Zo ook in Nederland. De Erasmus Universiteit Rotterdam en de Technische Universiteit Delft organiseren op 8 juni een bijzondere dag. In een dagprogramma op Diergaarde Blijdorp discussiëren experts vanuit de hele wereld over illegale vis- en bijvangst, overbevissing, visserijsubsidies, kweekvis en alternatieven voor vis, visreservaten, verbetering van vangstmethoden en technische innovaties. Sprekers zijn Fabien Cousteau, Dos Winkel, Prof.dr. Daniel Pauley, Liesbeth van Tongeren, Carel Drijver, Dr. Charles Clover, Rili Djohani, Alex Cornelissen, Anthony Burgmans, Gerda Verburg, Rupert Howes en Dorrette Corbey. Een programma voor experts op topniveau. Doorlopend worden er op de Erasmus Universiteit in diverse zalen films en documentaires vertoond. Wellicht bemachtigen we zelfs de premiere van de film ‘The End of the Line’ (zie: http://endoftheline.com). In de avond is de grote finale. In de aula van de Erasmus Universiteit staan grote inspiratoren van de Oceanen op het podium. Onder leiding van Noreena Hertz geven Fabien Cousteau, Paul Watson, Michael Braungart en Rili Djohani hun visie over de Oceanen en
bovenal de mogelijkheden die de oceanen bieden voor de mensheid. Een zeer inspirerende avond die naar verwachting wordt uitgezonden op de nationale televisie. Uitvoerige informatie over de oceanen, de programma’s en het congres vindt je op:
www.mare-nostrum.nl Mare Nostrum – onze oceanen De laatste jaren krijgen we steeds vaker te horen dat we voor onze gezondheid twee keer per week vis moeten eten, waarvan het liefst één keer vette vis. “Twee keer per week vis, gewoon doen!”. Ook het gebruik van visolie wordt in toenemende mate gepromoot. Net als in vis zouden de vetten, vetzuren en omega-vetzuren in visolie zorgen voor een fit en vitaal lichaam en zelfs ziektes kunnen voorkomen. Volgens onderwaterfotograaf Dos Winkel is dit allemaal klinkklare onzin. In zijn boek Wat is er mis met vis?! legt hij in heldere taal uit waarom het eten van vis lang niet zo gezond is als beweerd wordt. Doordat de
Programma Mare Nostrum 16 maart 17 maart 23 maart 24 maart 24 maart 6 april 7 april 20 april 20 april 27 april 28 april 28 april 11 mei 18 mei 25 mei 25 mei
Duurzame vis: Echt waar? Waar echt? TU Delft De Waddenzee Universiteit Groningen Walvissen TU Delft Duurzaam vissen Universiteit Groningen Aquacultuur, een duurzame oplossing? TU Delft Koraalriffen en Mangroven TU Delft Eten zonder vis TU Delft Van ambachtelijke naar industriële visserij Universiteit Leiden Op hoop van zegen? Van ambachtelijke naar industriele visserij, gevolgd door een groot debat TU Delft Waar is onze paling gebleven? Universiteit Leiden Twee keer per week vis? (lezing en debat) Erasmus Universiteit Rotterdam Shark Water (film) Erasmus Universiteit Rotterdam Evolutie door visserij Universiteit Leiden Een zee vol vis met de Marine Stewardship Council Universiteit Leiden Visserij en natuurbescherming in het internationaal recht Universiteit Leiden Vislabels in de supermarkt TU Delft
8 juni
Congres World Ocean Day Blijdorp Rotterdam & Erasmus Universiteit Rotterdam
oceanen als vuilnisbelt worden gebruikt, raken de vissen vergiftigd en komen de giftige stoffen uiteindelijk in onze voedselketen terecht. Maar dat is volgens Winkel niet het enige alarmerende. Door de vervuiling van de zeeën en oceanen verdwijnen ook de Mangrovebossen en koraalriffen als sneeuw voor de zon. Dit zijn echter de kraamkamers van honderden vissoorten. Tel daar de overbevissing en de illegale vangst en bijvangst bij op en dan kom je tot de schrikbarende conclusie dat binnen nu en 20 jaar de zeeën leeg zullen zijn… Het boek van Winkel is voor de TU Delft, de Erasmus Universiteit Rotterdam en Studium Generale aanleiding geweest voor het organiseren van een landelijk programma rondom de oceanen. Mare Nostrum is een serie van lezingen, films, debatten en workshops die gedurende de maanden maart t/m juni plaatsvinden op
verschillende universiteiten in Nederland. Overbevissing, illegale visserij, vangsmethoden, contaminanten, bijvangst en visserijsubsidies zijn onderwerpen die ondermeer aan de orde komen. Daarnaast wordt de pracht van de onderwaterwereld getoond, die normaal gesproken niet zichtbaar is tenzij je een duik- of snorkelfanaat bent. Ook wordt ingegaan op welke vis je wèl kunt eten, zoals ‘de goede vis’ van De Goede Vissers (aangesloten bij Slow Food, een wereldwijde beweging die staat voor ‘good, clean and fair food’) en vervangers van vis, zoals zeegroenten. Door Ingrid de Vries
18 ETEN & DRINKEN
www.debeterewereld.nl/rubriek/ETEN_EN_DRINKEN
IGLO’S VIS, LEKKER DUURZAAM
MSC VIERT TIENJARIG JUBILEUM De Marine Stewardship Council (MSC) viert zijn tienjarig
W
ie Iglo vissticks uit het vriesvak van de supermarkt haalt, eet niet alleen een lekker, maar ook een verantwoord stukje vis. Want Iglo is hard op weg om al haar visproducten duurzaam te vangen. Iglo heeft ooit mede aan de basis gestaan van de oprichting van de onafhankelijke Marine Stewardship Council (MSC) die ten doel heeft om de wereldwijde visserij duurzaam te maken. Dat gebeurt door het instellen van vangstbeperking op bedreigde vissoorten, beperking van bijvangst van niet-commerciële vissoorten, maar ook door het gebruik van speciale milieuvriendelijke netten die de zeebodem niet verwoesten. Iglo is er trots op dat alle Alaska Pollak die in de vissticks van Iglo wordt gebruikt, afkomstig is uit duurzame visserij en daarom het inmiddels gerespecteerde MSC-certificaat mag dragen. Op dit moment komt het grootste deel van de visproducten van Iglo in Nederland voort uit milieuvriendelijke en duurzame visvangst. Iglo streeft ernaar om op termijn
alleen nog maar verantwoord gevangen wilde vis of duurzaam gekweekte vis te gebruiken in haar producten. Door consumenten ook actief te wijzen op alternatieven in haar assortiment heeft Iglo een groei van het aantal duurzame producten flink weten op te voeren.
jubileum. Onder het motto ‘Tien jaar partnerschap en vooruitgang’ worden dit jaar wereldwijd diverse activiteiten georganiseerd. Om iedereen binnen én buiten Iglo ervan te doordringen hoe belangrijk het is om niet alleen lekkere, maar ook verantwoorde producten in de markt te zetten, heeft Iglo een ‘duurzaamheidsbarometer’ in het leven geroepen. Daarbij wordt gebruikgemaakt van de Viswijzer van Stichting de Noordzee en het WNF. Alle in Igloproducten gebruikte vis wordt langs deze ‘meetlat’ gelegd. De sterke stijging ‘Viswijzergroen’ is mede te danken aan verandering van vangstgebieden, bijvoorbeeld van de kabeljauw. Waar die voorheen werd gevangen in de Oostzee komt die nu uit de Atlantische of Stille Oceaan uit vangstgebieden waar deze vis niet bedreigd wordt. Zo draagt ook Iglo bij aan een betere wereld.
www.iglo.nl
Het groeiende belang van duurzaamheid in markt voor vis en in de visketen en het leiderschap dat de vissector hierin toont, staan centraal. Trots op vooruitgang Will Martin, voorzitter van de Raad van Bestuur van MSC zegt: ‘De afgelopen tien jaar zijn zowel de markt voor duurzame vis als de MSC zelf sterk veranderd. De MSC en de vissector hebben samen een lange weg afgelegd en wij zijn trots op de vooruitgang die we samen hebben geboekt.’ Fantastisch moment Ook zegt Martin dat de verkoop van de producten met het MSC-ecokeurmerk gegroeid is, doordat het aantal visserijen de afgelopen drie jaar verdrievoudigd is. ‘Het getuigt van het commitment van de vissector aan duurzaamheid dat het MSC-programma dit enorme
momentum heeft bereikt en dat er geen tekenen van een trendbreuk zijn. Deze tiende verjaardag is voor ons een fantastisch moment om de balans op te maken en om uit te kijken naar de volgende tien jaar, die kritisch zullen zijn voor de MSC en de toekomst van onze oceanen. Betrouwbare ecolabel Rupert Howes, Chief Executive van de MSC, zegt: ‘Tien jaar later is de MSC nu waarschijnlijk ‘s werelds meest erkende en betrouwbare ecolabel voor duurzaam gevangen vis, schaal- en schelpdieren.’ MSC beheert het enige wereldwijd erkende milieucertificerings- en ecolabellingprogramma voor wildgevangen vis. De organisatie is opgericht om oplossingen voor het probleem van overbevissing aan te dragen en dit te bevorderen.
www.msc.org
Natuurzuivere huidverzorging van eigen bodem
Natuurlijke ingrediënten Dierproefvrij BDIH organic Allergie getest Garantiekeurmerk
0%
100%
Eerlijke delicatessen van TerraSana
100% natuurlijk
Voorbetere meer informatie: 107-1098 adv EHulp134x90bw:107-1098 adv EH 134x90 mm wereld www.originalcosmetics.nl
18-03-2009
UW EERSTE HULP Met de krachtigste essentiële oliën voor de huid
huid & haar: jeuk roos rode huid wrattenolie lip-/mond: aften mondgeur lipblaasjes tandvlees irritaties: wondjes blaren insectenbeten kalknagels
Plaats nú uw bestelling op www.chiwinkel.nl en ontvang 10% korting op het gehele Eerste Hulp assortiment met de unieke code: BW09 Deze actie is geldig van 23 maart t/m 30 april en geldt alleen voor lezers van De Betere Wereld.
• al 30 jaar 100% kwaliteit • EKO gecontroleerde zekerheid
Verkrijgbaar als: pure olie, balsem, lipbalm, facewash, voetroller, hand- & bodywash, kuurshampoo en spray
www.chi.nl • www.chiwinkel.nl
10:12
Pagina 1
w&k 107-10998bw
Synthetische stoffen Parabenen Paraffine Kleurstoffen Synthetisch parfum
organic s bio s organic s bio s organic s bio s organic s bio
Ligurië en pesto gaan al meer dan 2000 jaar samen: hoge pijnbomen in de heuvels achter de Italiaanse kust leveren verse pijnboompitten en maken met geurige basilicum, Pecorino kaas en extra viergeolijfolie de traditionele Pesto Ligure van TerraSana. De Pesto Verde is de kaasloze variant, dus uitstekend geschikt voor zowel vegetariërs als veganisten. Zongerijpte en gedroogde tomaten maken de Pesto Rosso. De Pesto’s zijn heerlijk op de TerraSana foccacia en in de pasta! Kijk voor meer biologische producten en verkooppunten op onze web site.
www.terrasana.nl
ETEN & DRINKEN 19
www.debeterewereld.nl/rubriek/ETEN_EN_DRINKEN
DE CULINAIRE WERKPLAATS M
arjolein en Eric zijn de bedenkers van de culinaire eetplaats eet.goed. Het is een eetinitiatief in ontwikkeling dat jou wil inspireren om lekker ‘anders’ en ‘bewust’ te (gaan) eten. Marjolein en Eric bedenken en maken dagelijks eigentijds eten aan de hand van steeds wisselende inspiratiebronnen. Minimaal twee van de volgende criteria bepalen de keuze voor ingrediënten, producten en leveranciers: diervriendelijk, kleinschalig of biologische teelt, fair trade, seizoen, afstand en persoonlijke gezondheid. Hierdoor laten de bedenkers van eet.goed zich inspireren. Dit resulteert thema’s als ‘bollen en bloemen’ in het voorjaar tot ‘Tafelen met de Oranjes’ op Koninginnedag. Veelzijdigheid De culinaire werkplaats is een eetinitiatief dat op een eigenzinnige en eigentijdse manier laat zien hoe veelzijdig groenten, vruchten en granen op je bord kunnen zijn. Alle gerechten worden zelfgemaakt. Duurzame producten Geen gebruik van vlees of vis, groenten 50 procent biologisch, 100 procent biologisch of fair trade: honing, koffie en thee, alle granen, peulvruchten, rijst, meel, oliën, alle wijn, bier, prosecco, zuivel, eieren en kaas zijn biologisch, ecologische schoonmaakproducten, FSC-hout / gerecyclede materialen.
Door Frank van der Zande
[email protected]
KOOK EVENT VOOR BEWUSTWORDING VAN DUURZAAM GEVANGEN VIS
MSC is de enige wereldwijde onafhankelijke organisatie die
duurzame vis en visserijen certificeert. Onlangs hebben vier MSC restaurants en MSC Nederland een overleg met elkaar gehad over hoe duurzaam gevangen vis aandacht kan krijgen op de menukaarten.
Tekst en fotografie: Jeannette van Mullem, Puur! uit eten Duurzaam: Prijsindicatie:
€ € €
Drie hartjes staan voor ongeveer 60 procent aan duurzame producten drie eurotekens staan voor een gemiddelde prijs van een driegangen menu tussen 25 en 35 euro.
Adres Fannius Scholtenstraat 6 hs + 10 hs - 1051 EX Amsterdam telefoonnummer: 06 54 64 65 76 Openingstijden Woensdag tot en met vrijdag van 17:00 tot 22:00 uur. Zaterdag en zondag: 12:00 tot 22:00 uur. Reserveren is aan te raden. Buiten openingstijden op afspraak geopend.
Het idee is ontstaan om een kook event te organiseren waarbij duurzaam gevangen vis centraal staat. Het doel is een bijdrage te leveren aan de bewustwording van restaurants over wat betreft koken met duurzame vis en de mogelijkheid om met MSC-gecertificeerde vis te werken.
ceerde duurzame vis koken. De twee chefs leren het gerecht op hun beurt twee andere chefs, enzovoorts.
Hoe? De chef van een MSC-gecertificeerd restaurant nodigt twee chefs uit. Hij leert hen een gerecht met MSC-gecertifi-
Interesse? Neem contact met mij op. Frank van der Zande Food columnist De Betere Wereld
Wanneer? Het kook event vindt plaats in Hotel Theater Figi te Zeist op maandag 18 mei aanstaande van 14 uur tot 17 uur.
Alle duurzame culinaire adressen op één site verzameld! De website www.puuruiteten.nl is geheel vernieuwd. Puur! uit eten, bekend als de duurzame restaurantgids, is nu uitgegroeid tot dé duurzame culinaire gids van Nederland. Naast restaurants zijn ook onder andere kookworkshops, webshops en leveranciers te vinden. De website geeft hiermee toegang tot alle duurzame culinaire adressen van Nederland.
www.puuruiteten.nl
Aloeride
®
verrassend veelzijdig en puur natuur!
i/ Ê,i`iio >Àv` ÕÌiÛÀ "}iâÜ>Ûi` >ÌÕÕÀiÊ}Ài`lÌi ÕÕÀâ>iÊiiÀ}i iiÊÕÃÌ>Ì}iÊiÕÀÃÌvvi ÃÌvvi iiÊÕÃÌ>Ì}iÊÃ>>ÃÌvvi ``ii iiÊVÃiÀÛiÀ}Ã``ii 6i}iÌ>ÀÃV
ÊÛiÀ>ÌÜÀ`
o>ÌÕÕÀo , ÜÜÜ°i>Ì>ÌÕÀ>° ,EONTIEN AD SMALL INDD
Bloem: al 75 jaar sterk in gezondheidsproducten en natuurlijke cosmetica ondersteunt maag- en darmslijmvliezen weldadig voor de huid bevordert de natuurlijke weerstand voedingssupplement met bijzonder veel actieve nutriënten Aloeride® is een supersterk geconcentreerd aloë vera voedingssupplement van gestandaardiseerde kwaliteit. Kijk voor meer informatie op www.aloeride.nl of bel 036 - 530 15 79.
Bloem Natuurprodukten heeft een eigen assortiment hoogwaardige gezondheidsproducten. Van zelfzorg tot advies, van voedingssupplement tot uitgediept kruidenpreparaat. En van verantwoorde cosmetica tot bijzondere spécialités. Bloem biedt uitsluitend natuurlijke kwaliteitsproducten die in Nederland en België verkrijgbaar zijn bij de beste adviesdrogisterijen. Meer informatie? Kijkt u dan eens op www.bloem.net. U vindt hier alle informatie over de producten van Bloem. Wilt u regelmatig op de hoogte gehouden worden over nieuwe ontwikkelingen op het gebied van gezondheid? Dan kunt u zich ook opgeven voor de Bloem nieuwsbrief.
www.bloem.net
20 ETEN & DRINKEN BIOLOGISCHE CARPACCIO
In Den Haag aan de Balistraat staat een van de kleine, intieme restaurants waar Den Haag trots op mag zijn. Sinds de oprichting, vijf jaar geleden, wordt waar mogelijk ‘maatschappelijk verantwoord gekookt’ en met resultaat want Ennu Ginger zit bijna altijd vol. Zelf beschrijven de dames eigenaren hun restaurant als ‘mediterasain’ en dat blijkt proefondervindelijk te kloppen. Joyce van Wezenbeek (mâitre) en Ximena Tajes Gonzales (kok) maken zoveel mogelijk gebruik van biologische ingrediënten er komen hier dan ook wondertjes uit de keuken. Bijvoorbeeld de handgesneden carpaccio van Biologisch rund, schitterend in alle eenvoud. Ook volgen de dames de viswijzer en zo kan op verant-
woorde wijze een gerecht op tafel gezet worden waarvoor je gewoon meteen terug wil, de ‘pot au feu’ van vis in rode Thaï curry. En dan hebben wij het maar even niet over de handgerolde kroketjes gevuld met Hollandse garnalen en omwikkeld met Japanse kruim zodat er een haast Tempura achtige smaak ontstaat. Ook de Italiaanse citroentaart kan beter geheim blijven, de files naar Den Haag zijn al lang genoeg tenslotte. Restaurant Ennu Ginger Balistraat 3 Den Haag Tel 070 36 33 101
www.ennu-ginger.nl
www.debeterewereld.nl/rubriek/ETEN_EN_DRINKEN
gezet. Deze middelen SCHONE GROENTEN IN HET SCHAP hebben zijn volgens wetenschappelijk
Verse groenten en fruit horen thuis in een gezonde voeding.
Toch belanden er vaak groenten en fruit met resten bestrijdingsmiddelen in het schap. C1000 heeft nu schone paprika’s en tomaten in het schap liggen met het Weet Wat Je Eet-keurmerk, op aandringen van Natuur en Milieu en Milieudefensie. FrEsteem, een groep van vooruitstrevende tomaten en paprika telers in Nederland, heeft gekozen om groenten te produceren die voldoen aan de eisen van het nieuwe keurmerk Weet Wat Je Eet. Samen met Natuur en Milieu en Milieudefensie werken de telers aan een duurzame glastuinbouw. Er zijn concrete afspraken gemaakt. De telers van Fresteem spannen zich bijvoorbeeld extra in voor een efficiënt en duurzaam energieverbruik. Ook verminderen ze de lichthinder en zorgen ze ervoor dat de
kassen het landschap minder aantasten. Opvallend zijn de afspraken om het gebruik van bestrijdingsmiddelen te verminderen. Er is een maximum gesteld aan het aantal bestrijdingsmiddelen dat op een product mag zitten. Bovendien gebruiken ze géén middelen meer die de milieuorganisaties op de ‘zwarte lijst’
onderzoek risicovol voor de gezondheid en milieuvervuilend. Al langere tijd roepen de Weet Wat Je Eetorganisaties supermarkten op
om schoon voedsel te verkopen en de overheid om betere normen te stellen en handhaven. De telers van FrEsteem hebben met dit initiatief hun eigen verantwoordelijkheid genomen. Mirjam de Rijk, directeur Natuur en Milieu, is blij met het resultaat. ‘Zo laten de tuinders zien dat het milieuvriendelijker kan, en dat ook willen uitdragen. Hulde! Uiteraard hopen we dat meer bedrijven dit goede voorbeeld volgen, want iedereen kan meedoen.’
www.fresteem.nl www.weetwatjeeet.nl
de lekkerste versproducten komen uit je eigen biotoop
Vers fruit, seizoensgebonden en natuurlijk alleen biologisch. Bijvoorbeeld van Kees Konijn uit de Beemster. Zonder te bespuiten toch de lekkerste peren van Nederland.
De lekkerste stamppot maak je met de biologische andijvie van Jan van Lierop uit Mierlo. De andijvie is niet opgejaagd met kunstmest en daarom vol van smaak.
Daarom is er een nieuw versmerk ontwikkeld. Proef. Een merk met een eigentijdse frisse uitstraling waarin de smaak van verse en lekkere biologische producten centraal staat. Proef is een compleet en sterk versmerk met een uitgebreid assortiment. Zo vindt u bij Proef (gesneden) groente, fruit, vlees, vis en zuivel. Benieuwd hoe de producten geteeld of geproduceerd worden? Proef laat u graag kennismaken met haar telers en leveranciers! Proef is namelijk trots op de afkomst van haar producten. Op de website klikt u met gemak naar ze door, zodat u zelf kunt zien hoe de producten gemaakt worden en waar ze vandaan komen. Hier naast is alvast een kleine selectie te zien van de leveranciers van Proef.
Bij Jeroen Konijn in Driehuizen krijgen de runderen alle ruimte, rust en vrijheid om te groeien en te leven. Dat verschil proef je.
In Driebergen ligt Zorgboerderij de Hondspol. Daar komt melk van koeien vandaan zoals de natuur het bedoeld heeft, met hoorns op hun kop.
Proef, lekker biologisch vers uit je eigen biotoop
www.proef.nu Udea BV Postbus 244 5460 AE Veghel
Han Ypma vist duurzaam op de Noordzee. Hij heeft een gemengd visserijbedrijf. Hierdoor kan hij rekening houden met de seizoenen van de zee.
www.debeterewereld.nl/rubriek/ETEN_EN_DRINKEN
SLOWJUICE.NL: BEWUSTE OMGANG MET VOEDSEL B
iologisch en ‘goed’ voedsel zijn de eettrends van 2009. We kunnen hieruit concluderen dat Nederlanders steeds bewuster omgaan met voedsel en dit belangrijk vinden. Slowjuice sluit hier naadloos op aan. Slowjuice staat voor bewust omgaan met ingrediënten, smaak en voedingswaarde. Naast Slowjuice is er ook Slow Food, een onafhankelijke organisatie die zich inzet voor lekker, puur en eerlijk eten. Ze willen de culturele of traditionele keuken behouden en daarmee ook het oorspronkelijk gebruik van onder andere zaden en gewassen. Slow Food staat voor een ongehaaste manier van leven, eten en drinken. Slowjuice is opgericht in het najaar van 2008 en kreeg sindsdien vele enthousiaste en positieve reacties. Hoe is Slowjuice.nl ontstaan? ‘Slowjuice.nl is komen overwaaien uit Amerika. Daar is men veel meer bezig met mensen bewust te maken van gezond eten. Er zijn zelfs televisieprogramma’s met voorlichting over de zin van sappen en smoothies. In Amerika worden groentesappen en bladgroentesappen toegepast in vele diëten vanwege het feit dat deze erg voedzaam en gezond zijn.’
Wat wilt u bereiken met Slowjuice.nl? ‘Slowjuice.nl wil mensen die bewust omgaan met eten helpen door apparaten te leveren om groente en fruit op een goede manier te bewerken. Belangrijk hierin is het optimaal behoud van de essentiële voedingsstoffen.’
Kunt u vertellen wat de Green Star Machine precies inhoudt? ‘De Green Star machine staat bekend als de beste sapmachine op de markt. Het haalt op een zo gezond mogelijke manier zoveel mogelijk sap uit groente en fruit. Mineralen worden behouden doordat magneten de kwaliteit van groente- en fruitsappen optimaal houden. De Green Star machine werd eerste in de categorie sapmachines bij de Duitse ‘Stiftung Warentest’.’ Hoe en waarom werkt de Green Star Machine zo goed? ‘De speciale wormwielen persen de groente en fruit zorgvuldig uit. Hierbij is er geen snelheid en vindt er geen ontwikkeling van warmte plaats. Dit wordt ook wel ‘koude pers’ genoemd. Hierdoor bevat het sap de maximale hoeveelheid voedingsstoffen zoals vitaminen, mineralen en antioxidanten. Het pulp wordt naar buiten geduwd en is uitermate droog. Niet alleen hierdoor is hij als beste getest, maar ook door
ETEN & DRINKEN 21 zijn degelijkheid en gebruiksvriendelijkheid. De onderdelen spoel je gemakkelijk af onder de kraan en ze zijn vaatwasmachine bestendig.’ Wat is tarwegras? ‘Tarwegras, ‘wheat grass’ in Amerika, is gekiemde tarwe van twintig centimeter hoog. Ons verteringsstelsel kan gras niet verteren, maar het sap uit het gras wel. Tarwegrassap is puur sap dat onttrokken wordt uit jong tarwegras.’ Waarom is tarwegras zo gezond? ‘Een dagelijks shot van dertig milliliter tarwegrassap staat gelijk aan de dagelijkse hoeveelheid groente en fruit. Het zit boordevol mineralen, vitaminen, enzymen, chlorofyl (bladgroen) en anti-oxidanten. Tarwegrassap zorgt onder andere voor meer energie en een betere toevoer van zuurstof in het bloed. Ook heeft de sap een reinigende kracht binnen het lichaam. Het wordt daarom ook ‘groen goud’genoemd. Wij verkopen een tarwegras kweker wat het kweken van tarwegras makkelijk maakt.’
apparaten geeft de bevestiging van ons idee.’ Waar zijn de Slowjuice producten verkrijgbaar? ‘Via onze website, Slowjuice. nl, kunnen mensen de apparaten aanschaffen. Slowjuice staat voor bewust omgaan met ingrediënten, smaak en voedingswaarde, en voor passie voor food. Al onze producten hebben te maken met het bewerken van groente of fruit met behoud van essentiële voedingsstoffen en respect voor mens en milieu.’ Door Sanne van Bentum
Slowjuice stond op de Gezondheidsbeurs, hoe is dit bevallen? ‘We zijn verrast door de vele positieve reacties van de bezoekers. Veel mensen zijn al lang met bewuster eten bezig en de enorme interesse in onze
DE NATUURLIJKE KEUZE VAN EEN VARKENSBOER - advertorial -
‘Kom kijken naar de varkens!’, staat er op de borden voor de biologische boerderij
van Jan Overesch in Heino. Overesch is al sinds 1974 boer op een gemengd bedrijf. Eerst ‘gewoon’ maar sinds een aantal jaren biologisch. ,,Er knaagde iets bij mij. Iets zij me dat het anders moest. Als eerste zijn we omgeschakeld met de groente omdat we genoeg hadden van het spuiten van gif. In 2001 zijn we ook met de varkenshouderij overgestapt op biologisch”, aldus Overesch die sindsdien varkens levert aan De Groene Weg.
Krulstaart Het eerste wat opvalt als je een biologisch varken vergelijkt met een gangbaar varken, is de krulstaart. De staart van een biologisch varken wordt niet afgebrand en de tanden niet geslepen. ,,Een van de grootste problemen bij het houden van gangbare varkens is de verveling. Daardoor gaan de varkens elkaar bijten. Doordat biologische varkens volop de ruimte hebben en ze met elkaar kunnen spelen in een stal met stro op de grond, is de kans op verveling heel klein en het afbranden van staarten onnodig”. Weiland met modderpoel Volgens Overesch zit het grootste verschil niet in het uiterlijk van de varkens, maar de manier waarop ze
leven, het voer dat ze krijgen en de wijze waarop dat voer verbouwd is. ,,Wij verbouwen ons eigen graan dat we aan de varkens voeren, uiteraard biologisch en gentech vrij. Eenderde van het voer komt van eigen grond. En de mest van de varkens gaat op het land. Daarmee is de natuurlijke kringloop weer rond.” En dan is er natuurlijk de ruimte die de varkens hebben. Overesch: ,,Biologische varkens hebben meer ruimte dan hun gangbare soortgenoten en op de grond van de stal ligt stro. Bovendien kunnen ze naar buiten, het weiland in waar ze in de modderpoel kunnen wroeten.” Natuurlijke keuze Voor steeds meer Nederlanders is biologisch eten een heel natuurlijk keuze. Zorgen om dierwelzijn en het milieu zijn daarbij belangrijke drijfveren. Maar vaker nog kiezen Nederlanders voor biologisch vanwege de smaak. Juist die lekkere smaak is de belangrijkste drijfveer voor veel De Groene Weg slagerijen, in veel gevallen het eindstation van de varkens van Overesch.
MEER WETEN De Groene Weg slagerijen maken zich al meer dan 25 jaar sterk voor lekker biologisch vlees. De medewerkers van de 12 slagerijen, waarvan u de adressen vindt op www.degroeneweg.nl, combineren hun passie voor het slagersvak met de overtuiging dat biologisch dé natuurlijke keuze is voor de toekomst. De slagers maken zich iedere dag sterk voor een breed assortiment lekkere biologische vleesproducten, vleeswaren, salades en snacks. Waarbij de lekkere smaak voorop staat.
22 ETEN & DRINKEN
MILLESIME-BIO MONTPELLIER
www.debeterewereld.nl/rubriek/ETEN_EN_DRINKEN
WIJNBEURS OP NIVEAU R
uim 300 wijnproducenten presenteerden hun wijnen in de Zuid-Franse stad Montpellier tijdens de vakbeurs Millésime-Bio 2009. Een kleine maar prima georganiseerde beurs. Voor de proeflustige wijnimporteus was het een buitenkans om bijna 2000 wijnen van Biologische herkomst naast elkaar te kunnen proeven en de evidente ontwikkelingen op dit vlak van nabij mee te maken. De relaxte sfeer was het eerste dat opviel. Werden wij in Italië, bij de grootste wijnbeurs van het land, opgewacht door een haag van gewapende politie (!) was het in Montpellier een glimlach en een aardig woord dat ons ten deel viel. Een ander opvallende pluspunt was de perfecte catalogus met werkelijk alle informatie gevat in een ringband. Ideaal om proefnotities te maken en gespreksdetails te noteren en gedrukt op hergebruikt papier. Mét of zonder certificaat. Het is de laatste jaren duidelijk dat de consument en de Horeca nu toe is aan wijnen van biologische herkomst. In vele gevallen betrof het in Montpellier dan ook wijnen met een herkenbaar certificaat van oorsprong. Dat waren het bekende groen-witte AB logo, Demeter of Ecocert. Toch zag ik, ook op deze beurs, nog wijnen zonder nadere aanduiding, maar wel degelijk van Biologische herkomst. Topnamen in de wijnwereld als Lalou Bize-Leroy, Dominique Lafon, Alois Lageder of Alvaro Palacios (www.degoudenton.nl) vermelden tenslotte ook niets op het etiket terwijl zij al jaren Biologisch-Dynamisch werken. Wijnimportrice Tjitske Brouwer (Vinoblesse) schreef een afstudeer scriptie over Biologische wijnen en verwacht dat de wijnwereld over 30 jaar het woord Bio niet meer zal gebruiken. Tegen die tijd zal het overal zijn ingevoerd en zullen wijnen die niet ‘schoon’ worden gemaakt zijn verdwenen. Na het behalen van een gouden medaille met hun heerlijke “Oc Nature” was er voor Gaetan Bigo (L) en wijnmaker Louis Andrieu (R) reden tot lol.
Goedkoop is duurkoop. Vanuit een prijs standpunt is het voor de wijnhandel zaaks om zorgvuldig op de klanten over te brengen dat wijnen van ‘schone’ herkomst automatisch ook een fractie duurder zijn. Een lastig woord in de Nederlandse markt, maar het is zoals het is. Fanatiek zoeken naar de aller goedkoopste biologische wijn eindigt steevast in matige kwaliteit in het glas. Maar zoek een tandje hoger op de prijsladder en er gaat een wereld open. Ik keurde tientallen wijnen waar geen kop of staart aanzat, om even later werkelijk delicieuze wijnen in het glas te krijgen. Iets duurder, dramatisch veel beter. Ondrinkbare wijnen. Van de ruim 300 aanwezige wijnboeren proefde ik een meer dan gemiddelde doorsnede, dat wil zeggen circa 500 wijnen over twee intensieve proefdagen. Was alles even goed? Helaas niet en blijft het voor consument (en horeca) zaaks om met een importeur of winkelier te werken waarvan is bewezen dat hij of zij het vak van wijnproeven verstaat. Ik keurde heel wat wijnen die afkomstig zijn van ‘schone’ grond en ontdaan zijn van iedere chemische behandeling die toch dicht bij het ondrinkbare zaten. Keerzijde van de medaille waren goede, soms fabelachtig goede wijnen. Mijn indruk is dat deze afkomstig waren van wijnmakers die eerder al sublieme wijnen maakten maar nu de Biologische productie methoden hebben omarmd. Biologische
druiventelers zijn van goede wil, maar niet altijd even goed in staat om ook verdraaid goede wijn te maken, dat bleek. Goede vondsten. Om wat wijnen te noemen (met erachter de importeur) neem ik u mee door de catalogus. Domaine Achard-Vincent met verkwikkende, zacht zoete Clairette de Die (www. vinoblesse.nl). Domaine de l’Attilon met knisperend frisse sauvignon en chardonnay (www.pieksman.nl) en van dezelfde importeur ook een opvallende pinot noir van Château de Brau en een verrukkelijke Sancerre van Domaine Vincent Gaudry. De alom gelauwerde Elzassers van Pierre Frick wonnen weer goud, maar blijken niet in Nederland te worden geimporteerd (!) Finish vlag. Wijnhandelaar Hans Moolenaar sloeg iets moois aan de haak met ‘Le Plan Vermeersch’ dit domein is van de Belgische coureur Dirk Vermeersch wiens stand was getooid met de zwart-wit geblokte finishvlag en een lieveheersbeest. De wijnen dragen duidelijke verwijzingen naar de autosport waarbij de letters GTV niet duiden op Gran Turisimo Veloce, maar Grand Terroir Viognier. Ondanks de knipoog naar auto’s is dit toch een serieus domein met als motto ‘powered by nature’ waarvan acte (www. hansmoolenaar.nl).
Goud en een glimlach. Montse Garcia Aleixandre toont de oorkonde en haar rode wijn zonder zwavel.
Wijnmaker Azeddine Bouhmama mag trots zijn op goud voor zijn betimmerde Pic st. Loup. Nederlandse importeurs. Tap de Vin importeur uit Den Haag is niet alleen de bron voor de meest milieuvriendelijke schenkwijnen te koop, maar ook voor de stuivend fruitige witte Provence van Jas d’Esclans. De verpletterend goede Spaanse Garnacha van Bodegas Los Pinos, gemaakt zonder zwavel, komt spoedig ook naar Nederland. (www. tapdevin.com). Een overrompelende witte wijn van de sauvignon druif, Ampelidae genaamd wordt ingevoerd door ‘Wijnkoper van het Jaar’ Joris Snelten van DGS uit Waddinxveen (www.dgswijn.nl) wat een schoonheid van een (Loire) sauvignon was dat. Uit Portugal komt Casa de Mouraz, niet alleen leuk uitgemonsterd, maar ook overtuigend goed, wit en rood. Weer een import van Auke en Yvo Pieksman. Een van de opvallende zaken van deze proeftocht was dat er slechts een handjevol bedrijven zijn die de moeite nemen om
aandachtig te komen proeven, Kwast, Vinoblesse, Pieksman, Tap de Vin, Coenecoop, (www. coenecoop.nl) waren zichtbaar aanwezig, maar waar bleef in hemelsnaam de rest van de vakhandel? Tekst en beeld Nico McGough.
ETEN & DRINKEN 23
www.debeterewereld.nl/rubriek/ETEN_EN_DRINKEN
LAAT VOEDSEL UW GENEESMIDDEL ZIJN EN HET GENEESMIDDEL UW VOEDSEL! ViaVitalis gaat uit van het idee dat geen enkel mens gelijk is. Maar we vroegen ons af wat er dan gebeurd als de meeste mensen wel (ongeveer) dezelfde voedingsstoffen tot zich nemen. Is dat voor elk mens wel even goed? Hier blijken enorme verschillen tussen de mensen zichtbaar. middelen waar het afweersysteem in actie moet komen verliest het lichaam energie. De witte bloedlichaampjes moeten immers in de aanval en dat kost energie. Energie die uw lichaam beter kan gebruiken.
U kent toch zelf het gevoel wel dat u bijvoorbeeld zich niet lekker voelt wanneer u bloemkool eet? Of rode biet! Terwijl uw partner of uw vrienden daar helemaal geen probleem mee hebben. Wij zijn er achter gekomen dat mensen allemaal verschillend reageren op voedingsmiddelen. Bij die voedings-
Elke lichaam reageert anders, maar hoe kan dat nou? Het lichaam is een complex mechanisme, dat eigenlijk best reuze vergevingsgezind blijkt. In sommige gevallen
wordt er meer aandacht aan de auto besteed dan aan de eigen eetcultuur. Stop geen diesel in een benzineauto, dat weten we allemaal. Maar hoe zit dat met voeding? Zijn alle lichamen van mensen identiek en bestand tegen alle voedingsmiddelen? Nee natuurlijk niet! Maar handelen we daar consequent naar? Weten we wat specifiek voor jou en mij goed is, weten we wat er ABSOLUUT niet goed is voor jouw lichaam? Volgens ons valt hier nog
wel wat te verbeteren. Persoonlijke test Omdat elk lichaam anders is, onderzoekt ViaVitalis op geavanceerde wijze je bloed. We beschikken over een landelijk netwerk van prikpunten, die de samples opsturen naar ons laboratorium. Binnen 10 dagen ontvang je een persoonlijke analyse. Met daarin de voedingsmiddelen die prima bij je passen, die minder passen en een aantal die je moet vermijden. Niet levenslang, maar voor acht weken. We monitoren je, je krijgt een persoonlijke ondersteuning en samen maken we deze verkenningsreis tot een levenslang geschenk. Alleen voor jou. Omdat elke test persoonlijk is. Wat gaat het resultaat worden? Er zijn al duizenden mensen getest, over de hele wereld. Met feitelijk twee grote resultaten:
Een rustiger huid, minder opgeblazen gevoel. Betere nagelstructuur, fraaier glanzend haar. Onze lijst van ‘gewenste bijverschijnselen’ is lang. Minder kilo’s Slecht bij jou passende voeding resulteert in een vetopslag waar je niet blij mee bent. Door acht weken de voeding te vermijden die niet bij je past, verlies je overtollig gewicht. Soms maar enkele kilo’s, vaak meer. Voor iedereen weer anders. De Betere Wereld stelt in samenwerking met ViaVitalis 4 testen ter beschikking. Zie hiervoor de aankondiging op pagina 2 en mail de gevraagde informatie naar:*
[email protected]
Meer energie Wanneer je lichaam niet meer hoeft te vechten tegen verkeerde voedingsmiddelen, gaat het de energie gebruiken voor je persoonlijk welzijn. Je vóelt gewoon dat je de dag beter aankunt. Dat je meer kunt en wilt bewegen. Die energie maakt ook dat er ‘gewenste bijverschijnselen’ komen. Gebruikers zien Psoriasisvlekken met 80% verminderen.
D?;KM lWd9WfjW_d?]be
Een mooie, gave
huid
Je huid is je visitekaartje. Een wens van iedereen is dan ook om een mooie, gave huid te hebben. Helaas is dat niet altijd het geval. Veel mensen hebben last van huidverslapping, een rode geprikkelde huid, puistjes of andere onzuiverheden. Huid is één van de 10 indicatiegebieden van Vitotaal.
“Ik was hier lang naar op zoek.”
NATUURLIJKE ONDERSTEUNING
“Vitotaal Borage-olie is voor mijn huid een goede ondersteuning. Mijn huid voelt minder slap aan en is een stuk steviger geworden.”
Vitotaal biedt ten behoeve van je huid 7 producten die je huid op een natuurlijke manier ondersteunen. Zoals bijvoorbeeld Vitotaal Borage-olie dat beschermend werkt tegen huidveroudering, Vitotaal Grote Klis dat oneffenheden van binnenuit oplost. Of Vitotaal Heermoes dat goed is voor huid, haar en nagels.
DbZ\V(#9Z`gd`VcihiZZc cd\\ZodcYZgZk^hhi^X`h
Een gezonde en stevige huid met Borage-olie De olie uit de zaden van de Borage heeft een reinigende werking. Dankzij het hoge gehalte aan linolzuur is Borage-olie uitstekend geschikt voor de innerlijke verzorging van ieder huidtype. Het voedt de huid en gaat veroudering en verslapping tegen.
Vitotaal is verkrijgbaar bij de adviesdrogist, apotheek en reform- en gezondheidswinkels. Voor meer informatie bel: 0294 - 46 11 01 of mail naar: [email protected]
1_4 pag. DBW_Huid.indd 1
www.vitotaal.nl 16-03-2009 16:18:12
D_[kmlWd9WfjW_d?]beo^_cYZEc[]W)l_iij_Yai!cedgi^Z WZkVi*%kVcYZVVcWZkdaZcYV\Za^_`hZ]dZkZZa]Z^YDbZ\V( 7ZaVc\g^_`kddgYZ\gdZ^Zcdcil^``Za^c\kVcYZ]ZghZcZcZcd\Zc# CVijjga^_`o^_coZcZiodaZ``ZgZc`gd`VciVahVai^_Y Dd`YZk^hhi^X`hkVc8VeiV^c>\ado^_cZZcWZljhiZ`ZjoZ#
24 GROENE HELDEN
www.debeterewereld.nl/rubriek/GROENE_HELDEN
ELENA SIMONS Elena Simons is creatief directeur van Wonder (www.won-
der.nl). Wonder maakt plezier met de samenleving. ‘Als er een probleem is in de maatschappij krijgen we energie. We bedenken iets leuks dat helpt om iets dichter bij de oplossing te komen. Nu met de economische crisis komen we met “De Blije Pin”. Dat is een bijzondere pinautomaat. Die komt naast een aanwezige pinautomaat. Er staat op “Blije Pin”. Er zit een grote knop op en er zit een gleuf in. De mensen kunnen op de knop drukken, er komt vervolgens een “blijbiljet” uit dat je kunt inleveren voor dingen waar je echt blij van wordt.’
Foto: Jeroen Wollaars
Ik zie dat jullie ook “Shoptherapie” geven. Dat lijkt me interessant voor de lezers van De Betere Wereld. ‘Op festivals geven de StoereVrouwen die therapie. Er staat dan een roze sofa, waar je als patiënt plaats kunt nemen. Vervolgens komt Dr. Green om een diagnose te stellen van het shopgedrag van de “patiënt”. Dr. Green let op de duurzame aspecten van het koopgedrag. Als de patiënt is geanalyseerd schrijft Dr. Green een recept uit. Wij geven ook vaak Workshops, voor bijvoorbeeld medewerkers van ITbedrijven, woningcorporaties, topambtenaren of studenten. Onze boodschap is: verbeter de wereld met plezier.’ Je hebt er ook boeken over geschreven. Ja, inderdaad. Lijkt me ook interessant voor de lezers van De Betere Wereld. Mijn laatste boek is “Alle grote wereldpro-
blemen en hun oplossingen”, uitgeverij Querido, ISBN 9021433230 en mijn eerste boek heet “Pret met Moslims”, uitgeverij Querido, ISBN 9021480123. Hoe heb je pret met Moslims? ‘Met Sinterklaas gingen we naar de moskee en we stopten stiekum pakjes in hun schoenen. Ze vonden het geweldig!’ En je bent bezig met www. dewereldredden.nl? Ja, we maken videohandleidingen voor wereldverbeterende daden. Bijvoorbeeld hoe je maaltijden zodanig kookt dat je niet teveel hoeft weg te gooien. We hebben nu een paar handleidingen, maar het worden er meer. Er komen online-groepen
om met die handleiding samen iets te gaan doen.’ Elena, veel succes met al je activiteiten!
Foto:Paul Gofferjé / Aangenaam.org
www.avantiproductions.nl
Door Walter van Teeffelen
7^]SSdg[fVSYW` 9WlaUZf,eaU[S^Wb[a`[Wde_!h @SWW`egUUWeha^#W\SSdl[\`iWablaW]
AdS`\W 8a`Ve eS_W` _Wf ?U=[`eWk
`SSd`[WgiWVWW^`W_WdehaadZWfAdS`\W
5a_bS`k a`fi[]]W^VW @SSef [`ZagVW
8a`Ve 9daW[bdaYdS__S :WWXf g WW`
^[\]Wa`VWdefWg`[`YT[\VWYdaW[a`fhS`Yf
g`[W] [`[f[Sf[WX VSf T[\VdSSYf SS` VW
gibda\WUfaa]Ï`S`U[^Wa`VWdefWg`[`Y
eaU[S^W UaZWe[W [` a`e ^S`V1 4W`f g S^ TWl[Y_WfVWg[fTdW[V[`Y`SSd_WWdVWdW
I[^fg_WWdiWfW`1=a_`SSdVWhaad
^aUSf[We1 EUZd[\X g [` haad WW` [`fW`e[WX
^[UZf[`YeT[\WW`]a_ef ab #' Sbd[^ [`
fdS[`[`Y W` UaSUZ[`YfdS\WUf VSf ZWf
GfdWUZf
Haad_WWd[`Xad_Sf[W,iii adS`\WXa`Ve `^!YdaW[bdaYdS__S
Groeiprogramma
dgTW`f[__S`
En wat kun je dan krijgen? ‘Een verhaal op een bankje in een park, een mop verteld door een dakloze, een kus van de slager. De gedachte erachter is “waarom zou je bij economisch ontij ongelukkiger moeten worden?”. Juist met minder geld, kun je meer blij zijn.’
www.debeterewereld.nl/rubriek/GROENE_HELDEN
DE GROENE DROOM VAN JORIS PUTMAN Joris Putman is een ambitieuze man. In 2006 is hij goodwill ambassador bij Stichting In-
ternationale Kinderhulp Nederland, een stichting ter ondersteuning van wees- en verlaten kinderen. Joris bracht zijn jeugd door in landen als Thailand en Afrika en voelt zich hierdoor nauw verbonden met derdewereldlanden. Hij wil graag zijn steentje bijdragen. Met een acteercarrière achter de rug, slaat hij nu een compleet andere weg in met zijn programma ‘Green Dream District’. Van kinds af aan is hij bezig met nieuwe dingen uitvinden en dit in elkaar zetten. Dat hij de zoektocht naar jonge uitvinders van duurzame ideeën presenteert, is niet gek. Samen met Levi van Kempen presenteert hij dertien weken lang het innovatieve programma. Zijn groene droom komt uit…
Hoe ben je op het idee gekomen om dit programma te maken? ‘Het is ontstaan uit eigen interesse. Na mijn VWO diploma was mijn idee om werktuigbouwkunde te gaan studeren en uitvindingen ook daadwerkelijk uitvoeren. Mijn tijd in derdewereldlanden heeft ervoor gezorgd dat ik me bewust werd van de problemen in de wereld. Ik voel een zekere mate van verantwoordelijkheid die voortvloeit uit mijn ervaringen in het tropisch regenwoud. Als je als kind ziet hoe woudreuzen in een tropisch regenwoud omgehaald worden, enorme stukken bos worden verbrand en je buurjongen in bittere armoede leeft, blijft dat hangen. Maar ik ben ook iemand die houdt van luxe, consumptie en vakanties. Om over deze dingen te kunnen beschikken en tegelijkertijd arme landen niet verder uit te buiten of de wereld meer uit balans te halen, zijn ontzettend veel technologische innovaties nodig. Nu, maar ook in de toekomst.’ Wat houdt het programma ‘Green Dream District’ precies in? ‘Green Dream District is een uitvinders wedstrijd voor jongeren tussen de elf en negentien jaar. We gaan opzoek naar de meest duurzame uitvinding van het jaar. Daarnaast reizen we met een cameraploeg het land door om te laten zien wat voor mooie duurzame innovaties er op dit moment al zijn.’
Wat is het doel van het Green Dream District? ‘We willen jongeren inspireren om zelf aan de slag te gaan voor een, of nee, dé betere wereld. Green Dream District wil jongeren de kans geven om nu na te denken over deze toekomst en te komen met oplossingen die misschien wel eens veel frisser kunnen zijn dan de ideeën van volwassenen. En jongeren zijn de toekomst, of niet?’ Kun je voorbeelden noemen van duurzame oplossingen die zijn ingestuurd? ‘De oplossingen zijn erg divers. Bijvoorbeeld een Wii controller die energie opwekt door de bewegingen tot zonnepanelen op binnenvaartschepen die met de zon meedraaien en het weerspiegelende licht van het wateroppervlak ook opvangen.’ Op welke punten worden de ideeën beoordeeld door de jury? ‘De ideeën worden op een heleboel punten beoordeeld: het rendement, creativiteit, presentatie, hoever het is doorgerekend, of een schaalmodel of prototype is gebouwd en natuurlijk of de uitvinding al bestaat. Vaak is er al iets wat erop lijkt, maar is de uitvinding toch uniek. Aan de manier waarop een uitvinder over zijn oplossing praat merkt de jury gauw genoeg of het een eigen inbreng is, of een beetje ‘geleend’. Dit is niet altijd erg, want door een aantal geleende producten bij elkaar te brengen ontstaat soms zomaar iets briljants.’
Wordt het winnende idee gerealiseerd? ‘We hebben er bewust voor gekozen om hier niet op in te zetten, omdat als je de garantie uitspreekt beperk je de creativiteit behoorlijk. Sommige uitvindingen kunnen dan gewoon niet winnen omdat ze zo groots en alomvattend. Onlangs heeft een van de juryleden wel beloofd aan een deelnemer dat als deze voor de finale zijn uitvinding werkend krijgt in de praktijk, hij al zijn geld zal inzetten om het op de markt te brengen.’ Wanneer kunnen we het programma zien? ‘Iedere zondag om 13.00 uur en 19.30 uur op National Geographic.’ Heeft het programma internationale mogelijkheden als het een succes wordt? ‘Ja, natuurlijk! Als deze competitie op gang komt en andere landen ook hun eigen wedstrijd gaan organiseren, moeten de landelijke finalisten tegen elkaar strijden in een grote finale. Je moet wel durven dromen!’ Door Sanne van Bentum
GROENE HELDEN 25
26 ENERGIE
www.debeterewereld.nl
INTERVIEW MET HANS ALDERS ENERGIENED EnergieNed is een vereniging van energieproducenten, -handelaren en -retailbedrijven
in Nederland. Deze brancheorganisatie is hét aanspreekpunt voor energiemarktthema’s op het terrein van milieu, marktwerking en voorzieningszekerheid. Binnen EnergieNed wordt gesproken over marktthema’s die interessant zijn voor partijen in de commerciële energieketen. Producenten, handelaren en retailbedrijven overleggen ieder voor zich over variërende onderwerpen waaronder energiebesparing en milieu. Hans Alders is voorzitter van EnergieNed en deelt zijn visie met De Betere Wereld wat betreft duurzame opwekkingsvormen en de toekomst van groene energie in Nederland. Met welk doel is EnergieNed In de jaren zeventig was er de niks en verdwijnen de milieuopgericht? club van Rome met de onheildoelstellingen achter de ho‘Zoals van elke brancheorganistijding dat we rechtstreeks rizon. We zijn daarover dus satie is het behartigen van de afstevenden op onze eigen intensief met de overheid in gemeenschappelijke belangen ondergang. Eind jaren tachtig gesprek.’ van bedrijven het belangrijkst. was er het rapport van de VNVooral als in Den Haag of Brus- Wat moet er volgens Enercommissie Brundlandt dat juist sel nieuwe regelgeving wordt schetste dat er ook oplossingen gieNed gebeuren met het geformuleerd is het prettig als zijn om het tij te keren. En resubsidiebeleid op duurzame men rekening houdt met de cent heeft Al Gore natuurlijk de energie? belangen van de betrokken problemen waar we voor staan ‘Duurzame energie kan voorbedrijven. De bedrijven kungoed inzichtelijk gemaakt voor lopig niet zonder subsidie. En nen immers ook vaak het beste een breed publiek. Vervolgens daarbij zijn twee zaken van zien wat de consequenties zijn, hebben de hoge olieprijzen enbelang: voldoende budget en juist ook in het belang van hun ergie hoger op de maatschapstabiliteit van het beleid. Qua klanten. Maar bovenal willen pelijke agenda gezet. Er moet budget praat je al gauw over 1 we ook meedenken over hoe nu echt iets gebeuren.’ à 2 miljard die voorlopig jaarwe samen met de overheid de lijks nodig zijn. De overheid doelstellingen op het terrein Wat is volgens u de potentie zal dat budget op een andere van duurzaamheid, energiebevan duurzame energie en zijn manier moeten regelen dan sparing en CO2-reductie kundeze vormen een alternatief we gewend zijn. De kans is nen realiseren. Neem wind op voor kernenergie? anders groot dat de budget dat zee. De overheid wil dat er en‘Rond 2020 kan ongeveer het ene kabinet beschikbaar kele tientallen parken gebouwd eenderde van alle elektriciteit stelt, door het volgende kabinet gaan worden. Ook de bedrijven duurzaam worden opgewekt. weer wordt weg bezuinigd. En vinden dat een prima idee en Die zal dan vooral van wind dat hebben we al heel vaak willen graag investeren. Je kunt op zee en biomassa komen. meegemaakt. Investeringen echter pas aan de slag als je Zonne-energie kan naar verkomen alleen op gang bij een weet waar dat mag. Dan is de wachting over enkele decennia stabiel subsidiebeleid. De overheid dus eerst aan zet om pas echt een rol van betekenis structuur van het huidige beleid de locaties aan te wijzen. Ook spelen. Voorlopig is het nog is wat ons betreft in orde.’ moet duidelijk zijn of er voor de te duur voor grootschalige aanvoer aan land van de gepro- Over energie wordt steeds inzet. Diverse studies wijzen duceerde stroom een aparte uit dat eenderde duurzame meer gesproken hoe komt kabel moet worden gelegd, elektriciteit ook op dit moment dat volgens u? of dat er een stopcontact op in 2020 het maximaal haalbare ‘We zijn heel afhankelijk van zee komt, waar op ingeplugd is. De vraag is vervolgens: hoe energie. Zonder energie valt kan worden. Dat laatste heeft produceren we de rest van de alles stil. We worden steeds natuurlijk de voorkeur. Maar de elektriciteit met zo min mogelijk nadrukkelijker geconfronteerd overheid moet de netbeheerder CO2? Kernenergie is van zichmet het feit dat de fossiele edaar dan wel toestemming voor zelf CO2-vrij maar heeft een nergie ooit op raakt en dat geven. Kortom: daar moet je afvalprobleem. De vrijkomende CO2-uitstoot tot klimaatveransamen goed afspraken over CO2 bij verbranding van gas en dering leidt. We zijn hiervoor al maken. Anders gebeurt er kolen kan ondergronds worden een paar keer wakker geschud. opgeslagen. We weten dat het kan. Op grote schaal is het echter nog nooit gebeurd, er is nog geen infrastructuur voor CO2transport. En ook hier staan omwonenden nou niet bepaald te juichen dat er bij hun in de achtertuin CO2 ondergronds wordt opgeslagen. Kortom: de keuzes zijn niet eenvoudig. Op de keper beschouwd valt er eigenlijk nauwelijks te kiezen. We hebben alle mogelijkheden nodig om milieudoelstellingen te halen en niet te afhankelijk van één opwekmethode worden.’ In welk segment valt de meeste besparing te behalen? ‘Op de eerste plaats is er nog heel veel energiebesparing mogelijk door warmte gelijktijdig met elektriciteit te produceren en de warmte vervolgens rechtstreeks aan bedrijven en huishoudens op warmteleidingen aan te sluiten. Stadsverwarming noemden we dat, tegenwoordig spreken we over warmtelevering. De mogelijkheden voor besparing zijn werkelijk gigantisch. Zo’n
300.000 huishoudens hebben deze vorm van verwarming inmiddels. De hoge aanlegkosten van warmtenetten staan nieuwe projecten in de weg, ook omdat warmtelevering natuurlijk niet duurder mag zijn dan verwarming met gas. Kijk je naar warmtegebruik - even los van hoe het is opgewekt - dan zijn de woningen in al heel aardig geïsoleerd. Het gemiddelde gasverbruik per woning is sinds de jaren tachtig gehalveerd – en dat staat los van het gegeven dat we in Nederland steeds minder strenge winters beleven. Voor woningen waar nog weinig is gebeurd hebben we samen met de overheid, de woningcorporatie, de installatiebranche en de bouwbedrijven het Nationaal energiebesparingsprogramma Meer met Minder opgezet. Ook de vele nog niet goed geïsoleerde bedrijfsgebouwen komen daarvoor in aanmerking. Verder is er bij mobiliteit veel mogelijk door elektrisch vervoer. Als de auto-industrie met een betaalbare elektrische auto komt, met een actieradius van een paar honderd kilometer, zou het wel eens heel hard kunnen gaan. Ga maar na: er is geen nieuwe infrastructuur nodig, de brandstofkosten zijn maar een fractie van die van benzine en de elektromotor is een volwassen product dat alle kinderziekten reeds heeft gehad. De uitstoot van CO2 is beduidend lager en de meeste andere emissies heeft een elektriciteitscentrale niet of nauwelijks. Voor vrachtvervoer zijn de accu’s voorlopig nog veel te klein.’ Veel lezers vragen wat het verschil is tussen groene en grijze energie, want het komt toch uit hetzelfde stopcontact? ‘Groene en grijze elektriciteit kun je inderdaad alleen onderscheiden bij de bron. Een elektron is het om het even of het door een elektriciteitscentrale of een windturbine in beweging wordt gezet. Voor alle groen geproduceerde elektriciteit krijgt de producent certificaten. Een leverancier mag elektriciteit alleen als groene elektric-
iteit verkopen, als hij ook daarvoor voldoende bijbehorende certificaten heeft ingekocht. De overheid ziet daar op toe. De certificaten mogen overigens ook elders in Europa worden ingekocht.’ Denkt u dat Nederland over dertig jaar helemaal over is op groene energie? ‘Nee, dat is niet reëel. Op dit moment lijkt 50 procent duurzaam in 2050 zo’n beetje het maximaal haalbare. De kabinetsdoelstelling om in 2020 20 procent duurzaam te halen is al heel ambitieus en ook al eigenlijk nauwelijks realiseerbaar. Het jaar 2020 lijkt ver weg, maar is voor de energiesector eigenlijk al vandaag. Als een bedrijf vandaag besluit een windpark te willen bouwen, staat dat er echt niet veel eerder dan 2020. Wil je het aandeel duurzaam na 2020 echter flink opschroeven dan moet je daar nu de initiatieven voor nemen.’ Wat kun je zelf doen om energieverspilling tegen te gaan? ‘Isolatie van de woning zet de meeste zoden aan de dijk. In oudere woningen is meestal 30 procent besparing mogelijk. Om energiebesparing nieuw leven in te blazen hebben we samen met de bouwbedrijven, installateurs en woningcorporaties het Nationaal Energiebesparingsplan Meer met Minder opgezet. Energiebesparing is een kwestie van gewenning: licht uit, deuren dicht. Op de website
www.meermetminder.nl
is veel praktische informatie over energiebesparing te vinden.’
ENERGIE 27
www.debeterewereld.nl
BOUW DUURZAAMSTE KANTOOR VAN NEDERLAND GESTART De bouw is gestart van het meest duurzame kantoorgebouw van Nederland: de Bussumse
watertoren, ontwikkeld door het Bussums Watertoren Collectief. Het project omvat de renovatie van de oude watertoren en daaraan gekoppeld een nieuw kantoorgebouw van in totaal dertigduizend vierkante meter. De oplevering is voorzien voor medio 2010. Het Bussums Watertoren Collectief bestaat uit Michiel Haas van het NIBE en Bob Custers van VOCUS architecten bna. Zij zijn in 2004 een samenwerking gestart om de Bussumse Watertoren te ontwikkelen tot het meest duurzame kantoorgebouw van Nederland. Volledig CO2 neutraal Het belangrijkste gegeven is dat het een volledig CO2neutraal gebouw is. Het gebouw voorziet volledig in zijn eigen energiebehoefte door het gebruik van windmolens, zonnecellen en een biowarmtekrachtkoppeling. Dit is uniek voor Nederland. Geen rioolaansluiting Eveneens uniek is dat voor het eerst in Europa een gebouw van deze omvang geen rioolaansluiting heeft, omdat het eigen afvalwater via een helofytenfilter gezuiverd wordt en weer hergebruikt wordt voor toiletspoeling. Een helofytenfilter - een vijver met speciale planten- zuivert al het afvalwater, inclusief dat van het toilet op biologische wijze. Het gezuiverde water wordt weer hergebruikt voor de toiletspoeling.
Milieu-Index-Gebouw van 640 De Bussumse watertoren haalt na de ingrijpende renovatie en nieuwbouw een Milieu-IndexGebouw (MIG) van 640. Dit is de hoogste waarde dat tot op heden in Nederland is gerealiseerd. Deze is ruim drie keer minder milieubelastend dan de norm die de Rijksoverheid voor duurzaam inkopen hanteert. De Rijksoverheid heeft vastgesteld dat als het gebouw een Milieu-Index-Gebouw heeft van tweehonderd of hoger er sprake is van duurzaam inkopen. De duurzaamheid van een gebouw wordt uitgedrukt in een Milieu-Index-Gebouw. Deze milieu-index wordt objectief bepaald en uitgerekend met het programma GreenCalc+. Realisatie duurzaam bouwplan Duurzaam bouwen in economisch roerige tijden is een positief signaal. De Bussumse Watertoren is verhuurd, gefinancierd en aanbesteed. Met geloof in een goed plan en volhardend optreden bewijzen de initiatiefnemers dat het nog steeds mogelijk is om een duurzaam bouwplan tot realisatie te brengen.
Energie is mooi.
Verspil het niet.
Wat is er fijner dan lekker op de bank naar muziek te luisteren? Of gewoon zoiets simpels te doen als een wasje draaien? Van energie kun je genieten. Elke dag, op de meest uiteenlopende manieren. Maar energie is ook schaars. En we gaan er bepaald niet efficiënt mee om. Sterker nog, we verspillen elke dag zo’n 30%. Daar wil Nuon wat aan doen. Door u te helpen slimmer om te gaan met energie. Dat scheelt flink in de kosten, terwijl u echt niet hoeft in te leveren op comfort.
Nuon helpt. Nuon Bespaarproducten. De simpelste manier om energie te besparen, zit ‘m in kleine dingen. Spaarlampen, standby-killers, waterbesparende douchekoppen en nog veel meer handige producten. Bestel ze via www.nuonenergiewinkel.nl.
Nuon Isolatie. Bij slecht geïsoleerde huizen gaat 35% van de energie verloren. Dat voorkomt u met Nuon Isolatie. Spouwmuur-, dak- en vloerisolatie die we binnen een dag aanbrengen, zonder ingrijpende verbouwing. Nuon NatuurStroom. Écht groene energie die voor 100% is opgewekt uit zon, wind en water, dus zonder biomassa zoals bij ‘gewone’ groene stroom. NatuurStroom wordt door Nuon zelf geproduceerd in Nederland.
Nuon VastePrijs. Voorkom prijsstijgingen met Nuon VastePrijs. Dan zet u de prijs voor gas en elektriciteit de komende jaren vast. Dat kan voor één, twee, drie of vijf jaar.
Wilt u weten hoeveel energie u verspilt? Doe dan de VerspillingsCheck op www.nuon.nl.
HR-ketel van Nuon. Is uw ketel 12 jaar of ouder? Met een nieuwe HR-ketel van Nuon bespaart u al gauw zo’n € 280,- per jaar. Huren kan ook: vanaf € 27,- per maand, inclusief service en onderhoud. Nuon EnergieAdvies. Slimmer omgaan met energie? Dat kan met een persoonlijk besparingsplan van Nuon. Nuon EnergieAdvies is er online, in de Nuon Energiewinkel of de Nuon adviseur komt bij u thuis.
28 ENERGIE
www.debeterewereld.nl
ZONNE-ENERGIE ZET DE ENERGIEWERELD
BINNEN 10 JAAR OP ZIJN KOP M
arktkenner Edwin Koot voorspelt dat zonnepanelen op je dak snel goedkoper worden dan elektriciteit van het net Hoe kwam jij erbij om je 15 jaar geleden al op de markt voor zonnepanelen te storten? Ik geloofde gewoon in die technologie. Ik bedoel, als je er over nadenkt is het echt revolutionair: je legt een dun plakje gebakken zand in de zon en je hebt 40 jaar stroom! En het levert ook nog eens geld op! Daarnaast zitten er geen negatieve milieu-aspecten aan en ik was toen al erg met het milieu bezig. Ik dacht: als alleen kostprijs het probleem is dan is het een kwestie van tijd voordat dit doorbreekt.
Doe mee!
Maar hoe heb je de afgelopen 15 jaar overleefd? Toen ik begon waren er in Nederland letterlijk vijf projecten. Ik besefte wel dat ik daar niet van kon leven. Ik heb stapje voor stapje meer opgepakt. Ik begon met het organiseren van een congres voor architecten. En de zonnepanelen in de gevel van het gebouw waar nu Radio West in zit, dat was ook één van mijn eerste projecten. Zo heb ik van lieverlee contacten opgebouwd met iedereen die in Nederland bezig is met zonneenergie.
Wij zijn er klaar voor!
Ik moet eerlijk zeggen dat ik oorspronkelijk dacht dat het met de markt in Nederland harder zou gaan. In 1992 las ik in een artikeltje in de Volkskrant dat men in Nederland in 2007 100.000 woningen met zonneenergie wilde hebben en op dat moment waren er misschien drie. Dus ik dacht: dat zijn er nog een hoop te gaan. Helaas kwam ik er op een dramatische manier achter dat de overheid op dit soort terreinen onbetrouwbaar is. Een half jaar later sloot de regering de subsidiekraan. Ik moest mensen ontslaan en kon eigenlijk weer van voren af aan begonnen. Als het over zonnepanelen gaat praat iedereen over grid-parity. Wat is dat en waarom is het belangrijk? Grid-parity betekent dat elektriciteit van zonnepanelen even duur (of goedkoper) wordt dan elektriciteit van het net (het ‘grid’). Dat betekent dus dat je als particulier dief van je eigen portomonnee wordt als je geen zonnepanelen op je dak legt. Subsidie is dan niet meer nodig.
mensen bij wie we zonnepanelen geïnstalleerd hebben die meter de andere kant op zien lopen dan geeft dat ze echt een kick. Het energiebedrijf moet jou betalen: geweldig! Daarnaast hoef je de verwarming niet lager te zetten. Je hoeft niet rustig aan te doen. Je kunt in alle luxe blijven leven en toch het milieu sparen: een paar panelen op je dak en het probleem is opgelost.
Zonnepanelen blijken in allerlei enquêtes de populairste bron van duurzame energie te zijn. Vanwaar dat enthousiasme denk jij? Ik denkt ten eerste dat de autonomie mensen aanspreekt. Dat je je eigen elektriciteitscentrale op je dak hebt. Als
Afsluitend: Wat zijn je verwachtingen voor de zonnepanelen markt? Over tien jaar staat de energiewereld op zijn kop. Dat is echt onvermijdelijk.Ik vergelijk zonne-energie vaak met een sneeuwbal die van boven de helling afrolt. Hij wordt steeds
groter en gaat steeds sneller. Uiteindelijk neemt hij iedereen mee en als hij tot stilstand komt dan is iedereen gepakt door zonne-energie.
Ga naar www.meewind.nl
Investeer in de toekomst, investeer in windenergie op zee. Windenergie is niet alleen duurzaam, maar ook winstgevend. Meewind biedt u nu de mogelijkheid te participeren in deze ontwikkeling.
Uw eigen windpark op zee
Meewind is een beleggingsfonds van Seawind Capital Partners B.V. die als beheerder is opgenomen in het Wft register van de AFM.
Leidsevaart 594 2014 HT Haarlem 023 711 44 54 [email protected] www.meewind.nl
Meewind wordt o.a. gesteund door:
LICHAAM & GEEST 29
www.debeterewereld.nl/rubriek/LICHAAM_EN_GEEST
DETOX DE LENTE De lente staat voor de deur en dit seizoen is hét perfecte
moment om de toon te zetten voor een gezond en gebalanceerd jaar. Traditioneel gezien werd dit gedaan door een grote lenteschoonmaak te houden. Een lenteschoonmaak niet alleen voor je huis en je kledingkast. Nee, je kan jezelf ook van binnen een grote schoonmaak geven: een reinigingsweek voor lichaam en geest.
Al eeuwenlang wordt vanuit verschillende levensovertuigingen en culturen gewerkt met het principe van de (lichaams) reiniging of, zoals het vaker genoemd wordt, het vasten. Vasten is in feite niets anders dan het tijdelijk versimpelen van je eet- en leefpatroon zodat jij je hierdoor op lichamelijk en geestelijk vlak reinigt. We kennen de vastenperiode vanuit de Christelijke traditie waarin gedurende veertig dagen minder luxe wordt gegeten en geleefd. We kennen de Ramadan vanuit de Islamitische traditie waarin gedurende de dag niets gegeten of gedronken wordt en ’s avonds met familie stil wordt gestaan bij het samen eten en de dankbaarheid hiervoor. Maar het vasten waar ik het over heb, is het vasten vanuit gezondheidsoogpunt. Wij hebben dagelijks te maken met verschillende vormen van stress: privé, zakelijk, financieel en relationeel. Maar ook voeding, medicijngebruik en milieuverontreiniging kunnen stressfactoren zijn. Deze stressoren zorgen dat we ons overwerkt en onrustig voelen en maken dat ons lichaam en onze geest uit balans raken. We kunnen lichamelijke klachten krijgen zoals vermoeidheid, (spier)krampen, hyperventilatie, buikklachten, allergie, eczeem, hoofdpijn, migraine, winderigheid, hartkloppingen en maagklachten. Maar ook geestelijke klachten zoals burn out, depressie en angstaanvallen komen vaak voor.
(Wist jij dat meer dan 70 procent van alle chronische (lichamelijke) klachten komen door een slecht werkende spijsvertering?) Deze klachten kunnen allemaal tekens zijn dat we teveel van onszelf vragen en te weinig tijd nemen om tot rust te komen:lichamelijk én geestelijk. Vasten is de perfecte manier om de stress die zich vastzet in ons lichaam kwijt te raken. Stress vertaald zich in het lichaam namelijk als zuren of gifstoffen die vastgezet worden in het bindweefsel (vet en spieren). Niet alleen stress of spanning zorgen voor de verzuring of opbouw van gifstoffen maar ook slechte voeding, een slechte spijsvertering en alle bovengenoemde stressfactoren dragen bij. Het is dus heel erg belangrijk om de hoeveelheid stress terug te brengen en zo goed mogelijk te eten zodat je een ontspannen, vitaal en gezond leven kan leiden. Tijdens een vastenperiode krijg je lichamelijk én geestelijk de kans om alles los te laten en met nieuwe energie het voorjaar in te stappen. Een schoon lichaam en een uitgerust hoofd zijn een fantastische basis om nieuwe voornemens daadwerkelijk uit te gaan voeren. Bijvoorbeeld het voornemen om je op te geven voor yoga, niet meer dan één ding tegelijk te doen en gezond en met aandacht te koken en te eten.
(Wist je dat Mindfulness een belangrijk principe is van het boeddhisme waarbij gefocust wordt op het bewust en met aandacht uitvoeren van een handeling?) Yoga is een goede manier om aan je dagelijkse hoeveelheid beweging te komen én is de manier bij uitstek om het zenuwstelsel tot rust te brengen. Al die indrukken die dagelijks binnenkomen worden verwerkt door ons zenuwstelsel dat al onze spieren en organen aanstuurt. Zo kunnen we door een vervelend telefoongesprek last krijgen van gespannen spieren in de schouders en nek waardoor weer hoofdpijn ontstaat. Met yoga zorg je dat je op een praktische manier met deze gevolgen van stress leert omgaan. De ademhaling zorgt dat jij je rustiger gaat voelen, de beweging maakt dat je minder hoeft na te denken of malende gedachten hebt en de activiteit zorgt dat je het gevoel hebt dat je iets gedaan hebt om je spieren los te maken. (Wist je dat één van de rijkste mannen van de wereld, Mukesh Ambani, in zijn nieuw te bouwen huis van 22 verdiepingen en ter waarde van twee miljard dollar, een hypermoderne yogastudio gaat laten bouwen?) Een vastenperiode in combinatie met yoga is daarom extra doeltreffend! Vastenkuren worden vandaag de dag in allerlei vormen aangeboden. Zo heb je kuren die je gewoon thuis kan doen en vastenkuren op locatie: bij kuuroorden. Er worden sapvasten kuren aangeboden waarbij je alleen verse groente- en fruitsappen krijgt. Er zijn mildere kuren waarbij je kleine hoeveelheden gekookte voeding eet. Of kuren waarbij je alleen rauwkost salades en vruchten krijgt. Voor iedereen is weer een andere kuur passend dus laat je goed informeren via internet en de verschillende kenners zoals kuuroorden en natuur artsen. Hier heb ik alvast een aantal tips voor je: 1.Zoek goede begeleiding van een gediplomeerde therapeut of arts. 2.Vind een ontspannen omgeving waar je helemaal tot rust kan komen. 3.Begin liever niet thuis, terwijl je gewoon moet werken, aan een kuur. 4.Voor ieder is weer een andere kuur passend: sapvasten of een mildere vorm. 5.Neem volop gebruik van sauna, massage en wandelingen in de natuur. 6.Blijf bewegen, dit zorgt ervoor dat jij je minder snel beroerd voelt.
7.Drink voldoende lauwwarm water en kruidenthee. Ben je enthousiast geworden en wil je het zelf een keertje meemaken? Yoga Utrecht organiseert tijdens de meivakantie, van 27 april tot en met 1 mei, een Yoga & Detox week waarbij je dagelijks intensieve professionele begeleiding krijgt maar toch gewoon lekker thuis kan overnachten. Voor meer informatie
www.yogautrecht.nl
Ga je liever naar de zon? Dan biedt Conmigo Portugal van 31 juli tot en met 7 augustus een exclusieve Yoga & Detox week aan in hun prachtige villa in de Algarve. Meer informatie is te vinden op
www.conmigo.nl Geniet!
Door Kyra de Vreeze
30 LICHAAM & GEEST
www.debeterewereld.nl/rubriek/LICHAAM_EN_GEEST
JE EMOTIES DE BAAS MET EFT
Stel, er zou een pilletje bestaan waarmee je op elk moment
in een klap jezelf zou kunnen verlossen van angst, van spanning, van negatieve gedachten, van zorgen. Een pilletje waardoor je je opeens energiek voelt, rustig, opgewekt en vol vertrouwen. Tja, dat willen we allemaal wel. Zo’n pilletje bestaat natuurlijk niet, maar met EFT worden wel soortgelijke resultaten geboekt. Reden om eens te onderzoeken wat EFT is.
EFT staat voor Emotional Freedom Techniques. Ontwikkeld in de USA door Gary Graig, en valt onder de energietherapieën. Het maakt gebruik van acupressuur punten op het gezicht, romp en handen. En het maakt gebruik van focus; je concentreert je op je ‘probleem’ terwijl je op de acupressuur punten klopt. In grote lijnen is het zo simpel. Het is erg makkelijk zelf te leren, je hebt er geen speciale voorkennis voor nodig. Een ideaal zelfhulpmiddel dus!
negatieve emoties. Logisch, toch? Nee. Hier maken wij, volgens Gary Graig, een denkfout. Niet de gedachte veroorzaakt een negatief gevoel, maar een letterlijke verstoring in ons energetische systeem. De energie in één of meer meridianen raakt geblokkeerd. Deze verstoring resulteert in een negatieve gevoel en dus, als de verstoring is opgelost, kan onze energie weer vrijelijk stromen en is daarmee gelijk het negatieve gevoel weggestroomd.
Ons lichaam bestaat uit energie. Energie die via meridianen door ons lichaam vloeit. Wanneer deze energie vrij kan stromen, voelen we ons heerlijk, ontspannen en rustig. Echter, als de energiestroom verstoort wordt door een blokkade, voelen we ons minder prettig of zelfs ronduit depressief. Hoe komen we aan zo’n blokkade? Ons denken produceert voortdurend gedachten. Positieve gedachten geven positieve emoties; negatieve gedachten veroorzaken
Misschien heb je wel eens mensen zien kloppen op hun wenkbrauw, onder hun oog of onder hun arm. En vroeg je je af wat ze in hemelsnaam aan het doen waren? Deze mensen kennen EFT als zelfhulpmiddel en waren gewoon hun negatieve gevoelens aan het neutraliseren met EFT. Zag je ook die vredige glimlach op het eind? Of die diepe zucht van ontspanning?
vaak psychologen, coaches of andere therapeuten. Veel Amerikanen passen EFT toe als een dagelijkse routine. Ook in de UK kun je tal van workshops en seminars volgen en EFT consulten doen. In Nederland is EFT ook aan een opmars begonnen, er zijn inmiddels een kleine honderd therapeuten die EFT toepassen. Als je kennis wilt maken met deze methode, kun je op diverse plaatsen in Nederland workshops volgen. Of maak een afspraak met een EFT practitioner (coach of therapeut). Vrijblijvend EFT uitproberen en leren kun je op de EFT-club in Amsterdam, elke 1ste dinsdagavond van de maand (zie www.eqlibre.nl). Wil je echt goed zien wat EFT is, hoe het werkt en wat je er allemaal mee kunt? Ga dan naar de eerste Nederlandse EFT conferentie in Deurne van 13 t/m 16 juni 2009. Drie top EFT masters geven EFT demonstraties. Een unieke gebeurtenis! Door Yvonnen Toeset en Gabriëlle Rutten Informatie over EFT:
www.EQlibre.nl www.actrom.nl www.emofree.com
Boeken over EFT: Klop je gezond, Horst Benesch, uitgeverij Akasha 2008. Ankertje; Leven in emotionele vrijheid, Dorje van Halderen, uitgeverij Ankh Hermes 2007
Alle informatie over de Eerste Nederlandse EFT Conferentie:
www.eftevents.nl
In Amerika zijn er honderden EFT practitioners aan het werk,
Lentekriebels Wilt u uw vermoeidheid en uw lusteloze gevoel nu eens echt goed aanpakken?
Dr.Hauschka
Ervaar zelf de kracht van Aloe Vera van Forever.
Cosmetica
Uw lichaam zowel van binnen als van buiten weer op en top verzorgd! De keuze uit ruim 150 natuurlijke producten. Miljoenen tevreden gebruikers wereldwijd kennen inmiddels het geweldige resultaat. Ervaar zelf het verschil. Uw adres naar een betere gezondheid! www.aloeverashopforever.nl
Aloë Vera
Jouw onlin e gezondheidsshop !
Aloe Dent tandpasta & mondverzorging
De huid bezit eigen krachten om zichzelf te verzorgen en te herstellen. Cosmetica dient deze krachten te ondersteunen. Dat is het unieke van de 100% natuurzuivere Dr.Hauschka Cosmetica.
vermindert tandsteen en tandplaque voor gezonder tandvlees gemaakt van natuurlijke grondstoffen in gelvorm zonder polijstende stoffen zonder fluor
LieverNatuurlijk .nl 100 %
natuurlijke | cosmetica | lichaamsverzorging | plantaardige haarverf | bio-vitamines
z Lavera z Weleda z Aubrey z Logona
www.dr.hauschka.nl
z Earthline z Sealine z Herbelle z Laveré z de Traay z Sante
www.cruydhof.nl
| BDIH-gecertificeerd
LICHAAM & GEEST 31
www.debeterewereld.nl/rubriek/LICHAAM_EN_GEEST
GEZOND KUREN IN DE ALGARVE S
edert 10 jaar organiseert Vitalisé Portugal sapkuren in Vila Mimosa, een eigen kuurhotel in het plaatsje Galé, zeven kilometer ten westen van Albufeira. Hoewel een vastenkuur al duizenden jaren een heilzaam middel is, lijkt ze nu actueler dan ooit. In onze gestreste consumptiemaatschappij hebben steeds meer mensen behoefte aan een moment van bezinning. Een periode niet eten, maar alleen vloeibaar fruit of groenten nuttigen, is de gelegenheid om uw lichaam tot rust te laten komen. De motivatie om een sapkuur te volgen kan heel verschillend zijn. Ontgiften van de darmen en herstellen van het lichaam is vaak de belangrijkste motivatie. Afvallen, wat bij sapkuren een logisch gevolg is, kan een extra reden zijn. Sapvasten is meer dan alleen een detoxkuur. Een extra motivatie is dat een goede combinatie tussen sapkuren en lichaamsbeweging ook aanzet tot het vinden van een nieuw evenwicht tussen lichaam en geest, en op termijn zal leiden tot een bewuster leven. Fysieke inspanning brengt mentale ontspanning. Tijdens de kuur is er extra veel aandacht voor allerlei soorten beweging. Vast op het programma staan stretch, aquajogging en in de vooravond bbb of aerobics. Daarnaast wordt er
’s voormiddags nog stevig gewandeld, langst de kustlijn of in de heuvels. Uiteraard bent u vrij deel te nemen aan de sportactiviteiten. De lichaamsconditie wordt doorgaans de kuurvakantie van dichtbij opgevolgd, met een in- en outtake waarin lichaamsgewicht, vetweefsel en vochtgehalte worden bepaald, terwijl dagelijks de bloeddruk en hartslag worden gemeten. Wat ontspanning betreft is er een ruim aanbod met sauna, jacuzzi, verwarmd zwembad en fitnessruimte. Uitgebreide aandacht is er ook voor massages, die het ontgiften ondersteunen. Sapkuren zijn geschikt voor iedereen boven de 18 jaar, voor man en vrouw, slank en volslank. De gasten vormen een divers gezelschap, mannen, vrouwen, koppels, alleenstaanden, vrienden en familie. De enen gaan – behalve tijdens de maaltijden en sportactiviteiten – hun eigen weg, anderen vinden elkaar rond het zwembad, in de leesruimte of gaan samen shoppen. Meer dan de helft van de gasten komt terug, sommige zelfs ieder half jaar! Het sapkuren als een onder-
houdsbeurt voor lichaam en geest, een cadeau voor jezelf! Een sapkuurvakantie in Vila Mimosa omvat de vluchten vanuit Rotterdam naar Faro en terug, de transfer van en naar de luchthaven, overnachtingen in een comfortabele kamer met badkamer en ligbad, een massage en een lymfedrainage, 2 uitstappen (Albufeira en Loulé), alle sappen en soepen, het sportprogramma en een complete begeleiding.
www.vitaliseportugal.nl
MAIL & WIN Win een van de twee compleet verzorgde kuurreizen van Vitalisé Portugal. Stuur een e-mail naar:*
[email protected] met je naam en adres
VITAZYME: DE TIJD ALS BRON VAN ENERGIE Vitazyme introduceert een nieuw superieur voedingssupplement, gecreëerd door een 540
HET ORANJE FONDS A
dagen durende fermentatie. Het is een 100 procent natuurlijk, vloeibaar supplement, verkrijgbaar in drie varianten: Vitazyme Energy, Vitazyme Relax en Vitazyme Flex.
“ ls Vier het Leven niet had deelgenomen aan het Oranje Fonds Groeiprogramma waren we wel iets gegroeid, maar toch klein gebleven.”
De producten zijn gegarandeerd vegetarisch, gluten- en lactosevrij. Ze zijn verpakt in handige meeneemsachets en het is direct opneembaar. Het is volledig nieuw in Nederland.
Vier het Leven is één van de initiatieven die afgelopen jaar deelnam aan het Oranje Fonds Groeiprogramma. “We zijn van 2 locaties met 650 deelnemers en 65 vrijwilligers gegroeid naar 4 regio’s met 1.500 deelnemers en 200 vrijwilligers.” Aan het woord is Helma van Heerikhuize initiatiefneemster. Vier het Leven neemt mensen van 80+ mee uit naar het theater of een concert en vergroot hierdoor het sociale netwerk van deze kwetsbare groep mensen.
540 dagen fermenteren Een gefermenteerde mix van groente en fruit vormt de basis. Fermentatie wordt gebruikt om levensmiddelen te bereiden en te conserveren. Het lichaam neemt gefermenteerde producten vele malen beter en sneller op in het lichaam. Gedurende het proces van 540 dagen transformeert de mix tot minuscule, makkelijk opneembare elementen. Tijdens de fermentatie worden de actieve ingrediënten toegevoegd. Producten Vitazyme Flex is voor soepele gewrichten en een actieve levensstijl. Het verhoogt de mobiliteit, blessurepreventie en –herstel. Wilt u meer energie? Vitazyme Energy biedt de oplossing. Zakenmannen waarderen dit product bij stress op het werk. Vitazyme Relax werkt ontspannend en ondersteunt een normale slaap. Het is heel
MAIL & WIN Kennis maken met energievriendelijke Vitazyme? Stuur een e-mail naar:*
[email protected]
met je naam en adres en je voorkeur voor welke variant. geschikt voor mensen die moeite hebben met ontspanning ten gevolge van stressvolle situaties.
www.vitazyme.nl
Oranje Fonds directeur Ronald van der Giessen: “Wij investeren jaarlijks ruim 22 miljoen in sociale initiatieven die de betrokkenheid in de samenleving bevorderen. Met het Groeiprogramma willen we een duurzame bijdrage leveren aan een grotere sociale cohesie in Nederland. Samen met McKinsey & Company en andere partners willen we het ambitieniveau en de professionaliteit van unieke sociale initiatieven vergroten.” Na een succesvol eerste jaar zoekt het Oranje Fonds voor het tweede jaar van het Groeiprogramma maatschappelijke leiders, die bezig zijn hun
lokaal succesvol initiatief uit te breiden naar meerdere locaties. “Vier het Leven heeft geleerd groter te denken. We hebben een structuur gekozen die nodig is voor landelijke uitrol. Er ligt nu een meerjarenplan en een meerjarenbegroting en er is een concept om via het bedrijfsleven de financiering structureel rond te krijgen! Kortom, als we niet hadden deelgenomen, waren we wel iets gegroeid. Maar toch klein gebleven.” Heeft u een uniek sociaal initiatief en de ambitie om verder te groeien? Kijk op:
www.oranjefonds.nl/groeiprogramma
32 FAIRFASHION
www.debeterewereld.nl/rubriek/FAIRFASHION
STOEREVROUWEN E
BARNHARD BODYWEAR Barnhard Bodywear is comfortabel in alle opzichten. De
nieuwe ondergoedcollectie wordt gemaakt van 100% ongebleekt biologisch katoen en biedt de meest comfortabele pasvorm die je je maar kunt wensen. De natuurlijke teelt maakt dat biokatoen zachter en natuurlijker aanvoelt dan gangbare katoen. Barnhard Bodywear is daarom mensen met een gevoelige huid op het lijf geschreven. De productie en verwerking van gangbare katoen kent veel bezwaren. Zo worden er grote hoeveelheden kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt, met alle mogelijke milieu- en gezondheidsproblemen van dien. Ook blijven er vaak sporen van bestrijdingsmiddelen in de kleding achter, die bij de drager huidirritaties en allergieën kan veroorzaken.
Barnhard Bodywear is gegarandeerd zuiver tot in elke vezel. De biologische katoenteelt maakt uitsluitend gebruik van natuurlijke compost en natuurlijke bestrijdingsmiddelen. Om uitputting van de bodem te voorkomen wordt de teelt van katoen afgewisseld met de biologische teelt van voedselgewassen. Onze biokatoen wordt geproduceerd volgens de ‘Global Organic Textile Standard’. Op de naleving van deze norm wordt toegezien door de controleinstantie Control Union. Met Barnhard Bodywear zorg je dus niet alleen goed voor jezelf,
maar ook voor het milieu. Door biokatoen te dragen, laat je zien dat je je wat aantrekt van de wereld om je heen. Door bewust te kiezen, is Barnhard Bodywear bewust beter. TerraSana weet van nature wat goed is. Al meer dan dertig jaar levert TerraSana met een ongekend assortiment aan natuurproducten verantwoorde kwaliteit. Het uitgangspunt is het leveren van biologische kwaliteitsproducten tegen een eerlijke prijs. Met deze eerlijke prijs kunnen de katoenboeren eerlijk betaalt worden. In alles streeft TerraSana naar evenwicht. Tussen productie en consumptie, tussen duurzaamheid en comfort. Tussen mens en natuur.
www.terrasana.nl
one off jurkjes en tops van recycled sari’s
MERUNISHA MOONILAL Ontwerpster Merunisha Moonilal recyclet voor haar ontwer-
pen vintage sari’s. Deze MVO ‘grondstof’ haalt ze uit India. Elke sari die ze daar vindt levert zes meter unieke stof op en krijgt een nieuw leven in de vorm van Merunisha’s bijzondere handgemaakte jurkjes en tops.
Be Original De sari’s die voor de collectie worden gebruikt, hebben elk hun eigen originele print en variëren qua materiaal. Afhankelijk van de opdruk, het aantal meters dat voldoet aan de hoge kwaliteitseisen en wat er van de stof wordt gemaakt, kan er van één sari maximaal twee tops of één jurkje worden gemaakt. Iemand in hetzelfde kledingstuk tegenkomen is dus zo goed als uitgesloten.
Spring/Summer 2009 collectie Mooie wikkeljurkjes, gesmokte jurken en one-shoulder-dresses. Centraal in de jurkjeslijn staan bloempatronen, frisse voorjaarstinten zoals geel, oranje, groen, multicolors, knalrood en zwart. Ook de tops van vintage sari’s zijn uniek en verkrijgbaar in diverse uitvoeringen. De scarf belted top, en de ’s zomerse off the shoulder top zijn enkele uit deze serie ‘saritops’. De materialen en prints wisselen ook hier per item en bloemprints, lijnen en kleuren als geel, roze, paars en blauw zijn de centrale thema’s. Respect Merunisha ontwerpt ‘fashion forward’ en volgens ideologische principes. De collectie is continu in beweging en wordt gemaakt van prachtige stoffen uit hergebruik. De sari’s worden geselecteerd op basis van kwaliteit en trends. De collectie is daardoor van goede kwaliteit en modieus maar ook delicaat en uniek. De kleding wordt geproduceerd met respect voor mens en omgeving.
Merunisha: “I believe we have a responsibility to improve our surroundings. I believe in success and ambition, while still being fair and honest. I believe in empowerment and creating opportunities for my business partners. I have created beautiful clothes with my love for humanity”. Clean & Unique Merunisha Moonilal is lid van ‘Clean & Unique’, een onderdeel van Fair Wear dat zich speciaal richt op kleine bedrijven. Voor meer informatie over de vereniging Clean & Unique: www.fairwear.nl. Jurkjes en tops van Merunisha Moonilal zijn te koop via de website www.merunishamoonilal.com.
erlijke kleding, duurzame mode, fair fashion, wat is het nou eigenlijk precies? En waar kun je het kopen? Zaterdag 18 april gaat het StoereVrouwen koopleger in Arnhem op zoek naar antwoorden. StoereVrouwen genieten van het leven, maar met respect voor mens, dier en milieu. De landelijke beweging zet zich via lokale regimenten in voor het mooier maken van deze wereld. Dat gebeurt vooral door mensen bewust te maken van de macht van hun portemonnee, met iedere aankoop die je doet maak je immers een Het Awearness Fair Fashion keuze. Gelukkig hebben steeds Event wil niet alleen consumeer mensen oog voor de ommenten verleiden tot duurzamer standigheden waaronder leinkoopgedrag, maar ook klevensmiddelen en luxe goederen dingretailers aanzetten tot worden geproduceerd. Je kunt het aanbieden van (meer) je ogen er ook eigenlijk niet duurzame kleding. Het Stoeremeer voor sluiten, in alle media Vrouwen koopleger gaat dan wordt tegenwoordig aandacht ook diverse Arnhemse klebesteed aan de herkomst en dingwinkels bezoeken, publiek productie van goederen. en winkeliers informeren over fair fashion en uitdagen om de De kooplegeractie van 18 april overstap te maken naar een staat in het teken van Fair duurzaam kledingaanbod. Fashion. Arnhem staat bekend als modestad en in juni vindt de Loop je op 18 april mee met derde Arnhem Mode Biënnale het koopleger? Meld je aan via plaats. Fair Fashion krijgt de stoerevrouwenarnhem@gmail. aandacht die het verdient met com. het Awearness Fair Fashion Event, mede georganiseerd Meer weten over het Aweardoor het Arnhemse Stoereness Fair Fashion Event? Vrouwen regiment. www.awearness-fashion.
nl
www.debeterewereld.nl/rubriek/FAIRFASHION
MUD JEANS D
e ecotrend duurt voort, consumenten worden steeds bewuster van het milieu en Mud Jeans is hier een goed voorbeeld van. Het nieuwe Nederlandse modelabel is eigentijds, fashionable én 100 procent fair trade. Op dit moment is er nog geen jeansmerk op de markt dat het maatschappelijk verantwoord ondernemen zo sterk doorvoert als Mud Jeans. Bijzonder is dat Mud Jeans verder gaat waar andere modebedrijven stoppen. Het label is een vrijwel volledig ecologisch product en is tot in de kleinste details duurzaam door het gebruik van onder andere ecologische verf en gerecyclede prijskaartjes. Daarom is Mud Jeans een nieuw uniek Nederlands jeansconcept, dat garant staat voor een 99,9 procent eerlijk product.‘Eerlijk’ wil zeggen organisch en duurzaam geproduceerd, FairTrade, klimaat neutraal en gegarandeerd geen kinderarbeid. Mud Jeans maakt gebruik van 100% ecologische materialen als katoen en bamboe. Door de samenwerking met bekende fabrikanten, welke in het bezit zijn van diverse Eco- en GOTS Certificaten, kan Mud Jeans het gehele productieproces goed monitoren. Daarnaast laat Mud Jeans de collectie testen bij TNO, zodat prints op waterbasis met zekerheid pvc en phatalate vrij zijn en de denimknopen zonder cadmium en nikkel. Verder wordt gebruikgemaakt van gerecyclede polybags, kartonnen dozen en houtenpallets om het totaalplaatje te completeren. Buiten het feit dat de collectie vrijwel volledig milieu en maatschappelijk verantwoord is, zal deze ook voldoen aan de huidige standaard in het ‘middensegment’ van de mode. Mud Jeans bewijst dat een ecologische collectie modieus en goed betaalbaar kan zijn. Door de grote productievolumes kan de collectie voor een gunstige prijs worden aangeboden.
“Fair trade is voor iedereen en niet alleen voor de happy few”, zegt mede-initiatiefnemer Benno Oostinjen. “De reacties uit de markt zijn overweldigend. We doen ons uiterste best het gehele product eerlijk te maken en dat wordt duidelijk gewaardeerd.” Mud Jeans is aangesloten bij MVO Nederland en is in onderhandeling over het Max Havelaar keurmerk. De eerste zomercollectie van Mud Jeans is vanaf april dit jaar verkrijgbaar in de winkels. Maatschappelijk verantwoorde mode is nu dus voor iedereen bereikbaar !
www.mudjeans.nl
MAIL&WIN
win een van deze t-shirts! stuur een e-mail naar:
[email protected]
FAIRFASHION 33
34 REIZEN & RECREATIE DUURZAAM GENIETEN IN FASCINEREND CAMBODJA B
ij het ochtendgloren baan ik mij op de tast een weg langs de muren op zoek naar de beste plek om dit moment te beleven. Lokale kinderen spelen met een aapje terwijl de zon langzaam tevoorschijn komt achter een van ’s werelds grootste religieuze bouwwerken. Dit is de grote toeristische trekpleister van Cambodja: de zonsopkomst bij Angkor Wat. En inderdaad, wat een pracht! Toerisme als inkomstenbron Iedere ochtend leggen veel toeristen vanuit de nabijgelegen stad Siem Reap hetzelfde traject af. De eeuwenoude hindoeïstisch-boeddhistische tempelcomplexen van Angkor trekken toeristen aan vanuit de hele wereld. Dankzij dit toerisme heeft Siem Reap zich kunnen ontwikkelen tot een modern toeristenbolwerk. Een keur aan hotels, restaurants, souvenirwinkels, barretjes, massagesalons, eetstallen en kleurrijke markten vullen de straten van het bruisende centrum. Economische groei of natuurbehoud? Ondanks het grote aanbod van alle soorten en maten onderkomens, staat ‘duurzaam toerisme’ nog in de kinderschoenen. Dit past ook in het algehele beeld dat in Cambodja heerst, waarbij streven naar economische groei nog dikwijls ten koste gaat van natuurbehoud. Bossen worden gekapt voor de aanleg van wegen en plantages, en ecosystemen worden verstoord om energie op te wekken. Duurzaam toerisme Maar gelukkig zijn er ook groene voorbeelden. Op nog geen 15 minuten rijden van het centrum van Siem Reap vind je het bewijs dat comfort en verantwoord toerisme goed samen gaan . Sojourn is een ‘boutique hotel’ dat bestaat uit tien charmante villa’s die zijn gesitueerd rondom het zoutwater-zwembad, en het bevindt zich in ‘Treak Village’ op het platteland. In deze oase van rust kun je na een intensieve dag van tempelbezoeken, weer tot jezelf komen. En indien de voetjes het nog toelaten kun je ingaan op de uitnodiging van de manager voor een ‘walk & talk –tour’ in de omgeving, waarbij hij je meer vertelt over de lokale gewoonten en cultuur. Investeren in de community Bij Sojourn wordt een vast percentage van de jaarlijkse winst geïnvesteerd in het dorp. Daarnaast is er een speciaal milieuprogramma ontwikkeld gericht op onder meer waterzuivering. Ook organiseert Sojourn excursies waarbij verschillende maatschappelijke projecten in de omgeving worden bezocht. Hier kunnen de bezoekers zelf de handen uit de mouwen steken.
Zwarte pagina Naast de pracht van Angkor Wat zullen velen Cambodja associëren met het schrikbewind de Khmer Rouge. Onder leiding van Pol Pot voltrok zich tussen 1975 en 1978 een genocide waarbij een kwart van de bevolking werd uitgeroeid. Tot op heden zijn diegenen die verantwoordelijk zijn voor deze gruweldaden niet berecht. Een lichtpunt is echter wel dat het proces van het Cambodjatribunaal afgelopen februari is gestart. Dit betekent dat enkele kopstukken mogelijkerwijs alsnog, ruim 30 jaar na dato, worden gestraft. Kracht van de Cambodjanen Eeuwenoude tempelcomplexen, sprookjesachtige pagodes, specerijen, een tropisch Moezelklimaat, uitgestrekte rijstvelden en een weelderige groene vegetatie maken Cambodja tot een prachtig land. Maar de grootste schat in dit land zijn de mensen. Ondanks de Cambodjaanse Khmerbevolking de afgelopen decennia is bezocht door een groot onheil, is de glimlach niet van de gezichten verdwenen. Niet voor niets staat dit koninkrijk ook wel te boek als ‘het land van de lachende mensen’. Het optimisme van de bevolking in combinatie met de schoonheid van de natuur en de rijke historie, maken dit land tot een unieke vakantiebestemming. Meer informatie:
www.sojournsiemreap. com Door Judith Verkuil
www.debeterewereld.nl/rubriek/REIZEN_EN_RECREATIE
TRENDS & ONTWIKKELINGEN 35
www.debeterewereld.nl
NOTS FOUNDATION H
et doel van de NOTS Foundation is het vergroten van het aantal mensen in ontwikkelings- landen met een zelfredzaam bestaan. NOTS streeft dit doel na door samen met donateurs en beleggers uit Nederland drie specifieke bevolkingsgroepen in ontwikkelingslanden - ondernemers, studenten en gezinnen op het platteland - te steunen bij het opbouwen van inkomensgenererende activiteiten. Samen met NOTS op weg naar klimaatneutraliteit NOTS Renewable Energy is betrokken geraakt bij een project in het zuiden van Marokko waar de bevolking economisch gezien grotendeels afhankelijk is van de visserijsector. Een achttal visolieproducenten in Laayoune, een kuststad met circa 200.000 inwoners, heeft een studie laten uitvoeren naar de haalbaarheid om de stoom die ze nodig hebben in hun productieproces niet meer met oliegestookte boilers te pro-
duceren maar met een concentrated solar power (CSP) systeem plus een centrale back-up boiler. Met de huidige olieprijs wordt de investering in circa 10 jaar terugverdiend. Dat is interessant genoeg om het project door te zetten. NOTS RE is momenteel samen met de visoliebedrijven en een externe consultant druk doende om het project verder uit te werken, zowel technisch als financieel. Hoogst waarschijnlijk wordt de CSP installatie groter uitgevoerd dan nodig is voor het
produceren van de stoom voor de visoliebedrijven. De intentie is om de installatie ook te gebruiken voor het produceren van stoom voor het opwekken van elektriciteit en voor het ontzouten van zeewater. Daarmee zet Laayoune, als eerste stad in waarschijnlijk heel Afrika, een grote stap richting klimaatneutraliteit. Voor NOTS RE is het project mede interessant omdat het als voorbeeldproject kan dienen voor andere kussteden in Afrika. De integratie van MVO in de bedrijfscultuur In de laatste jaren hebben veel bedrijven substantiële stappen gemaakt bij de integratie van MVO in de bedrijfscultuur. Zo ook Beaufort, een consulting firma in Esch met de ambitie en passie om organisaties actief te ondersteunen bij het realiseren van vergaande verbeteringen in hun financiële en operationele performance. Beaufort wil niet alleen de verantwoordelijkheden nemen voor haar projecten en klanten, maar ook een bijdrage leveren aan een betere maatschappij. In de NOTS Foundation heeft Beaufort de perfecte partner gevonden om deze ambitie te verwezenlijken. Door het steunen van het NOTS Professional Education Pescar Program, schept Beaufort de mogelijkheden voor studenten in ontwikkelingslanden
om een kans te maken op een betere baan en betere sociale integratie. Beaufort wilde naast financiële steun meer doen voor het Programma. NOTS regelde een conference call tussen de 20 studenten die op dit moment deelnemen aan het programma en een aantal van de werknemers van Beaufort. Het idee was dat op deze manier persoonlijk contact kon ontstaan waarin beide partijen elkaar konden inspireren en van elkaar konden leren. Het was een unieke ervaring, voor beide kanten. “Het was een onvergetelijke ervaring. We hebben geleerd over de Nederlandse cultuur en economie en we begrijpen waarom Beaufort besloten heeft het Pescar Programma te steunen. Voor ons is het geweldig om te weten dat we steun krijgen uit andere landen” –C, C, MS & G, Studenten uit het Professional Education Pescar Program. “Het was de eerste
keer dat een Pescar Centrum in contact komt met Europa via een videoconferentie. Een mijlpaal in onze geschiedenis” concludeerde de directeur van de Pescar Foundation. “Het direct kunnen communiceren en zien van de studenten van Pescar die wij ondersteunen, is voor ons een unieke en zeer indrukwekkende ervaring geweest. Wij voelen ons door deze sessie zeer persoonlijk betrokken bij het project en daarnaast hebben we de studenten ook weer een boost in hun zelfvertrouwen kunnen geven, wat voor ons belangrijker is dan de financiële ondersteuning die we doen.” – Beaufort Business Partners Team
www.nots.nl
HOE GROEN IS BAMBOE? GEEN GEITENWOLLENSOKKEN Steeds meer webwinkels bieden kleren en andere producten aan die gemaakt zijn van bamboe. De stof die aanvoelt als zijde is vooral populair voor baby- en yogakleren. Zachtheid is echter niet de hoofdreden van winkels om bamboe aan te bieden. De reden is duurzaamheid.
Neem bijvoorbeeld MyYoga.nl een kersverse webshop, gespecialiseerd in yoga kleding. Het unieke van MyYoga is dat alle kleding van bamboe gemaakt is. De unieke stof maakt de kleding extra comfortabel. Bovendien kan door de open structuur van de vezels tot 4 keer sneller zweet opgenomen worden, wat vervolgens verdampt. De kleding blijft dus niet aan je huid plakken en je lichaam blijft droog. Hierdoor geeft het in de zomer verkoeling en is bamboe in de winter warmer dan katoen. Kortom, met bamboe voel je je helemaal Zen. Tijd om die oude joggingbroek in te ruilen! Het comfort is bewezen, maar of bamboe ook echt milieuvriendelijk is geproduceerd is vaak niet duidelijk. Het is zeker dat bamboe duurzaam verbouwd kán worden. Als grassoort groeit bamboe snel en het heeft weinig water water nodig. Tevens kan het groeien op de meest arme grond en
heeft het in principe geen bestrijdingsmiddelen nodig. Maar gebeurt dit in de praktijk ook? Bij FSC bamboe wel, maar dat wordt nog niet veel gebruikt. Ook al bestaat er FSC bamboe, om de stof zijdezacht te maken heb je viscose nodig. Om viscose te produceren wordt een vezelmateriaal opgelost met chemicaliën. Dit verwerkingsproces kan heel belastend zijn. Wie weet of het oplosmiddel niet zomaar de Chinese rivieren in loopt? Gelukkig wordt er gewerkt aan een keurmerk. Tot die tijd kun je er vanuit gaan dat bamboe producten in de meeste gevallen een stuk milieuvriendelijker zijn dan gebruikelijke stoffen als katoen en polyester. Ga voor bamboe en andere milieuvriendelijke producten naar www.ecogoodies.nl en bezoek de beste selectie van eco webshops.
www.ecogoodies.nl
IN HIP GROEN H
‘ ip Groen bewijst dat leuk en lekker leven kan zonder de planeet te slopen en al helemaal niet naar geitewollensokkenbrandnetelthee-types hoeft te ruiken.’ – Jort Kelder Monique van der Werff is Hip Complete milieucursus Groen. Marianne Thieme, DieMachteld Stilting (1966) wast derik Samsom en Yby Potlatch op dertig graden, verbruikt zijn het ook. Milieubewust zijn groene stroom, hergebruikt is hip. Het is een thema waar je plastic zakken, kookt met het niet meer omheen kan en waar deksel op de pan en laat haar je op zijn minst over na moet televisie niet op stand-by staan. denken. Veel mensen willen dat Dat deed ze allemaal al. Maar wel, maar weten niet hoe. Hip voor het schrijven van Hip Groen staat vol eerlijke voorGroen heeft ze naar eigen zegbeelden van gewone en begen een ‘complete milieucursus kende Nederlanders die vertelgevolgd’. len welke bijdragen zij leveren aan een beter milieu. Stilting is zelfstandig journalist, redacteur en docent CommuHip Groen laat de lezer zien nicatief schrijven. Samen met dat milieubewust leven goed te Gerard Keijsers schreef zij het combineren valt met een prakboek Net even anders, over tische instelling. Milieubewust gezinnen met biologisch eigen leven houdt allang niet meer en adoptiekinderen (2006). in dat je geitenwollen sokken draagt en een saai leven leidt. Groen zijn is hip! Het boek is opgedeeld in overzichtelijke hoofdstukken: Groen leven, Groen eten, Groen winkelen, Groen wonen, Groen & kinderen, Groen op pad, Groen werken en Groen ondernemen. Hip Groen is geen belerend naslagwerk, maar een lifestyleboek vol inspirerende verhalen.
Kijk ook eens op:
www.hipgroen.nl www.ikbenhipgroen. hyves.nl
MAIL & WIN
win een van de 10 boeken! E-mail je gegevens naar:*
[email protected]
36 OP STRAAT GEVRAAGD
www.debeterewereld.nl
ELEKTRISCHE AUTO
Op straat gevraagd
Door Eva Janssen [email protected]
H
et zal voor velen geen verrassing zijn: wat betreft vervoer staan we aan de vooravond van grote veranderingen. Over honderd jaar kijken we terug naar de brandstofmotor, en denken we meewarig aan de kosten en vervuiling die het apparaat ons onnodig heeft geleverd. In 1990 kondigde Californië al het ‘Zero Emission Vehicle Program’ aan. Een set maatregelen die ervoor moest zorgen dat fasegewijs alleen nog auto’s (vrijwel) zonder uitstoot van schadelijke stoffen werden toegestaan. Omdat Californië een belangrijke afzetmarkt voor auto’s is, leidde dit programma tot een wedloop in de ontwikkeling van schonere voertuigen. Grote namen zoals Ford, Toyota en General Motors brachten een elektrische auto op de markt. De leasecontracten van deze elektrische voertuigen werden echter vroegtijdig opgezegd en de voertuigen werden vernietigd. Over het mysterie van deze stille aftocht is indertijd een film gemaakt: ‘who killed the electric car’. Nu, bijna tien jaar later, begint de elektrische auto haar comeback. Alle grote automerken hebben een elektrische wagen in ontwikkeling, en rond 2010 verschijnen de eerste series op de markt. Echter door de gebrekkige oplaadinfrastructuur, de meerkost bij aankoop en ontbrekende subsidies zal het nog even duren voordat de elektrische auto echt mainstream wordt.
Haro, 40 jaar, skater en computerprogrammeur Ik snap niet dat die nog niet overal rondrijden. Misschien doordat elektrische auto’s een gebrekkiger actieradius hebben dan normale auto’s, en het kost natuurlijk meer moeite om een auto elektrisch op te laden dan even snel een tank vol te gooien. Ik heb zelf geen rijbewijs, dus zou er ook niet zo snel een kopen, maar anders zou het een goeie optie zijn!
Izabella Plugge, 42 jaar, groepsleidster Ik vind het een hele goede ontwikkeling, het is zoveel vriendelijker dan wagens op brandstof. En volgens mij is het uiteindelijk ook nog eens goedkoper. Als ik er geld voor had dan zou ik wel meer willen betalen voor een elektrische auto, maar momenteel zit dat er nog even niet in. Ik hou het nu bij de Green Wheels, een goede tussen oplossing.
Nina Belle, 22 jaar, meubelmaakster, oppas en nog veel meer Ik weet niet veel van elektrische auto’s, eigenlijk ben ik sowieso niet in auto’s geïnteresseerd, ik focus me meer op motorrijden. Als er een elektrische motor op de markt is, zou ik voor het milieu wel overwegen om die in plaats van een brandstofmotor te kopen. Ook al zal ik dan wel het harde geluid missen, dat hoort erbij!
Jeroen Drenth, 50 jaar, levensgenieter Ik vind het een zege voor de mensheid dat die dingen er eindelijk komen, het is een duidelijk voorbeeld van de wonderen der techniek. Het is ook de hoogste tijd met alle smog, lawaai en uitlaatgassen, dat wordt alleen maar erger. Ik zit zelf in een rolstoel en mensen vragen mij vaak of ik niet elektrisch wil, maar ik vind het belangrijk om fysiek uiting te geven aan mijn innerlijke bewegingsdrang, dat ervaar ik als bevrijding!
Wij waren alvast benieuwd wat u ervan vindt: is de elektrische auto hot or not? Voor meer informatie over alle typen elektrisch vervoer, ga naar:
www.elektrischvervoer nederland.nl
Mark Brouwer, 24 jaar, student bedrijfskunde Wat grappig dat je mij vraagt! Ik ben namelijk helemaal gek van auto’s, ga veel naar autoshows en lees ook bladen. Je kunt goed merken dat er meer gecommuniceerd wordt over elektrische auto’s, het is echt een hot item. Toch is het volgens mij niet de ideale oplossing, omdat de accu niet onuitputtelijk is. Het zou beter zijn als de auto’s hun eigen energie konden opwekken.
Electrische Chevrolet Volt
DE BETERE KLEINE WERELD 37
www.debeterewereld.nl/rubriek/DE_BETERE_KLEINE_WERELD
ABC-BABYDOOS:
DE ALTERNATIEVE BABYDOOS ABC-Babydoos is sinds mid 2007 als EERSTE en ENIGE in
Nederland op de markt. De Alternatieve Baby Cadeau Doos is gevuld met puur natuurlijke producten en waardevolle informatie voor zowel moeder als baby. Speciaal voor zwangere vrouwen die geïnteresseerd zijn in Natuurlijke, Biologische en Duurzame producten voor zowel zichzelf als voor haar nieuwe bab Zwanger! Bent u zwanger of kent u iemand in uw omgeving die zwanger is? Meld u/haar dan aan via onze website www. ABC-Babydoos.nl of vraag een aanvraagformulier bij uw Natuurvoedingswinkel. U ontvangt dan na inschrijving bericht (tussen de 5e - 8e maand van uw zwangerschap) met
daarin waar u de ABC -Babydoos kunt ophalen. Wat zit er in? Voor eenmalig € 7,50 ontvangt u de ABC -Babydoos met een inhoud t.w.v. € 55,00 (hier zijn de vele kortingsbonnen niet meegerekend). Met bekende merken zoals; Weleda, Schaapje Schaapje, Lemnis-
caat, Natracare, Puurspeelgoed, Biobim, Miss Tiddels’, Piramide en nog veel meer. Het idee van de ABC-Babydoos ontstond toen Maryanne Vlaardingerbroek - eigenaresse van Miss Tiddels’ – voor haar kind gebruik wilde maken van natuurlijke producten, maar geen passende babydoos vond. “Toen ik zwanger was van mijn dochtertje miste ik de informatie over natuurlijke en biologische producten. Mijn schoonzusje kwam met de opmerking “waarom begin je zelf niet een natuurlijke babydoos” en zo is het balletje gaan rollen. Na marktonderzoek kwam ik erachter dat er meer vrouwen waren die op zoek waren naar een babydoos met natuurlijke producten.” De ABC -Babydoos is een initiatief van Miss Tiddels’, webwinkel met Natuurlijke cadeaus en producten voor moeder en kind.
www.ABC-Babydoos.nl
MAIL & WIN
Win een van de vijf baby dozen.Stuur een e-mail met hierin je adres en je naam. naar:*
[email protected]
WOLFPAK S
inds vorig jaar is de webwinkel Wolfpak online. In deze winkel kun je baby en kinderkleding vinden met een stijlvol design én een duurzaam karakter. Alle producten zijn van biologisch katoen en Fair Trade. Het zijn trendy ,basic ontwerpen aangevuld met prachtige handgebreide dekens en jurken. Stuk voor stuk opvallende items waar je als bezitter extra blij van wordt! Want: helemaal hip en altijd met respect voor mens en milieu. Ik heb de webwinkel opgericht omdat ik vanwege de huidziekte van mijn dochter op zoek was naar een alternatief voor de gangbare katoen, waar zij op reageerde met jeuk en huidirritatie. Het zou daarom soepel, zacht, niet synthetisch, intensief wasbaar en vooral leuk moeten zijn. Een zoektocht volgde en al snel kwam ik tot de conclusie dat biologisch katoen een goede oplossing zou zijn. Vol goede moed struinde ik internet af en vond producten die kwalitatief
helemaal in orde en hartstikke degelijk waren, maar niet de leuke outfit die ik voor mijn dochter in mijn hoofd had. Uiteindelijk vond ik wat ik zocht buiten Nederland; zachte, mooie en basic ontwerpen. Helemaal geproduceerd op biologische wijze, goed voor de natuur, goed voor de huid en ook nog Fair Trade. Ik vond het zonde dat deze prachtige kleding zo lastig te vinden en aan te schaffen was voor een Nederlands publiek en besloot een doorgeefluik te worden in de vorm van een webwinkel. Ik hoop zo bij te dragen aan een grotere afname van biologische kleding, wat echt heel belangrijk is gezien het feit dat de productie van reguliere katoen een van de grootste wereldwijde vervuilers is. Van alle insecticiden die men gebruikt in de land- en tuinbouw wordt 25% gebruikt in de katoenteelt (om aan te
geven: Voor één T-shirt wordt ongeveer 150 gram chemische middelen gebruikt!). Dit heeft een vernietigend effect op de natuur maar ook op de katoentelers en hun families. Dat gezond en eerlijk ook hip en trendy kan zijn, bewijst Wolfpak.
www.wolfpak.nl
OODJE VAN NORMEN EN WAARDEN Hiep piep hoera! Er is een kindje geboren bij de woorden
normen en waarden. Dat is de kleine letter o en ze krijgt de naam: Oodje!
Oodje groeit op in het schrijfschriftje bij haar papa Ward en mama Norma. Zij leren haar wat wel en niet mag en wat het allerbelangrijkste is in deze wereld, omdat ze zoveel van haar houden. Zo leert ze in het eerste boek dat ze van grote waarde is voor haar ouders. Maar ook papa en mama kunnen niet altijd bij haar zijn. Tijdens haar avonturen ontmoet Oodje allerlei nieuwe vriendjes zoals Borg het geitje (van geborgenheid) en leert ze spelenderwijs letters en nieuwe woorden. Zo gaat haar volgende boek over het woord respect. De boodschap van het prentenboek (vanaf +2 jaar) is om de normen en waarden weer terug te geven aan onze kinderen, want deze zijn in vergetelheid geraakt. Het is juist in deze tijd goed als onze kinderen weer leren waar grenzen liggen, wat regels zijn en vooral waarom ze nodig zijn. En Oodje gaat de kindjes daarbij helpen! Nog een bijzonder aspect is dat de papa van Oodje een donkere huidskleur heeft. Dit om te benadrukken dat iedereen gelijk is en het de normaalste zaak van de wereld is.
Bent u ook geïnteresseerd in de wereld van Oodje? Neem dan contact op met: Bertil van der Putten 040 2130805 / 06 14787167 [email protected]
MAIL & WIN
Maak kans op 5x het boek plus katoenen pop "Oodje" stuur een e-mail naar:*
[email protected]
38 MUZIEK, TV & FILMS
THEATERSPEKTAKEL DON QUICHOT
www.debeterewereld.nl/rubriek/MUZIEK__TV_EN_FILMS
B
ert Barten koppelt Spaans meesterwerk aan het Nederlandse energievraagstuk Theaterspektakel Don Quichot in Holland deze zomer op Rotterdamse Maasvlakte Op de Rotterdamse Maasvlakte vindt deze zomer hét openlucht theaterspektakel van 2009 plaats: Don Quichot in Holland. Op verzoek van de Nederlandse Wind Energie Associatie (NWEA) heeft Bert Barten een concept ontwikkeld voor een locatietheater voorstelling , die Don Quichot koppelt aan het Nederlandse energievraagstuk. Het publiek is getuige van een spektakelstuk met muziek, dans, theater, beeldende kunst, mime, special effects en vuur. De première vindt plaats aan de vooravond van de Wereld Winddag op zondag 14 juni. Don Quichot in Holland is tot en met 11 juli dagelijks (m.u.v. zondag en maandag) te zien op het terrein van De Slufter op de Maasvlakte. Wie aan windmolens denkt, denkt aan Don Quichot, de roman van Miguel de Cervantes. Dit “beste boek van de wereld” vormt het uitgangspunt voor deze locatietheater voorstelling. Na een vermoeiende strijd tegen de Spaanse windmolens komen Don Quichot en zijn schildknaap Sancho Panza aan in Holland, een land waarin de ene crisis over de andere buitelt, een land waar energie uitgeput dreigt te raken.
Het land is verdeeld in twee rivaliserende werelden: een groene idylle en een industriële kapitalistische wereld. Beide werelden zitten vast in hun illusies waarmee ze de impasse op energiegebied in stand houden. De Spaanse ridder trekt ten strijde, passie in de polder! Als de energie daadwerkelijk op raakt, raken beide werelden verlamd en kunnen dit probleem niet zelfstandig oplossen. Kan Don Quichot hier de helpende hand bieden? Met deze grote openlucht theaterproductie wordt aandacht gevraagd voor windenergie in het bijzonder en duurzame energie in het algemeen. Met het windmolenpark op de achtergrond biedt het terrein van de Slufter de ultieme locatie voor deze voorstelling en wordt de aandacht nogmaals op duurzame energie gevestigd. Alternatief vervoer van het centrum van Rotterdam naar het terrein van de Slufter wordt op dit moment gerealiseerd. Vervoersmogelijkheden naar de Maasvlakte zijn er in de vorm van vervoer per trein en vervoer per boot.
Theatermaker Bert Barten is gespecialiseerd in grootschalige locatietheaterspektakels op bijzondere locaties. Eerder maakte hij o.a. Dante, Faust (Almere) en de Odyssee. Aan Don Quichot in Holland werken voor en achter de schermen ruim 500 mensen mee. Het publiek ziet de voorstelling in de openlucht vanaf een tribune die plaats biedt aan 2000 bezoekers per avond. Op de speellocatie wordt ook de Herberg van la Mancha ingericht waar publiek voorafgaande aan de voorstelling kan dineren. Overdag vindt hier gedurende de hele speelperiode het Nationale Winddebat plaats. Kaarten voor de voorstelling zijn verkrijgbaar via www. donquichot.eu. Op deze website is bovendien aanvullende informatie te vinden over de voorstelling en de randactiviteiten die overdag plaatsvinden. Bovendien is Bert Barten nog op zoek naar spelers van alle niveaus om mee te doen aan de voorstelling.
Belangstelling of meer informatie:
[email protected] www.donquichot.eu
BELEEF OMNIVERSUM @HOME O
mniversum, het grootbeeldfilmtheater in Den Haag, brengt onder haar eigen label, Omniversum@home regelmatig dvd’s uit om ook thuis de bijzondere films te beleven. Het label richt zich vooral op de betere natuurdocumentaires. In navolging op de succesvolle Hoewel het gebied rond Chereerste serie, Equator, komt nobyl nog duizenden jaren Omniversum@home nu met nodig heeft om weer gezond een nieuwe serie dvd’s. De te worden en voor mensen eerste twee delen hiervan zijn onbewoonbaar blijft, heeft prachtige films over de kracht de ramp de natuur een kans van de natuur. Beide films laten gegeven zich van haar beste zien hoe dieren en planten kant te laten zien. Deze unieke ondanks drastisch ingrijpen van film toont prachtige beelden de mens toch weten te overvan een evenwichtige flora en leven. fauna. Hoe dit zich echter in de toekomst zal ontwikkelen kan Chernobyl reclaimed, an anialleen de tijd ons leren, maar mal takeover voorlopig heeft de natuur haar Vlak na een van de ergste plek weer opgeëist. nucleaire rampen in de geschiedenis verlieten duizenden Underdog, a prairie story mensen van de een op de Van Chernobyl reizen we verandere dag hun huizen om volgens naar een heel ander vervolgens nooit meer terug deel van de wereld: Amerika. te keren. Een enorm gebied in De prairielanden besloegen Oekraïne en Wit Rusland werd ooit een derde deel van heel ernstig radioactief besmet. Wat Amerika. In de loop der tijd restte na deze exodus waren zijn deze graslanden drastisch de huizen en de dieren die als teruggedrongen door landstille getuigen achterbleven in bouwgronden. een totaal verlaten spookstad. Verwacht werd dat het gebied De film volgt het leven van in totale verwoesting achter prairiehonden en hun naaste zou blijven. Niets is echter buren. Nu mensen hebben minder waar. Nu de mens uit ontdekt dat prairielanden te het gebied verdwenen is, heeft droog zijn om te bewerken, de natuur vrij spel en profiteert sluiten veel boerderijen. Het daar volop van. Voor de dieren prairieleven is aan een opmars en planten is het gebied een bezig. De prairiehond speelt waar toevluchtsoord geworden. daarbij een belangrijke rol. Deze kleine en soms grappige
prairiebewoners zorgen voor gezonde graslanden en helpen hiermee in de voedselvoorziening voor andere dieren op de prairie zoals de bizon. De prairie bloeit langzaam weer op en in deze fascinerende film zien we hoe de fanatieke tunnelgravers daarbij helpen en het leven op de prairie weer een kans geven.
Chernobyl reclaimed, an animal takeover en Underdog, a prairie story liggen vanaf 28 april in de theaterwinkel van Omniversum en de betere dvd-winkels. Ook kunt u terecht op de webshop van Omniversum op:
www.omniversum.nl
MAIL & WIN
maak kans op 10 vrijkaarten voor deze voorstelling; stuur een e-mail naar:*
[email protected]
VARIA & COLOFON 39
www.debeterewereld.nl
PLANET EARTH
MAIL & WIN SUDOKU
Zoek uit welk getal er onder het vraagteken staat en e-mail dit naar: * [email protected] en maak kans een Planet Earth Blu-ray dvd box *Mail & win acties: Bij het meedoen aan de mail&win actie wordt uw emailadres toegevoegd aan ons ledenbestand. U ontvangt dan onze informatieve nieuwsbrief. U kunt zich in deze nieuwsbrief afmelden mocht u dat willen. Uw gegevens worden nooit verkocht aan derden.
De met maar liefst vier Emmy Awards bekroonde en baanbrekende natuurserie PLANET EARTH van de BBC is het epische, meeslepende verhaal van het leven op aarde. Van de grootste rivieren tot de hoogste bergen, van verborgen ondergrondse grotten tot uitgestrekte woestijnen: deze serie neemt je mee op een onvergetelijke reis langs de meest extreme leefomgevingen van dieren. Portret van de aarde Meer dan vijf jaar filmen, met ruim veertig high definitioncamera’s, op tweehonderd locaties: PLANET EARTH is niets minder dan het ultieme portret van onze aarde. Een monumentale documentaireserie waarin zeldzame gebeurtenissen, onmogelijke locaties en intieme momenten van dieren zijn vastgelegd.
WIJZE EN HUMORISTISCHE LESSEN VOOR JONGE MOEDERS IN ZEN MAMA B
egin april presenteert uitgeverij Ten Have het boek Zen mama- Wat boeddhisme en moederschap gemeen hebben. Wijsheid voor jonge ploetermoeders van Karen Maezen Miller. Karen Maezen Miller schrijft in Zen mama over jonge moeders, van zwangerschap tot de peutertijd van hun kinderen. Van de eerste verwarring en naïeve verwachtingen tot de voldoening in alledaagse taken en het ontwikkelen van een groter zelfbewust-zijn. Miller maakt daarbij gebruik van haar eigen ervaringen als moeder, van haar studie en van jarenlange zenmeditatie. Op haar 42ste kreeg Miller haar eerste kind. Het moederschap heeft haar kijk op zen diepgaand en blijvend beïnvloed.
Zen Mama - Wat moederschap en boeddhisme gemeen hebben is een onsentimenteel, wijs en humoristisch boek. Een spirituele variant op de populaire boeken van Daphne Deckers en Fiona Neill. Karen Maezen Miller is schrijfster en zenlerares in de lijn van zenmeester Taizen Maezumi Roshi. Twintig jaar lang was ze succesvol werkzaam in marketing en public relations.
DISTRIBUTIEPUNTEN
De Betere Wereld is op steeds meer plaatsen verkrijgbaar o.a bij de filialen van BCC, Ben & Jerry’s , NSstations , Timberland stores, StayOkay, Ekoplaza, Natuurvoedingswinkels etc.
www.mommazen.com www.uitgeverijtenhave.nl
Zen kan je als moeder helpen. Het geeft vrijheid en rust bij vermoeidheid en twijfel. Iedere moeder kan zenprincipes gebruiken om niet overspannen kopje onder te gaan. Onbevangen leven in het moment, meegaan met de stroom, ja zeggen tegen wat op je weg komt.
De Klimaatgids van Natuur en Milieu bestellen voor nog meer nuttige tips? Ga naar www.klimaatgids.nl
Kijk voor een volledig overzicht op:
www.debeterewereld.nl/ verkrijgbaar_bij
Tip 39: Vervang 5 gloeilampen door 5 spaarlampen en bespaar jaarlijks gemiddeld € 55,-
Tip 30: Zorg ervoor dat de radiatoren goed vrij staan. Hiermee kun je gemiddeld € 80,- per jaar besparen.
Bron illustratie: Jeroen Steehouwer, www.jeroensteehouwer.nl
Bron illustratie: Evert Kwok www.evertkwok.nl
COLOFON stichting
DE BETERE WERELD
Prinsengracht 675 1017 JT Amsterdam tel. fax.
020 5285100 020 5286959
www.debeterewereld.nl [email protected]
REDACTIE
Alle rechten zijn voorbehouden. copyright: debeterewereld 2007-2009
Jan Biersteker Marketing assistent
Inez Sanders Redactie
Minke de Kruijff Distributie manager
Nico Mc Dough Wine & Food columnist
[email protected]
[email protected]
Jasper van de Pol Redactie & eindredactie
Jaffie Hülsenbeck Redactie
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Ingrid de Vries Columniste
[email protected]
[email protected]
Sanne van Bentum (Web)Redacteur
Frank van der Zande Food columnist
[email protected]
VORMGEVING, DTP EN WEBDESIGN
Saleslions professionals in sales
WBSTR dtp, webdesign & grafische vormgeving
tel. 020 52 85 093 [email protected] www.saleslions.nl
Eva Janssen Redactrice
Almar Fernhout Hoofdredacteur
[email protected]
[email protected]
EXPLOITATIE EN MARKETING
020-7747065 Orteliuskade 103 III 1056 NL Amsterdam [email protected] www.wbstr.nl
Almar Fernhout
[email protected]