Uitgave van het Koninklijk Nederlands Geleidehonden Fonds 2e jaargang, nummer 4 mei 2015
HOERA 80 JAAR!
Schaatsen voor geleidehonden
HONDEN MET EEN MISSIE
‘Alleen maar leuke dingen met Twiddle’
Blindengeleidehonden | Assistentiehonden | Buddyhonden | Autismegeleidehonden
NIEUWS Inhoud Van Ellen
3
Hun vrijheid
4
Uitgelicht
7
Honden op school 8
UNIEKE JUBILEUMPOSTZEGELS IN WEBSHOP In onze vernieuwde webshop hebben we de leukste cadeau-
Trots!
10
artikelen. Zoals onze vrolijke hondenballonnen en T-shirts.
Terugblik
12
van ons 80-jarig jubileum. Nieuw is dat u onze honden een
Post
14
de geleidehonden in opleiding.
Aan het werk
16
ga snel naar shop.geleidehond.nl
Bijzonder is het setje postzegels, speciaal ontworpen ter ere speeltje of kluif cadeau kunt geven! Met elke aankoop steunt u
ASN Bank steunt ons structureel De ASN Bank en KNGF Geleidehonden gaan een structurele samenwerking aan voor 3 jaar. Hiermee steunt de grootste duurzame bank van Nederland ons kennis- en innovatiecentrum KNGF Campus. Eerder hebben wij met hulp
We hebben een online felicitatieboek geopend vanwege ons
van de ASN Bank al 26 pups hun
80-jarig bestaan. Laat u ook een tekst-, foto- of videoberichtje
basisopvoeding kunnen geven.
meteen de tijdslijn met hoogtepunten uit onze rijke historie.
VOOR MEER INFORMATIE www.geleidehond.nl
2
FELICITATIEBOEK voor ons achter? Ga naar www.kngfviertfeest.nl en bekijk
MAIL ONS
[email protected]
VOLG ONS @KNGFGeleidehond facebook.com/KNGFGeleidehonden pinterest.com/KNGFGeleidehond
COLOFON Uitgelaten is een uitgave van KNGF Geleidehonden| postbus 544 1180AM Amstelveen| www.geleidehond.nl | 020 – 496 93 33 | NL81INGB0000275400 Redactie afdeling Communicatie,
[email protected] Vormgeving Gabriëlle de Vries Fotografie Blink fotografie | Eye-D photography | Anko Stoffels | Druk Rijser Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of gepubliceerd zonder toestemming van KNGF Geleidehonden.
VAN ELLEN Ons werk wordt mogelijk gemaakt door de bijdragen en inbreng van donateurs, vrijwilligers, cliënten en publiek. Vragen of suggesties? Stuur deze in via
[email protected].
REDEN VOOR FEEST:
KNGF Geleidehonden bestaat 80 jaar! Het is 1935 als prinses Juliana
we extra activiteiten. Op 30
hartverwarmende steun. Daarom
de geleidehondenschool in
september staat een congres
wil ik u enorm bedanken voor uw
Amsterdam officieel opent.
gepland. Invloedrijke sprekers
vertrouwen in onze organisatie.
‘Een school voor straathonden
uit binnen- en buitenland laten
Ik hoop van harte dat u in de
schenkt vele blinden licht’, kopt
hun licht schijnen over de
toekomst ook betrokken blijft bij
een dagblad destijds. Nu zijn we
laatste ontwikkelingen in hun
onze KNGF-kring.
80 jaar verder en behoren we
vakgebied. Ook Edith Schippers,
tot de meest toonaangevende
minister van Volksgezondheid,
Ellen Greve
geleidehondenscholen in de
Welzijn en Sport, zal tijdens
Directeur
wereld.
het congres een toespraak
Ps. U kunt het jubileum
houden. Daarnaast verrijst er Naast blinden en slechtzienden
een ‘geleidehondenbeleving’ op
helpen we meer mensen
het opleidingsterrein. In deze
met onze assistentiehonden,
beleving kunnen bezoekers door
autismegeleidehonden en
speciale technologie op een
buddyhonden. In ons kennis- en
spectaculaire manier ervaren hoe
innovatiecentrum KNGF Campus
het is om met een geleidehond
onderzoeken we of we ook
te lopen.
andere typen zorghonden kunnen
Natuurlijk komt er ook een dag
inzetten. Denk aan de medische
waarop we alle vrijwilligers
detectiehonden. Kortom, van
bedanken voor hun belangeloze
een geleidehondenschool zijn
inzet voor de organisatie.
we uitgegroeid tot Nationale
Dit jaar blikken we terug op wat
Zorghonden Autoriteit waar de
we in 80 jaar hebben bereikt
ontwikkelingen op het gebied
én kijken we vooruit naar
van hond en wetenschap
wat we nog allemaal kunnen
niet stilstaan. Ons 80-jarige
doen. En daar speelt u een
jubileum laten we daarom niet
grote rol bij, want we hadden
onopgemerkt voorbijgaan.
niet zoveel kunnen bereiken
Gedurende het jaar organiseren
zonder uw betrokkenheid en
met ons meevieren door een felicitatiebericht achter te laten op
www.kngfviertfeest.nl.
3
4
HUN VRIJHEID
‘Zo knap, na één keer weet Twiddle feilloos de weg’ Annelies van Diest-van Schie is net zo oud als KNGF Geleidehonden: 80 jaar. Een goede reden om op bezoek te gaan bij deze positieve dame en haar blindengeleidehond Twiddle.
In 1991 werd Annelies vrijwel
één keer samen met Twiddle en
afhankelijk van derden om op
blind nadat een hersentumor
mij naar de receptie en daarna
pad te gaan. Ze woont namelijk
bij haar was verwijderd. ‘Daar
weet Twiddle de weg feilloos te
in een groene buitenwijk –
ga ik niet zielig over doen, hoor!’
vinden. Dat vind ik zo knap van
schitterend, maar een bus rijdt
roept ze snel. ‘Je groeit in zo’n
haar. Laatst waren we in een
er niet en zelfs de dichtstbijzijnde
beperking en er zijn zoveel
partycentrum. Ik wilde even naar
supermarkt is ver weg. ‘Als ik
hulpmiddelen voor blinden
buiten en op het commando
daarheen wil, neem ik heen een
en slechtzienden. Gesproken
“zoek deur” leidde Twiddle me die
taxi en loop met Twiddle terug’,
boeken, loepen, enzovoort. Dus
grote, donkere zaal door, langs
vertelt Annelies. ‘Gelukkig heb
verwacht niet dat ik in huilen
al die tafels, naar de buitendeur.
ik een huishoudelijke hulp en
uitbarst, ik ben als optimist
Even later zei ik: “Zoek plaats”, en
samen met haar komen Twiddle
geboren’, waarschuwt ze
weer slingerde Twiddle tussen al
en ik verder. Dan rijden we met
vrolijk, terwijl ze intussen haar
die mensen en stoelpoten door,
z’n drieën naar het bos voor een
geleidehond Twiddle aait.
rechtstreeks naar mijn zitplaats.
fijne wandeling.’ Ze gebaart
Mede dankzij deze kleine zwarte
“Je bent een wereldmeid”, zeg ik
naar een 45 kilometerautootje op
labrador kan Annelies zich prima
dan trots tegen haar.’
de oprit. ‘Een verdraait handig
redden buitenshuis. ‘Elk jaar
karretje.’ Verder gaat Annelies
gaan we met de familie naar
ECHTE MENSENHOND
sinds haar man overleed elke
een huisje op zo’n vakantiepark.
Twiddle geeft Annelies een gevoel
vrijdag naar de dagbesteding
Dan loopt mijn zoon of broer
van vrijheid. Toch is ze soms
voor blinde mensen. ‘Daar leest
5
‘Twiddle en ik doen alleen maar leuke dingen’
KNGF Geleidehonden viert dit jaar haar tachtigjarige bestaan. Sinds onze oprichting in 1935 hebben we duizenden blinde en zeer slechtziende mensen, zoals
6
iemand de krant voor, we praten,
mijn zoon. Het was dus even
mevrouw Van Diest-van Schie,
doen iets creatiefs en eten
wennen aan Twiddle, maar ik
kunnen helpen aan een goed
gezamenlijk. Gezellig. Natuurlijk
vertrouwde op het oordeel van
opgeleide blindengeleidehond.
gaat Twiddle mee! Ze vindt het
KNGF Geleidehonden. Zij vonden
Een hond die je veilig over straat
heerlijk, al die aandacht, ze is
Twiddle bij mij passen en dat is
begeleidt en je mobiliteit en
echt een mensenhond. En ze
ook zo. We hebben het heerlijk
onafhankelijkheid geeft. Maar
gedraagt zich uitstekend hoor,
samen. ’s Avonds voor het
er is meer gebeurd in tachtig
want ze is goed opgevoed.’
slapengaan evalueer ik de dag
jaar KNGF Geleidehonden. Zo
nog even met haar. Dan ligt ze in
zijn we al een aantal jaren bezig
SOMS STOUT
haar mand en slaakt zo’n zucht
om via gedegen onderzoeken
Hoewel… Twiddle is ook weleens
van: mens, ga slapen! Haha!’
en pilotprojecten te toetsen of
stout. ‘Ze houdt ervan rond te
Annelies besluit: ‘Twiddle is goed
we ook andere mensen met een
struinen door mijn tuin en een
voor mijn sociale contacten,
beperking of stoornis kunnen
keer is ze door een gat in het
zelfvertrouwen en veiligheid, dus
helpen. Dat heeft ertoe geleid
hek gekropen en op avontuur
ik heb echt veel aan haar. Maar
dat we vandaag de dag ook
gegaan. Dat is gelukkig goed
zij ook aan mij, want ze heeft een
assistentiehonden, buddyhonden
afgelopen. Zo braaf als mijn
geweldig leven bij mij - we doen
en autismegeleidehonden
vorige geleidehond Elvy is ze niet.
alleen maar leuke dingen!’
opleiden. Al deze honden
Dat was zo’n wereldhond – zij
vergroten de vrijheid en
is gepensioneerd en woont bij
zelfstandigheid van hun baas.
Iedere bijdrage aan ons werk heeft een eigen verhaal. Wij lichten er hier een paar uit. Aan deze en andere gulle gevers: bedankt!
Blinde leerlingen op de schaats
UITGELICHT SINT JOSEPHPAROCHIE
De opbrengst van de collecte was dit keer voor ons (met dank aan mevrouw Van Uffelen).
€ 163,72
SMEDING GROENTEN EN FRUIT
Deze zaak schonk ons de inhoud van de fooienpot uit de kantine.
€ 124,40
PARAGON OFFSHORE
Doneerde de opbrengst van de kerstveiling 2014 aan KNGF Geleidehonden.
€ 2363,70
ELVIRA, CASPER EN GUUS
Verkochten spulletjes op Koningsdag voor ons!
€ 50,-
Wie leerlingen
Een groep blinde en zeer slechtziende
De leerlingen zitten in de bovenbouw
van Bartiméus
schoolleerlingen heeft al schaatsend
van het voortgezet onderwijs van
Onderwijs
voor KNGF Geleidehonden geld
Bartiméus, de stichting waar
opgehaald. De jongeren kregen begin
mensen met een visuele beperking
maart een schaatsclinic in Utrecht en
terechtkunnen voor allerlei vormen van
koppelden die gelegenheid aan een
ondersteuning.
mooie actie voor het goede doel. Ze
Om de leerlingen aan te moedigen
lieten zich sponsoren, bonden hun
was KNGF-ambassadeur Melanie
schaatsen onder en reden zoveel
van Egmond aanwezig, samen met
mogelijk rondjes door de ijshal. Best
haar geleidehond Wylou. Zo konden
lastig als je niets kunt zien! ‘Met deze
de pupillen meteen een geleidehond
mooie sportieve prestatie wisten ze €
van dichtbij meemaken en vragen op
1525,80 op te halen voor de opleiding
Melanie afvuren. Nuttig voor als ze straks
van geleidehonden’, vertelt leerkracht
zelf een blindengeleidehond willen
Henk Deppe.
aanvragen.
Waar Utrecht Wat Schaatsclinic
opbrengst
€1525,80
7
Iedere maand komen nieuwe, jonge geleidehonden in spe naar ons geleidehondeninstituut in Amstelveen om hun opleiding te beginnen. Na het belangrijke jaar in het puppypleeggezin leren deze honden op school de kneepjes van het geleide-, assistentie- of buddyhondenvak. Deze jonge talenten groeten u vanuit de kennel:
Alexia
Barbie
Cliff
Endie
Gigi Floyd
Frikka
Herbie Hind
8
Dushi
Inca Idse
HONDEN OP SCHOOL
Inmar
Jip
Joppe
Jelle Ivor
Koosje
Pascale
King Kanjer
Pauline
Peggy
Pelle
Patser
Polly Pim
Power
Punkie
9
Digitaal een pup adopteren
‘Als adoptieouder ben je echt betrokken bij jouw pup’ Labrador Toto groeit op bij een puppypleeggezin. Eveline Stroucken (38) heeft hem nog nooit in het echt gezien. Toch weet ze alles van Toto, want als adoptieouder volgt ze zijn avonturen via zijn levendige online puppydagboek.
10
TROTS!
DAGBOEK VOL FOTO’S
ik bijdraag aan de opleiding van deze honden. Het
‘Ik doe al jaren mee met Adopteer een pup’,
liefst zou ik hardop roepen: o, zo’n hond steun ik
vertelt Eveline. ‘Mijn eerste adoptiehond was First,
ook! Daarnaast spreekt het digitale concept van
daarna kwamen Griffin, Polly, Eefje en Five en nu
Adopteer een pup mij aan. Er hoeft geen boom
heb ik Toto. Hij woont nog bij zijn pleeggezin, de
voor omgehakt te worden, er is geen verspilling, dat
andere zijn op een na allemaal blindengeleidehond
geeft me een prettig gevoel. En je bent snel op de
geworden. Alleen Griffin haalde de eisen van de
hoogte van de ontwikkelingen van je pup. Daarover
opleiding niet. Ik weet nog goed hoe teleurgesteld
vertel ik dan weer graag aan anderen. Mijn moeder
ik toen was. Je hoopt toch heel erg dat “jouw”
was zo enthousiast dat ze zelf ook adoptieouder is
hond slaagt als geleidehond.’ Als symbolische
geworden!’
adoptieouder ontvangt Eveline regelmatig een e-mailnieuwsbrief over haar adoptiepup en kan ze inloggen in zijn puppydagboek. Dat staat boordevol mooie foto’s en verhalen; over de geboorte, wat hij allemaal leert bij het pleeggezin en over de training op school. Het dagboek stopt pas als de hond aan het werk gaat voor zijn gehandicapte baas.
‘Je hoopt heel erg dat “jouw” hond slaagt als geleidehond’ ‘TROTS OP MIJN BIJDRAGE’ Eveline legt uit waarom ze Adopteer een pup zo leuk vindt. ‘Een goed opgeleide hond verrijkt het leven van iemand met een beperking. Dat is voor
Over Adopteer een pup
mij de belangrijkste reden om jullie te steunen.
Via www.adopteereenpup.nl kunt u
Maar dit is een extra leuke manier om dat te doen,
voor € 7,50 per maand op afstand een
omdat je een kijkje krijgt in de opvoeding van
toekomstige geleidehond adopteren en
zo’n bijzondere hond. Daardoor voel je je enorm
de ontwikkeling van pup tot geleidehond
betrokken. Vroeger had ik geen idee wat de scholing
van nabij volgen. U krijgt de hond dus
van een geleidehond inhield. Nu weet ik dat het
niet in huis, maar wel toegang tot
niet vanzelfsprekend is dat een geleidehond in
het online dagboek, waarin wekelijks
de trein zo braaf is – dat heeft hij echt geleerd. Ik
nieuwtjes en foto’s verschijnen. Op de
zit vaak in een coupé met een mevrouw met een
website ziet u welke drie KNGF-pups op
blindengeleidehond. Dan voel ik me zó trots omdat
dit moment te adopteren zijn!
11
sterdam Aan het werk op de Middenweg in Am
DE BLINDE TRAINER Van 1953 tot 1982 werden de blindengeleidehonden niet alleen getraind door ziende instructeurs, maar had KNGF Geleidehonden ook één blinde trainer in dienst: Jan Peeters. Hij blikt met plezier terug op deze tijd.
12
TERUGBLIK
Jan Peeters (82): ‘KNGF is opgericht toen ik twee
‘Voorlichting geven behoorde ook tot mijn taak. Ik
jaar oud was. Ze zaten toen aan de Middenweg
heb veel kazernes bezocht, want dienstplichtige
in de Amsterdamse Watergraafsmeer. Ik kom uit
soldaten zamelden destijds geld voor ons in. Dan
dezelfde buurt en woon daar nog steeds. Mijn
waren ze onder de indruk als ze mij in actie zagen
moeder en broertje hebben nog gezien hoe prinses
met een geleidehond. Dat was leuk. Ik vond mijn
Juliana de school officieel opende – zelf weet ik
werk sowieso geweldig. Urenlang bezig zijn met
daar niks meer van. Toen ik een jaar of 20 was, ben
een hond, de vrijheid om zelf te bepalen in welk
ik de geleidehondenschool binnengestapt en heb
stadsdeel je wilde trainen... Prachtig. Het was wel
om werk gevraagd. Gelukkig had de toenmalige
zwaar. Niet zozeer fysiek – aan die zes, zeven uur
directeur daar wel oren naar.’
per dag lopen wen je wel – maar ik vond het altijd
‘Het werk was geweldig, maar mentaal zwaar’
spannend om de straat op te gaan met een leerlinghond. Die mentale spanning breekt je op. Na bijna dertig jaar vond ik het genoeg. Maar je kunt me nog steeds door de Watergraafsmeer zien lopen, met mijn eigen geleidehond Loïs. Geen straathond, zoals toen, maar een brave retriever uit de 21e eeuw’.
‘De schoolhonden leerden de basis van het geleidewerk bij een ziende instructeur. Vervolgens ging ik een week of zes met ze de straat op, om uit te vissen of de honden het goed deden bij iemand die echt blind was. Het ging weleens mis hoor, dan struikelde ik over een stoeprand waar de hond niet voor gestopt was. Als ik te veel schade opliep, stuurde ik de hond terug naar de opleiding. Destijds haalden we honden uit het asiel of bij particulieren vandaan. Die gingen eerst naar de “voorschool” om te zien of ze geschikt waren als blindengeleidehond. Veel honden werden afgekeurd; ze waren onbetrouwbaar of lastig in de omgang - compleet anders dan de betrouwbare honden die KNGF Geleidehonden nu zelf fokt. Toch hebben we veel mensen blij gemaakt met zo’n blindengeleidehond van het asiel. Zelf heb ik er ook wel acht of negen gehad.’ Jan met geleidehond Loïs
13
POST In deze rubriek publiceren wij een greep uit de post die via allerlei kanalen bij ons binnenkomt. Handgeschreven kaartjes, mooie mails, foto’s of een leuke tweet. Inzendingen zijn welkom via
[email protected]. Maximaal 150 woorden en liever niet door uw hond ‘geschreven’.
MOOI ZITTEN
IN DE MAILBOX
‘Het is elke dag feest met mijn topper Babbe, elke dag tovert ze een lach op mijn gezicht”, zegt Sandra van Rosmalen over
Verzonden: woensdag 11 februari 2015
haar assistentiehond. Naast het werk als assistentiehond is er
Aan: KNGF Geleidehonden
ook tijd voor ontspanning. Een lange wandeling of samen op les. Les? “Deze foto is genomen tijdens een les die we samen
Beste KNGF-medewerkers,
volgen waarbij je alleen maar leuke dingen doet met je hond. We gaan elke week en hebben de grootste lol. Babbe kan
Hierbij wil ik jullie namens het bestuur
inmiddels twisten, buigen en mooi zitten!’
van de Nederlandse Labrador Vereniging hartelijk danken voor de geweldige
Sandra met Babbe tijdens de les
ontvangst vanochtend! Het was waanzinnig informatief en het is echt heel leuk te horen hoe KNGF Geleidehonden zich in de loop der jaren heeft ontwikkeld, wat een passie en liefde voor de hondjes en mensen sprak daaruit! Een indrukwekkende organisatie, hopelijk kunnen we in de toekomst nog samen iets ondernemen. Ingrid Veldkamp Nederlandse Labrador Vereniging Voorzitter Activiteiten Commissie
14
Verslag van een ambassadeur ‘Op donderdag 5 maart gaf ik samen met mijn buddyhond Niels onze eerste presentatie als ambassadeur voor KNGF Geleidehonden. De dag was niet zo best begonnen. Ik had slecht geslapen, was nerveus en zag grote beren op de weg die niet terug het bos in wilden. Maar na een lange wandeling met Niels en nog eens de voorbereidingen te hebben doorgenomen, heb ik ’s avonds toch de presentatie kunnen geven. Ik vond het al met al ontzettend leuk en waardevol, een groeimoment voor mijzelf. Het citaat van Jan Gerhard Toonder gebruikte ik om het publiek in een keer duidelijk te maken hoe belangrijk mijn buddyhond Niels is. Dit is wat Niels mij heeft teruggegeven, mijn onafhankelijkheid.’ John de Roode, baas van buddyhond PTSS Niels
“Het is niet goed om afhankelijk te zijn; wie afhankelijk is verliest een deel van zichzelf. Jezelf. Dat is het ergste om te verliezen”. Jan Gerhard Toonder
Ook een van onze ambassadeurs uitnodigen als gastspreker? www.geleidehond.nl/gastspreker
TWEET
STAATSIEPORTRET Het groepje KNGF-vriendinnen is weer op pad geweest. Zie hier onze roedel mooi bij elkaar zitten. Bovenste rij: Kwint, Zanna, Cade, Abby, Zenja. Middelste rij: Vanya, Tomba. Onderaan: Sifra, Lotte en Emily.
Groeten, Roselien Strobbe, puppypleeggezin
15
SPEURNEUZEN Snuffelen aan poep is misschien een routineklus voor honden, maar kunnen ze ook darmkanker herkennen in een klein ontlastingsmonster? Onze speurneuzen, vijf medische detectiehonden, worden sinds 2014 speciaal getraind op ons opleidingscentrum in Amstelveen om dit te onderzoeken. De eerste resultaten zijn bemoedigend. Via een luikje komt de hond de trainingsruimte in om aan de geurcarrousel met acht geurmonsters te snuffelen. ‘We gebruiken het luikje om de honden te leren zo zelfstandig mogelijk te werken’, vertelt Daniëlle de Jonge, die samen met collega Patrick Hilverink de medische detectiehonden opleidt. ‘We zijn alert op ons eigen gedrag tijdens de training en alles wat we per ongeluk kunnen beïnvloeden. Als Patrick in de ruimte bij de honden staat, weet hij bijvoorbeeld niet welke geurmonsters de ontlasting met darmkanker bevatten.’ Daniëlle zit achter een spiegelwand die uitkijkt op de trainingsruimte, onzichtbaar voor zowel de hond als Patrick. Door middel van lampjes communiceren Patrick en Daniëlle of de hond de juiste geur ontdekt. De eerste onderzoeksresultaten zijn zeer bemoedigend. In bijna 80% van de gevallen wijzen de medische detectiehonden de ontlastingsmonsters met darmkanker aan. Ze negeren ruim 96% van de kankervrije monsters van controlepersonen. Er is nog nooit eerder op deze schaal onderzoek gedaan naar de detectie van darmkanker via geur door honden. KNGF Geleidehonden werkt hiervoor samen met VU medisch centrum. Deze resultaten kunnen een doorbraak zijn: hoe eerder kanker bij een patiënt wordt ontdekt, hoe groter de kans op herstel. De training wordt daarom in volle gang doorgezet.
Onze medische detectiehonden aan het werk zien? www.geleidehond.nl/detectiehonden 16