Samenwerkingstraject ‘Op handen gedragen’ Erfgoed van processies Julie Aerts Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur vzw (CRKC) Congres ‘Schaalvergroting in de erfgoedsector’ 26 februari 2016
Wat • 2013: opstart samenwerkingstraject omtrent het erfgoed van processies • Partners: LECA (Landelijk Expertisecentrum voor de Cultuur van Alledag) KADOC –KU Leuven (Documentatie- en Onderzoekscentrum voor Religie, Cultuur en Samenleving) CRKC (Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur)
Partners • KADOC- KU Leuven: archief en documentair erfgoed van processies • LECA: immaterieel erfgoed en borgingsmaatregelen • CRKC: roerend erfgoed/objecten
Partners
Wat • Erfgoed van processies • Processies als Immaterieel Cultureel Erfgoed cfr. www.immaterieelerfgoed.be • Functies van processies: Zingeving Gemeenschapszin versterken Sociale betrokkenheid verhogen
Doelen • Erkenning en zichtbaarheid processies vergroten • Processie-organisatoren samenbrengen en ondersteunen • Expertisedeling • Draagvlak versterken • Begeleiding bij erfgoedzorg • Onderzoek naar tradities en actuele beleving
Campagnebeeld © Mario Debaene
Voortraject • 2008: Maria door Vlaanderen vzw bracht processies met Mariabeeld in Vlaanderen in kaart • 2012: noden- en behoeftenonderzoek en verslagboek ‘Processies met Mariabeeld’ • 2013: nood aan bundeling expertise⇛oprichting ‘Op handen gedragen’
Acties: inspiratiebrochure • Inspiratiebrochure voor processieorganisatoren • Bewuste keuze voor laagdrempeligheid • Praktijkvoorbeelden en praktische tips • Elke partner levert content vanuit eigen expertise aan
Cover inspiratiebrochure
Acties: studie- en contactdagen • Leuven: eerste studie- en contactdag op 16 november 2014 • Regionale contactdagen in 2015: 7 maart: Sint-Baafshuis Gent 10 oktober: Cultureel Centrum Hasselt
Studie- en contactdagen • Processieorganisatoren samenbrengen en netwerk versterken • Expertisedeling en kruisbestuiving • Inhoudelijke vorming via thematische workshops door partners: LECA: Hoe schrijf je een persbericht? Hoe ga je om met lokale media? KADOC: Hoe draag je zorg voor je processiearchief? CRKC: Hoe doe je aan betekenisoverdracht? Hoe herken je heiligen? Hoe inventariseer je processievoorwerpen?
Studie- en contactdagen
Acties: in kaart brengen processies • Doel: alle huidige en vroegere processies in Vlaanderen in kaart brengen • Overzicht van onderzoek en publicaties • Via websurvey • Verspreiding via netwerk partners
In kaart brengen processies: voorlopige resultaten • 656 bruikbare resultaten, met vooral informatie over bestaande of vroegere processies in eigen woonplaats • 340 unieke processies gedocumenteerd: 70 in provincie Antwerpen 10 in Brussel-Hoofdstad 55 in Limburg 80 in Oost-Vlaanderen 60 in Vlaams-Brabant 65 in West-Vlaanderen
In kaart brengen processies • Ontsluiting gegevens via ODIS- databank • Gegevensverzameling verdiepen: Diversiteit (thema’s, types, jaarkalender,…) in kaart brengen Gedragenheid en functies in lokale gemeenschappen Evolutie, geschiedenis, vormgeving, interacties
Uniformisering communicatie • Erfgoedgemeenschappen en vrijwilligers vinden vaak hun weg niet in het complexe erfgoedlandschap • Op handen gedragen: één aanspreekpunt en onderlinge doorverwijzing • Snel en efficiënt vragen van erfgoedgemeenschappen behandelen • Herkenbaar campagnebeeld • Mailadres:
[email protected]
Toekomstperspectief • Registratie processies • Validatie processiesteekkaarten in databank ODIS • Redactie onderzoeksrapport • Dienstverlening en vorming • Netwerk onder processieorganisatoren versterken
Uitdagingen • Project gerealiseerd zonder bijkomende middelen: haalbaarheid op lange termijn? • Veel noden en behoeften van vrijwilligers versus beperkte middelen partners
Contact •
[email protected] • Via website partners: www.crkc.be www.lecavzw.be www.kadoc.kuleuven.be