SAMENSPEL
|
BLAD
VAN
KINDEROPVANG
2SAMEN
|
NUMMER
3
2014
SAMENSPEL Acmtietesh:oge
o.a. ng naar korti as Vaak Kla 7 a
2samen.nl
Pagin
Meebouwen in Afrika
Kinderparticipatie naar hoger niveau
Circustrucs samen met ouderen
Samenwerking met onderwijs
INHOUD Pagina 4-5 Groot denken klein doen Kinderparticipatie op hoger niveau
Pagina 7 Prijsvragen en kortingen
Voorwoord
Speciale aanbiedingen voor u als klant, met o.a. Koninklijke Schouwburg, Lucent Danstheater, Paagman
winter 2014
Pagina 8-9 Nieuws van KICKs en Klantenraad
Na een zacht najaar waarin kinderen nog volop naar buiten gingen, is de tijd van winterkou en de feestdagen aangebroken. Het is een periode waarin we extra veel aandacht hebben voor verbindende en ontwikkelingsgerichte activiteiten die we samen met onze partners realiseren. Zo werken we bijvoorbeeld samen met zorginstelling Florence aan een uniek circus- en bewegingsprogramma voor kinderen én ouderen, waarin we wekelijks een woonzorgcentrum bezoeken. Verder ondersteunden we het Residentie Orkest tijdens een speciaal concert voor baby’s ter ere van hun 110-jarig bestaan en vingen we zoekgeraakte kinderen op tijdens de intocht van Sinterklaas. In de week voor de kerstvakantie organiseren we winterse kinderworkshops tijdens de eerste kerstmarkt sinds jaren in Den Haag: de Royal Christmas Fair aan de Hofvijver. Iedereen, jong en oud, is welkom. Brengt u ons een bezoekje?
• Techniek, sport en circus in de bso • Wisseling van de wacht bij de Klantenraad Pagina 10-11 Samenwerking met onderwijs steeds intensiever Drie schooldirecteuren aan het woord
Pagina 12
Trots ben ik ook op ons vernieuwde kinderparticipatiebeleid. In onze kinderopvang bereiden we kinderen actief voor op de maatschappij. Ze mogen meedenken en leren samenwerken en beslissingen nemen. Daar plukken ze later zeker de vruchten van.
Interview Steven Pont Kinderen steeds later zindelijk, wat te doen?
Pagina 13 Kinderredactie Voorstelling in Koninklijke Schouwburg
Pagina 14-15
Zo ziet u: 2Samen werkt op alle vlakken aan een kwalitatief hoogstaand en uitdagend aanbod voor uw kind(eren). Recente faillissementen van andere kinderopvangorganisaties in de regio geven aan dat de branche nog steeds in onrustig vaarwater verkeert. We zijn er dan ook blij mee dat u voor ons blijft kiezen! Namens alle medewerkers van 2Samen wens ik u en uw gezin feestelijke, ‘warme’ kerstdagen en een gelukkig 2015!
2Samen bouwt mee aan kinderdagverblijf Zuid-Afrika Bouwen aan toekomstkansen van kinderen
Pagina 16 Column Marianne Lourens Zaken open voorleggen aan kinderen levert vaak verrassende antwoorden op
Wat zeg je me nou?!! De leukste uitspraken van kinderen op een rij
Wim van Ogtrop, directeur 2Samen
colofon
Ook onze samenwerking met scholen verdiept: kinderopvang en onderwijs groeien naar elkaar toe. Steeds meer zijn we betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering
van activiteiten in het kader van de verlengde schooldag en trekken we gezamenlijk op bij renovaties en nieuwbouwprojecten. Door een warme overdracht weten we wat er speelt en kunnen we ieder kind de zorg en aandacht geven die het nodig heeft.
Coverfoto: links: © Andrea Ege; rechts: © Freek van Bemmelen Redactie: Carla Harders, Judith Maas, Wim van Ogtrop, Astrid de Wit Eindredacteur: Freek van Bemmelen Hoofdredacteur: Yolande Michiels van Kessenich Aan dit nummer werkten verder mee: Marjolijn Lampe, Marianne Lourens, Susanne van Schaick, Lucent Danstheater, Paagman, Koninklijke Schouwburg Foto’s binnenwerk: Susanne van Schaick (pagina 8, 9, 13), Marjolijn Lampe (pagina 10, 11), tenzij anders aangegeven Vormgeving: Shape bv, Amsterdam Druk: Drukkerij Holland, Alphen a/d Rijn Oplage: 6.200 ex. We hebben getracht alle belanghebbenden m.b.t. foto’s en artikelen te achterhalen en toestemming te vragen. Degenen die menen rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot ons wenden.
2
SAMENSPEL 3 2014
© Andrea Ege
© 2Samen
Kinderboekenmarkt
Nieuws Wat zijn we verwend door @2Samen en onze oc! En dan staat ook nog onze eigen alicia van de 2krekels op de taart! Marloes 18 september
© Andrea Ege
Tijdens de 38e editie van de Kinderboekenmarkt vulde het Atrium van het Haagse Stadhuis zich met vele kinderboekenschrijvers, -illustratoren, workshops en optredens van verschillende landenpaviljoens. 2Samen verzorgde creatieve workshops en een fotostand waar kinderen op de foto konden in het decor van onze nieuwe campagne.
Royal Christmas Fair Den Haag krijgt een eigen kerstmarkt. Van 17 t/m 21 december is er langs de Hofvijver van alles te doen. 2Samen verzorgt de kinderactiviteiten op woensdag- en zaterdagmiddag. Natuurlijk zijn alle klanten van 2Samen van harte welkom!
Glansrijk geslaagd voor tussentijdse audit Ons kwaliteitsmanagementsysteem is sinds 2004 HKZ-gecertificeerd. Hiermee wordt bevestigd dat onze opvang aan alle wettelijke eisen voldoet. Om dit certificaat te behouden, is periodieke controle door een extern auditteam noodzakelijk. In oktober vonden onderzoeken plaats en onze kwaliteit is dik in orde. Een heel mooi positief resultaat waar we trots op zijn! In de rapportage kwamen veel positieve punten en enkele aanbevelingen naar voren. Op onze website vindt u hiervan een uitgebreider verslag.
Sintintocht
© Residentie Orkest
Bij hét kinderfeest van Den Haag, de intocht van Sinterklaas, ontbrak Kinderopvang 2Samen natuurlijk ook dit jaar niet! ‘s Morgens waren we bij de intocht in de haven van Scheveningen en ‘s middags op het Plein. Ook reden onze Stint (elektrische bolderwagen) en praalwagen mee in de stoet, van waaruit glutenvrije pepernoten werden uitgedeeld. In onze tent vingen we kinderen op die hun papa, mama of begeleider waren kwijtgeraakt.
Residentie Orkest babyconcert In samenwerking met 2Samen verzorgde het Residentie Orkest ter ere van zijn 110-jarig bestaan op 15 november een spetterend babyconcert met mini muziekworkshop.
Duuk start vandaag bij #2krekels @2Samen #spannend Marijke - 19 november
SAMENSPEL 3 2014
3
groot denken klein doen “Wie de televisie aanzet, ziet regelmatig mensen die het niet eens zijn met onze manier van samenleven. Democratie is allesbehalve vanzelfsprekend. Wanneer we ons democratische systeem willen behouden, zijn meerdere oefenplaatsen nodig”, aldus Sociaal pedagoog Anke van Keulen. “Kinderen leren in de kinderopvang over democratie door samen diversiteit te ontdekken, elkaar te helpen, conflicten op te lossen, hun mening te vormen, te luisteren naar anderen en gezamenlijk besluiten te nemen”, zegt Van Keulen die onder meer de boeken Denk groot, doe klein! en Jonge burgers schreef. “Ook leren ze samen verantwoordelijk te zijn voor de groep, het kindercentrum en de buurt.”
Democratisch oefenen in de praktijk Om kinderen in de buitenschoolse opvang beter te laten opruimen en zorgvuldiger met materialen te laten omgaan, hebben medewerkers een kindvergadering belegd. Kinderen stelden daarin zelf voor om de ruimte een make-over te geven. Door dat samen te realiseren, werd hun bewustzijn voor de omgeving vergroot. Kinderen keken zelf naar de prijzen op internet, maakten samen een inrichtingsplan en afspraken om alles netjes te houden.
© Shutterstock
“Wanneer we het stimuleren van sociale vaardigheden in breder verband zien, is er wel degelijk een link met toekomst en burgerschap. In Scandinavische landen zijn pedagogisch medewerkers daar veel bewuster mee bezig. Zij benoemen hun democratie expliciet in gesprekken over hun werk. Ook in Nederland is het goed om te beseffen dat de houding en vaardigheden van pedagogisch medewerkers een belangrijke bijdrage leveren.”
“Een uurtje mogen meedenken, is niet genoeg. Eén van de grootste misvattingen is dat je kinderparticipatie wel even in een activiteit kunt vatten” Kinderparticipatie op hoger niveau
Kindvergadering over het activiteitenprogramma bij 2Weidevogels
4
SAMENSPEL 3 2014
“Een uurtje mogen meedenken door de kinderen, is niet genoeg”, vindt Van Keulen. “Eén van de grootste misvattingen is dat je kinderparticipatie wel even in een activiteit kunt vatten. Wil je participatie echt naar een hoger niveau brengen, dan moeten pedagogisch medewerkers een knop omzetten en hun werkhouding structureel veranderen: kinderen stimuleren om gezamenlijk ideeën te vormen en tot oplossingen te komen. Pedagogisch medewerkers gaan er van uit dat elk kind competent is om zijn of haar behoefte duidelijk te maken, ook op heel jonge leeftijd. Bij baby’s gaat het erom dat medewerkers goed observeren en aanvoelen wat een kind wel en niet zelf kan en wil. Aan peuters leren medewerkers om hun mening te uiten, elkaar te helpen en zelf conflicten op te lossen.”
De essentie is dat mensen met een democratische houding nodig zijn om de democratie in stand te houden. Van Keulen: “Kinderopvang is wat dat betreft een zinvolle voorbereiding en aanvulling op het basisonderwijs, maar ook op de maatschappij. Pedagogisch medewerkers leveren een belangrijke bijdrage aan het schoolsucces van kinderen én aan hun burgerschap.”
Bij 2Samen zijn de onderstaande competenties in de houding van pedagogisch medewerkers belangrijk:
meedoen
de kinderen
en de kinderen informeren over hoe ze kunnen meebeslissen
bepaalde keuzes worden gemaakt
• Differentiëren in aanbod, afgestemd op het niveau van
De pedagogisch medewerkers maken samen met de kinderen plannen en geven hun de gelegenheid om zelf problemen aan te dragen en oplossingen te formuleren, waarbij de ideeën van de kinderen een volwaardige rol spelen. De ideeën en oplossingen van de kinderen worden uitgevoerd, rekening houdend met de afgesproken grenzen.
• Grenzen aangeven waarover kinderen kunnen meebeslissen • Denken in mogelijkheden • Kinderen op de hoogte houden • Evalueren met de kinderen en onderbouwen waarom
• Samenwerken. Afstemming door pedagogisch medewerkers
Bronnen: Denk groot, doe klein! Het kindercentrum als democratische oefenplaats, Anke van Keulen, Bureau Mutant, Uitgeverij SWP Amsterdam 2013, ISBN 978 90 8850 400 6.
binnen en tussen de groepen. Gebruik maken van elkaars talenten en kennis Vastleggen. Afspraken met de kinderen worden zichtbaar gemaakt Communicatie met ouders over kinderparticipatie en hoe dit wordt vormgegeven in de praktijk Ervoor openstaan om zichzelf te ontwikkelen
•
Jonge burgers, Kindercentra als democratische oefenplaats, Anke van Keulen (red.), Bureau Mutant, Uitgeverij SWP Amsterdam 2013, ISBN 978 90 8850 401 3.
•
Werkboek Kinderparticipatie in de BSO, Wat wij te zeggen hebben, Karin Vroonhof en Marjanne van Esveld, JSO Gouda, 2005.
© Andrea Ege
•
© Andrea Ege
Via interne werkgroepen met unitmanagers, pedagogisch medewerkers en pedagogische stafmedewerkers is onlangs vastgesteld hoe kinderparticipatie kan worden verbeterd. Daar gaan we actief mee aan de slag.
Doordat de kinderen samenwerken en invloed krijgen op hun eigen leefomgeving, wordt de betrokkenheid bij de groep groter. Wanneer kinderen ervaren dat ze invloed hebben en dat er naar hen geluisterd wordt, kunnen ze een positief zelfbeeld ontwikkelen. Kinderen spelen dan ook enthousiaster, doen beter mee met activiteiten en houden zich beter aan afspraken waarover ze zelf hebben meegedacht.
• Ieder kind aan bod laten komen en zich bewust zijn van de rollen in de groep
Voor de pedagogisch medewerkers van 2Samen betekent kinderparticipatie vooral een manier van werken. Ze zijn dagelijks bewust bezig met de ideeën, initiatieven en meningen van alle kinderen.
Wat willen we bereiken?
• Actief luisteren en ingaan op wat de kinderen zeggen • Observeren, zowel van een afstandje als tijdens het zelf
Kinderparticipatie bij 2Samen
SAMENSPEL 3 2014
5
ADVERTENTIES
Verdient uw
advertentie een plekje in de volgende Samenspel?
Vraag ons naar de mogelijkheden:
[email protected] o.v.v. adverteren in Samenspel
DRUK KE R S SINDS 1925
KLEURRIJK D RU K W E R K Al jaren verzorgen wij met veel plezier en in goede samenwerking het kleurrijke drukwerk van Kinderopvang 2Samen. Wij produceren (periodieke) magazines, boeken, posters, folders, flyers en losbladige items tot drukvelformaat 72 x 102 cm. We werken zoveel mogelijk af in eigen huis. Moderne snij-, vouw- en brocheerapparatuur zetten we hiervoor in. Alles draagt bij aan kwaliteit, gecombineerd met flexibiliteit en productiviteit. We informeren en adviseren u graag en staan voor u klaar! U kunt op ons rekenen, want Holland is drukken met meer service.
DRU KKERIJ HOLLAND BV
6
SAMENSPEL 3 2014
Drukkerij Holland bv Magazijnweg 8 2404 CE Alphen aan den Rijn Postbus 14 2400 AA Alphen aan den Rijn T. 0172 432 297 E.
[email protected] I. www.drukkerijholland.nl
Prijzen winnen
Op deze pagina vindt u theater- en activiteitentips van partners van 2Samen. Bovendien kunt u in deze rubriek leuke prijzen winnen.
Koninklijke Schouwburg
Zere Neus
van Bergerac (8+) Zere Neus van Bergerac is een welriekend sprookje over klunzige feeën, een dappere dichter, oenige vechtersbazen, smerige trollen en een belachelijke neus. Van de makers van de bekroonde voorstellingen Lang en Gelukkig, Woef Side Story, Snorro en Moord in de Kerststal! Voor iedereen van 8 tot 108 jaar.
Datum: zaterdag 24 januari en zondag 25 januari Aanvang: zaterdag 24 januari om 19.00 uur en zondag 25 januari om 14.00 uur Geschikt voor: 8+ Locatie: Koninklijke Schouwburg, Korte Voorhout 3, Den Haag Prijs: vanaf € 5,50 (4e rang) tot € 19,50 (kind 1e rang) Aanbieding van 2Samen: 4e kaartje gratis Bestellen: via de kassa van de Koninklijke Schouwburg: T 0900-3456789 (10ct/pm) of via ks.nl met promocode: 2Samen
Lucent Danstheater
Klaas Vaak
De Efteling Producties (3+)
Winnaar d orl Musicalw Awards 2014
Zandtovenaar Klaas Vaak vliegt in de kerstvakantie met z’n uil naar ons theater voor een betoverend musicalavontuur. Met zijn magisch slaapzand bezorgt hij kinderen over de hele wereld mooie dromen. Zo ook in het Sprookjesbos. Maar de laatste tijd lijkt het slaapzand niet meer te werken. Heeft Heks er iets mee te maken? En waar komt het zwarte zand vandaan? Bij het vallen van de nacht gaat Klaas Vaak samen met zijn trouwe vriend de uil op pad om het raadsel voor eens en altijd op te lossen. Kom snel naar het leukste sprookje voor het slapen gaan. Datum: maandag 29 december Aanvang: 13.30 uur en 16.00 uur Geschikt voor: 3+ Locatie: Lucent Danstheater, Spuiplein 150, Den Haag Prijs: € 19,00 / <12 € 15,00 Aanbieding van 2Samen: € 11,50 Bestellen: via de kassa van het Lucent Danstheater: T 070 88 00 333 of via ldt.nl met promocode: 2Samen
HOEK
Lezersactie:
Boekentip van Paagman Overal vriendjes Woezel & Pip hebben overal vriendjes, van alle bomen in het bos tot alle vogels in de lucht. Samen met Woezel & Pip leer je ze allemaal kennen! Maar er mist er nog een. Weet jij wie dat is?
Paagman Den Haag Frederik Hendriklaan 217 2582 CB Den Haag T. 070 338 38 38 www.paagman.nl
Titel: Overal vriendjes Auteur | Guusje Nederhorst Uitgeverij | Leopold Leeftijd | baby/peuters Prijs | € 12,99
Wat leuk, zie nu pas dat ik via FB een boek heb gewonnen voor de meisjes via @2Samen ShoppenBijMar – 11 september
BOEKEN
Woezel & Pip zijn twee hondjes, bedacht en gecreëerd door Guusje Nederhorst en ontstaan uit liefde voor kinderen en dieren. De avonturen die de hondjes meemaken staan dicht bij de belevingswereld van kinderen, waardoor de verhalen heel herkenbaar zijn.
Wilt u kans maken op het boekje ‘Overal vriendjes’ van Guusje Nederhorst? Stuur dan vóór donderdag 22 januari een e-mail naar
[email protected] o.v.v. ‘actie Overal vriendjes’ en uw debiteurnummer.
HOEK
BOEKEN
De sprookjesmusical Klaas Vaak is de winnaar van de Musicalworld Kids Award beste jeugdproductie 2014. Bezoek deze prijswinnende theatershow als klant van 2Samen met speciale korting!
SAMENSPEL 3 2014
7
Nieuws van
Spelen met techniek in de Lego League Dat je met Lego alles kan maken, bewezen de kinderen van 2Aan2 en de Meester Schabergschool. Ze bouwden een echt werkende kassa en een autorijschool, compleet met een goed rijdende mechanische auto. Daarmee streden ze voor een medaille van de Lego League tijdens het Haags Technologiefestival. “We hebben onze teams opgesplitst in groepjes”, legt teamlid Bonne van de groep De Kampioenen uit. “De ene helft was verantwoordelijk voor het bouwen en de andere helft zorgde voor de programmering met behulp van de computer. Iedereen heeft zijn eigen krachten en deze moet je benutten.” Junior FIRST® LEGO® League (Jr.FLL®) is speciaal ontwikkeld om de nieuwsgierigheid en creativiteit van jonge kinderen om te zetten in een ontdekkingsreis naar hoe zij de wereld rondom hen kunnen verbeteren. Jr.FLL gebruikt thematische uitdagingen (de Challenge) om kinderen te interesseren in het doen van onderzoek en het conceptmatig oplossen van problemen.
Voetbaltoernooi
Elk jaar organiseert KICKs traditiegetrouw een voetbaltoernooi in de herfstvakantie. Maar liefst tien bso’s deden mee en streden om de felbegeerde wisselbeker. Het bleef dit
Armbandenpret bij de 2acrobaten van @2Samen. #kicksworkshop. Sandra – 6 oktober
8
SAMENSPEL 3 2014
jaar tot het einde spannend want de penalty’s waren beslissend. 2Bevers en 2Dolfijnen hebben de eerste plek veroverd!
Gezamenlijk circusoptreden door kinderen én ouderen “Oma Loes en opa Hans zijn zo lief. Toen ik op een plank moest balanceren, hielpen zij mij met hun stok. Ook voor de opa’s en oma’s is het heel goed om meer te bewegen. Wij helpen ze daarbij!” (Madelief, 5 jaar) Gedurende zes weken werken kinderen van 2Hoek, ouderen van Woonzorgcentrum Jonker Frans (Florence) en Circaso, dé circuswerkplaats van Den Haag, toe naar een bijzonder circusoptreden. In het project staat de samenwerking tussen jong en oud centraal. Na diverse projecten, waarin generaties elkaar ontmoeten, zoals Generatie Breien en onze prijswinnende Generatietuin is het bij 2Samen nu tijd voor een generatiecircus. Zowel kinderen als ouderen beleven daar zichtbaar veel plezier aan. Het project kwam tot stand met subsidie van Circomundo.
© Wim Heijnen
Word lid van d Klantenrae ad
van de klantenraad Wisseling van de wacht
© Wim Heijnen
Met vertrouwen geef ik het voorzittersstokje over aan Jet van Gaalen. Vaak word ik gevraagd hoe lang ik lid ben van de Klantenraad, om eerlijk te zijn geen idee. Ik weet wel dat bij de introductie in de Klantenraad werd gevraagd minimaal twee jaar lid te blijven, dat komt de effectiviteit ten goede. Daar heb ik me ruim aan gehouden.
Ik ben blij dat mijn kinderen naar 2Samen gaan. Een zeer professionele organisatie waarbij ik ervan overtuigd ben dat mijn kinderen een voorsprong hebben gekregen! Ik wens Jet van Gaalen veel succes en ik dank alle Oudercommissies voor hun input. Robert Gouda Voorzitter Klantenraad
Het was een interessante periode: van de hoogtijdagen, via de crisis, naar tijden van licht herstel. Waar we eerst discussieerden over extra aanbod aan kinderen a la KICKs, ging het tijdens de crisis vooral over hoe om te gaan met personele krimp en het behoud van kwaliteit.
© Wim Heijnen
SAMENSPEL 3 2014
9
2Samen werkt samen met bijna de helft van de scholen in Den Haag, Naaldwijk en Monster aan de ontwikkeling van kinderen. Die samenwerking wordt steeds intensiever en gaat inmiddels veel verder dan opvang alleen. Zo worden gezamenlijk bijvoorbeeld nieuwbouwprojecten, groene schoolpleinen en naschoolse activiteitenprogramma’s gerealiseerd.
Klaas Aalbers op het schoolplein samen met Cindy Hendriksen van 2Prinsjes
Ontwikkelingsgerichte samenwerking
met de Prinsehagheschool
“Wat in de eerste vier levensjaren gebeurt, is voor een belangrijk deel bepalend voor de rest van het leven”
KICKs verzorgt verlengde schooldagactiviteiten De afdeling KICKs van 2Samen organiseert voor steeds meer scholen de verlengde schooldagactiviteiten waaraan alle leerlingen deelnemen. Zo ook voor de Prinsehagheschool. Aalbers: “De tijd na school is vrije tijd. Toch proberen we ook dan de ontwikkeling te stimuleren door samen een breed programma neer te zetten, met activiteiten waarmee niet alle kinderen vanzelfsprekend in aanraking komen, zoals sport, techniek, kunst, theater en natuur. Ik laat dat met genoegen over aan 2Samen. De medewerkers weten hoe wij graag werken, ze kennen de kinderen en komen steeds weer met leuke initiatieven. Het voordeel van de bso in de school: alles vindt hier plaats, iedereen kent elkaar en we weten elkaar goed te vinden.”
10
SAMENSPEL 3 2014
© 2Samen (Pag. 10 en 11)
alb
sA aa
Klaas Aalbers, directeur Prinsehaghe: “Hoe eerder ik zicht heb op kinderen, hoe eerder ik kan bijdragen aan hun ontwikkeling en hun kansen. Wat in de eerste vier levensjaren gebeurt, is namelijk voor een belangrijk deel bepalend voor de rest van het leven. Met de medewerkers van kinderdagverblijf 2Prinsjes, dat aan ons schoolplein ligt, hebben we van oudsher intensief contact. Soms overlegt de Intern Begeleider van school bijvoorbeeld met ouders en pedagogisch medewerkers over de sociale en motorische ontwikkeling van kinderen. Zo kennen we de kinderen al voordat ze op school beginnen en kunnen we ze een extra goede start geven.”
ers
(Klaas Aalbers, directeur Prinsehaghe)
Kl
Integraal kindercentrum “Mijn ideaal is één centrum voor kinderen van 0-13 jaar, met één gezamenlijke pedagogische en didactische visie, één aanspreekpunt en gedeelde normen en waarden.” Aalbers is daarom blij dat de kinderopvang in Nederland steeds minder wordt gezien als slechts arbeidsmarktinstrument. “De kinderopvang is steeds meer ontwikkelingsgericht en is sterk bezig met professionele inhoudelijke activiteiten. Ik zie veel overeenkomsten tussen de pedagogische visie en aanpak van 2Samen en die van onze school. Het kinderdagverblijf van 2Prinsjes gaat net als wij uit van wat kinderen kunnen in plaats van wat ze niet kunnen. Van daaruit dagen zij het kind uit om grenzen te verleggen.”
Morgen dierendag! De baby’s en peuters van de 2krekels @2Samen gingen vandaag alvast de diertjes vertroetelen! Marloes - 3 oktober
© Peter van Beek
Gezamenlijk werken aan
integraal montessorikindercentrum Op 15 oktober 2014 werd de nieuwbouw van een integraal montessori-
er
lo
op
v nO n) en Wil va
Montessorischool De Abeel, de Openbare Montessorischool Valkenbos en kindercentrum 2Giraffen werken sinds het begin van de nieuwbouwontwikkeling
am e
enthousiast met elkaar samen. Het resultaat is een transparant gebouw waarin
er
(2 S
de scholen en het kindercentrum samen een doorlopende montessorileerlijn van
Bo
0-13 jaar bieden. Ze maken hierbij gebruik van elkaars lokalen en expertise. M ie
Mieke Wits, directeur De Abeel: “Toen bekend werd dat er nieuwbouw zou komen, waren we het er meteen over eens dat we een kinderdagverblijf en buitenschoolse opvang met een montessorivisie in ons gebouw wilden. De ontwikkeling volgens deze visie kan dan zo vroeg mogelijk beginnen. Als de kinderen op school beginnen, zijn ze al thuis in de traditie, materialen en cultuur van montessori. Kinderen van 2Giraffen krijgen daarom voorrang op onze scholen.” Wil van Overloop, oud-directeur Valkenbos, vult aan: “Uit de aanbesteding is destijds Kinderopvang 2Samen gekomen, die ervaring had met Montessori. Het bestuur van 2Samen dacht meteen heel prettig en vanuit een brede visie mee over hoe de montessori-opvang in een gezamenlijk gebouw concreet vorm zou kunnen krijgen. 2Samen is vanaf het begin nauw betrokken geweest bij de keuze van de architect en bij alle grote en kleine beslissingen die je als gezamenlijke gebruikers van een nieuw gebouw neemt.”
n ke Wits, Suzan
ed
en
Multifunctionele lokalen voor lessen en bso “De scholen zijn óm de lokalen van de bso gebouwd”, vertelt Mieke Wits. “Brede, lichte gangen met vrolijke kleuren vormen de verbinding tussen de lokalen, scholen en de kinderopvang.” Van Overloop: “De lokalen zijn multifunctioneel en kunnen zowel voor de lessen als voor opvang worden gebruikt. Grote schuifdeuren maken uitbreiding van de lokalen mogelijk. Tijdens schooltijd vergaderen onze leerkrachten bijvoorbeeld in de theaterruimte van de bso en na schooltijd maakt de bso gebruik van de speelzalen en muziekruimte van de scholen.”
Samenwerking op de dagelijkse werkvloer Mieke Wits: “De samenwerking met de opvang gaat tot nu toe heel spontaan. Leerkrachten en pedagogisch medewerkers spreken elkaar bijvoorbeeld aan als er iets is gebeurd in een groep of met een kind. Indien het meerwaarde heeft voor een kind en als ouders toestemming geven, behoren gezamenlijke kindbesprekingen in de toekomst wellicht tot de mogelijkheden.” Gezamenlijke trainingen en ouderavonden gaan er volgens de twee directeuren ongetwijfeld komen, evenals het aanbieden van diverse brede buurtschoolactiviteiten aan alle leerlingen van beide scholen.
SAMENSPEL 3 2014
11
© Peter van Beek
kindercentrum in de Bomen- en Bloemenbuurt officieel geopend. De Christelijke
Luiers te goed
terug naar de katoenen lappen? In augustus berichtte RTL Nieuws dat kinderen later uit de luiers zijn dan dertig jaar geleden. Het gebeurt zelfs steeds vaker dat scholen kinderen weigeren die met vier jaar nog niet zindelijk zijn. “De oorzaak is met name dat luiers steeds beter worden”, aldus psycholoog Steven Pont. Moeten we werkelijk terug naar de katoenen lappen of zijn er andere methoden om zindelijkheid te bespoedigen? Met de hedendaagse luiers voelt een kind vaak niet meer of het in zijn of haar ontlasting zit”, aldus Pont. “Aan het einde van de jaren zestig waren peuters gemiddeld rond hun 24e levensmaand zindelijk. Nu zijn ze dat pas na 31 maanden.” Maar het probleem zit niet alleen in te goede luiers: “Ouders zijn vandaag de dag vaak ook minder streng en zetten er minder vaart achter. Luiers wassen hoeft immers niet meer. Waar ouders vroeger de zindelijkheid afdwongen, wachten ze nu soms langer.” “Op tal van vlakken in de opvoeding zijn we meer volgend dan vroeger”, vervolgt Pont. “De eeuwige strijd in de opvoeding is of we op verzoek van het kind of op de klok handelen. Bij bijvoorbeeld het geven van voeding en het verschonen van luiers schikken verzorgers zich meer naar het kind dan andersom, zeker in de Westerse maatschappij. Nederlandse opvoeders maken regelmatig gebruik van beloningssystemen. Een sticker bijvoorbeeld als hun kind naar de wc is geweest. Wanneer een kind iets kan, maar nog niet doet, kan beloning hem of haar positief stimuleren. Maar als een kind enkel vanuit primaire impulsen reageert, heeft belonen geen nut. Een kind moet er ook lichamelijk toe in staat zijn de plas op te houden.”
Voorkom symptoombestrijding “Soms is er een achterliggende oorzaak wanneer een kind later dan gemiddeld zindelijk is, of wanneer het na een periode van zindelijkheid weer in zijn broek plast”, legt Pont uit. “Dat kan bijvoorbeeld zo zijn bij de geboorte van een broertje of zusje. Wanneer een kind daardoor minder aandacht krijgt, kan de achterliggende boodschap een vraag om aandacht zijn. Met een beloningssysteem ben je dan eigenlijk bezig met symptoombestrijding. Iets meer individuele aandacht kan in dit specifieke geval een betere oplossing zijn. Ook bij zindelijkheidstraining moeten we ons bewust zijn van de vraag achter het gedrag.”
Steven Pont: “Ook bij zindelijkheidstraining moeten we ons bewust zijn van het waarom achter gedrag” “In goede kinderopvang, concentreren pedagogisch medewerkers zich op het duiden van gedrag om de ontwikkeling van kinderen te stimuleren”, zegt Pont tot slot. “Ze hebben niet voor niets drie jaar op school gezeten en zijn in staat om gedrag te vertalen naar psychologische processen. Pedagogisch medewerkers kunnen ouders ondersteunen bij het zindelijk worden van (kind)eren en andere opvoedingsvraagstukken. Achter elke gedragsverandering ligt een boodschap. Juist in het begrijpen en verklaren van gedrag en daar effectief op inspelen, ligt het onderscheid van kwalitatief goede kinderopvang.”
Terughoudend met stickers bij 2Samen Bij 2Samen stellen we ons terughoudend op bij het hanteren van een stickersysteem als beloning bij de zindelijkheidstraining op de groepen (0-4 jaar). Kinderen verblijven bij het kinderdagverblijf in een groep. Zindelijk worden is echter een individueel proces, waarbij de lichamelijke rijping van het kind een rol speelt. Het is niet fijn als het ene kind meer stickers als beloning krijgt, dan het andere. Dit kan leiden tot onderling vergelijken en kan druk geven. Ook hebben jonge kinderen nog moeite om de relatie tussen oorzaak en gevolg te overzien. Op het kinderdagverblijf stimuleert ook de groep, naast de pedagogisch medewerkers, de kinderen in het zindelijk worden. De jongste kinderen doen mee met en imiteren de oudere kinderen.
Bronnen: Informatie over zindelijkheid, voor ouders, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en scholen, Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ), 2012, www.ncj.nl Kwaliteitshandboek 2Samen. B-3-26. Belonen, corrigeren en het beloningssysteem. © Foto’s Andrea Ege
12
SAMENSPEL 3 2014
Tips
• Kinderen kunnen erg opgaan in hun spel, waardoor ze te laat zijn
voor het plassen op het potje. Het is dan verstandig kinderen te laten plassen vóórdat ze (buiten) gaan spelen. Begin in een rustige periode, dus niet rond verjaardagen of feestdagen. Laat het kind meehelpen, bijvoorbeeld door het zelf schone kleding te laten pakken of iets naar de wasmand te brengen.
• •
Kinderredactie Voorstelling Robin Hood
Olivia (10), Alexandra (8), Anne (8), Roos (8), Daan (11) en Damian (10) van 2Zonnetjes en 2Vleermuizen brachten als kinderredactie een bezoek aan de Koninklijke Schouwburg. Daar bekeken zij de voorstelling ‘Robin Hood’ van Het Laagland met een kritische blik. Na afloop van de voorstelling was er voor alle bezoekers een Meet & Greet met de acteurs. Onze kinderredactie kreeg daarna uitgebreid de tijd voor een interview.
De kinderen vonden de Koninklijke Schouwburg prachtig, vooral het plafond in de grote zaal maakte veel indruk. Daan: “Ik dacht dat ik naar het bekende, oude verhaal van Robin Hood ging kijken, maar het was veel moderner dan ik had verwacht. Dit vond ik een beetje verwarrend, maar wel leuk!” Damian: “Voorstellingen met Meet & Greet zijn extra leuk, dan mag je zelf het podium op!” De kinderredactie zag haar kans schoon en vroeg de acteurs het hemd van het lijf. Olivia was zeer benieuwd of de acteurs een baan hadden. Die schoten in de lach en vertelden dat het acteren zelf hun baan is. Dat zagen de kinderen ook wel zitten voor later! De acteurs vinden het heel leuk om in Robin Hood te spelen omdat ze zelf scènes mogen schrijven voor het toneelstuk. Boogschieten konden zij hiervoor ook niet: “Als je Robin Hood zelf wilt spelen, moet je hard oefenen!” Roos: “Ik heb thuis ook een pijl en boog, mag ik een keer schieten?”
De kinderen geven de Koninklijke Schouwburg gemiddeld een 9!
Dievenbende opgerold: Gestolen bolderwagen Haags kindercentrum 2Krekels teruggevonden Omroepwest - 4 september
Foto’s © Susanne van Schaick
SAMENSPEL 3 2014
13
Medewerkers 2Samen
bouwen mee aan kinderopvang
in Zuid-Afrika
Tijdens de feestweek in 2013 zamelden wij met behulp van ouders en kinderen € 10.000,- in voor stichting Mzamomhle die duurzame initiatieven op het gebied van kinderopvang en educatie in townships in Zuid-Afrika ondersteunt. Met uw bijdrage werd dit najaar een nieuw kinderdagverblijf in de zeer arme township Wallacadene gerealiseerd. Drie medewerkers van 2Samen waren zo enthousiast dat zij op eigen kosten een week meebouwden. De wijk Wallacedene bestaat vooral uit kleine hutjes, meestal zelf gebouwd van hout, ijzer, plastic en oude golfplaten. Veel gezinnen zijn incompleet, meerdere generaties zijn geteisterd door aids. Werkgelegenheid is er vooral buiten de townships. Wanneer ouders werken, zwerven kinderen lange dagen op straat, waar ze in aanraking kunnen komen met alcohol, drugs en geweld. Goede kinderopvang is onontbeerlijk voor de toekomstkansen van kinderen die in dit soort wijken opgroeien. Claudette Brehm, unitmanager bij 2Samen: “Als kind wilde ik al iets met ontwikkelingshulp doen, via deze actie kwam het op mijn pad. Voor mij was het zelfs de eerste reis buiten Europa!” Ook unitmanager Ellen Halenbeek had al lang de wens om een project op te zetten voor kinderen in nood: “We werken in Nederland in een zeer luxe omgeving. Kinderopvang is bij 2Samen goed verzorgd en er is een duidelijke pedagogische visie. In de
14
SAMENSPEL 3 2014
townships is dat wel anders. Het is goed daar oog voor te hebben. Met kinderopvang bouwen we aan een voor ons vanzelfsprekende basis, zodat kinderen in een veilige omgeving kunnen opgroeien waar er aandacht is voor hun ontwikkeling. In de door Mzamomhle gerealiseerde kinderdagverblijven is er bijvoorbeeld veel aandacht voor Engelse taal!”
Geluk zit er nog in kleine dingen “Wat me vooral is bijgebleven is dat je vrolijk en blij kunt zijn met kleine dingen”, vertelt Claudette enthousiast. “Dat zie je daar aan alles: ondanks de relatief slechte omstandigheden zijn de mensen positief ingesteld. Ze zijn heel gastvrij, zingen en dansen overal, maken plezier en hebben veel humor. Wij maken ons soms druk om kleine dingen, dat kan ook anders!” Ellen vult aan: “Een preschool-onderwijzeres in de townships verdient zo’n 225 euro per maand. Tegelijkertijd zie je de bevlogenheid en strijdbaarheid.
De mensen willen werkelijk iets betekenen en bijdragen. Daar heb ik veel respect voor!” Ellen en Claudette hebben in één van de kinderdagverblijven geschminkt. Ellen: “Je maakt echt contact met de kinderen zonder dat er taal voor nodig is. We hebben ook een workshop gegeven aan de medewerkers zodat ze vaker met schmink aan de slag kunnen. Waar we niet bij stil hadden gestaan was dat de kinderen geen spiegel hebben om het resultaat te bekijken. Maar wanneer ze in het kleine spiegeltje in het boekje met schminkvoorbeelden keken, was hun reactie onbeschrijfelijk! Ook met 2Samen-ballonnen en bellenblaas waren kinderen al dolgelukkig!” Ellen: “Tijdens de bouwweek ging de wekker elke dag om kwart voor zeven. We maakten lange dagen in de volle zon met veel fysiek werk en zoveel nieuwe indrukken en emoties dat ik achteraf pas besefte wat ik heb meegemaakt. Dit was werkelijk heel bijzonder!”
Claudette Brehm, Freek van Bemmelen en Ellen Halenbeek tijdens de bouwweek in Zuid-Afrika Slapen in de groepsruimte
Stichting Mzamomhle werkt samen met Nederlandse en Zuid-Afrikaanse partners aan: Verbetering van huisvesting en zorg; Uitwisseling van kennis en ervaring op het gebied van opvoeding en educatie; Het stimuleren en vergroten van kennis door scholing te financieren; Het geven van feitelijke hulp en financiële ondersteuning bij zakelijke initiatieven die leiden tot economische vooruitgang en financiële onafhankelijkheid;
• • • •
• Blijvende betrokkenheid en advies ook na
de realisatie van financiële onafhankelijkheid.
mzamomhlefoundation.nl IBAN: NL39 RABO 0142 6590 96
Foto’s © Freek van Bemmelen
SAMENSPEL 3 2014
15
Column Marianne Lourens • Marianne is moeder van de zesjarige Ocean. Ocean gaat met veel plezier naar bso 2Orka’s.
Grote problemen, kleine oplossingen ‘Kinderen zijn slimmer dan volwassenen, “die voeren geen oorlog.”’
Een probleem heet tegenwoordig geen probleem meer, maar een uitdaging. Toch blijft het, ook al leren we om het te zien als een uitdaging, in ons hoofd bestaan als een probleem. Iets waar kinderen geen last van hebben. Natuurlijk zit er wel eens iets tegen, maar een kind dénkt anders. Ik ontdekte jaren geleden de magische kracht van het kinderdenken. Ik was twintig en paste op de kinderen van de vrouw van mijn broer een modern samengesteld gezin. Drie exemplaren van 6, 8 en 10 jaar oud. De twee oudste meiden vonden het altijd een feest als ik kwam oppassen want ‘alles mocht’. Het jongste broertje maakte ook graag gebruik van die ongeschreven regel. Wel moest ik ervoor zorgen dat de kinderen op bed lagen voordat moeder thuis zou komen. Eindelijk had ik ze rond tienen naar boven kunnen lokken. Ik probeerde de tanden te poetsen van jongetje J. Uitzinnig en uitgelaten zwaaide hij heen en weer met zijn tandenborstel, waar ik net tandpasta op had gedaan, die dus vervolgens met een grote boog op mijn wang uiteenspatte. Streng zei ik: “En nu is het klaar!” Gierend van
de lach hikte het ventje op en neer. Boos riep ik met stemverheffing: “Ophouden nu!” Nog steeds geen effect. “Okay, luister”, zei ik, en gooide het over een andere boeg. “Stel, het is nu de omgekeerde wereld. Als jij mij nu was, wat zou jij dan nu doen?” Deze woorden werkten als een toverdrankje. Alles in het mannetje kwam tot stilstand. Hij stond stil en keek me aan. Goede vraag, zag ik hem denken. “Nou,” zei J., “ik zou gewoon iets leuks zeggen of een mop vertellen.” Zo simpel kon het dus zijn. Grappig genoeg was het hiermee ook meteen klaar. Hij stopte met dralen en mij uitdagen en liet zich vrij gedwee door mij op bed leggen. Zaken open voorleggen aan kinderen levert vaak verrassende antwoorden op. Niet voor niks is kinderparticipatie hot. Ze leren om hun eigen mening te vormen, en om mee te denken en beslissen. Kinderen winden er geen doekjes om. Vaak zijn hun gedachten origineel en worden ze niet geremd door ja-maren, beren op de weg, praktische bezwaren of verborgen agenda’s. In de eigen belevingswereld kan een kind altijd iets leuks of positiefs bedenken.
Speelgoed vergeten? Uren plezier met een vodje papier. Regent het? Laarzen aan en in de plassen stampen. Kinderen zijn van nature omdenkexperts. Goed voor hun voorbereiding op de maatschappij, en het levert ons ook nieuwe inzichten op. Daarom leggen we al onze grotemensenproblemen aan Ocean voor. Geldtekort? Misschien wil je teveel kopen. Niks om aan te trekken? Ruil je trui met de buurvrouw. Is het brood op? In Thailand eten ze ook rijst als ontbijt. Ons leven is er een stuk eenvoudiger door geworden. Pas vroeg ik Ocean wie nu eigenlijk slimmer zijn, volwassenen of kinderen. “Kinderen,” zei hij beslist, “die voeren geen oorlog.” Ik: “En wat is er voor nodig dat grote mensen stoppen met oorlogvoeren?” Ocean: “Met elkaar praten, en alles eerlijk met elkaar delen.” En het leek hem logisch dat als we elkaar niet begrijpen, dat we dan zeggen: ik snap het niet, wat bedoel je precies? “Maar,” zo eindigde Ocean zijn betoog, “wat niet zo slim is van kinderen, is dat ze zoveel snoep eten.”
Reageren? Mail:
[email protected] of stuur een tweet: @2Samen
...
Wat zeg je me nou?!!
Alexander (8) over de Zwarte Pietendiscussie: “Waarom vragen we de Zwarte Pieten zelf niet wat ze ervan vinden?”
Florian (4) ziet een bus met 2Samen-reclame en zegt:“Kijk mama deze bus gaat naar mijn opvang!”
16
SAMENSPEL 3 2014
Dean (3): “Waar kopen jullie die helikopters? (blaadjes).”
Liz (4) vertelt aan tafel dat ze een “boksing“ heeft gehad met haar broertje.
Uitspraken van Alexander, Florian, Liz, Dean, Reena, Anna, Yari, Meagan en Taylor (2Kampioenen, 2Span, 2In ‘t Veld, 2Flamingo’s, 2Zwanen en 2Hindes)
Yari (6) heeft net Waterpokken gehad. “Nee, zo heet het niet, het zijn Waterpokkers!”
Anna (5) vindt de twee knotjes van de leidster erg mooi: “Wat mooi, je bent Mickey Mouse Taylor (3) is jarig. geworden!” Hij mag kiezen welk liedje hij wil zingen met de kinderen en zegt: “Die met 2 toeters en 2 vlooien!” (2 Violen en een trommel en een fluit!)
Reena (3) zigzagt rond de pionnen van de autobaan die in het kader van het thema Verkeer is opgesteld. Een pion valt om: “Ja die piloten staan ook gewoon in de weg!”
Meagan (3) komt het kantoor binnen en loopt naar het kopieerapparaat waar net een stapel brieven uitkomt. “Mag ik een warme brief?”
Hebt u leuke kinduitspraken voor de rubriek ‘Wat zeg je me nou?!!!’ dan kunt u deze insturen naar
[email protected].