SALTO EN SOFIA – DE ROBOTWEDSTRIJD Tips voor gebruik in de kleuterklas
www.lannoo.com/cd-rom
VOOR JE SPEELT Inleiding In dit leuke verhaal zorgt de robotwereld ervoor dat de fantasie van de kleuters enorm wordt gestimuleerd. Want welk kind raakt niet gefascineerd door robots, vreemde wezens en transformerende poppen? Van deze cd-rom kun je dus handig gebruik maken om ook in de klas minder voor de hand liggende thema’s aan te snijden. Het verhaal Salto en Sofia, twee vriendjes van zes, wonen in een kleurrijke wereld vol humor, mysterie en vrijheid en kunnen zelfs een klein beetje toveren. Wanneer enkele robots op een dag de robothond Doggy willen klaarstomen om deel te nemen aan een robot-hondenwedstrijd, staan Salto en Sofia klaar om hen daarbij te helpen. Leuk om weten Je kunt gebruik maken van de robotwereld door die in verband te brengen met de echte wereld. Waar zien we nog robots? Ken je een fabriek waar ze gebruikt worden? Wat doen ze daar precies? Omdat het verhaal ook om een hond draait, kun je heel wat uitleg geven over de hond als huisdier. Maak gerust gebruik van foto’s of prenten van verschillende rassen. Ook leuk om rond te werken tijdens het knutselkwartiertje. De kleuters worden op heel wat vlakken gestimuleerd. Daarom is deze cd-rom ook de perfecte bron voor een heleboel creativiteit in de klas. Zo zijn bijvoorbeeld de robots en de kleurrijke wereld van Salto en Sofia makkelijk na te bootsen. En dankzij hun opvallende en herkenbare verschijning maak je met wat fantasie zo zelf een Salto- of Sofia-poppetje. Je kunt hen zelfs in poppenkaststijl het verhaal laten vertellen. De intro bevat zoveel informatie, dat je hem gerust een tweede keer kunt bekijken en er daarna enkele vragen over kunt stellen. Welke dieren zag je? Wat haalt Salto tevoorschijn? … Hoe beginnen? Na het meebrullen van het openingslied, zeker voor de kleuters een meezinger, stel je best even de personages voor. En vergeet natuurlijk ook niet wat je onder “leuk om weten” terugvindt.
www.lannoo.com/cd-rom
l
De robotwedstrijd 2
TERWIJL JE SPEELT De wereld van Salto en Sofia bestaat op deze cd-rom uit de tuin, de keuken, de kamer, het geheime laboratorium en de werkplaats. Bij ieder van deze plaatsen, vind je drie spelletjes, steeds vanuit een andere invalshoek of met een ander thema. Opdat je alles ook makkelijk kunt naspelen in de klas, krijg je per spel enkele tips (“klastips”), net zoals we de algemene doelstelling van ieder spel voor je toelichten. De startpagina Op de startpagina vind je de weg naar de vijf plaatsen waar je de opdrachtjes kunt uitvoeren. De tuin DE RODE LOPER Spel Doggy is liever lui dan moe en slaapt dan ook liever dan te oefenen voor de wedstrijd. Klastips Als inleiding tot dit spel, kun je de kleuters wat bewegingsoefeningen laten doen, zoals: • bewegingen, getekend of uitgebeeld, nabootsen • opeenvolgende bewegingen in de juiste volgorde laten herhalen • tonen wat je allemaal kunt doen met je handen of benen • stoelendans • … DOELSTELLING:
Hier leren de kleuters kennis en ervaringen selecteren, onderzoeken en structureren. Het denken en de creativiteit worden bovendien gestimuleerd door het memoriseren en zelf bedenken van een reeks bewegingen. De kinderen oefenen tenslotte in grootmotorische bewegingen (zoals evenwichtsoefeningen) en het interpreteren van en reageren op auditieve boodschappen. DE OPENING IN DE GROND Spel De robothond moet door een doolhof op zoek naar een bot. Om de buit daarna te verstoppen, graaft hij een put. Klastips In de zandbak kun je blokjes laten verstoppen en daarna door een andere kleuter laten vinden. Je kunt hier uiteraard heel wat variaties op verzinnen. Een doolhof maak je zo na met wat linten. Voorzie een korte en een lange weg of maak een plattegrond voor de wat oudere kleuters. Als je de speurtochtjes chronometreert, kun je kleuters op een speelse manier met tijd laten kennis maken. DOELSTELLING:
Kennis en ervaringen worden creatief voorgesteld en toegepast. De zintuigen worden op zowat alle vlakken gestimuleerd. De kleuters interpreteren de auditieve boodschappen en gaan erop reageren door actief te exploreren en nauwkeurig waar te nemen. Tijdens het spel verwerven ze ook inzichten in ruimte.
www.lannoo.com/cd-rom
l
De robotwedstrijd 3
HET HONDENHOK MET DE KOORD Spel Wanneer je de kar aanklikt, kom je op een open plek in het bos terecht, met drie robots. Iedere robot maakt een ander geluid. Klastips Neem geluiden op in de klas en laat de kinderen de geluiden herkennen. Je kunt hen ook liedjes laten herkennen aan de begintonen. Net zoals bij de bewegingsoefeningen (zie “de rode loper”) kun je hen opeenvolgende geluiden in de juiste volgorde laten herhalen. DOELSTELLING:
Door de verschillende klanken en volumes leren de kleuters zich op geluiden richten, nuances begrijpen en ook interpreteren. Hun voorkennis wordt uitgebreid doordat ze verbanden leren leggen tussen dingen en de geluiden die ze voortbrengen. Dit stimuleert uiteraard ook de interpretatie van non-verbale boodschappen. De keuken DE HONDENMAND Spel Maak een gigantisch bot om Doggy uit zijn mand te lokken. Vul het bot van de hond met geometrische figuren en decoreer de strik. Klastips Knip zelf gelijkaardige figuren uit en laat de kinderen hiermee een tekening van een bot opvullen (tekendictee). Na een tijdje kun je hen de oefening laten overnemen. DOELSTELLING:
Vormen en kleuren spelen de hoofdrol. De kleuters leren ze herkennen, benoemen, ordenen en verwerken in knutselwerkjes. Door het inpassen van de vormen in een grotere figuur, houden ze rekening met vorm en grootte. In een verdere fase oefenen ze in “links en rechts” en in het formuleren van auditieve boodschappen (elkaar opdrachten geven). DE OVEN Spel In de oven staat een heerlijke taart voor Doggy. De digitale klok geeft aan wanneer je wat moet doen. Klastips Maak zelf je robottaart in gips en leg er net als op de cd-rom bouten en moeren in. Met wat oudere kleuters kun je bovendien ook oefenen in tellen, net zoals op de cd-rom. DOELSTELLING:
De ideale oefening voor zowel kennis van begrippen (tijd, cijfers, hoeveelheden, hardheid en gladheid, …) als motorische ontwikkeling (kleinmotorische bewegingen) en kennismaking met nieuwe technieken (versieren van gips).
www.lannoo.com/cd-rom
l
De robotwedstrijd 4
HET HONDENLUIKJE Spel Ga in het wazige scherm met je vergrootglas op zoek naar Doggy. DOELSTELLING:
Door het intense waarnemen ontwikkelen de kinderen zin voor details. Bovendien leren ze een taak volhouden. De kamer EEN LEKKER MAAL VOOR DOGGY Spel Net zoals de titel zegt, stel je het menu voor de robothond samen door met de muis serpentines te volgen. Zo oefen je tegelijk schrijfpatronen. Klastips Imiteer het spel van de cd-rom en maak reeksen met verschillende soorten pasta’s of met bouten en moeren. Vul een deksel van een schoendoos met zand en oefen op een speelse manier schrijfpatronen. DOELSTELLING:
Kinderen leren reeksen vervolledigen en oefenen in een vlotte polsbeweging. Het experimenteren met materialen en technieken is mooi meegenomen. DE KLEERKAST Spel Zoek de passende kleren bij elkaar en let daarbij op kleuren, vormen en patronen. Klastips Druk Salto en Sofia af en laat de kleuters even naar de figuurtjes kijken. Nadien laat je hen de kleren benoemen. De kleuters maken hun eigen robot met allerlei stoffen, kraaltjes, touwtjes, enz. die ze hebben meegebracht. Daarna laat je hen de werkjes evalueren en bespreken. De kinderen tekenen een robot op een groot blad en kleuren deze in naar het voorbeeld van de stukjes stof die ze hebben meegebracht. Opnieuw kun je hen de tekeningen laten beoordelen en de beoordeling laten verwoorden. Gebruik de bovenstaande knutselwerkjes om de kinderen te laten raden door welke kleuter ze werden gemaakt. DOELSTELLING:
Deze oefeningen geven inzichten in kleuren en patronen en doen de kleuters vertrouwd raken met bepaalde technieken (natekenen van patronen).
www.lannoo.com/cd-rom
l
De robotwedstrijd 5
DE KOFFER Spel Zet de letters in dezelfde volgorde als die van het volledige woord dat op het scherm verschijnt. Ieder woord omschrijft het getoonde voorwerp uit de koffer. Klastips Maak oefeningetjes met gewone letters en met drukletters en laat de kinderen hun eigen naam samenstellen. Vraag de kinderen wat ze zouden meenemen op reis, laat hen deze voorwerpen tekenen met een koffer eromheen. Schrijf de naam van het voorwerp onder de tekening en laat de kleuters dit woord “naschrijven”. Maak ritmekaarten en leer hen woorden splitsen door in je handen te klappen. DOELSTELLING:
Taal wordt op heel wat vlakken ontwikkeld: leesrichting, letters als onderdeel van een woord, visuele discriminatie, voorwerpen herkennen en in verband brengen met elkaar. Het luisteren en spreken wordt verfijnd en het onderscheiden van klanknuances doet de kleuters inzien dat letters voor klanken staan. Het geheime laboratorium HET KRIJTBORD Spel Door te klikken op het bord met de grote spiraal kom je in een wereld van klanken (a, o) terecht. De woorden waar een bepaalde klank niet in voorkomt, worden met de spons weggeveegd. In een tweede oefening worden de overgebleven woorden gebruikt in een zin. Klastips Imiteer het spel van de cd-rom op het bord in de klas. Met de juiste woorden kun je ook zinnen vormen (“ik lees een boek”, “ik eet een koek”). Maak een rijmboek van woorden met dezelfde klanken (bv. oe-klanken bij elkaar). Teken een lied in symbolen op het bord zodat de kinderen het kunnen meevolgen. DOELSTELLING:
Via het bord maken de kleuters kennis met geschreven taal. Woorden krijgen een plaats in een zin en zinnen maken een tekst. De kinderen leren gelijke klanken herkennen (auditieve discriminatie) en begin-, midden- en eindrijm ervaren.
www.lannoo.com/cd-rom
l
De robotwedstrijd 6
HET DIPLOMA Spel Er blijken verschillende Doggy’s te bestaan. Kies de Doggy uit die wordt beschreven. Op een volgende niveau plaats je de honden bij de juiste soort en tegelijk op de juiste plaats in een rooster (zittende, staande of liggende honden). Klastips Beschrijf de kleuters in de klas en orden ze volgens geslacht, haarkleur, enz. Breng variatie in het spel door strikjes in het haar aan te brengen en hen zo te hergroeperen. DOELSTELLING:
De kinderen leren luisteren naar een opdracht en gaan intens waarnemen en zoeken. Tijdens het zoeken, leren ze bovendien zichzelf behelpen. Daarnaast benoemen ze eigenschappen van tekeningen. HET VLOOIENSPEL Spel Laat de hond wegrennen van de vlooien of ze wegjagen door luid te blaffen. Klastips Speel een loopspel en laat hierin een kleuter Doggy spelen, die wegrent van de vlooien of ze wegjaagt. In plaats van te blaffen, kun je de kleuters ook laten gaan zitten waardoor ze immuun zijn voor de vlooien. DOELSTELLING:
Oefenen in de verschillende vormen van verplaatsing (gaan, kruipen, sluipen, lopen, …). Zo leren ze zowel basisbewegingen als oog-hand-coördinatie beheersen. De werkkamer DE ROBOTBUS Spel Duw of trek de robotbus vooruit. Klastips Maak je eigen robotbus met behulp van een grote kartonnen doos. Hou een gesprekje rond duwen en trekken. Waar moet je zoal tegen duwen of aan trekken? Hoe sta je dan? Gebruik hierbij begrippen als voor en achter. Je kunt buiten een wedstrijdje touwtrekken organiseren. DOELSTELLING:
De kinderen oefenen begrippen in (trekken en duwen), verfijnen hun taalgebruik (nadenken en spreken) en stellen kennis en ervaringen creatief voor.
www.lannoo.com/cd-rom
l
De robotwedstrijd 7
DE WERKBANK Spel Vul de helft van een woord aan met wat je hoort. Klastips Spreek de kinderen aan met de eerste helft van hun naam waardoor ze goed moeten luisteren om hun naam te ontdekken. Knip hun naam op een kaartje doormidden. Geef hen de eerste helft en laat hen op het tapijt naar de andere helft zoeken. Pas als ze de twee juiste stukken hebben, kun je de naam uitspreken. DOELSTELLING:
Net als in voorgaande spelletjes maken ze kennis met geschreven taal en zien ze dat een woord bestaat uit verschillende delen. Zo denken ze na over taalverschijnselen en beseffen ze dat taal een structuur heeft die gebonden is aan regels. Bovendien merken ze dat de zender van een boodschap een invloed kan hebben op het taalgebruik. DE ROBOTWEDSTRIJD Spel Prima! Je hebt het alle spelletjes uigespeeld en Doggy mag deelnemen aan de wedstrijd. En wat blijkt? Doggy wint zelfs de wedstrijd! Vanaf nu ben je officieel lid van de club van Salto en Sofia.
www.lannoo.com/cd-rom
l
De robotwedstrijd 8
EINDE VAN HET SPEL Op het einde van cd-rom word je getrakteerd op een gigantisch vuurwerk! Nadien kun je aan de hand van alle knutselwerkjes en klasspelletjes de cd-rom evalueren.
Salto en Sofia – De robotwedstrijd 5-6 jaar 90 209 5182 3 24,95 euro
In dezelfde reeks: Salto en Sofia – Het nijlpaardenfeest 3-4 jaar 90 209 5180 7 24,95 euro
Salto en Sofia – Het lachkasteel 4-5 jaar 90 209 5181 5 24,95 euro
Tekst en ideeën: Karin Proot Redactie: Ringo Van Oost Meer gratis lesbrieven op www.lannoo.com/kindenjeugd © 2003, Uitgeverij Lannoo, Tielt
www.lannoo.com/cd-rom
l
De robotwedstrijd 9
