Sako Visser: Opleiding moet piog beschermen. NVGzPLedenkrant

Marc Verbraak: ‘NVGzP heeft enorme stappen gezet’

Sako Visser: ‘Opleiding moet piog beschermen’

Sanne Tinga: ‘Specialisten een eigen plaats geven’

NVGzPLedenkrant NEDERLANDSE VERENIGING VOOR GEZONDHEIDSZORGPSYCHOLOGIE EN HAAR SPECIALISMEN

Op naar 3.000 leden “Men kan niet meer om ons heen”

Installatie ledenraad NVGzP, 17 september 2015

NOVEMBER 2015

I N H O U D Tentoonstelling ‘De Maakbare Mens’

2

Kwaliteitsstatuut, herregistratie, visitatie

3

“Niet te bescheiden zijn”: interview met voorzitter Marc Verbraak

4

“Leden meer stem geven”: verenigingsdirecteur Mirjam van Dootingh

6

Tonnie Staring over psychose en cognitie

7

Opleiding in beweging

8

Specialisten binnen de NVGzP

10

Opinie: geen aparte BIG-registratie voor orthopedagogen en K&J-psychologen

11

NVGzP/VvAA Juridische helpdesk: laagdrempelige hulp

13

Ledenvoordeelprogramma NVGzP

14

Alles over het NVGzPlidmaatschap

15

NVGzP 2012-2015 “Geef de gz-psychologie en haar specialismen een stem.” Met dit motto werd in 2012 de NVGzP opgericht. Nu, drie jaar later, begint dat vruchten af te werpen. Met inmiddels meer dan 2.300 leden is de NVGzP een factor geworden in het psychologenlandschap. We zijn mede-oprichter van P3NL, het samenwerkingsverband van

De Maakbare Mens als Sinterklaas- of Kerstgeschenk? December is een maand van reflectie. Daarom ditmaal als welkomstgeschenk De Maakbare Mens, een eenmalig magazine over ons streven naar volmaaktheid: een gezonde geest, vlekkeloos gedrag en een perfect lichaam.

• Kijk op pagina 15 voor meer informatie.

organisaties van psychologen, psychotherapeuten en pedagogen. We zitten aan tafel bij zorgverzekeraars, bij de NZa en via P3NL ook bij het Ministerie. En we werken hard aan de inhoudelijke versterking van het vak, onder andere via het Kwaliteitsnetwerk GGZ. In deze Ledenkrant een staalkaart van wat

de NVGzP gz-psychologen en specialisten te bieden heeft. Met dank aan de 2.300 leden die ons steunen, en een uitnodiging aan alle gz-psychologen, klinisch (neuro)psychologen en piogs die nog geen lid zijn: sluit je aan bij onze vereniging, en help de gz-psychologie en haar specialismen méér stem te geven.

GZ-opleiding in beweging

2000

1000

Maie El Boushy

2013

2014

De NVGzP staat voor: > 16.771 gz-psychologen > 2.233 klinisch psychologen > 137 klinisch neuropsychologen > ca. 1.250 psychologen in opleiding

Het fundament voor de gz-psychologie en haar specialismen is de GZ-opleiding. Een stevig fundament: jaarlijks gaan zo’n 650 psychologen en pedagogen in opleiding, en het aantal belangstellenden voor de opleiding is nog vele malen groter. We spraken met een hoofdopleider, een P-opleider en twee piogs over de

ontwikkeling van de opleiding: het gat met de universiteit, het streven naar competentiegericht opleiden, de grote variatie in praktijkopleidingsplaatsen en de zwakke positie van piogs.

• Zie p. 8-9

Je bent al lid voor € 10 per maand (piogs € 4) Zie voor meer informatie pagina 15

2 NVGzP Ledenkrant

NIEUWS

NEDERLANDSE VERENIGING VOOR GEZONDHEIDSZORGPSYCHOLOGIE EN HAAR SPECIALISMEN

‘De Maakbare Mens’

‘Ooit een volmaakt mens ontmoet? En…, beviel het?’ Dat is de slogan van de nieuwe tentoonstelling ‘De Maakbare Mens’ in museum Het Dolhuys in Haarlem. Een tentoonstelling met foto’s, schilderijen, kunstwerken en teksten die je laten nadenken over je eigen imperfecties en die van anderen. DOOR: JANA SIMMELINK

NOVEMBER 2015

Combikorting voor leden psychotherapieverenigingen Vanaf 2016 krijgen ook leden van de Vereniging voor Cliëntgerichte Psychotherapie (VCgP) en de Vereniging voor Kinder- en Jeugdpsychotherapie (VKJP) korting op het lidmaatschap van de NVGzP.

Dit jaar bestond al een kortingsregeling voor leden van de VGCT en de VEN. Deze wordt nu uitgebreid met de VCgP en de VKJP. Hiermee willen de NVGzP en de partnerverenigingen het dubbellidmaatschap stimuleren. Specialistische psychotherapieverenigingen spelen een belangrijke rol in de inhoudelijke ontwikkeling van het vak, terwijl de NVGzP zich meer richt op de inhoudelijke profilering en de belangenbehartiging van gz-psychologen en specialisten. Leden van een van de genoemde verenigingen krijgen tien procent korting op hun contributie voor de NVGzP. Daarmee wordt niet alleen het lidmaatschap van de NVGzP, maar ook dat van een van de partnerverenigingen aantrekkelijker. Alle betrokken verenigingen zijn aangesloten bij P3NL, het samenwerkingsverband van organisaties van psychologen, psychotherapeuten en pedagogen.

• Zie voor meer informatie over het lidmaatschap van een van de specialistische psychotherapieverenigingen de websites: www.vgct.nl, www.emdr.nl, www.vcgp.nl, www.vkjp.nl De slogan van de tentoonstelling verwijst naar de bekende strijdkreet van de gekkenbeweging uit de jaren zeventig van de vorige eeuw, “Ooit een normaal mens ontmoet…”. Maar hij geeft ook de verschuiving weer die in de GGZ op lijkt te treden: van normalisering naar zelfverbetering als doelstelling. Het museum zelf is al de moeite waard, maar de tijdelijke tentoonstelling maakt het museum een must om te bezoeken. We namen samen met psychiater Kees Baas en en gz-psycholoog Joost Baas een kijkje, de broers zijn enthousiast. Kees vindt de tentoonstelling een schot in de roos: “Ik ben hier heel blij mee, het laat ons nadenken over hoe we naar psychische stoornissen kijken. Een op een muur geschreven tekst maakte een grote indruk op me: ‘gek word je niet alleen’. De tentoonstelling roept vragen op, laat je nadenken over wat volmaaktheid is en of het erg is als je niet volmaakt bent. Een interessante, maar eigenlijk ook een beetje trieste tentoonstelling.” Joost is ook groot fan van het Dolhuys: “Het museum geeft een feitelijk en realistisch beeld van de psychiatrie, omdat de geschiedenis van de psychiatrie wordt uitgelicht. Het is vreemd om te zien hoe kunst en stoornissen samengaan: mensen met een getroebleerd brein creëren kunst, waar anderen

gefascineerd naar kijken en dat ook mooi vinden.” Bij de tentoonstelling over de volmaakte mens plaatst Joost wel een kanttekening: “GGZ wordt een beetje in de sfeer geplaatst van botox en yoga, alsof het om luxeproblemen gaat. Maar ons werk gaat over mensen die echt lijden onder hun klachten of stoornissen.” Toch is Joost vooral positief: “Het streven naar ‘normaal worden’ en perfectie is onderhuids wel aanwezig bij cliënten en hulpverleners, het is dus goed dat daar aandacht aan wordt besteed. Het gaat niet om normaal of volmaakt worden, maar om het opheffen van de last en het lijden.” De tentoonstelling is tot 10 maart 2017 te bezichtigen in Het Dolhuys aan de Schotersingel 2 in Haarlem. Bij de tentoonstelling verscheen het fraaie tijdschrift ‘De Maakbare Mens’, met bijdragen van vooraanstaande denkers op dit gebied zoals Bas Heijne, Trudy Dehue en Myrthe van der Meer.

• ‘De Maakbare Mens’ is dit jaar het welkomstgeschenk voor nieuwe leden van de NVGzP. Ook leden die een collega interesseren voor het lidmaatschap ontvangen als dank een exemplaar van het tijdschrift, met gratis toegangskaart voor de tentoonstelling. Zie p. 15 voor meer informatie

@nvgzp

> NVGzP @nvgzp – 8 okt. Succes huisartsen tegen almacht zorgverzekeraars; voorbeeld voor psychologen? – http:/bit.ly/1OLGKU RETWEETS 7 FAVORIET 1

> NVGzP @nvgzp – 29 sep. Psychologen signaleren gevaren expansie POH-GGZ, http://bit.ly/1ODB9Ni RETWEETS 6 Stijn vd Eerenbeemt ‫@‏‬SvdE_GZ _ 29 sep. @NVGzP Zie ook de psychiaters en mensen vanuit de huisartsenpraktijk die reageren en op dezelfde lijn zitten.

> NVGzP ‫@‏‬NVGzP _16 jun. € 700.000 boete voor Altrecht wegens onjuiste declaraties. Zijn er ook boetes voor onduidelijke regelgeving? http:// bit.ly/1LdoGhy

Jaarcongres KP KNP: Klinisch redeneren en shared decision making Op 8 april 2016 vindt het achtste jaarcongres van klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen plaats. Het thema ditmaal is klinisch redeneren en shared decision making. Binnen de gespecialiseerde GGZ komen klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen steeds meer in de rol van regiebehandelaar en regisseur van diagnostiek en behandeling. Voor deze rol van ‘playing captain’ zijn klinisch redeneren en shared decision making belangrijke gereedschappen. Keynote sprekers zijn Cilia Witteman, Bas Haring en Jim van Os. Witteman zal de algemene inleiding op de dag geven en vooral stil staan bij klinische besliskunde, oordelen en beslissen. Bas Haring zal de filosofische kant benadrukken en Jim van Os is gevraagd zijn ‘tegendenkkracht’ te tonen over maatschappelijk-politieke en behandelinhoudelijke ontwikkelingen binnen de GGZ. Dit thema zal ‘s middags in de workshops verder behandeld worden. Daarnaast staat onder andere een discussie op het programma met de voorzitters van de P3NL-verenigingen over de maatschappelijke positie van de psychologie: wie houdt de psychologie ‘gevangen’? Hoe komen we op één lijn met ons beroep?

• Inschrijving voor het congres is mogelijk vanaf medio november. Leden van de NVGzP krijgen € 50 korting op de toegang tot het congres.

“Ik vind dat de NVGzP goed bezig is ons beroep te professionaliseren. Ik ben vooral enthousiast over de website, deze is erg informatief en actueel.” Jenneke van der Plas (59), klinisch psycholoog en P-opleider GGzE


“Kwaliteitsstatuut enorme uitdaging” Als beroepsgroep van BIG-geregistreerde psychologen hebben wij enorm veel te winnen bij een goede regeling van de verantwoordelijkheid binnen de zorg.” Aldus Jaap van der Pol, voorzitter van de commissie Kwaliteit van de NVGzP.

Van der Pol neemt namens de NVGzP deel aan de klankbordgroep die zich dit najaar buigt over de ontwikkeling van een model kwaliteitsstatuut voor de GGZ. De bedoeling is dat dit kwaliteitsstatuut vanaf 2017 de huidige regeling van het hoofdbehandelaarschap gaat vervangen als instrument voor de borging van de kwaliteit van zorg. Het idee van het kwaliteitsstatuut is ontwikkeld door de zogenaamde commissie Meurs, die medio dit jaar een advies uitbracht aan de minister. Centraal idee is dat de hoofdbehandelaar als spil in het zorgproces wordt vervangen door de regiebehandelaar. Anders dan de hoofdbehandelaar draagt de regiebehandelaar geen inhoudelijke eindverantwoordelijkheid voor de diagnose en de behandeling. Dat betekent ook dat het niet per definitie een psychiater of klinisch psycholoog behoeft te zijn. Volgens de commissie Meurs en de minister kan elke BIG-geregistreerde beroepsbeoefenaar optreden als regiebehandelaar. Volgens de commissie zou ook de patiënt een stem moeten hebben in de keuze van de regiebehandelaar. Bij voorkeur zou het degene moeten zijn die het meest intensief bij de behandeling betrokken is. Volgens Van der Pol is het kwaliteitsstatuut een grote verbetering ten opzichte van de huidige regeling van het hoofdbehandelaarschap. “Met het kwaliteitsstatuut wordt de regeling van taken en bevoegdheden binnen de zorg weer teruggelegd bij de zorgverleners zelf. Daarmee wordt een eind gemaakt aan de huidige situatie, waarin instellingen vaak kunstgrepen uit moeten halen om te voldoen aan de eisen die verschillende zorgverzekeraars stellen aan het hoofdbehandelaarschap. Het regiebehandelaarschap biedt vooral voor gz-psychologen nieuwe mogelijkheden. De commissie Meurs én de minister hebben expliciet vastgesteld dat ook gz-psychologen in de gespecialiseerde GGZ als regiebehandelaar op kunnen treden, mits ze voldoende deskundig zijn. Dat betekent dat ze niet meer per definitie onder de verantwoordelijkheid van een specialist hoeven te werken, en is dus erkenning van hun zelfstandige plaats en bevoegdheid binnen het zorgproces.”

•

Zie voor alle achtergrond en nieuws over hoofdbehandelaarschap het themadossier ‘hoofdbehandelaarschap’ op de website van de NVGzP.

Altijd op de hoogte zijn? Bezoek onze website www.nvgzp.nl, abonneer je op onze Nieuwsbrief, [email protected] of volg ons op Twitter, @nvgzp

NVGzP Ledenkrant 3

NOVEMBER 2015

2016: Herregistratie gz-psychologen De herregistratie voor gz-psychologen komt met rasse schreden dichterbij: voor 1 januari 2017 moeten iedereen die geen specialist is en vijf jaar of langer staat ingeschreven bij het BIG-register zich herregistreren. De herregistratie verloopt via het BIG-register. Medio 2016 krijgen alle gz-psychologen die voor 1 januari 2012 geregistreerd zijn een oproep van het BIG-register om tijdig een aanvraag voor herregistratie in te dienen. Als je geen aanvraag indient, of je aanvraag wordt afgewezen, vervalt je registratie als gz-psycholoog per 1 januari 2017. Voorwaarde voor herregistratie is dat je de periode 2012-2016 meer dan 3.120 uur werkervaring hebt opgedaan als gz-psycholoog (ongeveer anderhalve dag per week). Als je niet aan deze eis voldoet, kun je je

via scholing en het afleggen van een toets kwalificeren voor herregistratie. NVGzP, NIP en NVO zijn met het BIGregister in gesprek over de voorlichting en begeleiding van het herregistratietraject. Op de website van de NVGzP is een themadossier te vinden over alle ins and outs van de herregistratie: welke werkervaring kan meetellen, hoe bereken je je werkervaring, hoe ziet het toetsings- en scholingsprogramma eruit?

BIG-register

• Voor meer informatie: www.nvgzp.nl/themadossier-herregistratie-als-gz-psycholoog/

Nieuw: visitatie voor vrijgevestigden NVGzP en NIP gaan samen een nieuw visitatie-instrument ontwikkelen voor vrijgevestigden. Het instrument is in 2016 beschikbaar. Het is nu al mogelijk je aan te melden voor deelname aan de visitatie. Alle deskundigen zijn het erover eens: als psychologen de bemoeienis van zorgverzekeraars met de kwaliteit van de zorg willen verminderen, moeten zij zelf instrumenten ontwikkelen waarmee zij de kwaliteit van de beroepsuitoefening waarborgen. Visitatie is hiervoor een krachtig instrument. Binnen de medische wereld is visitatie al geruime tijd ingeburgerd als kwaliteitsinstrument. In de psychologenwereld kennen onder andere de LVVP en de sectie Psychologen in algemene ziekenhuizen van het NIP een visitatieregeling. Daarnaast kennen

onder andere de opleidingen tot gz-psycholoog en klinisch (neuro)psycholoog een eigen (opleidings)visitatie. Nieuw instrument Het nieuwe visitatie-instrument is gebaseerd op de basisnormen van een goede beroepsuitoefening, zoals de beroepscode, privacy en dossiervoering, cliëntbejegening en kwalitatief verantwoorde zorg. Het instrument bestaat uit twee onderdelen: een online-vragenlijst en bespreking van de uitkomsten hiervan met collega’s en/of een visiteur.

Parallel aan de ontwikkeling van het instrument vindt overleg plaats met zorgverzekeraars over de erkenning van de visitatie als kwaliteitsinstrument in het kader van de zorginkoop en de vergoeding van zorg. De eerste resultaten hiervan zijn bemoedigend. Zo worden psychologen die deelnemen aan de visitatie door Zilveren Kruis/Achmea ‘beloond’ met een hoger tarief.

• Zie voor alle informatie en vooraanmelding: www.nvgzp.nl/visitatie-vrijgevestigden

4 NVGzP Ledenkrant


NOVEMBER 2015

Uw cliënt geen last meer van stress en u geen stress meer van uw administratie. Intramed zorgt voor het stroomlijnen van uw administratieve proces. Degelijk en betrouwbaar. Een partner die weet wat u als psycholoog/psychotherapeut beweegt. NVGzP-leden 50% korting op aanschaf Intramed Zelf ervaren? Vraag Intramed nu aan en u kunt 3 maanden kosteloos en zonder verplichtingen de software proberen. Meer informatie: www.intramed.nl/ggz 0182 62 11 07 [email protected]

De praktijk gaat erop vooruit

INTERVIEW

“De NVGzP heeft, in relatief korte tijd, haar grote belang voor de positie van de psychologie én van de psychologen in de gezondheidszorg aangetoond; als representant van de beroepsgroep en als bevorderaar van de kwaliteit van de beroepsuitoefening.” Maarten van Son, emeritus hoogleraar en oudhoofdopleider GZ en KP, Utrecht


“Op naar de drieduizend”

NVGzP Ledenkrant 5

NOVEMBER 2015

De NVGzP is de spreekbuis van BIG-geregistreerde psychologen Het gaat goed met de NVGzP. Het afgelopen jaar steeg het ledental tot 2.300, een groei van meer dan 35%. Daardoor telt de vereniging steeds meer mee als vertegenwoordiger van de BIG-geregistreerde psychologen. Een interview met voorzitter Marc Verbraak (51) over de impact en de ambities van de vereniging. DOOR: JORN HÖVELS

Wat heeft de NVGzP het afgelopen jaar bereikt? “Een van onze wapenfeiten is de opname van het regiebehandelaarschap in het advies van de Commissie Meurs. Dat is niet alleen aan ons te danken. Dat het hoofdbehandelaarschap heeft plaatsgemaakt voor het regiebehandelaarschap, durf ik grotendeels toe te schrijven aan het 14partijen overleg dat we als NVGzP in 2014 hebben geïnitieerd. Daaruit is P3NL ontstaan, een samenwerkingsverband van negen beroepsverenigingen waarin wij participeren en een bestuurszetel hebben.”

Wat is er gewonnen met de invoering van het regiebehandelaarschap?

“Veel. Als gz-psychologen in de gespecialiseerde GGZ geen hoofdbehandelaar mogen zijn, wordt er geen recht gedaan aan hun competenties. Gz-psychologen zijn opgeleid dit soort zorg te bieden en kunnen die zorg ook prima coördineren.”

professionals de juiste zorg krijgen. Vooral in de ambulante zorg kunnen gz-psychologen dat even goed als een psychiater of een klinisch psycholoog.”

Kunt u nog een wapenfeit noemen?

“Ja, de aanstaande toetreding tot de Federatie van Gezondheidszorgpsychologen en Psychotherapeuten (FGzPt). Dat is het overkoepelend orgaan dat onder andere toeziet op de kwaliteit van de opleidingen voor deze BIG-beroepen. Nu wordt de federatie gevormd door het NIP, de NVO en de NVP. Wij vonden dat wij als NVGzP daar ook een zetel in moesten hebben. Onze aanvraag voor toelating tot de FGzPt is inmiddels goedgekeurd, al moet die statutair nog worden vastgelegd na de besluitvorming daarover in de Ledenraad. Maar dat zal geen probleem zijn. Daarmee krijgen we inspraak in de inrichting van en het toezicht op de beroepsopleidingen tot gz-psycholoog, klinisch psycholoog en klinisch neuropsycholoog.”

Hoe kwam de commissie Meurs tot haar advies?

“Het idee achter de hoofdbehandelaar was dat deze eindverantwoordelijk is voor het gehele zorgproces. De commissie Meurs stelt dat die eindverantwoordelijkheid juridisch gezien steeds minder relevant is. Zorgverlening is steeds meer een collectieve aangelegenheid. Een eindverantwoordelijke hoofdbehandelaar past daar niet bij. In de Wet BIG is de professionele verantwoordelijkheid voor het individuele zorgdeel al voldoende vastgelegd. Daarnaast is het belangrijk dat iemand de regie voert over het gehele zorgproces; door ervoor te zorgen dat cliënten op het juiste moment, door de juiste

“

We hebben de afgelopen drie jaar enorme stappen gezet

”

Eerst splitst de NVGzP zich af van het NIP, om vervolgens weer de samenwerking op te zoeken. Is dat niet omslachtig? “Nee. Het NIP behartigt de belangen van alle psychologen, de NVGzP vertegenwoordigt alleen de belangen van een belangrijke deelgroep, namelijk de BIG-geregistreerde psychologen. Maar het is van belang om aansluiting te houden met andere beroepsverenigingen; om bij gedeelde belangen samen een vuist te maken, maar ook om onze positie binnen de beroepsgroep van psychologen te verstevigen.”

De gz-psychologen voelden zich onvoldoende vertegenwoordigd door het NIP, kunt u dat verklaren?

“We hebben een goede oplossing gevonden in de samenwerking binnen P3NL. We werken samen op belangrijke dossiers. Maar tegelijkertijd blijf ik de noodzaak zien van een aparte organisatie van BIG-geregistreerde psychologen. Bijvoorbeeld: als ik zie dat het NIP een aparte BIG-registratie wil voor kinderen jeugdpsychologen, verbaast me dat. Het NIP heeft voor deze groep een eigen registratie en opleiding, maar met opleidingskwalificaties die onvergelijkbaar zijn met die van de GZ-opleiding. Maar ook zorginhoudelijk zie ik geen enkele reden om een BIG-register te maken voor kinderen jeugdpsychologen, er bestaat voor hen al een BIG-register: dat van de gz-psycholoog.”

U bedoelt: dat is niet in ons belang?

“Het past niet bij de uitgangspunten van de Wet BIG. Een van de criteria voor opname in de Wet BIG is dat een beroep zich duidelijk onderscheidt van de andere BIG-beroepen. Daar is bij de kinderen jeugdpsycholoog geen sprake van.

In een evaluatie van de wet (2013) is eerder geconcludeerd dat het beroepsprofiel van de gz-psycholoog, klinisch psycholoog en psychotherapeut te veel op elkaar lijken en dat daartussen scherper gedifferentieerd zou moeten worden. Ik vind het daarom onverstandig om nog een beroep in de Wet BIG op te nemen dat op de bestaande BIG-geregistreerde beroepen lijkt. Te meer omdat de GZ-opleiding al jaren de accentopleiding Kinderen en Jeugdigen kent. Je krijgt dus alleen maar meer overlap.”

Hoe staat het met de overlap tussen de gz-psycholoog, de klinisch psycholoog en de psychotherapeut?

“In het partijenoverleg zijn we als gz-psychologen en klinisch psychologen met de psychotherapeuten in gesprek over de beroepenbouw. Maar dat zijn lastige gesprekken. Alle drie de beroepsgroepen zullen moeten inleveren om minder in elkaars vaarwater te zitten. En terreinafbakening zorgt altijd voor verhitte discussies: wat doet gz-psycholoog, wat de klinisch psycholoog en wat de psychotherapeut? Maar door te focussen kun je de afzonderlijke beroepen wel scherper zien.”

Kunt u nog een wapenfeit noemen?

“We zijn partner geworden in het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ, een samenwerking tussen onder anderen de psychiaters (NVvP), psychologen (NIP) en cliënten (Landelijk Platform GGZ). Deelname stelt ons in staat mee te denken over de ontwikkeling van allerlei kwaliteitsstandaarden voor de beroepsuitoefening.”

Vormen al die nieuwe regels, voorwaarden en standaarden ook een

6 NVGzP Ledenkrant

INTERVIEW


keurslijf?

“Integendeel. Door het sterk op elkaar lijkende beroepsprofiel bijvoorbeeld, staat geen van de drie beroepsgroepen nu in zijn kracht. Het is lastig werken als zorgverleners hun taken, zoals die bijvoorbeeld zijn vastgelegd in zorgstandaarden, niet goed kennen. Meer focus vergroot de professionele autonomie en verbetert de kwaliteit van werken, daar ben ik van overtuigd. Bovendien moeten we hierin zelf het voortouw nemen, voordat anderen ons een beroepsprofiel opleggen.”

Praten jullie ook met zorgverzekeraars?

“Ja, steeds meer. Ons doel is dat zij ook inzien dat er tussen psychologen grote verschillen bestaan; in opleiding, specialisaties en competenties. Zo kan een gz-psycholoog meer dan een basispsycholoog en een klinisch psycholoog meer dan een gz-psycholoog. De ene psycholoog is de andere niet.”

Gaan de onderhandelingen ook over de POH GGZ?

“Ja, en daarover gaan we ook in gesprek met bijvoorbeeld de Landelijke Huisartsenvereniging (LHV). De POH GGZ krijgt in mijn beleving nu teveel ruimte. De bedoeling was dat deze module de huisartsen zou ondersteunen met begeleidende gesprekken en triage richting de Generalistische Basis GGZ of de gespecialiseerde GGZ. Maar je ziet dat veel POH’ers hun taak veel ruimer opvatten, en cliënten niet alleen begeleiden maar ook behandelen. Wat die behandeling ook mag

inhouden, want veelal wordt er niet volgens richtlijnen of standaarden gewerkt.’’

Veel cliënten zijn er tevreden mee.

“Ja, omdat ze laagdrempelige zorg krijgen, zonder daarvoor het eigen risico aan te hoeven spreken. Maar de meeste praktijkondersteuners zijn niet opgeleid om cliënten volgens richtlijnen en standaarden te behandelen. Veel cliënten krijgen daardoor niet de behandeling die ze nodig hebben. Daarbij wordt de Generalistische Basis GGZ overgeslagen, waardoor de zorgkosten uiteindelijk hoger uitvallen en de cliënt slechter af is.’’

Wat stelt u voor?

“Dat er een opleiding komt waarin de POH GGZ alles leert over screening, triage en begeleiding. Maar laat het behandelen over aan de mensen die daarvoor zijn opgeleid. Dat impliceert ook dat we paal en perk stellen aan de hoeveelheid gesprekken die cliënten met de POH GGZ mogen voeren. Dat was het oorspronkelijke plan. Doen we dat niet, dan frustreert dat de toestroom naar de Generalistische Basis GGZ; wat nadelig is voor ons als professionals, voor GGZ-instellingen en belangrijker, voor onze cliënten.”

Wat zijn de ambities van de NVGzP voor de komende jaren?

“Allereerst dat met name zorgverzekeraars ons als een serieuze gesprekspartner gaan beschouwen. We merken nu al dat we een adviserende rol krijgen en dat zorgverzekeraars ons om kennis en input vragen.

Verder willen we transparant maken wat we als gz-psychologen en klinisch (neuro-) psychologen doen. Welke bijdrage kan een gz-psycholoog, een klinisch psycholoog of een klinisch neuropsycholoog bijvoorbeeld leveren aan het zorgproces? En minstens zo belangrijk: wat zijn de uitkomsten van de door ons geleverde zorg voor de cliënt, de maatschappij en de verzekeraars? Daarbij gaat het niet alleen om de afname van de ernst van de klachten, maar ook om beter functioneren en welbevinden. Ten slotte willen we aan het voetlicht brengen dat we werken volgens de laatste richtlijnen en kwaliteitsstandaarden, zodat we daarbinnen zorg op maat kunnen leveren. Dat is de professionele competentie van de gz-psycholoog en in nog grotere mate die van de klinisch psycholoog en klinisch neuropsycholoog. We moeten niet bang zijn om dat te laten zien.”

Grote ambities. Hoe gaan jullie dat waarmaken?

“We hebben de afgelopen drie jaar enorme stappen gezet, dus er is geen reden om heel bescheiden te zijn. Belangrijk is dat we gezien worden als serieuze vertegenwoordiger van de beroepsgroep. Meer leden is daarvoor een eerste vereiste. Dus op naar de 3.000!”

Een groeiende vereniging vereist een betere organisatie. Mirjam van Dootingh (56) is sinds januari 2015 directeur van de NVGzP. Onder haar leiding is de ledenvergadering vervangen door een ledenraad. ambitie: ook aan de buitenwereld kenbaar maken hoe psychologische professionals van elkaar verschillen. Vrijwel iedereen weet met welke klachten je naar een huisarts of medisch specialist moet. Veel minder bekend is wanneer iemand in behandeling zou moeten bij een gz-psycholoog, klinisch psycholoog of klinisch neuropsycholoog.’’

“Om de leden nog meer te betrekken bij de besluitvorming. Voor een ledenvergadering worden alle leden uitgenodigd. Hierdoor vergaderden we telkens met een andere groep leden. De huidige ledenraad bestaat uit 24 vaste leden die zich voor hun deelname verkiesbaar hebben gesteld. Samen vertegenwoordigen zij zeven (niet-geografische) kiesdistricten die zijn opgedeeld in verschillende opleidingsachtergronden en werkspecialisaties. Op die manier vormt de ledenraad een representatieve vertegenwoordiging van onze achterban. We vergaderen nu ook vaker, drie tot vijf keer per jaar. Dat levert een meer betrokken en constructieve dialoog op.”

Het ledenaantal steeg van 1700 in 2014 naar 2300 in 2015, reden voor tevredenheid?

Voeren jullie nog meer veranderingen door in de organisatiestructuur?

“Ja, we formeren commissies voor bepaalde aandachtsgebieden, zoals de commissie kwaliteit en de commissie vrijgevestigden. Daarnaast zetten we afdelingen op die activiteiten ondernemen voor de eigen achterban, bijvoorbeeld de afdeling specialisten.”

Welk doel dient die interne functiedifferentiatie? “Als we intern helder hebben wie waarvoor verantwoordelijk is, kunnen we ons extern ook beter profileren. En dat is de gedeelde

HIGHLIGHTS

19 september 2012 Oprichting van NVGzP.

december 2013 Inschrijving 250ste lid.

mei 2013

Standpunt hoofdbehandelaarschap.

september 2013 Jubileumcongres 15 jaar gz-psycholoog, samen met opleidingsinstellingen. Inschrijving 1000ste lid. Lancering nieuwe website.

oktober 2013

Start samenwerking met VvAA, voor praktische en juridische ondersteuning van leden. Opening juridische helpdesk en ontwikkeling verzekeringspakket.

januari 2014

Nieuwe verenigingsstructuur: leden meer stem geven

Waarom heeft de NVGzP een ledenraad ingesteld?

NOVEMBER 2015

“Onze leden voelen zich gehoord, zo blijkt uit het ledentevredenheidsonderzoek. We betrekken ze bij de besluitvorming en nemen de feedback mee in vergaderingen. Wat ook meespeelt, is dat we de enige vereniging voor BIG-geregistreerde psychologen zijn. Dat is voor veel psychologen een belangrijke reden om lid te worden. We geven de gz-psycholoog een stem, zonder dat deze zich blauw betaalt aan contributies. Maar je moet je ook realiseren, er zijn er ruim 16000 gz-psychologen in Nederland. Er is dus nog een wereld te winnen.”

Start ‘Psychologentop’: overleg met dertien andere psychologenorganisaties over samenwerking.

april 2014

Inschrijving 1500ste lid.

juni 2014

Presentatie op hoorzitting Tweede Kamer, over keuzevrijheid in de zorg.

januari 2015

Inschrijving 2000ste lid.

april 2015

Oprichting P3Nl, samenwerkingsverband van negen organisaties van psychologen, psychotherapeuten en pedagogen.

juni 2015

Symposium hoofdbehandelaarschap.

september 2015 Installatie Ledenraad.

januari 2016 (?) Inschrijving 2500ste lid.

“Binnen de NVGzP zoeken psychologen elkaar op om kennis te delen, ons te verbinden en kwaliteit te bewaken. De vereniging is voor mij een antwoord op de versnippering en individualisering die de afgelopen decennia binnen ons vakgebied heeft plaatsgevonden.” Kim Helmus (29), gz-psycholoog, docent GZ-opleiding RINO & Cure and Care, stichting Wat Doe Jij?

VAKINHOUD


“Niet schrikken van psychotische ervaringen” Tonnie Staring over 15 jaar Gedachten Uitpluizen “Psychotische ervaringen zijn eigenlijk heel normaal, ze komen echt veel voor. Met Gedachten Uitpluizen proberen wij een soort kenniscentrum te zijn op het gebied van psychose en de behandeling ervan.” DOOR: PETER VAN DRUNEN

A

an het woord is Tonnie Staring (36), klinisch psycholoog bij de afdeling Vroege Psychose ABC van Altrecht, en een van de voortrekkers van de Stichting Cognitie en Psychose. De Stichting, onder andere bekend van het boek ‘Gedachten Uitpluizen’ boek, bestaat dit jaar vijftien jaar. Haar missie: kennis verspreiden over psychose, en instrumenten aanreiken voor de behandeling ervan.

derde wordt van stemmen heel bang, die heeft bijvoorbeeld meer beangstigende waanachtige overtuigingen (“ze gaan me pakken!”) waar de behandeling zich op gaat richten.” “Door dit soort ontwikkelingen heeft ons werk zich geleidelijk aan verbreed. Het gaat niet meer alleen over de psychose sec, maar over een transdiagnostisch model, waarin je leert selecteren en focussen met je therapie, juist bij de mensen die veel of complexe klachten ervaren.”

“Gedachten Uitpluizen is begonnen als een kleine groep enthousiaste mensen die zich bezighield met cognitief-gedragstherapeutische interventies bij psychose. Dat was vijftien jaar geleden nog betrekkelijk nieuw, maar is inmiddels volledig ingeburgerd. Voor schizofrenie zijn de effecten van CGT bijvoorbeeld robuust aangetoond, het staat ook in de richtlijnen als een voorkeursbehandeling voor die doelgroep.” “Als groep hebben wij ons werkgebied in die vijftien jaar steeds meer verbreed. Belangrijk daarbij is de doorbreking van het zwart-witdenken over psychotische stoornissen. Psychotische ervaringen komen echt heel veel voor, en hoeven op zich ook niet problematisch te zijn. Hallucinaties zijn bij voorbeeld normale ervaringen binnen de gewone menselijke beleving. Het wordt pas een probleem als mensen er heel angstig van worden of disfunctionele opvattingen krijgen: ‘ik ga ten onder’, of ‘de duivel bezit mij’. Vandaar ‘Gedachten uitpluizen’: het gaat niet om de verschijnselen op zich, maar om de betekenis die iemand eraan geeft. In feite is dat het basisprincipe van elke vorm van cognitieve gedragstherapie, maar bij psychotische ervaringen blijft het toch voor veel mensen een eye-opener.” “Voor de behandelaar betekent dit dat je niet onmiddellijk hoeft te schrikken als een patiënt bijvoorbeeld stemmen hoort. Veel gz-psychologen weten niet wat ze daarmee aan moeten, en verwijzen dan maar gauw door naar de gespecialiseerde GGZ. Dat is niet altijd nodig. Een van de dingen waar wij mee bezig zijn is de stadiëring van de behandeling van psychotische klachten. Wanneer komt het moment dat je je echt zorgen moet maken over zulke fenomenen? Wat kun je er in bijvoorbeeld de Basis GGZ of de depressie- of persoonlijkheidsstoornissentak van de gespecialiseerde GGZ zelf aan doen, en wanneer komt het moment dat je moet doorverwijzen? Omdat de fenomenen zoveel voorkomen hoort deze kennis volgens ons in de standaardbagage van elke gz-psycholoog thuis. Daarom hebben wij vanuit Gedachten Uitpluizen een docentenpool gevormd voor het

Ziekte-inzicht Tonnie Staring

onderwijs over psychose, zodat dit onderwerp in alle gz-opleidingen op een goede manier aan bod komt.”

Maatwerk

“Ons uitgangspunt is: zoveel mogelijk evidence based werken. En daarbinnen is het weer heel belangrijk om maatwerk te leveren. Psychotische verschijnselen komen vaak voor in combinatie met een waaier van andere klachten: depressie, ptss, persoonlijkheidsproblemen, eetproblematiek, slapeloosheid, negatief zelfbeeld, noem maar op. Waar het om gaat is in die waaier van klachten het goede aangrijpingspunt te vinden. Wij hebben daarvoor gaandeweg een eerste model ontwikkeld, dat overigens nog lang niet af is. Daarbij hoeft het accent lang niet altijd op de psychose te liggen. De ene persoon hoort wel stemmen maar heeft daar geen lijdensdruk van. Bij een ander triggeren die stemmen een NVGzP-voorzitter negatief zelfbeeld en eenMarc gevoelVerbraak van mislukking, dan kan dat de focus zijn in de behandeling. Een

JUBILEUMSYMPOSIUM Ter gelegenheid van het vijftienjarig bestaan van Gedachten Uitpluizen vindt op 27 november een jubileumsymposium plaats: ’15 jaar Gedachten Uitpluizen: transdiagnostische en focale CGt-modules bij psychose’. Zie voor meer informatie de www.nvgzp.nl/ congresagenda. Het boek ‘Gedachten Uitpluizen’ is te bestellen via de NVGzP Vakbibliotheek, http://www.nvgzp.nl/nvgzp-vakbibliotheek/ of via de website van Gedachten Uitpluizen: http://www.gedachtenuitpluizen.nl/. Ook is van laatstgenoemde site een gratis CGT-vaardigheden en -techniekenboek te downloaden.

”Een ander thema dat steeds meer naar voren komt is ziekte-inzicht en ziekteverklaring. Kort gezegd gaat het daarbij om patiënten die het niet met je eens zijn over wat het probleem is. Dat zie je bij psychoses geregeld, maar het speelt ook op allerlei andere terreinen. Denk aan eetstoornissen of ernstige dwang. Vanuit Gedachten Uitpluizen hebben wij daarvoor benaderingen ontwikkeld, en we zijn nu aan het kijken of dat ook toepasbaar is bij andere aandoeningen. Maart volgend jaar organiseren we hier een congres over.” “Enkele sleutels van een goede aanpak zijn hier: socratisch zijn, rustig tempo, en op zoek naar de lijdensdruk en de ‘rafelranden’ van iemands opvattingenstructuur. Niet een diagnose opdringen, maar samen een onderzoeksteam worden dat nagaat wat het probleem is en wat de doelen van de behandeling zouden moeten zijn. Dat kost tijd; bij sommigen heb je alleen hiervoor al zes sessies nodig.”

Kenniscentrum “Alles bij elkaar hebben wij ons geleidelijk aan ontwikkeld tot een soort kenniscentrum op het gebied van de cognitief-gedragstherapeutische benadering van psychoses. Centraal daarbij staat niet ons eigen onderzoek, maar het vertalen van nieuwe wetenschappelijke inzichten naar de praktijk. Ons boek speelt daarin een belangrijke rol, maar ook onze website, de Gedachten Uitpluizen Nieuwsbrief en het coördineren van lessen aan de GZ- en KP-opleiding.” “In principe doen we dit allemaal als vrijwilliger, in onze eigen tijd. De stichting verdient haar geld aan de verkoop van ons boek en cursussen, en dat geld gebruiken we weer om de website up-to-date te houden en nieuwe uitgaven te financieren. Zelf krijgen we betaald wanneer we lesgeven. Maar het meeste werk drijft het voor een belangrijk deel op enthousiasme: het is een heel leuk netwerk van collega’s, die zich allemaal inzetten voor de verbetering van de psychosezorg. Iedereen mag alles bij ons downloaden en gebruiken.”

NVGzP Ledenkrant 7

NOVEMBER 2015

LEDENTEVREDENHEIDSONDERZOEK

74% van de NVGzP-leden is tevreden of zeer tevreden over de informatievoorziening op de website en in de nieuwsbrieven van de NVGzP. Met meer dan 10.000 bezoekers per maand is de website ook voor niet-leden een belangrijke bron van informatie. Met name het themadossier Basis GGZ, het nieuws, de congresagenda en de NVGzP Vacaturebank trekken veel bezoekers.

85% van de NVGzP-leden noemt belangenbehartiging als een van de belangrijkste redenen om lid te zijn van de NVGzP. Andere belangrijke motieven zijn: lid zijn van een vereniging van BIG-geregistreerde psychologen en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen het beroep.

68% van de NVGzP-leden heeft wel eens gebruik gemaakt van een van de ledenvoordelen. Het populairst zijn vakliteratuur (30%) en verzekeringen (25%), gevolgd door bij- en nascholing (20%). 77% van de leden is tevreden of zeer tevreden over het pakket van ledenvoordelen.

89% van de leden heeft het lidmaatschap van de NVGzP wel eens aangeraden aan collega’s of vrienden, waarvan 42% zelfs meerdere malen.

65% van de leden geeft de NVGzP als rapportcijfer een 8 of hoger. Minder dan 2% is ontevreden over de vereniging.

84% van de NVGzP-leden is ook lid van een andere vereniging. Het hoogst scoren hierbij het NIP (44%), de VGCT (39%) en de VEN (31%).

8 NVGzP Ledenkrant

OPLEIDING


NOVEMBER 2015

Opleiding in beweging Invoering van het competentiegericht onderwijs, grote praktijkvariatie bij de instellingen, lange wachttijden, een onzekere rechtspositie van de opleidelingen: er gebeurt veel bij de GZ-opleiding. Een hoofdopleider, een P-opleider en een student aan het woord. DOOR: MICHEL VAN DIJK

Z

e heeft de selectieprocedure voor de GZ-opleiding net afgerond. 270 externe en twintig interne kandidaten, voor zeven opleidingsplaatsen. Maie el Boushy, P-opleider van ggz-instelling Arkin in Amsterdam, is er nog beduusd van. “Het is a hell of a job. Als je ziet hoeveel kwaliteit er onder alle kandidaten zit, en hoeveel mensen we uiteindelijk moeten afwijzen. Dat is geen leuke klus.” El Boushy kent de cijfers. De gemiddelde wachttijd van masterpsychologen om in te stromen in de GZ-opleiding is 3 tot 5 jaar, met soms flinke uitschieters naar boven. “Het is een rare situatie. Je zou als GZ-opleiding willen aansluiten bij de universitaire opleiding. Maar de praktijk is dat afgestudeerden eerst werkervaring moeten opdoen, soms jarenlang, veelal ook onbetaald. Pas dan zeggen we: nu kun je solliciteren. En ook dan is de kans om aangenomen te worden klein. De vraag is veel groter dan het aanbod.” “De enige oplossing is een numerus fixus”, stelt El Boushy. “We moeten ingrijpen aan de voordeur. Universiteiten moeten minder psychologiestudenten aannemen. Dat is een besluit dat de universiteiten moeten nemen. Maar we kunnen daar als post-academische opleidingen wel invloed op uitoefenen. Bijvoorbeeld door het probleem te benoemen bij VWS en OCW. Zij kunnen de universiteiten onder druk zetten.”

Perverse prikkel Sako Visser, hoogleraar Gezondheidzorgpsychologie aan de Universiteit van Amsterdam en hoofdopleider van de GZ-opleiding van RINO Noord-Holland, is het met El Boushy eens. “We moeten minder psychologiestudenten opleiden óf de afstudeerrichting Klinische psychologie in de masteropleiding inperken. Amsterdam, Leiden en ook enkele andere universiteiten, hebben al een numerus fixus, maar Maastricht en Groningen leiden nog steeds onbeperkt op. Ook vanwege de perverse financiële prikkel. Hoe meer psychologiestudenten ze opleiden, hoe meer geld ze krijgen van OCW.” Ook Visser vindt dat er geen jaren wachttijd moet zitten tussen de master en de GZ-opleiding: “Dat levert oncontroleerbare situaties op. We weten bijvoorbeeld niet waar de masterpsychologen werken en wat hun kwalificaties zijn. We zien ook een enorme variatie in werkervaring bij de psychologen en pedago-

“ Universiteiten moeten minder psychologiestudenten aannemen

”

Rik Knipschild, eerstejaars piog Nijmegen

Sako Visser, hoofdopleider GZ-opleiding Amsterdam

gen piog die de opleiding instromen. Van zeer ervaren tot mensen die vers van de universiteit komen.” Dat is ook de ervaring van Rik Knipschild, eerstejaars piog (psycholoog/pedagoog in opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog). Knipschild werkt bij Karakter kinderen jeugdpsychiatrie en volgt zijn opleiding bij het Radboud Centrum voor Sociale Wetenschappen (RCSW) in Nijmegen. Hij had geluk: zijn eerste poging om de GZ-opleiding binnen te komen was meteen raak. Wel nam hij drie jaar werkervaring als masterpsycholoog mee naar de opleiding. Knipschild is tevreden over de GZ-opleiding: “Ik vind het prettig dat ik weer in een leerpositie zit, met werkbegeleiding en supervisie, na jaren van zelfstandig werken. Dat geldt voor de meeste masterpsychologen die de opleiding instromen.”

Zonde van de tijd Wel ziet Knipschild nog ruimte voor verbetering van de GZ-opleiding, met name binnen het cursorisch gedeelte van de opleiding. “Wij worden competentiegericht opgeleid. Ik ben daar enthousiast over omdat je daardoor precies weet welke competenties je moet beheersen. In het praktijkdeel zie ik dat competentiegerichte onderwijs goed terug, maar in het cursorisch onderwijs mis ik het. Een vak als Psychodiagnostiek is een herhaling van wat we op de universiteit hebben geleerd. En een vak als Inleiding in de gedragstherapie is voor veel masterpsychologen dubbelop. Zij hebben al veel gedragstherapeutische behandelingen gedaan in de jaren dat ze als basispsycholoog werkten, en dan moeten ze vervolgens nog eens dit basisvak volgen. Dat is zonde van de tijd.” Veel piogs hebben kritiek op het feit dat ze dingen moeten doen waarin ze al geschoold of bekwaam zijn, weet Knipschild. Hij stelt daarom voor om over te schakelen op meer

rekening “ Meer houden met verschillen tussen opleidelingen

”

modulair onderwijs. “Je biedt dan alle piogs hetzelfde basiscurriculum, dat iedereen moet beheersen. Vervolgens kunnen ze kiezen uit facultatieve modules die passen bij de verdieping die ze zoeken of die aansluiten bij de setting waarin ze werkzaam zijn. Zo houd je rekening met de verschillen tussen opleidelingen. En het sluit aan bij het competentiegericht onderwijs. Dat behoort onderwijs op maat te zijn.” Sako Visser wil wel nadenken over een meer modulair curriculum. “Eind 2016 werken alle opleidingsregio’s volgens het competentiegerichte onderwijs. De volgende stap kan zijn dat we naar een meer modulair curriculum gaan, dat meer aansluit op eerder verworven competenties (EVC’s) van opleidelingen. Het instroomniveau van de GZ-opleiding is nu gebaseerd op de eindtermen van het universitair onderwijs. De meeste opleidelingen zijn echter veel verder dan dat.’ Maie El Boushy is minder gecharmeerd van het modulaire onderwijs: “De essentie van de GZ-opleiding is dat je in een groep wordt opgeleid. Het is geen individueel bij- en nascholingstraject, maar een geïntegreerde opleiding waarbij de groep een belangrijke rol speelt. Je leert van elkaar, stimuleert elkaar. Ik ben bang dat we dat leerklimaat kwijtraken als we meer modulair gaan opleiden.”

Grote verschillen tussen opleidingsplaatsen

“De NVGzP maakt de positie van BIG-geregistreerden psychologen (GZ,KP, KNP) sterker in de gezondheidszorg en in opleidingsland. Samen met het NIP zorgt de NVGzP voor een professioneel opleidingsklimaat. De NVGzP doet dat met woorden en daden.” Jos de Keijser (57), hoogleraar en hoofdopleider KP, RU Groningen.

NVGzP Ledenkrant 9


Knipschild maakt zich zorgen over de grote praktijkvariatie tussen de praktijkopleidingen. “Sommige piogs werken als behandelcoördinator en doen zelden individuele diagnostiek of behandeling, anderen begeleiden leerkrachten in het onderwijs, weer anderen werken in de verstandelijk gehandicaptenzorg. Het is dan lastig om een state of the art angst- of depressiebehandeling uit te voeren. Dat zijn echter wel competenties die je moet verwerven. Veel piogs zijn daarom bang dat ze niet alle competenties kunnen halen. Dat laat hun werksetting niet toe.” “De praktijkvariatie is bekend bij de hoofdopleiders”, stelt Visser. “Je moet als gz-psycholoog breed opgeleid zijn en het competentiegericht opleiden helpt daarbij. Ook vanwege de toetsing van die competenties in de zogenaamde Kenmerkende Beroepssituaties (KBS). Lukt dat niet, dan is je werkplek te smal. In dat geval moet de opleideling een half jaar ergens anders worden opgeleid. Daarnaast hebben we als hoofdopleiders afgesproken dat piogs minimaal een kwart van hun opleiding in de specialistische ggz opgeleid moeten worden. Ze doen daar meer specialistische vaardigheden op dan in de basis-ggz.” Ook El Boushy maakt zich zorgen over deze grote praktijkvariatie: “Ik ken instellingen die geen volwaardige testotheek hebben. Het opleidingsonderdeel psychodiagnostiek is dan Maie el Boushy, P-opleider Arkin

niet voldoende geborgd. Instellingen die niet beschikken over de vereiste opleidingsfaciliteiten, zouden geen opleidingserkenning mogen krijgen. De visitatiecommissie die deze erkenningen afgeeft, behoort daar strenger in te zijn.” El Boushy ziet in deze praktijkvariatie overigens wel verandering komen. “Er zijn veel veranderingen in het toezicht op de postacademische psychologieopleidingen. Dat is deels het initiatief van het ministerie van VWS. Dat vindt dat regelgeving, toezicht en uitvoering bij onze opleidingen teveel door elkaar lopen. Ik ben het met VWS eens dat dat moet veranderen. Anders krijg je situaties dat de slager zijn eigen vlees keurt, en dat is ongewenst.”

vLOGO Een belangrijke recente verandering is de oprichting van de Vereniging Landelijk Overleg Geestelijke gezondheidszorg Opleidingsinstellingen (vLOGO). “Doel van de LOGO is dat

zijn er “ Wij om de piogs te beschermen ”

NOVEMBER 2015

‘Het gat met de universiteit is te groot’ Marieke van der Hek, piog forensische polikliniek Leger des Heils, Arnhem: “De GZ-opleiding bevalt me goed. Ik ervaar het als een belangrijke aanvulling op mijn opleiding als masterpsycholoog. Het mooie is dat het praktische opleiding is, die aansluit bij het werk dat ik doe. De opleiding is wel zwaar, vooral in urenbelasting. Je werkt vier dagen, volgt één dag cursorisch onderwijs en hebt acht uur zelfstudie per week. Ik vraag me soms af of dat een goed leerklimaat is. Zo’n leerklimaat vraagt ook om verdieping en vertraging, en niet alleen hard rennen. De diversiteit van de opleidelingen is groot. Sommige van mijn groepsgenoten werken al jaren, maar er zijn er ook die net van de universiteit komen. De verschillen tussen de werkplekken zijn eveneens groot. Ik vind die verschillen leerzaam. Het geeft me een breder perspectief op wat er allemaal mogelijk is. Het gat tussen de universitaire opleiding en de gz-opleiding is te groot. Er zitten teveel jaren tussen voordat je kan instromen. Het curriculum sluit daarom niet altijd goed aan. Mensen met veel werkervaring hebben al veel competenties behaald, en doen de opleiding soms puur voor hun BIG-registratie. Dat kan niet de bedoeling zijn. Een mogelijke oplossing zou zijn de GZ-opleiding direct te laten aansluiten op de universitaire studie. Net zoals bij de medische opleidingen.” de zeven opleidingsregio’s de kwaliteit van de postacademische psychologieopleidingen beter op elkaar afstemmen,” legt El Boushy uit. “Dat is goed nieuws. Er moet meer uniformiteit komen in de opleidingen. Het kan niet zo zijn dat de opleiding in bij voorbeeld Eindhoven andere gz-professionals aflevert dan in Amsterdam.” Ook de kwaliteit van de werkbegeleiders speelt daarbij een belangrijke rol. “De competenties van de werkbegeleiders verschillen enorm,” constateert Visser. “De enige voorwaarde om werkbegeleider te kunnen zijn, is dat je drie jaar bent geregistreerd als gz-psycholoog. Maar het aantal jaren dat je werkt als gz-psycholoog, zegt nog niets over je competenties. We formuleren nu welke competenties een werkbegeleider moet hebben, maar dat moet nog wel definitief worden afgesproken.” De subsidie die een praktijkopleidingsinstelling krijgt voor iedere piog (ongeveer € 30.000 voor een full-timeplaats), draagt bij aan de kwaliteit van de opleiding. El Boushy vraagt zich echter af of dat geld ook daadwerkelijk aan hun opleiding wordt besteed. “Dat weten we niet, want adequate controle daarop ontbreekt. Ik ken verhalen van opleidingspraktijken waar opleidelingen hun opleidingsgeld zelf moeten betalen, terwijl de werkgever de gehele opleidingssubsidie opstrijkt.” Bovendien wordt slechts ongeveer twee derde van de opleidingsplaatsen gesubsidieerd.

Machtsinstrument Dat raakt meteen aan een ander item: de onzekere rechtspositie van veel opleidelingen. Knipschild kent de verhalen in zijn opleidingsgroep, waarbij de ene piog zijn of haar opleiding en supervisie zelf moet betalen, en de andere piog alles vergoed krijgt van de werkgever. “Bij het begin van de opleiding was dat wel een gespreksonderwerp, maar nu niet meer. Je kunt er toch niets aan veranderen.”

Daar is Visser het niet mee eens: “Werkbegeleiding en supervisie zijn voor rekening van de instelling. Bij instellingen die zich daar niet aan houden, kunnen we de opleidingserkenning intrekken. Het afgelopen jaar is dat twee keer voorgekomen. Instellingen vinden dat bijzonder onaangenaam, want ze willen graag opleiden. Er loopt nu een zaak tegen een ggz-instelling die hun piog onderbetaalt. Hij krijgt een minimumloon, terwijl hij in aanloopschaal 59 moet zijn ingeschaald. Past de instelling dit niet aan, dan trekken we de erkenning in. Dat is ons machtsinstrument. En dat is ook onze taak. Wij zijn er om de piogs te beschermen.”

• Zie voor alle informatie over de opleidingen de website van de NVGzP

Komt u ook naar Nijmegen voor uw professionele vorming?

25 november 2015

• eH eld: Toepassen van digitale middelen in de zorg 8 januari 2016

• ScH emat Her a pie Bezoek voor meer informatie: www.rcsw.nl

10 NVGzP Ledenkrant

SPECIALISTEN


NVGzP timmert aan de weg voor specialisten

NOVEMBER 2015

Diane Meijer

De NVGzP richt zich niet alleen op gz-psychologen, maar nadrukkelijk ook op specialisten psychologen. Niet voor niets heet de vereniging voluit de Nederlandse Vereniging voor de Gz-psychologie en haar specialismen. Afgelopen jaar is een begin gemaakt met de ontwikkeling van een aparte afdeling voor specialisten bij de vereniging. Diane Meijer (42) en Sanne Tinga (38), beiden klinisch psycholoog, zijn twee van de initiatiefnemers. DOOR: JANA SIMMELINK

“W

e werkten al langer samen in de werkgroep KP/KNP die oorspronkelijk verbonden is aan de sector Gezondheidszorg van het NIP. Deze werkgroep heeft onder andere het jaarlijkse congres voor specialisten bedacht’’, vertelt Meijer. Het congres werd ondergebracht bij de stichting Wetenschapsbevordering Klinisch psycholoog en Klinisch neuropsycholoog. Andere bezigheden van de werkgroep van Meijer en Tinga, zoals de beroepsprofilering, pasten minder goed bij deze stichting. De werkgroep ging op zoek naar een andere organisatie die gespecialiseerde psychologen wilde vertegenwoordigen. Meijer: ‘’De NVGzP is een jonge verenging, we hadden het gevoel dat de werkgroep daar goed bij zou passen. We kwamen samen tot het voornemen een aparte afdeling voor specialisten binnen de NVGzP op te richten.’’

Sanne Tinga

Er zijn ondertussen speerpunten bedacht waar de afdeling zich op gaat richten. Tinga: ‘’De afdeling moet dienen als centraal aanspreekpunt waar specialisten elkaar kunnen vinden en waar externe partijen zoals de overheid of zorgverzekeraars terecht kunnen met vragen. Daarnaast kun je door aansluiting bij deze afdeling je netwerk uitbreiden. We merken dat

veel specialisten behoeft hebben aan contact met collega’s, om kennis te delen en gebruik te maken van elkaars expertise.” Meijer vult aan: ‘’We willen de positie van specialisten in de gezondheids verstevigen en meer naamsbekendheid opbouwen.’’ De afdeling zal verder werken aan thema’s zoals beroepsprofielen, de studiekostenregeling, het regiebehandelaarschap en het Professioneel- en Kwaliteitsstatuut. Volgens Meijer zijn deze onderwerpen belangrijk omdat er bij stakeholders en andere beroepsgroepen nog veel onduidelijkheid over het beroep van specialisten heerst: ‘’Ik denk dat het van zeer grote waarde kan zijn als we hier meer helderheid over creëren.” Tinga en Meijer zijn op dit moment druk bezig met het oprichten van de afdeling en hopen in november een bestuur te vormen. Meijer: “Het is erg leuk en inspirerend om hiermee bezig te zijn. Het gaat hier niet alleen om de functie van de klinisch psychologen en klinisch (neuro-)

psychologen, maar ook om de identiteit van onze beroepsgroep.’’ Tinga vindt het opzetten van de afdeling een uitdagende klus: “Ik geloof dat klinisch psychologen en klinisch (neuro)psychologen veel te bieden hebben binnen de geestelijke gezondheidszorg. Ik vind het daarom belangrijk om een bijdrage te leveren aan het verder ontwikkelen van de identiteit en kwaliteit van onze beroepsgroep. We hebben met de voormalige werkgroep KP/KNP al mooie stappen gezet, zoals de duidelijke omschrijving van het beroepsprofiel. We hopen dat we die lijn samen met andere enthousiaste klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen door kunnen zetten met onze nieuwe afdeling binnen de NVGzP.”

• De afdeling specialisten is nog op zoek naar versterking. Specialisten die deel uit willen maken van werkgroepen kunnen contact opnemen met de directeur van de NVGzP, Mirjam van Dootingh, [email protected]

Beroepsprofiel specialismen Wat doet een klinisch psycholoog precies? En een klinisch neuropsycholoog? Wat is hun specifieke deskundigheid en waarin onderscheiden zij zich van de gz-psycholoog en de psychotherapeut? De onlangs verschenen beroepsprofielen van beide specialismen geven antwoord op deze vragen. De profielen moeten bijdragen aan betere positionering van de beide specialismen. Zij zijn van belang voor de beroepsgroep zelf, maar vooral ook voor de buitenwereld: beleidsmakers, directies van instellingen, zorgverzekeraars en verwijzers. Deze hebben vaak een slecht beeld van de meerwaarde en specifieke deskundigheid van klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen. Met deze profielen is geprobeerd dit beeld te verhelderen. In 2016 zal ook een beroepsprofiel van de gz-psycholoog verschijnen. De profielen zijn opgesteld door de commissie Beroepsprofiel van de Werkgroep Klinisch Psycholoog/Klinisch Neuropsycholoog, de voorloper van de afdeling specialismen van de NVGzP.

• De profielen zijn te downloaden van de website van de NVGzP. Een gedrukte versie is voor NVGzP-leden gratis te bestellen via onze website. Niet-leden betalen € 5,50 per profiel. Zie www.NVGzP.nl/beroepsprofiel-specialismen voor meer informatie en bestellen.

“De NVGzP is wendbaar en slagvaardig, kaart belangrijke onderwerpen aan en zorgt dat deze met externe partijen besproken worden.” Joost Walraven (48), Klinisch Psycholoog / Manager Zorg Dimence

OPINIE

NVGzP Ledenkrant11


NOVEMBER 2015

Tovenaarsleerlingen en de Wet BIG NVO en NIP ijveren voor de opname van twee nieuwe beroepen in de Wet BIG: de orthopedagoog-generalist en de kinderen jeugdpsycholoog. Een slecht doordacht streven, met potentieel rampzalige gevolgen voor de gz-psycholoog, de psychotherapeut en het aanzien van de psychologische beroepen in de gezondDOOR: CEES VAN DER STAAK heidszorg.

I

n de Wet BIG die in 1998 in werking trad zijn de gz-psycholoog en de psychotherapeut opgenomen als twee aparte beroepen. Destijds bestond er twijfel of dat niet teveel van het goede was, of er niet teveel overlap was tussen deze twee beroepen. Politieke besluitvorming was op dat moment echter niet meer terug te draaien. De minister had wel voorkomen dat de orthopedagoog als derde psychologisch beroep in de Wet kwam. NIP en NVO kregen de opdracht om samen het beroep van gz-psycholoog vorm te geven, waarin zowel afgestudeerde psychologen als pedagogen kunnen instromen.

Overlap te lijf De opname van de gz-psycholoog en de psychotherapeut als artikel 3 beroep in de Wet BIG heeft de identiteit van deze beroepen aanzienlijk versterkt. Vooral de gz-psycholoog heeft zich de afgelopen 17 jaar ontwikkeld tot een succesvol beroep, met een bloeiende opleiding, meer dan 16.500 beoefenaren en twee specialismen. Het probleem van de overlap blijft echter spelen. Dit blijkt bij voorbeeld uit het rapport van de tweede evaluatie van de Wet BIG die in 2013 plaatsvond: “Opmerkelijk is de geconstateerde overlap tussen de domeinen van de gezondheidszorgpsycholoog (artikel 3), de klinisch psycholoog (artikel 14) en de psychotherapeut

䜀刀吀䤀一䔀一伀䬀㄀㔀─ 䜀娀倀䰀䔀䐀刀一嘀嘀伀伀

(artikel 3). Dit leidt zowel voor patiënten als voor verwijzers tot onduidelijkheden.” (blz.78). Waar de medische beroepsgroep de onaantastbare eenheid van het artsenberoep kent en alle specialisaties en differentiaties pas daarna plaatsvinden, staan gz-psychologen en psychotherapeuten steeds opnieuw voor de lastige opgave om aannemelijk te maken dat zij voldoende van elkaar verschillen om twee aparte BIG-registraties te rechtvaardigen. Gelukkig lijkt er na jarenlange domeinstrijd eindelijk een gedeeld streven te ontstaan om het beroepengebouw van de psychologische beroepen te vereenvoudigen. Aan de “Tafel Beroepengebouw” spreken alle psychologische beroepsverenigingen (P3NL plus NVP en LVVP) met elkaar over een noodzakelijke vereenvoudiging van de beroepenstructuur (zie ook het essay van Giel Hutschemaekers in De Psycholoog van oktober 2015). Net als bij de medici wordt daarbij gedacht aan één basisberoep (de gz-psycholoog), met daarna specialisaties en differentiaties waarin klinisch (neuro) psychologen, psychotherapeuten, orthopedagogen, kinderen jeugdpsychologen en mogelijk nog andere beroepstitels een plaats krijgen.

Ruwe verstoring Dit streven wordt ruw verstoord door de

Cees van der Staak is oud-hoogleraar klinische psychologie en oud-hoofdopleider gz-psychologie, psychotherapie en klinische psychologie. Hij is vanaf 1995 nauw betrokken geweest bij de introductie van de psychologische beroepen in de wet BIG.

voorstellen van NVO en NIP om tot aparte BIG-registers voor orthopedagogen en kinderen jeugdpsychologen te komen. Minister Schippers heeft de Tweede Kamer afgelopen juni meegedeeld dat ze een wetswijziging gaat voorbereiden om de orthopedagoog-generalist op te nemen in artikel 3 van de Wet BIG. En het NIP heeft daarna van de weeromstuit aan de minister gevraagd om hetzelfde te doen voor het beroep kinderen jeugdpsycholoog. Zo zullen er binnenkort dus mogelijk vier psychologische artikel 3 beroepen. Dit zal leiden tot een vergruizing van het gehele beroepsveld en

伀渀搀攀爀猀琀攀甀渀琀最攀最攀瘀攀渀猀爀攀最椀猀琀爀愀琀椀攀瘀漀漀爀䈀ⴀ䜀䜀娀Ⰰ 匀ⴀ䜀䜀娀 ☀ 䨀攀甀最搀稀漀爀最洀攀琀瘀愀氀椀搀愀琀椀攀 ☀ 琀椀瀀猀

䐀䤀匀 ☀ 匀䈀䜀愀愀渀氀攀瘀攀爀攀渀瘀愀渀甀椀琀栀攀琀猀礀猀琀攀攀洀 ⠀最攀攀渀攀砀琀爀愀猀漀漀眀愀爀攀漀昀挀攀爀琀椀昀椀挀愀琀攀渀渀漀搀椀最⤀

䠀攀氀瀀琀戀椀樀栀攀琀愀愀渀洀愀欀攀渀瘀愀渀搀攀挀氀愀爀愀琀椀攀猀攀渀欀愀渀搀攀稀攀愀甀琀漀洀愀琀椀猀挀栀椀渀搀椀攀渀攀渀戀椀樀嘀攀挀漀稀漀

刀伀䴀洀攀渀瘀椀愀漀渀稀攀洀攀琀椀渀最攀渀洀漀搀甀氀攀攀渀⼀漀昀欀漀瀀瀀攀氀攀渀洀攀琀愀渀搀攀爀攀刀伀䴀ⴀ猀礀猀琀攀洀攀渀

嘀攀挀漀稀漀爀攀琀漀甀爀椀渀昀漀攀渀琀漀攀眀椀樀稀椀渀最猀戀攀爀椀挀栀琀攀渀眀漀爀搀攀渀愀甀琀漀洀愀琀椀猀挀栀椀渀最攀氀愀搀攀渀

䌀漀洀瀀氀攀攀琀最攀渀琀攀最爀攀攀爀搀䔀ⴀ栀攀愀氀琀栀瀀漀爀琀愀氀Ⰰ 瘀愀渀甀椀琀栀攀琀挀氀椀渀琀搀漀猀猀椀攀爀搀攀瘀漀漀爀琀最愀渀最瘀漀氀最攀渀

䄀氀氀攀戀攀渀漀搀椀最搀攀嘀攀欀琀椀猀猀琀愀渀搀愀愀爀搀攀渀戀攀猀挀栀椀欀戀愀愀爀Ⰰ 稀漀愀氀猀䜀娀㌀㈀㄀Ⰰ 䨀圀㌀　㌀攀渀䨀圀㌀㈀㄀

䔀攀渀瘀漀甀搀椀最愀愀渀洀愀欀攀渀瘀愀渀戀爀椀攀瘀攀渀 ☀ 戀攀栀愀渀搀攀氀瀀氀愀渀渀攀渀瘀椀愀搀攀漀渀氀椀渀攀攀搀椀琀漀爀

ons terugwerpen in de ongeloofwaardige veelvuldigheid van voor de invoering van de Wet BIG. Als de afbakening tussen gz-psychologen en psychotherapeuten al problematisch is, hoe valt dan aan de buitenwereld uit te leggen wat het verschil is tussen een orthopedagoog, een kinderen jeugdpsycholoog en een gz-psycholoog? Psychologen hebben al de naam het nooit ergens over eens te kunnen worden, en vier psychologische beroepen in de wet BIG zullen hun imago binnen de gezondheidszorg geen goed doen. De praktische consequenties van opname van de orthopedagoog en de kinderen jeugdpsycholoog zullen bovendien niet te overzien zijn. Elk beroep zal de behoefte hebben om zich te profileren, waardoor de stammenstrijd weer zal worden aangewakkerd. Individuele beroepsbeoefenaren komen voor de vraag te staan of zij één, twee, drie of zelfs vier registraties willen voeren, met alle bijbehorende registratie- en herregistratieverplichtingen van dien. En wat gaat er gebeuren met de specialismen? Krijgen we straks naast de klinisch psycholoog en de klinisch neuropsycholoog ook nog aparte specialismen van de orthopedagoog en de kinderen jeugdpsycholoog?

Tovenaarsleerling Dit alles doet denken aan de ballade van de tovenaarsleerling. In afwezigheid van de tovenaar hakt de leerling de toverbezem doormidden en daarna nog eens en nog eens, maar hij kan hem niet meer terugtoveren. Vlak voordat het hele huis ten onder gaat, komt de tovenaar thuis en herstelt de orde. Deze ballade van Goethe gaat over volwassen worden. Ik hoop dat ook onze beroepsgroep zo’n goede afloop gegeven zal zijn. Tovenaarsleerlingen hebben we als beroepsgroep genoeg. Maar hebben we ook een tovenaar in huis?

䜀攀猀挀栀椀欀琀瘀漀漀爀挀漀渀琀爀愀挀琀瘀爀椀樀眀攀爀欀攀渀洀攀琀漀⸀愀⸀ 攀攀渀攀攀渀瘀漀甀搀椀最攀昀愀挀琀甀爀愀琀椀攀洀漀搀甀氀攀

伀渀氀椀渀攀猀漀昀琀眀愀爀攀瘀漀漀爀搀攀䜀䜀娀攀渀䨀攀甀最搀稀漀爀最㨀攀攀渀瘀漀甀搀椀最攀渀瘀攀椀氀椀最

倀爀愀欀琀椀樀欀搀愀琀愀椀猀漀瀀洀愀愀琀最攀洀愀愀欀琀瘀漀漀爀瀀猀礀挀栀漀氀漀最攀渀椀渀搀攀䜀䜀娀攀渀䨀攀甀最搀稀漀爀最⸀ 䴀攀琀攀攀渀漀瘀攀爀稀椀挀栀琀攀氀椀樀欀攀愀最攀渀搀愀攀渀甀椀琀最攀戀爀攀椀搀攀搀漀猀猀椀攀爀猀欀甀渀琀甀愀氀氀攀戀攀渀漀搀椀最搀攀椀渀昀漀爀洀愀琀椀攀爀攀最椀猀琀爀攀爀攀渀⸀ 䐀愀愀爀渀愀愀猀琀戀攀瘀愀琀搀攀猀漀漀眀愀爀攀愀氀氀攀爀氀攀椀漀渀搀攀爀猀琀攀甀渀攀渀搀攀洀漀搀甀氀攀猀瘀漀漀爀漀⸀愀⸀ 搀漀挀甀洀攀渀琀戀攀栀攀攀爀Ⰰ 攀洀愀椀氀Ⰰ 娀漀爀最洀愀椀氀Ⰰ 搀攀挀氀愀爀攀爀攀渀Ⰰ 刀伀䴀洀攀渀攀渀䔀ⴀ栀攀愀氀琀栀⸀ 倀爀愀欀琀椀樀欀搀愀琀愀椀猀瘀漀氀氀攀搀椀最漀渀氀椀渀攀Ⰰ 搀甀猀甀栀漀攀攀渀椀攀琀猀琀攀椀渀猀琀愀氀氀攀爀攀渀Ⰰ 攀攀渀椀渀琀攀爀渀攀琀瘀攀爀戀椀渀搀椀渀最椀猀最攀渀漀攀最⸀ 唀栀攀攀攀搀愀愀爀搀漀漀爀最攀攀渀漀洀欀椀樀欀攀渀渀愀愀爀栀攀琀椀渀猀琀愀氀氀攀爀攀渀瘀愀渀甀瀀搀愀琀攀猀攀渀栀攀琀洀愀欀攀渀瘀愀渀戀愀挀欀ⴀ甀瀀猀⸀

椀渀昀漀䀀瀀爀愀欀琀椀樀欀搀愀琀愀⸀渀氀䤀　㔀㈀㜀ⴀ㜀㠀㔀㈀㈀㌀

眀眀眀⸀瀀爀愀欀琀椀樀欀搀愀琀愀⸀渀氀

12 NVGzP Ledenkrant


NOVEMBER 2015

Vijf unieke POST BIG/GZ opleidingen:

Een selectie uit ons aanbod:

Forensisch Psycholoog www.rino.nl/fp start januari 2016

Behandelmodules (K&J) opleiding Psychotherapeut www.rino.nl/796 start 23 november 2015

Ouderenpsycholoog www.rino.nl/po-o start september 2016

Behandelmodules (V&O) opleiding Psychotherapeut www.rino.nl/729 start 23 november 2015

Seksuoloog www.rino.nl/seksuoloog start september 2016

Supervisorencursus - NVP www.rino.nl/833 start 18 januari 2016

Infant Mental Health Specialist www.rino.nl/980 start september 2016

EMDR basiscursus www.rino.nl/342 start in februari 2016

Psychotherapeut Specialist www.rino.nl/ps start februari 2016

EMDR vervolgcursus www.rino.nl/343 start in februari 2016

Vijf opleidingsroutes:

Leiding geven aan een behandelteam www.rino.nl/762 start 16 september 2016

Route NtVP (trauma) www.rino.nl/ntvp

Route ICF (coachen) www.rino.nl/icf

Een congres tip:

Route VGCt www.rino.nl/vgct

Route Floorplay www.rino.nl/route/floorplay

Route NVRG www.rino.nl/nvrg

ESTD 2016 Conference http://estd2016.org/ 14 en 16 april 2016 Trauma, dissociation and affect dysregulation across the life-span. 5th biennial conference of the European Society for Trauma and Dissociation (ESTD). kijk voor ons volledige aanbod op www.rino.nl Leidseplein 5 - 1017 PR Amsterdam - (020) 625 08 03 - [email protected]

Afstuderen

Gz-opleiding

CBS 2.141 advertentie NVGzP_spread_2x(265x128)_03.indd 1

In loondienst

Praktijk starten

Eigen gezin

Klacht of claim

21-09-15 11:05

DIENSTEN

“De NVGzP is proactief en kan goed inspringen op actualiteiten die betrekking hebben op allerlei vlakken van onze beroepsgroep. We zijn blij dat de NVGZP ook onze stem binnen het beroepsveld laat horen.” Hieke Bos (43), vrijgevestigd gz-psycholoog en psychotherapeut en bestuurslid van de Stichting Zorg voor Kwaliteit (contractvrije psychologen)

NVGzP Ledenkrant 13


NOVEMBER 2015

Juriste Femke Duyvensz: “Wij bieden laagdrempelige hulp bij veelzijdige problemen’’ Hoe ga ik om met een klacht? Of beter: hoe voorkom ik die? Hoe moet ik me opstellen richting de zorgverzekeraars? Allemaal vragen waar u liever niet mee bezig bent. En waar u toch wakker van kunt liggen. Daarom biedt NVGzP in samenwerking met VvAA de juridische helpdesk. We spraken met DOOR: WARD DE MOOR VvAA-juriste Femke Duyvensz. Juridische hulp: waarvoor heb ik die nodig als gz- of klinisch (neuro-)psycholoog?

“Op tal van terreinen kunnen zich in uw beroep juridische vraagstukken voordoen. Denk bijvoorbeeld aan klacht- of tuchtzaken, het arbeidsrecht of contractenrecht. Of: hoe zorgt u als zzp’er voor een goede overeenkomst voor een opdracht? Dat levert door het verdwijnen van de VAR in 2016 behoorlijk wat vragen op. Zorgverleners met een eigen praktijk komen andere vraagstukken tegen, zoals controle van de zorgverzekeraar, problemen met een verhuurder of een ICT-leverancier. Kortom: de juridische problematiek waar u in uw beroepsuitoefening tegenaan kunt lopen is veelzijdig.’’

De maatschappij ‘juridiseert’, dat geldt ook voor de zorg. Wat betekent dat voor zorgprofessionals?

“De claimcultuur neemt inderdaad toe. Meer regelgeving betekent meer kans op ‘overtredingen’, meer toezicht en dus meer

kans op sancties. Bij de juridische helpdesk kunnen we een inschatting van de complexiteit van een casus maken, voordat deze escaleert. Ook zorgen wij dat de zorgverlening en praktijkvoering goed geregeld zijn, bijvoorbeeld met advies over contracten. Daardoor is er minder risico op juridische problemen. Denk hierbij ook aan mediation en preventie. Dat scheelt een hoop energie die naar cliënten zou moeten gaan. De juridische helpdesk is een voorbeeld van laagdrempelig advies waarmee u problemen in een vroeg stadium kunt aanpakken. Ons advies: bel met de helpdesk als er nog geen juridisch probleem is. Laat een expert met u meedenken en bepalen wat u nodig heeft. Wij benaderen de vragen niet alleen juridisch, maar kijken ook naar het alternatief. We bieden altijd een handvat.”

Wat zijn specifieke vraagstukken voor de achterban van de NVGzP? “We zien veel vragen op het gebied van patiëntenrechten en dreigende klachten.

Denk hierbij aan vragen over het medisch dossier en de geheimhoudingsplicht, of over de omgang met gescheiden ouders met gemeenschappelijk gezag over het kind dat bij u in behandeling is. We krijgen ook vragen over de relatie met zorgverzekeraars, bijvoorbeeld over materiële controles en declareren. Bij declaraties gaat het vaak over of zorgverleners bij een cliënt meerdere producten kunnen declareren, over het contractueel overeengekomen omzetplafond en de rechtmatigheid daarvan.

inspelen op actuele ontwikkelingen en soms ook gezamenlijk een vuist kunnen maken. Daarnaast zorgt onze jarenlange ervaring met juridische zaken van zorgprofessionals dat we weten waar we over praten. Wij spreken niet alleen de taal van de medicus, maar kunnen ook een ingewikkelde juridische casus begrijpelijk uitleggen. Daarmee maken we de kwestie niet nodeloos complex. En dat beeld over juristen bestaat nog wel eens!”

Is de juridische helpdesk ook interessant als ik in dienstverband werk?

“Jazeker, arbeidsrecht is een terrein waar we veel vragen over krijgen. Bijvoorbeeld over ontslag bij reorganisatie, over de rechtsgeldigheid van een concurrentiebeding of de praktische uitleg daarvan. Zelfs wanneer van u een werkwijze wordt verwacht waar u als professional niet achter staat, kunnen we helpen.’’

Wat is de specifieke meerwaarde van de VvAA-dienstverlening?

“VvAA biedt een breed scala aan diensten en producten. Door het inrichten van de juridische helpdesk met ervaren professionals kunnen wij met u beoordelen wat u nodig heeft voor een goede beantwoording van uw vraag. Het kan zijn dat er meer speelt of dat er zaken zijn waar u in eerste instantie niet aan hebt gedacht. Door de korte lijnen binnen VvAA kunnen wij eenvoudig onze collega-experts inschakelen en u doorverwijzen voor een compleet advies. We hebben nauwe contacten met de NVGzP en andere beroepsorganisaties, zodat we goed kunnen

De NVGzP/VvAA juridische helpdesk biedt juridisch advies bij kwesties die te maken hebben met je beroepsuitoefening, bijvoorbeeld op het gebied van arbeidsrecht, tuchtrecht of gezondheidsrecht. De helpdesk behandelt ongeveer 75 vragen per jaar. De juridische helpdesk is kosteloos voor leden van de NVGzP die tevens lid of kennismakingslid zijn van VVAA. NVGzP-leden die geen lid zijn van VVAA kunnen voor 24 euro een jaarabonnement nemen op de juridische helpdesk. Voor uitgebreidere juridische ondersteuning biedt de NVGzP in samenwerking met de VvAA een beroepsrechtsbijstandverzekering aan. Zie onze website onder ledenvoordeel voor meer informatie.

VAN EEN GZ - PSYCHOLOOG

Praktijk beëindigen

Pensioen

Op elk moment onvoorwaardelijk verbonden aan gz-psychologen. Zorgprofessionals zijn harde werkers. Mensen met een roeping. Met volle overtuiging werken ze aan de verbetering van onze gezondheid. Werken als gz-psycholoog is veel meer dan een baan. Het is een bestaan. Een bestaan dat op sommige momenten net even anders loopt dan bij de rest van Nederland. Als gz-psycholoog hebt u te maken met veel veranderingen in de zorgmarkt. Denk aan het al dan niet aangaan van contracten met zorgverzekeraars, de keuze tussen het starten van een eigen praktijk of een functie in loondienst. En zelfs de omgekeerde beweging is mogelijk: het beëindigen van uw praktijk om weer in loondienst te gaan werken. Kortom, geen geringe dilemma’s. Op al die momenten is er VvAA. Voor alle gz-psychologen in de Nederlandse gezondheidszorg. Van student tot gepensioneerde, van werknemer tot praktijkhouder. En dus zijn we er ook voor u. We nemen u zoveel mogelijk werk naast het werk als gz-psycholoog uit handen en ook als het tegenzit, staan we voor u klaar. Onze adviseurs kennen uw vak en weten wat er speelt in uw wereld. Met onze diensten en verzekeringen speciaal voor zorgprofessionals zijn wij voor 117.000 leden een partner voor het leven. Als NVGzP-lid profiteert u bovendien van 10% korting op uw verzekeringen voor beroepsaansprakelijkheid en beroepsrechtsbijstand.

Lees meer op www.vvaa.nl/nvgzp

CBS 2.141 advertentie NVGzP_spread_2x(265x128)_03.indd 2

21-09-15 11:06

14 NVGzP Ledenkrant

DIENSTEN

“De mening van leden telt mee binnen de NVGzP. We kunnen meepraten over hoe de vereniging inhoudelijk vormgegeven wordt en onze belangen behartigd worden. De NVGzP is echt een vereniging van en voor vakgenoten.” Rik Knipschild (30), in opleiding tot gz-psycholoog bij Karakter kinderen jeugdpsychiatrie en wetenschappelijk onderzoeker op het gebied van psychotrauma


NOVEMBER 2015

Ledenvoordeelprogramma NVGzP: contributie betaalt zich terug Gz-psychologen en specialisten niet alleen organiseren, maar ze ook iets concreets te bieden hebben. Dat is de inzet van het ledenvoordeelprogramma van de NVGzP. DOOR: ZOË BOVEN

V

an meet af aan heeft de NVGzP gekozen voor een andere lidmaatschapsformule dan andere verenigingen: het ‘lidmaatschap op maat’. Hierdoor blijft de basiscontributie laag. Wie aanvullende producten wil, zoals aansluiting bij de klachtenregeling, betaalt daarvoor apart bij. “Zo is de drempel om lid te worden laag en kunnen we toch een compleet dienstenpakket aanbieden’’, zegt Peter van Drunen, coördinator van het lidmaatschapsprogramma van de NVGzP. “Naast de aanvullende diensten biedt de NVGzP een uitgebreid ledenvoordeelprogramma aan. ,,We hebben een ‘boodschappenlijstje’ gemaakt van wat een gz-psycholoog of specialist nodig heeft. Op basis daarvan zijn we in gesprek gegaan met aanbieders zodat we NVGzP-leden korting kunnen bieden op diensten en producten die voor hun relevant zijn’’, legt Van Drunen uit. Zo betaalt het lidmaatschap van de NVGzP zichzelf voor een deel terug.

boeken in de vakbibliotheek die leden met korting kunnen aanschaffen. Leden kunnen zich daarnaast met korting abonneren op een vaktijdschrift zoals GZ-Psychologie, De Psycholoog en Kind & Adolecent. “Op deze manier kunnen leden zelf kiezen of ze een tijdschrift willen en zo ja, welke’’, zegt Van Drunen. Als gz-psycholoog word je geacht je vak bij te houden. Daarom kwamen naast vakliteratuur ook congressen op het ‘boodschappenlijstje’ van de vereniging te staan. Een voorbeeld hiervan is het jaarcongres voor klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen.

Luisteren naar leden Bij de samenstelling van het voordeelprogramma is rekening gehouden met de wensen van leden. “De afgelopen twee jaar kwamen er veel vragen over softwarepakketten,” vertelt Van Drunen, “Wat is bijvoorbeeld een goed programma voor praktijkautomatisering of Rom en e-health?” Van Drunen ging op onderzoek uit en inmiddels biedt

Verzekeringen Een van de belangrijkste voordelen is de korting op verzekeringen. Vooral de zorgverzekering is een hot topic. Daarbij gaat het niet alleen om de prijs, maar ook om de kwaliteit. “Er heerst in de beroepsgroep veel onvrede over zorgverzekeraars. Het ligt dan ook voor de hand dat wij kritisch hebben gekeken naar een zorgverzekering die het goed doet’’, zegt Van Drunen. Daarbij is de keuze gevallen op de VvAA Zorgverzekering: een volledige restitutieverzekering, in plaats van de door veel zorgprofessionals verfoeide naturaverzekeringen met selectieve inkoop en gelimiteerde zorgbudgetten. NVGzP-leden krijgen 8 procent korting op deze verzekering. Van Drunen: “Dat komt neer op zo’n 100 euro per jaar, dus op die manier heb je het lidmaatschap er al bijna uit.’’ Naast de zorgverzekering zitten in het voordeelprogramma ook diverse andere verzekeringen, zoals een arbeidsongeschiktheidsverzekering en een rechtsbijstandsverzekering. Ook daarbij wordt op prijs en kwaliteit gelet. Van Drunen: “Zo kent de arbeidsongeschiktheidsverzekering ook een dekking bij zwangerschapsverlof, iets wat voor onze beroepsgroep van groot belang is.’’

Vakinhoud Op het gebied van vakinhoud kent de NVGzP sinds 2013 de Vakbibliotheek Psychologie. Elke zes weken staan er nieuwe

Overzicht ledenvoordeel Vakinhoud • vakbibliotheek psychologie • tijdschriften, o.a. GZ-psychologie, Kind & Adolescent, Psychopraktijk • congressen, o.a. alle congressen van CCD en Benecke Verzekeringen • zorgverzekering • arbeidsongeschiktheidsverzekering • rechtsbijstandverzekering • beroepsaansprakelijkheidsverzekering Zorgmakelaar Praktijkautomatisering • praktijkadministratie • ROM- en E-healthpakketten Zie voor alle informatie: www.nvgzp.nl/ledenvoordeel

Peter van Drunen

de NVGzP softwarepakketten aan van onder andere Telepsy en Praktijkdata. Kwaliteit speelt ook bij deze producten een

belangrijke rol. “Voordat we iets aanbieden, vragen we rond of een product een goede reputatie heeft. We doen dus een beperkte toets’’, legt Van Drunen uit. Daarnaast kijkt de NVGzP ook of een dienst economisch interessant is. ,,Als een softwarepakket heel duur is, kunnen we leden wel korting aanbieden, maar blijft de prijs te hoog’’, gaat hij verder. De NVGzP heeft geen direct belang bij de producten en diensten die ze aanbiedt, de vereniging verdient er namelijk niets aan. Van Drunen: ,,Het doel is niet er als vereniging rijker van te worden, maar leden waar voor hun geld te bieden en zo het lidmaatschap nog aantrekkelijker te maken.”

• zie www.nvgzp.nl/ledenvoordeel

ADVERTORIAL

De zorgmakelaar – ondersteuning bij contracten en contracteren De rol en macht van zorgverzekeraars is fors toegenomen. Onderhandelen over en inspraak hebben in contracten GGZ van verzekeraars wordt dan ook steeds belangrijker. Individuele zorgaanbieders zijn echter geen gesprekspartij: zorgverzekeraars praten alleen met collectieven. Collectief onderhandelen is lastig, nu de Mededingingswet dit beperkt. Gezamenlijk onderhandelen is tot op zekere hoogte wel mogelijk. Dat kan bijvoorbeeld over administratieve lasten, maar ook via overleg over concurrentiegevoelige zaken, zoals tarieven en plafonds. Een zorgmakelaar weet hoe dat werkt, wat wel en niet kan. Een zorgmakelaar voor GGZ brengt in kaart waar zorgaanbieders tegenaan lopen en bespreekt dat met zorgverzekeraars. Waar dat kan worden afspraken gemaakt en vastgelegd. De individuele zorgaanbieder heeft op deze wijze een stem en kan invloed uitoefenen op zaken als minder administratie, controles, omzetplafonds en een minder strikte uitleg van contractbepalingen. Wij leggen uit wat belangrijk is en signaleren mogelijke problemen. Eldermans | Geerts doet dit al jaren voor de Generalistische Basis GGZ en nu ook voor de Gespecialiseerde GGZ. Wij verrichten onze werkzaamheden voor een vast bedrag per jaar (€ 300,- excl. BTW per hoofdbehandelaar). Hiervoor krijgt u onder andere beoordelingen van overeenkomsten, handige overzichten, vastlegging van aanvullende afspraken en daarnaast ondersteuning bij de contractering via onze helpdesk. Leden van de NVGzP krijgen 15% korting.

Zorgmakelaars Sophie van Kan en Karik van Berloo

Voor meer informatie: http://www.eldermans-geerts.nl/zorgmakelaar-algemeen/zorgmakelaar-voor-ggz/

NVGzP Ledenkrant 15

LIDMAATSCHAP


Waarom lid worden van de NVGzP? • Geef de gz-psychologie en haar specialismen MÉÉR stem. Zorg dat we gehoord worden in Den Haag, door werkgevers en door zorgverzekeraars • Blijf op de hoogte, via onze website en Nieuwsbrieven • Advies en ondersteuning, onder andere via onze juridische helpdesk (optioneel) • Profiteer van ledenvoordeel, met gratis kennismakingslidmaatschap VvAA en scherpe kortingen op verzekeringen, vakliteratuur, bij- en nascholing en praktijksoftware En dat alles voor € 10 per maand.

NOVEMBER 2015

Lidmaatschap op maat

Contributie 2016

Bij de NVGzP richt je zelf je lidmaatschap in. Je betaalt een lage basiscontributie en kiest zelf op welke extra’s je je abonneert. Basislidmaatschap

Geef de gz-psychologie en haar specialismen een stem

✔

Blijf op de hoogte van voor jou belangrijke ontwikkelingen via website en nieuwsbrieven

✔

Ledenvoordeel op o.a. verzekeringen, vakliteratuur, bij- en nascholing, praktijksoftware en e-healthprogramma’s

✔

Lidmaatschap VvAA, incl. juridische helpdesk Aanbevolen

Juridische helpdesk (zonder lidmaatschap VvAA). Aanbevolen Abonnement op tijdschrift naar keuze: GZ-psychologie, Psychopraktijk of Kind en Adolescent

Aansluiting klachtenregeling voor vrijgevestigden Aanbevolen

Extra’s

Eerste jaar gratis kennismakingslidmaatschap, daarna € 39 p.j.

€ 24 p.j.

25% korting

€ 125 p.j.

• gz-psychologen en specialisten: € 120 per jaar • psychologen/pedagogen in opleiding tot gz-psycholoog: € 48 per jaar Je betaalt contributie vanaf de maand dat je lid wordt. Dus als je in februari lid wordt, betaal je 11/12 van het contributiebedrag voor 2016. Leden van de VGCt, de VEN, de VCgP en de VKJP ontvangen 10% korting op de basiscontributie.

Nederlandse Vereniging voor Gezondheidszorgpsychologie en haar specialismen

Colofon Deze ledenkrant verschijnt in een oplage van 7.000 exemplaren. Redactie: Peter van Drunen Medewerkers: Zoë Boven, Michel van Dijk, Peter van Drunen, Jorn Hövels, Ward de Moor, Jana Simmelink, Cees van der Staak Eindredactie: Jana Simmelink en Zoë Boven Fotografie: Coos de Visser Vormgeving: Akimoto

De Maakbare Mens als Sinterklaas- of Kerstgeschenk? Word lid of werf een lid December is een maand van reflectie. Daarom ditmaal als welkomstgeschenk De Maakbare Mens, een eenmalig magazine over ons streven naar volmaaktheid: een gezonde geest, vlekkeloos gedrag en een perfect lichaam. In interviews, reportages en achtergrondartikelen wordt dit streven naar perfectie onder de loep genomen. Daarnaast portretten van ‘bijzondere geesten’, mensen voor wie afwijking van de norm juist een bron van succes is. Naast het magazine krijg je gratis toegang tot museum Het Dolhuys in Haarlem.

Nog geen lid? Ga naar www.nvgzp.nl/lid-worden en meld je nu aan. Je kunt kiezen of je je lidmaatschap direct in wilt laten gaan of met ingang van 2016. Doe het snel en je hebt je welkomstgeschenk al voor Sinterklaas of kerst in huis. Al lid? Hoe meer leden, hoe meer de NVGzP voor je kan doen. Interesseer een collega voor het lidmaatschap en ontvang De Maakbare Mens als beloning. Uiteraard krijgt ook je collega het magazine als welkomstgeschenk. Zie www.nvgzp.nl/werf-een-lid voor meer informatie.

Voor alle informatie en aanmelding: www.nvgzp.nl/lid-worden

Nederlandse Vereniging voor Gezondheidszorgpsychologie en haar specialismen

16 NVGzP Ledenkrant

Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt® en maak kennis met de voordelen van ons lidmaatschap.

Korting op congressen, workshops en studiedagen

Deel kennis met collega’s en experts over stoornissen, doelgroepen en werksetting op ons ledennet

Dé ontmoetingsplek voor geregistreerde cognitief gedragstherapeuten en cognitief gedragstherapeutisch werkers

Boekenclub en gratis Tijdschrift Gedragstherapie

Beter worden in je vak Voor meer informatie en lid worden kijk op vgct.nl

Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve therapie

nieuwe inspiratie opdoen? 28 november in Utrecht

een greep uit ons opleidingsaanbod: • GZ-opleiding accent ouderen • Postmaster opleiding psychosociale oncologie • Postmaster opleiding spelpsychotherapie • Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen • Opleiding ouderbegeleiding

nieuwe cursussen: • Positieve psychotherapie • Slaap en de behandeling van slaapstoornissen • PrOP-model • Wettelijk tuchtrecht in de ggz • Moreel beraad

OPEN DAG Info & opleidingsadvies www.rinogroep.nl/opendag

Kijk voor meer informatie op www.rinogroep.nl

St. Jacobsstraat 12-14 | 3511 BS Utrecht | T (030) 230 84 50 | e [email protected]

mens en kennis

Sako Visser: Opleiding moet piog beschermen. NVGzPLedenkrant

Recommend Documents