Het waarom “De volgende stap is dat elke onderneming over haar gehele strategie gaat nadenken, om het hoofd te kunnen bieden aan de uitdagingen van de toekomst.” Sabine Denis, Business & Society Belgium, september 2011
“Wat verontrust de Vlaming het meest? Kloof tussen arm en rijk; minder welstand voor de volgende generatie; aftakeling pensioen; onveiligheid; wegvallen van normen en waarden.” Peter Gorlé, Het Laatste Nieuws, 7 oktober 2011
7
Het waarom
“De Wereldbank telde 96 bankcrisissen en 178 monetaire crisissen in de laatste 25 jaar.” Bernard Lietaer, ICF coaching conferentie Madrid, juni 2011
“Consumptiegedrag (meer en meer) en duurzaamheid (minder) gaan niet langer samen. We zijn nu met 7 miljard mensen op de wereld terwijl we in 1974 nog met 4 miljard mensen waren.” US census bureau, 2011
“Doorsnee leiders zorgen voor zichzelf en hun familie. Goede leiders zorgen voor zichzelf, hun familie en hun omgeving. Grootse leiders – en bedrijven – willen niet enkel zorg dragen voor alle betrokkenen maar willen ook de wereld veranderen; ze willen de wereld beter achterlaten dan dat ze hem gevonden hebben.” Tex Cunning, Unilever, Best Foods Asia
8
Het waarom
“Ik wil mijn eigen maatschappij creëren, met oog voor duurzaamheid en ecologie. Een echte democratie, waarin ik mijn eigen keuzes kan maken.” Griekse indignado Niki (18), De Morgen, 18 oktober 2011
“Ons huidige geldsysteem promoot competitie boven samenwerking. Nochtans is samenwerking juist wat we nu meer nodig hebben.” Gwendolyn Hallsmith & Bernard Lietaer, Creating Wealth, 2011
“Volgens recent onderzoek zijn er 5 krachten die onze toekomstige werkomgeving het meeste zullen beïnvloeden: • technologie • globalisatie • demografische evoluties en langere levensduur • veranderingen in de samenleving • energiebronnen” Lynda Gratton, London School of Economics in SHIFT: the future of work is already here, 2011
9
Het waarom
“In het ontluikende 3.0 stadium van onze economie is leiderschap: het heruitvinden van leiderschap dat leert het leren van de toekomst die zich aandient te faciliteren en niet de patronen van het verleden te reproduceren.” Otto Scharmer, MIT, 2009
“Het probleem is dat we een verkeerde notie hebben van wat een leider is, waarbij we geobsedeerd zijn door leiders aan de top.” Bill George, True North: Discover Your Authentic Leadership, 2007
“Meer dan 25% van de Europeanen maakt zich zorgen over de toenemende armoede, honger en klimaatverandering in de wereld.” Recente opiniepeiling van de Europese Commissie, 2011
10
Het waarom
“Hiërarchie werkt niet langer en dient vervangen te worden door zelfverantwoordelijkheid.” John Whitmore, ICF coaching conferentie Madrid, juni 2011
“Bedrijven moeten nieuwe toekomsten creëren om te overleven. Deze toekomstvisies kunnen niet langer enkel een uitbreiding zijn van het verleden. Ze zijn een sprong van vertrouwen in ‘morgen’.” Ikujiro Nonaka en Hirotaka Takeuchi, Harvard Business Review, mei 2011
11
Jeff
Binnen 30 minuten gaat de zon onder achter de grote witte building. Dat weet ik zeker; zo is het al jaren, elke dag opnieuw. Er zit een kleine wijziging in, afhankelijk van het seizoen en de wolken. Die kunnen mijn beeld soms wat vertroebelen, maar hoe dan ook: de zon gaat elke dag opnieuw onder, dat is een feit.
13
Jeff
Terwijl ik voor me uitstaar, slaag ik er niet in om dit mooie beeld in me op te nemen. Mijn maag draait om en ik voel me misselijk en opgejaagd. Mijn hart klopt een maat te snel, ik voel het zelfs tot in mijn keel. Allemaal tekenen van stress, ik ken ze wel. De laatste tijd stuurt mijn lichaam me deze signalen wel vaker. Als ik mezelf in de ogen kijk, weet ik dat ik mezelf bedrieg. Mijn lichaam waarschuwt me, maar ik negeer het. Eerlijk zijn tegen mezelf zou immers betekenen dat ik toegeef dat het op deze manier niet verder kan. Dat wil ik niet, dat kan ik niet, niet nu ... Het lijkt of ik de controle verlies. Alsof er een aardverschuiving plaatsvindt en ik wankel op de aarde die me altijd heeft gedragen. Het lijkt of iedereen zijn eigen hachje wil redden, niet overwegend om anderen bij te staan. Waar op deze bewegende bodem vind ik een veilige plaats? Het lijkt of het team functioneert op automatische piloot en het niet veel uitmaakt wat de leider zegt of doet. Ik verlies de controle ... Zo, het zware woord is eruit.
14
Jeff
Al jaren heb ik in dit bedrijf de touwtjes in handen. Ik beschik niet enkel over de theoretische kennis die mijn job vereist, maar ook over jaren-lange ervaring die me geen windeieren heeft gelegd. Wat vroeger allemaal zo eenvoudig leek, wordt elke dag moeilijker. Nu voelt het anders, mijn zelfzekere ‘ik’ heeft zijn zwakke broertje ontmoet. Begrijp me niet verkeerd, nog steeds word ik aanzien als leidinggevende in dit bedrijf. Ik voel het ontzag en respect naar me toe, maar de onzekerheid besluipt me. Het is een traagvloeiend gif dat door mijn aderen stroomt en me soms verdooft tijdens het nemen van beslissingen. Het dringt binnen in mijn leven en ik ben niet bij machte om het aan de deur te zetten. Het put me uit en jaagt me tegelijkertijd op. Net was het weer zover. Al jaren houden wij onze maandelijkse vergadering op hetzelfde uur, dezelfde dag en plaats. Vroeger voelde het als een positieve uitdaging omdat er altijd wel iets nieuws was waaraan ik kon werken. Mijn team gaf me ideeën en ik had pasklare oplossingen ... Iedereen gelukkig.
15
Jeff
Sinds enkele maanden merk ik echter een verandering: de vragen komen nog steeds mijn richting uit, maar de pasklare antwoorden liggen niet meer voor het grijpen. Ik heb het gevoel dat ik me constant moet bijscholen. Ik besef dat ik niet meer alles kan weten: er is vandaag de dag te veel informatie om in één menselijk brein te steken. Maar ik geef me niet graag bloot, mijn ego laat dat niet toe. Het lijkt of er op mijn schouder twee minimensjes zitten, mijn kwelgeesten. Het mini-mensje op mijn rechterschouder fluistert in mijn oor: “Het is best oké om informatie te vragen, zo kan iedereen zijn steentje bijdragen aan het grote geheel.” Het andere mini-mensje daarentegen trekt aan mijn andere oor en geeft met een vervelend stemmetje weerklank: “Dat kan je toch niet maken man, ze gaan je een watje vinden ...” Ik word er gek van. Zou ik de enige leider zijn met stemmen in zijn hoofd?
16
Jeff
Vanavond zie ik mijn vriend George tijdens een etentje. George, die als bedrijfsleider dezelfde katjes te geselen heeft als ik, is een boeiend spreker. Eigenlijk is het een man naar mijn hart. Ik vraag me af of hij ook door die stemmetjes in zijn hoofd beïnvloed wordt. Misschien moet ik het onderwerp eens aanhalen. Nu ik erover nadenk: zijn verhalen zijn steeds positief en inspirerend. Op een of andere manier haalt hij telkens opnieuw het beste uit zijn mensen. Hij toont geduld als het moeilijker gaat, geeft mensen nieuwe kansen en luistert. Hij zet door op momenten dat ik mijn geduld al lang verloren zou hebben en hij is niet uit op onmiddellijk resultaat. Dat zegt hij regelmatig. Hij blijft nadenken over de impact op lange termijn en zegt soms al lachend dat hij denkt aan zijn toekomstige achterkleinkinderen als hij een belangrijke beslissing neemt. Toch is het bewonderenswaardig dat hij steeds zijn streefdoel behaalt, daar zorgt zijn team wel voor.
17
Jeff
Weer staar ik naar de ondergaande zon, die elke dag opnieuw weet wat haar te doen staat. Was het leven van een leider maar zo voorspelbaar. Het is tijd voor verandering. Als ik geen veranderingen in mijn leven invoer, zullen anderen dat voor mij doen en dat is het laatste wat ik wil. Ik voel in elke vezel van mijn lichaam dat ik klaar ben om mijn manier van leiden aan te passen. Ik wil voor mijn mensen nog jaren de rots in de branding zijn, ik wil ze de weg wijzen, ze begeleiden en bijsturen. Ik weet maar al te goed dat dit voor mij een aanpassing zal zijn, dat het inspanningen zal vergen, maar ik ben de kapitein van dit schip en zal het niet verlaten. Ik ben zelfs bereid om van koers te veranderen als dat nodig is. Het mini-mensje op mijn rechterschouder geeft me een goedkeurend knikje ... Tijd voor verandering!
18
Jeff
De cartoon symboliseert het veranderingsproces van de leider naar de 3D-leider: • Het gebouw is het symbool van jouw bedrijf of het bedrijf waarvoor je werkt. • De jongleur is Jeff die symbool staat voor de bedrijfsleider of manager. • De jongleerballen zijn de situaties die op je afkomen.
19
Wat je moet weten over dit boekje • Met Jeff in gedachten beschrijven wij in dit boekje wat jouw houvast kan zijn in deze snel veranderende wereld. • Dit boek is een voorproefje van het toekomstbeeld van de leider. De hoofdstukken zijn daarom kort en bondig. • Het begin van elk hoofdstuk start met “Het 3D-inzicht van George”.
21
Wat je moet weten over dit boekje
• De leider is voor ons mannelijk en vrouwelijk, ook al gebruiken we om praktische redenen ‘hij’ doorheen het boek. • De term 3D staat voor nieuw, driedimensioneel leiderschap. De hoofdstukken zijn de vaardigheden die je moet toevoegen aan je leiderschap van vandaag om vanuit een soepelere beweging je 3D-leiderschap, het leiderschap van de toekomst, op te nemen. De aangehaalde vaardigheden zijn slechts een greep uit de toolbox van de 3D-leider. Uiteraard beschikt hij ook over andere vaardigheden. • Je kan het boek op verschillende manieren lezen. In onze structuur volgen we de gedachten van Jeff en behandelen we de thema’s die daar aan bod komen. Je kan meegaan in deze gedachtegang, afhankelijk van jouw noden.
22
Wat je moet weten over dit boekje
• Als de berichten die je via de media bereiken voor jouw bedrijf een ‘ver-van-mijn-bed-show’ zijn, weet dan dat een 3D-leider zich op dit alles voorbereidt. Wat vandaag niet is, kan sneller komen dan je denkt. • Aan het einde van elk hoofdstuk vind je 3D-doordenkers die je aan het denken kunnen zetten. We raden je aan om de tijd te nemen om deze vragen te beantwoorden, want ze brengen je naar een dieper ‘weten’ en een bewuster ‘zijn’. • Als de informatie die je in dit boekje leest je interesse wekt en je je wil verdiepen in deze materie, aarzel dan niet ons te contacteren.
23