Rust & Reuring
Leven als Provincie in Energieland Rob Roggema, Provincie Groningen Keuning Congres, 14 Juni 2007
[email protected] www.popgroningen.nl
Grounds for Change: Energiepotenties Noord-Nederland zon, wind, water, biomassa, geothermie
Energiemix
Energielandschappen
Lauwers lake saline again Attractive living Water energy source Agriculture: new crops
“Energy Warf” Multi-fuel plant with CO2 storage. Biomass processing, i.e. ethanol production. “Côte d’Ollard” Industrial Ecology
Small scale, Attractive living autarchic Biomass production Contrast
the effect 0,5m sealevel rise ………………………
Energetic north
Present landscape…….
Energetic north
2010
Energetic north
2020
Energetic north
2030
Energetic north
2050
Energetic north
Present landscape polders
2010 first windmills
2020 fields of windmills
2030 reclaiming new land
2050 astonishing energy landscape
Hoogezand Warmtecascade ingevoegd in bestaand stedelijk gebied
Cascade Landscape – Plan
BIOMASS chain
MASTERPLAN
Nieuw Provinciaal Omgevingsplan Processtappen Startnotitie
Analysefase Zomer 2007
Agenda
Interactieve fase Keuzedocument
Begin 2008
Reflectiefase Omgevingsplan
Eind 2008
Nieuw Provinciaal Omgevingsplan Verankering
Verbreding
Grounds for Change Verdieping
Verbreding
Verbreding: Klimaat
Marrum, November 2006
Hoe is de wereld er aan toe?
Indicatieve range zeespiegelstijging scenario’s
Klimaat - Mythes Eén: 100% reductie Groningse CO2 uitstoot = 0,000.000.0018 cm lagere zeespiegel “Groningen lost het klimaatprobleem niet op”
Twee: “Door schoon fossiel ontstaat niet méér fossiele brandstof” Fossiele bronnen blijven eindig, en het meeste wordt opgebruikt door China
2 SCENARIOS Royal Dutch Meteorological Institute (KNMI) scenario
Accelerated Melting Land Icescenario
Precipitation spring and autumn
+ 20%
+ 30%
Precipitation summer
- 20%
- 40%
Precipitation winter
+ 15%
+ 30%
Temperature
+ 1,5
+ 3,0
Sea level rise
+ 35 cm
+ 150 cm
Temperatuur • Gelijkmatige stijging in hele provincie • Toename verdamping • Verandering groeiseizoen • Kansen voor recreatie en toerisme
2007
2050 +1,5
2050 +3,0
Neerslag Zomer veel droger, vooral Veenkoloniën Herfst en lente veel natter, vooral Hogeland en Stad Groningen Berging water in natte tijden Aanvoer water in droge periode Landbouw verdroogt (aardappel in Veenkoloniën) Natuur verdroogt (op plateau, hoge delen) Wateroverlast in stedelijke gebieden
Lente
2050 +20% 2050 +30%
Zomer
2050 -20% 2050 -40%
Herfst
2050 +20% 2050 +30%
Winter
2050 +15% 2050 +30%
Stormen: ”minder maar heftiger”
2006
2036
2036
2100 2100
Nieuwe Waddeneilanden
Stimuleren sedimentatie in Waddenzee door creëren luwe lagune Opslibbing ‘houdt zeespiegelrijzing bij’ Behouden ecosysteem Waddengebied: droogvallende zandplaten Uitbreiden bestaand areaal Waddengebied Tevens beschermende functie bij heftiger stormen Geschikt voor nieuwe woongebieden en recreatie
Atollen [Kristinsson,1980] Ringeilanden in de Noordzee Grind/zandwinning, kwekerijen Kust- en stormbeveiliging Energie-eilanden
Overstroming
+ 50 cm
+150 cm
Zuidelijke Veenkoloniën, Leek e.o. en Stad Groningen meest veilige delen Hogeland – kustzone in KNMIscenario veilig Eemshaven en Industrie Delfzijl veilig Weinig verschil tussen scenario’s Verzilting noordelijke kustzone Verband Lauwersmeer – Dollard Snelle stijging zeespiegel leidt tot (deels) verdwijnen ecosysteem Wadden
Klimaatgestuurde voorstellen Waterbekkens tbv aanvoer landbouw Veenkoloniën Systeem van kanalen voor opvang en aanvoer Aardappel en suikerbieten-teelt blijft voortbestaan Potenties voor woningen nabij Stadskanaal, Veendam, Leek Natuur volgt waterbekkens en verbonden met bekensysteem Nieuwe eilanden ter bescherming tegen storm, tevens voor wonen, recreëren en uitbreiding Wadden Ruimte voor inundaties: Dollard, rond Delfzijl en Lauwersmeer Zilte landbouw + aquacultuur in kustzone en langs inundatiegebieden
Verdieping: Energie
MULTI ENERGY STRATEGY
Zonnepotentie • Centraal: grootschalige productie elders, import waterstof • Decentraal: lokale opwekking middels PV
Potentiekaart Windenergie • Centraal: grootschalige productie aan de kust • Decentraal: kleine turbines op locale schaal
Potentiekaart hydro-energie • Getijdecentrale osmosecentrales aan de kust • Inundatiecentrale DuurswoldNoordelijke Oldambt
Getijmolens [Kristinsson, 1981] • Centrales van de getijdebeweging, • 'Zeilboten' aan elkaar verbonden varen ondersteboven op de zeestroom tussen 2 elektrische generatoren
Potentiekaart biomassa, afval, fossiel • Lokaal • Biocluster langs A7, decentrale biokracht • Afvalcentrales in steden, multifuel in de Eemshaven
LowExergy
Potenties geothermie W/K opslag via verticale bodemww
W/K ondiepe geothermie
Diepe geothermie
Potentiekaart warmte/koude
Alle warmte/koudepotenties
Energievoorstellen Nieuwe krachtcentrales Windmolenparken Getijde-, osmose- en inundatiecentrale Bio-, afval- en multifuelcentrale, Decentrale bio-WKKs Biomassagebaseerde ingrepen Energiegewassen in landbouwgebieden Biocluster langs A7, evt. bij Eemshaven Spoorverbinding Eemshaven – Delfzijl – A7 Warmtecascades en woningbouw Stad van de Warmte aan het Lauwersmeer Cascadecorridor Eemshaven-Delfzijl-A7-zone Afstemming bestaande woongebieden
E-Conclusies Groningen • 50% energievraag duurzaam op te wekken • Andere 50% besparen • 80% CO2 reductie • Neutrale nieuwbouw • Afstemmen vraag/aanbod in Stad en Industrie
Verbreding: Rust en Reuring
Grondgebruik 2000
Trend 2010
Trend 2020
Trend 2040
Trend 2040 hoge druk
Demografie
Banenbereikbaarheid
Nieuwe Wadplaten
Côte d’Ollard
Nieuwe Waddeneilanden
East Vegas
Groningen -rail
Grodisney
Nieuw Eelde
Nieuw Omgevingsplan Groningen Rust & Reuring rust en ruimte
bestaande oppervlakte contour
bestaande kernzone contour
schaarstecreërende contour
Verankering: Omgevingsplan
Niets is onmogelijk
Programma Climate Valley: Mulitfunctie-Eilanden Getijde-energie op zee Ecologische waterspaar-zones + wonenrecreëren Windpark, osmose, inundatie Warmtedorpen Aquacultuur Intensieve steden, hoog Wonen, landbouw, lokale energieproductie in Veenkoloniën Delfzeilanden Leisure Eemsmonding, Strand NNL
Burger Bestuur Belang POP
Verbreding Rust en Reuring Design
Verankering Grounds for Change Verdieping Duurzame Energie Kennisinst.
Klimaat KvR, KvK
Verbreding
Clim
ate V
alley
Rust en Reuring in Climate Valley