RUP Wilderveld TOELICHTINGSNOTA - versie GR1 juni 2010
Gemeente Sint-Pieters-Leeuw Pastorijstraat 21 – 1600 Sint-Pieters-Leeuw tel. 02 371 22 11 – fax 02 331 44 90
D+A CONSULT, Studiebureau voor Ruimtelijke Planning, Infrastructuur en Bouw │
[email protected] │ www.daconsult.be │ Meiboom 26, 1500 Halle │ T 02 363 89 10 │ F 02 363 89 11 │ Borchtstraat 28, 2800 Mechelen │ T 015 56 09 56 │ F 015 56 09 59
INHOUDSTAFEL - TOELICHTINGSNOTA 1.
LEESWIJZER
3
2.
INLEIDING
5
2.1. 2.2. 2.3. 3.
AANLEIDING .................................................................................................................................. 5 SITUERING VAN HET PLANGEBIED ................................................................................................... 5 AFBAKENING VAN HET PLANGEBIED................................................................................................. 6
RELATIE MET DE STRUCTUURPLANNEN EN HOGERE RUIMTELIJKE UITVOERINGSPLANNEN
7
3.1. RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN VLAANDEREN (RSV) ........................................................................ 7 3.2. PROVINCIAAL RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN VLAAMS-BRABANT (RSVB).......................................... 7 3.3. GEMEENTELIJK RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN SINT-PIETERS-LEEUW ................................................ 8 3.3.1. Deelstructuren - Gewenste ruimtelijke structuur..................................................................... 8 3.3.2. Deelruimten........................................................................................................................... 12 3.4. PROCESSEN IN VOORBEREIDING VAN GEWESTELIJKE RUP’S .......................................................... 14 3.4.1. Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel (VSGB) ............................................................... 14 4.
BESTAANDE RUIMTELIJKE TOESTAND
16
4.1. BESTAANDE RUIMTELIJKE TOESTAND ............................................................................................ 16 4.1.1. Plangebied in de omgeving .................................................................................................. 16 4.1.2. Bestaande ruimtelijke toestand............................................................................................. 16 5.
BESTAANDE JURIDISCHE CONTEXT–EN PLANNINGSCONTEXT
18
5.1. BESTAANDE JURIDISCH–ADMINISTRATIEVE ASPECTEN ................................................................... 18 5.2. BESTAANDE JURIDISCH-TECHNISCHE ASPECTEN ............................................................................ 20 5.3. BESTAANDE VERGUNNINGEN ........................................................................................................ 21 5.4. RELEVANTE WETGEVING, STUDIES EN PLANNEN ............................................................................ 22 5.4.1. Landschapsatlas ................................................................................................................... 22 5.4.2. Natuurdecreet ....................................................................................................................... 22 5.4.3. Plannen voor het kanaal ....................................................................................................... 22 5.4.4. Mobiliteitsplan (2003)............................................................................................................ 23 5.4.5. Regionet Brabant-Brussel..................................................................................................... 24 5.4.6. Fietsroutenetwerk provincie Vlaams-Brabant....................................................................... 24 5.4.7. Herinrichting van de Bergensesteenweg – Streefbeeld N6 Halle ........................................ 25 5.4.8. Gemeentelijk natuurontwikkelingsplan ................................................................................. 29 5.4.9. Inventaris onbebouwde percelen – provincie Vlaams-Brabant ............................................ 29 6.
RUIMTELIJKE KNELPUNTEN EN POTENTIES 6.1. 6.2.
7.
30
KNELPUNTEN .............................................................................................................................. 30 POTENTIES.................................................................................................................................. 30
ONTWIKKELINGSVISIE
31
7.1. DOELSTELLINGEN ........................................................................................................................ 31 7.2. VISIE........................................................................................................................................... 31 7.3. RUIMTELIJKE CONCEPTEN ............................................................................................................ 31 7.4. GEWENSTE RUIMTELIJKE STRUCTUUR ........................................................................................... 32 7.4.1. Wonen................................................................................................................................... 33 7.4.2. De Bergensesteenweg als doortocht.................................................................................... 39 7.4.3. Het kanaal als lijninfrastructuur met verschillende gekoppelde functies .............................. 40 7.4.4. Groenomsingeling Zuun ....................................................................................................... 40 7.4.5. Verkeer ................................................................................................................................. 40 7.4.6. Openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen................................................................... 40 8.
ONDERZOEK NAAR DE EFFECTEN VAN HET RUP
41
8.1. ONDERZOEK NAAR SIGNIFICANTE MILIEUEFFECTEN ........................................................................ 41 8.1.1. Toepassingsgebied............................................................................................................... 41 8.1.2. De inherente kenmerken van het RUP................................................................................. 42 8.1.3. De kenmerken van de effecten en van de gebieden die kunnen worden beïnvloed door het RUP ...................................................................................................................................... 60 D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
1
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
8.1.4. Mogelijkheden tot alternatief................................................................................................. 61 8.1.5. Besluit – waarom de opmaak van een plan-MER niet noodzakelijk wordt geacht............... 61 8.2. DE WATERTOETS ......................................................................................................................... 63 9.
GEVOLGEN VOOR DE JURIDISCH - BESTAANDE TOESTAND
66
9.1. GEWIJZIGDE JURIDISCHE–ADMINISTRATIEVE ASPECTEN ................................................................. 66 9.1.1. Opsomming van strijdige en op te heffen voorschriften ....................................................... 66 9.2. PLANSCHADE-, PLANBATEN- EN COMPENSATIEREGELING ............................................................... 67 9.2.1. Planschade ........................................................................................................................... 67 9.2.2. Planbaten.............................................................................................................................. 67 9.2.3. Compensatie......................................................................................................................... 68 9.2.4. Ruimtebalans ........................................................................................................................ 69 9.2.5. Globale ruimtelijke benadering in functie van het evenwicht in de ruimtebalans ................. 69 9.3. GEWIJZIGDE JURIDISCH-TECHNISCHE ASPECTEN ........................................................................... 70 9.3.1. Wijziging rooilijnplannen ....................................................................................................... 70 9.3.2. Wijziging wegenis ................................................................................................................. 70 9.3.3. Beschrijving van de eventuele gevolgen voor waterlopen ................................................... 70 10. ADMINISTRATIEVE INLICHTINGEN - OVERLEG EN INSPRAAK
71
10.1. ADMINISTRATIEVE INLICHTINGEN .................................................................................................. 71 10.1.1. Datum van het Besluit van de Gemeenteraad houdende de beslissing van het opmaken van het plan:................................................................................................................................ 71 10.1.2. Datum van het Besluit van de Gemeenteraad houdende de voorlopige aanvaarding van het ontwerpplan:......................................................................................................................... 71 10.2. ADVIEZEN VAN DE BEHEERDERS VAN DE WEGENIS ......................................................................... 71 10.3. ADVIEZEN VAN DE DIENST BGP MBT. DE M.E.R.- SCREENING .......................................................... 71 10.4. ADVIES VAN DE BETROKKEN INSTANTIES MBT. DE M.E.R.- SCREENING ............................................. 72 10.5. ADVIES VAN DE CEL MER MBT. DE M.E.R.- SCREENING .................................................................. 75 10.6. AANPASSINGEN AAN HET DOSSIER NA ADVIES CEL MER ................................................................ 75 10.7. BIJKOMENDE INLICHTINGEN VANUIT DE PLENAIRE VERGADERING .................................................... 76 10.8. RESULTAAT VAN HET OPENBAAR ONDERZOEK ............................................................................... 77 10.9. ADVIES VAN HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN SCHEPENEN ................................................... 77 11. BIJLAGEN
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
78
2
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
1.
LEESWIJZER
Het ‘RUP Wilderveld’ maakt integraal deel uit van de acties om te komen tot de uitvoering van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan, dat werd goedgekeurd bij MB in februari 2009. Het RUP Wilderveld omvat de herziening van 3 bestaande BPA’s. Een ruimtelijk uitvoeringsplan bevat: 1. een grafisch plan dat aangeeft voor welk gebied of welke gebieden het plan van toepassing is; 2. de erbij horende stedenbouwkundige voorschriften inzake de bestemming, de inrichting en/of het beheer; 3. een weergave van de feitelijke en juridische toestand in tekst en op kaart; 4. de relatie met het ruimtelijk structuurplan of de ruimtelijke structuurplannen waarvan het een uitvoering is; 5. een zo mogelijk limitatieve opgave van de voorschriften die strijdig zijn met het ruimtelijk uitvoeringsplan en die opgeheven worden; 6. het onderzoek tot significante milieueffecten (= m.e.r.-screening). De screening betreft het onderzoek naar het al dan niet voorkomen van aanzienlijke milieueffecten ten gevolge van het voorgenomen plan of programma. 7. in voorkomend geval een overzicht van de conclusies van het ruimtelijk veiligheidsrapport, het plan-MER, passende beoordeling en andere verplicht voorgeschreven effectenrapporten. 8. in voorkomend geval een register, al dan niet grafisch, van de percelen waarop een bestemmingswijziging wordt doorgevoerd die aanleiding kan geven tot een planschadevergoeding, vermeld in artikel 2.6.1, een planbatenheffing, vermeld in artikel 2.6.4, of een compensatie, vermeld in boek 6, titel 2 of titel 3, van het decreet van 27 maart 2009 betreffende het grond- en pandenbeleid. Het grafisch plan en de erbij horende stedenbouwkundige voorschriften (punten 1 en 2) hebben verordenende kracht. Toelichtingsnota Voorliggende toelichtingsnota behandelt de punten 3 tot 8. Punt 3 wordt behandeld in deze bundel maar wordt ook grafisch weergegeven op het grafisch plan en het plan bestaande toestand. De toelichtingsnota bundelt álle inhoudelijke elementen en argumenten om de opties van het ruimtelijk uitvoeringsplan en de context waarbinnen het ingezet wordt, te kunnen begrijpen. Dit gebeurt ondermeer door de relatie met de ruimtelijke structuurplannen waarvan het een uitvoering is toe te lichten. De bundel is als volgt opgebouwd: 1. 2.
3.
4.
Inleiding Het eerste hoofdstuk geeft een beknopte situering en afbakening van het RUP weer. Relatie met de structuurplannen: Hierbij wordt de relatie tussen RUP en ruimtelijk structuurplan toegelicht in zowel een globaal als gebiedsgericht geïnterpreteerd kader. Beschrijving bestaande ruimtelijke toestand: De bestaande ruimtelijke toestand geeft de ruimtelijk – morfologische aspecten van het gebied weer in tekst en op een gedetailleerde kaart waarbij eveneens de begrenzing van het RUP is aangeduid. Relatie met de bestaande juridische- en planningscontext De bestaande juridische toestand geeft een overzicht van de verschillende verordenende plannen die binnen de grenzen van het RUP zijn gelegen of die er een relevante binding mee bezitten. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen juridisch-administratieve aspecten, juridisch–technische aspecten, en andere relevante, wetgeving, studies en plannen.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
3
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Knelpunten en potenties De belangrijkste knelpunten en potenties worden gedefinieerd op basis van de analyse van de bestaande ruimtelijke structuur en de planningscontext. Doelstellingen, concepten en visie: Op basis van de analyse van vorige items worden doelstellingen, ruimtelijke concepten en een visie geformuleerd. Onderzoek naar de effecten van het RUP - Onderzoek tot milieueffectrapportage of m.e.r.-screening. De milieueffectrapportage beschrijft en evalueert de te verwachten significante effecten van het voorgenomen plan of programma en de mogelijke alternatieven. Het onderzoek naar de significante milieueffecten dient in een vroeg stadium van het voorbereidende proces gevoerd te worden om rekening te kunnen houden met de milieueffecten van het plan of programma en met de milieueffecten van mogelijke alternatieven. - Onderzoek i.v.m. de watertoets. Bij elke beslissing over een plan, programma of vergunning moet de bevoegde overheid nagaan of er schade kan ontstaan aan het watersysteem. Gevolgen voor de juridische – bestaande toestand: In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van wijzigingen ten opzichte van de vroegere juridische toestand. Dit overzicht bevat een limitatieve opgave van de voorschriften die strijdig zijn met het ruimtelijk uitvoeringsplan en die opgeheven worden. In de gevolgen voor de juridische bestaande toestand wordt ook, in het voorkomend geval, het register opgenomen van de percelen waarop een bestemmingswijziging wordt doorgevoerd die aanleiding kan geven tot een planschadevergoeding, een planbatenheffing of compensaties betreffende het grond- en pandenbeleid. Administratieve inlichtingen - overleg en inspraak: Hier worden de gevolgen voor de juridisch–administratieve en juridisch-technische aspecten gevaloriseerd bij goedkeuring van het voorliggende RUP. Tevens wordt er een limitatieve opgave gegeven van de op te heffen voorschriften die strijdig zijn met het gewestplan of een ander geldig ruimtelijk uitvoeringsplan. Bijlagen Naast deze bundel bevat het RUP stedenbouwkundige voorschriften en een grafisch plan.
Stedenbouwkundige voorschriften Stedenbouwkundige voorschriften hebben verordenende kracht. Dat betekent dat iedereen (zowel overheden als burgers) gebonden is door de bepalingen ervan. In de stedenbouwkundige voorschriften kan je duidelijk zien wat al dan niet is toegelaten (bestemming, inrichting en beheer) volgens de aanduidingen van het grafisch plan. Grafisch plan Het grafisch plan heeft net zoals de stedenbouwkundige voorschriften een verordenende kracht.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
4
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
2.
INLEIDING
2.1.
Aanleiding
Het RUP Wilderveld behelst de herziening van 3 bestaande BPA's: - BPA nr. 1 "Wilderveld”; - BPA nr. 4 “Steenweg op Groot-Bijgaarden” (deel Sint-Pieters-Leeuw); - BPA nr. 4 “Steenweg op Groot-Bijgaarden” (deel Ruisbroek); De bestaande BPA’s zijn verouderd en kunnen zowel niet meer beantwoorden aan een gewijzigde stedenbouwkundige visie voor het gebied als aan de feitelijke evolutie van het ontwerpgebied. De BPA’s worden als volgt herzien. Naam BPA
Herziening
WILDERVELD
GROOT-BIJGAARDEN
volledige herziening + de voor goedkeuring uitgesloten/vervallen delen van BPA Wilderveld inbegrepen. gedeeltelijke herziening
GROOT-BIJGAARDEN
gedeeltelijke herziening
STEENWEG OP (deel S.P.-Leeuw) STEENWEG OP (deel Ruisbroek)
Binnen dit RUP wordt er gestreefd naar een kwaliteitsvolle ontwikkeling van de woonomgeving van SintPieters-Leeuw. Het plangebied betreft delen van de woonomgevingen van Zuun en Negenmanneke, die als stedelijke kernen zijn geselecteerd. Ze worden gekenmerkt door een relatief groen woonkarakter. De aandacht zal hoofdzakelijk gericht zijn op het bestendigen van een rustige en kwaliteitsvolle woonomgeving. Door middel van verschillende inbreidingsprojecten wordt deze woonomgeving versterkt. Hierbij worden, in aansluiting op de groenomsingeling rond Zuun, groenverbindingen door het woongebied getrokken. Verder krijgt de bedrijvigheid langs de Bergensesteenweg bijkomende ontwikkelingskansen door een herstructurering in deelgebieden en met een bijkomende beperkte ontsluiting langs de achterkant van de bedrijven die hoofdzakelijk op de Bergensesteenweg zijn georiënteerd. Het RUP Wilderveld beoogt concreet: - het integreren van verschillende kleinschalige groene en publieke ruimten binnen de bebouwde ruimte in aansluiting op de gewenste groenomsingeling rond Zuun. - ontwikkelen van verschillende wooninbreidingsgebieden - het afstemmen van het plangebied op het streefbeeld van de Bergensesteenweg-N6; - ontwikkelingsmogelijkheden bieden voor de bedrijvigheid langsheen de Bergensesteenweg; - ontwikkelingsmogelijkheden bieden voor het gemeentelijke containerpark; - een nieuwe visie met betrekking tot de 'buffering' t.o.v. de bedrijvenzone noordwaarts; RUP Wilderveld wordt opgemaakt in overeenstemming met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan SintPieters-Leeuw
2.2.
Situering van het plangebied
Kaart: situering op stratenplan, luchtfoto en gewestplan op plan bestaande toestand
Het studiegebied ligt in het oosten van de gemeente Sint-Pieters-Leeuw tussen de verstedelijkte wijken Zuun, Negenmanneke en Ruisbroek (vroegere deelgemeenten). Wilderveld behoort tot de wijken Zuun en Negenmanneke. Het RUP ligt in de infrastructurenbundel van de verstedelijkte Zennevallei, tussen de N6 Bergensesteenweg en het kanaal Charleroi-Brussel. Tegen het kanaal ligt de spoorlijn 96 Brussel - Parijs met het station van Ruisbroek / Sint-Pieters-Leeuw.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
5
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
2.3.
Afbakening van het plangebied.
Het plangebied ligt tussen de noord / zuid georiënteerde infrastructuren van de Bergensesteenweg - N6 en het kanaal en wordt verder begrensd door: - west: de Bergensesteenweg met bedrijven en gemengde handelsvoorzieningen en wonen - noord: de bebouwing tussen de steenweg en de Groot-Bijgaardenstraat (uitloper Negemanneke) - oost: de E de Baerdemakersstraat / Groot-Bijgaardenstraat en het kanaal - zuid: de Burgemeesterstraat en de Ruisbroeksesteenweg met hoofdzakelijk wonen en een concentratie van kleinere bedrijven bij het kanaal. Van het BPA Steenweg op Groot-Bijgaarden (Ruisbroek) wordt centraal het deel gelegen tussen de E de Baerdemakersstraat, de grens met buurgemeente Drogenbos en het kanaal niet opgenomen in de herziening. Van het BPA Steenweg op Groot-bijgaarden (Sint-Pieters-Leeuw) wordt het deel ten noordoosten van de Groot-Bijgaardenstraat niet opgenomen in de herziening. Het gebied heeft een oppervlakte van 55,6 ha.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
6
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
3.
RELATIE
3.1.
Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV)
MET DE STRUCTUURPLANNEN UITVOERINGSPLANNEN
EN
HOGERE
RUIMTELIJKE
Het Vlaams Parlement heeft op 19 november 1997 het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen goedgekeurd. De herziening van het RSV werd tevens definitief vastgesteld door de Vlaamse regering (besluit van 12/12/2003) en bij decreet bekrachtigd op 19/03/2004.
In het RSV wordt gesteld dat Sint-Pieters-Leeuw deel uitmaakt van het stedelijk netwerk ‘de Vlaamse Ruit’ (=Vlaams stedelijk kerngebied). Dit stedelijk netwerk vormt een economisch knooppunt op internationaal niveau. De Vlaamse Ruit biedt grote potenties. Nieuwe activiteiten moeten hier zorgvuldig geselecteerd worden. Het buitengebied dient gevrijwaard. De potenties die uitgaan van de Vlaamse Ruit dienen echter getekend tegen een achtergrond van het gegeven van het Vlaams stedelijk gebied rond Brussel. Voor dit gebied worden binnen het RSV gebiedsspecifieke ontwikkelingsperspectieven omschreven die de mogelijkheden van de Vlaamse Ruit enigszins aan banden leggen. Voor delen van de gemeenten die behoren tot het VSGB en waarin de ‘groene gordel‘ is gelegen worden gebiedsspecifieke ontwikkelingsperspectieven naar voor geschoven. Deze ontwikkelingsperspectieven kunnen als volgt worden samengevat: - het hanteren van het niet-afwentelingsprincipe; - het vastleggen van ‘specifiek te ontwikkelen gebieden’ omwille van het grootstedelijk vestigingsmilieu en attractiviteit van de omgeving (maar: geen overloopgebied van laagwaardige en sterk mobiliteitsgenererende activiteiten vanuit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest); - het behoud van de onbebouwde ruimte (‘groene gordel’); - het vermijden van bestemmingswijzigingen van zachte naar harde functies; - de reconversie van bestaande gebouwen, het verhogen van de bebouwingsdichtheid en het invullen van niet bebouwde percelen; - het saneren van gebouwen en/of terreinen voor nieuwe bedrijvigheid en het verdichten van zones, die als bedrijventerrein aangeduid staan in het gewestplan; - het vermijden van bijkomende wegeninfrastructuur en het maximaal benutten van de bestaande infrastructuur door collectief vervoer.
3.2.
Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Vlaams-Brabant (RSVB)
Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaams-Brabant (RSVB) werd goedgekeurd bij MB van 7 oktober 2004.
Het plangebied ligt in de deelruimte “Verdicht netwerk – subgebied Halle-Waterloo-Brussel”. Bepalend zijn de selecties van: - de “Zuidelijke Zennevallei” als economisch netwerk; - de afbakening van het Vlaams Stedelijk Gebied rond Brussel met daarin de stedelijke kernen Zuun, Negenmanneke en Ruisbroek (hypothese); - de selectie van de N6 als secundaire weg type III met een concentratie van grootschalige kleinhandel. Buiten plangebied zijn nog volgende gegevens bepalend: - de Zuunbeek als drager van natuurlijke structuur en de open ruimte, meer bepaald het deel open ruimte in stedelijke invloedssfeer; - het kanaal als lijnbaken in de structuur van landschappen - de spoorwegen en wegen (bundel) algemeen. Het plangebied ligt binnen de ruwe afbakening van twee toeristisch-recreatieve netwerken: - het stedelijk toeristisch-recreatief netwerk rond Brussel; - het Vlaams-Brabantse kanalen- en rivierengebied. Zuun en Ruisbroek (waarbinnen het plangebied ligt) worden aangeduid als potentieel stedelijke kernen binnen het VSGB. Hierbij zijn de ontwikkelingsperspectieven vanuit het RSV van toepassing, zijnde een stedelijk gebiedsbeleid waarbij ontwikkeling, concentratie en verdichting de uitgangspunten zijn.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
7
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
3.3.
Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Sint-Pieters-Leeuw
Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan werd goedgekeurd bij BD van 05/02/2009.
Visie Sint-Pieters-Leeuw behoort zowel tot het Vlaams Stedelijk Gebied rond Brussel als tot het buitengebied. Daarnaast grenst Sint-Pieters-Leeuw aan het kleinstedelijk gebied Halle waarvan de grootschalige bedrijvenzones tot op het grondgebied van Sint-Pieters-Leeuw reiken. Sint-Pieters-Leeuw heeft dus zowel “stedelijk” gebied als buitengebied. Deze gebieden hebben nu reeds een eigen karakter en onderscheiden zich door eigen invulling en functies. Naar de toekomst toe wil de gemeente deze onderscheiden en toch samenhangende gehelen aangepaste ontwikkelingskansen geven. Daarbij wordt het voorstel tot afbakening van het stedelijk gebied gehanteerd als leidraad voor de differentiatie in de ruimtelijke visie voor stedelijk gebied en buitengebied. Het studiegebied behoort tot de hypothetische afbakening van het VSGB (Vlaams Stedelijk Gebied rond Brussel). Hier dient een stedelijk gebiedbeleid gevoerd te worden waarbij ontwikkeling, concentratie en verdichting de uitgangspunten zijn. Behoeften Zowel uit de woonbehoeftestudie van de gemeente (volgens de gesloten bevolkingsprognose) als uit het rapport ‘Inventaris onbebouwde percelen’ van de provincie Vlaams-Brabant blijkt dat het aanbod van bouwmogelijkheden niet toereikend is om te voldoen aan de vraag van de eigen bevolking. Hierbij komt ook dat Sint-Pieters-Leeuw een grote inwijking kent. De gemeente zal dus de nodige initiatieven moeten nemen om voldoende bouwrijpe percelen ter beschikking te kunnen stellen. Mogelijke initiatieven zijn: - het bouwrijp maken van ingesloten binnengebieden; - het aansnijden van woonuitbreidingsgebieden; - ... Na actualisatie en toepassing van de omzendbrief 2002 in het structuurplan werd in vergelijking met de resultaten van de woonbehoeftestudie een nog groter tekort aan beschikbare percelen vastgesteld. Dit verschil laat zich vooral voelen in Sint-Pieters-Leeuw (met in begrip van Zuun en Negenmanneke) in de periode 1998-2008. Deze planperiode is voorbij. Dit betekent dat de gemeente de behoefte voor deze periode meeneemt en initiatieven zal moeten nemen om dit tekort op te vangen en een bijkomend aanbod te creëren. De gemeente zal dus moeten ingrijpen om de tekorten die voortkomen uit de planperiode 1998-2008 op te vangen tegen 2013 (korte termijn). Mits de nodige maatregelen kan de gemeente het tekort wel opvangen.
3.3.1. Deelstructuren - Gewenste ruimtelijke structuur 3.3.1.1. Gewenste open ruimtestructuur De gemeente Sint-Pieters-Leeuw wordt grotendeels gekenmerkt door haar open en groen karakter en wil dit ook bestendigen en versterken. Ook in het verstedelijkt deel van de gemeente is de aanwezigheid van open ruimte en groenelementen van belang voor de leefbaarheid. De valleigebieden en open ruimtegebieden die als groene vingers binnendringen in het bebouwde weefsel, vormen de basis voor het realiseren van groenstructuren, gelinkt aan het openbaar domein in de bebouwde omgeving. • Potentieel groentraject Zuun - Negenmanneke Het bebouwde weefsel van Zuun en Negenmanneke wordt omringd door restruimten van landbouw en groen. De gemeente wil het verder aan elkaar groeien van de kernen daadwerkelijk tegengaan en tekent daartoe een potentieel groentraject uit. Dit traject dient te bestaan uit een snoer van open- en gesloten groene ruimtes in het bebouwde weefsel van Zuun en Negenmanneke. De groeninvulling zal voor beide kernen een kwalitatieve meerwaarde bieden. Tevens zal het traject ondersteunend fungeren voor de aanwezige langzaam verkeersverbindingen. Het potentieel groentraject kan bestaan uit: pleinstructuren met gemeenschappelijk groen; gemeenschappelijke tuinen en/of private tuinen; open ruimtestructuren zoals het landbouwgebied Koning van Spanje; groen- en parkgebieden zoals Wilderkasteel, Paters van Scheut, recreatiegebieden e.d. In deze groengebieden wordt passief recreatief medegebruik aangemoedigd, waarbij de groenomsingeling als drager van of verbinding tussen de recreatieve plekken zal fungeren. D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
8
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Bij opmaak van RUP’s voor de betrokken gebieden dient het groentraject verder uitgewerkt te worden op perceelsniveau. 3.3.1.2. Gewenste nederzettingsstructuur Naar de woonfunctie toe kan dit gebied een bovenlokale taakstelling toegewezen krijgen, weliswaar beperkt tot de geëigende bestemmingen binnen het bestaande gewestplan en rekening houdend met de beleidsopties voor de invulling van de reservegebieden voor wonen. Voor deze kernen wordt een verdere versterking nagestreefd. Dit impliceert versterking en maximale verweving van alle stedelijke functies in de kernen. Weliswaar blijven deze kernen in de eerste plaats functioneren op gemeentelijk niveau en moeten zij geen grootstedelijke uitstraling krijgen. De gemeente wenst hier geen ontwikkeling toe te laten die deze kernen laat verworden tot uitlopers van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Verdichten kan niet impliceren dat hoogbouw zonder meer wordt toegelaten en dat er volledig komaf wordt gemaakt met de nu nog vaak landelijke aard van Sint-Pieters-Leeuw. • In het woonweefsel in stedelijk gebied wenst de gemeente: de invulling in samenspraak met de hogere overheid te organiseren; in de geselecteerde kernen een hogere dichtheid na te streven met een gemiddelde van 25 wo/ha. Hogere dichtheden zijn toegelaten doch dienen gebiedsspecifiek onderzocht te worden, samen met de mogelijkheid om het aantal woonlagen te verhogen. De leefbaarheid en leefkwaliteit van straten en aanpalende percelen mag niet in het gedrang komen; de verdere uitbreiding van de verstedelijking in te perken. De overgang naar het landelijke Leeuw moet gegarandeerd worden en er wordt geen verdere aantasting van de open ruimtes toegelaten. -
Gemeentelijk woonbeleid Concreet naar de woningbehoefte toe neemt het gemeentebestuur de volgende beslissingen: • Het gemeentebestuur wil niet dat het tekort aan woningen/bouwgrond in het stedelijk gebied (Ruisbroek, Negenmanneke en Zuun) gecompenseerd wordt door het aanbod in het buitengebied. De gemeente volgt hiermee het standpunt van het provinciaal structuurplan waarbij geopteerd wordt voor een sterkere heroriëntatie van de bijkomende woningen naar het stedelijk gebied. • Het beleid opteert om een sterkere verdichting van het stedelijk weefsel in het stedelijk gebied na te streven. Hierbij wordt in eerste instantie gedacht aan ‘herverkavelen’, dit wil zeggen dat de grote actueel te bebouwen percelen in het stedelijk gebied worden opgesplitst in twee of meerdere percelen. • Bijkomende woongelegenheden moeten eerst en vooral ondergebracht worden in binnengebieden (inbreidingsprojecten). • Het bestuur van de gemeente Sint-Pieters-Leeuw spreekt de wens uit om gronden op de markt te brengen om de prijzen te drukken. • De gemeente wenst tegemoet te komen aan de grote vraag naar sociale woningen en aandacht te schenken aan bijkomende (aangepaste) voorzieningen voor bejaarden (serviceflats,…) en alleenstaanden (studio’s). RUP voor inbreidingsgebieden In het structuurplan geeft de gemeente te kennen dat zij het RUP Wilderveld zal opmaken om de grootschalige woooninbreidingsgebieden in het BPA Wilderveld en het BPA Steenweg op GrootBijgaarden te ordenen en met een hogere bouwdichtheid in te kunnen vullen (30 en meer wooneenheden per ha, afhankelijk van de omgeving). 3.3.1.3. Gewenste economische structuur Door de ligging van Sint-Pieters-Leeuw aan een belangrijke infrastructurenbundel en aan de rand van Brussel komen er verschillende vormen van bedrijvigheid voor in de gemeente. De gemeente wil dan ook een differentiatie van bedrijventerreinen doorvoeren. Bedrijven worden in eerste instantie geconcentreerd binnen het afgebakende stedelijk gebied. De bovenlokale en grootschalige economische activiteiten worden gebundeld in de stedelijke gebieden en gekoppeld aan de daar aanwezige infrastructurenbundel. Deze infrastructurenbundel zorgt voor een multimodale ontsluiting van deze activiteiten. Binnen de gegeven ruimtelijk-economische structuur wordt gestreefd naar het verdichten van bepaalde zones, het inbreiden en beperkt uitbreiden van bestaande zones. Hierbij moet in eerste instantie aandacht worden besteed aan het herinvullen van verlaten gronden en panden. D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
9
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Voor Wilderveld en omgeving zijn een aantal gegevens in de gewenste ruimtelijk - economische structuur belangrijk, zoals hierna weergegeven. • Selectie regionale bedrijventerreinen
De regionale bedrijventerreinen moeten aansluiten bij en afgestemd worden op de aanwezige multimodale infrastructurenbundel binnen de afgebakende stedelijke gebieden. Bij het (verder) invullen van deze bedrijventerreinen dient rekening te worden gehouden met de gewenste ontsluiting voor het vrachtverkeer en het aanwenden van het multimodaal potentieel.. Kanaalzone noord rechteroever Bergensesteenweg noord • Selectie watergebonden bedrijventerreinen
De terreinen voor watergebonden bedrijvigheid langsheen de linkeroever van het kanaal moeten weloverwogen ingevuld worden, rekening houdend met de draagkracht van het omringende gebied. Bij het uitbouwen van deze activiteiten moet rekening worden gehouden met de potenties van het kanaal als recreatieve as. Kanaalzone noord linkeroever • Selectie lokale bedrijventerreinen
Deze zones worden gekenmerkt door een bundeling van kmo, ambachten en dienstverlening. In de geselecteerde zones is nog ruimte voor invulling met nieuwe bedrijven. zone omgeving Groot-Bijgaardenstraat Verweving van functies langs de Bergensesteenweg De Bergensesteenweg wordt nu reeds gekenmerkt door een grote diversiteit aan functies. De gemeente wil een halt toeroepen aan de verdere ontwikkeling van deze activiteitenstrip. Binnen de aangeduide open ruimtestapsteen tussen het VSGB en het kleinstedelijk gebied Halle kan geen verder ontwikkeling van de lintbebouwing met nieuwe bedrijvigheid langsheen de steenweg worden toegelaten. Voor de bebouwde delen in het stedelijke gebied waar de woonfunctie nu duidelijk aanwezig is, wordt gestreefd naar een verdere verweving van functies doch uitsluitend met functies die volledig complementair zijn met het wonen. Voor de inplanting van nieuwe economische activiteiten moet steeds een afweging worden gemaakt naar de verweefbaarheid met de woonomgeving en de impact op de mobiliteit. Activiteiten die vrachtverkeer genereren moeten in overeenstemming zijn met de gewenste ontsluitingsroutes voor vrachtverkeer. Bijkomende grootwinkelbedrijven worden niet meer toegelaten. De huidige sites voor grootwinkelbedrijven kunnen wel worden behouden en in voorkomend geval met nieuwe grootwinkelbedrijven worden ingevuld. De gemeente wil echter geen nieuwe locaties met grootwinkelbedrijven toelaten. Samen met het opmaken van een ruimtelijk streefbeeld voor de Bergensesteenweg wordt gestreefd naar een ruimtelijke differentiatie binnen de activiteitenstrip. Ruimte voor kleinhandel Kleinhandelsactiviteiten worden gebundeld in de kernen en met prioriteit in de stedelijke kernen Zuun, Negenmanneke en Ruisbroek en in de kernen Sint-Pieters-Leeuw en Vlezenbeek. Dit betekent dat aan de verdere wildgroei van kleinhandelsactiviteiten langs de N6-Bergensesteenweg een halt wordt toegeroepen. Een uitzondering wordt gemaakt voor die delen van de Bergensesteenweg gelegen in het afgebakende stedelijk gebied. Hier kunnen nog wel nieuwe kleinhandelszaken gevestigd worden doch uitsluitend indien: - zij omwille van hun schaal niet thuishoren in de stedelijke kernen; - zij kunnen worden ingeplant aansluitend bij bestaande kleinhandelsconcentraties en binnen de hiertoe voorziene bestemmingen. Aansnijden van open ruimtebestemmingen is niet toegelaten. De woongebieden blijven prioritair voorbehouden voor woonfuncties. De gemeente zal binnen de opmaak van een RUP voor de Bergensesteenweg nagaan waar, rekening houdend met de huidige situatie en mits invulling van hoger vermelde voorwaarden, naast de kernen kleinhandel kan worden toegelaten langs de steenweg. Aan deze kleinhandelszones kunnen een aantal stedenbouwkundige voorwaarden worden gekoppeld die de verweving met de omgeving kunnen bevorderen.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
10
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
3.3.1.4. Gewenste verkeers- en vervoersstructuur Het grootste deel van het BPA wordt binnen verblijfsgebied gesitueerd (verblijfsgebied wordt bij voorkeur ingericht als zone 30). Het gebied tussen de E. de Baerdemakersstraat en de Groot-Bijgaardenstraat ligt grotendeels in een tewerkstellingszone. Binnen de tewerkstellingszones wordt de snelheid beperkt tot 50 km/uur, terwijl tevens de nodige voorzieningen voor voetgangers- en fietsers worden aangebracht. De Bergensesteenweg is een secundaire weg (type III), waar openbaar vervoer prioriteit krijgt. De gemeente wenst er bij de hogere overheden op aan te dringen een streefbeeld op te maken voor de N6Bergensesteenweg. Hierbij dient bijzondere aandacht te worden besteed aan: - de doorstroming van het openbaar vervoer; - de doortocht door Negenmanneke en Zuun; - de (gewenste) oversteekplaatsen voor voetgangers en fietsers; - de ontsluiting van het vrachtverkeer. De Ruisbroeksesteenweg wordt aangeduid als een lokale ontsluitingsweg / verbindingsweg. Langs de Ruisbroeksesteenweg moet de openbaar vervoerverbinding tussen Sint-Pieters-Leeuw en het station gerealiseerd en geoptimaliseerd worden. De stationsomgeving fungeert als een belangrijk lokaal OVknooppunt. De overige straten binnen het BPA zijn erfontsluitingswegen. De E. de Baerdemakersstraat en de Gr.-Bijgaardenstraat zijn een onderdeel van een fietsroutenetwerk. De gemeente Sint-Pieters-Leeuw is een groot voorstander om de ontsluitingsproblematiek van het vrachtverkeer vooreerst bovenlokaal aan te pakken. Dit om te voorkomen dat elke gemeente afzonderlijk een ontsluitingsplan voor het zwaar verkeer opstelt en zijn buurgemeente bijkomend belast met zwaar vervoer. Deze problematiek kan onder andere aangepakt worden bij de uitwerking van het economische netwerk op provinciaal niveau ‘Verstedelijkte Zennevallei’. 3.3.1.5. Gewenste toeristisch-recreatieve structuur. Bundeling van recreatieve infrastructuur De gemeente streeft er naar om op (middel)lange termijn de recreatieve voorzieningen in een aantal concentraties te voorzien die aansluiten bij het stedelijk weefsel of het bebouwd weefsel van het buitengebied. Voor het bundelen van deze voorzieningen zullen de bestaande recreatieve infrastructuren zo maximaal mogelijk als basis worden gebruikt. Daarbij kunnen aanvullend een aantal bestaande voorzieningen behouden blijven in zoverre dit behoud en hun eventuele ontwikkeling kan verzoend worden met de gewenste open ruimtestructuur. Bestaande fiets-, wandel- en ruiterpaden als basis voor een recreatief netwerk De uitgebreide structuur van fiets-, wandel- en ruiterpaden die in Sint-Pieters-Leeuw reeds aanwezig is, dient als basis voor de uitbouw van een recreatief netwerk. Deze paden verbinden de diverse recreatieve elementen (sporthallen, culturele centra, kastelen, …) met elkaar. Recreatief medegebruik van de open ruimte Het Pajottenland biedt als landschap een aantrekkelijk gegeven waarin het aangenaam en rustig vertoeven is. Passieve vormen van recreatie (fietsen, wandelen, natuur-educatie, …) moeten mogelijkheden krijgen, met respect voor natuur, landschap en landbouw die de belangrijkste functies blijven in de open ruimte. Sint-Pieters-Leeuw behoudt de bestaande sportvoorzieningen, die nu reeds duidelijk fungeren op gemeentelijk niveau, en gelegen zijn in het stedelijk gebied en bouwt hen verder uit in functie van de behoeften van Groot-Leeuw. Enkel gebundelde voorzieningen worden opgenomen. Recreatieve voorzieningen Volgende lokale recreatieve voorzieningen nabij Wilderveld worden als gemeentelijke recreatieve knopen geselecteerd: Wildersportcomplex Bosmansstadion In deze gebieden kunnen verschillende vormen van sportinfrastructuur gebundeld worden. Naast open luchtterreinen voor voetbal, tennis, atletiek… kan hier de nodige infrastructuur worden voorzien voor binnensporten (sporthal, zwembad, …). De gemeente zal een of meerdere RUP’s opmaken waarin een duidelijke afbakening en invulling van deze gebieden gebeurt.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
11
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Opmerking: het voormalige voetbalterrein van SK Zuun wordt niet vermeld in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Bij gebrek aan een andere invulling van het terrein, wordt het voetbalveld nog gebruikt door jeugdploegen. Binnen afzienbare tijd zullen ook deze ploegen ondergebracht worden op 1 van de daarvoor geselecteerde locaties.
Volgende bovenlokaal element in de omgeving van het studiegebied is belangrijk voor de toeristisch recreatieve structuur: Het ‘Kanaal Charleroi-Brussel als bovenlokale recreatieve as’ Deze bovenlokale recreatieve as langs het kanaal Charleroi-Brussel wordt uitgebouwd met aandacht voor recreatieve boottochten en het bovenlokaal (provinciaal) recreatief fietsroutenetwerk. Socio-culturele voorzieningen Als relevante socio-culturele voorzieningen voor Wilderveld zijn volgende elementen ruimtelijk belangrijk: Voormalig VAB-gebouw voor culturele en recreatieve functies Gelegen aan de Bergensesteenweg (Zuun), is dit complex al geruime tijd in gebruik als gemeentelijke evenementenhal. De gemeente wil gebruik maken van deze bestaande infrastructuur en er een aangepaste bestemming aan geven. Binnen de omgeving van de Bergensesteenweg als multifunctionele drager kan het gebouw ruimte bieden voor een culturele evenementenhal (tentoonstellingen, fuiven, …) en sportzalen op gemeentelijk niveau. De sportzalen bieden een versterking van het nabijgelegen Wildersportcomplex. Publieke parkruimten Sint-Pieters-Leeuw heeft diverse parkgebieden die vaak een multifunctioneel gebruik kennen. Binnen de gewenste open ruimtestructuur werden voor deze parkgebieden ontwikkelingsperspectieven vastgelegd. Passief medegebruik voor recreatie op buurtniveau wordt in ieder geval toegelaten. De gemeente duidt volgende parkgebieden bij Wilderveld ook aan als publieke parkruimten: - Wilderpark
3.3.2. Deelruimten 3.3.2.1. Deelruimte ‘Kernen in de verstedelijkte rand’ Het plangebied ligt in de deelruimte ‘kernen in de verstedelijkte rand’. De ontwikkeling van de stedelijke kernen wordt gericht op het inbreiden, verdichten en versterken van het ‘stedelijke’ woonweefsel. Hierbij gaat de nodige aandacht naar het creëren van een kwalitatieve woonomgeving, het opwaarderen van de aanwezige groenstructuren en het verhogen van de verkeersleefbaarheid, met als belangrijkste aandachtspunt de doortocht van de Bergensesteenweg. Wilderveld is hoofdzakelijk een deel van de kern Zuun. Een klein noordelijk deel sluit aan bij Negenmanneke en het oostelijke deel ligt weliswaar in de nabijheid van Ruisbroek maar wordt ervan gescheiden door de spoorlijn en het kanaal. Er wordt gestreefd naar het versterken van de relaties met de kernen, in hoofdzaak met Zuun en Ruisbroek. Regionale bedrijvigheid wordt in de eerste plaats gelinkt en afgestemd op de infrastructurenbundel. Nieuwe lokale bedrijven worden gebundeld op de bestaande bedrijventerreinen. Verweving met de bewoning kan worden toegelaten.
Bron: kaart 41: Kernen in de verstedelijkte rand uit GRS Sint-Pieters-Leeuw D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
12
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
3.3.2.2. Deelruimte ‘De infrastructurenbundel’ Binnen de gewenste structuur op microniveau wordt het plangebied gesitueerd in de deelruimte ‘De infrastructurenbundel’. Het beleid is hier hoofdzakelijk gericht op het ruimtelijk structureren van de verschillende ontwikkelingen langs de multifunctionele dragers (Bergensesteenweg en het kanaal Brussel-Charleroi). Bij de ontwikkelingen langs de Bergensesteenweg ligt de focus op het structureren van de handelsfuncties en de KMO’s en de verweving van deze functies met de woonfunctie. Een ruimtelijke zonering van de verschillende functies en een gestuurde ontsluiting van de verschillende zones dringt zich op. De overgang tussen de verschillende zones moet blijken uit de herinrichting van de doortocht (N6) en het creëren van poortfuncties. De verkeerskundige benadering van de Bergensesteenweg dient tweevoudig te zijn. Enerzijds moet er een globale aanpak zijn om de verkeersproblematiek niet af te wentelen op de lokale wegen. Anderzijds dient er een specifieke aanpak te zijn voor iedere deelsectie. Afwisselend worden er accenten gelegd op doorstroming en verblijfsfunctie met aandacht voor openbaar vervoer, bereikbaarheid, gebruik voor langzaam verkeer en oversteekbaarheid. Het verder bebouwen van de Bergensesteenweg gebeurt in de daartoe aangeduide en bedoelde zones. Tussen de stedelijke gebiedsdelen worden open ruimtestapstenen gecreëerd. De nog resterende lineaire doorkijken moeten hier maximaal behouden worden. Het karakter van de Bergensesteenweg vereist een grensoverschrijdende aanpak. Voor de gewenste ruimtelijke en verkeerskundige structuur van de Bergensesteenweg kan in overleg met de aanpalende gemeenten en de bevoegde instanties en overheden een streefbeeld worden opgemaakt. Bron: kaart 42: De infrastructurenbundel uit GRS Sint-Pieters-Leeuw
Langsheen het kanaal Brussel-Charleroi ligt de focus hoofdzakelijk op de bedrijvigheid alsook op recreatie. Er wordt in de eerste plaats gestreefd naar de herwaardering en de optimalisering van bestaande bedrijvenzones. Langsheen het kanaal wordt prioriteit gegeven aan watergebonden bedrijvigheid. De kanaalzone kent een historisch gegroeid, gemengd karakter van wonen, werken en open ruimten. De sluiting van een aantal bedrijven en de gefragmenteerde invulling van delen van deze sites heeft geleid tot een ongestructureerd en onderbenut geheel. Een herstructurering is nodig gekoppeld aan een nieuwe ontsluiting van het gebied. Het kanaal wordt geoptimaliseerd als lineaire recreatiezone voor fiets-, skate-, wandel- en joggingactiviteiten, hengelsport, enz. Het kanaal maakt als functionele hoofdroute tevens deel uit van het provinciaal fietsroutenetwerk Vlaams-Brabant. In de reconversie van dit gebied dient aandacht besteed te worden aan het herwaarderen van de woonzones, groenvoorzieningen en herinrichting van het openbaar domein.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
13
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
3.4.
Processen in voorbereiding van gewestelijke RUP’s
3.4.1. Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel (VSGB) Het Vlaamse Gewest is bezig met de afbakening van het VSGB, in uitvoering van het RSV. Op 14.11.2008 werd het definitief eindrapport gepresenteerd.
Het plangebied ligt binnen het deel van Sint-Pieters-Leeuw dat volgens het RSV binnen de afbakening van het VSGB ligt. Meer specifiek valt het binnen het deelgebied ‘de zuidelijke kanaalzone’. 3.4.1.1. Gewenste ruimtelijke structuur Om de gewenste ruimtelijke structuur van deze deelruimte te bekomen, is het cruciaal de diverse activiteiten duidelijk af te bakenen en te streven naar een verhoogde identiteit voor de ruimtelijke fragmenten. Losstaande stedelijke fragmenten dienen te worden samengebonden door een kwaliteitsvolle open ruimtestructuur. Deze groene en agrarische kwaliteiten omkaderen zo de diverse hardere functies ten opzichte van elkaar en tot het omliggend open ruimtegebied. Binnen de herwaardering van deze stedelijke fragmenten moet het kanaal de centrale drager worden. Hierbij is het belangrijk dat bestaande sites zich heroriënteren in de richting van het water en dat vooral nieuwe ontwikkelingen optimaal inspelen op de blauwe kwaliteiten. Het gebruik van water als alternatieve vervoersstructuur wordt hier gefaciliteerd en gestimuleerd. Het plangebied ligt binnen het intermediair gebied tussen de twee economische polen van de zuidelijke kanaalzone, dat in het teken staat van kwalitatief wonen. Het versterken van de bestaande kernen door selectieve verhoging van de bouwlagen, kwalitatieve inbreiding en punctuele verdichting vormt de krachtlijn voor dit stedelijk woonfragment. Naast het uitbreiden van het bestaand aanbod voor wonen wordt vooral ingezet op het verhogen van de woonkwaliteit en dit door het inrichten van aangesloten toegankelijke publieke groenzones en de uitbouw van het concept 'wonen aan het water'. Deelruimten De omliggende grootschalige en waardevolle open ruimte structuur staat onder druk. Een belangrijke doelstelling is dan ook het verbinden van de omliggende open ruimtegebieden. Dit zorgt voor continuïteit, wat vanuit landschappelijk en ecologisch oogpunt essentieel is. Op de schaal van RUP Wilderveld betekent dit specifiek dat toegankelijk groen dient te infiltreren tot diep in het bebouwde weefsel. Op vlak van mobiliteit is een verbeterde toegankelijkheid van bestaande sites een doelstelling. Zij vormt tevens een essentiële randvoorwaarde voor nieuwe ontwikkelingen. Belangrijk is dat vracht- en personenverkeer van elkaar worden gescheiden. De woonkern die binnen het RUP gelegen is, dient met routes voor personenverkeer een vlotte aansluiting te hebben met het op- en afrittencomplex 18 (Ruisbroek). Binnen de zuidelijke kanaalzone bestaan potenties om via kwalitatieve ingrepen diverse bedrijfssites op te waarderen, te herstructureren of zelfs over te gaan tot reconversie. Een kwalitatieve dialoog met de diverse woonkernen en het waardevol open ruimte netwerk is noodzakelijk. Binnen RUP Wilderveld liggen enkele bedrijvenzones langsheen de Bergensesteenweg. Het ontwerp eindrapport VSGB doet uitspraak over de meest noordelijk gelegen bedrijvenzone (Zone K. Albertstraat en Frans Baesstraat). Deze dient opgewaardeerd te worden en kan naast grootschalige detailhandel ook kleinschalige ambachtelijke bedrijven en KMO’s bevatten met een duidelijk gezicht naar N6. Het behoud van deze gemengde activiteiten staat in deze zone voorop. De opwaardering van de ruimtelijke layout van deze site zou de presentatie naar N6 kunnen verbeteren. Het versterken van het woonaanbod met nieuwe ontwikkelingen kan gebeuren door een uiteenlopende waaier van acties en gebiedsgerichte projecten. Er worden vier verschillende types onderscheiden: het versterken van de bestaande woonkernen, het omvormen van oude industriële sites tot nieuwe woonplekken, het wonen aan het water, het wonen aan de open ruimte. Voor RUP Wilderveld is vooral het versterken van bestaande woonkernen van toepassing. Binnen het duurzaam omgaan met de nog resterende open ruimte vormt dit een prioritaire actie inzake wonen. Het bestaande weefsel kan op diverse manieren worden versterkt: selectieve verhoging van het aantal toelaatbare bouwlagen en puntsgewijze verdichting van nog on- of onderbenutte ingesloten open ruimten. Het RUP Wilderveld omvat delen van de kernen van Zuun en Negenmanneke. Door deze via gebiedsgerichte ingrepen en puntsgewijze ontwikkelingen in hun woonfunctie te versterken, zal een grotere herkenbare identiteit verkregen worden. In het afwegingskader met betrekking tot te ontwikkelen gebieden voor woningbouw in de zuidelijke kanaalzone wordt het gebied tussen de Populierenlaan en de E. de Baerdemakerstraat geselecteerd als prioritair te ontwikkelen. D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
14
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
3.4.1.2. Ontwerpend onderzoek Door gebiedsgericht ontwerpend onderzoek kwamen voor de zuidelijke kanaalzone plannen tot stand. Deze doen geen uitspraken voor het gebied binnen de afbakening van het RUP, maar wel over de aangrenzende gebieden. Ze tonen een recreatieve route die een aanknoping moet vinden in RUP Wilderveld. “Vertrekkend vanuit Hoeve Bretonne ontstaat een continue fiets- en voetgangersverbinding die in het noordelijk deel enkele onbebouwde percelen doorkruist waarlangs op niet afgewerkte plekken nieuwe kopwoningen kunnen ontstaan. Ook de toegang van de begraafplaats kan mee worden opgenomen in het langzaam verkeernetwerk dat op deze manier ontstaat.”
Bron: Kaartenbundel (ontwerp) eindrapport VSGB
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
15
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
4.
BESTAANDE RUIMTELIJKE TOESTAND
4.1.
Bestaande ruimtelijke toestand
4.1.1. Plangebied in de omgeving Als deel van de wijk Zuun heeft het plangebied een belangrijke oriëntatie op de Bergensesteenweg met “over” deze barrière de kernen van Zuun en Negenmanneke. Aan de andere zijde van het plangebied vormen het kanaal en de spoorweg een nog grotere barrière ten opzichte van Ruisbroek. Tussen het plangebied en de kern van Ruisbroek ligt het station van Ruisbroek, het enige treinstation in St.-PietersLeeuw. In de nabije toekomst zal het een belangrijk lokaal openbaar vervoerknooppunt worden bij de uitbouw van het Gewestelijke Expres Net (GEN). In dit kader loopt momenteel een onderzoek om de MIVB-tramlijn 55 vanuit Ukkel door te trekken tot aan het station van Ruisbroek. Het metrostation Erasmus in Anderlecht vormt ook een belangrijk knooppunt van openbaar vervoer voor de gemeente Sint-Pieters-Leeuw. Beide knooppunten bieden, mede door een uitgebreid netwerk van buslijnen, een vlotte toegang tot Brussel, een belangrijke tewerkstellingspool voor Sint-Pieters-Leeuw. Het RUP sluit aan bij het kanaal. Er dient rekening gehouden te worden met de verbreding- en moderniseringswerken (de grens van de inname hiervoor wordt uiteraard gerespecteerd en opgenomen in het plan). Gesprekken dienaangaande lieten toe om de belangrijke Groot-Bijgaardenstraat te handhaven. De vallei van de Zuunbeek loopt noordwestwaarts langs de wijk Zuun en dringt ten noorden in de bebouwing van de wijk Negenmanneke ter hoogte van het Wildersportcomplex. Dit is voor Zuun belangrijk als open ruimtegegeven, de wijk wordt via de vallei immers ruimtelijk en functioneel (voet- en fietswegen) verbonden met het westelijke buitengebiedsdeel van Sint-Pieters-Leeuw. Tussen het kanaal en de Bergensesteenweg ligt noordwaarts (buiten RUP) de Industriezone-Noord met watergebonden bedrijvigheid. Waterwegen en Zeekanaal NV onderzoekt hier de uitbouw van een regionaal overslagcentrum (ROC). De nabijheid van de Ring rond Brussel zorgt voor een belangrijke nationale en internationale ontsluiting van de industriële Zennevallei en dus ook het plangebied.
4.1.2. Bestaande ruimtelijke toestand Zie plan bestaande toestand - schaal 1/1000.
Het gebied is ontstaan als woon- en bedrijfsontwikkeling langs de belangrijke lijninfrastructuren (de steenweglinten en het kanaal). Later ontstond de wijk Wilderveld in ‘achterliggende’ verkavelingen. Kenmerkend zijn de gemengde handel, horeca en woonontwikkelingen met bedrijvenconcentraties bij belangrijke kruispunten aan de N6 (Groot-Bijgaardenstraat, Ruisbroeksesteenweg) en in 2de orde aan de Ruisbroeksesteenweg (bij het kanaal en de spoorweg). Een groot deel van het binnengebied is een resterend landbouwgebied (woonuitbreidingsgebied). Deze laatste zone wordt niet in de herziening opgenomen. 4.1.2.1. De zone noord Het meest noordelijke deelgebied ‘Klein-Bijgaarden’ is een uitloper van Negenmanneke met overwegend woonfunctie en enkele winkels en bedrijfjes, vooral bij het kruispunt aan de steenweg. De aanpalende zone meer zuidelijk gelegen, wordt gekenmerkt door KMO’s en nijverheidsgebouwen die hoofdzakelijk georiënteerd zijn op de Bergensesteenweg of het kanaal. Ruimtelijk loopt dit gebied trouwens over in het Industriegebied - Noord aan het kanaal. Hierdoor wordt de woonzone ‘KleinBijgaarden’ gescheiden van Wilderveld.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
16
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
4.1.2.2. De zone zuid De zuidelijke zone ‘Wilderveld’ is gelegen tussen de Bergensesteenweg (west), de Ruisbroeksesteenweg (zuid) en het kanaal. Dit gebied wordt gekenmerkt door zijn woonfunctie met overwegend gesloten bebouwingslinten langs de steenwegen en achterliggend halfopen bebouwing met verschillende onbebouwde gebieden. Tot deze behoren: • het gebied tussen de E. de Baerdemakerstraat en de Populierenlaan; • het binnengebied tussen de Dennenlaan en de Esdoornlaan • het binnengebied tussen de Esdoornlaan en de Platanenlaan met het te herlokaliseren voetbalterrein van SK Zuun en de prefab lokalen van VZW De Poel (mindervaliden) aan de Platanenlaan; • het binnengebied met diepe achtertuinen tussen de Eiklaan en de Ruisbroeksesteenweg; • diverse kleinere bouwpercelen. Aan de Ruisbroeksesteenweg liggen de hoger omschreven gemengde concentraties aan kruispunten (buiten plangebied), met hoofdzakelijk recentere bedrijfsontwikkelingen. Zuidoostwaarts ligt de begraafplaats van Ruisbroek. De woonbuurt heeft relatief veel inwendig groen (lanen, tuinen en enkele groene pleintjes). Anderzijds komen veel inpandige garages voor die door het groeiende aantal meergezinswoningen ontstaan zijn. De open en halfopen bebouwing langs de E. de Baerdemakerstraat doorkruist het gebied. De straat loopt tot aan het kanaal, hier zijn nog enkele bedrijfjes en een leegstaande winkel in kampeerartikelen gevestigd binnen de bebouwing.
4.1.2.3. De linten Op de randen van de verschillende zones zijn de volgende bebouwingslinten herkenbaar: • het woonlint met overwegend gesloten bebouwing langs de Ruisbroeksesteenweg, dat de directe relatie vormt tussen de Bergensesteenweg en de sluis en kern van Ruisbroek; • het gemengde woon- en handelslint langs de Bergensesteenweg met gesloten bebouwing, tussenin komen diverse gebieden voor met ambachtelijke bedrijven, dienstverlening en KMO’s. De overige straten in het gebied verbinden ook het kanaal en de Bergensesteenweg met elkaar maar enkel de Groot-Bijgaardenstraat heeft een belangrijke functie voor het verkeer naar de bedrijven.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
17
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
5.
BESTAANDE JURIDISCHE CONTEXT–EN PLANNINGSCONTEXT
5.1.
Bestaande juridisch–administratieve aspecten
Het gewestplan - Halle-Vilvoorde-Asse (KB. 1977) Zie uittreksel gewestplan op bestemmingsplan - schaal 1/20.000.
industriegebied woongebied woongebied met landelijk karakter woonuitbreidingsgebied gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen (begraafplaats Ruisbroek) ambachtelijke bedrijven of kleine en middelgrote ondernemingen bufferzone bestaande hoofdverkeerswegen (Bergensesteenweg en Ruisbroeksesteenweg)
In het oorspronkelijke gewestplan Halle-Vilvoorde-Asse (1977) werd een reservatiestrook aangeduid. Deze reservatiestrook wordt door een gedeeltelijke gewestplanwijziging (MB 24/07/2000) opgeheven, de ‘onderliggende’ bestemmingen blijven van toepassing (woongebied, bufferzone, ambachtelijke bedrijven of KMO’s en woonuitbreidingsgebied). De oorspronkelijke bedoeling van deze reservatiestrook was de Bergensesteenweg te verbinden met de R0-E19 te Ruisbroek. Plannen van aanleg er is geen algemeen plan van aanleg van kracht er zijn drie bijzondere plannen van aanleg van kracht BPA Wilderveld (K.B. 19.12.1958) Woongebied en gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut (gewestplan) werden omgezet in woongebied, een zone voor lichte, onschadelijke nijverheid en een zone voor openbaar nut (ter hoogte van de begraafplaats). Opmerking: een gebied langs de Bergensesteenweg gelegen tussen de Burgemeesterstraat en de Acacialaan werd uitgesloten en het gebied langs de Baesstraat, in het gewestplan bestemd als ambachtelijke bedrijven en KMO’s is vervallen. Herzieningen: - K.B. 22/08/1961: gedeeltelijke herziening waarbij het gebied langs de Bergensesteenweg, gelegen tussen de Burgemeesterstraat en de Acacialaan, werd uitgesloten. - K.B. 19/11/1968: gedeeltelijke herziening langsheen de Ruisbroeksesteenweg - K.B. 22/10/1971: gedeeltelijke herziening langsheen de Steenweg op Ruisbroek - M.B. 23/09/1982: gedeeltelijke herziening tussen de Platanenlaan en de Eiklaan.
BPA Steenweg op Groot-Bijgaarden (Sint-Pieters-Leeuw) (K.B. 16.06.1959) Woongebied, industriegebied en gebied voor ambachtelijke bedrijven en KMO’s werden omgezet naar woongebied en zone voor nijverheid en ambacht. Herzieningen: - K.B. 19/11/1968: gedeeltelijke herziening voorschriften - K.B. 30/11/1976: gedeeltelijke herziening voorschriften - M.B. 24/04/1984: volledige herziening
BPA Steenweg op Groot-Bijgaarden (Ruisbroek) (K.B. 02.07.57) Woongebied, woonuitbreidingsgebied, woongebied met landelijk karakter, gebied voor ambachtelijke bedrijven of gebieden voor kleine en middelgrote ondernemingen (KMO), bufferzone en gebied voor gemeenschaps-voorzieningen en openbaar nut worden omgezet naar zone voor wonen en ambachtelijke bedrijven, zone voor begraafplaats en tuin- en landbouwgebied
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
18
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Herzieningen: - K.B. 14/08/59: gedeeltelijke herziening voorschriften - K.B. 28/10/ 1960: gedeeltelijke herziening voorschriften - M.B. 12/05/1981: volledige herziening - M.B. 19/04/1995: gedeeltelijke herziening (voor het deel ten zuiden van de E. de Baerdemakersstraat) Onderstaande kaart geeft een eigen verwerking van de verschillende BPA’s samen weer die momenteel op dit plangebied van toepassing zijn.
Hogere ruimtelijke uitvoeringsplannen Er is geen hoger ruimtelijk uitvoeringsplan van kracht D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
19
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
5.2.
Bestaande juridisch-technische aspecten
Rooilijnplannen Rooilijnplan KB 01/04/1906 voor de Ruisbroeksesteenweg. Rooilijnplan voor de N6-Bergensesteenweg (ontwerpplan januari 1967). Roolijn kanaal Charleroi-Brussel (Moderniseringswerken voorontwerp juni 1998). Bestaande wegenis Gewestwegen: N6 - Bergensesteenweg (secundaire weg type III) Buurtwegen: F. Baesstraat (nr. 119), E. de Baerdemaekersstraat (voormalige voetweg nr. 10), Ruisbroeksesteenweg (nr. 9) (lokale verbindingsweg), Groot-Bijgaardenstraat (nr. 2 en 118), Acacialaan, Parkplein, Olmenlaan, Burgemeesterstraat, Eiklaan, Platanenlaan, Esdoornlaan, Dennenlaan, Laurierplein, Verminktenstraat, Generaal Lemanstraat, Beukenlaan, Notelarenlaan, Wilgenlaan, Palmenlaan, Populierenlaan, P. De Boeckstraat, Vaartlaan. Voetwegen: nr. 118. Door verbredingen zijn de overige voetwegen ingericht als buurtweg (door de oude BPA’s). Bestaande waterlopen In het gebied komen volgens de atlas geen waterlopen voor. De waterscheiding tussen Zuunbeek en Zenne loopt noordzuidwaarts parallel met de Bergensesteenweg door het BPA (plateaugronden). Het grootste gedeelte van het terrein helt af naar het oosten (Zennevallei). Het kanaal Charleroi-Brussel (klasse IV-B) dat de oostgrens vormt van het BPA, doorkruist deze hellinggronden naar de Zenne en zijbeken.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
20
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
5.3.
Bestaande vergunningen
Vergunde verkavelingen nr plan bestaande toestand / grafisch plan
referentie stedenbouw
datum goedkeuring
wijz. 1
1
**
12/08/1982
2
**
27/12/1974
3
**
25/06/1956
4
**
29/01/1960
5
**
11/02/1954
6
**
19/12/1958
7
**
1/09/1977
8
**
7/10/1961
9
**
30/05/1985
10
**
1/12/1983
11
**
**/**/1956
12
**
18/10/1956
13
**
25/02/1959
14
**
26/09/1955
15
284/GL/12
21/01/1981
16
**
19/10/1955
17
**
16/09/1976
2/12/1982
18
**
8/07/1977
8/03/1979
19
284/GL/70
27/05/1960
20
**
21/08/1992
21
284/GL/19
24/05/1963
22
**
1/05/1957
23
284/GL/307
8/04/1993
24
**
2/05/1957
25
**
17/09/1978
26
284/GL/48
4/06/1965
27
**
5/04/1990
28
284/VK/305
19/06/1995
29
**
**/**/****
30
**
21/12/1994
31
284/V/352
18/10/1994
32
284/AB/5950
12/05/1981
33
**
16/04/1994
34
**
10/11/1994
35
1998/00019/VK
2/11/1992
36
**
16/09/1976
37
284/FL/S
10/11/1965
38
2/248/AB/6862/88
10/11/1988
39
BPA nr.2
21/11/1974
40
284/GL/149
11/09/1970
41
2002/00008/VK
13/05/2002
42
**
4/09/1978
43
**
29/06/1987
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
wijz. 2
25/06/1982
16/03/1973
21/12/1976
3/11/1961
21
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
5.4.
Relevante wetgeving, studies en plannen
5.4.1. Landschapsatlas1
De landschapsatlas geeft aan waar de historisch gegroeide landschapsstructuur tot op vandaag herkenbaar gebleven is en duidt deze aan als relicten van de traditionele landschappen. Het RUP Wilderveld ligt niet in of nabij een ankerplaats of relictzone.
5.4.2. Natuurdecreet Door middel van het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (21 oktober 1997) legt het Vlaamse Parlement de wetten en regels vast die betrekking hebben op de Vlaamse natuur. De basisdoelstellingen van het decreet zijn de bescherming, de ontwikkeling, het herstel en het beheer van de natuur. In een specifiek gedeelte van het decreet wordt het gebiedsgericht beleid van de Vlaamse Overheid geregeld. Er worden regels vastgelegd betreffende het VEN (Vlaams Ecologisch Netwerk), het IVON (Integraal Verwevend en Ondersteunend Netwerk), de natuurreservaten, de speciale beschermingszones (SBZ: Habitatrichtlijngebieden en Vogelrichtlijngebieden), verwerving van terreinen, natuurinrichting en natuurrichtplannen. Het plangebied is niet gelegen binnen één van de zones zoals aangeduid in het decreet en latere wijzigingen.
5.4.3. Plannen voor het kanaal 5.4.3.1. Strategisch beleidsplan voor het Kanaal naar Charleroi (juni 2003) Het strategisch beleidsplan moet een verdere ontwikkeling van de waterweg en zijn omgeving op langere termijn efficiënt, geïntegreerd en zo transparant mogelijk maken. Voor de verdere ontwikkeling van het Kanaal worden volgende multifunctionele doelen vooropgesteld: - een optimale ruimtelijk-economische benutting van de waterweg en de omgeving; - het bevorderen van het kanaal als vervoersas van interregionaal niveau; - het realiseren van een duidelijke meerwaarde van het kanaal voor de regio; - het bijdragen tot de ontwikkeling van de gemeenten Drogenbos, Sint-Pieters-Leeuw, Beersel en Halle; - het versterken van ruimtelijk-economische samenhang in een versnipperd en deels verouderd gebied; - het bijdragen tot een betere mobiliteit; - het versterken van de landschappelijke, natuurlijke en recreatieve structuur; - het verhogen van de kwaliteit van de leef- en werkomgeving; - het instandhouden van de waterafvoerende functie.
1
De landschapsatlas werd uitgegeven door het Ministerie Vlaamse Gemeenschap, LIN, AROHM, Afdeling Monumenten en landschappen, OC GIS Vlaanderen en dateert van 31.03.2001. 22 D+A Consult RUP Wilderveld – Toelichtingsnota Gemeente Sint-Pieters-Leeuw versie GR1 – juni 2010
Hieruit worden drie beleidslijnen getrokken waarbij telkens een element van de beoogde multifunctionaliteit wordt belicht. Met betrekking tot Sint-Pieters-Leeuw worden binnen elk van deze beleidslijnen enkele opties genomen en acties voorgesteld.
Het kanaal als interregionale vervoersas binnen een veelzijdig economisch concentratiegebied De primaire functie van het kanaal blijft het vervoer over water. Nieuwe watergebonden economische functies kunnen een locatie aan het kanaal krijgen terwijl bestaande bedrijventerreinen moeten worden geherwaardeerd. Voor het vervullen van de functie van een klasse IV-B kanaal (schepen tot 1350 ton) dient op het kanaal een minimale vrije hoogte van 7 meter te worden gerealiseerd. In het kader van de uitbouw van het kanaal als regionale vervoersas wordt geopteerd voor het uitbouwen van een ROC (Regionaal Overslag Centrum). De Siporex-site en de site ten noorden van Lot komen hiervoor in aanmerking. In de provincie Vlaams-Brabant wordt ook gezocht naar een locatie voor overslag van afval. De Siporex-site wordt gezien als meest geschikte locatie voor het afval-ROC. Het kanaal als pleisterplaats voor innovatie Het kanaal en omgeving moeten ruimte bieden aan recreatie, toerisme, cultuur en nieuwe energie. Op een selectief aantal plaatsen kunnen de kanaaloevers stedenbouwkundig en architecturaal benut worden bij de ontwikkeling van nieuwe woon- en werklocaties. Hoofdzakelijk in aansluiting op of bij de nabijgelegen stationsomgevingen worden zones voor waterfrontontwikkeling aangeduid. Ten oosten van het RUP wordt zo’n zone geselecteerd. Het kanaal als landschappelijke en natuurlijke schakel In het noordelijk deel krijgt het kanaal een parkfunctie toebedeeld waar het landschappelijk element (visueel beeld) primeert op de natuurlijke kwaliteit. In de stedelijke omgeving heeft dit ‘groen’ een beperkte ecologische waarde maar creëert een sterk positieve impact op de perceptie van de omgeving.
Het plangebied behoort tot het pilootproject herwaardering Noord. Het gebied sluit direct aan bij het stedelijk gebied Brussel met grootstedelijke functies en hoge dichtheden. In dit onderdeel van de kanaalzone wordt vooral de nadruk gelegd op de rol als interregionale vervoersas. Hieronder worden nog enkele relevante acties weergegeven voor het plangebied: - modernisering van het kanaal; - een onderhoud- en moderniseringsprogramma van de sluizen; - opmaak van een herwaarderingsprogramma voor “Pilootproject herwaardering werklocatie Drogenbos – Sint-Pieters-Leeuw”.
5.4.4. Mobiliteitsplan (2003) Het mobiliteitsplan van Sint-Pieters-Leeuw werd definitief conform verklaard door de provinciale auditcommissie Vlaams-Brabant d.d. 29 april 20032. Langs de N6 loopt een bovenlokale functionele fietsroute (fietscorridor); langs de linkerzijde van het kanaal loopt een non-stop hoofdroute. Langs de Ruisbroeksesteenweg ligt een bovenlokale functionele fietsroute. Op de Gr.-Bijgaardenstr. en op de E. de Baerdemakerstr./F.Baesstr. lopen lokale functionele fietsroutes. Op de E. de Baerdemakerstraat /F.Baesstr. is eveneens een lokale fietsroute gesitueerd, het zuidelijkste deel van de Gr.-Bijgaardenstr. maakt onderdeel uit van een bovenlokale fietsroute. Voor het plangebied worden tevens maatregelen ter verbetering van de verkeersleefbaarheid voorgesteld: • de oversteekplaatsen op de N6 ter hoogte van de Ruisbroeksesteenweg, ter hoogte van de E. Baesstraat en ter hoogte van de Groot-Bijgaardenstraat moeten veiliger en comfortabeler gemaakt worden. In het mobiliteitsplan wordt een concept voor de ontsluiting van het vrachtverkeer voorgesteld. De gemeente Sint-Pieters-Leeuw is een voorstander om deze problematiek vooreerst bovenlokaal aan te pakken. In aanvulling op de wegencategorisering worden een aantal routes geselecteerd die bij prioriteit dienen gevolgd te worden door het vrachtverkeer. Deze routes zorgen voor een directe ontsluiting naar het hoofdwegennet, waarbij de kernen maximaal gevrijwaard worden van vrachtverkeer.
2
D+A Consult. Mobiliteitsplan Sint-Pieters-Leeuw, 2003.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
23
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Om conflicten met vrachtwagenverkeer op de N6-Bergensesteenweg (geselecteerd als secundaire weg type III) en in de verblijfsgebieden te vermijden, worden volgende opties vooropgesteld om de noordelijke tewerkstellingszones te ontsluiten: • de zone tussen N6 en kanaal: via een intern ontsluitingssysteem kan deze zone langs de N6 ontsloten worden naar oprit 16 van de R0. In kader van de reconversie van deze zone kan een intern ontsluitingssysteem ontwikkeld worden voor de bestaande en nieuw te vestigen activiteiten. • de zone tussen de N6 Brussel – Bergen / Groot-Bijgaardenstraat / E. Ghijsstraat : via de route Golden Hopestraat – V. Van Paepeghemstraat – E. Ghijsstraat kan deze zone voorlopig naar de N6 ontsloten worden. Op termijn kan deze zone via voormeld intern ontsluitingssysteem ontsloten worden. De conformverklaring van een mobiliteitsplan blijft 5 jaar geldig. Daarna moet het mobiliteitsplan herzien worden door middel van een sneltoets. Deze werd uitgevoerd en op 13 mei 2008 goedgekeurd door de PAC. In de sneltoets geeft de gemeente aan spoor twee te volgen: het verbreden en verdiepen van het bestaande mobiliteitsplan. Binnen dit vernieuwde mobiliteitsplan zal de streefbeeldstudie van de N6 verder worden uitgewerkt.
5.4.5. Regionet Brabant-Brussel Onder de coördinatie van de gouverneur van de Provincie Vlaams-Brabant werden het GEN en het BBNet geïntegreerd tot een coherent RegioNet Brabant-Brussel. In december 2002 werd het strategisch plan voor de realisatie van het RegioNet Brabant-Brussel voorgesteld. Het strategisch plan voor de realisatie van dit RegioNet zal bepalend zijn voor de acties en investeringen die de komende 10 à 15 jaar zullen genomen worden op het vlak van openbaar vervoer in Vlaams-Brabant en aangrenzende provincies/gewesten. Het GEN (Gewestelijk Expresnet) is een openbaar vervoersconcept voor het verzekeren van de verplaatsingen van de grote periferie (een zone van 30 km rond Brussel) naar Brussel-Hoofdstad. Anno 2002 omvatte het GEN 9 treinlijnen en 5 buslijnen3. Dit GEN-concept werd met het BB-Net (Brabant-Brussel-Net)4 verder verfijnd door de Provincie VlaamsBrabant. Terwijl het GEN een radiale gerichtheid op Brussel kent, legt het BB-Net meer de nadruk op tangentiële verbindingen binnen de provincie Vlaams-Brabant. De lijnen van het BB-Net werden integraal opgenomen in het RegioNet Brabant-Brussel. Het RegioNet Brabant-Brussel bestaat (voorlopig) uit 12 spoorlijnen, 13 snelbuslijnen en 8 te onderzoeken snelbuslijnen. Op grondgebied Sint-Pieters-Leeuw worden volgende lijnen geselecteerd: • treinexploitatie: lijn S3 Halle-Diest/Aarschot • treinexploitatie: lijn S7 Ath/Soignies-Dendermonde • te onderzoeken snelbuslijn S26 Halle-Brussel: de meerwaarde wordt afgewogen met de voorgestelde snelbuslijn S18 (Halle-Wolvertem), de treinverbinding S3 en S7 (beide maken gebruik van de spoorlijn 96 tussen Halle en Brussel) en het potentieel in de kanaalzone; • snelbusexploitatie: lijn S18 Halle-Wolvertem met halte in Sint-Pieters-Leeuw en in KleinBijgaarden.
5.4.6. Fietsroutenetwerk provincie Vlaams-Brabant Op 20 april 2004 keurde de provincieraad van Vlaams-Brabant in het functioneel en recreatief fietsroutenetwerk goed. Voor de omgeving van het BPA zijn relevant: Functionele fietsroutes • Bergensesteenweg en Ruisbroeksesteenweg (Sint-Pieters-Leeuw en Drogenbos); • non-stop functionele hoofdroute langs kanaal; • woonkernen en stations (o.a. Ruisbroek);
3 4
NMBS, Een GEN-project voor Brussel, september 2000; NMBS, Een GEN-project voor Brussel, januari 2002, pp. 11 CD-rom Provincie Vlaams-Brabant, Eindrapport BB-Net, 2001.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
24
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Recreatief fietsroutenetwerk: • op een deel van de Groot-Bijgaardenstraat (in de deelgemeente Ruisbroek) loopt een recreatieve fietsroute. Er wordt aansluiting gezocht met parken, recreatiegebieden en aantrekkingspolen, woonkernen en stations. Ter hoogte van de sluis (ten zuidoosten van het plangebied) is een verknoping van de non-stop hoofdroute langs het kanaal, de recreatieve fietsroute langs de Gr.-Bijgaardenstraat in aansluiting op het station voorzien.
5.4.7. Herinrichting van de Bergensesteenweg – Streefbeeld N6 Halle
De studie ‘Streefbeeld N6 Halle’ van het Vlaamse Ministerie, Administratie Wegen en Verkeer (versie 3, juni 2005 – Ontwerp streefbeeld) geeft volgende elementen aan die betekenis hebben voor RUP Wilderveld uitbreiding Groot-Bijgaarden: Op macroniveau: • RO als ontsluitingsas voor Brussel; • Inbouwen van filters op de N6; • N6 als openbaar vervoertraject (secundaire weg type III); • Vrachtverkeer naar RO; • Gedifferentieerde aanpak voor 3 segmenten. De verkeerskundige benadering van de Bergensesteenweg zal tweevoudig zijn: enerzijds moet er een globale aanpak zijn om de verkeersproblematiek niet af te wentelen op de lokale wegen en anderzijds dient er een specifieke aanpak te zijn voor iedere deelsectie. Afwisselend worden er accenten gelegd op doorstroming en verblijfsfunctie met aandacht voor openbaar vervoer, bereikbaarheid, gebruik voor langzaam verkeer en oversteekbaarheid. Om de verkeersleefbaarheid te verbeteren vormen de ontmoediging van het doorgaand verkeer (sluipverkeer) en het weren van het vrachtverkeer naar bedrijventerreinen cruciale maatregelen. D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
25
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Op microniveau valt het plangebied binnen segment 1 tussen Anderlecht en kruispunt N6 x Grensstraat / E. Vandersteenenstraat (richting Lot). Dit houdt in dat de N6 kenmerken van een overgangsgebied tussen het stedelijke en het lokale niveau vertoont. Belangrijk hierbij zijn volgende concepten: • N6 als bovenlokaal schakelelement; • Aandacht voor verkeersleefbaarheid, verblijfskwaliteit en doorstroming OV; • Vermijden van ruimtelijke ontwikkelingen ontsluitend via de N6; • Zichten waar kan, buffering waar moet. 5.4.7.1. N6 als openbaar vervoersas Zowel lokale als bovenlokale busverbindingen krijgen optimale doorstromingskansen door zoveel mogelijk vrije busbanen te voorzien. In segment 1 gebeurt dit als volgt: Noordelijk deel tot Wittouckstraat Vanaf het kruispunt met de E. Ghijsstraat /Koning Albertlaan/Groot-Bijgaardenstraat tot aan de G Wittouckstraat: • twee rechtsliggende busbanen Zuidelijk deel vanaf Wittouckstraat Op het deel vanaf G. Wittouckstraat tot P. Basteleusstraat / Ruisbroeksesteenweg: • één rechtsliggende vrije busbaan in de richting van Brussel. De verkeerslichten ter hoogte van de G. Wittouckstraat dienen aangepast te worden ten voordele van het openbaar vervoer. 5.4.7.2. Vrachtverkeer Om de N6 te ontlasten van vrachtverkeer dient het vrachtverkeer zoveel mogelijk geweerd en vanaf de regionale bedrijventerreinen rechtstreeks – via een te realiseren brug over het kanaal - naar de RO omgeleid. 5.4.7.3. Wegprofielen De N6 wordt geselecteerd als route voor uitzonderlijk vervoer. Vanaf de gemeentegrens Anderlecht – Sint-Pieters-Leeuw tot het kruispunt N6 x N28 wordt de N6 aangeduid als categorie R2 voor uitzonderlijk vervoer met een draagvermogenklasse tussen 180 T en 240T en een minimumhoogte van 5 meter. Ook enkele kruisende wegen zijn opgenomen als reisweg voor uitzonderlijk vervoer. De Ruisbroeksesteenweg behoort tevens tot de categorie R2 voor uitzonderlijk vervoer, met een draagvermogenklasse tussen 120 T en 180T en de minimumhoogte kleiner dan 5 meter. Volgende rijbaanbreedtes worden bepaald voor het streefbeeld N6: Aantal rijstroken
Wegencategorisering
Snelheidsregime
Uitzonderlijk vervoer
Breedte rijweg
(Breedte) ventwegen
vanaf E Ghijsstraat tot G. Wittouckstraat
2x1
Sec III
50 km/u
R2
3,25
Geen
vanaf G. Wittouckstraat tot de Ruisbroeksesteenweg
2x1
Sec III
50km/u
R2
3,25
Geen
weggedeelte
Voor het gedeelte ten noorden van de G. Wittouckstraat worden twee rechtsliggende busbanen voorzien. Ten zuiden van de G. Wittouckstraat wordt één rechtsliggende vrije busbaan voorzien in de richting van Brussel. 5.4.7.4. Parkeerstroken Afhankelijk van de activiteiten die zich langsheen de N6 bevinden wordt al dan niet langsparkeren voorzien. Vanaf E Ghijsstraat tot Ruisbroeksesteenweg wordt langsparkeren enkel langs de oostelijke zijde van de N6 voorzien. Er zullen groenaanplantingen aangebracht worden op de parkeerstro(o)k(en), gelegen aan de buitenzijde van de weg. 5.4.7.5. Fiets- en voetgangersverkeer In segment 1 worden fietspaden verhoogd aangelegd tussen de parkeerstrook en de voetpaden. De langsparkeerstrook fungeert als buffer voor de fietser en het doorgaand verkeer. Op bepaalde delen van segment 1 wordt slechts aan één zijde langsparkeren voorzien. Hier zal het fietspad aanliggend verhoogd aan de rijweg gesitueerd zijn. D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
26
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
5.4.7.6. Langzaam verkeer over de weg voor opheffen van barrièrewerking Specifiek in verblijfsgebieden zoals segment 1 worden, naast 2 x 1 rijstroken (dus kortere oversteekafstanden) en snelheidsremmende maatregelen, middenbermen aangelegd waardoor kruispunten voor langzaam verkeer als gefaseerde oversteken kunnen ingericht worden wat de veiligheid verhoogd en bovendien snelheidsremmend is. 5.4.7.7. Overzicht maatregelen Noordelijk deel tot Wittouckstraat Vanaf het kruispunt met de E. Ghijsstraat / Koning Albertlaan / Groot-Bijgaardenstraat tot aan de G Wittouckstraat wordt in het toekomstige wegbeeld een profiel aangehouden met twee rijstroken, twee rechtsliggende busbanen, één langsparkeerstrook aan de oostzijde en aanliggende verhoogde fietspaden en voetpaden. Ter hoogte van Kriek Bellevue wordt de parkeerstrook onderbroken, de vrijgekomen ruimte zal ingenomen worden voor het creëren van keerpunten. Zuidelijk deel vanaf Wittouckstraat Op het deel vanaf G. Wittouckstraat tot P. Basteleusstraat / Ruisbroeksesteenweg worden in het toekomstig profiel 2x1 rijstroken voorzien en één rechtsliggende vrije busbaan in de richting van Brussel. Aan de oostzijde wordt langsparkeren voorzien. Fiets- en voetpaden worden aanliggend verhoogd aangebracht. De verkeerslichten ter hoogte van de G. Wittouckstraat dienen aangepast te worden ten voordele van het openbaar vervoer. Voor het kruispunt t.h.v. de P. Basteleustraat x Ruisbroeksesteenweg x Coevoetstraat wordt een rotonde voorgesteld. Indien er plaatsgebrek is voor het realiseren van de rotonde kan geopteerd worden voor een verkeerslichteninstallatie met keermogelijkheden. Voorgestelde aansluitingen binnen het plangebied. Groot-Bijgaardenstraat: E. de Baerdemakerstraat: Dennenlaan: Palmenlaan: Dennelaan: Laurierplein: Verminktenstraat: Olmenlaan:
met bestaande kruispunten langsheen de Bergensesteenweg N6 éénrichtingsstraat vanaf de N6-Bergensesteenweg tweerichtingsstraat tweerichtingsstraat éénrichtingsverkeer richting Laurierplein tweerichtingsstraat éénrichting van op de N6 ter hoogte van de Palmenlaan eénrichting naar de N6 ter hoogte van de Dennelaan. afgesloten ter hoogte van de N6 –Bergenseteenweg tweerichtingsstraat
De hierboven vermelde opties genomen in het streefbeeld worden verwerkt in de genomen planopties van het RUP Wilderveld. De haalbaarheid van de streefbeeldstudie wordt niet ondermijnd door de ontwikkelingsvisie van dit RUP. 5.4.7.8. Studieopdracht betreffende de aanleg van bob’s op de Bergensesteenweg inclusief de volledige herinrichting van de N6 tussen de Groot-Bijgaardenstraat en de Burgemeesterstraat te Sint-Pieters-Leeuw
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
27
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
28
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
5.4.8. Gemeentelijk natuurontwikkelingsplan Het Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan werd goedgekeurd in januari 1997 door AMINAL, afdeling Natuur in het kader van het milieuconvenant. In het GNOP wordt gesteld dat in de hele gemeente (ook in de bebouwde delen) kleine landschapselementen beschermd, hersteld of aangeplant moeten worden. Bovendien kan een erfbeplantingsactie (of beplantingen met schermgroen) in het kader van het GNOP een betere integratie van bedrijven in het omliggende landschap bewerkstelligen. Deze erfbeplantingen worden met streekeigen bomen, hoogstamfruitbomen en struiken uitgevoerd. Voor de omgeving van het kanaal wordt vanuit het GNOP 'uitbreiding en omvorming van beplantingen' als actie naar voor geschoven.
5.4.9. Inventaris onbebouwde percelen – provincie Vlaams-Brabant Dit rapport werd door de provincie Vlaams-Brabant opgemaakt op basis van de inventaris onbebouwde percelen. Het rapport geeft op basis van de kadasterplannen van 2001 een schatting van het potentieel (berekend) aanbod onbebouwde percelen. Er werd hierbij geen rekening gehouden met onbebouwde percelen in verkavelingen of met BPA’s. Uit het rapport blijkt dat: • er een behoefte is van 784 bijkomende woongelegenheden in de periode 2001 – 2010; • er vanuit het RSV (planperiode 1992-2007) een resterende taakstelling van 1106 wooneenheden is voor de periode 2002-2007; • er in de periode 2001-2010 zonder specifieke maatregelen 416 bouwmogelijkheden zullen gerealiseerd worden; • er in de periode 2001-2007 (resterend deel van de planperiode van het RSV) zonder specifieke maatregelen 277 bouwmogelijkheden zullen gerealiseerd worden; Dit betekent dat er voor de periode 2001-2010 een tekort is van 368 wooneenheden. Voor het resterende deel van de planperiode van het RSV (2001-2007) is er zelfs een tekort van 829 wooneenheden. Conclusie Zowel uit de woonbehoefte-analyse van de gemeente (volgens de gesloten bevolkingsprognose) als uit het rapport ‘Inventaris onbebouwde percelen’ van de provincie Vlaams-Brabant blijkt dat het aanbod van bouwmogelijkheden niet toereikend is om te voldoen aan de vraag van de eigen bevolking. Hierbij komt ook dat Sint-Pieters-Leeuw een grote inwijking kent. De gemeente zal dus de nodige initiatieven moeten nemen om voldoende bouwrijpe percelen ter beschikking te kunnen stellen. Mogelijke initiatieven zijn: • het bouwrijp maken van ingesloten binnengebieden; • het aansnijden van woonuitbreidingsgebieden;
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
29
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
6.
RUIMTELIJKE KNELPUNTEN EN POTENTIES
6.1.
Knelpunten •
• • • •
• • • •
• • • •
6.2.
De planologisch-juridische context ontbreekt voor diverse bestaande en geplande voorzieningen. Enkele bedrijven liggen niet in een geëigende bestemming, herwaardering van bedrijfspanden en een zone voor openbaar nut naar woonbestemmingen noodzaken een bestemmingswijziging. De leefbaarheid langs de Bergensesteenweg komt in het gedrang door het ontbreken van een verkeersveilige en verkeersleefbare inrichting. Bovendien is er op deze weg dikwijls sprake van filevorming. De toegangen van de Bergensesteenweg naar het achterliggende woonweefsel zijn niet als overgangsruimte ingericht. De ruimte van de Bergensesteenweg en het woonweefsel vloeien in elkaar over zonder dat de toegangsfunctie ruimtelijk voelbaar is. De Bergensesteenweg staat als een barrière tussen Wilderveld en de kern van Zuun. Meerdere bedrijven hebben een rechtstreekse ontsluiting op de Bergensesteenweg (secundaire weg type III), wat plaatselijk de verkeerssituatie bemoeilijkt. Ook is een alternatieve ontsluiting van de zone voor nijverheid nodig zodat het vrachtverkeer niet via de N6, laat staan via de lokale wegen moet rijden. Door leegstand en/of verouderde bebouwing dringt zich her en der een duurzame oplossing op, dit zowel voor bedrijfsruimten (bijvoorbeeld in de Groot-Bijgaardenstraat) als voor woonvoorzieningen. Door de geplande verhuis van het voetbalterrein aan de Platanenlaan komt dit binnengebied gedeeltelijk vrij. Hier dringt zich een ruimtelijke oplossing op. Voor de bestaande Colruytwinkel is een bestemmingswijziging nodig van ambachten en kmo's naar winkel. De winkel heeft ook nood aan uitbreiding. Rekening houdend met hoger opgesomde punten dringt zich een herstructurering en opwaardering van het gebied op, zowel voor wat betreft de bestaande en nieuwe woongebieden, bedrijvenzones en gemeenschapsvoorzieningen als voor de openbare ruimte en groenstructuur. De buffering tussen wonen en werken vraagt hierbij specifieke aandacht. Het ruimtegebruik in de wijk Wilderveld is op sommige plaatsen niet optimaal, waardoor het er aan karakter en identiteit ontbreekt. De open ruimtestructuur in het woonweefsel is momenteel erg verbrokkeld. Ook dit speelt de kwaliteit van de wijk parten. De verkeerssituatie in het woongebied dient herbekeken te worden opdat een vlotte ontsluiting mogelijk is. Er is vanuit het gemeentelijk structuurplan voor Sint-Pieters-Leeuw een woonbehoefte naar voren gekomen.
Potenties • • • •
•
•
De verweving wonen / werken in het gebied is gunstig voor de leefbaarheid van de wijk. De wijk Wilderveld biedt nog voldoende ruimte voor de versterking van het woongebied, zowel qua woondichtheid als karakter. De Bergensesteenweg is een belangrijke drager van het openbaar vervoer in de streek en de talrijke aanliggende bedrijven zijn via de N6 gemakkelijk bereikbaar. Dit gegeven is in het plangebied belangrijk voor de woon- en werkkwaliteit. Het station van Ruisbroek, de openbare vervoerlijn (OV-lijn) op de Ruisbroeksesteenweg en de aansluiting op de OV-lijn langs de Bergensesteenweg vormen een belangrijke ontsluitingsmogelijkheid zowel voor het plangebied zelf als voor de gemeente Sint-PietersLeeuw in zijn geheel. De bestaande woonwijken hebben een goede woonkwaliteit door de rust en aantrekkelijkheid van het gebied, de verdere uitbouw en versterking van dit woongegeven dient aangegrepen om de overgang met de bedrijven te structureren (buffers, bufferende gebouwen, …). Het terrein rond Wilderveld helt af naar het kanaal. Een toekomstige woonontwikkeling kan goed afgestemd worden op het kanaal als ruimtelijk 'waterelement' met pal daarachter het station en de kern van Ruisbroek. Zo ontstaat een oost - westelijke as tussen de kernen.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
30
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
•
De door het eindrapport VSGB voorgestelde recreatieve as, kan aansluiting vinden in het RUP.
7.
ONTWIKKELINGSVISIE
7.1.
Doelstellingen
Volgende doelstellingen concretiseren de visie van het structuurplan: 1. Het versterken van het woonweefsel met een geoptimaliseerd ruimtegebruik opdat de woonwijken meer karakter en een duidelijkere identiteit krijgen. 2. Het structureren van de Bergensesteenweg, zowel ter bevordering van de verkeersveiligheid en de leefbaarheid als van de bedrijvensites langsheen de steenweg. 3. De barrièrewerking van de Bergensesteenweg op een aantal plaatsen breken zodat de link tussen het plangebied en de kernen Zuun en Negenmanneke versterkt wordt. 4. Het behouden van een verweving tussen wonen en werken conform de opties in het gemeentelijk structuurplan. 5. De open ruimte structuur in het woonweefsel versterken zodat er meer ‘structuur’ ontstaat, die de woonkwaliteit enkel zal doen toenemen 6. Woongebied vlot ontsluitbaar maken naar de R0 (op- en afrittencomplex 18 te Ruisbroek). 7. Het plangebied inbedden in zijn omgeving, zowel voor de bereikbaarheid voor gemotoriseerd verkeer als voor de langzame verkeersverbindingen 8. De woonbehoefte die duidelijk uit het gemeentelijk structuurplan naar voren komt, tegemoet komen door een invulling van de binnengebieden. Hierbij wordt rekening gehouden met de ligging in stedelijk gebied.
7.2.
Visie
Het plangebied geeft globaal een verbrokkeld beeld. Braakliggende percelen en leegstaande gebouwen maken dat het karakter van de buurt op sommige plaatsen te wensen overlaat. Om meer samenhang te bekomen en het gebied een duidelijkere identiteit te geven, werd een selectie gemaakt van een aantal binnengebieden. De invulling hiervan zal dienen om het woonweefsel te versterken. Hierbij zal veel aandacht gaan naar de open ruimte, in aansluiting op de groenomsingeling Zuun.
7.3.
Ruimtelijke concepten
Verankering in de omgeving 1. Relatie met de kernen over N6 en kanaal 2. Relatie met het kanaal 3. Langzaam verkeer verbindingen in combinatie met de omliggende open ruimte (groenomsingeling van Zuun)
1.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
2.
3.
31
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Versterking van binnenuit 1. Invullen van binnengebieden 2. Vervolledigen van de wijkontsluiting 3. De uitbouw van een groennetwerk dat de woonkwaliteit ten goede zal komen 4. Pleinen langsheen de N6 als ankerpunten voor oversteekruimtes naar de woonkernen Zuun en Negenmanneke
1.
2.
3.
4.
Bergensesteenweg en Ruisbroeksesteenweg als dragers van functies
7.4.
Gewenste ruimtelijke structuur
In het gebied zal, uitgaande van de structuurplannen en het VSGB, een stedelijk gebiedbeleid gevoerd worden. Hierbij ligt de nadruk op ontwikkeling, concentratie en verdichting.
Bron: Kaartenbundel (ontwerp) eindrapport VSGB
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
32
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Een recreatieve as die vanuit het ontwerpend onderzoek in het kader van het VSGB tot stand kwam, zal doorgetrokken worden doorheen het RUP. Deze as zal de ‘kapstok’ zijn waaraan een groenstructuur en nieuwe (inbreidings)projecten worden opgehangen. Dit zal gebeuren op maat van de bestaande woonbuurt, waarbij gelijktijdig het aangenaam en groen woonklimaat behouden en versterkt wordt door o.a. een gepaste inwendige verkeerscirculatie te ontwerpen met pleinstructuren en voldoende openbaar groen en tuinen te voorzien.
7.4.1. Wonen Vanuit de woonbehoeftestudie in het kader van het GRS en de ‘Inventaris onbebouwde percelen’ (Prov. Vlaams-Brabant) blijkt dat er voor de periode 2008-2013 lokale woonbehoeften zijn voor de deelgemeenten Sint-Pieters-Leeuw en Ruisbroek. Het plangebied voorziet in de verdere ontwikkeling van een deel van de woonomgeving van Zuun en Negenmanneke. De kerngebieden worden versterkt door het gericht verhogen van bouwlagen en vooral door de realisatie van inbreidingsprojecten. Zo kan een projectmatige en gefaseerde woonontwikkeling met aandacht voor én aansluitend bij de bestaande woonomgeving gebeuren. In de kerngebieden (buiten plangebied) kunnen projectmatig hogere dichtheden gerealiseerd worden gemengd met de diverse kernvoorzieningen. In de ‘woonranden’ (o.a. plangebied) kunnen zo stedelijke dichtheden gehanteerd worden met behoud en de versterking van het aanwezige ‘groene’ karakter. Dit gegeven kadert in de aansluiting op de groenomsingeling van Zuun, waarbij het tuinkarakter een essentieel onderdeel vormt. 7.4.1.1. Onderzoek binnengebieden Binnen het plangebied werden de verschillende binnengebieden onderzocht op de mogelijkheid tot inbreiding. Enkele binnengebieden waren te klein, te grillig van vorm of te moeilijk ontsluitbaar, waardoor deze werden uitgesloten. Zo o.a. de binnengebieden Notelarenlaan – E. de Baerdemakerstraat en Dennenlaan – Beukenlaan. De binnengebieden die wél geselecteerd werden, zijn: 1. Binnengebied tussen de Dennenlaan (Laurierplein) en de Esdoornlaan 2. Binnengebied tussen de Esdoornlaan en de Platanenlaan 3. Binnengebied tussen de Eiklaan en de Ruisbroeksesteenweg 4. Binnengebied tussen de Burgemeesterstraat en Acacialaan 5. Binnengebied tussen de Populierenlaan en de E. de Baerdemakerstraat In de binnengebieden is doorgaand gemotoriseerd verkeerd niet gewenst. De infrastructuur dient hieraan aangepast te worden. De binnengebieden worden niet als 1 grote open ruimte gezien, maar worden als woongebieden naar voor geschoven waarbij er specifieke aandacht wordt gegeven aan de gemeenschappelijke groene ruimtes. Als rode draad doorheen de wijk loopt een fiets- en wandeltracé dat ondersteund wordt door een groene loper. Dit tracé (dat op bepaalde plaatsen verbreedt tot een groen park of pleintje) geeft het gebied karakter en daarmee samenhangend een duidelijkere, groene identiteit. De groene publieke ruimtes worden door middel van een netwerk doorheen de verschillende binnengebieden met elkaar verbonden. Het tracé is de ‘kapstok’ waaraan de binnengebieden worden ‘opgehangen’ en de drager van puntsgewijs ingeplante meergezinswoningen. De inbreidingsprojecten vormen zo een aaneenschakeling van groene, structurerende publieke ruimten langsheen het wandel- en fietsnetwerk. De inplanting van meergezinswoningen en de inrichting van de onbebouwde ruimte langsheen dit traject moeten hier maximaal op inspelen. Ze zorgen voor een groene dooradering van het woonweefsel en de versterking van de woonkwaliteit. De meergezinswoningen worden gezien als architecturale accenten langsheen het groene wandel- en fietstraject en structureren het woonweefsel. De inplanting van de gebouwen moet zo gebeuren dat er een wisselwerking (zichtrelaties, verhoging sociale controle, e.d.) ontstaat met de publieke ruimte. Hieronder volgt een indicatieve inrichting van de verschillende binnengebieden, voortkomend uit het ontwerpend onderzoek. Het betreft hier een schematische aftoetsing van de bebouwingsmogelijkheden ten opzichte van de draagkracht van het bouwblok en de omgeving. In de voorschriften en op grafisch plan worden de binnengebieden als inbreidingsprojecten opgevat waarin moet voldaan worden aan een maximum V/T en minimum G/T, afgeleid uit het ontwerpend onderzoek.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
33
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
1. Binnengebied tussen de Dennenlaan (Laurierplein) en de Esdoornlaan
Oppervlakte ingevulde percelen (m²)
Aantal wooneenheden in projectgebied
Dichtheid ingevulde percelen (wo/ha)
Oppervlakte bouwblok (m²)
6.075
38
62,55
14.596
Aantal woningen bouwblok buiten projectgebied 26
Nieuwe dichtheid bouwblok (wo/ha) 43,85
Op het braakliggend terrein tussen de Dennenlaan en de Esdoornlaan, dat het bouwblok PalmenlaanDennenlaan-Wilgenlaan-Esdoornlaan in twee delen verdeeld, is ruimte voor een nieuw woonproject. Aan de zijde van het Laurierplein wordt de rand afgewerkt met meergezinswoningen. Aan de zijde van de Esdoornlaan komt een insteek waarlangs eengezinswoningen in half open bebouwing voorkomen. 2. Binnengebied tussen de Esdoornlaan en de Platanenlaan
Oppervlakte ingevulde percelen (m²)
Aantal wooneenheden in projectgebied
Dichtheid ingevulde percelen (wo/ha)
Oppervlakte bouwblok (m²)
13.653
50
36,6
41.006
Aantal woningen bouwblok buiten projectgebied 94
Nieuwe dichtheid bouwblok (wo/ha) 35,1
Aansluitend bij de VZW De Poel (tehuis voor mindervaliden) op de terreinen van het voormalige voetbalveld van SK Zuun wordt een inbreidingsproject voorzien dat geënt is op de bestaande doorsteek. Een grote publieke groene ruimte verankert zich aan het groene lint dat doorheen de bouwblokken de recreatieve as ondersteunt. Hier is ruimte voor zachte recreatie in een groen kader. Meergezinswoningen staan midden in het groen. Eengezinswoningen in halfopen bebouwing vervolmaken het binnengebied.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
34
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
3. Binnengebied tussen de Eiklaan en de Ruisbroeksesteenweg
Oppervlakte ingevulde percelen (m²)
Aantal wooneenheden in projectgebied
Dichtheid ingevulde percelen (wo/ha)
Oppervlakte bouwblok (m²)
20.240
84
41,5
51.975
Aantal woningen bouwblok buiten projectgebied 105
Nieuwe dichtheid bouwblok (wo/ha) 36,4
De diepe tuinpercelen tussen de Eiklaan en de Ruisbroeksesteenweg, maken dat hier eveneens een wooninbreidingsproject gerealiseerd kan worden. De diepe tuinpercelen maken plaats voor eengezinswoningen, in halfopen bebouwing. Deze zijn gericht op een binnenplein, dat loodrecht staat op de recreatieve as die een vlotte verbinding voor traag verkeer realiseert tussen de Eiklaan en de Ruisbroeksesteenweg. De halfopen bebouwing is voor gemotoriseerd verkeer enkel bereikbaar via de Eiklaan. Aan de recreatieve as in het groen zijn enkele clusters van meergezinswoningen gekoppeld. Vanaf de Ruisbroeksesteenweg komt een ontsluitingsmogelijkheid voor gemotoriseerd verkeer voor de achterliggende, reeds bestaande huizen . 4. Gebied tussen de Burgemeesterstraat en de Acacialaan
Oppervlakte ingevulde percelen (m²)
Aantal wooneenheden in projectgebied
Dichtheid ingevulde percelen (wo/ha)
Oppervlakte bouwblok (m²)
37.007
209
56,7
63.392
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
35
Aantal woningen bouwblok buiten projectgebied 36
Nieuwe dichtheid bouwblok (wo/ha) 38,8
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Door het wegtrekken van de aanwezige bedrijvigheid in dit binnengebied, komt er ruimte vrij voor een wooninbreidingsproject. Er is plaats voor eengezinswoningen, in halfopen bebouwing, die gericht zijn naar een groene verbindingsas of een binnenplein. Het binnengebied is toegankelijk via Bergensesteenweg, Ruisbroeksesteenweg, Acacialaan en Burgemeesterstraat voor traag verkeer. De eengezinswoningen zijn voor gemotoriseerd verkeer enkel toegankelijk via de Acacialaan. Het bouwblok wordt aan de zijde van de Bergensesteenweg verder afgewerkt met meergezinswoningen. De meergezinswoningen niet gelegen aan de Bergensesteenweg zijn toegankelijk voor het gemotoriseerd via de Burgemeesterstraat. 5. Gebied tussen de Populierenlaan en de E. de Baerdemakerstraat
Oppervlakte ingevulde percelen (m²)
Aantal wooneenheden in projectgebied
Dichtheid ingevulde percelen (wo/ha)
Oppervlakte bouwblok (m²)
62.902
301
48
87.460
Aantal woningen bouwblok buiten projectgebied 52
Nieuwe dichtheid bouwblok (wo/ha) 40,4
Bovenstaande schets is een eerste aftoetsing van de draagkracht van het binnengebied. Deze schets diende als vertrekpunt voor het bepalen van de parameters voor de inrichting van het gebied zoals deze in de voorschriften en het grafisch plan zijn uitgewerkt. Hierin zijn enkele ‘kapstokken’ ingebouwd die zorgen voor een kwalitatief geheel dat is ingebed in zijn omgeving. Zo zal de link tussen het binnengebied en het kanaal sterker uitgewerkt worden via een structurerende wandel- en fietsverbinding. De meergezinswoningen langsheen het kanaal worden als kopgebouwen geconcipieerd, waarbij de zichtrelatie met het kanaal sterker wordt uitgewerkt. Verder moet er een D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
36
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
publieke ruimte voorzien worden die ruimtelijk-functioneel geënt is op de wandel- en fietsverbinding enerzijds en de dreef als toegang tot het kerkhof anderzijds. Zo kan er een samenhangend geheel ontstaan dat is opgehangen aan een samenhangend groen netwerk. De aanpalende gebouwen worden zo ingeplant langs de publieke ruimte dat een volwaardige pleinwand ontstaat. De inrichting van de publieke ruimte in dit gebied is er op gericht om de dreef als toegang voor het kerkhof in te schakelen in het langzaam verkeersnetwerk en de relatie van het binnengebied met het kanaal te versterken) Ook uit dit binnengebied wordt doorgaand gemotoriseerd verkeer geweerd. Vanuit de Eiklaan en de Platanenlaan worden insteken voorzien. De klemtoon ligt hier op de langzaam verkeer-verbindingen die het gebied op verschillende wijze doorkruisen. Voor fietsers en voetgangers wordt er een link vanuit de wijk naar het kanaal voorzien. Net als in de andere binnengebieden is het de bedoeling een grote variatie aan woonvormen te creëren. Dit om de diversiteit van de wijk te onderstrepen. Centraal in dit binnengebied is een groene ruimte voorzien waarbinnen serviceflats in het groen kunnen voorzien worden. 7.4.1.2. Overige ingrepen Naast de binnengebieden worden er puntsgewijs doorheen het RUP ingrepen gedaan die de woonkwaliteit verbeteren en de woondichtheid vergroten. 6. F. Baesstraat 7. Eiklaan en Platanenlaan 6.
F. Baesstraat
Oppervlakte ingevulde percelen (m²)
Aantal wooneenheden in projectgebied
Dichtheid ingevulde percelen (wo/ha)
Oppervlakte bouwblok (m²)
4.597
23
50,0
10.243
Aantal woningen bouwblok buiten projectgebied 12
Nieuwe dichtheid bouwblok (wo/ha) 34,2
De F. Baesstraat verbreedt aan de zijde van de Bergensesteenweg tot een stedelijk plein. Zo vormt het 1 van de ankerpunten van waaruit een oversteekplaats over de steenweg gerealiseerd kan worden. De rest van het bouwblok wordt vervolledigd met enkele een- en meergezinswoningen.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
37
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
7.
Eiklaan en Platanenlaan
Oppervlakte ingevulde percelen (m²)
Aantal wooneenheden in projectgebied
Dichtheid ingevulde percelen (wo/ha)
Oppervlakte bouwblok (m²)
8.527
23
26,9
32.791
Aantal woningen bouwblok buiten projectgebied 64
Nieuwe dichtheid bouwblok (wo/ha) 26,5
Het bouwblok tussen de Eiklaan en de Platanenlaan wordt ook vervolledigd, met dien verstande dat doorheen dit bouwblok ook een van de assen voor langzaam verkeer loopt. Langs de zijde van de Eiklaan wordt aan deze as een meergezinswoning gekoppeld.
Raming van het aantal woningen binnen het RUP Wilderveld Oppervlakte ingevulde percelen (m²)
Aantal wooneenheden in projectgebied
Dichtheid ingevulde percelen (wo/ha)
Oppervlakte bouwblok (m²)
6.075 13.653 20.240 30.554 62.902 4.597 8.527
38 50 84 148 301 23 23
62,55 36,6 41,5 48,4 48 50,0 26,9
14.596 41.006 51.975 63.392 87.460 10.243 32.791
Projectgebied 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Gebied tussen de Esdoornlaan en de Dennenlaan Gebied tussen de Platanenlaan en Esdoornlaan Gebied tussen de Ruisbroeksesteenweg en de Eiklaan Gebied tussen de Burgemeesterstraat en de Acacialaan Gebied tussen de Populierenlaan en de E. de Baerdemakerstraat F. Baesstraat Eiklaan en Platanenlaan TOTAAL
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
Aantal woningen bouwblok buiten projectgebied 26 94 105 36 52 12 64
Nieuwe dichtheid bouwblok (wo/ha) 43,85 35,1 36,4 29 40,4 34,2 26,5
Oppervlakte (m²) 6.075
Aantal wooneenheden 38
Wo/ha
13.653
50
36,6
20.240
84
41,5
30.554
148
48,4
62.902
301
48,0
4.597 8.527 146.548
23 23
50,0 26,9 45,5
38
667
62,6
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Bestaande dichtheid RUP + projectgebieden (+621+46) + mogelijkheden verspreid over RUP (+92) + waterfrontontwikkeling, niet behorende tot projectgebied 5 (+33)
735 : 47,335 ha = 15,5 w / ha 1.402 : 47,33 ha = 29,6 w / ha 1494 : 47,33 ha = 31,6 w / ha 1527 : 47,33 ha = 32,3 w / ha
In het RUP kunnen er 792 woongelegenheden bijkomen.
7.4.2. De Bergensesteenweg als doortocht 7.4.2.1. Verweving van bedrijvigheid en wonen De bestaande verweving van ambacht, bedrijvigheid en wonen langs de Bergensesteenweg kan behouden en versterkt worden. Een ruimtelijke geleding is hierin echter wenselijk. De aanwezige gesloten bebouwingstypologie wordt gehandhaafd en versterkt. Twee zoneringen zijn bepalend (cf. afbakening woongebieden in gewestplan): - de zone tussen de Ruisbroeksesteenweg en de Baesstraat (Zuun) - de zone tussen de brouwerij Belle-Vue en de Groot-Bijgaardenstraat (Negenmanneke) Met een doortochtherinrichting waarin prioritaire accenten voor oversteekplaatsen dienen opgenomen te worden kan de relatie met het centrum van Zuun en Negenmanneke 'over de steenweg' opgewaardeerd worden. Hieraan gekoppeld worden binnen het plangebied pleinen ingericht die toegang bieden tot de woonwijk Wilderveld. Deze pleinen kunnen dienen als ankerpunten voor oversteekruimtes naar de woonkernen aan de westzijde van de N6. 7.4.2.2. Een activiteitenstrip gescheiden van de woongebieden Tussen hoger vermelde gemengde woonentiteiten wordt de bestaande activiteitenstrip met grotere ambachtelijke en industriële bedrijven, de grootwinkel en de garages langsheen de Bergensesteenweg specifiek afgebakend. De bestaande bedrijvigheid dient geherstructureerd te worden om een optimaler ruimtegebruik te bekomen. Bij deze herstructurering moet rekening gehouden worden met de inplanting ten opzichte van de Bergensesteenweg. Bovendien is het belangrijk dat ook de buffering ten opzichte van de woonwijken gebeurt. Deze woonwijken moeten hun huidige karakter kunnen behouden. De bestaande grootwinkel (Colruyt) blijft behouden. De site wordt wel geherstructureerd. De winkel wordt uitgebreid met 1631 m². Deze herstructurering is noodzakelijk om verschillende redenen: - om een aangenamere, meer comfortabele winkel te kunnen realiseren is herstructurering en uitbreiding noodzakelijk; - de ontsluiting van de site moet geoptimaliseerd worden, zowel naar parkeren, interne ontsluiting als aantakking op de omgeving. In de toekomst kan de nieuwe ontsluitingsweg zoals voorzien in het grafisch plan hier mee voor instaan; - met de herinrichting van de site wordt ook de verhoging van de beeldkwaliteit vooropgesteld, zowel intern op de site als de uitstraling naar de Bergensesteenweg. De maximale bruto grondoppervlakte van de winkel bedraagt 3580 m². Dit betekent een verkoopsoppervlakte van 2506 m². Wanneer gerekend wordt met 0,37 klanten per m² verkoopsoppervlak6, betekent dit 835 autoverplaatsingen per dag (2508 m² x 0,37 x 0,9)7. Tijdens het spitsuur (17u-18u) wordt er 10,6% van het verkeer voor de grootwinkel gegenereerd. Dit komt op 88,5 autoverplaatsingen tijdens de spitsuren. Voor het aantal parkeerplaatsen wordt gerekend met 1 parkeerplaatse per 12,5 m² verkoopsoppervlakte. Dit betekent 200 pp (2508 m²/12,5). Voor de effecten van deze verkeersgeneratie wordt verwezen naar ‘Implicaties op de discipline mens en mobiliteit’ onder ‘8. Onderzoek naar de effecten van het RUP’. Voor de herstructurering van deze zone worden in de voorschriften specifieke voorwaarden opgenomen.
5
47,33ha is de oppervlakte van het RUP waarvan de oppervlakte van de zones bestemd voor openbaar nut en bedrijvigheid werden afgetrokken. D.i. 55,56 ha – 8,23 ha = 47,33 ha. 6 Cijfergegevens komen uit een vergelijkbare studie voor dezelfde soort grootwinkel, namelijk ‘Mobiliteitsstudie site Herdebeekstraat, Dilbeek’. 7 Er kan gesteld worden dat voor dit gebied, met de toekomstige verdichting van de woonbuurt in de directe omgeving, met een modal split van 90% kan gerekend worden. D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
39
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
7.4.3. Het kanaal als lijninfrastructuur met verschillende gekoppelde functies De activiteiten langs het kanaal worden in hoofdzaak voor watergebonden ontwikkeling bestemd. Een gemengde woon- en bedrijfsontwikkeling (lokale bedrijven verweefbaar met de woonfunctie) ter hoogte van het station als openbaar vervoersknooppunt staat voorop en wordt ter hoogte van de sluis bestendigd in een zone voor gemengde functies. De zone wordt opgedeeld in een zone langs de Ruisbroeksesteenweg en een zone op de hoek aan het kanaal. Ter hoogte van het kanaal wordt het accent op de realisatie van een waterfrontontwikkeling gelegd. Het is vooral belangrijk dat langsheen het kanaal ‘voorkanten’ gecreëerd worden.
7.4.4. Groenomsingeling Zuun De groenomsingeling Zuun heeft een tweeledige betekenis voor Wilderveld. In eerste instantie wordt de woonwijk Zuun letterlijk omsingeld door groen. Deze omsingeling ligt buiten het plangebied van onderliggend RUP, maar zorgt wel dat Zuun en Negenmanneke niet aaneen kunnen groeien. Bovendien vormt de groenomsingeling een basis van waaruit een tracé voor langzaam verkeer kan ontstaan. Dit groene tracé geeft de wijk een sterker karakter, een grotere doorwaadbaarheid en een duidelijkere identiteit.
7.4.5. Verkeer De wegen in het plangebied worden onderverdeeld in twee klassen: ontsluitingswegen (N6 en Ruisbroeksesteenweg) en lokale wegen (overige). Uitgangspunt hierbij is de afbakening van verblijfsgebieden conform het mobiliteitsplan van de gemeente. Dit kan gebeuren met woonstraten, zone 30-gebieden en derwijze dat doorgaand verkeer indien nodig steeds kan geweerd worden. Het bestaande systeem met toegangspoorten / pleinen en éénrichtingsverkeer in de woongebieden kan verder gehanteerd worden. Alleszins zijn alle nieuwe woonstraten/erven zodanig opgenomen in het plan dat doorgaand verkeer enkel op de ontsluitingswegen gehouden wordt. In dit kader past het concept met ‘pijpenkoppen’ in de meeste wooninbreidingsgebieden. Beide ontsluitingswegen in het plangebied (N6 en Ruisbroeksesteenweg) zijn ook draagassen van openbaar vervoer. Het gebruik van het openbaar vervoer moet algemeen gestimuleerd worden. Het is daarom nodig om de inrichting van deze wegen (bvb. afzonderlijke rijbaan voor bus waar mogelijk, veilige halteplaatsen en oversteekplaatsen,…) en de verkeerslichtenregeling in het voordeel van het OV uit te werken. Ontsluiting bedrijventerrein Om de ontsluiting van het bedrijventerrein te optimaliseren, het aantal toegangen naar de bedrijven langs de steenweg te beperken en de verkeersleefbaarheid van het ruimere gebied veilig te stellen wordt een nieuwe achterliggende ontsluiting voorzien via de Baesstraat. Deze ontsluitingsweg loopt parallel met de Bergensesteenweg en zorgt voor een optimale toegang van de grootwinkel en de aanpalende bedrijfssites. Door de ontsluiting van de bedrijven via een lichtengeregeld kruispunt ter hoogte van de Baesstraat te voorzien, kan dwarsverkeer over de Bergensesteenweg ter hoogte van de bdrijven vermeden worden. Op die manier wordt de ontsluiting van de bedrijven maximaal afgestemd op de herinrichting van de Bergensesteenweg.
7.4.6. Openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen Een nieuwe zone voor openbaar nut wordt gerealiseerd aan de F.Baesstraat. Daar komt het containerpark van de gemeente.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
40
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
8. 8.1.
ONDERZOEK NAAR DE EFFECTEN VAN HET RUP Onderzoek naar significante milieueffecten
De overheid kan geen plan of programma dat kadervormend is voor het afleveren van vergunningen voor projecten - zoals het RUP Wilderveld - goedkeuren als er geen onderzoek is gebeurd naar de milieueffecten. Deze rapportagevorm beschrijft en evalueert de eventueel te verwachten significante effecten van het voorgenomen plan of programma en de redelijke alternatieven. De vergunningverlenende overheid moet steeds kennis hebben van de te verwachten milieueffecten en de mogelijke milderende maatregelen. Er geldt enkel een plan-MER-plicht voor deze plannen en programma’s die aanzienlijke en significante milieueffecten met zich kunnen mee brengen.
8.1.1. Toepassingsgebied Het RUP Wilderveld is niet van ‘rechtswege’ plan-MER-plichtig omwille van volgende redenen: − In het RUP Wilderveld worden geen vergunningen voor projecten mogelijk gemaakt die behoren tot de bijlage I en II van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage zoals opgenomen in het BVR van 10/12/04. Het RUP Wilderveld voorziet niet in de ontwikkeling van: stadsontwikkelingsprojecten, met inbegrip van de bouw van winkelcentra en parkeerterreinen, - met betrekking tot de bouw van 1000 of meer woongelegenheden, of - met een brutovloeroppervlakte van 5.000 m² handelsruimte of meer, of - met een verkeersgenererende werking van pieken van 1000 of meer personenautoequivalenten per tijdsblok van 2 uur Het RUP maakt maximaal 621 bijkomende woongelegenheden mogelijk in bestaande binnengebieden en 138 woonbebouwingen door het afwerken van de straatranden en vervolledigen van bestaande bouwblokken. De bestaande woonzone langsheen het kanaal Charleroi-Brussel wordt opgewaardeerd tot een gemengd waterfront (wonen en gemengde functies) waarbij maximaal 33 woningen extra bijkomen. Dit geeft een totaal van maximaal 792 bijkomende woongelegenheden. Het totale RUP heeft een oppervlakte van 55,6ha. Tevens voorziet het RUP in de mogelijkheid om maximaal 1631 m² bijkomend brutovloeroppervlakte ten behoeve van een bestaande grootwinkel te creëren. Deze voorzieningen betreffen voornamelijk de verfijning van de bestaande gewestplanbestemmingen.
de aanleg van wegen met 4 of meer rijstroken over een lengte van 1 km tot 10 km; de aanleg van wegen met 2 of meer rijstroken over een lengte van 10 km of meer; de aanleg van verharde wegen die over een ononderbroken lengte van 1 km of meer in een bijzonder beschermd gebied zijn gelegen. Het RUP voorziet in de beperkte aanleg van wegenis. Deze wegenis met twee rijstroken heeft een totale lengte van ca. 245m
− RUP Wilderveld behelst de herziening van drie BPA’s, namelijk BPA Wilderveld, BPA Steenweg op Groot-Bijgaarden (Sint-Pieters-Leeuw) en BPA Steenweg op Groot-Bijgaarden (Ruisbroek). Het plan houdt slechts een kleine wijziging in en actualiseert de desbetreffende BPA’s aan de noden, de bestaande situaties en de gewenste ontwikkelingen voor een stedelijk gebied zoals vooropgesteld in de beleidsopties van het VSGB. De vorige BPA’s worden in dit RUP uitgezuiverd in combinatie met het afstemmen op de veranderende context. De Schindler-site kent bijvoorbeeld in dit RUP slechts een kleine wijziging waarbij het bebouwde binnengebied behouden blijft, maar de wegtrekkende industrie zal plaatsmaken voor een woongebied. Hierdoor wordt o.a. dit gebied afgestemd op de huidige woonbehoefte en kan deze aangepast worden aan de veranderende context van de industriële activiteiten die op deze site zullen verdwijnen. Het afwerken van de straatranden werd reeds in de vorige BPA’s toegepast. Een synthesekaart van de huidige BPA’s is terug te vinden in hoofdstuk 5.1 (Bestaande juridisch-administratieve aspecten).
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
41
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
− Het RUP Wilderveld is geen plan of programma waarvoor een passende beoordeling vereist is zoals bepaald door het artikel 36ter §3 van het natuurdecreet. Omwille van bovenstaande motivering dient besloten te worden dat het RUP Wilderveld van ‘rechtswege’ niet plan-MER-plichtig is, maar screeningsplichtig. Hierdoor moet met andere woorden een screening naar de mogelijke aanzienlijke milieueffecten worden gevoerd. Naargelang het resultaat van deze screening moet al dan niet besloten worden dat voor het RUP een plan-MER opgemaakt dient te worden: -
indien er geen aanzienlijke milieueffecten kunnen zijn: geen plan-MER-plicht; indien er wel aanzienlijke milieueffecten kunnen worden aangetoond voor één of meerdere criteria: wel plan-MER-plicht.
De criteria voor het opmaken van de m.e.r.-screening worden weergegeven in de bijlage I van DABM. Onderstaand wordt een afwegingskader weergegeven voor de screening naar de mogelijke aanzienlijke milieueffecten.
8.1.2. De inherente kenmerken van het RUP a.
De mate waarin het RUP een kader vormt voor projecten en andere activiteiten met betrekking tot hun ligging, aard, omvang en gebruiksvoorwaarden. Het totale gebied heeft een omvang van 55,6 ha met een voorziene woondichtheid van 31,6 wo/ha, in het RUP worden volgende planologische ingrepen mogelijk gemaakt: Vijf inbreidingsprojecten die een totaal van maximaal 621 bijkomende woongelegenheden bieden; Afwerken van de straatranden en vervolledigen van bestaande bouwblokken met maximum 138 bijkomende woongelegenheden; Het woongebied langsheen het kanaal Charleroi-Brussel wordt geherstructureerd naar een waterfront met een gemengd woonkarakter met maximum 33 extra woongelegenheden; De bestaande zones voor bedrijvigheid worden in het RUP geherstructureerd waarbij een huidige grootwinkel kan behouden blijven en waarbij ruimte wordt geboden voor een uitbreiding van deze grootwinkel, met een maximaal bijkomende bebouwbare oppervlakte van 1631 m²; Het bestaande containerpark aan de Bergensesteenweg wordt verplaatst naar de F. Baesstraat omwille van het herstructureren van de bestaande zones voor bedrijvigheid; Het Parkplein en het Laurierplein worden in dit RUP aangeduid als effectieve pleinruimten (verblijfsruimten). Tevens worden ter hoogte van de Olmenlaan en de F. Baesstraat nieuwe pleinstructuren mogelijk gemaakt; Tussen de Ruisbroeksesteenweg en de Bergensesteenweg wordt een doorwaadbaar woongebied gecreëerd door tal van fiets- en voetgangsersverbindingen mogelijk te maken (groentraject); Aan de F. Baesstraat wordt nieuwe wegenis voorzien voor de ontsluiting van het nieuwe gemeentelijke containerpark.
b.
De mate waarin het RUP andere plannen en programma’s, met inbegrip van die welk deel zijn van een hiërarchisch geheel, beïnvloedt. Het gebied is zowel door het structuurplan Sint-Pieters-Leeuw (GRS) als door de afbakening Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel (VSGB) geselecteerd als stedelijk gebied. Het RUP Wilderveld wenst deze doelstelling kracht bij te zetten door woonverdichting, aandacht voor de verblijfskwaliteit en het voorzien van gemengde functies. Wonen langs het water wordt in het VSGB naar voor geschoven als bijzonder woontype voor de omgeving van het plangebied. Het herstructureren van verouderde woonclusters vormt een mogelijkheid om het wonen aan het kanaal optimaal te benutten. Het GRS voorziet dat de resterende grootschalige wooninbreidingsgebieden in het potentieel stedelijk gebied geordend moeten worden waarbij een invulling met hogere dichtheden (30 en meer wo/ha) opportuun is. In het gebied dient het potentieel groentraject Zuun-Negenmanneke verder uitgewerkt te worden. Dit traject kunnen we ook afleiden uit de opties van het VSGB. Het groentraject is een continue fiets- en voetgangersverbinding doorheen het bebouwde weefsel tussen
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
42
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
het kanaal en de Zuun. Deze fiets- en voetgangersverbinding dient bij te dragen tot een kwalitatieve woonomgeving. De N6 – Bergensesteenweg werd door het provinciaal ruimtelijk structuurplan (RSVB) geselecteerd als een secundaire weg type III. In de streefbeeldstudie voor deze steenweg primeert de verblijfskwaliteit samen met een goede doorstroming van het openbaar vervoer. Het verhogen van de verkeersleefbaarheid voor de woonomgeving is een groot aandachtspunt voor de herinrichting van de doortocht. De waterfrontontwikkeling die in dit RUP mogelijk wordt gemaakt, past in de visie van ‘Strategisch beleidsplan voor het Kanaal naar Charleroi’. Hierbij wordt het kanaal o.a. als pleisterplaats voor innovatie naar voor gebracht. Door de nabijheid van het station van Ruisbroek wordt de bereikbaarheid van deze ontwikkeling verhoogd. Het realiseren van een regionaal overslagcentrum zal hoogstwaarschijnlijk plaats vinden op de Siporex-site. Deze is niet in het plangebied gelegen, maar situeert zich ten noorden van de RUP.
c.
De relevantie van het RUP voor de integratie van milieuoverwegingen vooral met het oog op de vordering van duurzame ontwikkeling Een belangrijk speerpunt in de Vlaamse duurzame ontwikkelingsstrategie8 bestaat uit de selectieve uitbouw van stedelijke gebieden om de resterende open ruimte te vrijwaren. Het plangebied Wilderveld wordt geselecteerd door het GRS en het VSGB als stedelijk gebied. Het RUP wenst aan deze visie uitvoering te geven door het selecteren van effectieve inbreidingsgebieden met een relatief hoge woondensiteit. Deze binnengebieden bestaan uit verwaarloosde bedrijventerreinen, ongestructureerde open ruimtesnippers en zeer diepe tuinpercelen. Hierbij wordt het aaneengesloten open ruimtegebied niet aangesneden, maar voorziet het RUP bijkomende woningen door het vervolledigen van bestaande bouwblokken, afwerken van straatranden en inbreidingsprojecten. Op deze manier kan men spreken van een intensief grondgebruik. Met betrekking tot de ruimtelijke ordening biedt het RUP Wilderveld de mogelijkheid om in een differentiatie aan woongelegenheden te voorzien die inspeelt op de vergrijzing en de gezinsverdunning. Tal van fiets- en voetgangersverbindingen doorheen het woonweefsel verhogen doorwaadbaarheid van het gebied. Verschillende pleinruimtes versterken de verblijfskwaliteit.
de
Door het afwerken van zowel het woon- als handelsweefsel wordt de leesbaarheid verhoogd. De bestaande zones voor bedrijvigheid worden in het RUP geherstructureerd waarbij een intensief ruimtegebruik wordt nagestreefd. Het verplaatsen van het containerpark behoort tot deze actie.
d.
De milieuproblemen die relevant zijn voor het plan of programma: Implicaties op de discipline bodem en grondwater Bodem De bodem van het plangebied wordt hoofdzakelijk omschreven als ‘droge leembodem zonder profiel’ (Abp). De drainagekaart duidt deze leembodem aan als droog. Dit zijn met andere woorden gronden met een goede natuurlijke drainering. In het gebied komen geen potentieel of effectief overstromingsgevoelige gebieden voor.
bodemkaart
drainagekaart
bron: AGIV 8
Samen grenzen verleggen, Vlaamse Strategie Duurzame Ontwikkeling (fase 1) 2007
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
43
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Het Instituut voor Natuurbehoud heeft een aantal ecosysteemkwetsbaarheidskaarten opgemaakt onder andere voor: verzuring, verdroging, en vermesting. Voor het RUP Wilderveld geeft elke signaalkaart aan dat het in niet-kwetsbaar gebied voor de desbetreffende verstoring ligt.
verzuring
verdroging
vermesting
legende signaalkaarten
bron: AGIV
Bodemverontreiniging Door de aanwezigheid van bedrijvigheid in dit plangebied is bodemverontreiniging mogelijk. Volgende percelen zijn opgenomen in het register van verontreinigde gronden: Nr.
Kadastrale gegevens
1
Afd. 1, sectie A, 0176 w 4
2
Afd. 1, sectie A, 0175 v 3
3 4
Afd. 1, sectie A, 0179 f 2 Afd. 1, sectie A, 0676 b
Gegevens betreffende de bodemkwaliteit De historische verontreiniging vormt geen ernstige bedreiging De verhoogde concentraties ten opzichte van de achtergrondwaarden hebben geen niveau overschreden waarbij er ernstige effecten kunnen optreden voor de mens of het milieu De historische bodemverontreiniging vormt een ernstige bedreiging De historische bodemverontreiniging wijst op een ernstige bedreiging De historische bodemverontreiniging vormt een ernstige bedreiging
De verontreinigde gronden dienen gesaneerd te worden, vooral diegene die een bestemmingswijziging naar woonzone krijgen. Dit geldt enkel voor nr. 4 aangeduid op plan, de andere percelen zijn gelegen in zone voor bedrijvigheid. 2
1 3 4
| aanduiding van de percelen die zijn opgenomen in het register van verontreinigde gronden
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
44
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Watertoets (zie ook ‘8.2. De Watertoets’) De watertoets brengt voor RUP Wilderveld geen aantoonbare conflicten aan het licht. Het volledige gebied is gekarteerd als niet overstromingsgevoelig. Wat de grondwaterstromingsgevoeligheid betreft, zijn slechts twee beperkte zones aan de rand van het plangebied aangeduid als type 1 gebied, i.e. ‘zeer gevoelig voor grondwaterstroming’. De rest van het gebied is type 2 gebied, i.e. ‘matig gevoelig voor grondwaterstroming’. Wel zal het door het vooropgestelde programma met diverse inbreidingsprojecten, de uitbouw van het waterfront, het verplaatsen van het containerpark, het herstructureren van de bestaande zone voor bedrijvigheid en het voorzien van beperkte nieuwe wegenis noodzakelijk zijn om in bepaalde zones van het plangebied bebouwde oppervlaktes en verhardingen te voorzien. Deze ingrepen houden mogelijk beperkte gevolgen in voor de waterhuishouding van het gebied, de potentieel nadelige effecten dienen evenwel beperkt en gecompenseerd te worden (zie watertoets). Het RUP voorziet een aantal maatregelen die het waterhuishoudingssysteem in de toekomst veilig stellen: - afvoer van hemelwater dient te gebeuren met behulp van een gescheiden rioleringsstelsel; - maximaal gebruik maken van infiltratievoorzieningen; - in onbebouwde zones maximaal landschappelijk ingekaderde ingrepen voor de opvang/retentie van hemelwater (zoals grachten, wadi’s, waterpartijen…); - toegangswegen, pleinen en parkeerzones: verhardingen tot strikte minimum beperken; - voetwegen dienen aangelegd te worden in waterdoorlatende verhardingen en/of halfverharde natuurlijke materialen; - wandel- en fietsverbindingen dienen waterdoorlatend te zijn en bij voorkeur te bestaan uit onverharde en/of halfverharde natuurlijke materialen; - carports moeten gerealiseerd worden met groendak; - ondergrondse constructies die bemalingen met zich meebrengen zijn niet toegestaan tenzij bij de bouwaanvraag kan worden aangetoond dat met een gesloten bouwput en een retourbemaling de grondwaterstromingen en de grondwaterkwaliteit niet significant zullen wijzigen in de directe en onmiddellijke omgeving van de bouwput en daar buiten; - ondergrondse constructies (parkeergarages, bergingen, technische installaties) worden beperkt tot 1 bouwlaag en mogen niet buiten de contour van het bouwvolume gaan. Door de uitwerking van een groen netwerk, zal het RUP ook een positief effect teweeg brengen met betrekking tot de waterhuishouding en het ecosysteem. Met betrekking tot de waterhuishouding in het plangebied zal elke stedenbouwkundige aanvraag minimaal dienen te voldoen aan de gewestelijke stedenbouwkundige verordening van 1 oktober 2004 inzake hemelwaterputten e.a. (GSV) en de provinciale stedenbouwkundige verordening hemelwater. Prioriteit moet uitgaan naar herbruik, en vervolgens naar infiltratie boven buffering met vertraagde afvoer. De hemelwaterafvoer van de verharde oppervlakte binnen openbaar wegdomein moet voldoen aan de principes van Vlarem met minimaal de toepassing van de dimensioneringscriteria opgenomen in de GSV. Grondwaterkwaliteit Beoordeling grondwaterkwaliteit ter hoogte van meetpunt 365000 (meting 2003) ter hoogte van kruising Sportlaan – Stijn Streuvelslaan klasse Globaal
betekenis t.o.v referentie
/
Fysico-chemie
/
Ecotoxicologie
3
acute impact op aquatische biota
Biologie
4
Zeer slechte biologische kwaliteit
Zoneringsplannen Het volledige plangebied zich bevindt zich een ‘centraal gebied’. Dit betekent dat er in de omliggende straten een afvalwaterriolering aanwezig is, die verbonden is met een operationele waterzuiveringsinstallatie (het RUP is gelegen in de nabijheid van de RWZI Sint-Pieters-Leeuw, de collector Zuunbeek fase 1 en de geplande collector Vlezenbeek fase 1)). In dit centrale gebied zal het afvalwater verplicht aangesloten moeten worden op het afvalwaterriool (alle activiteiten in het plangebied hebben met andere woorden een aansluitingsplicht). D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
45
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Implicaties op de discipline fauna en flora Het RUP maakt het mogelijk enkele projecten te realiseren zoals de inbreidingsgebieden en de uitbreiding van de grootwinkel. Het is hierdoor echter mogelijk dat bepaalde bomen of bossages zullen wijken. Voor de binnengebieden betreft het ingesloten, ontoegankelijke gebieden die nu worden opgenomen in het woonweefsel in het kader van de verstedelijking van het gebied en de visie van het VSGB. Met het RUP wordt de uitwerking van een groen netwerk verzekert dat interessanter is dan de huidige ingesloten gebieden. In de voorschriften wordt een duidelijke G/Tindex per binnengebied weergegeven met aandacht voor de gemeenschappelijke groene buitenruimtes. De G/T-index werd ook opgenomen bij de zone voor grootwinkel. Volgende tabel geeft aan of er inderdaad bossages of bomen dienen te wijken voor de projecten. Een luchtfoto van de inbreidingsgebieden is terug te vinden onder hoofdstuk 7.4.1.1 ‘Onderzoek binnengebieden’. Projectgebied
Ontbossen/ontbomen?
Inbreidingsgebied 1: Gebied tussen de Esdoornlaan en de Dennenlaan Inbreidingsgebied 2: Gebied tussen de Platanenlaan en Esdoornlaan Inbreidingsgebied 3: Gebied tussen de Ruisbroeksesteenweg en de Eiklaan Inbreidingsgebied 4: Gebied tussen de Burgemeesterstraat en de Acacialaan Inbreidingsgebied 5: Gebied tussen de Populierenlaan en de E. de Baerdemakerstraat Uitbreiding grootwinkel Containerpark
Neen Neen Ja, bossage en bomen Ja, bomen Ja, enkele bomen Ja, enkele bomen (coniferen) Neen
o
Ecotoopverlies Het Instituut voor Natuurbehoud heeft een aantal ecosysteemkwetsbaarheidskaarten opgemaakt, waaronder een signaalkaart voor ecotoopverlies. Het plangebied wordt gekarteerd van ‘niet kwetsbaar’ tot ‘weinig kwetsbaar’. De weinig kwetsbare gebieden voor potentieel ecotoopverlies hebben vooral betrekking op het inbreidingsproject 5. Specifiek voorzien de stedenbouwkundige voorschriften dat 50% van de totale oppervlakte van inbreidingsproject 5 gevrijwaard moet worden van bebouwing en verhardingen.
ecotoopverlies
legende signaalkaart
bron: AGIV
o
Biologische waarderingskaart Het Instituut voor Natuurbehoud heeft eveneens de biologische waarderingskaart opgemaakt, een uniforme inventarisatie en evaluatie van de biologische waardevolle en minder waardevolle gebieden (bwk-kaart). Het volledige plangebied wordt gekarteerd als biologisch minder waardevol gebied. De belangrijkste waardevolle groenelementen zoals oude bomen of heggen, komen voor in de bestaande privé-tuinen. Het RUP bestemd deze tuinen als een specifieke zone waarbinnen 60% van de tuinoppervlakte gevrijwaard dient te worden van bebouwingen of verhardingen. Tevens voorzien de stedenbouwkundige voorschriften dat de samenstelling van het plantenmateriaal voor 80% dient te gebeuren op basis van inheemse plantensoorten zodat het effect een landschappelijke integratie bevordert.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
46
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
biologische waarderingskaart bron: AGIV
o
Natuurdecreet Het RUP situeert zich niet binnen de grenzen van of aanpalend aan vogelrichtlijngebieden, habitatrichtlijngebieden of VEN-gebieden. Er zijn dus geen significante effecten te verwachten voor de SBZ-gebieden.
Conclusie: Het RUP zal geen significante effecten teweegbrengen voor de discipline fauna en flora. Integendeel, het uitwerken van een groen netwerk doorheen de verschillende binnengebieden zal eerder een positieve invloed hebben op het ecosysteem en de biologische waarde. Implicaties op de discipline geluid Het RUP voorziet voor de verschillende inbreidingsprojecten en de uitbouw van een waterfront een bijkomend aantal woningen (maximaal 792 wooneenheden). Het densifiëren van het woonaanbod behoort tot de acties om het gebied uit te bouwen tot een goed voorziene stedelijke woonomgeving. Inzake de discipline geluid zal er een beperkt effect gegenereerd worden door de bijkomende wooneenheden. Dit wordt echter verantwoord door de gewenste uitbouw van stedelijk gebied. De herstructurering van het binnengebied 4 zal met het RUP zelfs een positief effect op het geluid hebben aangezien de huidige bedrijvigheid uit dit binnengebied zal uitdoven en plaats zal maken voor woongelegenheden. De doelstelling van het RUP is niet om de bedrijvigheid sterk uit te breiden, maar vooral te herstructureren en de aanwezige ruimte te optimaliseren. Een verhoging van het geluid dat veroorzaakt wordt door de aanwezige bedrijven is bijgevolg niet te verwachten. Door een berekening aan de hand van de maximale mogelijke bebouwbare oppervlakte zal de uitbreiding van de grootwinkel maximaal bijkomend 573,3 voertuigen met zich mee brengen (zie discipline mens en mobiliteit). De herlokalisatie van het containerpark zal voor de onmiddellijke omgeving mogelijk bijkomend geluid veroorzaken. Het RUP voorziet echter een buffer naar het omliggende woongebied.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
47
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Implicaties op de discipline lucht De dienst Lucht van de Vlaamse Milieumaatschappij verzamelt gegevens met betrekking tot de luchtkwaliteit in Vlaanderen. Voor plannen en projecten met betrekking tot ruimtelijke ordening is het naleven van de Europese grenswaarden van voornamelijk de polluenten NO2 en PM10 (fijn stof) het meest kritisch op meerdere plaatsen in Vlaanderen. Op onderstaande kaart worden luchtkwaliteitsgegevens weergegeven voor de polluenten NO2 en PM10 (fijn stof), welke samen een benaderend beeld geven van de luchtkwaliteit in Vlaanderen. Deze kaart kwam tot stand door middel van een combinatie van de metingen (meetjaren 2006, 2007 en 2008) en modeltoepassingen (interpolatie). De metingen zijn afkomstig uit de VMM luchtmeetnetten en werden met landgebruikkarakteristieken als wegende factor geïnterpoleerd over Vlaanderen door het interpolatiemodel (RIO). Enkel de meetplaatsen waarvoor voldoende lange tijdsreeksen beschikbaar zijn, en dus waarvoor er correlaties kunnen gemaakt worden tussen landgebruik en luchtkwaliteit, worden beschouwd.
Figuur : Overschrijdingen normen bepaald via de gemiddelde RIO-interpollaties voor de jaren 2006-2007-2008 (Bron : VMM)
De huidig geldende Europees vastgelegde jaargrenswaarde bedraagt voor de betrokken polluenten NO2 en PM10 (fijn stof) 40 µg/m³. Bovendien mag voor PM10 een daggemiddelde van 50 µg/m³ niet meer dan 35 keer per jaar overschreden worden. Deze gegevens tonen aan dat de huidige luchtkwaliteit in de directe omgeving van het betreffende plangebied niet conform de grenswaarden uit de betrokken EG richtlijnen is. Met name de norm voor het aantal overschrijdingen van de daggemiddelde concentratie van fijn stof wordt in de huidige situatie overschreden. Er zijn met andere woorden meer dan 35 dagen per jaar met een daggemiddelde concentratie fijn stof van meer dan 50 µg/m³. Het beleid en de aanpak van de fijn stofproblematiek in Vlaanderen kadert hoofdzakelijk in het internationale beleid en de Europese verplichtingen terzake. De hoge fijn stof concentraties en D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
48
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
overschrijdingen in Vlaanderen zijn te wijten aan eigen, lokale emissies, maar evenzeer doordat de luchtkwaliteit in Vlaanderen in hoge mate bepaald wordt door emissies van buitenaf. De buitenlandse bijdrage door menselijk handelen, bedraagt 70 – 80% aan de fijn stofconcentraties. Ruimtelijke ontwikkelingen dragen bij tot luchtverontreiniging. Wonen werken en zich verplaatsen zijn de belangrijkste activiteiten van de mens in stedelijk gebied die bijdragen tot luchtverontreiniging. Het stofplan van de Vlaamse overheid (Saneringsplan fijn stof voor de zones met overschrijding in 2003 en aanpak fijn stofproblematiek in Vlaanderen – Plan in uitvoering van de richtlijnen 96/62/EG en 1999/30/EG, 23 december 2005) vermeldt dat verkeer met 33% het meest blijkt bij te dragen tot de PM10 emissie, gevolgd door industrie met 26% en land- en tuinbouw met 14%. De sector van de huishoudens draagt voor ongeveer 9 % bij tot de PM10 emissie. Uit diverse onderzoeken in opdracht van de Cel Lucht van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie werd geconcludeerd dat de grenswaarden voor fijn stof (PM10) en stikstofidoxide (NO2) voornamelijk in stedelijke regio’s en voornamelijk door verkeersemissies worden overschreden. Daarom werd een software instrument (CAR Vlaanderen) ter beschikking gesteld aan de gemeenten om de luchtkwaliteit in straten in kaart te brengen. CAR Vlaanderen (Calculation of Air pollution from Road traffic) werd ontwikkeld als een screeningsmodel, om op een relatief snelle manier inzicht te krijgen in de luchtkwaliteit in straten en langs verkeerswegen. Het CAR model kan gebruikt worden voor: • het inzicht krijgen in de huidige luchtkwaliteit in de straat of langs de weg • het zichtbaar maken van de gevolgen van beslissingen op het gebied van het wegverkeer op de luchtkwaliteit • het krijgen van gevoel voor de ontwikkeling van de luchtkwaliteit in de toekomst Het gebied wordt ontsloten door de N6 Bergensesteenweg en de Ruisbroeksesteenweg. In eerste instantie zal het effect nagegaan worden op deze twee ontsluitingswegen. Doorgaand gemotoriseerd verkeer wordt in de inbreidingsgebieden en de omliggende woonstraten geweerd, waardoor de impact hier eerder gering is. Hierbij werden volgende gegevens ingevoerd in het CAR-model:
De bovenste twee rijen geven de huidige situatie met de huidige verkeersintensiteiten op respectievelijk de Bergensesteenweg en de Ruisbroeksesteenweg. De twee onderste rijen zijn de invoergegevens met verkeersintensiteiten zoals kunnen gegenereerd worden door de realisatie van de verschillende planelementen (bijkomende wooneenheden en uitbreiding grootwinkel). Er werd in het model ook rekening gehouden met een snelheidtypering ‘doorstromend stadsverkeer’ of een gemiddelde snelheid van 26km/u9. Het ingegeven wegtype is afhankelijk van de aanwezige bebouwingsgabarieten ter hoogte van de site Wilderveld. Een bomenfactor van 1 omvat een typering met hier en daar bomen of in het geheel niet. De afstand tot de wegas werd op het plan bestaande toestand gemeten. In het CAR- model is de mogelijkheid opgenomen om een screening door te voeren voor de jaren 2005, 2010 en 2015. De inschattingen met betrekking tot de emissiefactoren en achtergrondconcentraties zijn overeenkomstig het zogenaamde NEC scenario.
9
Teewisse S, Handleiding CAR Vlaanderen, TNO rapport 2006-A-R0212/B versie 2, maart 2006
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
49
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Volgende berekenende concentraties werden gegenereerd uit het CAR-model voor de termijn 2010:
De lichtblauwe vakjes duiden op een overschrijding van de grenswaarde. Vanaf 2010 gelden geen overschrijdingsmarges meer voor de betrokken polluenten en dient aan de grenswaarden voldaan te worden. Ook hier geldt dat de bovenste twee rijen de situatie zonder planelementen weergeven en de onderste twee rijen de situatie met uitvoering van het RUP weergeven. De resultaten voor het jaar 2010 tonen dat er met de verkeersintensiteiten zonder bijkomende planelementen overschrijdingen vastgesteld worden, zowel voor de jaargemiddelde NO2 concentraties als voor het aantal overschrijdingen van de daggemiddelde grenswaarde voor PM10. De grenswaarde voor de jaargemiddelde concentratie stikstofdioxide bedraagt 40 μg/m³. Deze waarde wordt overschreden in de situatie zonder woon- en winkeluitbreiding. Bij de gewenste uitbreiding van wooneenheden en de uitbreiding van de grootwinkel wordt een jaargemiddelde gegenereerd van 47 μg/m³ voor de Bergensesteenweg en 42 μg/m³ voor de Ruisbroeksesteenweg. In de referentiesituatie bedraagt dit respectievelijk 45 μg/m³ en 42 μg/m³. Voor de Ruisbroeksesteenweg is er bijgevolg geen (in het model merkbare) stijging van de concentraties stikstofdioxide ten gevolge van de uitvoering van de verschillende planelementen uit het RUP. Voor de Bergensesteenweg bedraagt de stijging 2 µg/m³ of ongeveer 4,44%. De grenswaarde voor de jaargemiddelde concentratie fijn stof bedraagt bedraagt eveneens 40 μg/m³. Deze grenswaarde wordt noch in de situatie zonder uitbreiding noch in de situatie met uitbreiding overschreden. Voor fijn stof wordt wel het maximaal aantal van 35 overschrijdingen van de daggemiddelde concentratie van 50 µg/m³ overschreden. In de referentiesituatie (zonder realisatie van de uitbreidingen conform het RUP) wordt er reeds een overschrijding gegenereerd met 62x voor de Bergensesteenweg en 52x voor de Ruisbroeksesteenweg. Bij een gewenste uitbreiding zal dit respectievelijk 66x en 54x bedragen. De toename van het aantal overschrijdingen van de grenswaarde bedraagt ongeveer 6,5% voor de Bergensesteenweg en 3,8% voor de Ruisbroeksesteenweg.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
50
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Volgende berekenende concentraties werden gegenereerd uit het CAR-model voor de termijn 2015:
Wanneer de berekeningen worden gemaakt voor het jaartal 2015 worden er voor de Ruisbroeksesteenweg geen overschrijdingen meer waargenomen voor concentraties stikstofdioxide (NO2) of concentraties fijn stof (PM10). Deze tendens wordt verklaard omdat het CAR-Model de verlaagde emissiefactoren doorvoert en rekening houdt met een generieke daling van de achtergrondconcentraties overeenkomstig het NEC scenario. Voor de Bergensesteenweg blijft er in de situatie met uitvoering van de uitbreiding conform het RUP echter een overschrijding van de grenswaarde van zowel de jaargemiddelde concentratie NO2 als van het maximaal toegelaten aantal overschrijdingen van de daggemiddelde concentratie PM10. Besloten kan worden dat het gegenereerde verkeer van zowel de bijkomende woongelegenheden als de uitbreiding van de grootwinkel de luchtkwaliteit op de omliggende wegen Bergensesteenweg en Ruisbroeksesteenweg zal beïnvloeden. De emissie van NO2 en PM10 zal licht stijgen ten opzichte van de referentiesituatie. Op termijn, i.e. 2015, wordt evenwel verwacht dat de nieuwe situatie – met de gewenste uitbreiding – geen overschrijding zal inhouden van de grenswaarden voor de concentraties stikstofdioxide (NO2) en concentraties fijn stof (PM10) voor de Ruisbroeksesteenweg. Voor de Bergensesteenweg geeft het model aan dat de grenswaarden echter nog overschreden zullen worden, maar minder dan voor 2010. Besluit : De huidige luchtkwaliteit toont aan dat er overschrijdingen zijn van de grenswaarden voor NO2 en fijn stof. Het plan resulteert in een beperkte toename van deze overschrijdingen. Vanuit het beleid worden generieke maatregelen genomen om de achtergrondconcentraties voor deze parameters te doen dalen, zoals ook mee doorgerekend in het CAR-Vlaanderen model. Hierdoor zullen overschrijdingen sterk teruggedrongen worden. Ook lokaal, op het niveau van het RUP zelf, kan gekeken worden of milderende en preventieve maatregelen mogelijk zijn. Hierbij kunnen zowel brongerichte maatregelen (het verminderen van de uitstoot) als receptorgerichte maatregelen (het beperken van de blootstelling) bekeken worden.
Maatregelen : Het vergroten van de afstand tot de weg is een eerste maatregel die we ook effectief kunnen doorrekenen met het CAR Vlaanderen model. Gezien het knelpunt zich hier specifiek langsheen de Bergensesteenweg situeert, wordt enkel deze druk bereden gewestweg doorgerekend. In de huidige situatie bevinden de (dichtstbijzijnde) gevels zich op een afstand van 12 meter van de as van de weg. We voeren een modellering uit voor afstanden van respectievelijk 12, 15, 20, 25 en 30 meter (maximum waarde die voor dit type weg kan ingevoerd worden). D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
51
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
De resultaten voor de prognosejaren 2010 en 2015 worden hierna gegeven.
Voor het prognosejaar 2010 neemt het aantal overschrijdingen van de norm van 50 µg/m³ voor de daggemiddelde fijn stofconcentratie wel af van 66 overschrijdingen op 12 meter afstand tot 43 overschrijdingen op 30 meter afstand, maar de norm van maximaal 35 overschrijdingen wordt op deze afstand dus nog niet gehaald. Vanaf 25 meter afstand doen zich geen overschrijdingen meer voor van de grenswaarde voor de jaargemiddelde NO2 concentratie. Voor het jaar 2015 merken we tevens dat de norm van 35 overschrijdingen voor het aantal overschrijdingen van de daggemiddelde fijn stofconcentratie vanaf een afstand van 20 meter behaald wordt. Een tweede maatregel die kan doorgerekend worden is het aanpassen van de straatconfiguratie. Bij de vorige berekeningen werd uitgegaan van het type “streetcanyon” wat betekent dat de afstand van de gevel tot de as van de weg kleiner is dan 1,5 keer de bouwhoogte (of de bouwhoogte is groter D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
52
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
dan 2/3de van afstand tot de as van de weg). In de volgende berekeningen vergelijken we het streetcanyontype met twee meer open vormen van bebouwing, respectievelijk een type waarbij de bouwhoogte tussen 1/3de en 2/3de van de afstand van de gevel tot de as van de weg bedraagt en een type waarbij de bouwhoogte/afstand tot as van de weg nog kleiner is.
Voor beide types geven de berekeningen aan dat de overschrijdingen van de daggemiddelde concentratie voor fijn stof beneden de norm van 35 keer blijft. Naast deze twee stedenbouwkundige maatregelen kunnen meer brongerichte maatregelen leiden tot een verbetering van de lokale luchtkwaliteit. Dit kunnen maatregelen zijn die een vlottere doorstroming van het verkeer teweegbrengen (oa afstellen van verkeerslichten, gebruik van rotondes ipv verkeerslichten). Daarnaast kunnen maatregelen gezocht worden die een vermindering van de verkeersvolumes met zich meebrengen (optimaliseren openbaar vervoer, omleiden zwaar verkeer, optimaliseren parkeerbeleid, instellen emissie-arme zones, stimuleren van fiets- en voetgangersverkeer door flankerende maatregelen zoals voldoende fietsstallingen, en comfortabele en veilige fietsverbindingen en oversteekplaatsen). Het evalueren van de haalbaarheid van deze maatregelen valt buiten de scope van de discipline lucht.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
53
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Implicaties op de discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie Het plangebied maakt geen deel uit, of heeft geen aantoonbare invloed op gave of relatief gave landschappen die omschreven worden als Ankerplaatsen of Relictzones zoals geïnventariseerd door de landschapsatlas. Het kanaal Charleroi-Brussel is wel opgenomen als lijnrelict. Er zijn geen delen van het plangebied beschermd of voorlopig beschermd als monumenten en stads- en dorpsgezichten, noch als landschap, noch als archeologische zone. Enkele gebouwen in het plangebied zijn geïnventariseerd in de databank van het Vlaams Instituut voor Onroerend Erfgoed (VIOE): Ruisbroeksesteenweg 89: ‘Chalet des Roses’ – eclectisch burgerhuis Ruisbroeksesteenweg 111-113: gekoppelde burgerhuizen in spiegelbeeldschema (1922) Bergensesteenweg 143-145: oorspronkelijke identieke, gekoppelde eengezinswoningen Bergensesteenweg 219-223: voormalige hoeve begin 18de eeuw Groot-Bijgaardenstraat: de begraafplaats
de
Fig.- Voormalige hoeve begin 18 eeuw, Bergensesteenweg 219-223, bron: Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed, VIOE
Geen van deze gebouwen zijn gelegen in gebieden die door het RUP voorzien worden voor een herstructurering. Deze waardevolle panden zijn gelegen in het te vrijwaren bestaande woonweefsel. De voormalige hoeve langs de Bergensesteenweg is echter wel gelegen in de zone voor bedrijvigheid. In het BPA Steenweg op Groot-Bijgaarden (Sint-Pieters-Leeuw), dat momenteel een uitspraak doet over dit gedeelte van het plangebied, is de hoeve reeds in een zone voor ambachtelijke gebouwen gelegen. De context zal met andere woorden relatief ongewijzigd blijven. Deze hoeve situeert zich meer aan de rand van de zone voor bedrijvigheid waar de bedrijvigheid het rustige karakter van de aanpalende woonwijken niet mag hinderen. Op deze manier laat de hoeve zich in het plan inpassen.
In de nabijheid van het plangebied zijn er gekende archeologische sites aanwezig daterend van de Romeinse periode tot de (Late) Middeleeuwen. De uitvoering van het RUP kan een invloed hebben op het eventueel aanwezige ongekende archeologische erfgoed. Daarom kan het noodzakelijk zijn dat er een terreininventarisatie gebeurt. Het is dan ook aangewezen hieromtrent bij het uitwerken van concrete projecten reeds in de planningsfase contact op te nemen met het Agentschap R-O Vlaanderen Onroerend Erfgoed. Implicaties op de discipline mens en ruimte Het RUP Wilderveld voorziet de verdichting van het bestaande woonweefsel tot een stedelijk woongebied. Eén van de mogelijkheden is om geleidelijk aan de bestaande straatranden verder te gaan afwerken of de onvolledige bouwblokken te vervolledigen (door nieuwe straatranden te creëren). Beide ontwikkelingen zullen zeer gefaseerd verlopen. Volgende tabel geeft theoretisch de hoeveelheid bijkomende woonbebouwing aan bij de vervollediging van de straatranden of het afwerken van de onvolledige bouwblokken.
Straat
Vervolledigen straatrand (V) of afwerken onvolledig bouwblok (A)
Totale lengte van de af te werken straatranden (m)
theoretisch hoeveelheid 10 woonbebouwing
Max. aantal 11 woonlagen
Verminktenstraat
V
15,9
2
3
Ruisbroeksesteenweg
V
85,58
12
3
Acacialaan
V
11,4
1
3
Olmenlaan
A
34,8
5
3
10
Er wordt gerekend met een gevelbreedte van 6m, rekening houdend met de beschikbare kavels Het RUP voorziet een max. bouwdiepte: 15m op het gelijkvloerse verdieping en 12m op het verdiep. Voor woningen in deze straatranden is het mogelijk om op de gelijkvloerse verdieping horeca en kleinschalige wijkverzorgende diensten en functies toe te laten. 11
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
54
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Straat
Eiklaan Platanenlaan Generaal Lemansstraat
Vervolledigen straatrand (V) of afwerken onvolledig bouwblok (A)
Totale lengte van de af te werken straatranden (m)
theoretisch hoeveelheid
Max. aantal 11 woonlagen
10
woonbebouwing
V en A
68
11
3
A
26,85
4
3 3
V en A
13,3
2
Palmenlaan
A
52
8
3
Wilgenlaan
V
21,7
3
3
Beukenlaan
V
10,3
1
3
Notelarenlaan
V
16,8
2
3 3
Populierenlaan E. de Baerdemakerstraat Groot-Bijgaardenstraat
V
16,7
2
V en A
26,3
4
3
A
97
15
3
P. de Boeckstraat
V en A
38
5
3
Parkplein
V en A
92,4
12
3
V
23,6
3
3
650,63
92
Bergensesteenweg TOTAAL
Projectgebied nr. 6 F. Baesstraat en nr. 7 Eiklaan en Platanenlaan behoren ook tot deze projecten die de straatrand vervolledigen of een onvolledig bouwblok afwerken.
Projectgebied
Vervolledigen straatrand (V) of
maximale hoeveelheid
Max. aantal woonlagen
afwerken onvolledig bouwblok (A)
woonbebouwing
F. Baesstraat
A
23
3
Eiklaan en Platanenlaan
V
23
3
TOTAAL
12
46
Het RUP voorziet in bestaande binnengebieden de mogelijkheid om maximaal 621 bijkomende wooneenheden te creëren door middel van het verdichten van de bouwblokken. Op deze manier worden de dichtheden van de bouwblokken afgestemd op hun ligging in stedelijk gebied. Deze projecten zullen zeer gefaseerd verlopen waardoor een geleidelijke ontwikkeling van de binnengebieden tot stand zal komen. Met het creëren van bijkomende wooneenheden wordt het huidige tekort in het woonaanbod gedifferentieerd aangevuld. Door het creëren van een grote variatie aan woonvormen komt men tegemoet aan de stijgende vraag naar aangepaste voorzieningen voor verschillende doelgroepen, bvb. bejaarden, alleenstaanden,… Met de ontwikkeling van deze projecten wordt de aanleg van een netwerk voor langzaam verkeer voorzien. Dit groene tracé vormt een recreatieve route die aansluiting vindt bij de groenomsingeling Zuun. Huidige toestand van de binnengebieden (de binnengebieden worden aangeduid op het grafisch plan): - Binnengebied 1: Een geïsoleerd stuk landbouwgrond, gelegen tussen de bebouwing; - Binnengebied 2: Een voetbalveld waaraan een stuk landbouwgrond grenst; - Binnengebied 3: Dit gebied wordt vooral ingenomen door diepe tuinpercelen waar bijgebouwen zijn op voorzien. Aansluitend op deze tuinen ligt nog een stuk landbouwgrond grenzend aan de begraafplaats; - Binnengebied 4: Het gebied wordt ingenomen door bedrijvigheid; - Binnengebied 5: Dit gebied wordt hoofdzakelijk ingenomen door landbouwgrond.
12
Zie voetnoot 11
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
55
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Volgende tabel geeft de kenmerken weer van de verschillende binnengebieden die door het RUP potentieel ontwikkeld kunnen worden.
Inbreidingsproject
Oppervlakte binnen-gebied
Max. aantal bijkomende
(m²)
wooneenheden
Bestaande dichtheid
Nieuwe dichtheid
bouwblok (wo/ha)
bouwblok (wo/ha)
Min. groen/terrein
Max. aantal bouwlagen
index
1
6 075
38
17,8
43,85
0,52
3
2
13 653
50
22,9
35,1
0,60
3
3
20 240
84
20,2
36,4
0,65
3
4
30 554
148
5,95
29
0,55
3
5
62 902
301
8,26
40,4
0,50
3*
* Het inbreidingsproject 5 omvat een deel van het waterfrontproject gelegen op de kruising van de E. de Baerdemakerstraat en de Groot-Bijgaardenstraat. Voor dit gedeelte van het project langsheen het kanaal wordt het maximum aantal bouwlagen opgetrokken naar 4.
Het RUP voorziet de mogelijkheid voor het afwerken en versterken van de bebouwing ter hoogte van de Ruisbroeksesteenweg en de Groot-Bijgaardenstraat als een waterfront. Hier zal de bebouwing een baken vormen om een zichtrelatie met het station en het sluizencomplex te bekomen. De kop van de E. de Baerdemakerstraat en de Groot-Bijgaardenstraat behoort gedeeltelijk tot het inbreidingsproject 5. In de waterfrontontwikkeling wordt er naast wonen ook de mogelijkheid geboden om gemengde functies te voorzien. Het RUP voorziet dat maximaal 50% van het totale vloeroppervlak kan ingenomen worden door een andere functie naast het wonen. Onderstaande tabel geeft de kenmerken weer van de verschillende zones die behoren tot de ontwikkeling van het waterfront.
Waterfront-
Oppervlakte
Maximum aantal
Bestaande
Nieuwe dichtheid bouwblok (wo/ha)
Maximum aantal
(m²)
bijkomende wooneenheden
dichtheid bouwblok (wo/ha)
Zone A
11 911
33
8,4
36
4
Zone B
11 657
79
5
67,7
4
ontwikkeling
bouwlagen
Het voorziene aantal wooneenheden in zone B is reeds mee opgenomen in het inrichtingsconcept van inbreidingsproject 5 omdat deze ruimtelijk op elkaar aansluiten. De bestaande bedrijvigheid langsheen de Bergensesteenweg zal geherstructureerd worden om een efficiënter ruimtegebruik te bekomen. Daarbij wordt aanpalend aan de woonomgeving een buffer van minimaal 5 m voorzien. Deze buffer garandeert enerzijds de woonkwaliteit van de aanpalende woongebieden en anderzijds de optimale benutting van de beschikbare bedrijfsruimte. Het RUP zorgt voor een specifieke afbakening van de ambachtelijke en industriële bedrijven en de grootwinkel (Colruyt nv.). Deze grootwinkel krijgt de mogelijkheid tot uitbreiding binnen deze specifieke afbakening. Op deze manier wordt een verdere uitbreiding van het bedrijvenlint tegengehouden en wordt de beschikbare bedrijfsruimte geoptimaliseerd. De bestaande bedrijvigheid in binnengebied 4 zal uitdoven waardoor er ruimte vrijkomt voor de ontwikkeling van woongelegenheden. Het RUP voorziet in een herlokalisatie van het gemeentelijk containerpark. Momenteel is dit gelegen op het bedrijventerrein langsheen de Bergensesteenweg. De nieuwe locatie is ongeveer 150m verder gelegen, langsheen de F. Baesstraat en beschikt over een bijkomend oppervlak van 2000m². Het RUP voorziet in een adequate buffering ten opzichte van de omliggende woningen. De bestaande begraafplaats tussen de Eiklaan en de Ruisbroeksesteenweg blijft behouden. Het RUP voorziet de herlokalisatie van het voetbalveld in het bouwblok van de Notelarenlaan, Esdoornlaan en Platanenlaan. Het binnengebied van dit bouwblok wordt geselecteerd als potentieel te ontwikkelen binnengebied (inbreidingsproject 2). Het voetbalveld zal geherlokaliseerd worden op een van de gemeentelijke recreatieve knooppunten in het stedelijk gebied . D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
56
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Conclusie: Het algemene uitzicht van het woonweefsel wordt met behulp van dit RUP verbeterd door de straatranden en de onvolledige bouwblokken af te werken. Verder wordt dit woonweefsel gestructureerd door de verweving met een duidelijk groen netwerk dat meteen ook als fiets- en voetgangersverbinding zal fungeren. Niet enkel de leesbaarheid binnen de wijk wordt versterkt, maar er wordt ook aandacht besteed aan de leesbaarheid van buiten af. Dit gebeurt onder meer door het creëren van een waterfront waarbij een link met het sluizencomplex en het station van Ruisbroek wordt gemaakt. Vanaf de Bergensesteenweg wordt de leesbaarheid aan de hand van pleinen versterkt en wordt verdere verlinting tegen gegaan door te werken met een duidelijke afbakening en herstructurering van de bedrijvigheid. Deze duidelijke afbakening lost het conflict tussen wonen en bedrijvigheid op. Waar de industriële activiteiten wegtrekken, wordt de vrijgekomen ruimte opgenomen in het woonweefsel. Implicaties op de discipline mens en mobiliteit Het openbaar vervoer is voorzien langsheen de Bergensesteenweg waar de lijnen 170 en 171 van de Lijn met een frequentie van ca. 4 per uur, de haltes bedienen. Het station van Ruisbroek is nabij gelegen op wandelafstand. De treinen hebben een frequentie van 2 per uur richting Brussel. Langsheen het kanaal van Charleroi-Brussel is een hoofdroute voorzien van het fietsroutenetwerk. Tevens voorziet de streefbeeldstudie van de N6-Bergensesteenweg de uitbouw van een langzaam verkeersas tussen Halle en Brussel. In het plangebied zullen aansluitend op de Bergensesteenweg, pleinen worden ingericht die de leesbaarheid van het gebied vergroten. Een groen netwerk voor fietsers- en voetgangers zal doorheen het gebied lopen en verhoogt de doorwaadbaarheid. Er zijn geen telgegevens met betrekking tot verkeer aanwezig voor het totale plangebied. De autoverkeersgeneratie door de verschillende projecten wordt als volgt beraamd: Aantal wooneenheden x 2,48 inwoners/wooneenheid13 = aantal personen Aantal personen x 2,5 verplaatsingen/dag/persoon14 = aantal verplaatsingen per dag In volgende tabel wordt er theoretisch berekend hoeveel bijkomende verplaatsingen er kunnen gegenereerd worden door het ontwikkelen van de verschillende inbreidingsprojecten. Inbreidingsproject
Max. aantal bijkomende woningen / oppervlakte
Gemiddeld aantal bijkomende personen
Aantal verplaatsing per dag
94,24
235,6
1
38 / 0,6 ha
2
50 / 1,37 ha
124
310
3
84 / 2,02 ha
203,32
508,3
4
148 / 3,06 ha
367,04
917,6
5
301 / 8,53 ha
746,48
1866,2
TOTAAL
621
1535,08
3837,7
Er wordt aangenomen dat 73,7% van de verplaatsingen met de wagen gebeuren. Hiervan is 53,7% autobestuurder, de overige 20% is autopassagier15. Om het aantal bijkomende wagens te bereken, wordt enkel rekening gehouden met de autobestuurders: 3837,7 verplaatsingen x 53,7% = 2060,8 autoverplaatsingen per dag Doorgaand gemotoriseerd verkeer wordt in de inbreidingsgebieden en de omliggende woonstraten geweerd. Het RUP vestigt de aandacht op het verblijfskarakter met betrekking tot de inrichting van de openbare ruimte. Er wordt niet verwacht dat de plaatselijke verkeersveiligheid in het gedrang zal komen.
13
gemiddelde gezinsgrootte voor Sint-Pieters-Leeuw in 2007, berekend aan de hand van cijfergegevens van de Provincie Vlaams-Brabant. 14 Aan de hand van de cijfers uit het rapport ‘Onderzoek verplaatsingsgedrag Vlaams-Brabant’ (dec. 2000 – dec. 2001) kunnen we stellen dat voor de Rand (gebied Halle-Vilvoorde) een gemiddeld aantal verplaatsingen per persoon per dag van 2,5 wordt gegenereerd. 15 De verdeling van het gemiddeld aantal verplaatsingen per persoon per dag volgens hoofdvervoerswijze is afkomstig uit het rapport ‘Onderzoek verplaatsingsgedrag Vlaams-Brabant’ (dec. 2000 – dec. 2001) opgemaakt door de afdeling Beleid Mobiliteit en Verkeersveiligheid van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
57
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
In volgende tabel wordt er theoretisch berekend hoeveel bijkomende verplaatsingen er kunnen gegenereerd worden door het afwerken van de straatranden. Straat
Theoretische hoeveelheid bijkomende woningen
Gemiddeld aantal bijkomende personen
Aantal verplaatsingen per dag
Verminktenstraat
2
4,96
12,4
Ruisbroeksesteenweg
12
29,76
74,4
Acacialaan
1
2,48
6,2
Olmenlaan
5
12,4
31
Eiklaan
11
27,28
68,2
Platanenlaan
4
9,92
24,8
Generaal Lemansstraat
2
4,96
12,4
Palmenlaan
8
19,84
49,6
Wilgenlaan
3
7,44
18,6
Beukenlaan
1
2,48
6,2
Notelarenlaan
2
4,96
12,4
Populierenlaan
2
4,96
12,4
E. de Baerdemakerstraat
4
9,92
24,8
Groot-Bijgaardenstraat
15
37,2
93
P. de Boeckstraat
5
12,4
31
Parkplein
12
29,76
74,4
Bergensesteenweg
3
7,44
18,6
TOTAAL
92
228,16
570,4
570,4 verplaatsingen x 53,7% = 306,3 autoverplaatsingen per dag In volgende tabel wordt er theoretisch berekend hoeveel bijkomende verplaatsingen er kunnen gegenereerd worden door projectgebied nr. 6 en 7. Projectgebied
Theoretische hoeveelheid bijkomende woningen
Gemiddeld aantal bijkomende personen
Aantal verplaatsingen per dag
F. Baesstraat
23
57,04
142,6
Eiklaan en Platanenlaan
23
57,04
142,6
TOTAAL
46
114,08
285,2
285,2 verplaatsingen x 53,7% = 153,15 autoverplaatsingen per dag In volgende tabel wordt er theoretisch berekend hoeveel bijkomend verkeer er zal gegenereerd worden door de waterfrontontwikkeling. Het aantal bijkomende wagens voor zone B werd reeds meegerekend in inbreidingsproject 5. Projectgebied Zone A
Theoretische hoeveelheid
Gemiddeld aantal
bijkomende woningen
bijkomende personen
33
81,84
Aantal verplaatsingen per dag 204,6
204,6 verplaatsingen x 53,7% = 109,87 autoverplaatsingen per dag In totaal zijn er bijkomend 2630,12 autoverplaatsingen per dag door de bijkomende woongelegenheden. Er wordt aangenomen dat tijdens het drukste uur in de ochtend- en de avondspits 0,67 verplaatsingen plaatsvinden, waarvan 50,5% met de wagen (als bestuurder). 1991,4 personen x 0,67 verplaatsingen/spits/persoon x 50,5% = 662,9 autoverplaatsingen tijdens de spitsuren. Het gebied wordt ontsloten door de N6 Bergensesteenweg en de Ruisbroeksesteenweg. Op volgende figuren zijn de verkeerstellingen tijdens ochtend- en avondspits ter hoogte van het kruispunt Bergensesteenweg/Ruisbroeksesteenweg terug te vinden.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
58
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
| intensiteiten kruispunt N6 Bergensesteenweg/Ruisbroeksesteenweg, bron: Agentschap Wegen en Verkeer
Met betrekking tot het plangebied ‘Wilderveld’ werd de totale intensiteit in aantal motorvoertuigen per etmaal berekend door de gekende spitsuurintensiteiten om te rekenen naar een etmaal gemiddelde verkeersentiteiten (op basis van de verkeerstellingen dd. 21.02.2008). Deze intensiteiten werden theoretisch - berekend en dienen de bestaande en toekomstige toestand te vertegenwoordigen van de wegen N6-Bergensesteenweg en de Ruisbroeksesteenweg ter hoogte van het plangebied Wilderveld. Bergensesteenweg Aantal wagens/dag
Ruisbroeksesteenweg
Aantal wagens tijdens spitsuur (17u-18u)
Aantal wagens/dag
Aantal wagens tijdens spitsuur (17u-18u)
Bestaande situatie
18.394
1.565
8.803
749
Toekomstig beeld
20.172,75
2.013,3
9.654,37
963,57
Voor de theoretische berekening van het maximaal aantal bijkomende wagens dat er voor de uitbreiding van de grootwinkel zal gegenereerd worden, wordt er gerekend met een aantal klanten van 0,37 per m² bruto verkoopsoppervlak16. Hierbij wordt rekening gehouden met een modal split van 95%17. 1631 m² x 0,37 x 0,95 = 573,3 autoverplaatsingen per dag Tijdens het spitsuur (17u-18u) wordt er 10,6% van het verkeer voor de grootwinkel gegenereerd18. Dit komt op 60,8 autoverplaatsingen tijdens de spitsuren. Het toekomstige beeld van de Bergensesteenweg zal 20.746 wagens/dag zijn. Algemene conclusie:Tijdens het spitsuur zal er voor de Bergensesteenweg in totaal 509,1 bijkomende verplaatsingen gegenereerd worden of een toename van 32,5%. Voor de periode van een etmaal zal dit 2352,05 bijkomende verplaatsingen bedragen of een toename van 12,84%. Deze stijging komt zowel door verkeer dat gegenereerd wordt door de bijkomende woongelegenheden als door de uitbreiding van de grootwinkel. Tijdens het spitsuur zal er voor de Ruisbroeksesteenweg in totaal 214,57 bijkomende verplaatsingen gegenereerd worden of een toename van 28,64%. Voor de periode van een etmaal zal dit 851,37 bijkomende verplaatsingen bedragen of een toename van 9,67%. 16 Cijfergegevens komen uit een vergelijkbare studie voor dezelfde soort grootwinkel, namelijk ‘Mobiliteitsstudie site Herdebeekstraat, Dilbeek’. 17 Er kan echter gesteld worden dat voor dit gebied, met de toekomstige verdichting van de woonbuurt in de directe omgeving, met een modal split van 90% kan gerekend worden. Dit geeft dan 543 autoverplaatsingen per dag of 57,5 autoverplaatsingen tijdens de spitsuren. 18 Cijfergegevens komen uit een vergelijkbare studie voor dezelfde soort grootwinkel, namelijk ‘Mobiliteitsstudie site Herdebeekstraat, Dilbeek’.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
59
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
e.
De relevatie van het RUP voor de toepassing van de milieuwetgeving van de Europese Gemeenschap Niet van toepassing
8.1.3. De kenmerken van de effecten en van de gebieden die kunnen worden beïnvloed door het RUP a.
De waarschijnlijkheid, duur, frequentie en omkeerbaarheid van de effecten Dit RUP wordt opgemaakt om het bestaande woonweefsel te verdichten met een stedelijk karakter en het ordenen van de bedrijvigheid langsheen de Bergensesteenweg. Deze verdichting en herstructurering hebben een blijvend karakter. Tijdens het verwezenlijken van de verschillende ingrepen, zal er enige hinder kunnen ondervonden worden, maar dit is slechts van tijdelijke aard (bouwen van woningen, werfverkeer, …).
b.
De cumulatieve aard van de effecten Met een bijkomend aantal wooneenheden van maximaal 792 op een totaal oppervlakte van 55,6ha, zal er bijkomend verkeer worden gegenereerd. Dit is echter te verantwoorden ten opzichte van de gewenste verdichting van het stedelijk gebied. Door de verspreide ligging van de verschillende inbreidingsgebieden, zal het bijkomende verkeer verdeeld worden over het totale plangebied. Het effect zal dus minimaal zijn. Door het creëren van pleinstructuren, die de overgang tussen de Bergensesteenweg en het achterliggende gebied verduidelijken, wordt dit verspreide effect nog meer versterkt. Het versnipperde beeld van braakliggende percelen en leegstaande gebouwen in de huidige situatie, wordt door deze projecten geherstructureerd. De woonkwaliteit, de toegankelijkheid en leesbaarheid van het gebied zal hierdoor verhoogd worden.
c.
De grensoverschrijdende aard van de effecten Het plangebied ligt ca. 4 km van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, maar zal hoogstwaarschijnlijk hierop geen significante negatieve effecten veroorzaken.
d.
De risico’s voor de menselijke veiligheid of gezondheid of voor het milieu Gezien de verweving van wonen en bedrijvigheid in het plangebied, gaat er bijzondere aandacht naar de externe (mens)veiligheid zoals bedoeld in de Seveso II-richtlijn. Daartoe wordt het RUP afgetoetst aan de hand van het beslissingsdiagram in bijlage bij het besluit van de Vlaamse Regering van 26/01/2007 houdende nadere regels inzake de ruimtelijke veiligheidsrapportage. 1. 2. 3.
Æ
Er zijn in het plangebied geen Seveso-inrichtingen aanwezig. In de voorschriften is bovendien het verbod opgenomen op de inplanting van Seveso-inrichtingen. Er is in het RUP, palend aan de bedrijvenzone, een aandachtsgebied aanwezig, nl. woongebied. Binnen een perimeter van 2 km rond het plangebied zijn 2 Seveso-inrichtingen aanwezig: Cytec Surface Specialities in Drogenbos (hogedrempelinrichting) en Electrabel in Drogenbos (lagedrempelinrichting). De risico’s verbonden aan deze inrichtingen zijn bij de dienst VR voldoende gekend. De dienst kan deze risico’s ook voldoende inschatten om te besluiten dat de geplande ontwikkelingen in het RUP te verzoenen zijn met de aanwezigheid van deze Seveso-inrichtingen. Op basis van deze gegevens kan geconcludeerd worden er geen aanzienlijke effecten verwacht worden inzake externe (mens)veiligheid.
In binnengebied 4 zal de bestaande bedrijvigheid gesaneerd worden om woningen te voorzien. De gronden die binnen dit gebied gelegen zijn, zijn echter niet opgenomen in het register van verontreinigde gronden.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
60
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Gezien de aard van het project kan er gesteld worden dat het RUP Wilderveld geen aantoonbare effecten zal hebben op de menselijke veiligheid of gezondheid of een risico zal vormen voor het milieu. e.
De orde van grootte en het ruimtelijk bereik van de effecten De orde van grootte en het ruimtelijk bereik speelt vooral op het vlak van verkeer en mobiliteit. De te verwachten effecten werden reeds besproken in de disciplines geluid, mobiliteit en lucht. De positieve effecten die het RUP Wilderveld met zich mee zal brengen, bestaan voornamelijk uit de opwaardering van het huidige woongebied tot een gemengd en doorwaadbaar stedelijk woongebied. Uit de woonbehoefte van Sint-Pieters-Leeuw kan men afleiden dat er voor deze omgeving een tekort werd opgemerkt.
f.
De waarde en kwetsbaarheid van het gebied dat kan worden beïnvloed De opmaak van het RUP Wilderveld heeft geen aantoonbare invloed op bijzonder beschermde gebieden, zoals opgesomd in het besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage.
g.
De effecten op beschermde gebieden en landschappen (grensoverschrijdende invloeden) De opmaak van het RUP heeft geen aantoonbare invloed op beschermde gebieden en landschappen in het Waals of Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
8.1.4. Mogelijkheden tot alternatief De stedenbouwkundige voorschriften en het grafisch plan laten verschillende alternatieven toe. De inrichtingsvoorstellen in het RUP zijn louter indicatief en toetsen de mogelijke en maximale dichtheden af. Het programma van woongelegenheden in combinatie met een groen netwerk komt voort uit de woonbehoefte van de gemeente Sint-Pieters-Leeuw en de beleidsvisie van het VSGB waardoor er geen alternatief programma onderzocht is. In de huidige situatie is er reeds bedrijvigheid aanwezig. Het RUP voorziet in de herstructurering en optimalisering van deze site (bevordering van een optimaal en zuinig ruimtegebruik). Er werd echter geen onderzoek gedaan naar een mogelijk alternatieve locatie voor de grootwinkel, omdat het hier om een uitbreiding van een bestaande winkel gaat in een bestaande gewestplanbestemming voor bedrijvigheid. Er is geen onderzoek gebeurd naar verschillende alternatieven voor de herlokalisatie van het gemeentelijk containerpark. De keuze voor de herlokalisatie is rechtstreeks afhankelijk van de herstructureringen en optimalisering van de bestaande bedrijvigheid langsheen de N6-Bergensesteenweg. Het containerpark wordt op ca. 150m voorzien van de bestaande locatie. De keuze voor de herlokalisatie van het containerpark en de herstructurering en optimalisering van de bestaande bedrijvenzone werd genomen en wordt onderbouwd door het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan.
8.1.5. Besluit – waarom de opmaak van een plan-MER niet noodzakelijk wordt geacht Voor het RUP Wilderveld kan er besloten worden dat de te verwachten significante effecten van het voorgenomen plan of programma – rekening houdend met bovenstaande m.e.r.-screening – beperkt en zelfs te verwaarlozen zijn. Het RUP Wilderveld voorziet prioritair in de opwaardering van het bestaande woongebied tot een gemengd woongebied met stedelijk karakter. Om de kwalitatieve woonomgeving te garanderen wordt er ook veel aandacht besteed aan de doorwaadbaarheid van het woongebied (groen tracé tussen het kanaal en de Zuun) en een woondichtheid op schaal van de gemeente Sint-PietersLeeuw in de Brusselse rand. Voor het volledige gebied van 55,6ha voorziet het RUP een woondichtheid van ca. 31,6 wo/ha, de bestaande dichtheid vandaag bedraagt slechts 15,5 wo/ha. De positieve te verwachten effecten van het RUP bestaan uit:
Het achterliggende woonweefsel leesbaar maken ten opzichte van de Bergensesteenweg; Afwerken van straatranden en vervolledigen van bestaande bouwblokken; Doorwaadbaarheid van het woonweefsel verhogen; Verhogen van het woonaanbod in een stedelijke sfeer.
Het verdichten van het gemengde woonweefsel in stedelijk gebied waarbij men tegemoet komt aan de stijgende vraag naar woongelegenheden en het huidige beperkte woonaanbod; D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
61
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Herstructureren van het woonweefsel waardoor braakliggende percelen en leegstaande gebouwen aangepakt kunnen worden; Het creëren van een groentraject voor fiets- en voetgangersverkeer. Het woonweefsel wordt aan dit groene netwerk opgehangen waardoor het groen een belangrijke structurerende rol in de binnengebieden zal spelen.
Voorkanten ontwikkelen naar het kanaal Charleroi-Brussel; Voorzien in de mogelijkheid om te wonen langs het water; Zichtrelatie creëren naar het station van Ruisbroek en het sluizencomplex; Gemengde woonfuncties worden toegelaten.
Herstructureren van de aanwezige bedrijvigheid zodat er een optimaal en zuinig ruimtegebruik kan bekomen worden. Verhogen van de verkeersleefbaarheid; Pleinstructuren creëren die de leesbaarheid ten opzichte van de Bergensesteenweg verhogen; Doorwaadbaarheid van het woonweefsel verhogen met behulp van de aanleg van een groentraject voor fiets- en voetgangers.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
62
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
8.2.
De watertoets
Sinds 24 november 2003 is met het nieuwe decreet integraal waterbeleid de watertoets in Vlaanderen in voege getreden. De watertoets geeft uitvoering aan het principes van de integratie van integraal waterbeleid bij de vergunningverlening. Telkens wanneer er een beslissing wordt genomen op andere beleidsterreinen van het Vlaamse Gewest en van de overige besturen, dient er op basis van dit artikel (de watertoets vormt een onderdeel van het decreet op het integraal waterbeheer) rekening te worden gehouden met het integrale waterbeleid. De betrokken overheid moet dan als het ware het dossier aan een "watertoets" onderwerpen vooraleer een beslissing te kunnen nemen. De overheden dienen bij het verlenen van een vergunning telkens te onderzoeken of de betrokken activiteit een schadelijk effect kan doen ontstaan dat vermijdbaar is. Het uitvoeringsbesluit van de Vlaamse Regering (20.07.2006, BS. 31.10.2006), regelt sinds 1 november 2006 de methodiek voor de uitvoering van de watertoets. De richtlijnen voor de watertoets staan in relatie tot 7 watertoetskaarten. Uit het beschikbare kaartmateriaal (AGIV, 2008) kan het volgende geconcludeerd worden. Overstromingsgevoelige gebieden
In het kader van de watertoets is een recente (2006) kaart aangemaakt die de overstromingsgevoelige gebieden tot op perceelsniveau weergeeft voor het gehele Vlaams Gewest. De kaart bevat de effectief overstromingsgevoelige gebieden en de mogelijk overstromingsgevoelige gebieden. De potentiële overstromingsgevoelige gebieden zijn samengesteld uit de van nature overstroombare gebieden (NOG, exclusief colluvia), de potentiële overstromingsgebieden (POG) en de mijnverzakkingsgebieden (MVG), doch die buiten de effectief overstromingsgevoelige gebieden vallen. Het plangebied situeert zich in niet effectief overstromingsgevoelig gebied noch in mogelijk overstromingsgevoelig gebied. Waterbeheerders In het kader van de watertoets is het voornamelijk van belang de waterbeheerder te kennen van waterlopen in en/of nabij het plangebied. Binnen het onderzoeksgebied of de onmiddellijke omgeving situeert zich geen waterloop die gecategoriseerd wordt door de Vlaamse Hydrografische Atlas. In het noordwesten van het plangebied is wel de Zuunbeek gelegen
Infiltratiegevoelige bodems
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
63
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
De kaart met de infiltratiegevoelige bodems werd opgemaakt om te kunnen nagaan in welke gebieden er relatief gemakkelijk hemelwater kan infiltreren naar de ondergrond. Infiltratie van hemelwater naar het grondwater is belangrijk omdat daardoor de oppervlakkige afstroming en dus ook de kans op wateroverlast afneemt. De kaart met infiltratiegevoelige bodems geeft twee types gebieden aan: de gebieden met infiltratiegevoelige bodems en de gebieden met niet-infiltratiegevoelige bodems. Het plangebied is volledig gelegen in “gebied met niet infiltratiegevoelige bodems”. Grondwaterstromingsgevoelige gebieden
De kaart met de gebieden die gevoelig zijn voor grondwaterstroming werd opgemaakt om te kunnen nagaan in welke gebieden er minder of meer aandacht moet uitgaan naar de effecten van ingrepen op de grondwaterstroming. Met grondwaterstroming wordt vooral de laterale beweging van grondwater doorheen de ondergrond en de toestroming door kwel bedoeld. Voor de watertoets, die onder meer van belang is voor het evalueren van geplande bouwwerken, gaat de aandacht in de eerste plaats uit naar de ondiepe grondwaterstroming. Deze stroming kan worden beïnvloed of verstoord door ondergrondse constructies: tunnels, schachten, kelders, ondergrondse garages, damwanden, kwelschermen e.d. Voor dergelijke constructies zijn meestal ook uitgravingen nodig, en vaak gaat de aanleg of de instandhouding ervan ook gepaard met het onttrekken van grondwater door drainering, tijdelijke bemaling of permanente bemaling. Verstoring van de grondwaterstroming kan een belangrijk effect hebben op de omgeving. Het volledige plangebied situeert zich voor het grootste deel in een type 2 gebied, i.e. ‘matig gevoelig voor grondstroming’. Indien er in type 2 gebied een ondergrondse constructie gebouwd wordt met een diepte van meer dan 5m en een horizontale lengte van meer dan 100m dient advies aangevraagd te worden bij de bevoegde adviesinstantie. In het noorden en het zuidoosten van het plangebied liggen kleine delen van het plangebied in een type 1 gebied, i.e. ‘zeer gevoelig voor grondwaterstroming’. Indien er in het type 1-gebied een ondergrondse constructie gebouwd wordt met een diepte van meer dan 3m of een horizontale lengte van meer dan 50m dient advies aangevraagd te worden bij de bevoegde adviesinstantie. Winterbedkaart
Doel van de winterbedkaart is het aanduiden van de gebieden waar veranderingen van bodemgebruik aanleiding kunnen geven tot een gewijzigd afvoergedrag in geval van overstroming van het gebied. Omdat dergelijke veranderingen in peilen en stroomsnelheden maar relevant zijn voor relatief omvangrijke overstromingsgebieden, werd de winterbedkaart beperkt tot de gebieden die onderhevig zijn aan overstromingen vanuit de bevaarbare waterlopen. D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
64
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Binnen het plangebied komt geen kartering voor van de winterbedkaart. Hellingenkaart
De hellingenkaart van Vlaanderen ten behoeve van de watertoets geeft de hellingsgraad weer voor het Vlaamse grondgebied. Deze kaart werd opgemaakt in functie van het determineren van ‘steile’ of ‘sterke’ hellingen, omdat deze hellingen aanleiding kunnen geven voor exces afvloeiend hemelwater, die de overstromingsgevoeligheid van een gebied kunnen beïnvloeden. Het plangebied wordt hoofdzakelijk gekenmerkt door een vlakke structuur. Erosiegevoelige gebieden
De erosiegevoeligheidskaart ten behoeve van de watertoets werd opgemaakt om de gevolgen van belangrijke wijzigingen in grondgebruik te kunnen inschatten. Dergelijke wijzigingen kunnen immers mogelijk aanleiding geven tot versnelde afstroming van oppervlaktewater van hellingen en tot afspoeling van bodemdeeltjes. Het plangebied bevat verschillende erosiegevoelige gebieden.
Conclusie van de watertoets De watertoets brengt voor RUP Wilderveld geen significante problemen aan het licht. In het RUP zijn bestemmingen en bepalingen opgenomen die het afwateringssysteem in de toekomst veiligstellen. Zowel een geëigend materiaalgebruik ( voor een goede waterdoorlaatbaarheid) als veelvuldige toepassing van groene en onverharde oppervlakken zijn voorzien alsook het realiseren van waterbuffers. Binnen de voorschriften zijn bepalingen opgenomen die waterbufferende en regulerende maatregelen opleggen/toelaten, zowel binnen de afbakening van tuinen en andere onbebouwde bestemmingen zoals bufferzones, als in het openbare domein van wegen en pleinen. Met betrekking tot de grondwaterstromingsgevoelige gebieden, zorgen de voorwaarden in de voorschriften er voor dat ondergrondse constructies hier geen invloed op zullen hebben.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
65
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
9. 9.1.
GEVOLGEN VOOR DE JURIDISCH - BESTAANDE TOESTAND Gewijzigde juridische–administratieve aspecten
9.1.1. Opsomming van strijdige en op te heffen voorschriften bestemming gewestplan
bestemming RUP zone voor inbreidingsproject Zone voor voortuinen
woongebied
zone voor wonen en gemengde functies Zone voor wonen
ambachtelijke bedrijven en KMO
Zone voor tuinen zone voor wonen zone voor tuinen zone voor voortuinen zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen
buffergebied
zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen
woonuitbreidingsgebied
zone voor wonen zone voor tuinen zone voor voortuinen
bestemming BPA Wilderveld en herzieningen -openbare wegenis; -strook voor hoofdgebouwen, gesloten bebouwing; -strook voor hoofdgebouwen, halfopen bebouwing; -strook voor aanhorige gebouwen; -strook voor tuinen; -strook met bestemming openbaar nut; -strook voor lichte onschadelijke nijverheid; -strook voor koeren en bijgebouwen; -achteruitbouwstrook; -begraafplaats; -groenaanleg; -strook van ‘non aedificandi’. bestemming BPA Steenweg op Groot-Bijgaarden (Sint-Pieters-Leeuw) en herzieningen -openbare wegen voor doorgaand verkeer; -zone voor hoofdgebouwen in gesloten bebouwing; -zone voor hoofdgebouwen in half open bebouwing; -zone voor aanhorige gebouwen; -zone voor achteruitbouw; -zone voor industriegebouwen; -zone voor ambachtelijke gebouwen; -bufferzone; -zone voor complementaire gebouwen. bestemming BPA Steenweg op Groot-Bijgaarden (Ruisbroek) en herzieningen -zone voor openbare wegenis; -zone voor gebouwen in half-open bebouwing; -zone voor hoofdgebouwen in open bebouwing; -zone non aedificandi -zone voor gemengde activiteit wonen/ambacht; -zone voor tuinen; -zone voor voortuinstroken; -zone voor gemeenschappelijk groen; -zone voor openbaar nut.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
bestemming RUP -zone voor inbreidingsproject; -zone voor openbare wegenis; -zone voor pleinfunctie; -zone voor voortuinen; -zone voor tuinen; -zone voor wonen; -zone voor wonen en gemengde functies; -zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen; -zone voor buffer.
bestemming RUP -zone voor openbare wegenis; -zone voor grootwinkel; -zone voor bedrijvigheid; -zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen; -zone voor wonen; -zone voor voortuinen; -zone voor tuinen.
bestemming RUP -zone voor openbare wegenis; -zone voor wonen en gemengde functies; -zone voor inbreidingsproject; -zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen; -zone voor wonen; -zone voor voortuinen; -zone voor tuinen.
66
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
9.2.
Planschade-, planbaten- en compensatieregeling
In uitvoering van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, in voege sinds 1 september 2009, dient het RUP een register te bevatten van de percelen waarop een bestemmingswijziging wordt doorgevoerd die aanleiding kan geven tot een planschadevergoeding (art. 2.6.1 van de codex), planbatenheffing (art. 2.6.4 van de codex) of een compensatie zoals vermeld in het grond- en pandenbeleid (boek 6, titel 2 en 3 van het decreet grond- & pandenbeleid van 27 maart 2009.) In het voorliggende RUP worden herbestemmingen doorgevoerd die aanleiding kunnen geven tot een planschadevergoeding, planbatenheffing of een bestemmingswijzigingscompensatie. (gebruikte afkortingen: G= gedeeltelijk perceel, V: volledig perceel)
9.2.1. Planschade Bestaande gebiedscategorie BPA Wilderveld
Toekomstige gebiedscategorie
Perceel
Opmerking
wonen
bedrijvigheid
678n3 678v3
Bestaande gebiedscategorie BPA Steenweg op GrootBijgaarden (Ruisbroek)
Toekomstige gebiedscategorie
Perceel
nvt
nvt
nvt
Bestaande gebiedscategorie BPA Wilderveld
Toekomstige gebiedscategorie
Perceel
openbaar nut
wonen
650s 653h 653k 658d 660y3
D V D V D
bedrijvigheid
wonen
627p3 627y2 627z2
D D D
Bestaande gebiedscategorie BPA Steenweg op GrootBijgaarden (SintPieters-Leeuw)
Toekomstige gebiedscategorie
Perceel
groen
bedrijvigheid
65y 165e2
D D
groen
wonen
165d2
D
D D
Mogelijke bestaande bouwmogelijkheden vervallen met de inwerkingtreding van dit plan.
Opmerking
nvt
nvt
9.2.2. Planbaten
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
Opmerking
Opmerking
67
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Bestaande gebiedscategorie BPA Steenweg op GrootBijgaarden (Ruisbroek)
Toekomstige gebiedscategorie
Perceel
bedrijvigheid
wonen
groen
wonen
37r2 38t5 38w5 38x5 38y5 38z5 40a2 40b2 40c2 40z 38t5
Opmerking
D D D V V D D D V V D
9.2.3. Compensatie Binnen het BPA zijn geen herbestemmingen die aanleiding kunnen geven tot een compensatie in kader van het grond- en pandenbeleid van 27.03.2009
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
68
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
9.2.4. Ruimtebalans Binnen deze ruimtebalans worden de afwijkingen van zachte naar harde bestemmingen en van harde naar zachte bestemmingen gekaderd. Afwijkingen t.o.v. bestaande BPA Wilderveld Bestaand BPA
RUP
oppervlakte
Openbaar nut
wonen
1ha 19a 10ca
bedrijvigheid
wonen
29a 68ca
wonen
groen
1a 36ca
motivatie Ontwikkelen van een woonproject in het bestaande bouwblok ter verdichting van het woonweefsel De huidige bedrijvigheid trekt weg waardoor ruimte vrijkomt voor het verwezenlijken van woonprojecten ter verdichting van het woonweefsel Realiseren van een buffer tussen wonen en nieuw aan te leggen ontsluitingsweg voor bedrijvenzone.
Totaal herbestemming van zachte naar harde bestemming Totaal herbestemming van harde naar zachte bestemming Saldo van harde naar zachte bestemming
/ 1a 36ca 1a 36ca
Afwijkingen t.o.v. bestaande BPA Steenweg op Groot-Bijgaarden (Sint-Pieters-Leeuw) Bestaand BPA
RUP
oppervlakte
motivatie
groen
bedrijvigheid
2a 77ca
Mogelijkheid tot ontsluiting openlaten.
groen
wonen
2a 51ca
Afwerking straatwand.
bedrijvigheid
groen
3a 63ca
Realiseren van een buffer tussen wonen en bedrijvigheid.
Totaal herbestemming van zachte naar harde bestemming Totaal herbestemming van harde naar zachte bestemming Saldo van zachte naar harde bestemming
5a 28ca 3a 63ca 1a 65ca
Afwijkingen t.o.v. bestaande BPA Steenweg op Groot-Bijgaarden (Ruisbroek) Bestaand BPA
RUP
oppervlakte
bedrijvigheid
wonen
90a 99ca
groen
wonen
3a 11ca
motivatie De huidige bedrijvigheid trekt weg waardoor ruimte vrijkomt voor het verwezenlijken van woonprojecten ter verdichting van het woonweefsel De huidige bedrijvigheid trekt weg waardoor de bufferzone niet meer nodig is. Er wordtruimte een woonproject verwezenlijkt ter verdichting van het woonweefsel
Totaal herbestemming van zachte naar harde bestemming Totaal herbestemming van harde naar zachte bestemming Saldo van zachte naar harde bestemming
3a 11ca / 3a 11ca
Totaal saldo van zachte naar harde bestemming: 3a 40ca
9.2.5. Globale ruimtelijke benadering in functie van het evenwicht in de ruimtebalans De ruimtebalans vertoont een lichte verschuiving van zachte naar harde bestemmingen (3a 40ca). Deze verschuiving is het gevolg van het beter afstemmen van het RUP op de bestaande situatie en de herstructurering van het weefsel tot een logisch samenhangend geheel. Enerzijds wordt een bufferzone opgeheven in functie van het realiseren van een woonproject. Door het verdwijnen van de bedrijvigheid binnen de ‘zone voor inbreidingsproject 4’ verliest deze buffer immers zijn nut. Anderzijds verdwijnt in de ‘zone voor bedrijvigheid’ een stukje buffer opgeheven in functie van het logisch afwerken van de straatwand en het behoud van een mogelijkheid tot bijkomende ontsluiting op korte termijn van een deel van het bedrijventerrein (om rechtstreekse aantakking op de Bergensesteenweg te vermijden).
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
69
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
9.3.
Gewijzigde juridisch-technische aspecten
9.3.1. Wijziging rooilijnplannen Niet van toepassing.
9.3.2. Wijziging wegenis Voor de ontsluiting van de ‘zone voor bedrijvigheid’ wordt een nieuwe openbare weg voorzien die aantakt op de F. Baesstraat. Voor de ontsluiting van de ‘zones voor inbreidingsproject’ worden nieuwe ‘insteekwegen’ voorzien. het tracé van deze wegen is op het grafisch plan weergegeven.
9.3.3. Beschrijving van de eventuele gevolgen voor waterlopen Er zijn geen waterlopen aanwezig in het plangebied.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
70
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
10. ADMINISTRATIEVE INLICHTINGEN - OVERLEG EN INSPRAAK 10.1. Administratieve inlichtingen 10.1.1. Datum van het Besluit van de Gemeenteraad houdende de beslissing van het opmaken van het plan:
10.1.2. Datum van het Besluit van de Gemeenteraad houdende de voorlopige aanvaarding van het ontwerpplan:
10.2. Adviezen van de beheerders van de wegenis
10.3. Adviezen van de dienst BGP mbt. de m.e.r.- screening In het advies van 08/06/2009 van de dienst Begeleiding Gebiedsgerichte Planprocessen wordt er geadviseerd om volgende aanpassingen te maken aan het ontwerpdocument, dit ten einde te garanderen dat het definitieve verzoek tot raadpleging zou voldoen aan alle decretale formele vereisten en opdat het alle informatie zou bevatten die de dienst Mer nodig heeft om al dan niet te kunnen besluiten dat het RUP geen aanzienlijke milieueffecten kan hebben. 1. Of het RUP al dan niet “stadsontwikkelingsprojecten”, zoals gedefinieerd in rubriek 10 b) van ht project-m.e.r. –besluit van 10 december 2004, mogelijk maakt, is betwistbaar. Aangezien het plan toch een niet gering aantal bijkomend woongelegenheden toelaat én de uitbreiding van de Colruyt maakt dat er net geen 5.000 m² handelsvloeroppervlakte wordt bekomen, stellen wij dat dit plan in principe onder vermelde rubriek zou kunnen ondergebracht worden, behoudens uw tegenargumenten. Tenslotte vermeldt u dat het RUP o.a. e “verbreding van het kanaal” beoogt. Wat hiermee concreet bedoeld wordt, is niet duidelijk. Ons lijkt dat dit mogelijks onder rubriek 10 g) in combinatie met rubriek 13 van vermelde bijlage ressorteert. 2. De planbeschrijving dient gecompleteerd te worden met volgende elementen. In de legende van het grafisch plan is de betekenis van het donderblauwe veld, gelegen aan het kanaal, niet opgenomen. Betreft dit de zone voor de voorziene verbreding van het kanaal? Vervolgens wordt de berekening van het exacte aantal bijkomende woongelegenheden een beetje verwarrend voorgesteld. Ook dient de afstemming van andere plannen (regionaal overslagcentrum) verduidelijkt te worden (verenigbaarheid van de verschillende functies/plannen). Welke soort ambachtelijke en industriële bedrijvigheid laat het RUP toe? Tenslotte kan de planomschrijving nog vervolledigd worden met de concretisering van de nieuwe ligging van de prefab lokalen van VZW De Poel die ingevolge het plan moeten herlokaliseren. 3.
Wat alternatieven betreft, vragen wij ons af of er geen bestemmingsalternatieven kunnen overwogen worden voor bepaalde projectzones binnen het plangebied. Er wordt als knelpunt aangehaald dat de “open ruimtestructuur in het woonweefsel momenteel erg verbrokkeld is”. Ons lijkt het dat die “open ruimte” binnen het plangebied nagenoeg volledig verdwijnt bij invulling van alle projectzones. Om dit tegen te gaan zou een van de projectgebieden bv. ook als buurtpark ingericht kunnen worden.
4.
De discipline mobiliteit is van uitermate belang voor dit plan. Vermits wij met een aantal vragen hieromtrent zitten, bevelen wij u ten stelligste aan dit aspect uit te breiden. Meer bepaald wensen wij te weten in hoeverre de streefbeeldstudie van de N6-Bergensesteenweg het verkeer, afkomstig van de geplande bewoningsprojecten, reeds geïncorporeerd of doorgerekend heeft in haar berekeningen. Hierbij aansluitend stellen wij ons de vraag of het wel wenselijk is, gezien het bestaande congestieprobleem van de N6, nieuwe verkeersgenerende grootschalige ruimtelijke ontwikkelingen zoals dit plan op of langs de N6 te enten. Komen de verbeteringsmaatregelen (een betere doorstroming van het gemotoriseerd verkeer) die de streefbeeldstudie voorstelt, niet in gedrang door deze nieuwe ontwikkeling? Meer informatie dient ook geboden te worden m.b.t. de referentiesituatie (huidige toestand).
5.
Wat betreft de discipline fauna en flora lijkt de uitbreiding van de Colruyt ten koste te gaan van enkele boompartijen. Ook de luchtfoto’s van bepaalde binnengebieden lijken te kennen te geven ontbost/ontboomd te worden. Indien ja, worden hiervoor maatregelen voorzien?
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
71
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
6.
Aangaande de discipline mens-ruimtelijke aspecten valt het op dat er geen buffering voorzien is bij de zone voor bedrijvigheid en zone voor grootwinkel. Bovendien noemen wij de uitbreiding van de Colruyt niet “beperkt”. Dit dient aangepast te worden. Wat de inbreidingsprojecten betreft dient dieper ingegaan te worden op de integratie van vier bouwlagen in een bestaand woongebied waar de bouwhoogte bemerkelijk minder hoog is. Tot slot: dit plan biedt een uitstekende opportuniteit om de principes duurzaam, energiezuinig en milieuvriendelijk bouwen en wonen in de stedenbouwkundige voorschriften te laten verankeren.
7.
Betreft de discipline water dient bijkomend aangegeven te worden of de zuiveringscapaciteit van de riolering/KWZI waarop de nieuwe ontwikkelingen zullen worden aangesloten, voldoende groot is.
8.
Voor de discipline bodem dienen voor de volledigheid de OVAM-databanken te worden geraadpleegd. Vooral m.b.t. de terreinen waar voorheen bedrijvigheid werd ondergebracht maar nu tot woonzones worden omgevormd (binnengebied 4), dient u na te gaan of de bestemmingswijziging gevolgen heeft voor de beoordeling van de eventueel aanwezige bodemverontreiniging. Tevens is niet duidelijk of het RUP (grote) ondergrondse parkings voor de bewoners voorziet. Gelieve dit duidelijk te stellen.
9.
De potentiële wijziging van de contextwaarde van de voormalige hoeve langs de Bergensesteenweg dient in de discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie besproken te worden. Bij het aspect archeologie kan eveneens verwezen worden naar de CAI.
10. De discipline lucht ontbreekt, nochtans lijkt deze ons wel relevant te zijn (als afgeleide van de discipline mobiliteit). Dit advies werd verwerkt in de voorliggende nota.
10.4. Advies van de betrokken instanties mbt. de m.e.r.- screening In kader van het onderzoek tot milieueffectrapportage werd op basis van een lijst aangeleverd door de Dienst Begeleiding Gebiedsgerichte Planprocessen (DBGP) volgende instanties geraadpleegd: −
Gemeente Drogenbos*;
−
Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, afdeling Toezicht Volksgezondheid*;
−
Departement LNE, afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid, dienst VR;
−
Departement MOW, afdeling Haven- en Waterbeleid*;
−
Waterwegen en Zeekanaal nv;
−
Agentschap R-O Vlaanderen, R-O Vlaams Brabant, Ruimtelijke Ordening Vlaams-Brabant;
−
Agentschap R-O Vlaanderen, R-O Vlaams Brabant, Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant;
−
Agentschap Wonen-Vlaanderen, afdeling Wonen;
−
Departement RWO, afdeling Stedenbouwkundig Beleid en Onroerend Erfgoedbeleid;
−
Team Vlaamse Bouwmeester;
−
Agentschap Wegen en Verkeer, buitendienst Vlaams-Brabant*;
−
ANB – Vlaams-Brabant;
−
Vlaamse Energieagentschap;
−
VMM, afdeling Operationeel Waterbeheer;
−
VMM, afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu en Gezondheid, dienst Lucht en Klimaat;
−
Departement MOW;
−
De Lijn*. (* Geen advies uitgebracht.)
Het dossier werd door de initiatiefnemer dd. 23.07.2009 verstuurd. Alle instanties, uitgezonderd Agentschap R-O Vlaanderen – R-O Vlaams Brabant; Departement LNE – afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid – dienst VR; ANB – Vlaams-Brabant; VMM – afdeling Operationeel Waterbeheer en afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu en Gezondheid – dienst Lucht en Klimaat, adviseren de screeningsnota gunstig in die zin dat vanuit hun invalshoek geen significante negatieve effecten te verwachten zijn.
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
72
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Agentschap R-O Vlaanderen, R-O Vlaams Brabant, Ruimtelijke Ordening Vlaams-Brabant Het Agentschap R-O Vlaanderen, R-O Vlaams Brabant, Ruimtelijke Ordening Vlaams-Brabant adviseert de screeningsnota gunstig, doch vraagt om een aanvulling. Het Agentschap merkt op dat het schrappen van de bufferzone tussen het bedrijventerrein en de aanpalende woonzone een impact heeft op de leefomgeving van de bewoners. In de voorschriften wordt een bouwvrije zone van 5 m langs de perceelsgrens voorgesteld waarbinnen groenbuffering moet worden voorzien. Deze omschrijving biedt onvoldoende garanties voor een effectieve volwaardige bufferstrook, zodat de verweefbaarheid van de bedrijvigheid met het aanpalende woongebied in vraag wordt gesteld. De dienst vraagt uitdrukkelijk om een volwaardige buffering tussen het bedrijventerrein en de aanpalende woningen te waarborgen. De bijsturing die gevraagd wordt, wordt verwerkt in het dossier. Het waarborgen van de bufferzone waarvan sprake in het advies is expliciet opgenomen worden in het grafisch plan onder de vorm van ‘zone voor buffer’ met een minimale breedte van 5 m. De screeningsnota werd aangevuld worden met een bespreking van de implicaties van deze ingreep op de discipline mens en ruimte.
Agentschap R-O Vlaanderen, R-O Vlaams Brabant, Onroerend erfgoed Vlaams-Brabant Het Agentschap R-O Vlaanderen, R-O Vlaams Brabant, Onroerend erfgoed Vlaams-Brabant formuleert een bemerking met betrekking tot het Archeologisch Patrimonium. In de nabijheid van het plangebied zijn er gekende archeologische sites aanwezig daterend van de Romeinse periode tot de (Late) Middeleeuwen. Het Agentschap wijst er op dat de uitvoering van het RUP een zeer grote invloed heeft op het eventuele aanwezige ongekende archeologisch erfgoed. Het Agentschap vraagt in de toelichtingsnota aan te vullen dat er een terreininventarisatie noodzakelijk kan zijn en het aangewezen is om hiervoor in de planningsfase reeds contact op te nemen met het Agentschap R-O Vlaanderen – Onroerend Erfgoed. De bemerking van het Agentschap R-O Vlaanderen – Onroerend Erfgoed wordt verwerkt in het dossier. De toelichtingsnota wordt, zoals voorgesteld door het Agentschap, aangevuld met de bepaling dat er een terreininventarisatie noodzakelijk kan zijn en het aangewezen is om hiervoor in de planningsfase reeds contact op te nemen met het Agentschap R-O Vlaanderen – Onroerend Erfgoed.
Departement LNE – Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Het Departement LNE – Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid merkt op dat er in de voorliggende toelichtingsnota geen aandacht werd besteed aan de aanwezigheid van Seveso-inrichtingen in of in de nabijheid van het RUP zoals bedoeld in de Seveso II-richtlijn19. Het Departement gaat er van uit dat er geen Seveso-inrichtingen in het plangebied aanwezig zijn, maar wijst er toch op dat in de stedenbouwkundige voorschriften uitdrukkelijk het verbod op de inplanting van Seveso-inrichtingen in het plangebied dient opgenomen te worden. Eveneens dient het aspect ‘externe veiligheid’ in het voorontwerp van het RUP voor de plenaire vergadering behandeld te worden. De aanvullingen die het Departement LNE vraagt, worden doorgevoerd. Concreet gebeuren volgende aanpassingen: -
Het verbod op de inplanting van Seveso-inrichtingen wordt expliciet opgenomen in de voorschriften voor de zone voor bedrijvigheid (art. 14).
-
De aftoetsing van het aspect externe (mens)veiligheid wordt in de screeningsnota opgenomen, meer bepaald bij de bespreking van ‘de risico’s voor de menselijke veiligheid of gezondheid of voor het milieu’.
Agentschap voor Natuur en Bos – Vlaams-Brabant Het Agentschap voor Natuur en Bos – Vlaams-Brabant formuleert een gunstig advies, maar vraagt om de relatie tot VEN en SBZ-gebieden uitdrukkelijk te bespreken in hoofdstuk 8 ‘Onderzoek naar de effecten van het RUP’.
19
Richtlijn 96/82/EG betreffende de beheersing van de gevaren van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn. 73 RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
Om tegemoet te komen aan de bemerking van ANB, wordt de relatie tot VEN en SBZ-gebieden behandeld in de screeningsnota onder de bespreking van de implicaties op de discipline fauna en flora.
Vlaamse Milieumaatschappij, afdeling Operationeel Waterbeheer De Vlaamse Milieumaatschappij, afdeling Operationeel Waterbeheer adviseert de screeningsnota voorwaardelijk gunstig mits er rekening wordt gehouden met enkele voorwaarden. Er moet opgenomen worden dat de gewestelijke stedenbouwkundige verordening van 1 oktober 2004 inzake hemelwaterputten e.a. (GSV) strikt dient gerespecteerd te worden en de maatregelen die opgenomen zijn in de voorschriften dienen in de screeningsnota opgesomd te worden om aan te tonen dat hier aan voldaan zal worden. De lozing van hemelwater van de verharde oppervlakte binnen openbaar wegdomein moet voldoen aan de principes van Vlarem met minimaal de toepassing van de dimensioneringscriteria opgenomen in de GSV. De impact op het grondwaterstromingspatroon moet uitgewerkt worden of de voorschriften dienen aangepast te worden zoals opgenomen in de screeningsnota. Het aspect grondwaterkwaliteit moet uitgewerkt worden. Hoofdstuk 9.2.3 ‘Beschrijving van eventuele gevolgen voor waterlopen’ dient aangevuld te worden, aangezien de tekst momenteel ontbreekt. In het bindend gedeelte van de voorschriften van een RUP kunnen geen verwijzingen naar specifieke wetgeving opgenomen worden. De bepalingen dat de gewestelijk stedenbouwkundige verordening van 1 oktober 2004 inzake hemelwaterputten dient gerespecteerd te worden en dat de lozing van hemelwater van de verharde oppervlakte binnen openbaar wegdomein moet voldoen aan de principes van Vlarem met minimaal de toepassing van de dimensioneringscriteria opgenomen in de GSV worden wel opgenomen in het toelichtende gedeelte van de voorschriften dienaangaande. Bovendien wordt in de screeningsnota uitdrukkelijk vermeld dat de gewestelijk stedenbouwkundige verordening van 1 oktober 2004 inzake hemelwaterputten dient gerespecteerd te worden. Aanvullend worden wel, zoals gevraagd door VMM, de maatregelen die in de voorschriften zijn opgenomen expliciet in de screeningsnota vermeld. Om de impact van het RUP op de grondwaterstroming te beperken, worden de voorschriften aangepast zoals opgenomen in de screeningsnota. Een maximale dimensie van de ondergrondse constructies wordt daarbij opgenomen waarbij minimaal grote ondergrondse constructies met bijhorende bemalingen, niet zijn toegelaten. Zoals gevraagd door VMM, wordt het aspect grondwaterkwaliteit opgenomen in de screeningsnota, meer bepaald onder de bespreking van de implicaties op de discipline bodem en grondwater. Hoofdstuk 9.2.3 ‘Beschrijving van eventuele gevolgen (juridisch-technisch) voor waterlopen’ wordt aangevuld. We merken echter op dat er binnen de afbakening van het RUP geen waterlopen zijn gelegen zoals aangeduid op de Vlaamse Hydrografische Atlas (zie AGIV) en er bijgevolg geen gevolgen zullen zijn op juridisch-technisch vlak.
Vlaamse Milieumaatschappij, dienst Lucht De Vlaamse Milieumaatschappij, dienst Lucht stelt dat de mogelijke gevolgen van het plan op de luchtkwaliteit in eerste instantie op correcte wijze zijn beschreven. Bij de conclusies zijn de effecten echter te sterk geminimaliseerd ten opzichte van de gewenste verdichting van het stedelijk gebied. De VMM wijst er op dat de huidige luchtkwaliteit in de directe omgeving niet conform de grenswaarden uit de betrokken EG richtlijnen is. CAR-Vlaanderen wijst er duidelijk op dat er overschrijdingen van grenswaarden zullen zijn bij de uitvoering van het plan en dit dient in de conclusies te worden vermeld samen met de mitigerende maatregelen. Om die redenen stelt VMM dat zij op dit moment geen gunstig advies kunnen geven. De passage betreffende de implicaties op de discipline lucht wordt aangepast, waarbij de effecten nauwkeuriger en correcter worden omschreven. Er wordt ook aangegeven welke mogelijke maatregelen genomen kunnen worden ter beperking van de effecten. Verder wensen we er op te wijzen dat de planopties op zich reeds enkele maatregelen vervatten die een beperkend effect kunnen hebben:
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
74
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
-
Op de toegangen vanaf de Bergensesteenweg naar de woonwijk is een overdruk ‘zone voor pleinfunctie’ aangeduid. Deze is bedoeld om de woonwijk zoveel mogelijk verkeersluw te houden en doorgaand verkeer te mijden door de toegangsmogelijkheden voor gemotoriseerd verkeer naar de wijk te beperken. Deze toegangen zijn immers vooral gericht op verblijfskarakter.
-
De binnengebieden die vanuit de opties van verdichting (invulling vanuit opties VSGB) worden ingevuld, zijn zodanig uitgewerkt dat doorgaand gemotoriseerd verkeer wordt vermeden. Hier is enkel bestemmingsverkeer voor de betreffende woongelegenheden gewenst. Sluiproutes tussen de Bergensesteenweg en de Ruisbroeksesteenweg en bijhorend gemotoriseerd verkeer worden zo vermeden.
-
In het plan zijn verschillende fiets- en wandeldoorsteken opgenomen dwars doorheen de bouwblokken om de doorwandelbaarheid en doorfietsbaarheid te verhogen. Deze doorsteken sluiten ook aan op routes die verder doorlopen buiten het plangebied. Op die manier wordt getracht het fietsen wandelen te stimuleren. Dit kan onrechtstreeks het gebruik van de wagen afremmen. Deze doorsteken verhogen ook de bereikbaarheid van de openbaar vervoershaltes langs de steenweg voor fietsers en voetgangers.
-
De woonstraten in de wijk worden geflankeerd door voortuinstroken, waardoor de woningen op zekere afstand van de straat ingeplant worden. Daarbij zal in de voorschriften de verplichting om een hoogstammige boom te voorzien per 50m² voortuinstrook geschrapt worden, opdat polluenten minder zouden blijven hangen.
10.5. Advies van de cel MER mbt. de m.e.r.- screening Dossiercode OHPL0396 De Cel-MER concludeert dat: − het screeningsdossier de nodige informatie bevat over het voorgenomen plan en dat de relevante milieudisciplines op voldoende wijze worden besproken; − in de bijgevoegde nota’s de ingediende adviezen i.k.v. het verzoek tot raadpleging voldoende zijn verwerkt; − dat het voorgenomen plan geen aanleiding geeft tot aanzienlijke milieugevolgen en dat de opmaak van een plan-MER niet nodig is. Volgend aandachtspunt rond de milieueffecten wordt nog meegegeven: 1. Gezien het plan deels voor een (lichte) stijging van de reeds bestaande luchtverontreiniging zorgt, is het van groot belang voldoende milderende en flankerende maatregelen in het plan te incorporeren, dit in de mate van het mogelijke. De ontheffingsaanvraag en ontheffingsbeslissing van de cel MER zijn opgenomen als bijlage.
10.6. Aanpassingen aan het dossier na advies cel MER Het dossier werd aangepast om tegemoet te komen aan uitgebrachte adviezen in kader van de m.e.r.screeningsprocedure (zie ‘10.4. Advies van de betrokken instanties mbt. de m.e.r.- screening’ en ‘Nota betreffende de behandeling van de adviezen in kader van het onderzoek tot milieueffectenrapportage van het RUP Wilderveld’ in bijlage). Bijkomend werden nog volgende bijsturingen gedaan: 1. Om een haalbare en optimaal bruikbare netto-oppervlakte te verkrijgen, werd de maximale bruto grondoppervlakte van de grootwinkel binnen de ‘zone voor bedrijvigheid’ beperkt uitgebreid ten opzichte van het dossier dat de m.e.r.-screeningsprocedure heeft doorlopen: 3580 m² ipv 3270 m². De extra verkeersgeneratie ingevolge deze bijsturing kan als beperkt beschouwd worden. Het aantal bijkomende autoverplaatsingen per dag bedraagt 682 ipv 573 (m.a.w. 109 wagens per dag extra) of 72 tijdens de spits (ipv 61) wat geen significant bijkomend effect inhoudt. 2. In ‘zone voor inbreidingsproject 4’ is ingevolge de conclusies bij de bespreking van de discipline lucht, de verplichting opgenomen om de gebouwen in te planten op minstens 25 m afstand van de D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
75
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
as van de Bergensesteenweg. Dit is de enige nieuwbouwzone voor woningen langsheen de steenweg en bijgevolg de enige zone waar actief kan ingegrepen worden in de inplanting.
10.7. Bijkomende inlichtingen vanuit de plenaire vergadering De plenaire vergadering vond plaats op 19 mei 2010. Het verslag van de vergadering en de schriftelijke adviezen zijn toegevoegd in bijlage bij deze nota. Het dossier werd aangepast ingevolge de schriftelijke adviezen en de opmerkingen van de plenaire vergadering. Bijkomend worden nog volgende bemerkingen gemaakt. Provincie Vlaams-Brabant – directie infrastructuur – dienst ruimtelijke ordening De provincie merkt op dat de ruimtelijke inbedding van het inbreidingsproject 5 beter zou moeten afgestemd worden op het kerkhof. De dreef is daarbij een ruimtelijke potentie. Daarnaast ziet de provincie een opportuniteit in het enten van de projectzone als zone voor tuinen op het kerkhof. Bijkomend stelt de provincie dat de zone voor wonen en gemengde functies beter op het kanaal betrokken zou kunnen worden, bijvoorbeeld door het creëren van een zichtrelatie naar het kanaal. Æ De rand van het kerkhof en de kerkhofmuur dragen op zich weinig kwaliteit in zich. De inbreidingszone hierop enten draagt ons inziens weinig bij tot het versterken van de woonkwaliteit. De dreef als toegang naar het kerkhof kan wel structurerend werken en de omgevingskwaliteit versterken. Het RUP zet vooral in op het creëren van een groen netwerk van publieke ruimte door middel van het versterken van de wandel- en fietsdoorsteken en – verbindingen. Het kerkhof als potentiële publieke ruimte wordt dan ook in dit netwerk ingeschakeld via de dreef. In de voorschriften werd binnen de zone voor wonen en gemengde functies de verplichting opgenomen om een publieke ruimte te voorzien die de dreef en het wandel- en fietsnetwerk aan elkaar linkt. Op die manier kan een samenhangend geheel ontstaan dat de overgangszone vormt tussen het kanaal, het kerkhof en het achterliggende inbreidingsproject en waar de relatie tussen deze drie elementen gelegd wordt: de bebouwing in zone voor wonen en gemengde functies kan tot 4 bouwlagen voorzien worden zodat een ‘kop’ langs het kanaal gerealiseerd kan worden; er is een verplichte zichtrelatie opgenomen richting kanaal; de dreef krijgt meer ademruimte door het verplicht voorzien van een publieke ruimte (die bovendien wordt ingeschakeld in een netwerk). Er is bewust geopteerd om dit alles niet grafisch vast te leggen in het plan, maar eerder voorgaande elementen in te bouwen in de voorschriften. De concrete inrichting en uitwerking vragen immers verder doorgedreven ontwerpend onderzoek. Op deze manier blijft de flexibiliteit van het grafisch plan behouden. De provincie vraagt voor de zone voor grootwinkel sterker in te spelen op de gewenste toestand, met het oog op het principe van selectieve verdichting van de as van grootschalige kleinhandel (meerdere winkels samen met gemeenschappelijke pareervoorzieningen, bijkomende bouwlaag,…). Æ De zone voor grootwinkel is specifiek bedoeld om de bestaande grootwinkel mogelijkheden tot herstructureren te geven (zie verder). Bovendien stelt Ruimte en Erfgoed in haar advies expliciet dat enkel behoud en betere ordening van de bestaande vestigingen nog kan ondersteund worden. De provincie vraagt verduidelijking van het ontsluitingsconcept van de bedrijvenzone (o.a. omwille van de buffer die op de ontsluitingsweg met de Bergensesteenweg is gelegd). Æ De buffer tussen het bedrijventerrein en de woningen is noodzakelijk om de woonkwaliteit te garanderen. Er is een bijkomende ontsluitingsweg voorzien aan de achterkant van het bedrijventerrein, parallel met de Bergensesteenweg. Op korte termijn kan deze weg zorgen voor de ontsluiting van het bedrijventerrein en de grootwinkel, zodat de Bergensesteenweg ontlast wordt. Bovendien is er een bijkomende ontsluitigsmogelijkheid langs de Groot-Bijgaardenstraat. Op lange termijn blijft de aantakking op de toekomstige ontsluitingsweg parallel aan het kanaal mogelijk. Ruimte en Erfgoed – afdeling Vlaams-Brabant Ruimte en Erfgoed stelt dat inbreidingsgebied 5 nog steeds voorziet in een klassieke ordening, onder meer door het verplichten van minstens 70% eengezinswoningen in halfopen en gesloten bebouwing. Ruimte en Erfgoed acht deze zone meer geschikt voor een meer gesloten bebouwing met een hogere dichtheid. D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
76
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
Æ Het minimumpercentage van 70% voor eengezinswoningen werd verwijderd, waardoor meer mogelijkheden ontstaan voor het differentiëren van d ewoontypologieën. Bovendien zijn de parameters voor de invulling van het inbreidingsproject 5 aangepast, zodat een concept met een hogere dichtheid kan gerealiseerd worden. Bijkomende bepalingen met het oog op het creëren van een netwerk van (groene) publieke ruimte, opgehangen aan de wandel- en fietsverbindingen, zullen zorgen voor een meer kwalitatieve woonomgeving. Om te vermijden dat de open ruimte in de binnengebieden ingericht wordt als restruimte, vraagt Ruimte en Erfgoed bepalingen op te nemen omtrent de pleinen en voetgangersverbindingen. Æ Er werden in de voorschriften bepalingen opgenomen die ervoor moeten zorgen dat een netwerk van groene, publieke ruimte wordt opgehangen aan de wandel- en fietsverbindingen. Met betrekking tot het afstemmen van het RUP Wilderveld met het Gewestelijk RUP dat opgesteld wordt in het kader van het afbakeningsproces van het VSGB heeft Ruimte en Ergoed in navolging op de plenaire vergadering nog volgende bemerkingen gegeven: −
Binnen het meest zuidelijke deel van het RUP (het woonweefsel) wordt op het GRUP een zone aangeduid als een woonpark (komt overeen met een deel van inbreidingsgebied 3). Zoals op de vergadering aangegeven passen de voorstellen binnen de huidige voorstellen van het VSGB. Hetzelfde geldt ook voor het stuk woongebied aansluitend op het kanaal (waarbinnen ondermeer de 2 zones voor wonen en gemengde functies gelegen zijn)
−
Voor wat betreft de strook parkgebied die doorloopt tot in het woongebied ter hoogte van de De Baerdemakerstraat was de opname gebaseerd op de intentie om een groene insteek in het woonweefsel te realiseren. Volgens de gekende gegevens was dit een volledig onbebouwde omgeving. Uit de juridische en bestaande toestand is gebleken dat er wel een goedgekeurde verkaveling voor bestaat en 1 perceel al bebouwd is. Het gewest kan akkoord gaan met een uitsluiting van deze percelen uit het parkgebied.
−
De opname van deze bedrijvenzone in Sint-pieters-leeuw binnen het GRUP is vooral gebeurd vanuit het standpunt dat gestreefd wordt naar een ontsluiting van de ganse bedrijvenzone via de nieuwe ontsluitingsweg langs het kanaal. De regionale ontwikkeling speelde hier minder een rol. Met betrekking tot de mogelijkheden binnen de zone zelf (KMO's en de bestendiging van de ene vestiging voor grootwinkel) kan akkoord gegaan worden met de visie van de gemeente. Het gewest is bereid om de site van de grootwinkel aan te duiden op het GRUP. De uitsluiting van de zone voor bedrijvigheid uit het GRUP is niet noodzakelijk. Er wordt gesteld dat het gemeentelijk voorstel in dit geval eerder een verfijning/verstrenging is van het gewestelijk voorstel. Bovendien doet het gemeentelijk RUP geen specifieke uitspraken over de ontsluiting, zodat een latere ontsluiting langs het kanaal nog steeds mogelijk moet zijn.
−
De afwerking van het woongebied aan de Groot-Bijgaardenstraat zoals in RUP Wilderveld wordt voorgesteld (in tegenstelling tot de opname in GRB) kan ook in het gewestelijk RUP aangepast worden.
10.8. Resultaat van het openbaar onderzoek
10.9. Advies van het College van burgemeester en schepenen
Opgemaakt door ondergetekende ontwerper te Sint-Pieters-Leeuw,
Wouter Roesems Erkend ruimtelijk planner D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
77
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010
11. BIJLAGEN
D+A Consult Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
78
RUP Wilderveld – Toelichtingsnota versie GR1 – juni 2010