Ruimtelijke onderbouwing minicamping Ramelerdijk 7-9 Broekland NL.IMRO.0177.PB20100014
Ruimtelijke onderbouwing behorend bij projectbesluit voor realisatie minicamping de Joxhorst Inleiding Aanleiding Woonvereniging De Joxhorst heeft het plan opgevat een minicamping te beginnen aan de Ramelerdijk 7-9 te Broekland. Het kampeerterrein zal worden ingericht volgens de principes van permacultuur (een duurzame manier van intensieve landbouw bedrijven). Op de locatie is in het verleden een minicamping gevestigd geweest waardoor sanitaire voorzieningen al aanwezig zijn en de locatie al voor een groot deel door een houtsingel van de omgeving is afgeschermd. Het plangebied kent een woonbestemming en een agrarische bestemming. Kleinschalige kampeerterreinen zijn op grond van het geldende bestemmingsplan alleen binnen agrarische bouwpercelen toegestaan. Om die reden is een projectbesluit noodzakelijk om de minicamping planologisch mogelijk te maken. Plangebied Het plangebied is gelegen aan de Ramelerdijk 7-9 te Broekland. Op de locatie zijn twee woningen en enkele bijgebouwen aanwezig. Het door de houtsingel omgeven terrein zal worden gebruikt als kampeerterrein waarbij in eerste instantie 6 kampeerplaatsen worden gerealiseerd.
Luchtfoto plangebied
Planbeschrijving Het plan omvat een kleinschalig kampeerterrein met 6 kampeerplaatsen. Met het oog op pieken, bijvoorbeeld voor opvang van bezoekers van evenementen, wordt een maximum aantal van 15 kampeerplaatsen in de regels bij dit projectbesluit opgenomen. Dit zal echter uitzonderlijke situaties betreffen: het concept gaat uit van kleinschaligheid. De boswal rond het terrein fungeert als groenafscheiding. Hierdoor zijn de kampeerplaatsen vanaf de weg niet zichtbaar. De singel aan de westzijde wordt doorgetrokken naar de Ramelerdijk door inplant van een aantal inlandse eiken.
Het doel is om de gasten die gebruik gaan maken van de camping het gevoel te geven in een natuurlijke, voedende en herstellende omgeving te kunnen ontspannen en genieten. We willen de doelgroep fietsers en wandelaars een plek geven waar ze kunnen opladen en verfrissen en indien gewenst gebruik kunnen maken van de recreatieve voorzieningen die Raalte te bieden heeft. In 2007 is al een inrichtingsplan gemaakt. Dit plan is inmiddels grotendeels uitgevoerd waarbij inpassing in het landschap en vergroten diversiteit begroeiing door het terrein in te richten volgens permacultuur principes voorop staat. Permacultuur is een samengesteld begrip van Permanent Agriculture en Permanent Culture. Het doel van permacultuur is een samenwerking tussen de mens en haar omliggende natuur, gericht op een lange termijn overleving van beide. Wat is permacultuur? Permacultuur is een bundeling kennis om een functioneel ecosysteem om mensen heen te ontwerpen. Permacultuur beschouwt de mens hierbij als onderdeel van het ecosysteem en niet als iets wat ernaast of erboven staat. Deze ontwerpen kunnen gericht zijn op voedselvoorziening, waterzuivering, bosbrandwering, etc. Een permacultuursysteem kan zich ook op meerdere functies tegelijk richten. We zullen kort toelichten welke functies de woonvereniging hoopt te verenigen, nadat we kort het ontstaan en de achtergrond van permacultuur hebben geschetst. De achtergrond van permacultuur Permacultuur is in de jaren 1970 omschreven door Bill Mollison en David Holmgren aan de universiteit van Tasmanië. Deze Australische biologen hebben onderzoek gedaan naar de werking van ecosystemen in de bossen van Tasmanië. Aan de hand van deze principes wilden ze kijken of mensen zelf in staat zijn een ecosysteem te ontwerpen die de mens insluit maar waar ook de natuur zo veel mogelijk voordeel van heeft. Hun onderzoek was een reactie op een aantal grote problemen die de monocultuur landbouw met zich meebracht en brengt. De belangrijkste problemen hiervan zijn: 1) grote verdroging van het land, hierdoor gaat er door winderosie veel vruchtbare grond verloren. 2) grootschalige vervuiling van de koraalriffen en andere ecosystemen door een groot gebruik van chemische kunstmest, herbiciden en pesticiden. 3) grote uitbraken van ziektes onder monocultuur gewassen waardoor direct hele oogsten verloren gaan. Permacultuur op dit terrein betekent, simpel gezegd, dat we de begroeiing terug laten komen zoals die hier zou ontstaan zonder menselijk ingrijpen maar wel met het oog op voedselproductie voor eigen gebruik en voor onze gasten. Stukken van het terrein zullen als ‘smulplek’ aangemerkt worden. Op die plekken zullen veel noten, fruit en eetbare gewassen te vinden zijn. Zie voor verdere details het inrichtingsplan (dd. 19 december 2007) en de daarbij horende inrichtingsschets dat als bijlage bij deze ruimtelijke onderbouwing is gevoegd.
Beleidskader en afweging Provinciaal beleid Omgevingsvisie Overijssel 2009 De Omgevingsvisie Overijssel 2009 geeft het ruimtelijke beleid van de provincie Overijssel weer. Voor ontwikkelingen in het landelijk gebied (groene omgeving) gelden de principes van zuinig en zorgvuldig ruimtegebruik. Een minicamping is een aan het buitengebied gebonden functie. Sanitaire voorzieningen zijn aanwezig in de bestaande bebouwing. Er vindt geen uitbreiding van bebouwing plaats. Hiermee wordt voldaan aan het principe van zuinig en zorgvuldig ruimtegebruik. In het algemeen richt de provincie zich op verbreding van de plattelandseconomie met behoud van de ontwikkelingsmogelijkheden voor landbouwbedrijven. De locatie is gelegen in landbouwontwikkelingsgebied. Realisatie van nieuwe recreatiebedrijven is in dit gebied niet vanzelfsprekend. Het betreft hier echter een zeer kleinschalige ontwikkeling. In deze ruimtelijke onderbouwing wordt aangetoond dat deze ontwikkeling geen beperkingen oplevert voor de landbouwbedrijven. Hier wordt elders in deze onderbouwing nader op ingegaan. In de paragraaf ‘landschapsontwikkelingsplan’ wordt nader ingegaan op de landschappelijke inpassing en de ruimtelijke kwaliteit. De provincie Overijssel kent verder geen specifiek beleid voor kleinschalige kampeerterreinen. Gemeentelijk beleid Vigerend Bestemmingsplan Het geldende bestemmingsplan is het bestemmingsplan Buitengebied (Raalte). Daarnaast geldt de partiële herziening Intensieve Veehouderij. De woningen en bijgebouwen zijn gelegen in de bestemming Woonbebouwing. Het terrein waarop het grootste deel van het kampeerterrein is gelegen heeft de bestemming Agrarisch gebied. Kleinschalig kamperen (kamperen bij de boer) is in dit bestemmingsplan uitsluitend toegestaan binnen het agrarisch bouwperceel. Het plan kent geen ontheffings- of wijzigingsmogelijkheden om een kleinschalig kampeerterrein bij een woonbestemming mogelijk te maken. Nota van Uitgangspunten bestemmingsplan Buitengebied De gemeente Raalte heeft een nieuw bestemmingsplan Buitengebied in voorbereiding. De beleidsuitgangspunten voor het nieuwe plan zijn weergegeven in de door de raad vastgestelde Nota van Uitgangspunten. Hierin is opgenomen dat nieuwe kleinschalige kampeerterreinen bij zowel agrarische bedrijven als bij burgerwoningen mogelijk worden gemaakt. Op deze terreinen is ruimte voor maximaal 25 standplaatsen gedurende het seizoen. Buiten het zomerseizoen dienen de kampeermiddelen te zijn verwijderd. Onderhavig plan voldoet aan deze uitgangspunten. Beleidsplan Recreatie & Toerisme Het beleidsplan Recreatie & Toerisme is door de raad vastgesteld in oktober 2008. De gemeente Raalte zet vooral in op kleinschalige en bijzondere verblijfsvormen, waaronder minicampings, bij voorkeur gethematiseerd rondom de beleving van het platteland. Onderhavig plan past in deze visie. Het beleidsplan bevat een toetsingskader voor verblijfsrecreatie. Voor kleinschalige kampeerterreinen geldt dat maximaal 25 eenheden voor recreatief nachtverblijf mogen worden geplaatst. Kleinschalige kampeerterreinen zijn niet toegestaan in natuurgebied, in de bebouwde kom of binnen een straal van 500m van een ander kampeerterrein. De Wet geurhinder en veehouderij geeft gemeenten de bevoegdheid om zelf objecten aan te wijzen die niet aangemerkt worden als geurgevoelig object. Het kleinschalig kampeerterrein wordt als nietstankhindergevoelig aangemerkt. Verder gelden de volgende richtlijnen: Op een kleinschalig kampeerterrein zijn de volgende kampeermiddelen toegestaan: tent, tentwagen, kampeerauto en toercaravan.
Op een kleinschalig kampeerterrein dienen alle kampeermiddelen mobiel te zijn. Kampeermiddelen met een permanent karakter, zoals stacaravans en trekkershutten, zijn niet toegestaan. Het opstellen van een inrichtingsplan voor groenvoorzieningen is verplicht. Dit houdt onder andere in dat het bedrijf landschappelijk wordt ingepast door gebruik te maken van gebiedseigen beplanting. Er dient een groenafscheiding (gebiedseigen beplanting) gerealiseerd te worden tussen het kleinschalig kampeerterrein en het aangrenzende perceel dan wel aangrenzende percelen. Het kleinschalig kamperen vindt in ruimtelijke samenhang met bestaande bebouwing plaats, centrale voorzieningen dienen te worden gerealiseerd in bestaande bebouwing. Parkeergelegenheid dient voldoende beschikbaar te zijn op eigen terrein. Het kleinschalig kamperen is toegestaan op percelen in het buitengebied van de gemeente, met uitzondering van natuurgebied. In landbouwontwikkelingsgebied mag het kleinschalig kampeerterrein de agrarische bedrijvigheid niet hinderen. Kamperen is toegestaan in de periode 15 maart– 31 oktober. Voor de periode van 1 november tot en met 14 maart geldt de verplichting dat alle kampeermiddelen verwijderd zijn.
Uit het bijgevoegde inrichtingsplan blijkt dat aan de geldende richtlijnen wordt voldaan. Het inrichtingsplan wordt nog aangevuld door aan de westzijde van het terrein de bossingel te verbinden met de Ramelerdijk door een aantal inlandse eiken te planten. Op de ligging in een landbouwontwikkelingsgebied wordt elders in deze onderbouwing nader ingegaan. Reconstructie: Ontwikkelingsplan Landbouwontwikkelingsgebieden Raalte Het Reconstructieplan Salland-Twente geeft het beleid voor o.a. de intensieve veehouderij in Salland en Twente weer. De gemeente Raalte heeft het Reconstructieplan planologische vertaald in de partiële herziening Intensieve Veehouderij. In het ‘Ontwikkelingsplan LOG’s Raalte’ is het beleid ten aanzien van de LOG’s nader ingevuld. Onderhavig plangebied is gelegen in Landbouwontwikkelingsgebied (LOG) Raalte. Het beleid in deze gebieden is erop gericht ruimte te geven aan de landbouw en meer specifiek: de intensieve veehouderij. In het ‘Ontwikkelingsplan LOG’s Raalte’ is bepaald dat per LOG nieuwvestiging van maximaal 2 bedrijven mogelijk is. Het ontwikkelingsplan geeft de potentiële nieuwvestigingslocaties weer. Naast nieuwvestiging is hervestiging mogelijk ter plaatse van agrarische bouwpercelen. Op grond van het bovenstaande beleid mogen niet-agrarische functies de landbouw niet belemmeren. Ten aanzien hiervan is het volgende overwogen: Kleinschalig kamperen wordt aangemerkt als niet-stankhindergevoelig. Omliggende agrarische bedrijven worden daarom niet beperkt in hun (uitbreidings)mogelijkheden of bedrijfsvoering. De mogelijkheden voor nieuwvestiging van intensieve veehouderij, zoals opgenomen in het ‘Ontwikkelingsplan LOG’s Raalte’, liggen op 600m afstand en verder. In de nabije omgeving zijn geen agrarische bouwpercelen gelegen. Het plan is daarmee evenmin beperkend voor de nieuwvestigings- en hervestigingsmogelijkheden in dit LOG. Het kleinschalig kampeerterrein vormt daarmee geen belemmering voor de agrarische functies in dit gebied. Met inachtneming van de genoemde afstanden is tevens sprake van een goede ruimtelijke ordening, ondanks de ligging in een LOG. Overgang De moderne landbouw heeft veel bijgedragen aan de welvaart van Salland en Nederland; maar de vraag is of zij die rol op dezelfde manier kan blijven vervullen als de prijs voor energie en grondstoffen blijft stijgen. Permacultuur is één van de antwoorden die op dit moment wereldwijd wordt onderzocht als een alternatief voor de huidige landbouw die volledig afhankelijk is
geworden van het gebruik van fossiele brandstoffen en daarmee een van de grootste koolstofdioxide uitstotende economische sectoren is. Permacultuur in Salland? In Salland, met een nadruk op intensieve veehouderij, is de uitdaging om te komen tot integratie van functies. Integratie of stapeling van functies en mogelijk ook meer productie voor de regionale (voedsel-) markt geeft veel mogelijkheden tot innovaties in de landbouw en ‘buitenlui’ in het buitengebied zonder meteen in conflict met de huidige, en wellicht toekomstige, bestemmingsplannen te komen. Met betrekking tot de Joxhorst wordt geprobeerd stap voor stap functies toe te voegen aan een zelfde stuk grond waardoor waarde, (bio-) diversiteit en productie over de tijd heen toenemen, net zoals in een natuurlijk eco-systeem. De integratie van de volgende functies staat daarbij de komende jaren centraal: recreatie (kleinschalig kampeerterrein), voedsel productie (boomgaard, moestuin, eetbaar maken boswal), energie productie (hout uit de boswal), waterzuivering (helofyten filter), wonen en werken. In eerste instantie hopen we onze gasten een plek te geven waar ze rust kunnen ervaren en kunnen bijtanken. De aandacht ligt dus vooral op de functie recreatie. Daarnaast is er ook aandacht voor het aanbieden van lokaal geproduceerd voedsel (van eigen terrein), maar ook de eerste voorwaardelijke afspraken met onze ‘naobers’ zijn al gemaakt voor de eventuele levering van honing en eieren. Het ligt in de lijn om op termijn, 5 à 10 jaar, ook de kennis, onderwijs en zorg functie te integreren. Conclusie Zoals uit het voorgaande blijkt is het plan passend in het relevante gemeentelijke en provinciale beleid. Door uitvoering van dit plan wordt een kleinschalig kampeerterrein met een vernieuwend concept in de gemeente Raalte gerealiseerd. Milieuaspecten Milieuzonering Er zijn geen agrarische bedrijven gesitueerd in de directe omgeving van Ramelerdijk 7-9. De bestaande agrarische bedrijven in de omgeving worden niet extra beperkt door de geplande activiteiten. Agrarische (geur)hinder Alleen gebouwen worden tegen geurhinder beschermd. Terreinen en tenten worden niet aangemerkt als een geurgevoelig object. De minicamping heeft geen nadelige gevolgen voor de ontwikkelingsmogelijkheden van de omliggende agrarische bedrijven. Geluid Er is geen sprake van het realiseren van geluidgevoelige objecten. De Wet geluidhinder is niet van toepassing. Bodem Er zijn van deze locatie geen bodemonderzoeksgegevens beschikbaar. Het is echter geen verdachte locatie. De locatie is tot ca 10 jaar geleden als kampeerterrein in gebruik geweest. Sindsdien zijn de gronden in gebruik geweest als tuin. Een bodemonderzoek wordt om die reden niet noodzakelijk geacht. Luchtkwaliteit Niet relevant. Externe veiligheid In de directe omgeving van de locatie zijn geen inrichtingen gelegen die een plaatsgebonden risico met zich meebrengt. Ook is geen buisleiding voor transport van gevaarlijke stoffen aanwezig en is geen transportroute voor gevaarlijke stoffen in de nabijheid van de locatie. De
minicamping levert voor wat betreft het externe veiligheidsaspect geen belemmering op voor omliggende bedrijven. Overige aspecten Landschap Uitgangspunt van ontwikkelingen in het buitengebied is inpassing in het landschap. De landschappelijke inpassing is ter plaatse al in belangrijke mate gerealiseerd. De randbeplanting rondom het kampeerterrein schermt de kampeermiddelen af van de omgeving. Door langs de westelijke perceelsgrens enkele inlandse eiken te plaatsen wordt de randbeplanting verbonden met de beplanting langs de Ramelerdijk. Het terrein wordt hiermee goed in het landschap gepast waardoor uit landschappelijk oogpunt geen bezwaren bestaan tegen deze ontwikkeling. Waterhuishouding Regenwater wordt ter plaatse opgevangen en geïnfiltreerd. Er zijn al sanitaire voorzieningen aanwezig op het terrein. Voor de reiniging van het afvalwater zal een helofytenfilter worden aangelegd in de reeds aanwezige bezinkput achterop het terrein. Het zuiveringsrendement van helofytenfilters is zeer hoog. Het helofytenfilter is momenteel het hoogst renderende Individueel Behandelingssysteem voor Afvalwater, oftewel IBA-systeem, in Nederland. Het energiegebruik is daarentegen weer bijzonder laag, hooguit wordt het water eenmalig opgepompt, om goed over het helofytenfilter verdeeld te worden. Het plan leidt niet tot toename van verhard oppervlak: er wordt geen bebouwing toegevoegd. Flora & fauna Ten behoeve van het plangebied is een inrichtingsplan opgesteld (19 december 2007). Door uitvoering van het inrichtingsplan wordt de ecologische waarde van het plangebied vergroot. O.a. door de aanleg van een kikkerpoel kunnen nieuwe soorten zich vestigen. Voor meer details wordt verwezen naar bijgevoegd inrichtingsplan. Kampeermiddelen worden buiten het seizoen verwijderd. Er wordt geen nieuwe bebouwing opgericht. Nader onderzoek naar flora en fauna wordt niet nodig geacht. Archeologie en cultuurhistorie Uit een kort bureauonderzoek blijkt dat de locatie aan de Ramelerdijk 7-9 een lage archeologische verwachting heeft. Ten behoeve van de kampeerplaatsen vinden geen ingrepen in de bodem plaats. Het (concept)beleid van de gemeente voor gebieden met een lage archeologische verwachting in het buitengebied is: Onderzoeksplicht bij plangebieden groter dan 10 ha en bij een verstoringsdiepte van 40 cm. Conclusie Op grond van bovenstaande gegevens is het uitvoeren van archeologisch onderzoek niet noodzakelijk. Verkeer en parkeren Het plan voorziet in voldoende parkeergelegenheid op eigen terrein. Het realiseren van 6 kampeerplaatsen leidt niet tot een significante toename van het aantal verkeersbewegingen. De capaciteit van de Ramelerdijk is voldoende om deze geringe toename op te vangen. Bij een eventuele uitbreiding van het aantal kampeerplaatsen in de toekomst zal voldoende parkeergelegenheid op eigen terrein beschikbaar moeten blijven.
Conclusie Zoals uit het voorgaande blijkt is het plan om een kleinschalig kampeerterrein te realiseren aan de Ramelerdijk 7-9 passend in relevant beleid. Uit onderzoek naar de ruimtelijk relevante aspecten blijkt dat deze geen bezwaren opleveren. Het plan kan daarom doorgang vinden.
