JaarbeursUtrecht Ruimtelijke Onderbouwing Jaarbeurs Utrecht Entree Oost datum betreft
25 juli 2012 Ruimtelijke Onderbouwing Jaarbeurs Utrecht Entree Oost (artikel 3.2 lid a en lid b van de Ministeriele regeling omgevingsrecht).
Inleiding In de kern van Utrecht, binnen het Masterplan van het Stationsgebied (de verdere uitwerking van de Visie A – Stadshart Verruimd), ligt ten westen van station Utrecht Centraal de locatie van het toekomstige entreegebouw van de Jaarbeurs Utrecht. Op de planlocatie te Utrecht heeft het huidige bedrijf, Jaarbeurs Utrecht, het voornemen om de genoemde locatie te gaan ontwikkelen. Het plan omvat het ontwikkelen van een nieuw entreegebouw genaamd Entree Oost. Entree Oost moet het nieuwe gezicht van de Jaarbeurs in Utrecht worden en wordt een onderdeel van de toekomstige Centrumboulevard, zoals omschreven in het Masterplan van het Stationsgebied (2003) en het Structuurplan Stationsgebied (December 2006). Omschrijving van het project in ruimer verband Ligging project Het Jaarbeursterrein met de Jaarbeurshallen ligt tussen de Graadt van Roggenweg, Jaarbeursplein, Croeselaan, Van Zijstweg en het Merwedekanaal. Het Jaarbeurscomplex heeft nu haar hoofdentree, Entree Oost, gesitueerd richting de Croeselaan en het achterliggende stationsgebied en centrum van Utrecht. Het nieuwe entreegebouw komt direct ten noordwesten van de huidige Entree Oost in de vorm van een separaat gebouw tussen de bestaande Jaarbeurshallen ten noorden en ten zuiden ervan en in de as van het toekomstige deel van de Centrumboulevard gelegen tussen het Jaarbeursplein en het Jaarbeurscomplex. Met deze situering speelt Jaarbeurs Utrecht in op de toekomstige situatie. Centrumboulevard De Centrumboulevard loopt van het Merwedekanaal tot Vredenburg, door het hart van het Jaarbeursterrein, de OV-Terminal en door Hoog Catharijne. Hier zijn grootschalige functies gevestigd die nationale betekenis hebben, zoals Jaarbeurs Utrecht en Hoog Catharijne. Samen met de oude binnenstad, die eveneens een landelijke aantrekkingskracht heeft, vormen zij de Centrumboulevard. De diverse bestemmingen krijgen daarin een duidelijk herkenbare identiteit, heldere onderlinge verbindingen en goede wisselwerkingen met de, daarop afgestemde, openbare ruimte. Er komen allerlei functies: zoals wonen, werken, winkels, amusement en openbaar vervoer. Aan het gedeelte van de Centrumboulevard tussen Jaarbeurscomplex en Jaarbeursplein zullen leisurefuncties, culturele functies en een hotel komen. Entree Oost Met de invulling in de toekomst met functies als een hotel, wellicht een casino en een megabioscoop aan de Centrumboulevard zal deze verbinding programmatisch versterkt worden. Hiermee ontstaat echter voor Jaarbeurs Utrecht ook de noodzaak tot een nieuwe goed gemarkeerde oostentree. Door een nieuw entreegebouw op de kop van het Jaarbeurscomplex in de Centrumboulevard te plaatsen, zal de koppeling van de functies van de Jaarbeurs met het centrum en tevens de herkenbaarheid van Jaarbeurs Utrecht gemaximaliseerd worden. Door het realiseren van een heldere en aantrekkelijke doorgaande route door respectievelijk het bestaande westgebouw en het nieuwe entreegebouw wordt tegelijkertijd uitwerking gegeven aan de volgende fase van de Centrumboulevard: een routing ‘van Vredenburg naar Merwedekanaal’. 1
Structuurplan
Centrumboulevard (Masterplan)
2
Naast de te vernieuwen Entree Oost zal in de toekomst ook Entree West als onderdeel van de Centrumboulevard gereconstrueerd worden. Aan weerszijden van beide entrees liggen de Jaarbeurshallen. De tussenliggende ruimte wordt een publieke buitenruimte als onderdeel van de Centrumboulevard. Het leidt passanten en bezoekers vanaf beide entrees door het jaarbeurscomplex en heeft tevens een functie als ‘buitenfoyer’ voor de aan weerszijden gelegen Jaarbeurshallen. Entree Oost wordt het nieuwe gezicht van de Jaarbeurs Utrecht. Het gebouw heeft een tweeledige functie: het is zowel ‘passage’, een overbouwd onderdeel in de route van de Centrumboulevard, als ‘ontvangst’ van de Jaarbeurs. De ruimtelijke opbouw, de gevelcompositie en de inrichting van de begane grond verbeelden deze dubbelfunctie. Naast entreegebied en foyer zal in het gebouw ook gebruik gemaakt worden van een multifunctionele ruimte, de Galaxy genaamd. Ruimtelijke en functionele beschrijving project Entree Oost Het nieuwe entreegebouw komt als een zelfstandig gebouw naast de huidige Entree Oost, die onderdeel uitmaakt van de bestaande jaarbeurshallen. Het is een 22,5 meter hoog gebouw met een begane grondlaag van circa 6 meter vrije hoogte met een glazen gevel over de totale hoogte en breedte. In combinatie met een translucent plafond ontstaat hier een aantrekkelijke ontvangsthal. De verdieping komt ruim 6,5 meter naar voren. Om de entree en doorgang vanaf de Centrumboulevard zo uitnodigend mogelijk te maken wordt de gevel van de begane grond volledig in glas uitgevoerd. De gebouwhoogte, en de overhuivende verdieping dragen bij aan de poortwerking van Entree Oost. Daarnaast wordt de poortwerking van Entree Oost versterkt door een raampartij op de verdieping van 10 meter hoog en een breedte van ruim 15 meter. De grote glasgevel loopt in een vloeiende beweging door het translucente plafond van de entreeruimte op de begane grond. Hierdoor worden bezoekers naar binnen begeleid en is er een minimale overgang tussen binnen en buiten. Deze raampartij loopt door in de glazen gevel van de begane grondlaag. Entreehal De begane grond van de nieuwe Entree Oost heeft de functie als hoofdentreegebied en foyer van de Jaarbeurshallen. Het gebouw sluit aan op de huidige gebouwen, waardoor op de begane grond een overdekte doorgang ontstaat, als onderdeel van de Centrumboulevard. De onderdoorgang is openbaar toegankelijk en kan ‘s nachts afgesloten worden. Om een naadloze aansluiting op de boulevard te kunnen bereiken, worden de materialen op de vloer van de entreehal en de terreinverharding van de openbare ruimte van het aangrenzende deel van de Centrumboulevard op elkaar afgestemd. Maar bijvoorbeeld ook met de plaatsing van kolommen, signing, meubilair en beplanting in de hal en op de boulevard wordt maximaal rekening gehouden met zicht op het entreegebouw en doorzicht door de hal. In de toekomst zal de geïntegreerde bestrating doorgezet worden in westelijke richting tot aan het Merwedekanaal. Galaxy Op de eerste verdieping van het nieuwe entreegebouw bevindt zich de Galaxy. Deze ruimte, met een oppervlakte van 2.000 vierkante meter, is zo ontworpen dat het mogelijk is de zaal op verschillende manieren te gebruiken en in te richten. Door de hoge ramen in de gevel van het gebouw zijn de foyer en de Galaxy zichtbaar vanaf het Jaarbeursplein en het deel van de Centrumboulevard tussen Jaarbeursplein en Beurscomplex. De uitstraling van het nieuwe entreegebouw zal hierdoor in hoge mate worden bepaald door de aanwezigheid van bezoekers en activiteiten die er plaats zullen vinden, zoals een feestelijke première of een groot diner. Om onderscheid te maken tussen het nieuwe entreegebouw en de belendende hallen is gekozen om hout toe te passen in de gevels van de bovenbouw. De warme uitstraling van dit natuurlijke materiaal biedt tegenwicht aan de zakelijke uitstraling van de bestaande metalen hallen.
3
Entree Oost vanaf de oostzijde
de Galaxy
onder de Galaxy
Entree Oost vanaf de westzijde
banquet room doorsnede van Entree Oost 4
Motivering van het project Reden waarom het project nu gerealiseerd moet worden, waarom het past binnen de omgeving en op welke termijn het gerealiseerd wordt. Jaarbeurs Utrecht wil Entree Oost nu realiseren als eerste ingreep in een reeks van ingrepen in het jaarbeurscomplex om het bedrijf optimaal te kunnen laten functioneren. Hiertoe is de Jaarbeurs voornemens om de hallen gelegen ten noorden van de Centrumboulevard, gefaseerd te vernieuwen, inclusief de Prins van Oranjehal. Deze hal ligt aan de noordzijde van de boulevard tussen Entree Oost en het Jaarbeursplein en zal tot en met 2022 door de Jaarbeurs Utrecht in de huidige vorm geëxploiteerd zal worden. De huidige Entree Oost wordt door de komst van de megabioscoop (direct voor de huidige entree) onbruikbaar. De nieuwe Entree Oost past zowel ruimtelijk als functioneel binnen de plannen voor het Stationsgebied: de realisatie van de Centrumboulevard. Jaarbeurs Utrecht is voornemens om Entree Oost vanaf het moment dat sprake is van een onherroepelijke bouwvergunning (op z’n vroegst in april 2013 en op z’n laatst januari 2014) te gaan bouwen. Verwachting is dat het gebouw een jaar na start bouw opgeleverd wordt. Planologische onderbouwing Stedenbouwkundige gevolgen Met de realisatie van Entree Oost wordt de eerste stap gezet van de uitvoering van het gedeelte van de Centrumboulevard tussen Merwedekanaal en Jaarbeursplein. Entree Oost ondersteunt de gewenste stedenbouwkundige opzet, zoals vastgelegd in het Stedenbouwkundig programma van Eisen dd. 14 mei 2012, zowel ruimtelijk als functioneel. Entree Oost is vormgegeven als een ‘ruimtelijk onderscheidende schakel’ in het Structuurplan Stationsgebied december 2006 en is zo ingericht dat de begane grond mede de functie van doorgaande voetgangersroute vervult. Entree Oost heeft, zowel ruimtelijk een aantrekkelijke uitstraling naar de aangrenzende onderdelen van de toekomstige Centrumboulevard. Functioneel draagt de entreehal bij aan de voor de Centrumboulevard gewenste ‘actieve uitstraling van de begane grondlagen van gebouwen aan en in de Centrumboulevard’. Het gebouw kan zich voegen in het toekomstig gewenste beeld en gebruik. Landschappelijke gevolgen Door de verplaatsing van Entree Oost is ook een verplaatsing van de aanlooproute vanaf het Jaarbeursplein gewenst. Deze route zal, als onderdeel van de centrumboulevard, aangelegd worden door het Jaarbeurscomplex en over het huidige voorterrein van de Prins van Oranjehal, zodanig dat een nieuwe doorgaande route ontstaat die aantrekkelijk is, en die de periodieke, grote bezoekersstromen op adequate wijze kan faciliteren. Dit vormt de opmaat naar de verdere invulling van de Centrumboulevard na de realisering van Entree Oost. Verkeerskundige gevolgen Gevolg van de realisering van Entree Oost en de rechtstreekse voetgangersroute vanaf het Jaarbeursplein er naar toe is dat de bevoorrading van de Prins van Oranjehal alleen nog vanaf de noordzijde plaats vindt. Dit past in het toekomstbeeld. De huidige parkeervoorzieningen langs de bevoorradingsstraat aan de zuidzijde van de Prins van Oranjehal zullen verdwijnen. Deze kunnen gecompenseerd worden op de parkeerterreinen van het Jaarbeursterrein. Voorrijmogelijkheden voor VIPS, taxi’s en hulpdiensten zullen integraal in het inrichtingsplan voor de buitenruimte meegenomen worden.
5
