RUGGESTEUNTJE
JAARGANG 1, nr 4
Nieuwsbrief voor mantelzorgers en vrijwilligers Van de redactie Het jaar 2013 nadert zijn einde weer, de bladeren zijn van de bomen en de vorst heeft zijn entree weer ingenomen. Koning winter kondigt zich aan, de dikke jassen en sjaals zijn weer uit de kasten gehaald. Tijd voor de jaarlijkse feestdagen, voor velen een periode om zich op te verheugen. Warmte en gezelligheid in huis met brandende kaarsen en verlichte kerstbomen. Het samen zijn van familie en vrienden tijdens de kerstdagen en oud en nieuw, vormt een jaarlijks terug komend festijn. Helaas zal dit niet voor iedereen gelden, voor de eenzame oudere, de dakloze, de mensen die net een dierbare verloren hebben, de mantelzorger die niet uit huis kan, of door de continue zorg ook geen bezoek meer ontvangt. En zo zijn er nog wel meer voorbeelden te noemen van mensen die geen gezellige feestdagen tegemoet gaan. Laten we met z’n allen proberen om zoveel mogelijk mensen te bereiken om het tij hierin te keren. In dit Ruggesteuntje vooral aandacht hiervoor, met een aantal ervaringsverhalen van vrijwilligers tijdens de kerst, met heel veel dank hiervoor. Voor het volgende Ruggesteuntje is het thema CVA. Hoe gaat de patiënt zelf ermee om, wat betekent het voor hem/haar en voor de naasten en wat kan er gedaan worden aan verbeteringen? Iedereen die iets kan vertellen hierover wordt uitgenodigd om een bijdrage te leveren aan het Ruggesteuntje, wellicht zijn er tips voor anderen of kan het een troost zijn om te zien dat er lotgenoten zijn. Graag kopij inleveren vóór 10 februari 2014. Voor nu wensen we iedereen veel leesplezier toe, maar vooral hele fijne feestdagen, moge de warmte en gezelligheid die bij deze dagen horen, in ieders huis aanwezig zijn!
december 2013
Ik stapte met een gevoel van vreugde in mijn hart, in de auto en reed naar hem toe. Ik belde aan bij de deur van zijn woning, maar de deur werd niet geopend…daar stond ik dan met mijn bordje gebak. Gedachten schoten door mij hoofd… ik wist zeker dat meneer thuis was…ik belde weer aan en probeerde het nog een paar keer, omdat ik binnen geluid hoorde, maar de deur bleef gesloten. Intuitief wist ik dat er iets niet in orde was. Ik ben meteen gaan bellen met verschillende hulp instanties, want hier was iemand in nood en ik was de enige die er op dat moment was om hulp in te schakelen. De hulp die geboden is via politie en de nightcare was zeer intensief. Dat heb ik later die avond vernomen van een meander medewerkster die mij thuis belde om mij verder te informeren over het verder verloop van die middag. Meneer was overleden… Ik ging zitten om het zojuist ontvangen bericht te verwerken. Thuis, met mijn bordje gebak op de schoot, de dag overdenkend. Een groot gevoel van vreugde vervulde mijn hart, omdat ik wist dat meneer, nu verlost van pijn, in Gods Licht was opgenomen, in Zijn Hemels Koninkrijk. Moge het Goddelijke Licht ook úw hart verlichten...!
Zalig Kerstfeest. Maria Pelzer, vrijwilliger groep Kerkrade-west
Mijn bordje gebak Tweede Kerstdag 2012 zou voor mij een invulling krijgen die ik van te voren niet had kunnen bedenken. Als vrijwilliger besloot ik na de middag mijn cliënt te gaan bezoeken waarvan ik wist dat hij, net als ik die dag alleen zou zijn. Kerstmis is het feest van Liefde, Vrede en Samenzijn en dat gevoel wilde ik met hem delen. Om het geheel een feestelijk tintje te geven nam ik een bordje met gebak voor hem mee.
Colofon Ruggesteun Steunpunt voor Mantelzorgers Sint Pieterstraat 143 6463 CS Kerkrade T: 045-5679961 www.mantelzorgparkstad.nl
[email protected]
1
april
Januari: Mindfull eten Kom erachter hoe u eet!!
maart
Thema’s komende maanden
Locatie en dag van de Inloopbijeenkomsten
Februari
In Parkstad worden er op 9 locaties inloopbijeenkomsten georganiseerd. Aan deze bijeenkomsten is maandelijks een thema gekoppeld. U kunt er anderen ontmoeten, uw verhaal vertellen of juist de zorgen van u afzetten onder het genot van een kopje koffie. Nadat het thema besproken is, kunt u individuele algemene vragen met betrekking tot mantelzorg stellen. De bijeenkomsten zijn toegankelijk voor mantelzorgers en zorgvrijwilligers. Zowel deelname als koffie en thee zijn gratis. Aanmelden is niet nodig.
Januari
Inloopbijeenkomsten
15
5
5
2
3
7
7
4
2
6
6
3
8
12
12
9
6
3
10
7
15
19
19
16
16
20
20
17
27
24
31
28
28
25
25
29
Kerkrade 1e woensdag 13.30-15.30 uur Activiteitencentrum Kerkrade SGL, Caspar Sprokelstraat * januari afwijkende datum
Klimmen 1e vrijdag 10.00-13.00 uur Woonzorgcomplex: de Linde Houtstraat 23 * andere thema’s
Onderbanken 1e donderdag 10-12 uur Welzijnswerk Onderbanken A ge Water 20a Schinveld
Simpelveld 2e woensdag 10-12 uur Februari: In gesprek met elkaar Het belang van lotgenotencontact is herkenning en erkenning en het uitwisselen van ervaringen. Een gesprek kan opluchten en gerust stellen.
De Rode Beuk, Kloosterstraat 57
Landgraaf 1e maandag 10-12 uur Zorgcentrum Doktor Calshof, Achter de Winkel 65-67 * maart afwijkende datum
Nuth 3e woensdag 10-12 uur Cultureel Trefcentrum Wilhelminastraat 3 Maart: Ergotherapie Informatie en tips over praktische ondersteuning thuis. April: Draagkracht en draaglast Er wordt ingegaan op de wijze waarop het evenwicht tussen “draagkracht en draaglast” invloed uitoefent op het dagelijkse leven.
Voerendaal 3e donderdag 10-12 uur Cicero, Tenelenweg 39
Brunssum Laatste maandag 14-16 uur Brikke Oave, Lindeplein 5a
Heerlen Laatste dinsdag 10-12 uur *In Klimmen zijn aparte thema’s *Let op: afwijkende datums voor Landgraaf en Kerkrade
Toon Hermans Huis, Wilhelminaplein 2 Wijzigingen voorbehouden.
2
uit maximaal 15 personen, bij interesse meld je dus snel aan.
Activiteiten januari t/m maart 2014 Activiteiten januari t/m maart 2013 Cursus til- en transfertechnieken Datum: dinsdag 18 februari Tijd: 12.00u. - 13.30u., inloop vanaf 11.30u. Locatie: Hoofdkantoor Meandergroep, Minckelerstraat 2 Landgraaf S.v.p. aanmelden vóór 11 februari. Deelnemers: Vrijwilligers en mantelzorgers. Voor iedereen die een cliënt af en toe wil helpen bij de transfers van bed naar stoel en vise versa, van stoel naar stoel, toiletgang, enz.. Het is niet de bedoeling dat vrijwilligers gaan tillen of mensen volledig verzorgen, maar een klein handje hulp op een verantwoorde wijze is soms wel op zijn plaats. Meta Creusen, als fysiotherapeute werkzaam bij Meander Zorggroep ZL, zal ingaan op specifieke vragen en laten ondervinden hoe een transfer te doen op de meest verantwoorde wijze. Basiscursus Dementie (2 dagdelen) Datum: woensdag 5 en 19 maart Tijd: 10.00u. - 1200u. Locatie: Hoofdkantoor Meandergroep, Minckelerstraat 2 Landgraaf S.v.p. aanmelden vóór 26 februari. Deelnemers: Vrijwilligers Susan Gerats is zorgtrajectbegeleider bij Meander en heeft zich de afgelopen jaren vooral gespecialiseerd in dementie na een jarenlange ervaring met deze doelgroep. Zij gaat op een interactieve wijze uitgebreid in op het ziektebeeld Dementie en alles wat daarmee samenhangt, maar vooral op hoe om te gaan met deze mensen. De cursus bestaat uit twee dagdelen, graag dus ook bij beide aanwezig zijn.De groep kan bestaan
Mocht je na aanmelding onverhoopt toch moeten afmelden, gelieve dit dan ook te doen vóór deze datum i.v.m. de te maken onkosten voor ons. Boekbespreking De weg naar het verpleeghuis De partner vertelt “In de rugzak van ons huwelijk werd met een trefzekere slag een scheur getrokken. Een scheur die ging rafelen en nimmer nog is te herstellen. Nu ik de zorg voor Jé met een bloedend hart uit handen heb moeten geven, is de tijd aangebroken mijn leven op een andere manier inhoud te geven. Ik weet dat dit mij zal lukken, maar besef ook dat het tijd nodig heeft. Eerst zal ik moeten afkicken van de geboden intensieve zorg aan Jé.” In dit boek vertelt Anna Kokmeijer op aangrijpende wijze het verhaal van de ziekte van haar man, Parkinson-dementie. In het proces van zijn aftakeling werd de zorg voor haar steeds zwaarder. Niet alleen omdat haar man steeds minder kon, maar vooral ook, omdat ze afscheid moest nemen van de man die hij ooit was. En omdat het zo lang duurde voor de diagnose werd gesteld. Uiteindelijk moest hij worden opgenomen in het verpleeghuis. Hoe ze leerde daar mee om te gaan en wat ze allemaal moest doormaken voor het zover was, beschrijft ze in dit boek. Het is een verhaal dat veel mantelzorgers zullen herkennen en waar ze mogelijk wat troost in zullen vinden. Auteur: Anna Kokmeijer Nederlands 341 pagina's Elikser B.V. Uitgeverij oktober 2013
Aanmeldingsstrookje voor activiteiten vrijwilligers/mantelzorgers Naam vrijwillig(st)er/mantelzorger: Meldt zich aan voor: O Cursus til-en transfertechnieken O Basiscursus Dementie (2 dagdelen) Opsturen naar : Zie achterkant
dinsdag 18 februari woensdag 5 en 19 maart
3
Wist u dat… …van 20 december 2013 t/m 3 januari 2013 kribkeswandelingen zijn uitgezet in Bocholtz, Simpelveld en buurdorp Orsbach. Dorpsbewoners stellen hun zelfgemaakte kerststallen dermate op dat iedereen ze van buitenaf kan bewonderen. Meer informatie en downloaden van routes zijn te vinden op www.kribkeswandelingen.nl Wilt u meewerken door zelf een kribbe uit te stallen, neem dan contact op met Yvon Frissen 045-5444003 of Marianne Bonten 0455440198 of per e-mail:
[email protected]
Wij 11 nieuwe vrijwilligers van harte welkom mogen heten, namelijk: Piet Herinx, groep Landgraaf Bennie Gelderblom, groep Landgraaf MZO Marlies Jennekens, groep Voerendaal Sylvia Schols, groep Heerlen Marleen Vossen, groep Heerlen Ans van den Berg, groep Heerlen Ellie Kroese, groep Heerlen Frans van der Kruijssen, groep Heerlen Marita Keulen, groep Brunssum Ellis Leon, groep Brunssum Joos Dioncre, groep Brunssum
…het onbetaalde werk van vrijwilligers en mantelzorgers tussen de vier en zeven miljard euro waard is. Zonder deze informele zorg is het Nederlandse zorgsysteem niet houdbaar. …als je twijfelt aan je draagkracht, je waarschijnlijk al overbelast bent. Twijfel is een belangrijk signaal, dat je beter niet kunt negeren. Hetzelfde geldt voor lichamelijke signalen. Ben je vaak verkouden, grieperig of vermoeid? Pas dan op voor stressklachten als verhoogde prikkelbaarheid, cynisme en verminderde zin om met anderen om te gaan. Grijp tijdig in en doe de stresstest op www.psychischegezondheid.nl /stresstest …20% (420.000 ouderen) van de ouderen Kerst en Oud en Nieuw niet vieren. Ruim 200.000 ouderen (10 % van de ouderen) in Nederland zitten tijdens de feestdagen zonder bezoek…
… Wij helaas afscheid moeten nemen van 5 vrijwilligers, namelijk: Pierre Ritzen, groep Kerkrade-centrum Sena Strojil, groep Voerendaal Gerda Curvers, groep Landgraaf MZO Elly Hundscheid, groep Landgraaf MZO John Vlodrop, groep Heerlen Hartelijk dank voor jullie inzet!
…Nederland in 2012 ruim 2,7 miljoen 65-plussers telde (16% van de totale bevolking), waarvan bijna 686.000 80-plussers. Dit aantal zal de komende jaren blijven stijgen. In 2060 is 26% van de bevolking 65+, dat zijn 4,7 miljoen mensen. Rond 2050 is 10% van de bevolking 80-plusser. Het ingevulde aanmeldingsstrookje voor de activiteiten januari t/m maart (zie achterkant) in een gesloten envelop zonder postzegel, opsturen naar: RUGGESTEUN / STEUNPUNT VOOR MANTELZORGERS ANTWOORDNUMMER 4034 6400 VC HEERLEN Bellen of mailen kan natuurlijk ook: tel 045-5679961 e-mail:
[email protected]
4
Fijne feestdagen voor mensen met dementie Kerstmis en de jaarwisseling zijn traditiegetrouw dagen die we graag samen met vrienden en familie vieren. Maar voor veel familieleden en mensen met dementie zijn de feestdagen een stressvolle tijd. Alzheimer Nederland geeft u de volgende tips om de feestdagen voor iedereen zo leuk mogelijk te maken. Thuisblijven of samen vieren? Bespreek met de persoon met dementie wat hij of zij prettig vindt. Wordt het thuisblijven of met de hele familie kerst vieren? In veel zorginstellingen kunnen bewoners en een paar familieleden samen genieten van het kerstdiner. Zo kan de persoon met dementie gewoon thuisblijven en heeft hij/zij toch gezelschap. Vermijd drukte Als de persoon met dementie ervoor kiest om bij u thuis te komen, houd er dan rekening mee dat veel drukte voor hem of haar niet prettig is. Laat de persoon met dementie als eerste komen, zodat u wat tijd met hem alleen heeft voordat de andere visite arriveert. Ruimte voor middagrust Voor mensen met dementie kan het fijn zijn om 's middags even te rusten. Geef de persoon met dementie de mogelijkheid om zich even terug te trekken. Wandeling als activiteit Een wandeling helpt de zinnen te verzetten en nieuwe energie op te doen. Een frisse neus halen doet het hele gezin vaak goed. Een leuke onderbreking voor het gehele gezelschap. Houd tradities in stand Zet familietradities voort. Probeer te doen wat u normaal gesproken ook altijd deed tijdens de kerstdagen. Waak er wel voor dat het niet te druk wordt voor de persoon met dementie. Samen zingen Zing samen al uw favoriete kerstliedjes. De meeste families heeft een aantal liedjes die vroeger of nog steeds veel gezongen werden tijdens de feestdagen. Zelfs als de persoon met dementie moeite heeft met spreken, gaat zingen vaak nog wel goed. Betrekken bij bereiding feestmaal De persoon met dementie wil misschien helpen met de bereiding van het kerstdiner. Betrek hem of haar bij uw bezigheden. Het geeft de persoon met dementie het gevoel dat hij of zij nuttig is en erbij hoort. Kleinere porties en grote servetten Veel mensen met dementie hebben moeite met eten. Ze krijgen een minder vaste hand, eten langzamer en knoeien meer dan voorheen. Dit kan hen onzeker maken. Zorg er voor dat er voor iedereen
een groot servet klaarligt. Zo voelt de persoon met dementie zich geen buitenstaander. Schep kleine porties op. Een groot, vol bord kan overweldigend zijn. Zelf ook genieten Zorg voor uzelf. Veel familieleden leggen tijdens de feestdagen de lat hoog voor zichzelf. Stel realistische doelen, vraag en accepteer hulp en verdeel de taken over familieleden Bronvermelding: www.alzheimer-nederland.nl
Hoe het toch steeds weer Kerstmis wordt… Marita Kruchten start in oktober 2009 bij een terminaal zieke mevrouw. Het gaat heel slecht met haar. De verwachting is dat mevrouw. snel zal overlijden. Marita en mevrouw hebben een fijne klik samen. Mevrouw vindt in Marita het luisterend oor wat ze zo nodig heeft. Als Kerstmis nadert, praat mevrouw veel over de prachtige kerstboom die ze altijd gehad hebben, van de grond tot aan het plafond. Haar grote wens is om toch voor de laatste keer zo’n kerstboom te hebben. Haar echtgenoot kan het niet vanwege heupproblemen, waardoor Marita gevraagd wordt om te helpen Zij stelt voor om een kleinere boom te kopen, want ook Marita kan niet een boom tot aan het plafond versieren. Het echtpaar is heel blij met het bevestigende antwoord en er wordt inderdaad een kleinere boom gekocht. De daarop volgende afspraak staat de boom in een hoek op Marita te wachten. Nieuwe led lampjes liggen klaar en mevrouw geeft aanwijzingen waar alle versieringen moeten hangen. De hele boom wordt opgetuigd, de lampjes gaan aan en mevrouw barst uit in een heftige huilbui: “Daar ga ik naar toe, naar het hemels licht”. Het is inderdaad een heldere lichtblauwe boom geworden, voor haar een hemels licht. De dag erna gaat Marita terug en bouwt, weer op aanwijzingen van mevrouw, de kerststal op. De Kerstmis die er op volgt wordt een feest om nooit te vergeten, weliswaar heel emotioneel, maar ze genieten er ook met volle teugen van. Daarna wordt weer alles afgebroken en opgeruimd, met de gedachte dat dit het laatste kerstfeest was die ze samen zouden vieren. De jaren die volgen wordt het echter toch steeds weer kerst voor mevrouw, met ook dan iedere keer weer de gedachte dat het de laatste keer zal zijn. Dit jaar zal Marita voor de vierde keer de boom gaan optuigen. Op de een of andere manier trekt mevrouw zich toch steeds weer door heel veel chemokuren heen.
5
Niemand begrijpt er iets van, maar ze vraagt steeds weer een nieuwe chemokuur en klampt zich aan iedere strohalm vast. Nu is haar gezondheid weer enorm slecht, dus of ze de volgende kerst weer haalt? Een vraag die zeker al de afgelopen vier jaar gesteld wordt, en toch……werd het steeds weer Kerstmis… Verhaal van Marita Kruchten, vrijwilligster groep Landgraaf en VPTZ (Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg)
Dag van de Mantelzorg
Elk jaar is er op 10 november de landelijke dag van de mantelzorg. Een dag waarin de mantelzorger centraal staat in heel Nederland. Rond deze datum wordt ook het mantelzorgcompliment via de SVB overgemaakt aan de mantelzorger. Binnen Parkstad organiseert het Steunpunt voor Mantelzorgers Parkstad elk jaar een bijzondere activiteit op deze dag. Het ene jaar wordt dit centraal georganiseerd voor heel Parkstad en het andere jaar organiseren we iets per gemeente.
Ruim voordat het park openging waren de eerste bezoekers reeds aanwezig. Iedereen kreeg bij binnenkomst een plattegrond van het park, een bon voor koffie met vlaai en een uitrijmuntje voor hun auto. Iedereen kon dus op eigen gelegenheid en in eigen tempo het park bezichtigen met een onderbreking in het restaurant. Er waren 460 aanmeldingen van mantelzorgers waarvan er uiteindelijk 370 aanwezig waren, waarbij opnieuw onderschreven wordt dat het leven van mantelzorgers moeilijk te plannen is omdat vaak op het laatste moment er iets tussen komt, maar mogelijk dat het slechte weer ook spelbreker is geweest
Iedereen die ik op de dag zelf gesproken heb was enthousiast over het gebaar van het steunpunt en ook de mailtjes achteraf getuigen van het succes van deze activiteit. De foto’s leveren een aardig beeld over de sfeer van deze dag. Ook voor de mensen van het Steunpunt en Ruggesteun is deze dag een dag van genieten wanneer je ziet dat je mantelzorgers op deze manier een leuke dag kunt bezorgen. Een dag die zij ten volle verdienen. Hans Pluijmaekers, consulent Steunpunt voor Mantelzorgers Parkstad. Met dank aan Wim Krahmer die de foto’s van de Dag van de Mantelzorg heeft gemaakt
Afgelopen 6 november hebben we mantelzorgers uitgenodigd om de dag van de mantelzorg samen met ons in GaiaZoo te vieren, ook zij dragen mantelzorgers een warm hart toe.
6