Routeplanner voor jong talent
HOE GERAAK JE VAN DE SCHOOL NAAR
JE EERSTE JOB? Afstuderen, werk zoeken en vinden, je eerste loon, een nieuwe stap in je leven… Maar! Er komt heel wat bij kijken. Je sociaal statuut verandert grondig waardoor je veel papieren in orde zult moeten brengen. In deze brochure van de Onafhankelijke Ziekenfondsen proberen we je stap voor stap uit te leggen wat er je allemaal te wachten staat. Wij wensen je alvast veel succes in wat je onderneemt!
DIPLOMA BEHAALD… Proficiat! Sommigen hebben al een job gevonden, anderen zullen op jacht moeten gaan. Of je nu al een job hebt of niet, je zult een aantal zaken in orde moeten brengen. Hieronder vind je een wegwijzer van wat je allemaal te doen staat. Lees zeker ook de rubrieken ‘kinderbijslag’ en ‘jeugdvakantie’.
NEE
Studies gedaan
Je bent 25 geworden? Ga dan naar stap 4
JA
stap 1 Heb je al een job? NEE JA
Inschrijven als werkzoekende bij VDAB of FOREM of BGDA
Proficiat! Ga naar stap 4
stap 2
STAP 4 Inschrijven bij je ziekenfonds!
JOB ZOEKEN
stap 3 Job voor einde wachttijd? JA
Meld dit aan de instelling waar je bent ingeschreven als werkzoekende en ga vervolgens naar stap 4
NEE
Ga langs bij de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen of de vakbond. Ga nu naar stap 4
5
STAP 1: JOB? Je hebt een job? Proficiat! Lees dan voort vanaf ‘Stap 4’ pagina 10. Daar staat beschreven wat je allemaal moet ondernemen om in orde te zijn met de sociale zekerheid. Nog geen job? Inschrijven als werkzoekende! Indien je nog geen job gevonden hebt en je wilt na je wachttijd aanspraak kunnen maken op een wachtuitkering, dan moet je je na je studies (ook als je je studies vroegtijdig stopt) direct laten inschrijven als werkzoekende, want als schoolverlater heb je niet onmiddellijk recht op een werkloosheidsuitkering. Je wachttijd is afhankelijk van de inschrijvingsdatum en je leeftijd. Bovendien moet je je ook inschrijven bij de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen (HVW) of bij een vakbond. Die instellingen zorgen voor de wacht-en werkloosheidsuitkeringen. Waar schrijf je je in? • Wie in Vlaanderen woont, gaat langs bij het plaatselijke kantoor van de
Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB). • In Wallonië: ga eerst langs bij het plaatselijke kantoor van l’Office Wallon de
la Formation professionnelle et de l'Emploi (FOREM). • In Brussel: het plaatselijke kantoor van de Brusselse Gewestelijke Dienst
voor Arbeidsbemiddeling (BGDA). Je kunt je ook online inschrijven als werkzoekende op www.vdab.be, www.leforem.be, www.bgda.be. De documenten worden je achteraf per post toegezonden. Bovendien kun je op die websites ook jobs zoeken, testen doen (bijvoorbeeld competentietesten), enz. Je kunt er ook je CV uploaden zodat werkgevers je kwaliteiten kunnen ontdekken. Kortom, drie belangrijke websites voor afstudeerders. En nu is het aan jou: een job vinden!
FAQ’S WACHTTIJD Vanaf wanneer start de wachttijd? Je wachttijd kan pas effectief beginnen lopen als je bent ingeschreven als werkzoekende bij de VDAB, le FOREM of de BGDA. Bovendien mag je de leeftijd van 30 jaar niet bereikt hebben om aanspraak te kunnen maken op een wachtuitkering.
<
DATUM INSCHRIJVING WERKZOEKENDE
AANVANG WACHTTIJD
vóór 8 augustus
1 augustus
na 8 augustus
tijdstip van inschrijving
Wat is de duur van de wachttijd? Als wachtdagen worden alle kalenderdagen geteld, ook de feestdagen, maar niet de zondagen. De duur van de wachttijd is afhankelijk van de leeftijd die je hebt op het ogenblik van de uitkeringsaanvraag.
<
LEEFTIJD
WACHTTIJD
- 18 jaar
155 dagen (6 maanden)
18 tot 25 jaar
233 dagen (9 maanden)
26 tot 30 jaar
310 dagen (1 jaar)
Wat met de tweede zittijd? Indien je een tweede zittijd hebt, kun je je pas inschrijven als werkzoekende en aan je wachttijd beginnen vanaf het moment dat de eindverhandeling is ingediend en wanneer je geen examens meer moet afleggen.
7
Wat als je arbeidsongeschikt bent tijdens je wachttijd? Wanneer je arbeidsongeschikt bent door een ziekte of een ongeval, moet je dat direct melden aan de instantie waar je bent ingeschreven als werkzoekende. De wachttijd wordt dan verlengd met de duur van de arbeidsongeschiktheid.
Werken tijdens de wachttijd? Als het gaat om een studentencontract (sociale bijdragen = 2,5% van je brutoloon), dan wordt je wachttijd verlengd met de duur van het contract. Als het gaat om een gewone RSZ-onderworpen job (dat is bijvoorbeeld een bedienden- of arbeiderscontract; waarbij je sociale bijdragen = 13,07% van je brutoloon), dan loopt de wachttijd door en worden de dagen die je gewerkt hebt, meegeteld als wachttijd.
Mag je een passende dienstbetrekking weigeren? Je moet beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt. Wanneer je een dienstbetrekking weigert die wordt aangeboden door de instelling waar je als werkzoekende bent inschreven, wordt de reeds doorlopen wachttijd als onbestaande beschouwd en moet je opnieuw een nieuwe wachttijd van 310 dagen doorlopen. Een derde werkweigering heeft als gevolg dat je geen aanspraak meer kunt maken op uitkeringen als werkloze op basis van je studies.
Je oefent een zelfstandig beroep uit gedurende de wachttijd als schoolverlater? Dan worden de dagen van zelfstandige activiteit niet in aanmerking genomen voor het vervullen van je wachttijd. Om eventueel aanspraak te kunnen maken op een uitkering, zul je na je zelfstandige activiteit de rest van je wachttijd moeten volbrengen (de wachttijd moet beëindigd zijn vóór je 30ste verjaardag).
STAP 2: WERK ZOEKEN Een job vinden is niet gemakkelijk. Je bepaalt wat voor jou je ideale job is en je gaat op zoek. Solliciteren is een wereldje op zich. De Onafhankelijke Ziekenfondsen willen je graag een aantal plaatsen meegeven waar je werkaanbiedingen kunt vinden, waardoor je zoektocht iets wordt vergemakkelijkt.
9
WAAR VIND JE WERKAANBIEDINGEN? Op het internet Enkele nuttige sites: • www.jobat.be • www.monster.be • www.vacature.be • www.jobs-career.be
Wat kun je allemaal doen op die sites? • Jobs zoeken aan de hand van allerlei criteria (regio/functie/ervaring/bedrijf,…). • Je CV uploaden zodat werkgevers je talenten kunnen ontdekken. • Jezelf testen (bijvoorbeeld je competenties).
Bovendien geven ze je veel nuttige informatie om je, bijvoorbeeld, voor te bereiden op sollicitaties, wat je zeker niet uit het oog mag verliezen als je je eerste contract tekent. Spontaan solliciteren Je kunt ook spontaan solliciteren bij bedrijven die jou wel liggen. Misschien is het nuttig om eens een kijkje te nemen op de website van het bedrijf. Bij velen kun je nu ook online spontaan solliciteren. Overheid Als je bij de overheid wilt werken, zul je je eerst moeten inschrijven bij Selor (via de website www.selor.be). Die dienst heeft als taak het personeel voor de federale, gemeenschaps- en lokale overheid te selecteren. Pers Kranten, gespecialiseerde tijdschriften en reclamebladen publiceren regelmatig ook heel wat werkaanbiedingen (voornamelijk in de weekendeditie). Interim In afwachting van een vaste job kun je je ook inschrijven in een interimkantoor voor een tijdelijke job. Zelfstandige worden? Wil je je als zelfstandige vestigen of een eigen zaak opstarten, dan kun je het best eens een kijkje nemen op www.meta.fgov.be.
STAP 3: NA DE WACHTTIJD Heb je een job gevonden voor het einde van je wachttijd? Proficiat! Maar! Meld dat direct aan de instelling waar je bent ingeschreven als werkzoekende. Ga nu naar stap 4 want je moet je gaan inschrijven bij je ziekenfonds. Nog geen job gevonden en je wachttijd is om? Dan moet je je nu wenden tot de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen (HVW) of je vakbond. Hoeveel je werkloosheidsuitkering bedraagt, hangt af van je gezinstoestand en van je leeftijd. Meer informatie en uitkeringstabellen vind je op www.rva.be onder ‘werkloosheid en brugpensioen’. Bovendien moet je je ook laten inschrijven als gerechtigde bij je ziekenfonds. Geef de moed echter niet op en blijf zoeken…
STAP 4: JE AANSLUITEN BIJ HET ZIEKENFONDS Wat doet je ziekenfonds? Via de verplichte ziekteverzekering regelt je ziekenfonds de terugbetalingen van je ziekenhuis- of dokterskosten en de kosten van je geneesmiddelen. Bovendien zorgt je ziekenfonds ook voor je ziekte-uitkeringen wanneer je langdurig ziek en/of arbeidsongeschikt bent. Maar! Er zijn nog een aantal risico’s die niet verzekerd zijn. Daarom bieden de Onafhankelijke Ziekenfondsen je een brede waaier van aanvullende premies, tussenkomsten en diensten. Vraag hierover zeker raad bij je lokale ziekenfondskantoor. Wanneer? Je moet je als gerechtigde laten inschrijven bij je ziekenfonds wanneer je • een job hebt gevonden; • of je wachttijd hebt doorlopen; • of de leeftijd van 25 jaar hebt bereikt.
Hoe? Loop eens langs bij het lokale ziekenfondskantoor of schrijf je online in. Waar? Adressen van het ziekenfonds vind je op www.mloz.be.
11
WELKE INVLOED HEEFT DIT ALLES OP DE KINDERBIJSLAG? Werkenden of 25+ Vanaf je 25ste verjaardag of vanaf het moment dat je gaat werken, stopt ook de kinderbijslag. Werkzoekenden Voor werkzoekenden zijn er enkele uitzonderingen: Als je nog geen 25 bent, kun je nog als persoon ten laste ingeschreven blijven en recht hebben op kinderbijslag, gedurende je wachttijd. Er wordt nog kinderbijslag voor jou uitbetaald wanneer je: • jonger bent dan 25 jaar en • ingeschreven bent als werkzoekende en indien je werkt... • ... mag je niet meer dan 443,89 euro (bruto) per maand verdienen. Let op! Je moet wel een attest van werkzoekende van de instelling waar je bent ingeschreven, overhandigen aan het kinderbijslagfonds!
Kindergeld en vakantiejob Als je na je studies nog gaat werken als jobstudent tijdens je laatste zomervakantie (juli, augustus, september), heeft de tewerkstelling geen invloed op de toekenning van de kinderbijslag indien je werkt in juli. Als je gaat werken in augustus en september, moet je wel een specifieke overeenkomst hebben met je werkgever dat het gaat om een studentenjob. Let wel op! Met een studentenovereenkomst moet je geen volledige RSZ-bijdragen betalen (13,07%), maar enkel een solidariteitsbijdrage (2,5%), indien de job maximaal 23 arbeidsdagen telt. Werk je met een ander contract, (bijvoorbeeld een bediendencontract) dan betaal je wel de volledige RSZ-bijdragen, maar je mag maar tijdens die maanden 79 uur per maand werken om nog in aanmerking te komen voor kinderbijslag.
NUTTIG OM TE WETEN VOOR JONGE STARTERS: JEUGDVAKANTIE Het aantal vakantiedagen hangt af van hoe lang je in het vorige jaar gewerkt hebt. In feite hebben schoolverlaters dus geen volledig recht op vakantie. Maar! Ben je jonger dan 25 jaar en heb je ten minste één maand (in die maand moet je wel minstens 70 uur hebben gewerkt) als loontrekkende gewerkt gedurende het jaar waarin je je studies hebt beëindigd, kun je het daarop volgende jaar jeugdvakantie nemen. De jeugdvakantie is een extra aanvulling op je onvolledige recht op vakantie. De normale totale wettelijke vakantieperiode bedraagt 4 weken. Voorbeeld: Je studeert af in 2006 (vakantiedienstjaar) en je gaat aan het werk vanaf 1 oktober, dan heb je dus in 2006 drie maanden gewerkt. In feite heb je dan in 2007 (vakantiejaar) slechts recht op één week door je werkgever betaalde vakantie. De regeling van de jeugdvakantie voorziet dat je ter aanvulling van je onvolledig aantal betaalde vakantiedagen, jeugdvakantie mag nemen. In het voorbeeld komt dat dus neer op 3 weken. Hoeveel? Voor elke jeugdvakantiedag ontvang je, ten laste van de werkloosheidsverzekering, een uitkering die 65% bedraagt van je brutoloon tijdens de eerste maand waarin je jeugdvakantie wordt genomen, begrensd tot 1743,89 euro bruto per maand. Opgelet! Op de uitkering is nog eens een fiscale voorheffing verschuldigd. Jij en je werkgever moeten wel het formulier C 103 jeugdvakantie invullen. Dat formulier vind je bij een uitbetalingsinstelling of bij het werkloosheidsbureau van de RVA (of op hun website). Meer info Vind je op www.rva.be onder ‘jeugdvakantie’.
13
NUTTIGE ADRESSEN Rijksdienst voor Arbeidsvoorzieningen (RVA) Keizerslaan 7 - 1000 Brussel 02/ 515 41 11 www.rva.be Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB) Keizerslaan 11 - 1000 Brussel 02/ 506 15 11 www.vdab.be L’Office Wallon de la Formation Professionnelle et de l'Emploi (FOREM) Boulevard Tirou 104 - 6000 Charleroi 071/ 20 61 11 www.leforem.be Brusselse Gewestelijke Dienst voor Arbeidsbemiddeling (BGDA) Anspachlaan 65 - 1000 Brussel 02/ 505 77 77 of 02/ 505 14 11 www.bgda.be Hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen (HVW) Brabantstraat 62 - 1210 Brussel 02/ 209 13 13 www.hvw.fgov.be
Inhoud
>
Diploma behaald…
4
Stap 1: job?
5
FAQ’s wachttijd
6
Stap 2: werk zoeken
8
Stap 3: na de wachttijd
10
Stap 4: je aansluiten bij het ziekenfonds
10
Welke invloed heeft dit alles op de kinderbijslag?
11
Nuttig om te weten voor jonge starters: jeugdvakantie
12
Nuttige adressen
13
Deze brochure is een uitgave van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. Redactie: Lynn DOCX Opmaak: Pascale JANSSENS Leen VERSTRAETE Cover: ImageBank Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, site of welk ander medium dan ook, zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.
Verantwoordelijke uitgever: Pascal MERTENS Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen Sint-Huibrechtsstraat 19 1150 Brussel.
© Copyright mloz. Brussel, juni 2006.
de Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen groepeert:
Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen • Sint Huibrechtsstraat 19 • 1150 Brussel Tel +32 (0)2 778 92 11 • Fax +32 (0)2 778 94 00 www.mloz.be •
[email protected]
Verantwoordelijke uitgever : Pascal MERTENS Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen - St-Huibrechtsstraat 19 - 1150 Brussel - 2006/06
Routeplanner voor jong talent