Rosa Kruger en haar fascinatie voor oude wijnstokken Verslag van de presentatie voor NGS leden, gehouden door Rosa Kruger op 5 mei 2014 in The Grand te Amsterdam. Door Paul Op ten Berg. Op uitnodiging van WOSA (Wines of South Africa) kwam Rosa Kruger naar Nederland om voor NGS leden en andere genodigden een presentatie geven van wijnen gemaakt van ‘ou wingerde’. Dat is voor Zuid-Afrika toch wel bijzonder te noemen, want de gemiddelde leeftijd van de wijnstokken is er nog geen twintig jaar.
Geen definitie Hoeveel oude stokken de wereld telt is onbekend. En er bestaat geen wettelijke definitie. Begrippen als vieilles vignes, alte Reben en viñas viejas mogen vrij worden gebruikt. In Australië heeft Yalumba in Barossa Valley enkele jaren geleden voor hun wijngaarden een handvest voor oude wijnstokken gemaakt, met een schaal die in Australië algemeen werd geprezen en overgenomen. De categoriën zijn gebaseerd op menselijke generaties: old vines (meer dan 35 jaar oud), antique of survivor (meer dan 70 jaar oud), centenarian (meer dan 100 jaar oud) en ancestor (meer dan 125 jaar oud). Jammer genoeg sloeg deze indeling elders niet aan. Aandacht voor terroir en oude stokken De grote aandacht die als vanouds in Europa bestaat voor oude wijnstokken en terroir, is de laatste jaren ook in Zuid-Afrika ontstaan. Dit resulteert in steeds meer wijnen met een duidelijke terroir-expressie en met veel complexiteit. Rosa Kruger heeft op dit gebied de laatste 10 jaar baanbrekend werk verricht. Zij stond aan de wieg van een serie ZuidAfrikaanse wijnen nieuwe stijl en werd daarbij geholpen door o.a. de bekende wijnmaker Eben Sadie. Rosa Kruger, wijngaardmanager Als achter-achter kleindochter van Paul Kruger komt Rosa uit een familie van advocaten en boeren. Na haar jeugd op de ouderlijke boerderij studeerde zij communicatie en werkte als journaliste. Vervolgens begon zij een rechtenstudie en keerde na de vrijlating van Nelson Mandela terug naar haar land om een praktijk te beginnen als advocaat. Toch verliet Rosa in 1997 haar goed betaalde job en kocht bij Elgin, een van de koele streken van Zuid-Afrika, een boerderij met appelboomgaarden. Ze begon echter wijnstokken aan te planten en werd door de buren voor gek verklaard. Rosa hield hardnekkig vol. Op eigen kracht Rosa Kruger zegt geen consultant te zijn maar wijngaardmanager. Ze is er bijna trots op geen officiële opleiding tot wijnbouwer te hebben genoten. Maar de belangrijkste wetenschapper van de universiteit van Stellenbosch, professor Eben Archer, begon Rosa te helpen. Hij kwam eens per maand met zijn studenten over. In ruil voor eten en wijn gaven zij haar les. Op den duur kreeg Rosa het verzoek om de wijnstokken onder handen te nemen van enkele wijnbedrijven, Uva Mira in Stellenbosch en Cape Point Vineyards, waarvan de wijnen sindsdien erg werden geprezen. Reizen Elk jaar maakte Rosa 3 of 4 reizen, naar de belangrijkste wijngebieden in de wereld. Roussillon, Californië, Priorat en Douro, Argentinië en de Alsace werden door haar bezocht, alleen Australië en Nieuw-Zeeland ontbreken nog. Ook tijdens deze reizen hield Rosa hardnekkig vol. Toen ze bij Didier Daguenau aan de Loire wilde werken en deze door de telefoon zei geen tijd voor haar te hebben, belde ze de volgende dag aan zijn
deur. De volgende drie oogsten mocht ze meehelpen. In Europa maakte Rosa kennis met oude wijnstokken en proefde ze veel wijnen ervan.
Meer karakter, meer diepgang, meer uitdrukking Rosa ging met Michel Rolland naar Argentinië. Hij liet haar een serie wijnen proeven en ze moest elke keer raden of ze van oude wijnstokken afkomstig waren. Ze herkende de wijnen van oude stokken aan hun bijzondere karakter. ‘Ze hebben meer structuur, meer uitdrukking, zijn eigenwijzer en vertellen meer over de wijngaard dan over de wijnmaker’.
Gek van wijnbouw Rosa is gek van wijnbouw en spreekt liever over wijnstokken dan over wijnen. Ze houdt van zwaar lichamelijk werk in de wijngaarden, waarbij in de hitte het zweet over je neus loopt. Ze vindt het ook fijn om haar kennis over te dragen aan de wijngaardwerkers en hen de wijnen te laten proeven als resultaat van hun werk. Ze traint de mensen, laat ze zien hoe ze het beste kunnen snoeien en vertelt ze over alle aspecten van wijnbouw. Dit werpt letterlijk en figuurlijk zijn vruchten af, de kwaliteit van druiven en wijn verbetert zienderogen en de mensen krijgen meer plezier in hun werk. Swartland Rosa verhuisde naar het stadje Riebeek-Kasteel in Swartland, de steeds meer in de belangstelling staande, meer in het binnenland gelegen wijnstreek met een warm klimaat. Dwars tegen de trend van de jaren 90 met internationale druivenrassen als cabernet sauvignon en chardonnay, ging Rosa samen met Eben Sadie in Swartland op zoek naar percelen met oude stokken van chenin blanc, sémillon gris, sémillon blanc,
palomino en muscat voor witte wijnen en cinsault, grenache noir en tinta barroca voor rode wijnen.
Veel gevraagd De eerste percelen met oude wijnstokken van chenin blanc en sémillon werden door Rosa Kruger gegund aan Eben Sadie, en de wijnen ervan waren direct zeer succesvol. Ze is nu een veel gevraagde deskundige, bekend in de hele wijnwereld. Behalve met Sadie Family Wines werkt Rosa Kruger samen met vier andere wijnboeren, van wie de wijngaarden sterk verschillen: Boekenhoutskloof, Mullineux Family Wines, Rupert & Rothschild Vignerons en Solms Delta. Oude wijnboeren bellen haar op om percelen met oude stokken aan te bieden, mede omdat de prijs van de druiven sterk is gedaald. Maar de nieuwe generatie wijnboeren heeft juist veel belangstelling voor oude stokken.
Project Rosa Kruger is druk bezig met een project om alle oude wijnstokken van Zuid-Afrika in kaart te brengen. De uiterst strenge wetgeving vormde een hinderpaal bij haar speurtocht. SAWIS, het officiële instituut voor wijnbouw, heeft precies vastgelegd waar de percelen met oude stokken zich bevinden, maar beschouwt de dossiers als vertrouwelijk. Om inzage in het dossier te krijgen moest Rosa toestemming van de eigenaars hebben. Maar zij ging zelf op zoek en vond circa 300 wijngaarden met ruim 100 jaar oude stokken, sommige daterend van vóór de Boerenoorlog (1899-1902). ZuidAfrika blijkt nu met ruim 1.000 ha ’s werelds grootste areaal van oude wijnstokken te bezitten. De meeste percelen zijn bruikbaar en worden nog steeds bewerkt, en sommige verwaarloosde wijngaarden werden in goede staat teruggebracht. Om te voorkomen dat grote wijnproducenten met haar kennis aan de slag gaan, zal Rosa voorlopig niets publiceren. Sommigen weten immers het verschil niet eens tussen goede en slechte stokken.
Hernieuwde belangstelling Er is in Zuid-Afrika tot nu toe nauwelijks onderzoek gedaan naar wijngaarden met oude wijnstokken. Het onderwerp heeft eenvoudig geen belangstelling. Alle focus is er gericht op de wijnmakers, die een enorme status hebben. Maar die maken te veel bulkwijnen en hebben geen idee wat zich in de wijngaarden afspeelt. Toch zijn er ook gevestigde producenten die hun oude stokken in ere hebben hersteld: AA Badenhorst, Alheit Vineyards, Dewaldt Heyns Family Wines, Intellego en The Liberator. Zorgen oude wijnstokken voor betere wijn? Het antwoord luidt: we weten het nog niet, er is nog niet veel onderzoek naar gedaan. Het is mogelijk – maar moeilijk – om de groeikracht van een jonge wijnstok de eerste 20 jaar zodanig te beperken dat het evenwicht ontstaat dat oude stokken van nature hebben. Op die manier is het toch mogelijk om uitstekende wijn te produceren van jonge stokken. De sleutel daarbij is evenwicht, niet een extreem laag rendement. Het is duidelijk dat wijnen van oude stokken meer karakter, helderheid en precisie hebben. Oude stokken zijn beter in balans (verhouding blad/druiven) en voelen zich thuis, na 50 jaar of langer op de zelfde plek te staan. Ze produceren niet meer druiven dan nodig. Door hun ‘geheugen’ hebben ze zich na vele jaren aangepast aan landschap, klimaat, bodem en mensenwerk (wijze van snoeien). Er is geen rendementsbeperking meer nodig. En ze zijn stressbestendig, ook in extreme jaren. Ook zonder irrigatie wordt in de zomer het blad niet geel. De bekende Australische wijnproducent Robert Hill Smith heeft eens gezegd ‘Oude stokken produceren niet perse de beste wijnen, maar wel de meest interessante’. Wijnen van oude stokken wijnen hebben helderheid en precisie, tenzij de wijnmaker overdrijft. Rooien of niet? Oude stokken hebben iets van bedreigde diersoorten. In Europa werden vrijwel alle wijngaarden gerooid als gevolg van de phylloxera. Nieuwe aanplant gebeurde op Amerikaanse onderstokken. Economische motieven zijn er vervolgens meestal de oorzaak van dat oude stokken worden gerooid en vervangen door nieuwe. Ze brengen niet meer voldoende op om rendabel te zijn, zo vinden de meeste producenten. Dat percelen met oude stokken in Zuid-Afrika tot nu toe niet werden gerooid is te danken aan: Sentiment – omdat de wijngaard al generaties lang bezit is van een familie en de boeren ofwel te lui waren om de oude stokken te rooien, of omdat de oude stokken jaar in jaar uit hun kwaliteit bewezen door steeds prachtige wijnen voort te brengen; Apartheid – sancties hielden vernieuwing tegen, dus ook nieuwe aanplant; Aanpassing – wijnstokken (bush vines/gobelet, meestal met diepe wortelstelsels en niet geïrrigeerd) die zich door de jaren heen via mutatie hebben aangepast aan bodem en klimaat, die beter bestand zijn tegen ziektes en stress dan jonge stokken, en die als typisch Zuid-Afrikaans kunnen worden beschouwd; steen druiven (een mutatie van chenin blanc) zijn bijvoorbeeld anders van vorm dan chenin blanc; ook muscat is gemuteerd, met kleinere druiven die meer zuren hebben en meer geconcentreerd zijn; en grenache druiven van Piekenierskloof zijn net zo groot als Zuid-Afrikaanse kruisbessen; Biodiversiteit – veel wijngaarden aan de Zuid-Afrikaanse westkust werden niet zoals in Stellenbosch aangelegd als monocultuur, maar zijn omgeven door andere gewassen, zodat insecten meer natuurlijke vijanden hebben, er minder ziekten zijn en vooral minder verspreiding van het leaf roll virus, momenteel de grootste vijand van de wijnbouw; De nieuwe hoeders – de nieuwe generatie (o.a. Eben Sadie, Chris Alheit, Donovan Rall, Chris en Andrea Mullineux) ziet het belang van oude wijnstokken in
en koestert ze als een kostbaar erfgoed; ze spreken met bewondering over Rosa Kruger als curator van het wijnbouwverleden van Zuid-Afrika. Plantdichtheid Algemeen wordt aangenomen dat een grotere plantdichtheid er voor zorgt dat de wortels van de wijnstokken gedwongen worden diep naar beneden te groeien, zodat ze uit diverse bodemsoorten met verschillende eigenschappen hun voeding halen. Daardoor zou meer complexiteit in de wijn ontstaan en zou de plant gemakkelijker aan water komen in droge streken en periodes. Rosa denkt hier anders over dan de meeste deskundigen. Ook hiernaar is volgens haar nog te weinig onderzoek gedaan. De toekomst Omdat oude wijnstokken zo goed zijn aangepast aan bodem en klimaat, zullen ze in de toekomst een belangrijke rol spelen, zeker als de klimaatsverandering doorzet. Wijnstokken worden nu nog vaak geïmporteerd uit Europa, maar zullen steeds vaker via massale selectie worden verkregen. Daardoor wordt de verwachte levensduur van de wijnstokken, nu nog circa 20 jaar, met circa 10 jaar vergroot. Dat betekent betere wijnen en meer milieuvriendelijke wijnbouw. Maar ook met het oog op toekomstige generaties die over 50 jaar wellicht wijnen willen maken van oude stokken. Betrokkenheid Oude stokken hebben veel zorg, begrip en geduld nodig, een wijnboer moet passie hebben. Bij nieuwe aanplant moet juist gewaakt worden tegen te veel opbrengst, omdat de levensduur van de wijnstokken en de kwaliteit van de wijnen dan minder worden. In de Oude Wereld is er vaak geen verschil tussen wijngaardenier en wijnmaker. Beide disciplines zijn in de loop der eeuwen geïntegreerd, ook die van ambacht en wetenschap. In de Nieuwe Wereld zijn ze echter meestal gescheiden. Wijnmakers komen daar vaak nooit in de wijngaard. Het juiste ras op de juiste plek In Frankrijk weten de wijnboeren uit ervaring welk druivenras en welke kloon het meest geschikt is op een bepaald terroir. Dit is in Zuid-Afrika nog niet voldoende ontwikkeld. De Sadie familie en Kanonkop zijn wat dit betreft het verste. Hun wijnen bewijzen het. Rosa Kruger verricht minutieus onderzoek naar terroir en komt bereikt daarmee opvallende resultaten. Samen met Eben Sadie worden proefnemingen gedaan met druivenrassen die goed tegen hitte kunnen, zoals het Griekse assyrtiko, hárslevelű, carignan, grenache gris, macabeu en viura. De resultaten zijn veelbelovend. Trend Europa heeft niet meer alleen patent op terroir, er zijn heel veel verschillende types in Zuid-Afrika. De nieuwe trend is dan ook wijnen met typische terroir-kenmerken. Verrassende, delicate wijnen met verfijning, in plaats van warme wijnen met veel extractie en hout. Met de focus op de wijngaard. Eerder plukken, beter blenden, niet te veel nieuw hout. Afhankelijk van het druivenras: nieuwe wijngaarden landinwaarts, niet meer met gezicht op zee. Daar is vaak een groot verschil in dag- en nachttemperatuur. Vroeger gingen de druiven in deze streken naar de coöperatie, nu worden steeds meer kleine wineries gevestigd. Porseleinberg gaat het maken Rosa gaf ons nog een tip: ‘Let op de wijnen van de Porseleinberg in Swartland. Die gaan het in de toekomst maken!’ Boekenhoutskloof kocht er sinds 2006 syrah druiven. Wijnmaker/eigenaar Marc Kent en wijnbouwer/wijnmaker Callie Louw hadden in 2009 de gelegenheid om het perceel te kopen en breidden het in 2010 verder uit met syrah en grenache noir. Daarvoor moest de steile, rotsachtige leisteenbodem van de berghelling worden ontgonnen met tractors. Vanaf dag een is de wijnbouw biologisch. De eerste oogst was die van 2010. www.youtube.com/watch?v=2VLefDs1lMY
De proeverij Rosa Kruger gaf in 2006 in Zuid-Afrika een masterclass over haar werk met oude wijnstokken. Lars Daniëls MV was daarbij en haalde Rosa over om haar verhaal in Nederland te komen vertellen. Zij presenteerde vandaag samen met Lars 7 wijnen van wijngaarden die zij onder haar hoede heeft. De vermelde prijzen zijn horecaprijzen ex BTW.
**** Filia Brut Nature 2001, Huis van Chevallerie (magnum) www.chevallerie.co.za Christa von la Chevallerie volgde een wijnbouwschool in Duitsland en studeerde in daarna Geisenheim, waar ze een project deed met Riesling Winzersekt. Ze toen daar – en daarna in de Prosecco streek en Champagne - het idee om na 5 jaar omzwervingen zelf mousserende wijn te gaan maken op het wijngoed dat haar vader, Juergen von La Chevallerie, in 1956 vestigde in Nuwedam. Met behulp van Rosa Kruger werden oude wijngaarden met niet geïrrigeerde bush vines gerehabiliteerd. Deze Vonkelwijn (Kap Klassiek) van 100% chenin blanc van de Paardeberg in Swartland, is afkomstig van stokken uit 1976 op hellingen met diepe, klei achtige graniet bodems. Biologische wijnbouw met een uiterst laag rendement van circa 10 hl/ha. De kleine druiventrossen werden in een vroeg stadium van rijpheid in 2 dagen geplukt, ’s morgens vroeg, en direct na aankomst gekoeld. Hele trossen werden zo zacht mogelijk geperst en alleen het beste vrije sap werd gebruikt. Vergist met wilde gisten en 4 maanden opgevoed op rvs tanks op de lie. Daarna gebotteld voor de 2e gisting op fles, 14 maanden sur lattes. Geen toegevoegde zwavel. Gedegorgeerd september 2012 zonder dosage. 10% alc. Minuscule productie van 365 magnums en 430 flessen. Geen importeur. K gemiddeld goudgeel, fijne mousse (niet gekoeld, de magnum stond al lange tijd open) G elegant, appel, citrus, witte bloesem, biscuits, iets specerijen, veel concentraat
S strakke inzet, mineraal, fijne mousse in de mond, fris en levendig, sappige citrus door uitstekende zuurgraad, natuurlijke balans A zeer fris, ragfijn subtiel fruit, behoorlijke lengte T prachtige wijn met opmerkelijk goede zuurgraad en complexe tonen
****- Aristargos 2013, David Sadie www.davidsadie.co.za David Sadie, geboren en getogen in Swartland, studeerde oenologie en wijnbouw aan de universiteit van Stellenbosch. Hij deed ervaring op in Zuid-Afrika bij Waterford, Rustenberg en Saronsberg, maar ook in Nieuw-Zeeland en in Frankrijk (o.a. bij Cuilleron). David is lid van de Swartland Independent Producers. Hij heeft een voorliefde voor Mediterrane druivenrassen. Deze blend werd voor het eerst geproduceerd in 2010. Van oude stokken op de hellingen van de Paardenberg, Kasteelberg en Abbotsdale Hills ten westen van Malmesbury. Blend van 38% chenin blanc, 28% viognier, 17% clairette blanche en 17% roussanne. De druiven worden aangeleverd door wijnboeren met 26 biologische wijngaarden met bush vines. In een gehuurde winery werden de hele trossen geperst. Na 12 uur bezinking met weinig toegevoegde zwavel werd het sap vergist met wilde gisten op oude vaten van Frans eiken. Natuurlijke malo, geen toegevoegde enzymen, niet aangezuurd. Opvoeding 11-12 maanden op grote oude vaten, op de lie, met de eerste 6 maanden batonnage. Niet geklaard, niet gefilterd, de wijn werd zo veel mogelijk met rust gelaten. Productie 6 vaten. Alc. 13%. Importeur: Smaragd Wijnen € 24,50 ex BTW (nu nog 2012, deze zomer komt 2013). K vrij geconcentreerd goudgeel G mineraal, perzik, abrikoos, iets honing, veldboeket, noten, toast, zeer aromatisch S wat restzoet, mooi in balans, perzik en rijpe appel, zeer elegant, iets boter A romig, verteerbaar en loepzuiver, lange finale, blijft boeien met frisse zuren T prachtige gastronomische blend, sterke wijn met veel karakter en ondersteunend hout
****(*) Pofadder Cinsault 2012, Sadie Family Wines Uit de serie Die Ouwingerdreeks van Eben Sadie, een van de meest spraakmakende wijnproducenten van dit moment. Van 100% cinsault op de westhelling van de zwarte Kasteelberg in Swartland, met een bodem van leisteen en verweerde schalie. De berg doet denken aan een zwarte opgerolde pofadder die klaar ligt om aan te vallen. Dit is een van de favoriete wijnen van Rosa. Je proeft de hitte van het landschap, maar ook veel frisheid. Hoe meer hitte, hoe kleiner het bladerdak van de wijnstok. Cinsault is lastig in wijngaard en kelder: teveel groeikracht, rijpt lastig, erg oxidatief. Streng sorteren is een must. Rendement 28 hl/ha. De hele trossen worden vergist in open kuipen van oud hout. Een of twee maal daags onderdompelen met de voeten, een maand lang op de schillen. Een jaar rijping op oude vaten. Niet geklaard, niet gefilterd. Decanteren wordt aanbevolen. Alc. 14%. Importeur: Wijnkooperij De Lange € 23,20 ex BTW. K gemiddeld geconcentreerd robijnrood G rokerig bosfruit, leer, specerijen, diep, fris, elegant, complex en karaktervol S verfijnde inzet, souplesse met frisse kracht, heerlijk delicaat bosfruit met zachte tannines, veel expressie A energieke, zeer lange finale met drop, kruidnagel en kaneel T prachtige complexe wijn met perfect houtgebruik, lijkt op een cool climate wijn, een prestatie in dit klimaat! **** Skurfberg Chenin Blanc 2012, Sadie Family Wines Eveneens uit de serie Die Ouwingerdreeks. Van 100% chenin blanc – ruim 30 jaar oude stokken, bush vines, geen irrigatie – uit 3 wijngaarden op de helling van de Skurfberg in Olifantsrivier. Vanaf de top kun je de zee zien. Het is hier ’s nachts erg koud. ’s Winters regent het soms, ’s zomers nooit. In deze wijngaarden, met een bodem van rood verweerd zand afkomstig van de Tafelberg, werd een begin gemaakt met het Old Vines
Project. Biologische wijnbouw, niet beïnvloed door chemicaliën van buren. Weinig neerslag, maar geen irrigatie. Rendement 18-22 hl/ha. De druiven van de 3 percelen werden apart vergist en 12 maanden opgevoed op oude vaten. Niet geklaard, niet gefilterd. Decanteren wordt aanbevolen. Alc. 14,5%. Importeur: Wijnkooperij De Lange € 21,60 ex BTW. K gemiddeld geconcentreerd groengeel G zeer expressief, zuiver en elegant, honing, kweepeer, iets rokerig, bloemen S zachte, schone inzet met weelderig fruit van perzik, abrikoos, appel, sinaasappel en limoen, iets restzoet is erg mooi in evenwicht met zachte zuren A zilte, zeer minerale, krachtige en lange finale met citrus, rook en iets merkbare alcohol T tamelijk complex en zeer verfijnd
**** Tin Soldier 2013, Thorne & Daughters http://thorneanddaughters.com Opgericht in 2012 door John and Tasha Seccombe. Zowel percelen met oude stokken als met nieuwe aanplant. Eenvoudige benadering met eerlijke, zachte wijnen, geen wedstrijdbeesten. Dit is een field blend van sémillon blanc en semillon gris (sémillon rouge), een natuurlijke mutatie van sémillon blanc die in enkele oude wijngaarden van Zuid-Afrika nog tussen de sémillon blanc staat. Sémillon rouge heeft een roze schil. Een eeuw geleden was 95% van de Zuid-Afrikaanse wijn afkomstig van sémillon, waarschijnlijk het meeste rouge. De druiven voor deze wijn – van 30 jaar oude stokken op alluviale bodem - werden tegelijk geplukt en samen op de schillen vergist (met wilde gisten en zorgvuldige extractie). Alc. 13%, restsuiker 2 g/l, zuren 4,8 g/l. Te bestellen bij Wine Matters, € 14,75 ex. (niet op voorraad). K bijzonder: heel licht roze/brons, als van vin gris G gemiddelde intensiteit van fijn rood fruit, drop, witte peper, zeer schoon en zuiver S delicaat mondgevoel van aardbeien met spel van zoet, fris zuur en ziltheid A de rijke, lange, vrij droge voortzetting met veel structuur en wat tannine uit de schillen geeft aan dat de wijn nog 2 jaar verder kan (en volgens sommigen moet) rijpen T enige complexiteit is zeker aanwezig in deze subtiele, spraakmakende wijn, die tijdens de proeverij de meeste discussie opriep; een wijn voor kenners die in een zwart glas voor menigeen als rode wijn zal overkomen ****(*) Schist Syrah 2010, Mullineux Family Wines http://mullineuxwines.com Mullineux Family Wines in Riebeek Kasteel, Swartland is een van de meest spraakmakende producenten. Hun drie wijnen kregen elk 5 sterren in de Platter gids van 2011. Chris en Andrea Mullineux werkten tot 2007 bij Tulbagh Mountain Vineyards, het huidige Fable Wines. Deze wijn komt van 15 jaar oude stokken in een steile wijngaard op
het oosten, met een bodem van schalie en verweerd graniet, die kleine druiven geeft met een dikke schil. Milieuvriendelijke wijnbouw, er wordt zo natuurlijk mogelijk gewerkt in de kelder. Niet ontsteeld, spontaan vergist, opgevoed op 2 eiken vaten van 500 liter (1 x nieuw hout). Alc. 13,5%. Importeur: Wine Matters (uitverkocht, nu 2011 € 55,00 ex BTW horeca). K diep tot zeer diep robijnrood G complex geheel met krachtig bosfruit, pioenrozen, specerijen (typisch voor Swartland), leer en teer S krachtig, gespierd en breed, sappig fruit van bramen, kersen en aardbeien met zwarte olijven en kreupelhout, vrij hoge zuurgraad, rijpe tannines, fraai houtgebruik, iets animaal (leer en wild), niet jammy A zeer lang, blijft fris en gespierd, voorbeeldige tannines T machtige, energieke wijn, duidelijk syrah, enorm concentraat, Franse stijl: het warme klimaat is niet merkbaar, maar deze wijn is wel vrij kostbaar…..
**** Grenache 2012, AA Badenhorst Family Wines http://aabadenhorst.com De familie Badenhorst houdt niet van experimenten en maakt serieuze bewaarwijnen. Deze wijn komt van 15 jaar oude stokken op de Paardenberg, met arme, zoute bodems van schist en verweerd graniet, die de wijnen frisheid en ruggengraat geven. Voor zover bekend is dit de Zuid-Afrikaanse wijngaard met de oudste grenache noir stokken. Tot voor kort was er in het land slechts grenache noir één kloon, maar nu worden er 3 andere klonen geïmporteerd. Adi Badenhorst heeft een winery uit de jaren 50, met oude betonnen tanks en houten gistkuipen. De druiven worden nooit gekneusd of ontsteeld. De tijd op de schillen bedraagt maar liefst een half jaar. Daardoor komen tannines uit de pitten in de wijn, waardoor deze zeer lang houdbaar is. Voor de topwijnen worden geen eiken vaten geselecteerd, want onvolkomenheden van de vaten geven de wijn karakter.
Verder wordt zo natuurlijk mogelijk gewerkt, alleen de druiven doen het werk. Vatmonster. Geen importeur voor deze wijn, richtprijs € 30,00 (Gall&Gall heeft de Secateurs serie à € 9,99). K vrij licht tot gemiddeld robijnrood G zeer levendig en fris, opwekkend, met een klein spoortje groen, noten en bloesem S gespierde tannines, frisse zuren, veel structuur A aardbeien en bramen (iets jammy, maar niet zoet) T uitgesproken grenache, zeer frisse eetwijn: heeft een gerecht nodig, koel schenken
Lunch
In Restaurant Bridges genoten wij van een heerlijke lunch, bereid door de brigade van chef-kok Joris Bijdendijk en begeleid door wijnen die deskundig werden uitgekozen en geschonken door sommelier Jasper van den Hoogen. Na een serie zeer smakelijke en oogstrelende amuses kwamen de volgende gerechten en wijnen op tafel:
Geroosterde langoustine forel-eitjes, currycrème, gepofte wilde quinoa Mooi gegaarde, nog iets rauwe en zeer verse langoustine met knisperend contrast van de quinoa Wijn:
Resonance 2012, Newton Johnson www.newtonjohnson.com 84% sauvignon blanc uit het hoge deel van de Hemel-en-Aarde Vallei, 16% sémillon uit Elgin, van 10 jaar oude stokken op een zandsteen bodem met stukjes kwarts. Na de handmatige pluk gekoeld tot 8°C, daarna gesorteerd, gekneusd en na enkele dagen vergist op rvs tanks bij 12°C (16-20 dagen, sémillon met wilde gisten). Transport via zwaartekracht. De sauvignon blanc rijpte op rvs tanks, de sémillon kreeg 3 maanden nieuwe barrique met 1 x per 2 weken batonnage. Alc. 12,3%. Imp. Wine Matters € 9,20 ex BTW. Stuivende geur van wit fruit met uitgesproken sauvignon blanc karakter. Fris en knapperig qua smaak, met fijne details van groene kruiden. Past met zijn levendige expressie erg goed bij het gerecht
Kempisch zuiglam Geroosterde witte asperge, gehakte noten, schapenyoghurt met groene kruiden, wilde munt, daslook Plakjes lamsvlees met precies de juiste cuisson, ragout van lam met rijpe tonen, zuivere lamsjus, pittig gegrilde asperges en frisse yoghurt Wijn: Kloof Street Swartland Rouge 2012, Mullineux Family Wines 83% syrah, 13% cinsault, 4% carignan. Van 12-42 jaar oude stokken uit 5 percelen van Swartland. Handmatige pluk, spontaan vergist bij maximaal 30°C met 5-25% hele trossen, met picheage 1-2 maal per dag. In totaal 3-6 weken op de schillen. 11 maanden barrique (3e en 4e jaars eiken) en demi-muid, daarna geblend 12 maanden op rvs tank. Niet geklaard, niet gefilterd. Alc. 13,5%. Importeur: Wine Matters € 8,00 ex BTW. Florale aroma’s kenmerken de fruitige, kruidige geur. Gespierde smaak met lenige tannines. Sluit goed aan bij zowel rosé vlees als ragout: de tannines worden zacht. Wijn en gerecht zijn aan elkaar gewaagd.
Tulband van passievrucht en kokos Wilde waterkers, karnemelk-basilicumijs Een heerlijk dessert met krachtig passiefruit, pittige kokos en fris en kruidig ijs Wijn: Delaire Graff Noble Late Harvest www.delaire.co.za 53% sémillon uit Stellenbosch, 47% sauvignon blanc uit Olifantsrivier. Beide geoogst met botrytis en apart vergist (de sémillon 2 jaar en de sauvignon blanc 1 jaar) op Frans eiken, en daarna geblend. Zonder jaartalvermelding. Alc. 9%. Importeur Kwast Wijnkopers 0,375 liter € 13,70 ex BTW. Heerlijke dessertwijn met o.a. rijpe perzik, abrikoos, lychee en specerijen. Frisse zuren in de lange finale. De wijn heeft niet al te veel moeite met de passievrucht van het dessert, waarbij de kokos voor een goede match zorgt.
Met dank aan: Rosa Kruger voor haar fantastisch en uiterst leerzame presentatie; Sara Channell, Market Manager WOSA Benelux (afwezig, zwangerschapsverlof) voor de organisatie van dit evenement en het sponsoren van de wijnen van proeverij en lunch; Lars Daniëls MV voor de deskundige wijze waarop hij Sara Channell heeft vervangen.
Tot slot Rosa Kruger heeft ons op overtuigende wijze laten proeven dat het mogelijk is om in het hete klimaat van Zuid-Afrika dit soort wijnen te produceren. Wij vonden het fascinerend om kennis te maken met deze nieuwe stijl van Zuid-Afrikaanse wijnen.
