ROOD MAGAZINE LENTE 2008
ROOD ROND DE WERELD
1
Inhoudsopgave: 3 Hoi! 4 Wie heeft de macht? 7 china: STRIKTE SCHEIDING VAN POLITIEK EN SPORT, OF TOCH NIET? 11 afval is voedsel 14 HET SUCCES VAN OPEN EN ZUIVER 16 EUROPA SOLIDAIR 20 DE MUZIKALE STRIJD VAN EEN JONGE SOCIALIST UIT NICARAGUA 25 TURKSE DIENSTPLICHT 27 VAN SDB TOT SP 28 OPVOEDEN TUSSEN DE STUDIEBOEKEN 32 GROETEN UIT GHANA 33 column jasper van dijk 34 rood in actie 35 rood agenda
Het ROOD-magazine is een uitgave van ROOD, jong in de SP Het blad is tot stand gekomen door het ROOD-bestuur
De SP heeft eind 2007 een notitie geschreven over internationale solidariteit. Ik raad jullie aan deze eens te lezen. Hij is te downloaden of te bestellen via www.sp.nl In de notitie ‘Een betere wereld begint nu’ geeft de SP haar visie op een beter Nederlands beleid voor internationale solidariteit. Er staan voorstellen in voor democratisering van internationale instituties, betere en eerlijke handel en betere financiering.
Groeten, Jamila Yahyaoui Bestuurslid ROOD, jong in de SP
Contact ROOD, jong in de SP Vijverhofstraat 65 3032 SC Rotterdam T (010) 243 55 55 F (010) 243 55 66 E
[email protected] I www.rood.sp.nl
2
‘ROOD rond de Wereld’ is het thema van dit ROOD-magazine. Deze keer dus niet voornamelijk nationale, maar internationale onderwerpen. Zo kun je o.a. lezen over de machtsverhoudingen in Noord-Amerika, over het wereldwijde afvalprobleem en over de Turkse dienstplicht. Verderop in deze zomereditie vind je persoonlijke verhalen van twee ROOD-leden, die schrijven over hun verblijf in Ghana en Nicaragua. En ben je vergeten hoe het ook al weer zit met Europa? Geen punt, we leggen het graag aan je uit.
Ik wens jullie allemaal veel leesplezier en hoop van harte jullie te zien tijdens de volgende ledenvergadering van ROOD op 8 juni in Eindhoven, waar het nieuwe ROODbestuur gekozen zal worden.
COLOFON
Omslag ontwerp: Inan Sahin Vormgeving: Robert de Klerk/ SP Druk: SP Nummer 1 - lente 2008
HOI!
contact www.rood.sp.nl
Iets te vragen of te melden? Wil jij ook aan de slag? Neem contact op met ROOD:
[email protected] • (010) 243 55 57
3
Noord-Amerika
WIE HEEFT DE MACHT? Tekst: Gijsbert Houtbeckers foto's: flickr.com
Eens in de vier jaar zijn de ogen van de hele wereld bijna een jaar lang gericht op de verkiezingen in de Verenigde Staten. Je kunt je afvragen of het terecht of onterecht is dat er zoveel aandacht gaat naar de hele verkiezingsshow in plaats naar de inhoud. Die verkiezingen zijn echter wel heel belangrijk voor de wereldpolitiek. Of het nou gaat om de oorlogen in Irak en Afghanistan, of om de klimaatsveranderingen, in beide gevallen hangt een eventuele koerswijziging af van de president die door de Amerikanen gekozen wordt.
4
Noord-Amerika
Valt er voor de Ameikanen wel zoveel te kiezen of zijn het maar nuances tussen beide partijen? En wie beslist er nu werkelijk wat er gaat gebeuren? Is dit inderdaad de president of zijn het de sterke lobby's van grote bedrijven en industrieën die bepalen wat er gaat veranderen? Wat en wie schuilt er achter het beleid van het Witte Huis? In de Verenigde Staten kunnen mensen kiezen tussen een Republikeinse of Democratische presidentskandidaat en soms ook nog op een onafhankelijke derde kandidaat. Dit jaar is dat Ralph Nader. Meestal halen deze onafhankelijke kandidaten echter maar een paar procent van de stemmen en maken ze geen kans om president te worden. De keuze is dus eigenlijk beperkt tot twee kandidaten. Maar wat zijn dan de verschillen tussen beide partijen? Vaak zijn er veel verschillen tussen de kandidaten zelf, maar beide partijen hebben bijvoorbeeld geen partijbeginselen. Frans Verhagen, Amerika-deskundige, schrijft op zijn website www.amerika.nl over de voormalige president Eisenhower. Deze ex-generaal werd zowel door de Democraten als de Republikeinen gevraagd om kandidaat te worden voor hun partij. Uiteindelijk koos hij voor de
5
Noord-Amerika
Noord-Amerika
laatste, maar de regering bestond wel uit gematigde Republikeinen met soms bijna democratisch aandoend beleid. Op ethische kwesties zijn er wel duidelijk verschillen tussen beide partijen. De Republikeinen zijn uitdrukkelijk tegen abortus en het homohuwelijk terwijl daar bij de Democraten meer ruimte voor is. Ook willen de democraten een eerlijkere gezondheidszorg in de VS. Kijken we naar het milieu, dan valt op dat de Republikein Bush het Kyota-verdrag niet wil ondertekenen, maar dat een andere Republikein, gouverneur Schwarzenegger van Californië, de meeste milieumaatregelen treft van alle staten. Als verschil tussen beide partijen wordt weleens gedacht dat de Democraten minder op het oorlogspad gaan. Iets wat te betwijfelen valt. Het hoogtepunt van de Vietnam oorlog werd beleefd onder president Lyndon Johnson. Bill Clinton voerde bombardementen uit op Irak en stuurde troepen naar Servië. En nu wil kandidaat Obama weliswaar de troepen terug halen uit Irak, maar er weer meer naar Afghanistan sturen. Er zijn dus relatief weinig verschillen tussen beide partijen. Toch is er een derde partij die veel macht heeft in de VS en dat zijn de sterke lobby's. Elke vier jaar schuiven lobbygroepen meer geld toe aan presidentskandidaten en het maakt niet uit of je Republikein of Democraat bent. De kandidaat met het meeste geld wordt ook meestal de president. Maar niet alleen de presidentskandidaten ook senatoren, gouverneurs etc. moeten veel geld binnen halen om een sterke campagne te kunnen voeren en dus te kunnen winnen.
Max Westerman spreekt in zijn boek 'In Alle Staten' over de drie machtigste lobby's. De vuurwapenlobby, de gevangenislobby en de gezondheidslobby. Toen Hillary Clinton als senator de gezondheidszorg toegankelijker wilde maken voor de ouderen en armen en dit ook nog leek te lukken lanceerde de gezondheidslobby één van de grootste campagnes ooit. In die campagnes noemde men het plan ‘socialistisch’. Het plan haalde het daarom niet. Politici in de VS hebben veel macht en ze kunnen dus met hervormingsplannen komen. Zolang er meer dan 80.000 lobbyisten blijven rondlopen zullen er echter weinig hervormingen komen die ten nadele zijn van deze lobbygroepen. Een groot deel van de macht ligt dus in handen van de lobby’s. Af en toe wordt er een poging ondernomen om de geldstroom richting kandidaten in te perken, bijvoorbeeld via de McCain Feingold wet van 2002. Vooralsnog heeft dit alles echter weinig opgeleverd en doen de sterke lobby’s hun werk. Drie van de vier Nederlanders wil een Democraat Volgens opiniepeiler Maurice de Hond wil 78 procent van de Nederlanders een Democratische president in Amerika. 47 procent kiest daarbij Clinton en 31 procent Obama. Onder SP’ers is lijkt vooral Obama populair. De peiling op het weblog van Jan Marijnissen liet bij 336 stemmen een voorkeur van 49 procent voor Obama zien; 31 procent koos daar voor Clinton. •
6
7
Azië
Azië
china: STRIKTE SCHEIDING VAN POLITIEK EN SPORT, OF TOCH NIET? Tekst: Malu Lüer afbeelding: rsf.org
Politiek en sport moeten gescheiden blijven, tenminste dat zeggen de regeringspartijen PvdA en CDA. Maar worden politiek en sport altijd van elkaar gescheiden gehouden? In het verleden is een aantal voorbeelden te vinden dat men daar anders over dacht. Het wereldkampioenschap voetbal in 1978 is zo’n voorbeeld. In Nederland deed onder andere Freek de Jonge een oproep om niet naar Argentinië te gaan. Hiermee zou Nederland een signaal afgeven aan de Argentijnse machthebbers die zich schuldig maakten aan het schenden van mensenrechten. Uiteindelijk is het Nederlands elftal wel naar het WK gegaan. De Olympische Spelen van 1936 werden in Berlijn gehouden. De partij van Hitler, was toen al aan de macht. Om die reden wilden progressieve organisaties van over de hele wereld een alternatieve Olympiade houden in Barcelona. Vanwege de Spaanse Burgeroorlog ging die niet door en deden vrijwel alle landen gewoon mee aan de Spelen. Hitler heeft vervolgens geprobeerd om met behulp van de Spelen de nazi-propaganda over de wereld te verspreiden. In 1956 viel de toenmalige Sovjet-Unie Hongarije binnen. Uit protest daartegen gingen de Nederlandse sporters niet naar de Olympische Spelen, zodat ze niet tegen Russische sporters hoefden uit te komen. In 1980 liepen Nederlandse sporters niet mee in de openingsceremonie van de Spelen in Moskou. Dit was een protest tegen de Russische inval in Afghanistan. De Amerikanen deden helemaal niet mee. In 2008 worden de Olympische Spelen in Peking gehouden. Sporters overal op de wereld hebben hier minimaal vier jaar naartoe gewerkt. Op de Spelen kunnen ze
8
eeuwige roem behalen door uit te blinken in hun sport. Behalve de sporters hebben ook vele bedrijven en sponsors zich al jarenlang ingezet om deze Olympische Spelen tot een succes te maken. Sponsors als Coca Cola en McDonalds steken veel geld in de Spelen. Ook voor de stad Peking is het organiseren van de Olympische Spelen een dure aangelegenheid. Een goede infrastructuur, goede en nieuwe sportcomplexen, huisvesting voor de sporters en voorzieningen voor de pers kosten erg veel geld. Door de grote belangen, de hoge kijkcijfers en de vele sponsors hoopt Peking er uiteindelijk ook winst uit te halen. Mensenrechten en nog zo wat Ondertussen staat China bekend als een land waar ze het niet zo nauw nemen met de mensenrechten. Kinderarbeid komt veelvuldig voor, politieke vrijheden zijn er nauwelijks. Volgens een onderzoek van Amnesty International in april 2007 is de
9
Azië mensenrechtensituatie in China de laatste jaren zelfs achteruit gegaan. De situatie voor ter dood veroordeelden en buitenlandse journalisten is weliswaar verbeterd, maar de repressie tegen de eigen journalisten en actievoerders is juist toegenomen.
wereld
AFVAL IS VOEDSEL?
Ook zetten verschillende organisaties vraagtekens bij de productie van artikelen voor de Olympische Spelen. De petjes, pennen en tassen die speciaal ter gelegenheid van de Spelen worden geproduceerd zijn misschien niet kinderarbeidvrij. Een andere zorg in China is de milieukwaliteit. Milieuverdragen die door vrijwel alle grote landen zijn ondertekend krijgen geen steun van China. Toch is China één van de landen die het meest vervuild is. Door de smog zijn de zorgen over de Olympische marathon toegenomen, volgens sommigen zouden er misschien zelfs doden kunnen vallen. Wereldrecordhouder Haile Gebrselassie zal daarom niet meedoen aan de marathon. Hij vreest dat de hitte en luchtvervuiling in Peking zijn gezondheid zullen schaden, waardoor zijn verdere loopbaan in gevaar komt. Wat is wijsheid? Nu de Spelen naderen wakkert de discussie weer aan of ‘we’ wel moeten meedoen aan de Olympische Spelen in China. Door deel te nemen ga je stilzwijgend akkoord met de schending van mensenrechten en de boycot van de milieuverdragen. Door mee te doen lever je direct een bijdrage aan het succes van de Spelen en de winst die daar uit voort komt. Maar aan de andere kant: de Spelen zijn al in 2001 toegewezen aan China. Is dit dan wel het moment om in opstand te komen? Had de internationale gemeenschap niet al veel eerder met (harde) maatregelen moeten komen? Of zouden de Olympische Spelen misschien zelfs een goede uitwerking op China kunnen hebben door het contact dat de inwoners van Peking hebben met mensen vanuit heel de wereld? Discussieer mee, en kijk voor meer informatie ook eens op: www.sp.nl/wereld/tegenspraak/ www.harryvanbommel.sp.nl ‘Tibet en de spelen’
Bronvermelding: http://www.scholieren.com/werkstukken/27893 http://nl.wikipedia.org/wiki/Olympische_Zomerspelen_1936 http://www.amnesty.org/en/library/info/ASA17/015/2007 http://www.depers.nl/sport/108115/Smog-bommen-genocide-en-de-sprint.html
10
Tekst: Aad Jurriëns & Bob van Vliet foto: flickr.com
Jaarlijks produceren we in Nederland ruim 61 miljoen ton afval, grotendeels afkomstig van de bouw- en industriesector. Steeds meer van dat afval wordt nuttig toegepast: 73 procent in 1995, en 83 procent in 2004. De rest wordt verbrand of gestort. Afval wordt dus steeds meer hergebruikt: van oud wordt nieuw papier gemaakt, metaalafval wordt omgesmolten en van beton- en steenafval maakt men granulaat. Dat klinkt allemaal erg mooi, of is er iets op af te dingen? In hun veel besproken boek betogen de chemicus Braungart en architect McDonough dat we volledig op de verkeerde weg zijn. Het is volgens hen leuk om van oud plastic autobumpers te maken, en daarvan weer paaltjes voor langs de weg, maar de kwaliteit gaat bij iedere stap achteruit en uiteindelijk komt al dat materiaal – inclusief giftige bestanddelen – alsnog op de vuilnisbelt of in de verbrandingsoven terecht. Dat is geen recycling, maar ‘downcycling’. En in een wereld waar grondstoffen steeds schaarser worden, raken we zo onnoemelijk veel materiaal voorgoed kwijt. Volgens het ‘Cradle to Cradle’ concept van dit Duits-Amerikaanse duo (‘van wieg tot wieg’, in goed Nederlands) hoeft afval helemaal niet te bestaan. Ze verwerpen
11
wereld de huidige aanpak van zo zuinig mogelijk doen om producten minder slecht maken. In plaats daarvan bepleiten ze een manier van produceren waarbij materialen na een leven als het ene product, weer voor 100 procent kunnen worden gebruikt als grondstof – ‘voeding’ – voor het andere, zonder kwaliteitsverlies of uitstoot van schadelijke stoffen. Al het materiaal uit ‘afval’, verbruikte producten en bijvoorbeeld verpakkingsmateriaal, keert in hun visie weer terug in een gesloten biologische of technische kringloop. Slim verspillen In het boek wordt een kersenboom als voorbeeld gegeven om duidelijk te maken dat bezuinigen – minder slecht zijn – niet de oplossing is, maar dat ‘verspilling’ in een slim systeem eigenlijk alleen maar goed is. Zo verspillen bomen bijvoorbeeld nogal wat energie en materiaal. Ze produceren elk jaar een overvloed aan bloesems en fruit, méér dan ze voor zichzelf nodig hebben, zonder daarmee de omgeving uit te putten. In tegendeel zelfs. De boom voedt zijn omgeving, filtert de lucht, biedt onderdak aan allerlei insecten, planten en dieren en voedt daarnaast ook nog eens de bodem. Ook worden in het boek een aantal voorbeelden beschreven waar deze ontwerpfilosofie al is toegepast. Zo namen McDonough en Braungart een tapijtfabriek in Zwitserland onder handen. Vooral bij het verven van tapijt gebruikt men nogal wat giftige stoffen waardoor hun productieafval door de overheid als zwaar chemisch afval bestempeld werd. Een alternatieve grondstof voor het tapijt zelf vonden ze in een combinatie van plantenvezels en katoen. Het vinden van niet-giftige kleurstoffen bleek een stuk moeilijker. Na veel zoeken hield men uiteindelijk 16 stoffen over waarmee elke kleur gemaakt kan worden. Van het textielafval wordt nu landbouwvilt gemaakt, wat volledig composteert. Tegelijkertijd is de fabriek af van het afvalwaterprobleem: in plaats van zwaar verontreinigd afvalwater komt er nu schoner water de fabriek uit dan er in gaat. Mede door dit soort aansprekende verhalen leest het boek snel weg, ondanks toch redelijk wat technische begrippen zoals formaldehyde, polymeren en halogeenkoolwaterstoffen. En hoewel het boek duidelijk is geschreven voor ontwerpers, architecten en producenten is het ook voor anderen een prima introductie op het onderwerp van afvalproblematiek en milieuvervuiling. energie en vrije markt ‘Cradle to Cradle’ levert overigens geen antwoord op het prangende energievraagstuk. Als oplossing voor de huidige energieopwekking stellen ze zonnecellen (gemaakt van het giftige silicium) en windenergie voor. Deze technologie levert
wereld voorlopig echter nog onvoldoende energie op. Ook zal het uitermate lastig volgens het Cradle to Cradle concept te produceren zijn. Het ziet er naar uit dat we hier nog spaarzaam om moeten gaan met de bestaande energiebronnen. Ook is onduidelijk wat de rol van de politiek in dit alles zou kunnen en moeten zijn. Aan het einde van het boek wordt Marx nog even genoemd, en wijzen de auteurs zijdelings op het gevaar wanneer men het systeem teveel aan de markt overlaat. Het is jammer dat dit erg oppervlakkig blijft. Er schuilt namelijk wel een gevaar in het systeem, want als een willekeurige schoenenfabrikant bijvoorbeeld een rubber op de markt brengt, dat alleen zij kunnen hergebruiken, bijvoorbeeld door het gebruik van bepaalde stoffen of geheime processen, betekent dit dat we voor dat rubber afhankelijk worden van zo’n fabrikant. Zo kan een willekeurig bedrijf het monopolie krijgen op een bepaald materiaal omdat niemand anders weet hoe het hergebruikt moet worden. Als meer bedrijven zich op die manier gaan indekken wordt de macht van de fabrikanten natuurlijk erg groot. Een eventuele omarming van het ideaalbeeld van McDonough en Braungart zou dan ook hand in hand moeten gaan met meer democratisering van de economie.
Bron: Nederlandse website over het Cradle to Cradle concept www.cradle2cradle.nl Website van de auteurs: William McDonough en Michael Braungart www.mbdc.com Tegenlichtdocumentaire over Cradle to Cradle www.vpro.nl/programma/tegenlicht/afleveringen/30458986/
‘Cradle to Cradle: afval is voedsel’ Michael Braungart & William McDonough Uitgevrij Scriptum ISBN: 978-90-5594-577-1 E 19,90 Bestellen kan via: www.scriptum.nl
foto: Major Nelson
12
13
zuid-amerika
Tekst: Alex de Jong
Toen de PT nog niet in de landelijke regering zat maar wel al in het gemeentebestuur van een stad als Porto Alegre zat, voerde het een systeem in dat bekend stond als het “Participatieve Budget”. Hierbij werden buurtbewoners direct betrokken bij de bestemming van een deel van het gemeentelijk budget. Zou dit idee een voorbeeld kunnen zijn voor Nederland? 'Ja, dat denk ik wel. Als mensen met meer zeggenschap én een budget kunnen meepraten over hun eigen buurt, dan levert dat een hogere betrokkenheid op. Bij de inrichting van een plein, een park of een buurt doet een politiek programma er minder toe dan de vraag wat de mensen die daar dagelijks gebruik van maken er van vinden. Laat bewoners daar dus niet alleen over meepraten maar ook over meebeslissen.' Brazilië is natuurlijk heel anders dan Nederland. Zou de SP toch iets kunnen leren van het succes van de PT? 'Volgens mij kunnen we twee dingen leren van de PT, namelijk interne zuiverheid en externe openheid. Daar bedoel ik het volgende mee. De PT heeft keihard gevochten om corruptie onder de eigen mensen aan te pakken. Als je meebestuurt trek je nu eenmaal ook mensen aan die op eigen voordeel uit zijn. Dat moet met alle mogelijke middelen worden bestreden. Daarom is het ook zo belangrijk dat we onze eigen afspraken op bijvoorbeeld het punt van de afdrachtregeling voor 100 procent nakomen. Als we met onze principes gaan sjoemelen dan wekt dat weinig vertrouwen in de SP als een partij die deel kan nemen aan de regering. Met externe openheid bedoel ik dat we bij voorbaat eigenlijk niemand van samenwerking moeten uitsluiten, tenzij het gaat om politici die discrimineren. Als je duidelijke afspraken maakt over gemeenschappelijke doelen dan blijft er nog genoeg over om van mening over te verschillen. Lula toont zich op dit gebied een echt staatsman. Binnenkort komt hij naar Nederland en zal er een ontmoeting zijn met de commissie Buitenlandse Zaken waar ik lid van ben. Ik kijk er enorm naar uit om hem te kunnen spreken.' •
foto: wikipedia.org
HET SUCCES VAN OPEN EN ZUIVER
zuid-amerika
Wat zijn volgens jou de belangrijkste resultaten van zes jaar Lula? 'De belangrijkste resultaten zijn bereikt op sociaal gebied. De honger was het grootste probleem en deze werd tamelijk effectief bestreden. Een andere prioriteit was kinderen een toekomst geven: er werd alles op alles gezet om kinderarbeid tegen te gaan. Dat gebeurde door de invoering van een schoolbeurs. Ouders die hun kinderen naar school stuurden kregen zo'n beurs. Economisch gezien zijn er ook successen. Zo versterkte Lula het familiebedrijf in de landbouw. Dat leidde tot een forse groei in die sector. En hij werkte samen met het Internationale Monetaire Fonds en slaagde erin de schuld aan het IMF versneld af te lossen. Daardoor kwam er geld vrij om te investeren in de internationale handel.'
14
foto: flickr.com
Brazilië, een land met meer dan 183 miljoen inwoners en meer dan 200 keer de oppervlakte van Nederland, wordt sinds 2002 geregeerd door de sociaal-democratische president Luiz Inácio Lula da Silva – beter bekend als Lula – en zijn partij, de Partido dos Trabalhadores (PT). We spraken met Harry van Bommel over wat links in Nederland misschien zou kunnen leren van de ervaringen in Brazilië.
15
europa
EUROPA SOLIDAIR
europa Naast deze solidaire impuls waren er nog twee belangrijke redenen voor WestEuropese samenwerking. West-Europa moest een bondgenoot van de VS blijven. Ook moesten economische groei en de verzorgingstaat het arbeidersverzet de wind uit de zeilen nemen en al helemaal een mogelijke communistische machtsovername. De eerste grote stap van de EGKS werd gevolgd door de vorming van een Gemeenschappelijke markt voor agrarische producten, met voor iedere boer een minimumprijs. In 1962 treedt de douane unie in werking. Deze unie zorgde ervoor dat binnen de Unie geen tarief voor buitenlandse producten betaald hoeft te worden en landen van buiten de unie een vast tarief betalen. Samen vormen deze samenwerkingverbanden de Europese Economische Gemeenschap (EEG). In de jaren ’70 en ’80 kwamen geen nieuwe verdragen tot stand. Wel treden in 1973 het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Denemarken toe. In 1981 volgt Griekenland en in 1986 Spanje en Portugal. In de beginjaren vormde de solidariteitsgedachte een belangrijke impuls vormde voor samenwerking, maar nu werd Brussel steeds meer synoniem voor ambtelijk bestuur, quota’s en komma’s. Ruzies over geld verpesten de sfeer aan de overlegtafel, vaak wordt tot diep in de nacht doorvergaderd. Mede onder aanvoering van het dan al druk lobbyende Europese bedrijfsleven, en ingegeven door de neoliberale politiek van Reagan in de VS en Thatcher in het Verenigd Koninkrijk, worden in de jaren tachtig de geesten rijp gemaakt voor één Europese markt. Naast goederen, nu ook voor diensten, kapitaal en arbeid. En ook wordt de komst van de gemeenschappelijke munt de Euro voorbereid. In 1992 en 1997 volgt de vertaling van deze nieuwe wind in Europa met de verdragen van Maastricht en Amsterdam. Bekende uitspraken als ‘het moet van Brussel’ als het gaat over privatiseringspolitiek stammen uit deze tijd. Het volgende verdrag van Nice is voor de bevolking van Ierland niet goed genoeg, een meerderheid spreekt zich in een referendum uit tegen
foto: flickr.com Tekst: Niels Jongerius
Ruim vijftig jaar geleden lag Europa in puin, de Tweede Wereldoorlog had een continent vernietigd en tegelijkertijd verenigd onder de gedachte: ‘nooit meer oorlog’. De Koude Oorlog verdeelde Europa echter in een Westers en Oosters deel. In West-Europa leidde de wens dat er nooit meer oorlog zou komen tot de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), een gemeenschap van de Benelux landen, aangevuld met West-Duitsland, Frankrijk en Italië. Het doel van de EGKS was om de grondstoffen voor een oorlogseconomie onder gemeenschappelijk toezicht te brengen. Het extreem nationalisme dat de aanleiding van de Tweede Wereldoorlog vormde werd zo vervangen door internationale solidariteit.
16
foto: flickr.com
17
europa dit verdrag. Dit hoewel alle partijen op de Groenen en Socialistische partijen na het verdrag steunden. Het tweede referendum was één grote EU promotieshow en werd niet verassend ‘gewonnen’ door het ja kamp.
Voor een democratisch Europa Eenzelfde verhaal lijkt op te gaan bij de Europese grondwet. Ondanks een tegenstem van Nederland en Frankrijk, en een beloofd referendum in het Verenigd Koninkrijk, zetten de politieke leiders de bevolking weer buitenspel. Europa is zo verworden van een bindmiddel van de volkeren van Europa tegen oorlog tot een politiek instrument van het bedrijfsleven en de grote politieke partijen om de macht van de markt vast te leggen. Als SP zetten wij daar een democratische samenwerking tegenover. Niet de regeringsleiders en de Europese Commissie, maar het Nationale- en het Europees Parlement moeten meer zeggenschap krijgen, net als de gewone burgers. Grensoverschrijdende zaken als milieubeleid en asielbeleid moeten de kern worden van de Europese Unie, niet de markt. Solidariteit moet weer de hoofdgedachte worden van de Europese samenwerking, solidariteit tegenover werknemers die niet onder steeds slechtere arbeidsomstandigheden willen werken, en solidariteit tegenover de armere lidstaten en de arme boeren in de rest van de wereld. Dan pas zal Europa op enthousiasme van de burgers in plaats van de bedrijven kunnen rekenen.
Het Europese team van de SP Sinds de Europese verkiezingen van 1999 heeft de SP een vertegenwoordiger in het Europees Parlement: Erik Meijer. Bij de Europese verkiezingen van 2004 boekte de SP forse winst zodat een tweede afgevaardigde kon plaatsnemen in het Europees Parlement: Kartika Liotard. De SP maakt deel uit van de fractie van Verenigd Links (voluit Confederal Group of the European United Left / Nordic Green Left). Verenigd Links is de vijfde fractie in het Europees Parlement met 41 leden, die 17 linkse politieke partijen uit 14 lidstaten van de Europese Unie vertegenwoordigen.
Kijk ook eens op www.europa.sp.nl
Europese verdragen:
Europese instellingen:
- 1951 Verdrag van Parijs Vormt de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal - 1957 Verdrag van Rome Legt de basis voor het gemeenschappelijk landbouw beleid en de douane Unie, samen de Europese Economische Gemeenschap (EEG) - 1992 Verdrag van Maastricht Vormt de Europese Unie, met naast de EEG ook samenwerking op de gebieden van Justitie, en buitenlands en defensie beleid. - 1997 Verdrag van Amsterdam Uitbreiding van Maastricht - 2001 Verdrag van Nice Regelt stemverhoudingen voor de nieuwe lidstaten - 2004 Verdrag tot vaststelling van een Grondwet voor Europa Verworpen door Frankrijk en Nederland - 2007 Verdrag van Lissabon Aangepaste versie Europese Grondwet
- Europees Parlement Direct gekozen volksvertegenwoordiging van 785 leden. Heeft weinig directe macht en wordt sinds 1979 eens in de vijf jaar gekozen. - Europese Commissie Bestaat uit 27 leden, één uit iedere lidstaat en vormt het dagelijks bestuur van de Unie, maakt de Europese wetsvoorstellen en controleert de landen op uitvoering van Europese regels. - Europees hof van justitie Zorgt ervoor dat ieder land de Europese wetten en regels op een zelfde manier uitvoert. - Raad van ministers Iedere Raad bestaat uit ministers uit alle landen van het zelfde beleidsterrein, zoals landbouw, en neemt veel belangrijke beslissingen. - Europese Raad Bestaat uit de regeringsleiders en sluit de verdragen van de Unie, evenals de zwaarste onderhandelingen.
18
19
midden-amerika
midden-amerika
DE MUZIKALE STRIJD VAN EEN JONGE SOCIALIST UIT NICARAGUA Tekst en foto's: Felice Ouwehand
Dit is het verhaal van Heber Gutierrez, een jonge socialistische en idealistische singer/songwriter uit Nicaragua, over zijn pogingen om via zijn muziek een bijdrage te leveren aan de strijd voor een rechtvaardiger wereld, en hoe ik dit aan zijn zijde heb meebeleefd. Mijn naam is Felice Ouwehand, 22 jaar en sinds mijn 17de lid van ROOD. Na mijn Gymnasiumopleiding wilde ik, voordat ik aan mijn studie antropologie en ontwikkelingssociologie zou beginnen, een reis door Midden-Amerika maken. Hier ontmoette ik Heber al snel in Guatemala, waar hij in een bar zong en speelde. Zijn liedjes raakten mij en ik wilde meer van hem weten. Heber bleek afkomstig uit een arm gezin in Nicaragua, heeft als klein kind de Sandinistische revolutie tegen de uiterst gewelddadige rechtse dictator Somoza nog meegemaakt, vreselijke herinneringen waarvan de gevolgen zijn hele kindertijd hebben gekleurd. Hij werd lid van de jongerenafdeling van de Sandinistische beweging, die veel cursussen e.d. voor de jeugd organiseerde. Zijn familie deed al het mogelijke om hem een goede opleiding te geven, maar na twee jaar psychologiestudie was het geld echt op en moest Heber werk zoeken om zichzelf en zijn familie te helpen onderhouden. Hij leerde gitaarspelen en verdiende sindsdien de kost met optreden op toeristische plekken in heel Midden-Amerika. In al deze landen heeft Heber gezien hoe veel mensen slachtoffer waren van schendingen van mensenrechten en de verschrikkelijke armoede onder de bevolking. In Nicaragua was al praktisch niets meer mogelijk, sinds de Sandinisten de verkiezingen in 1990 verloren hadden. Zijn muziek was voor hem het middel om zijn visie op de wereld te uiten, een visie die ik met hem deelde. Al snel werden wij
20
21
midden-amerika verliefd op elkaar en samen hebben wij toen (in 2004) een halfjaar door Guatemala, Mexico, Nicaragua en Costa Rica gereisd en vele avonturen beleefd.
midden-amerika Sandinistisch Nationaal Bevrijdingsfront
De Verenigde Staten waren bevreesd
Ongewenste vreemdeling
Het Sandinistisch Nationaal Bevrijdings-
zouden vormen voor het communisme in
Ik moest echter terug naar Nederland om aan mijn studie te beginnen. Omdat het idee elkaar heel lang niet te zien voor ons ondenkbaar was, is Heber met mij meegekomen. Hier heeft hij toen in onze geïmproviseerde thuisstudio zo'n 30 liedjes gecomponeerd, opgenomen en op CD gezet. Ook trad hij op voor de radio, heeft hij meegespeeld in de Amsterdamse salsaband Camaleon en opgetreden voor een Unicef & Mpowering People scholenproject ten bate van arme kinderen in Nicaragua. Zijn muziek en performance werden overal gewaardeerd en Heber slaagde erin om eind december 2005 een afspraak te maken met de manager van Manu Chao in Parijs. Zijn droom en dé kans om zijn muziek uit te geven en een groter publiek te bereiken.
front (Spaans: Frente Sandinista de
Latijns-Amerika. Vanaf 1981 steunden de
Liberación Nacional, FSLN) ook wel "de
Verenigde Staten de Contra's, een verza-
Sandinisten" (Spaans: Sandinistas), is een
meling gewapende groeperingen van ver-
socialistische politieke partij en voormali-
schillende pluimage, die een afkeer van
ge revolutionaire beweging uit Nicaragua.
het Sandinistische regime gemeen had-
Ze regeerden dat land van 1979 tot 1990
den. In 1982 verklaarde het Amerikaanse
en zijn sinds 2006 weer aan de macht.
Congres echter dat de contra's terroristen
Maar voordat het was eindigde ons gezamenlijke bezoek aan Parijs in een nachtmerrie. Terwijl ik in de jeugdherberg was, werd Heber bij de metro opgepakt door de vreemdelingenpolitie, en omdat hij te lang in Europa was gebleven, opgesloten in een detentiecentrum even buiten Parijs. Vanwege de in die tijd spelende rellen in de buitenwijken
dat de Sandinisten een springplank
waren en dat de VS ze daardoor niet De Sandinisten noemden zichzelf naar
zouden moeten steunen, maar president
Augusto César Sandino, een revolutionair
Ronald Reagan bleef clandestien toch
die in de jaren 20 en 30 van de twintig-
hulp sturen aan de contra's.
ste eeuw streed tegen de Amerikaanse bezetting van Nicaragua. Geïnspireerd
Van 1990 tot 2007 was het FSLN de
en gesteund door Cuba, vocht het FSLN
belangrijkste oppositiepartij van het land.
aanvankelijk een guerrillaoorlog tegen de
In 1995 splitsten een aantal leden zich af
dictatuur van de familie Somoza. Deze
van de partij, die in hun ogen te corrupt
oorlog kostte vermoedelijk het leven aan
was geworden en de idealen van Sandino
50.000 mensen. In 1979 wisten de San-
had verkwanseld, en richtten de Sandinis-
dinisten de laatste Somoza te verdrijven.
tische Herstelbeweging (Movimiento de
Deze Anastasio Somoza Debayle werd
Renovación Sandinista, MRS) op. In 2007
een jaar later in Paraguay vermoord door
wist de FSLN ondanks de vaak terechte
een voormalig lid van het Argentijnse
kritiek van de MRS de verkiezingen weer
Revolutionair Volksleger. De Sandinisten
te winnen en werd Ortega opnieuw
namen een land over dat in puin lag, met
president.
een schuld van 1,6 miljard Amerikaanse dollar, 600.000 daklozen en een totaal
Bron:
ontwrichte economische infrastructuur.
Wikipedia
van Parijs was men extra streng, hij mocht mij bijvoorbeeld niet bellen, ik had geen idee waarom hij 's nachts niet kwam opdagen en wat er aan de hand was. Daar leerde Heber de sfeer van rassenhaat kennen en moest hij diverse vernederingen ondergaan, terwijl op alle mogelijke manieren werd verhinderd dat ik hem kon opzoeken of hem zijn spullen geven. Hij zat hier drie weken vast, tot de rechter concludeerde dat Heber geen misdaad had begaan, maar wel het land moest verlaten. Zo werd hij eind januari 2006 teruggestuurd naar Nicaragua.
22
23
midden-amerika
Nederland – Turkije
Ik kwam hem snel achterna waarna een succesvolle periode in Nicaragua volgde. De Sandinistische burgemeester van Managua besloot Heber te helpen en zorgde ervoor dat Heber een goede gitaar kreeg van het ministerie van Cultuur, hij kwam diverse keren op televisie en radio en er werd een videoclip van één van zijn liedjes opgenomen. Zijn muziek sloeg aan, maar dit leidde nog niet tot uitgave van zijn muziek. Daarom wilde hij naar Mexico-stad, waar de muziekindustrie van Midden-Amerika gevestigd is. Als Nicaraguaan zonder volle bankrekening en een creditcard ben je in Mexico echter ook ongewenste vreemdeling en illegaal. Hij moest daarom moeilijke sluiproutes nemen om er te komen. Intussen was ik noodgedwongen weer terug naar Nederland om wat geld te verdienen. Uiteindelijk is Heber erin geslaagd een legale status te verwerven in Mexico en kon ik weer bij hem terug komen.
Een videoclip In augustus 2007 hebben wij samen een videoclip opgenomen van een liedje dat Heber gemaakt heeft naar aanleiding van zijn persoonlijke ervaring als ongewenste vreemdeling. Het is opgedragen aan al die migranten ter wereld die onrecht of onmenselijke behandelingen moeten ondergaan. De clip bevat beelden die wij zelf hebben opgenomen bij de Mexicaans/Amerikaanse grens, maar ook beelden die via de ambassade van de V.S. verkregen zijn. In deze clip draagt Heber zijn absoluut favoriete ‘Vote ROOD T-shirt.’ Ik ben inmiddels terug in Nederland om mijn studie af te maken, terwijl Heber in Mexico probeert zijn stem te laten horen via zijn muziek. Omdat hij in zijn liedjes steeds kritisch is over het neoliberale systeem is dit nog geen gemakkelijke taak, bovendien zijn de financiële middelen zeer beperkt. Toch hoopt Heber ooit een groter publiek te bereiken en zo een bijdrage te leveren aan meer bewustwording, met als doel een betere wereld waarin iedereen, ongeacht ras, sekse, geloof, afkomst of ideologie als mens gerespecteerd wordt!
Muziek en clips: "Police in the way" (Mexico, augustus 2007):
TURKSE DIENSTPLICHT Tekst: Leonie van Tongeren foto: flickr.com
Elke man tot en met 38 jaar die de Turkse nationaliteit bezit, moet in Turkije zijn dienstplicht vervullen. Dit geldt dus ook voor mannen met twee nationaliteiten. De duur van deze dienstplicht is 15 maanden, er bestaat echter een mogelijkheid om een deel af te kopen door een aanzienlijk bedrag te betalen aan de Turkse overheid. In dit geval moet de dienstplichtige nog wel een militaire basistraining in Turkije vervullen. Nieuwsgierig geworden over dit onderwerp sprak ik met Inan (20), die al zijn hele leven in Nederland woont.
www.myspace.com/hebergutierrez
"Si no te tengo" (Nicaragua, maart 2006):
www.youtube.com/jouwehand
www.HeberGutierrez.com
24
Hoe kreeg je te horen dat je moest dienen in het Turkse leger?
‘Ik moet mijn diensttijd beginnen in het geboortegebied van mijn ouders. Je wordt opgeroepen middels een brief met uitleg. Ze hadden bedacht dat als ze die brief naar het geboortedorp van mijn ouders zouden brengen, dat daar wel iemand zou weten waar ik ben. Iemand wist ze te vertellen dat alleen mijn grootouders daar nog een huis hadden en er op vakantie kwamen. Dus toen mijn grootouders een keer in de zomer
25
Nederland – Turkije naar het dorp gingen, kregen ze die brief in handen met het verzoek die aan mij te overhandigen.’
Is het voor jou een optie om de dienstplicht te gaan vervullen?
‘Absoluut niet. Ik weiger mezelf aan te melden bij een legermacht die niet strijdt voor mijn idealen, vaak zelfs strijdt voor het tegenovergestelde daarvan. Ik weiger toe te geven aan iedere vorm van dwang in die richting. Ook wil en kan ik niet het bedrag betalen om een deel van mijn dienstplicht af te kopen.’
Stel je gaat de dienstplicht niet vervullen, wat zijn voor jou dan de consequenties? En zijn er ook consequenties voor je familie?
‘Er zijn twee scenario’s wanneer ik echt niet wil. De eerste is dat ik uit de Turkse nationaliteit wordt gezet. Dan hoef ik ook niets meer te doen, alleen is het probleem dat mijn gegevens ook bij mijn moeder op haar paspoort staan. Haar paspoort loopt bijna af, en ze weigeren die te vernieuwen tenzij ik mijn dienstplicht vervul, óf een paspoort voor mezelf aanvraag. Hiermee kan ik, en dat is het tweede scenario, mijn dienstplicht uitstellen, in de hoop dat de dienstplicht binnenkort, of in ieder geval voor mijn 38ste, afgeschaft wordt. Uitstel van de dienstplicht is bijvoorbeeld mogelijk door aan te tonen dat je onderwijs volgt. Een derde mogelijkheid om onder de Turkse dienstplicht uit te komen is om in dienst te gaan bij een andere legermacht, zoals in mijn geval de Nederlandse. Dat is ook geen optie voor mij.’
Heeft je familie wél de dienstplicht in Turkije vervuld?
‘Mijn vader wist het uit te stellen tot zijn 38ste. Hij heeft een gedeelte afgekocht, zodat hij maar drie maanden hoefde. Mijn vader heeft zijn dienstplicht vervult om praktische redenen, anders zou hij zijn Turkse nationaliteit kwijtraken. Daardoor zou er weer allemaal administratieve rompslomp rondom de familiebezittingen in het land komen, waarbij je van niks zeker bent.’
Nederland
VAN SDB TOT SP Tekst: Lynn Epping
GroenLinks, de Partij van de Arbeid en de SP zijn drie heel verschillende partijen, maar hebben één ding gemeen. Alle drie stammen ze af van de Sociaal Democratische Bond (SDB), de eerste socialistische partij in Nederland. De SDB is moederpartij van alle socialistische clubs die tot op de dag van vandaag in Nederland bestaan en hebben bestaan. Was deze partij een voorbeeld voor al haar opvolgende socialistische partijen of was ze slechts een experiment wat goed heeft uitgewerkt voor het heden? Je kunt veel discussiëren over wat de SDB nu nog gemeen heeft met onze eigen partij. Maar er zijn zeker overeenkomsten. Zo vond de SDB evenals de SP nu, dat je je actief onder de mensen moet begeven om te weten wat er speelt. De SDB ging daar op een gegeven moment wel erg ver in en stelde dat socialisten niet in de Tweede Kamer thuishoorden. Gelukkig denken wij daar nu heel anders over en werken we zowel onder de mensen als in de Tweede Kamer, waardoor we meer kunnen bereiken met en door mensen. De SP is op haar beurt vrij radicaal geweest wat betreft het standpunt 'onder de mensen'. Zo mochten in het begin alleen mensen lid worden van onze partij als ze zich volledig voor de SP in wilden zetten. Langzamerhand is van dit standpunt afgeweken. Desondanks is de SP toch de actieve partij gebleven die ze was. Sjaak van der Velden is de hoofdredacteur van het SP-kaderblad 'SPanning' en werkt bij het wetenschappelijk bureau van de SP.
Is het voor jou een optie om je Turkse paspoort in te leveren en op die manier je dienstplicht niet te hoeven vervullen? ‘Ik sta ingeschreven op het paspoort van mijn moeder. Ik zou me dus eerst daar moeten laten uitschrijven met als reden dat ik een eigen paspoort wil. Dan kan mijn moeder haar paspoort verlengen en kan ik pas beslissen om mijn Turkse nationaliteit in te leveren. Hier gaat wel mijn voorkeur naar uit, alleen zelfs het geld dat dát mij gaat kosten zit me al dwars. Ik heb helemaal niet gevraagd om al dat gezeur. En bovendien, ik spek hoe dan ook het potje dat ik niet wil spekken. Ik denk dat ik voorlopig de boot maar afhoud en op basis van mijn inschrijving bij een school, om uitstel vraag. Ik wacht dan af of deze dienstplicht alsnog wordt afgeschaft. Is dat niet het geval, dan ga ik niet zoals mijn vader alsnog het leger in, maar dan zal ik mijn nationaliteit inleveren…’
26
Van SDB tot SP Sjaak van der Velden Uitgeverij Aksant ISBN: 978-90-5260-274-5 € 15,00 Bestellen via www.aksant.nl
27
Nederland
OPVOEDEN TUSSEN DE STUDIEBOEKEN Tekst: Marleen van der Leij foto: Steunpunt Studerende moeders
Het wordt wel de zwaarste baan van de wereld genoemd: kinderen opvoeden. Als je daarnaast ook nog bezig bent met je studie, kun je wel wat hulp gebruiken. In Nederland zijn er ruim 3.000* studerende ouders. Stichting Steunpunt Studerende Moeders is er om hen te helpen in deze hectische tijd. ‘De een helpen we met de aanschaf van babyspullen en de ander met ondersteuning bij het aanschrijven van een fonds, het kan van alles zijn. Steeds meer mensen doneren aan de stichting, maar helaas hebben we niet voor iedere zwangere
28
Nederland
student een babyuitzet. Dan zoeken we een fonds op dat daar misschien bij kan helpen’, zegt Annemiek de Jong van de Stichting Steunpunt Studerende Moeders. Annemiek richtte het steunpunt op vanuit haar eigen ervaringen als studerende moeder. Het steunpunt is het expertisecentrum voor het combineren van studie en zorg en is bovendien een erkend goed doel. Daarnaast behartigt de stichting belangen van studerende ouders en is ze gesprekspartner voor de overheid, politieke partijen en overkoepelende onderwijsorganisaties. Het steunpunt bewijst dat het zin heeft om voor je rechten op te komen. Actie voeren helpt! ‘Ik weet van veel ouders dat als ze onze hulp niet hadden gekregen, ze zeker waren uitgevallen en hun studie hadden opgegeven’, zegt De Jong. ‘Een studerende moeder kwam onlangs bij ons omdat haar recht op studiefinanciering zou verlopen, zij heeft tijdens de studie een kind gekregen en is er tussenuit geweest. Ik heb bemiddeld en contact opgenomen met sociale zaken. Want wat zou er met haar gebeuren als zij met de studie moest stoppen? Dan zou zij misschien wel terecht komen in de bijstand. Met veel gelobby heb ik geregeld dat ze een uitkering krijgt en haar studie mag afronden. Bovendien wordt ze geholpen met wat schulden en als ze haar studie
29
Nederland heeft afgerond, betaalt de sociale dienst in Rotterdam als extra stimulans haar collegegeld van het laatste jaar!’
Een aantal voorbeelden Sietske Steenbeek (29, vierdejaars fysiotherapie) is een studerende moeder. Ze heeft een zoon van bijna twee en heeft ondanks haar zwangerschap geen vertraging opgelopen. ‘Ik volg een particuliere opleiding en die kost 5.500 euro per jaar. De studie doe ik in deeltijd, maar als ‘deeltijd moeder’ verdien je geen geld om je studie te kunnen betalen. Ik heb mijn studiefinanciering al op gemaakt aan een andere opleiding dus dat betekent alle dubbeltjes omdraaien. Hulp van onze ouders is ook heel belangrijk. ‘Natuurlijk is het niet alleen op financieel gebied moeilijk. Als mijn kind ziek is, kan ik me er erg moeilijk toe zetten om de boeken in te duiken. Na mijn studie wil ik twee à drie dagen in de week werken zodat ik ook geld in het laatje kan brengen. Misschien wil ik ooit nog verder studeren. Maar als ik weer zou kunnen kiezen, zou ik deze combinatie niet snel overdoen.’ Amel Yahyaoui (26, derdejaars ontwikkelingspsychologie) beviel vier jaar geleden van dochter Senna. Amel vindt juist dat ze als studerende moeder erg flexibel is. ‘Ik heb weinig college-uren en kan mijn eigen tijd indelen. Ik denk dat ik flexibeler kan zijn dan een moeder met een baan.’ Ophouden met de studie is nooit aan de orde geest. Als alleenstaande moeder heeft ze veel hulp gehad van de decaan op school, maatschappelijk werkers van FIOM en vrienden en familie. Na vier maanden zwangerschapsverlof merkte ze dat ze de situatie toch had onderschat. ‘Ik was doodop. Ik besloot een jaar vrij te nemen van mijn studie en een uitkering aan te vragen. Veel mensen geloofden niet dat ik ooit nog met mijn studie zou beginnen, dat vond ik wel moeilijk. Daardoor heb ik nu extra het gevoel dat ik me moet bewijzen, in mijn studie en in het moederschap.
30
nederland Ik woon in een studentencomplex waar bijna alleen studerende ouders wonen. Ieder gezin heeft zijn eigen voordeur en etage. De kinderen lopen hier lekker in en uit en we hebben een eigen speeltuintje, ideaal. Over een tijdje krijg ik geen studiefinanciering meer en ik denk zeker dat een stichting als Studerende Moeders me hierbij verder kan helpen. Als ik van tevoren had geweten hoe het zou zijn, zou ik liever samen met iemand deze keuze hebben gemaakt. Maar, de dingen gaan zoals ze gaan en ik ben dolblij met Senna.’
Stichting broodnodig Een stichting als Studerende Moeders is hard nodig. Annemiek de Jong: ‘Er bestaat geen andere organisatie die zich hierin deskundig heeft gemaakt. De informatie die voor deze doelgroep van belang kan zijn, is ontoegankelijk. Wij voorzien in de behoefte van het verstrekken van deze informatie.’ Er is nog veel werk aan de winkel, vindt Annemiek: ‘De economische omstandigheden moeten drastisch veranderd worden, een studerende moeder met enkel stufi heeft nog minder dan een moeder in de bijstand! Als de politiek meer vrouwen in topposities wil zien, moet zij beginnen bij de basis en dat is het onderwijs. Het onderwijs moet zich op de groep studenten met meerdere gezinsverantwoordelijkheden inrichten. Daarnaast moeten er meer kansen voor vrouwen komen en dan moet deze doelgroep zeker niet over het hoofd worden gezien.’ Kijk voor meer informatie op
www.studerendemoeders.nl
*3.000 is slechts het topje van de ijsberg.
oudergezinnen tussen de 30 en 40 jaar.
De IB-groep registreert namelijk alleen
Mensen tot 27 jaar hebben een scholings-
de mensen die een ouder- of partnertoe-
verplichting en Minister Plasterk wil meer
slag ontvangen. Daarnaast bestaan er
participatie zien van 30-plussers in het
deeltijdstudenten die vaak studie, arbeid
onderwijs. De Jong: ‘Dit zijn vaak mensen
en gezin met elkaar combineren maar
die juist studie, werk en gezin combine-
geen recht op studiefinanciering hebben
ren, dus we moeten ons realiseren dat
en daardoor niet geregistreerd staan als
er nu meer ouders voor de poort van het
studerend ouder.
onderwijs zullen staan dan ooit te voren.
Daarnaast zijn er op dit moment 35.500
Daarom moeten onderwijsinstellingen
eenoudergezinnen waarvan de ouder
zich meer richten op al die mensen die
jonger is dan 30 jaar en 102.000 een-
studie met een gezin combineren.’
31
afrika
column
GROETEN UIT GHANA
‘2008 WORDT HET JAAR VAN HET ONDERWIJS’
Tekst: Anne Thijssen foto: flickr.com
Over een zandpad kom ik aan in het dorp. De hutjes van cement met een rieten dak staan naast elkaar in een cirkel. Elke cirkel vormt een binnenplaats waar, op een vuur, in grote pannen wordt gekookt. Geiten en kippen lopen overal rond. In het midden van het dorp staat een huis waar iedereen zijn behoefte doet in gaten. Het is net of ik in een themapark ben binnengelopen. Maar dit is geen dagje uit, dit is het noorden van Ghana waar ik de komende maanden zal wonen.
'2008 wordt het jaar van het onderwijs'. Dat zei Jan Marijnissen 8 maart j.l., op de onderwijsconferentie van de SP. Er zijn drie redenen waarom die uitspraak niet uit de lucht is gegrepen: de commissie Dijsselbloem, het lerarentekort en de acties tegen de 1040-urennorm. In de negen jaar dat ik werkzaam ben voor de SP, heeft het onderwijs nog nooit zo lang-
De dorpen zijn erg traditioneel, alleen de rolverdeling al. De vrouwen zijn druk in de weer met water halen, koken en zorgen voor de kinderen. De mannen werken wat of hangen wat bij een boom in de schaduw. Het leven is hier voor westerse begrippen best hard. De kinderen (vooral meisjes) helpen van jongs af aan al in het huishouden en verdienen soms wat bij door spullen te verkopen. Ze dragen hier echt alles op hun hoofd. Hele vitrines met eten.
durig in de belangstelling gestaan. Het lijkt of alles bij elkaar komt. Leraren, leerlingen, vakbonden en schoolleiders zijn terecht boos over het Haagse onderwijsbeleid. En alles hangt met elkaar samen. Het ongenoegen van leerlingen over de ophokplicht heeft veel te maken met het lerarentekort en de onderwijsvernieuwingen. Het lerarentekort komt voort uit ongenoegen over het onderwijsbeleid: de bezuinigingen en de onderwijsvernieuwingen. En de onderwijsvernieuwingen zijn op hun beurt een gevolg van bezuinigingen en het lerarentekort. Zo is de (vicieuze) cirkel rond.
In Ghana is emotie redelijk taboe. Als kinderen huilen worden ze geslagen. En dat gebeurt vaak, bijvoorbeeld op school als je een fout maakt. Toch is het leven hier speciaal en ook harmonieus. De gezinnen zijn erg hecht en staan altijd voor elkaar klaar. Ze leven echt samen en delen alles.
Het is aan de SP en dus ook aan mij als woordvoerder onderwijs om die negatieve spiraal te doorbreken. Bovendien is onderwijs als vak veel te mooi om te verwaarlozen. Daarom was onze onderwijsconferentie afgelopen zaterdag zo'n opsteker. Ruim 120 leden – veelal afkomstig uit het onderwijs - kwamen bij elkaar om te praten over de onderwijspraktijk. SP-
In de stad is alles al moderner. Er is elektriciteit en stromend water. De mensen hebben meer gezien en zijn meer ruimdenkend. Op de weg is het één grote chaos. Het lijkt wel of de busjes een wedstrijd doen wie de meeste personen, spullen en het liefst ook nog wat geiten mee kan nemen. Die worden gewoon levend op het dak vastgebonden. Weinig auto's zullen hier door de keuring komen!
ers in het onderwijs weten als geen ander wat er verkeerd gaat. Zij zien de problemen met de managerscultuur, de bezuinigingen en de onderwijsvernieuwingen, die vaak vernielingen blijken te zijn. Zo vertelde een leraar dat op zijn school in het kader van het Nieuwe Leren alle deuren uit de lokalen waren weggehaald. De school moest namelijk een groot 'open leercentrum' worden. Het is een mooi voorbeeld van een bizarre onderwijsvernieuwing.
Je kan als westers persoon hier niet onopvallend rondlopen. Overal waar ik kom roepen mensen ‘salaminca’, wat ‘witte’ betekent. Ze vinden het speciaal om een westers iemand te zien en denken dat bij ons alles beter is. Maar die vergelijking is moeilijk te maken. Het zijn echt twee andere werelden, je kunt geen appels met peren vergelijken. Ghana is een ervaring op zich.
De negatieve spiraal wordt alleen verbroken als leraren weer zelf het heft in handen nemen. Veel te lang zijn zij daarin belemmerd door figuren die meenden het beter te weten: de bewindslieden, de inspectie, zogenaamde adviseurs en niet te vergeten het schoolmanagement. Gezien alle ophef, is de kans op verbetering groter dan ooit. Vandaar dat 2008 het jaar van het onderwijs wordt. Jasper van Dijk SP-Tweede Kamerlid
32
33
rood in actie
rood agenda Sponserloop In november hield ROOD samen met de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) en andere politieke jongerenorganisaties een sponsorloop rond het Binnenhof, om minister Plasterk (onderwijs, PvdA) te helpen bij het vinden van de één miljard euro die hij nodig heeft om het lerarentekort op te lossen.
Stop de ophokplicht Maar ROOD protesteerde in november niet alleen tegen de minister van onderwijs, ook staatssecretaris Van Bijsterveldt kreeg er flink van langs. Op een vol Museumplein in Amsterdam stak ROOD de scholieren een hart onder de riem onder het motto “Stop de ophokplicht”.
Huisjesmelker van het jaar In januari reikte ROOD samen met de LSVb de oneervolle titel “Huisjesmelker van het jaar” uit aan het Amsterdamse bedrijf Direct Housing.
Blikopener In februari presenteerde ROOD de eerste uitgave van de nieuwe studentenwerkgroep, Blik Opener. Het blad verschijnt maandelijks en is bedoeld voor studenten in het hoger onderwijs.
We worden continu en overal 'gespamd' met nieuws. Maar hoe komt het nieuws tot stand, wie beslist over de relevantie van nieuwsberichten? Wat is de invloed van het nieuws op de politiek, en hoe hangt de manier waarop nieuws 'gemaakt' wordt daarmee samen? Tijdens deze excursie gaan we het allemaal leren. Natuurlijk kan een bezoek aan de praktijk hierbij niet uitblijven en zullen we bij een autoriteit op nieuwsgebied langs gaan! Eigen bijdrage € 5.00
Zondag 18 mei SPELEN 08: SP-ledendag Walibi World De SP nodigt al haar leden uit in pretpark Walibi World in Biddinghuizen. Ook vrienden en familieleden zijn van harte welkom. Niet alleen kun je genieten van de vele attracties, ook voor wie geen waaghals is, is er genoeg te beleven. Voor jong en oud is er muziek, theater en politiek. Kaarten kosten € 5.- en kun je bestellen op www.sp.nl/spelen
Zondag 8 juni Ledenvergadering in Eindhoven Het duurt nog even, maar op zondag 8 juni kiest ROOD een nieuw bestuur.
Mosquito In maart lanceerde ROOD de website mosquitoweg.nl. ROOD wil dat de piepkastjes die met hoge tonen hangjongeren verjagen worden verboden.
34
Vrijdag 2 mei Excursie “De vorming van het nieuws”
Zaterdag 28 juni Lustrumviering ROOD
de komende vijf jaar. Maar vooral: TIJD VOOR FEEST! (Locatie op het moment van schrijven onbekend, meer informatie volgt)
Zondag 29 juni ROOD op Parkpop in Den Haag ROOD is elk jaar weer met een actie- en informatiekraam te vinden bij Parkpop in Den Haag, het grootste gratis openluchtfestival van Europa.
Vrijdag 4 tot en met vrijdag 11 juli Zomerschool Zomervakantie? Bij ROOD niet! Tijdens de Zomerschool op Ameland zullen we het hebben over onderwijs, van basisschool tot universiteit en van openbaar tot bijzonder! Met SP-Kamerleden Nathalie de Rooij, Jasper van Dijk en Renske Leijten. Het belooft een week vol vurige debatten, interessante werkgroepen, boeiende scholingen, en natuurlijk veel gezelligheid. Dus heb jij zin om in je vakantie nog wat te leren en vind je het leuk om andere leden te leren kennen? Ga dan mee! Eigen bijdrage € 100 Voor activiteiten met een eigen bijdrage moet je dit bedrag overmaken op gironummer 3158651, ten name van ROOD. Vermeld daarbij je naam, je lidnummer en de activiteit.
ROOD bestaat alweer vijf jaar! Tijd voor reflectie, tijd om de balans op te maken, tijd om herinneringen boven te halen en tijd om nieuwe plannen te smeden voor
35
36
