Rolstoelplan Brussel
gratis, z onder
G brusseemaakt doo laars i r jonge n een rolsto el
�ever & zonder r eclame
OVERZICHTSPLAN 2
3 1
4
6 5 7
2
LEGENDE BIJ DE KAART TROTTOIR NIET-TOEGANKELIJK
TOEGANKELIJKE METRO
> trappen, een hoge drempel waar je niet met een elektrische rolstoel over raakt, paaltjes in het midden van het voetpad, een zeer steile helling, bolle kasseien die slecht aansluiten
> Er is een lift naar beneden en er is personeel dat je tot op de metro kan begeleiden indien nodig. Zie ook de middenste bladzijde van deze brochure.
Lift naar metro
TROTTOIR TOEGANKELIJK MET HULP
> steile helling, oneffen ondergrond, kleine drempels, redelijk vlakke kasseien, zeer smal trottoir > als je met een manuele rolstoel bent heb je waarschijnlijk hulp nodig
TROTTOIR TOEGANKELIJK
> effen harde ondergrond zonder obstakels, vlakke kasseien die goed gehecht zijn, nauwelijks helling, zeer minieme drempels > je kan er zonder moeilijkheden door met een manuele of elektrische rolstoel, zonder hulp
NIET-TOEGANKELIJKE METRO > Lange trappen en roltrappen, geen lift.
TOEGANKELIJK TOILET
WC
> een café, restaurant of een hotel dat een toegankelijk toilet heeft, waar je altijd naartoe mag, ook als je er niet blijft om te eten, drinken of overnachten. Het personeel heeft er geen bezwaar tegen (ze zijn het gewend) en je moet je niet generen om het te doen.
public
De gekleurde stippen staan voor een plaats waar je kan oversteken. Ook hier dezelfde kleurcode. Merk W op Pdat A N Dvaak de moeilijkste punten zijn in Brussel. A R CA Rdit D E B E PA R R UX K ELLE S
We hielden enkel rekening met de toegankelijkheid van trottoirs. Wie in een scooter komt en op de rijweg mag, zal op meer plaatsen kunnen passeren.
Dit rolstoelplan is gemaakt door jonge Brusselaars in een rolstoel, met zowel manuele als elektrische rolstoelen. MERCI ALLEMAAL ! We hebben dit werk zo goed mogelijk gedaan en zijn altijd zo pragmatisch mogelijk geweest. Dat wil zeggen: we hebben niet gemeten met een meetlat en een waterpas, maar zijn gewoon zelf door alle straten gegaan. We hielden rekening met alle types van rolstoelen. Een straat met een zeer hoge drempel werd rood gekleurd, omdat je er met een elektrische rolstoel niet over geraakt – ook al kan je daar (met hulp) wel over met een manuele rolstoel. Als iets niet toegankelijk is voor één type rolstoel, beschouwden we de plek als niet toegankelijk, tenzij het anders vermeld staat.
PA RWA R A N D C DE E B R UPA R K XELL E
S
OVER DEZE GIDS
Dit is nog maar de eerste uitgave van het rolstoelplan, dus sorry als er nog fouten zijn ingeslopen. USE-IT en VFG zijn niet verantwoordelijk voor incidenten en accidenten, je hebt ook ogen in je hoofd hee. :-) Deze gids is een eerste kennismaking met het centrum van Brussel, gemaakt voor jong volk in een rolstoel. Veel meer detail-info vind je online terug, bijvoorbeeld over toegankelijke parkeerplaatsen, over hotels, over Brusselse parken en over cinema’s buiten het centrum . Zie p 22 voor een paar onmisbare links. PA RWA R A N D C DE E B R UPA R K XELL E
S
3
BRUSSEL MET DE ROLSTOEL? BEN JE GEK? Allemaal charmant en middeleeuws hier, maar die kasseien zijn wel brute pech met de rolstoel... Brussel, en dan vooral het oude stadscentrum, heeft een kronkelend middeleeuws stratenplan. Kijk maar naar de steegjes rond de Grote Markt: dat is heel wat anders dan de netjes geometrisch uitgelegde boulevards van New York of Berlijn. De straten van Brussel zijn niet alleen een doolhof, ze liggen ook bezaaid met kasseien. Soms liggen ze daar gewoon al eeuwen, maar ook nieuw aangelegde straten krijgen vaak kasseien, voor de historische charme.
Veel gebouwen in Brussel hebben hoge drempels. Dat is niet om ons te pesten (denken we), maar bijvoorbeeld tegen overstromingsgevaar. Vooral in laaggelegen straten werd de eerste verdieping van een huis daarom hoger gebouwd. Soms heeft het ook te maken met de mode van de tijd: in sjieke herenhuizen moest het personeel wonen of werken in de kelder, en om de meid nog een beetje licht te gunnen werd daar een halve verdieping van gemaakt, met nog een klein raampje aan de straatkant. Resultaat: trappen aan de ingang.
Zoals het gezegde gaat: “Als je met de rolstoel bent, plakt de drol niet aan je voeten.” Tja, Brussel is een stad met een miljoen inwoners, en die houd je nu eenmaal minder makkelijk proper dan Schellebelle en Poelkapelle. Glasscherven, hondendrollen, vuiligheid - voor elk wat wils. Maar laat je niets wijs maken: Brussel is geen levensgevaarlijke stad. Als je de kranten leest zou je denken dat de kogels je hier rond de oren vliegen, maar dat is NIET waar. Brusselaars lijken onverschillig op het eerste gezicht, maar wie genoeg door de stad bolt, zal merken dat hier zeer sympathieke en behulpzame Belgen wonen.
De toiletten in Brussel liggen achter de smalste deurtjes en de steilste trappen. We moeten er niet veel woorden aan vuil maken: bijna geen cafés of restaurants in Brussel hebben een toegankelijk toilet. Soms, als ze er wel één hebben, wordt het gebruikt als bezemkot omdat er zoveel plaats is. Dat wil niet zeggen dat je niet op café moet gaan – maak gewoon gebruik van de toegankelijke toiletten die op de kaart staan aangeduid.
Er zijn honderden parkeerplaatsen voorzien in Brussel, maar ze zijn vaak bezet door chauffeurs zonder handicap. Vaak krijgt de boosdoener in kwestie namelijk pas een boete als er ook iemand een klacht indient. Tja, als je over een kwartier op een optreden moet zijn, heb je natuurlijk weinig zin om een politieman te gaan zoeken om het onrecht aan te klagen. Je maakt een betere kans in de grote parkings. Je mag met een gehandicaptenkaart ook gratis parkeren op plaatsen voor niet-gehandicapten, voor zolang als je wil.
“We kunnen niets doen, het is geklasseerd.” Je zal het vaak horen, als je ernaar vraagt. Nochtans bewijzen musea zoals Autoworld (ook een geklasseerd gebouw) dat je wel degelijk kan renoveren zonder het gebouw te beschadigen. Soit, vooral in cafés en restaurants is er nog werk aan de winkel. Openbare gebouwen, bibliotheken en musea zijn vaak goed toegankelijk, maar uitgaan is een andere zaak.
Sommige straten zijn zo steil dat je in een manuele rolstoel niet boven of beneden geraakt, zelfs niet met hulp. Ook elektrische rolstoelen en scooters moeten al genoeg PK hebben om de kloof te overbruggen. Brussel heeft een hoogstad en een laagstad, en er loop echt een grens tussen die zelden gekruist wordt. Dat is ook een mentale grens: al eeuwenlang wonen de rijken boven en de armen beneden. Voor een levensgevaarlijke zeepkistenrace naar beneden: probeer bijvoorbeeld de Koloniënstraat, de Lignestraat of de Coudenberg.
NORA (23) CREATIVO
Ik geef les in de dansstudio van het revalidatiecentrum in het Brugmann ziekenhuis. Ik ben er niet voor opgeleid, maar met veel gestes weet ik de groep toch altijd goed te motiveren. Daarnaast teken ik graag portretten en landschappen. Ik zit graag in een groene omgeving en dan neem ik het 4
openbaar vervoer naar de Heizel of naar de abdij van Vorst. Soms is het niet gemakkelijk om de obstakels te vermijden. Ik heb het al meegemaakt dat ik heel de dag met een mislukt kapsel rondliep omdat ik niet bij de kapper binnengeraakte. Toch blijf ik vinden dat je in Brussel moet doorzetten om op avontuur te gaan en nieuwe musea, concertzalen
en restaurants te ontdekken. In het centrum gaan mijn vriendinnen en ik bijvoorbeeld graag met de handen eten bij Kokob, een Ethiopisch restaurant met een ruime zaal achterin (Lievevrouwbroerstraat 10, dichtbij Manneke Pis). Gebruik dit plan goed en je leert zeker nieuwe dingen kennen.
7 REDENEN OM HET TOCH TE DOEN Brussel is gewoon de enige echte stad van België. Hier wonen letterlijk alle nationaliteiten. De mayonaise pakt niet altijd goed tussen al die verschillende bevolkingsgroepen, maar dat zorgt er net voor dat je hier een internationale ambiance vindt die uniek is, met een Poolse supermarkt, een Marokkaans theehuis en een Portugese bakker die gezellig tegen mekaar aanvlijen. En dan zwijgen we nog over al de eurocraten die hier in vijftien talen santé tegen mekaar zeggen.
De metro marcheert supergoed in Brussel: het gaat rap en ze rijden zeer frequent. Ervaren rolstoelers gebruiken de metro helemaal alleen, maar als je gratis begeleiding wil, druk je gewoon op de gele knop voor assistentie (meestal dichtbij de lift). Normaal gezien staat er dan binnen de 15 minuten iemand om te helpen. De meeste begeleiders in de stations zijn supersympathiek en zijn het gewend om te helpen. Ze rijden de hele rit mee, en de dienst is gratis.
Met een paar goeie tips geraak je al een heel eind. Knoop deze bijvoorbeeld goed in je oren: de nieuwe bussen van de MIVB (je herkent ze aan het lichtgevende lijnnummer) zijn toegankelijk via een uitschuifbare brug. De chauffeurs hebben dat ook geleerd, maar zijn soms vergeten dat je eerst de deuren moet sluiten om die brug te kunnen neerlaten. Met andere woorden: als je te horen krijgt dat de knop niet werkt niet, zeg dan “Eerst de deur en dan de knop!” en de chauffeur zal je dankbaar zijn dat hij het nu eindelijk ook weet.
Eh, waar zijn de rolstoelen? We wonen al heel ons leven in en rond Brussel en het is verbazend hoe weinig volk je hier in een rolstoel tegenkomt op straat. Veel volk, ook jonge mensen, blijven vaak thuis omdat ze niet voorbereid zijn op tegenslag. Ok, het leven in een rolstoel is altijd avontuur en soms miserie, maar zolang er niet meer volk met de rolstoel naar de bakker komt, zal de bakker ook weinig zin hebben om zijn zaak toegankelijk te maken. Kom dus allemaal maar op straat, verdikke!
Zelfs al zijn veel cafés ontoegankelijk, de zomerterrassen zijn het wel. En goed nieuws: de zomer duurt in Brussel soms tot een stuk in de winter. De cafés rond Sint-Goriks bijvoorbeeld, zetten warmteblazers buiten zodat je ook in januari van een caipirinha zit te slurpen. Andere goeie buurten voor een terras zijn Flagey (nr 60 ), de Oude Graanmarkt (nr 16 ) en het Vrijheidsplein (nr 30 ).
Vergeet de publieke toiletten van MacDonald’s en Pizza Hut, ga op viersterrenhotel! Toegegeven, veel cafés hebben geen toegankelijk toilet, maar je komt wel op de sjiekste plekken om gratis sanitaire pitstops te doen. Veel mensen weten het niet, maar dure hotels zoals het Marriott aan de Beurs hebben een heerlijk lavendelgeurig viersterrentoilet waar je ook naartoe mag als je niet in het hotel overnacht. Ook de toegankelijke metrostations en openbare gebouwen hebben toiletten waar je zonder probleem naartoe kan. Soms ben je gewoon een VIP met een rolstoel. Veel musea zijn gratis en ook een begeleider mag voor niets mee. In het overdreven populaire Magritte Museum hoef je niet aan te schuiven of een ticket te kopen, je kan gewoon eens zwaaien naar de lange rijen die staan te wachten. In de AB krijg je de beste plaatsen op het eerste balkon, zonder gedrum met een uitstekend zicht. En in de Bozar kan je zelfs naar het duurste klassieke concert, voor € 5 tussen de parfumwolken. Ons zal je niet horen klagen.
AUDREY (25) LOGOPEDISTE
Als ik door de straat passeer in Brussel, word ik vaak aangesproken door om het even wie. Mensen beginnen zomaar over hun bizarre problemen te vertellen. Ik heb de indruk dat ze mij voor een psycholoog nemen! Dat is typisch Brussel, denk ik. Ik kom uit Frankrijk en ik moet zeggen: daar liggen er toch
minder kasseien dan in Brussel. Deze stad is echt niet zo toegankelijk, zeker niet in het centrum. Kijk maar naar de cafés en de restaurants rond de Beurs, daar geraak je gewoon niet in. Gelukkig zit daar wel de AB voor de goeie concerten, daar is het goed geregeld. Ik geniet van het leven door naar theater en op café te gaan en daarvoor neem ik liefst
de auto – ik neem niet graag het openbaar vervoer. L’athenée in Elsene is een topper voor de beste ambiance. Er zijn trappen aan de ingang, maar ik ken de uitbater en de vaste klanten, en die helpen mij altijd spontaan binnen.
5
1
6
ONTGOOCHELDE TOERISTEN Als je graag eens lacht, kom dan hier kijken naar de teleurgestelde gezichten van Japanse en Amerikaanse toeristen. Ze hadden iets van het formaat van het Vrijheidsbeeld verwacht, maar eigenlijk staat daar gewoon een ventje dat in een schoendoos past: ons opperste beste MANNEKEN PIS. Kom best begeleid, want de straten liggen hobbelig en het kan heel druk zijn.
1
h
ROCKTEMPEL Het is simpel: Belgische rockers die nog nooit in de ANCIENNE BELGIQUE hebben gespeeld, hebben nog niets bereikt. De concertzaal is ook beroemd voor de goeie akoestiek: een optreden in de AB klinkt gewoon dat tikkeltje beter. Wel op tijd kaarten bestellen, want de AB is zeer vaak zeer rap uitverkocht. > www.abconcerts.be Hoofdingang toegankelijk. Het personeel komt spontaan helpen om je naar de zaal te brengen met een lift naar het eerste balkon – de allerbeste plek, zonder gedrum. Toegankelijk toilet achter de toog, vraag het personeel om open te doen.
2
h
ROND DE BEURS Als je voor het eerst afspreekt met een Brusselaar, dan is de kans groot dat het hier in de buurt zal zijn. De cafés rond de Beurs zijn dè typische aperitiefplek, met cafés in alle hoeken. De meeste zijn niet toegankelijk, maar er zijn gelukkig uitzonderingen. EL METTEKO is een druk babbel- en eetcafé met warmbloedige muziek en gratis kranten op tafel (ook buitenlandse kranten). In het LIVE MUSIC CAFE kom je vooral voor de cocktails en de gratis optredens, elke dag vanaf 22u. Gelijkvloers. Toiletten niet toegankelijk.
3
h
DE GROTE MARKT Je dokkert er over de kasseien en de pinten zijn er te duur, maar het blijft potverdorie toch het mooiste plein van België (zeker bij avondlicht): DE GROTE MARKT. Leg een extra kussen in je stoel... De enige cafés met een toegankelijk terras zijn la Rose Blanche en La Brouette / Den Cruywagen, een klassieker die al sinds 1938 meegaat. Om binnen te geraken is er een kleine drempel, maar het personeel is het gewend om te helpen. Toilet op gelijkvloers, maar moeilijk toegankelijk zonder hulp.
4
h
INFOPUNT TOEGANKELIJK REIZEN Volledig toegankelijke toeristische dienst (inclusief toilet), zie p 22 voor meer info.
5
OLD STYLE SHOPPING CENTER Wie zich afvraagt hoe shoppen er 150 jaar geleden uitzag, moet eens binnenstappen in de Sint-Hubertusgalerijen: de ene dure bonbonnière naast de andere. Gelukkig is er nog de MOKAFE, waar je een echte Brusselse wafel krijgt voor € 3. De bomma’s komen graag naar hier, want die weten wat een lekkere wafel is. Bij NEUHAUS iets verderop is rond 1910 de praline uitgevonden. TROPISMES is dan weer een magnifieke boekenwinkel – kijk maar naar dat plafond – met vooral Franstalig aanbod. Gelijkvloers langs de kant van de Grasmarkt, redelijk steile plank aan de Arenbergstraat. Mokafé is enkel in het eerste stuk toegankelijk (redelijk druk), maar het terras is ruim en geeft een prachtig zicht op de galerij.
6
h
FILM IN DE RUWBOUW (don tot zon / € 3,50 met studentenkaart) Als je popcorn wil eten in pluche zeteltjes moet je niet naar CINEMA NOVA: deze zaal zit volledig in ruwbouw en dat gaat ook zo blijven. De Brusselse documentaires, wereldfilms, trashy horrorfilms en experimentele klassiekers zijn spek
7
KEVIN (22) LERAAR WISKUNDE EN FRANS
Ik reis veel en ik heb gemerkt dat elk land zijn eigen voordelen en nadelen heeft. Tunesië is bijvoorbeeld goed toegankelijk in het algemeen, maar in het centrum van de stad rijd je heel moeilijk. In Spanje zijn er betere trottoirs, maar daar is het open-
voor de bek van iedereen die zijn films niet kiest op basis van het aantal ontploffingen. Klein trapje aan de ingang. Er is een helling om in de zaal te geraken, redelijk steil maar doenbaar. Toilet niet toegankelijk.
h
altijd duur (€ 3,80 voor een koffie), maar zo een koninklijk interieur met fresco’s, lusters, spiegels en vergulde decoraties is toch ‘du jamais vu’. De klanten zijn een oudere, typisch Brusselse mix van aristocratische permanents, goed gestreken cravates, verdwaalde shoppers, politici met smaak en criminelen met stijl. Ingang toegankelijk. Binnen gelijkvloers, maar niet zoveel ruimte om te manoeuvreren. Ook een groot stadsterras op het drukke De Brouckèreplein.
VOLBLOED BRUIN CAFE Geen idee wat het verschil is tussen amber, blond of wit bier? Barman Yves zal met plezier uitvissen of je het type bent voor een Bourgogne de Flandres, een Malheur, of toch maar een Grisette. En als hij het niet uitvist, dan wel één van de vaste klanten, want in L’IMAIGE NOSTRE DAME zit je nooit lang alleen. De ingang zit zeer goed verstopt in een klein steegje, maar het loont de moeite: dit authentieke stamcafé is 100% Brussel. Gelijkvloers. Redelijk klein binnen, dus als het druk is, wordt het wat manoeuvreren. Toilet niet toegankelijk.
h
UIT UW DAK (maa - zat / 08:30 tot 19:00) Wat een geniale plek. Parking 58 is gebouwd voor de wereldtentoonstelling in Brussel van 1958, vandaar de naam. Op de bovenste verdieping heb je een prachtig zicht op Brussel in openlucht. Je zit in het midden van de stad en je kan 360° rondom kijken. De toren van het Stadhuis en de Begijnhofkerk zo dichtbij terwijl je het Atomium ver aan de horizon ziet. Fabuleus! Er is sprake van dat deze parking zou gesloopt worden, maar hopelijk komt het nooit zover. Via de hoofdingang is de parking niet toegankelijk. Neem de ingang aan de zijkant van de GB in de Hallenstraat. Lift is toegankelijk. Opgelet: ingang gesloten vanaf 19:00 en gesloten op zondag.
h
8
h 9
CINEMA IN GRANDEUR In UGC DE BROUCKERE moet je echt eens naar zaal 7. De ‘Grand Eldorado’ is de enige origineel overgebleven zaal van de oude bioscoop Eldorado uit 1932. Er is maar één woord voor de grandeur van deze inrichting: WAW. De gouden olifant op een berg, de stralenkrans en de planten in reliëf verwijzen naar de rijke jaren van toen Congo nog een Belgische kolonie was. Enkel zaal 4, 6, 7 en 8 zijn toegankelijk. Bel naar 02 / 211.14.18 om te weten of de film die je wil zien in een toegankelijke zaal speelt, of om te weten welke er in de Eldorado speekt. Online kan je het niet terugvinden. Toiletten toegankelijk op elke verdieping.
11
h
LE GRAND CHIC Nog een kleine 1.000 euro op overschot? Kom dan eens een nachtje in de Toscanini suite overnachten van Hotel METROPOLE. Het bijhorende café is nog
10
baar vervoer dan weer slecht geregeld. In Brussel gebruik ik voor kleine afstanden mijn mechanische rolstoel en voor grote afstanden mijn scooter. Dat is minder moeite dan het openbaar vervoer, want daarvoor moet ik teveel vooraf regelen. In de politiebureaus kennen ze mij ondertussen al, want daar beland ik altijd als ik weer eens in panne val met de scooter. Brussel is geen
makkelijke stad, maar er is gelukkig altijd volk in de buurt dat spontaan komt helpen. Mijn favoriete café is het Forum aan de Heizel, waar ik ga dansen om mijn stress te vergeten en mijn gedachten te verzetten. In het centrum heb ik niet echt een favoriet, maar ik ga graag naar de frituur aan de Beurs, naast café Montecristo. 7
2
8
CAFE-EPICENTRUM Als je niet rond de HALLEN VAN SINT-GORIKS hebt geaperitiefd, dan ben je niet in Brussel geweest. Er hangt altijd een zomerse ambiance en zelfs tot een stuk in de herfst kan je nog een cocktail drinken onder de branders. Het is hier op de terrassen dat brouwerij Moortgat in 2003 de hippe pinten van Vedett heeft gelanceerd. Veel langer geleden, in de tiende eeuw, heeft Karel van Lotharingen hier Brussel gelanceerd, op een eiland in de rivier de Zenne. Eh, welke rivier? De Zenne was in de 19de eeuw niet veel meer dan een open riool. Burgemeester Jules Anspach vond dat het na de zoveelste choleraepidemie welletjes was geweest en liet de Zenne overkappen. Zo was er meteen ook plaats voor een paar boulevards, zoals de Anspachlaan. De trottoirs rond Sint-Goriks zijn toegankelijk (hier en daar met hulp), maar als alle terrassen buiten staan wordt het manoeuvreren. Het best toegankelijk café om binnen te gaan, is dat van de Hallen zelf (in het midden), inclusief toegankelijk toilet.
12
h
OOSTERS ETEN Rond Sint-Goriks barst het sinds de laatste tien jaar van de Oosterse restaurants, maar de meeste zijn niet toegankelijk. DAVI THAI is een uitzondering, goed voor een dineetje Ped pad ped of Khang khiaw wan nui – maar je mag ook zeggen: nr. 66 en nr. 53. De buren van Buddhasia zijn binnen nog ruimer, maar helaas ook drie keer zo duur. > elke dag / Thaise schotels rond de € 11 Ingang gelijkvloers (deur redelijk nauw voor elektrische rolstoelen). Toilet niet toegankelijk.
13
h
VIDEO, PERFORMANCE, MUZIEK De BEURSSCHOUWBURG programmeert theater, video, performance, muziek en gratis openluchtfilms op het dak in de zomer. Meestal is het tamelijk experimentele kost, en er is veel te doen
14
voor studenten op woensdag onder de noemer “Shit Happens on Wednesday.” > Voorstellingen in NL / FR / EN — www.beursschouwburg.be Hoofdingang niet toegankelijk – neem de deur rechts van de ticketshop. Binnen alle verdiepen toegankelijk, met lift. Toilet toegankelijk, maar er moet iemand van de Beurs mee met een badge.
h
JOEPIE PIPI Veel rolstoelers gebruiken het toegankelijke toilet van de McDonald’s als ze dringend moeten in het centrum, maar wist je dat het hotel MARRIOTT ernaast een WC heeft waar je ook naartoe mag als je niet blijft slapen? Dat is nu eens service zie, inclusief parfumwolkjes!
15
ONDER DE BOMEN Als de zon schijnt, is het hier onder de bomen vechten voor een plaatsje op het terras van DE MARKTEN. Binnen zit een toegankelijk café met draadloos internet en een cultureel centrum (vooral Nederlandstalig) waar je ook zelf iets kan organiseren, genre literatuur-special, filmvertoning, of discussiepanels. > café elke dag open / programma vooral NL — www.demarkten.be Ingang via de gang rechts van het café. Neem op het binnenplein deur 2 aan de linkerkant (= ook de ingang naar het café). Toilet toegankelijk. Als de gang dicht is (na 20u), eens zwaaien naar de cafébaas en die laat je binnen.
16
h
VERBORGEN PARELTJE Je merkt er niets van aan de buitenkant, maar achterin deze gang zit een prachtige binnenkoer verstopt, met een barokgevel uit de vroege jaren 1700. Het is alsof er een stuk van de Grote Markt is opgstegen om hier plof tussen de gebouwen te landen. De burgemeester van Brussel heeft hier nog gewoond, maar het herenhuis BELLONE is ook al gebruikt als centrum van het Rode Kruis en zelfs als
17
NAJOIE (27) WERVELWIND
In sommige cinema’s zijn maar een paar zalen toegankelijk, dus daar sta je dan als de film die je wil zien in een andere zaal speelt. Het kan nu toch niet moeilijk zijn om die info op hun website op te nemen? Maar ik wil niet teveel klagen – je moet vooral dingen gaan ontdekken in Brussel. Het dak van Parking 58 bijvoorbeeld (nr 9 ):
politiekantoor. Vandaag is het een huis voor de podiumkunsten met vooral veel stijlvolle recepties. Toegankelijk toilet in de gang. Het café is toegankelijk maar klein en de ingang is redelijk smal.
h
DE BRUG Draai eens een rondje op het terras van café WALVIS. Aan de ene kant kijk je naar een van de meest trendy en dure winkelstraten van Brussel: de Dansaertstraat. Aan de andere kant van het water begint de Marokkaanse buurt van Molenbeek. De meeste mensen blijven aan ‘hun’ kant van het kanaal, alsof de stadswal die hier 200 jaar geleden stond nog altijd het centrum afscheidt van de rest van de wereld. Dit terras is één van de weinige punten waar er toch een beetje gemengeld wordt, en waar bewoners van de beide kanten van het kanaal komen koffie drinken naast het drukke verkeer. Altijd ambiance. Café toegankelijk langs de kant van de Dansaertstraat. Toilet niet toegankelijk.
18
h
EGYPTE AAN HET KANAAL Ga eens eten in LE CAIRE. De warme ambiance en de Egyptische muziek doen je al snel denken dat je écht aan de Nijl zit in plaats van aan het kanaal BrusselCharleroi. Bij Youssef ben je onmiddellijk thuis. Vis, escalope en pasta’s tussen de €10 en de €13. > Elke dag open van ‘s middags tot middernacht. Ingang toegankelijk. Toilet gelijkvloers, maar niet aangepast.
19
h
EET- DRINK- & REISCAFE Het VIA VIA REISCAFE ziet er een beetje bric à brac uit, en dat is de bedoeling. Achter dit café zit een bende knutselaars en marktkramers die geloven in alternatieve economie. In het weekend doen ze een MICROMARCHE van sympathieke doe-het-zelf klerenmakers en accessoiristen die van zowat overal komen. Ook
20
een prachtig panorama over Brussel op de bovenste verdieping van een doodgewone parking. Mijn mond viel open toen ik er voor het eerst kwam. Om te eten vind ik de Shinwi (nr 38 ) een topper. De sympathieke baas heeft gewoon zelf een toegangsplank laten maken nadat ik daar de eerste keer geweest was. Toegankelijke toiletten zijn in Brussel wel altijd een probleem als je
de keuken is internationaal, van bouletten tot rijst met kokosmelk. > Café din tot zon / Micromarché zat en zon van 11:00 tot 19:00 Gelijkvloers. Toegankelijk terras in een soortement patio. Klein trapje naar het café, maar normaal ook geen probleem. Toilet niet toegankelijk.
h
KAAITHEATER Het KAAITHEATER programmeert een mengeling van hedendaagse dans, performance en theater. Kijk goed naar je ticket, want de experimentele voorstellingen zijn in de studio’s, hier een heel eind vandaan. > Programma NL, maar ook FR en EN en veel dans — www.kaaitheater.be Hoofdingang toegankelijk, helling naar de zaal. Bel best om te reserveren, dan ben je zeker. Toilet toegankelijk.
21
h
THEATER / FUIF Met die mooie façade vol borstbeelden lijkt de KONINKLIJKE VLAAMSE SCHOUWBURG van buiten gezien een behoorlijk klassieke bedoening. Mis! Ambitieuze architecten hebben hierbinnen een reuze betonnen bol geïnstalleerd. Dat is nog eens renoveren. Je kan komen voor het toneel, maar veel mensen komen ook voor de feestjes in de nieuwbouw. > Programma NL / FR / EN — www.kvs.be Oude gebouw: hoofdingang niet toegankelijk, neem ingang via helling aan rechterkant opzij. Reserveer best je plaats per telefoon op 02 210 11 12 (parterre of tweede balkon). Nieuwbouw: toegankelijk via lift aan de voordeur (bel aan). Binnen alles toegankelijk, inclusief toiletten.
22
h
uitgaat, bijvoorbeeld rond de Beurs. Veel Brusselaars kennen de McDonald’s als gratis oplossing, maar ik heb een veel betere tip. In het poepsjieke hotel Marriott mag je ook binnen als je er niet overnacht. Mij zien ze niet meer in de McDo!
9
3
10
THEATRE NATIONAL Dat ze in de 21ste eeuw ook mooie nieuwbouw kunnen zetten, bewijst het THEATRE NATIONAL. Achter de indrukwekkende glaspartij ligt een serieuze foyer in een zeer open architectuur waar je dus ook als rolstoeler gemakkelijk doorgeraakt. > programma vooral FR, soms ook NL — www.theatrenational.be Ingang toegankelijk (wel een redelijk zware deur), zalen toegankelijk met lift. Toegankelijk toilet op gelijkvloers.
23
h
WINKELKETENS De NIEUWSTRAAT? Dat is de duurste straat op Monopoly. De gsm-winkels, de klerenwinkels en hamburgerzaken zijn dezelfde als in de rest van Europa. De straat is perfect toegankelijk, maar bij de winkels zelf hangt het ervan af. (Teveel om hier op te sommen.)
24
h
MINISTERS EN MARTELAREN Parijs-Dakkar met de rolstoel… Het MARTELARENPLEIN is zò ontoegankelijk, dat het op zich al een vermelding waard is voor de meest schots en scheef liggende kasseien van het land. Maar goed nieuws: het wordt heraangelegd in 2011 en 2012, en er zal nu ook rekening gehouden worden met rolstoelen. In deze buurt zijn 466 mensen gestorven op 23, 24 en 25 september 1830 voor de onafhankelijkheid van België. Ze liggen begraven in een crypte onder het plein. De classicistische gevels herken je misschien vanop tv, want verschillende Vlaamse ministers hebben hier hun kabinet.
25
STRIPMUSEUM (din tot zon 10:00 tot 18:00 / € 8, begeleider gratis) In Brussel kan je geen hoek omslaan of je stoot op een muurhoge striptekening. Kuifje, de Smurfen, Guust Flater, ze hebben allemaal hun eigen muur. Brussel is dus één groot openluchtmuseum voor de Belgische strip. Zin in meer? Ga dan ook naar het STRIPMUSEUM, een
26
prachtig gebouw ontworpen door Victor Horta. Bezoek vooral de bibliotheek: de collectie van 3.000 oude en nieuwe strips is dik de moeite. Toegang via de grote poort rechts van de hoofdingang. Laat iemand binnen vragen om open te doen, of als je alleen bent: zwaai naar het personeel in het café. Museum en toilet volledig toegankelijk (met lift).
h
MUZIEK IN DE SERRE De BOTANIQUE is een klassieker in Brussel voor alternatieve rock en pop. Op de ‘Nuits Botanique’ in mei moet je echt eens geweest zijn. Vooral in de Rotondezaal is de sfeer magisch intiem. Weetje: in de kelder van deze oude plantentuin werd rond 1850 het witloof ontdekt. Jawel. > www.botanique.be Hoofdingang niet toegankelijk. Ingang langs het park, op de hoek van Koningsstraat en ring. Let op, want het hek gaat dicht om 17:30 in de winter en om 21:00 in de zomer. Bel vooraf op 02 / 218 37 32 om te zeggen wanneer je komt, of laat iemand binnen vragen om het open te doen. Ook achteraf vraag je het aan iemand van het personeel. De concertzalen zijn gelijkvloers en volledig toegankelijk. Toegankelijk toilet bij cafetaria.
27
h
MANHATTAN & PALMBOMEN Groen genoeg in Brussel, maar je moet het wel weten te vinden. Het PARK VAN DE BOTANIQUE is langs alle kanten ingesloten door druk verkeer en blinkende hoogbouw. Voor de jongens en meisjes uit de buurt is het een ideale plek voor een stiekeme romantische date, palmbomen inclusief. Plezante plek om een foto te nemen van palmbomen met de wolkenkrabber van de Financiëntoren op de achtergrond. Toegankelijke ingang aan de hoek met de Koningsstraat, maar zo geraak je enkel tot terras en concertzaal. Ook een ingang aan de Sint-Lazaruslaan
en de Ginestestraat, maar je hebt hulp nodig en de drempels zijn zeer hoog voor een elektrische rolstoel. Binnen ga je ook best niet alleen, want sommige paden zijn steil en oneffen. MJAM MJAM (maa tot vri 12:00 tot 15:00) MIAM MIAM heeft zijn naam niet gestolen. Het is één van de weinige toegankelijke plekken in de buurt om te lunchen. De prijzen van de pasta’s, quiches en salades schommelen rond de € 10. Volledig gelijkvloers. Toilet niet toegankelijk.
29
h
TUSSEN DE CRAVATTEN Brussel slikt elke dag 400.000 pendelaars, wat toch wel ferm is voor een stad met ‘maar’ 1.000.000 inwoners. De meeste ambtenaren kennen van Brussel alleen de weg van het station naar hun werk en terug, maar ze vinden de stad dan wel “saai, vuil en druk”. Typisch. Onder de acacia’s van het Vrijheidsplein kan je hen op weekdagen prima bespioneren. Laat je niet afschrikken door de stropdassen, want dit zijn supergezellige terrassen bij mooi weer. Vooral voor de terrassen. Van de brasseries zelf zijn enkel Garden City en Artipasta gelijkvloers toegankelijk (niet het toilet).
30
Eén trede aan de ingang, bij h optredens ligt er een plank. Binnen is enkel de parterre is toegankelijk, dus houd daar rekening mee als je kaarten bestelt. Toegankelijk toilet op tweede en vierde verdieping.
GRATIS VLAAMSE KUNST (maa tot zat / 10u-17u / gratis) Geen geld voor een museum? Gewoon pipi doen? Goesting in een koffie uit design porselein van Piet Stockmans? In de oude modernistische LOKETTEN van de post stelt het Vlaams Parlement gratis hedendaagse kunstenaars tentoon en alles is toegankelijk. Nog meer daarvan om de hoek: het reuze vogelnest ‘The Sequence’, van de meest gehypete Belgische designer Arne Quinze. Entree toegankelijk, maar wel een zware deur. Cafetaria en toilet toegankelijk.
32
h
h
28
h
DAMIEN (34) GRAFISCH ONTWERPER
De trottoirs in Brussel zijn geen makkie. Zelfs al liggen de tegels volledig effen, dan nog is het soms moeilijk om de straat over te steken. Daarom dat we op dit rolstoelplan ook de oversteekplekken hebben aangeduid met een stip – die zijn soms geel of rood, ook al is het trottoir groen. De kortste weg tussen twee punten is hier
MUZIEK & COMEDY Het KONINKLIJK CIRCUS programmeert de indie bands waarvoor de Botanique niet groot genoeg is, en Franstalige comedy of chansonniers à la Bernard Lavilliers. De naam gaat al mee sinds de late 19de eeuw, toen hier grootse paardenshows met 110 paarden gehouden werden, inclusief symfonisch orkest. De hele arena kon zelfs vol lopen met water voor marine-spektakels. Nog altijd is dit de beste plek voor grote spektakels in het centrum. > www.cirque-royal.org
31
nooit de rechte lijn en soms is het puzzelen. Meestal raak ik makkelijkst waar ik moet zijn met mijn elektrische rolstoel op 3 wielen. Als ik uitga gaan er meestal vrienden mee zonder rolstoel, maar ik ga net zo goed alleen naar een concert in het Koninklijk Circus (nr 31 ) of naar de cafés rond Sint-Goriks (nr 12 ). Daar in de buurt vind je niet veel restaurants die toeganke-
lijk zijn, dus de Davi Thai vind ik een aanrader (nr 13 ). Mijn slechtste ervaring in Brussel? Een restaurant waar ik niet binnen mocht met een vriend omdat onze rolstoelen teveel plaats innamen. Tja, dan moet je dus naar een optreden op een lege maag.
11
metroplan BRUSSEL
= toegankelijke metro
12
OPENBAAR VERVOER IN BRUSSEL METRO
TAXI
Sommige mensen nemen de metro volledig autonoom, zonder hulp. Dat kan met elektrische rolstoelen (in achteruit), maar je moet toch opletten van het gat tussen het perron en het metrostel. Wie alleen is en weinig ervaring heeft met de metro, vraagt dus best GRATIS begeleiding in het station zelf. Dat doe je door op de gele oproepknop te drukken, meestal aan de lift. Zo rap mogelijk komt er iemand helpen, meestal al na een paar minuten. De begeleider brengt je tot in de metro, en rijdt het volledige traject met je mee.
> Instapgeld: € 2,40 (tussen 22:00 en 06:00 is het € 4,40) > Tarief binnen Brussel: 1,60 €/km
Op deze kaart staat aangeduid welke metrostations toegankelijk zijn. Dat wil zeggen: er zijn toegankelijke liften die je naar beneden brengen. We hebben op de detailkaarten per buurt ook aangeduid welke ingang(en) van de metro je daarvoor moet nemen.
Wie vooraf zijn komst wil aankondigen, om 100% zeker te zijn dat er op een bepaald uur iemand klaar staat, doet dat via een formulier op www.mivb.be of op het Contact Centre op 070 23 20 00. Bereikbaar van maandag tot vrijdag van 08:00 tot 19:00, op zaterdag van 08:00 tot 16:00 en tijdens schoolvakanties van 08:00 tot 18:00.
Van de 1.300 taxi’s in Brussel, zijn er ongeveer 100 toegankelijk. Als je belt, zeg je best ook in welk type rolstoel je zit. De tarieven zijn dezelfde als voor niet-rolstoelgebruikers. Taxis Verts heeft de meeste aangepaste wagens, maar alle andere bedrijven hebben er ook.
TAXIS VERTS AUTOLUX TAXIS BLEUS TAXI CAPITAL TAXIS UCCLOIS 2000 UNITAX-BRABANT
02 349 49 49 02 512 31 23 02 268 00 00 02 427 77 77 02 374 20 20 02 725 25 25
Ook in de spitsuren kan je de metro gebruiken, maar die zijn dan vaak zo overvol dat je het misschien beter vermijdt.
BUS 71
Bus 71 is volledig toegankelijk, en brengt je van het centrum (De Brouckère, Centraal Station…) naar Elsene (Matongé, Flagey en verder). Elke bus van lijn 71 heeft een uitklapbare brug die door de chauffeur bediend wordt. Maar let op: deze lijn is zo druk, dat je er zelfs zonder rolstoel soms niet meer bij kan. Je vermijdt dus best de spits… TIP: niet alle chauffeurs weten goed hoe de mechanische brug werkt. Ze moeten eerst de deur sluiten, en dan pas op de knop duwen om de brug neer te laten. Als je de chauffeur ziet twijfelen, zeg het hem!
ANDERE BUSSEN
Geleidelijk aan worden nieuwe voertuigen op belangrijke lijnen ook toegankelijk gemaakt. TIP: toegankelijke bussen hebben een lichtgevend lijnnummer aan de voorkant, en een logo met rolstoel. Volg de recente ontwikkelingen op www.mivb.be
TRAM
Tramlijnen zijn niet toegankelijk in Brussel. De belangrijke lijnen hebben wel nieuwe voertuigen die aansluiten op het niveau van het perron, maar net als bij de metro blijft er altijd een gat tussen het perron en het voertuig. De lijnen 3 en 4 (‘premetro’) worden vaak gebruikt, maar er is geen assistentie beschikbaar zoals bij de metro.
PRIJS
Zelfde ticket voor metro, bus en tram, altijd geldig voor een uur (inclusief overstappen). € 1,80 in een automaat of aan een loket. Voor klanten met een handicap is er korting op abonnementen, zie www.mivb.be 13
4
BRUSSELSE TRADITIE De PLATTESTEEN is al meer dan 40 jaar een café-bar-brasserie zoals er niet veel meer zijn, voor een stoemp-saucisse, witloof in hesperolletjes of gewoon een pint op het terras. De Brusselse familiezaak in art décostijl trekt zowel vaste stamgasten als gays die hier met de mama komen aperitieven. Verwacht geen grote cuisine, maar wel veel ambiance. Druk terras in de zomer. Ingang naar binnen is een beetje moeilijk met dubbele deuren, maar het personeel is behulpzaam. Toilet niet toegankelijk.
33
h
GAY BRUSSEL Brussel heeft een bruisende gay scene en de kronkelende Kolenmarkt is dè magneet. Je vindt er alles van kitschy cafés tot stomende darkrooms. Er is nauwelijks iets toegankelijk, maar een goed gesoigneerde Kirof koffie op het terras van de FONTAINAS is altijd plezant. Gezellig in de zomer, en schoon volk gegarandeerd (ook hippe hetero’s). Enkel terras is toegankelijk. Vraag aan je buurman om binnen te gaan bestellen.
34
h
ZONNIG CULTUURHUIS ESPACE MAGH: een cultuurcentrum gewijd aan Noord-Afrika, de Middellandse Zee en het Zuiden. Enfin, overal waar het een beetje beter weer is dan hier. Verwacht geen lampions of geweven tapijten, want het interieur is even strak gebleven als toen hier nog de hippe Who’s Who club zat. Mengeling van films, podium, muziek en expo, met op elke eerste donderdag “Les Je(u)dis du Slam”. > programma FR — www.espacemagh.be Laat vooraf weten dat je met de rolstoel komt. Hoofdingang niet toegankelijk. Neem de poort aan de linkerkant, maar de bel hangt te hoog. Binnen alles toegankelijk met lift). Toilet toegankelijk.
35
h
KUNST + FEEST Het rare aan de RECYCLART is niet dat ze hun eigen openlucht skatepark gebouwd hebben, of dat ze de meest extreme, alternatieve optredens, feestjes, films en tentoonstellingsruimtes hebben. Nee, het rare is dat daar overdag nog gewoon de trein boven je hoofd rijdt. De spoortunnel staat vol met graffiti en de gang van het station hangt vol pasfoto’s van buurtbewoners. Plezant, Brussels en bizar. > www.recyclart.be De zaal is gelijkvloers en toegankelijk. Het café is niet toegankelijk, maar een manuele rolstoel heffen ze met plezier binnen. Terras toegankelijk.
36
h
DE TWEELINGZUSSEN Ocharme dit kerkje. In 1667 werd het gebouwd voor de zusters Brigittinen, maar nadat Jozef II het ontwijd had als kerk werd de BRIGITTINENKAPEL achtereenvolgens een opslagplaats voor boeken, een apotheek, een wapendepot, een opvangtehuis, een slachthuis, een beenhouwer, een postsorteercentrum, een feestzaal en (vandaag) een zaal voor hedendaagse dans. In 2007 kreeg de kapel er een tweelingzus bij, en daarmee bewees architect Andrea Bruno dat barok en moderne architectuur perfect naast mekaar passen. > € 8 reductietarief voor rolstoelers — www.brigittines.be Hoofdingang niet toegankelijk. Ingang achteraan in de nieuwbouw, binnen is alles toegankelijk.
37
h
AZIATISCH EN HALAL (elke dag) Eigenlijk is het simpel. Bij de SHINWI “Asian Halal” hebben ze ook een drempel aan de deur, zoals bijna overal in Brussel, maar zwaai eens naar de patron en hij komt gewoon een plank leggen. Voilà, zo simpel zou het overal moeten zijn. Sympathieke plek met noedels en rijstschotels onder de € 10. Zwaai voor plank. Binnen plaats genoeg. Toilet gelijkvloers, maar niet aangepast.
38
h
AMINE (31) MUZIEKFREAK & PINGPONGER
Vroeger deed ik veel met het openbaar vervoer, maar nu ben ik toch blij dat mijn broer mij vaak kan voeren naar optredens. Dan ben ik zeker dat ik ook weer makkelijk thuis geraak en je moet het uur minder in de gaten houden. Aan obscure zaaltjes is
MARRAKECH IN BRUSSEL Wie van Brussel Zuid naar het centrum gaat, zal het rap door hebben: Brussel is de meest cosmopolitische stad van België. In deze wijk barst het van de NoordAfrikaanse kappers, bakkers en theehuizen, en ze draaien vollen bak. Bij bakker MARRAKECH werkt serieus wat personeel, maar dan nog staat er volk tot buiten aan te schuiven voor de Briwats, Maqla’s en mierzoete Chebbakkia’s. Lekker! De helling aan de ingang ligt er vooral voor buggies, maar net zo handig voor de rolstoel.
39
h
BRUSSEL OP ZONDAG (zondagvoormiddag) Quelle ambiance! De ZUIDMARKT op zondag is overdreven druk, maar dit soort van voedings- en kledingsmarkt is een 100% Brusselse ervaring. Alle kleuren door mekaar en complete chaos. En die marktkramers maar roepen. De prijzen per kilo verlagen als de middag nadert. Volg je neus ook eens naar het kraam met de Marokkaanse pannenkoeken, met kaas, honing, olijven en verse muntthee. Je ruikt het van ver. Kom begeleid, want dit is voor rolstoel-avonturiers.
40
h
ROMMELMARKT 41 (elke dag ongeveer van 5u00 tot 14u00) De Marollen is één van de enige buurten in het centrum die in de jaren ‘60 en ‘70 aan de sloophamers ontsnapte. De dagelijkse ROMMELMARKT blijft ook een authentieke Brusselse klassieker, maar spijtig genoeg is die bijna ontoegankelijk. De kasseien liggen overhoop, de doorgangen zijn nauw en veel spullen liggen te laag op de grond om door te snuisteren. Daar komt nog eens bij dat geen enkel café rondom het plein toegankelijk is zonder hulp. Enige lichtpuntje: op een mooie zomerdag kunnen we wel op de terrassen. Enkel voor optimisten.
NEEM DE LIFT Je zal het geweten hebben met de rolstoel: Brussel heeft serieuze hoogteverschillen. Je staat nu op de enige plek waar je de kloof zonder zweet kan overwinnen, in een glazen lift. Het is soms een beetje wringen tussen het volk en de fietsen, maar je wordt boven beloond met een panorama. Spectaculair, nee? De scheiding tussen hoog en laag is in Brussel ook een letterlijk verschil in de portemonnee. Beneden zie je de Marollen: een volkse buurt met gezellige cafés, brocantewinkels en een rommelmarkt, maar ook nog steeds veel armoede in sociale woonblokken. Hier vanboven staat het JUSTITIEPALEIS als een taart bovenop de stad, en hier begint de poepsjieke Louizalaan. Ook het Koninklijk Paleis, de belangrijkste musea en de mooiste herenhuizen staan in Brussel steevast in de hoogstad. Om het kolossale justitiepaleis neer te poten moest een hele woonbuurt plat. Toen architect Poelaert er in 1866 aan begon, was alleen de Sint-Pietersbasiliek in Rome groter. Ambitieus was hij dus wel, maar geliefd niet. Naar ’t schijnt werd hij door een plaatselijke heks vervloekt en stierf hij aan de waanzin. Lift toegankelijk, maar kasseien en verkeerd geparkeerde auto’s maken het moeilijk om het alleen te doen. De cafés rondom zijn slecht toegankelijk, maar er zijn zomerterrassen.
42
h
h
er geen gebrek in Brussel, ideaal dus voor muziekfreaks zoals ik. In de Magasin 4 (Havenlaan 51) ben ik onlangs naar Bakar geweest, een Franse rapper die de zaal volledig op zijn kop heeft gezet. Het festival Couleur Café, op het einde van juni, is in dezelfde buurt aan het kanaal, op de oude industrieterreinen van Tour & Taxis. Dat festival voor wereldmuziek en hiphop
is redelijk toegankelijk. Ook in het CC van Jette ben ik vaste klant. Veel concerten of musea bezoek ik met vrijwilligers van ‘Le 6ème Sens’, een groep vrienden met en zonder rolstoel die samen naar musea en optredens gaan.
15
5
KLEURRIJKE PITSTOP In de Zavelwijk vind je vooral poepsjieke chocolatiers en antiquairs – niet voor onze portefeuille. Gelukkig liggen er vlakbij twee sympatico’s voor een pitstop. De PIXEL is een lunch- en wijnbar opgefleurd door 8580 gekleurde kussentjes. De PERROQUET aan de overkant is een Art Nouveau eetcafé voor de betere pitta. PIXEL: ingang gelijkvloers. Zit rap vol, dus soms wringen. Toilet gelijkvloers, maar niet aangepast. PERROQUET: ingang toegankelijk, binnen soms druk. Toilet niet toegankelijk. Ruim terras.
43
h h
JAREN 70 CAFETARIA In de ALBERTINABIBLIOTHEEK hebben ze van élk boek dat ooit officieel in België werd gepubliceerd minstens één exemplaar. De leeszaal is plezant maar de cafetaria op het vijfde verdiep is nog plezanter: het interieur is sinds de jaren ‘70 niet meer veranderd en het panorama is prachtig. > Cafetaria maa tot vri 09:00 tot 15:30 / bib maa tot zat Ingang aan de kant van het park is toegankelijk. Binnen is er een lift voor rolstoelen, daarna een grote lift. Terras en uitzicht zijn toegankelijk.
44
h
KUNST & MUZIEK 45 De Canvascollectie, een weekendje elektro, schilderijen van Luc Tuymans… In BOZAR is er meestal zoveel tegelijk te zien (er is zelfs geen vaste collectie) dat ze speciaal een infobalie aan de inkom hebben gezet, enkel om je niet te laten verdwalen. De architect Victor Horta had helaas geen vrienden in een rolstoel, dus de toegankelijkheid is niet evident. Daar staat tegenover dat je in de rolstoel maar € 5 betaalt voor de klassieke concerten in de majestueuze Henry Leboeufzaal, terwijl die kaartjes soms makkelijk aan € 50 gaan. > museum din tot zon 10:00 tot 18:00 / don tot 21:00 / expo gratis met rolstoel,
ook voor begeleider / concerten altijd aan € 5 — www.bozar.be Toegang via hoofdingang (klapdeuren). Sommige ruimtes zijn gelijkvloers en toegankelijk, andere zijn toegankelijk met een mechanische lift (waarvoor je hulp moet vragen aan de ingang), andere zijn ontoegankelijk. Als je weet welke tentoonstelling je wil zien, bel dan vooraf naar 02 507 82 20, want de grote tentoonstellingen zijn soms niet mogelijk. Concertzalen geen probleem.
h
FILMPARADIJS Belgische klassiekers, zwart-witfilms met pianobegeleiding, een slapstickspecial, een complete reeks rond Claude Chabrol… Niet twijfelen. Na 70 jaar verzamelen zitten ze hier in het archief van CINEMATEK al aan dik 60.000 titels, en je ziet er films die je nergens anders ziet. > www.cinematek.be Hoofdingang niet toegankelijk, je moet binnen via de ingang van Bozar op de hoek (voorbij de receptie naar links, er is een bel maar die hangt hoog) en dan via een lus tot in de zaal. Binnen is alles toegankelijk, inclusief toilet. Kom minstens een kwartier vóór de voorstelling.
46
h
HET KONINKLIJK PARK Believers en non-believers zijn er nog altijd over aan het discussiëren of dit park een symbool is voor de vrijmetselarij. Het grondplan van het WARANDEPARK lijkt namelijk verdacht op het kompas van de loge, maar in de 18de eeuw was dit eigenlijk een gewone vorm voor een stadspark. Peu importe, dit is de beste groene optie in het centrum, vlak aan het koninklijk paleis. De meeste ingangen hebben een trede. Als je alleen bent, is de beste optie aan metro Park. De paden zelf zijn toegankelijk (door de kiezels wel lastig als je alleen bent in een manuele rolstoel).
47
h
CLAIRE (27) PUUR NATUUR
Ik ben een bio-fanaat, dus in het centrum vind je mij vooral bij Tradi Natura aan de Beurs, met een bio-cola of één van hun verse pasta’s (Anspachlaan 57). Spijtig dat hun toilet niet toegankelijk is, maar ik heb al geleerd dat je in Brussel niet alles kan verwachten. Ik heb al eens drie bussen moeten laten passeren omdat de
KONINKLIJKE BINNENTUIN De GREEN KITCHEN heeft een prachtige binnentuin, goed voor een koffie of slaatje na je uitputtingsslag in de musea. En je hebt zicht op de achtergevel van de koning, niet slecht! > din tot zon 11:00 tot 16:00 Bel best aan de ingang van het Belvue Museum. Normaal moet je binnen bestellen, maar als je gebeld hebt komen ze wel buiten bedienen. Toilet, café en museum toegankelijk met aangepaste lift.
48
h
BRUSSELS INFO PLACE Het BRUSSELS INFO PLACE is een mengeling van toeristische dienst, een ticketservice en een exporuimte op de eerste verdieping. Hoe is het om in Brussel te wonen? Hoe zat dat weer met die 19 gemeenten? Hier vind je een goeie intro aan de hand van verhalen en foto’s van Brusselaars. > elke dag 10:00 tot 18:00 / gratis — www.bip.be Bel rechts van de hoofdingang op de Koningsstraat 6 (bel redelijk hoog), daarna toegang met lift. Expo op eerste verdieping is toegankelijk, maar de interactieve paraplu’s hangen te hoog.
49
h
MUSIC MAESTRO Brusselaars komen meestal naar het MUZIEKINSTRUMENTENMUSEUM om een cappuccino te drinken op de bovenste verdieping, met een fabuleus zicht op Brussel. Het museum zelf vergeten ze nogal eens te bezoeken. Nochtans is dat ook niet mis: in dit Art Nouveaugebouw zit de grootste collectie instrumenten ter wereld, inclusief de voorontwerpen van Adolphe Sax. Jawel, de uitvinder van de saxofoon was een Belg. Je hoort alles spelen door een koptelefoon, spijtig genoeg mag je zelf nergens op tokkelen of blazen. > din tot vri 09:30 tot 17:00 / zat en zon 10:00 tot 17:00 / € 1,50 met rolstoel en begeleider gratis — www.mim.be
50
chauffeurs vonden dat mijn stoel teveel plaats innam. Dat heeft anderhalf uur geduurd en zelfs de politie heeft er zich uiteindelijk mee moeten moeien. De stad wordt me soms wat druk en dan neem ik de trein richting kust of naar het begijnhof van Leuven. Daar geniet ik van de rust met mijn hond Yeuze. Ik heb hem nog maar sinds vier maand, maar het is een ongelooflijke
Museum in een zeer steile straat, h dus kom best niet alleen. Hoofdingang toegankelijk, binnen alles toegankelijk, ook het toilet. Cafetaria boven is toegankelijk, maar er is weinig manoeuvreerruimte. Terras niet toegankelijk (drie trappen).
PAS UNE PIPE We kennen allemaal het schilderij van de pijp die geen pijp is, maar niet iedereen weet dat onze grote surrealist Magritte eerst vooral met reclametekeningen aan de bak kwam. Het licht in het MAGRITTE MUSEUM is gedimd, maar dat is om de originele schilderijen en tekeningen te beschermen. Een must-see in Brussel, en als je dieper in de tijd terug wil, kan je om de hoek ook naar de KONINKLIJKE MUSEA VOOR SCHONE KUNSTEN voor de Bruegels en de Rubensen (afdeling moderne kunst gesloten in 2011). > din tot zon / 10:00 tot 17:00 / woe tot 20:00 / gratis met rolstoel + begeleider — w w w.musee -magr it te -museum.be — www.fine-arts-museum.be MAGRITTE: Hoofdingang toegankelijk, je mag gewoon binnen zonder ticket (Koningsplein 2). Binnen alles toegankelijk met lift. Toilet toegankelijk. KMSK: Hoofdingang niet toegankelijk, ingang voor rolstoelen 20m verder aan de rechterkant. Binnen alles toegankelijk met lift. Toilet toegankelijk.
51
h h
CINEMA UGC TOISON D’OR Afdeling van de UGC-keten. Zaal 5, 6, 11 en 14 zijn toegankelijk, maar je kan niet tevoren weten welke film er speelt.
52
h
hulp en vriend geworden. Samen met een paar jonge rolstoelers en slechtzienden zit ik ook in “Tous à bord”, een groep vrienden met een simpele filosofie: wie een handicap heeft kan er net zo goed een sterkte van maken. Pas op, zo serieus is het allemaal niet, meestal zitten we gewoon uren te kletsen. 17
6
CINEMA VENDÔME Cinema voor alternatieve films, met een mooie ouderwetse ingang zoals er vroeger nog veel meer waren in Brussel. > www.cinema-vendome.be Kleine trede aan de ingang, normaal geen probleem. Enkel de grote zaal 1 is toegankelijk, bel naar 02 / 502 37 00 om te weten welke film daar speelt. Toilet niet toegankelijk.
53
h
STRAKKE KOFFIE De Zweed Ulric woont graag in Brussel, maar onze koffies vindt hij echt niet te doen. Dus is hij maar zelf met de BLOMQVIST begonnen, voor koffie zoals het hoort. Doe zelf maar de test. Het interieur is strak en huiselijk – het blijft natuurlijk een Zweed, hee. > don tot zon 11:00 tot 19:00 Ingang gelijkvloers. Toilet gelijkvloers maar niet aangepast.
54
h
LE SOLEIL D’AFRIQUE Hoe leg je aan een Belg uit wat Afrikaanse keuken is? Wel, vervang frieten door zoete patatten, koe door geit, pasta door rijst, stoemp door maniokpasta, spruiten door bakbananen en bakboter door palmolie. Voilà! De beste straat om het te gaan proberen is de Langlevenstraat, en je zal niet veel meer dan € 10 kwijt zijn. Het is niet voor niets dat deze wijk Matongé genoemd is naar het commerciële district van Kinshasa. Maar laat je niets wijs maken: dit is geen zuiver Afrikaanse wijk. Brussel blijft Brussel, dus hier in de SOLEIL D’AFRIQUE eet je gewoon Senegalese mafé-met-rijst bij Franstalige Brusselse Turken. Mafé? Dat is kip met pindasaus voor € 5,50 en de rijst is à volonté. > elke dag open, met eten tot middernacht als het mooi weer is Drempel aan ingang, kan moeilijk zijn voor elektrische rolstoelen. Maar het terras is ook in de winter verwarmd, en dan zit je eigenlijk nog meer in de sfeer.
55
h
DE BETERE BURGER Op de reclame van McDonald’s zien de hamburgers er altijd reuze uit, maar in het echt zijn het toch maar platte vijgen. Niet zo in LE COMPTOIR: daar krijg je echt waar voor je geld met een serieuze hamburger voor € 9. Ook de pitta’s zijn duurder dan normaal (€ 6), maar zo een Badaboum met kalkoen of Youplaboum met falafel is toch iets anders dan anders. > elke dag van ‘s middags tot middernacht Ingang toegankelijk. Binnen een beetje smal. Toilet niet toegankelijk.
56
h
AFRIKAANSE AMBIANCE 57 Jeroen was een Vlaamse parlementair, maar plots kreeg hij zin in iets anders en is hij van België naar Congo gefietst. Faut le faire. Daarna begon hij hier in Matongé met KUUMBA, samen met vrijwilligers uit de buurt. Officieel klinkt het een beetje saai als een “plaats voor ontmoeting, cultuur en informatie,” maar eigenlijk is het gewoon Afrikaanse ambiance met betaalbare Saka Saka, bier in grote flessen, films, optredens en warme afterparties. > woe tot zat van 13:00 tot het sluit — www.kuumba.be Ingang toegankelijk, binnen gelijkvloers. Toilet niet toegankelijk.
h
ART NOUVEAU Het waren toen gouden tijden voor de ijzersmeden, glasblazers en geveldecorateurs, rond het einde van de 19de eeuw. Samen met Praag en Wenen is Brussel een topstad voor Art Nouveau, maar omdat er heel veel gesloopt is in de jaren ‘60, moet je de mooiste voorbeelden nu vooral buiten het centrum gaan zoeken. Hier bijvoorbeeld, het huis van de schilder CIAMBERLANI door architect Hankar, uit 1897. Het optrekje van de architect zelf staat iets verder in de straat op nr 71. Andere pareltjes in de buurt zijn het Hôtel Solvay (Louizalaan 224), het Hôtel Tassel
58
SALVATORE (24) SPORTIEVELING
Zelfs als kind was ik al gebeten door paardrijden. Het is een kunst waar ik mij op toeleg ik met liefde en passie, je mag gerust zeggen het doel van mijn leven. Ik heb ook een fiets met drie wielen, om een frisse neus op te halen in de parken en bossen rond Brussel. In alles wat ik doe steek ik zoveel mogelijk energie. Ook
(Jansonstraat 6), het Hortamuseum (Amerikaansestraat 25) en nog veel meer onder de vijvers van Elsene. Gebouw is niet open voor bezoek.
FLAGEY: toegankelijke ingang via h ticketshop. Het personeel neemt je mee naar de verschillende zalen met een
WIJN EN GOODIES (maa tot zat) Een hot dog met zuurkool verwacht je niet direct op het menu van een wijnbar, maar in het sympathieke PETIT CANON is het geen probleem. De fondant au chocolat is ook iets te lekker om goed te zijn. Regelmatig gratis optredens op woensdag en vrijdag. Klein verhoogje aan ingang, zou voor alle rolstoelen moeten lukken. Toilet niet toegankelijk.
h
h 59
h
FILM & AKOESTIEK De werken aan het Flageyplein hebben tien jaar aangesleept, met oneindige discussies over bomen, parkings en fonteinen, maar nu ligt hier toch eindelijk een ruim en toegankelijk plein. De meningen over het standbeeld van Pessoa zijn verdeeld, maar de vele Portugese buurtbewoners kunnen het eerbetoon aan hun nationale dichter wel appreciëren. De okergele ‘boot’ van het Flageygebouw domineert het plein. Het is een meesterwerk van Art Déco uit de jaren 1930, ontworpen als het hoofdkwartier van het Nationaal Instituut voor de Radio-Omroep, zowat de Belgische BBC. Zo een nationale zender hebben we nu niet meer, maar nu zitten hier wel nog het Nederlandstalige FMBrussel en TVBrussel. De oude radiostudio’s van FLAGEY zijn nog altijd gegeerde plekken voor jazz en klassiek, omdat de akoestiek er gewoon perfect is. Ook het Anima festival voor animatiefilms en andere filmspecials staan vast op het programma. Het publiek dat naar het bijhorende BELGA-café gaat is jonger en hipper. Je herkent ze aan hun trendy brilmonturen, sneakers en MacBook laptops. > Alle voorstellingen aan halve prijs met de rolstoel – www.flagey.be
60
op café geef ik mij volledig. In Le Corbeau (Sint-Michielsstraat 18) beginnen ze altijd op tafel te dansen na middernacht, en met de hulp van een paar vrienden ben ik daar ook eens gaan meedoen. Maar bon, het is niet allemaal dolle pret in Brussel: de simpelste dingen kunnen soms niet. Ik zie bijvoorbeeld graag de kleren van de Zara, maar die winkel in de Nieuwstraat is niet
lift. Alles toegankelijk, maar informeer op 02 / 641 10 20 waar je zal zitten. Toilet toegankelijk. BELGA: het café heeft een hoge drempel, je geraakt er enkel in met manuele rolstoel (met hulp). Enkel het grote terras is toegankelijk.
HET MUSEUM VAN ELSENE Het museum van Elsene is een underdog waar zelfs de meeste Brusselaars nog nooit geweest zijn. De collectie is nochtans de moeite, ze hebben bijvoorbeeld de volledige verzameling van originele affiches van Toulouse-Lautrec. De tijdelijke expo’s gaan breed, van abstracte doeken tot graffiti in Brussel. Het museum is lekker compact: op anderhalf uur ben je rond, en dat is wat anders dan de meeste kleppers in het centrum. > din tot zon 09:30 - 17:00 / € 5 voor studenten / € 7 – www.museedixelles.be / www.museumvanelsene.be Hoofdingang toegankelijk. Binnen alles toegankelijk, met lift. Toegankelijk toilet op -1.
61
h
toegankelijk. Of nog eentje: een portier liet me niet binnen in een club, terwijl ik zelfs al entree en vestiaire betaald had. Ik ga veel op en af naar Parijs en ik heb toch de indruk dat je daar minder van zulke toestanden tegenkomt.
19
7
20
VLINDERS, BEREN, DINO’S Oudere Brusselaars zijn hier nog geweest als kind, maar zijn blij verrast als ze vandaag het MUSEUM VOOR NATUURWETENSCHAPPEN zien. De collectie van beestjes – van vlinder tot mammoet – is nu veel interactiever, en ook onderwerpen zoals de klimaatsverandering zijn up-todate geworden. Ook de toegankelijkheid van het museum is hemel en aarde verschil met vroeger. De topper is niet veranderd: de fameuze en unieke skeletten van de Belgische iguanodons uit de steenkoolmijn van Bernissart. Ze blijven indrukwekkend, die beesten. > din tot vri van 09:30 tot 17:00 / zat en zon van 10:00 tot 18:00 / gratis met rolstoel, ook voor begeleider — www.natuurwetenschappen.be Hoofdingang toegankelijk. Binnen zijn er veel niveauverschillen, maar de hellingen zijn duidelijk gemarkeerd en alle liften zijn toegankelijk. Het ruimste toegankelijk toilet is op de eerste verdieping (bij de dinosauruszaal).
62
h
EUROPEES PARLEMENT Brussel mag dan wel de hoofdstad van Europa zijn, er valt eigenlijk niet veel van te bezoeken. Veel toeristen lopen dan ook een beetje verloren tussen de grote blokken van zodra ze uitstappen aan metro Maelbeek. Eén van de weinige opties, in afwachting van een echt museum van de Europese Unie, is een bezoek aan het Europees Parlement. Je krijgt –na een zorgvuldige scan zoals in de luchthaven – een koptelefoon, en wordt in groep rondgeleid. Als het meezit, is er een zitting in het halfrond en zie je de parlementairen aan het werk. > maa tot don om 09:45 en om 14:45 / vri enkel om 09:45 / gratis / toer duurt 30 minuten Perfect toegankelijk. Rondleiding lukt op hetzelfde tempo als de nietrolstoelers.
63
h
charmant parkje Het LEOPOLDPARK is een oase temidden van de kolossen van de Europese instellingen. Het kronkelt in alle richtingen, er ligt een grappig basketbalpleintje met zicht op het Europees Parlement en er staat wat verdwaalde klassieke architectuur zoals het Solvay-instituut. Op de vijver drijven waterhoenen en als je geluk hebt zie je ook de fluogroene Brusselse wilde parkieten voorbij flitsen. Het park was trouwens ooit de dierentuin van Brussel, zoals je nog ziet op de inscriptie aan de ingang. Maar tegen 1880 ging de luxueuze zoo (enkel voor de rijke bourgeoisie) finaal failliet, en alle dieren die niet verkocht geraakten, werden afgemaakt. Het skelet van de laatste olifant staat nog in het Museum van Natuurwetenschappen. De paden zijn steil en oneffen, dus kom begeleid.
64
h
FRITUUR ANTOINE 65 De meeste ambtenaren die voor Europa werken, kunnen zich wel wat permitteren, dus het is niet makkelijk om een goedkope lunch te scoren in deze wijk. Gelukkig is er nog FRITUUR ANTOINE. Het is niet voor niets dat er daar altijd wachtrijen staan. Al sinds 1948 zijn ze bezig. Elke Belg heeft natuurlijk zijn idee over de beste frituur van Brussel, maar wat ze ook mogen beweren: dit zijn gewoon de allerbeste. Buiten op het plein. In sommige cafés rondom mag je de frieten ook opeten, maar helaas zijn enkel de terrassen toegankelijk.
h
KUNST EN GESCHIEDENIS KONINKLIJKE MUSEA VOOR KUNST EN GESCHIEDENIS is een naam als een tempel, maar dit is dan ook het grootste museum van België. Verwacht je aan een stenen hoofd uit de Paaseilanden, Egyptische mummies, een plan van het oude Rome in mozaïek, 14 meter lange middeleeuwse wandtapijten en plezante kleinoden zoals het originele beeldje uit ‘Het gebroken oor’ van Kuifje. Neem er
66
SARAH (18) STUDENTE
Ik ben nogal een bezige bij. Naast mijn studies, fotografie, muziek, zwemmen, tennis en paardrijden, ga ik ook graag naar het toneel. Het ‘Théâtre National’ is goed toegankelijk (zie nr 23 ) en ook de ‘Vaudeville’ in de Koninginnegalerij is een aanrader. Maar het moet niet altijd zo intiem en gezellig zijn. Ik houd evengoed van de drukte in
gerust een halve dag voor, want je bent hier niet rap rond. > Din tot vri 9:30 tot 17:00 / zat en zon 10:00 - 17:00 / € 1,50 met rolstoel / gratis voor begeleider Hoofdingang niet toegankelijk. Gebruik de bel aan de zijkant, en dan komt er iemand helpen. Binnen alles toegankelijk, inclusief toilet op gelijkvloers (dichtbij de rotonde).
h
AUTOWORLD De eivormige BMW Isetta, de driewieler Messerschmidt Torpedo, de futuristische Citroën SM… Het museum AUTOWORLD is de hemel voor fans van retro wagens. Waarom waren auto’s vroeger toch allemaal zoveel eleganter dan nu? > Elke dag 10:00 tot 18:00 / € 4,70 met rolstoel / € 6 voor begeleider Hoofdingang is toegankelijk. Ook binnen alles ruim en toegankelijk, inclusief toiletten.
67
ART NOUVEAU TOPPERS Dit is de buurt van de mooie Squares: van Marie-Louise en Ambiorix tot aan de Leuvensesteenweg. In de 19de eeuw was dit nog een moerassig gebied, maar behalve dit charmante meertje, zijn alle kreken en grachten onder de stenen gestopt. Om er zeker van te zijn dat de nieuwe buurt mooi zou worden (en om ervoor te zorgen dat er enkel rijk volk zou komen wonen) verplichtte de stad dat elk huis een façade zou krijgen vol ornamenten zoals kleine torentjes. Hou je ogen open, want hier zie je enkele van de mooiste Art Nouveau huizen in Brussel, vooral aan de Palmerstonlaan en aan het Ambiorix Square.
69
h
LEGERMUSEUM Ok, we zijn allemaal pacifisten, maar toch zijn er een paar redenen om naar het KONINKLIJK MUSEUM VAN HET LEGER EN DE KRIJGSGESCHIEDENIS te gaan. Ten eerste: het is gratis. Ten tweede: de oude zalen met sabels en kostuums zien eruit als een museum van een museum, ouderwets maar mooi. Ten derde: de cafetaria zit in een reusachtige hal onder echte vliegtuigen. Perfect voor een foto. > Din tot zon 09:00 tot 12:00 en 13:00 tot 16:45 / gratis Hoofdingang niet toegankelijk. Je moet iemand sturen naar het personeel aan de balie, en zij roepen iemand om de ingang aan de zijkant van het gebouw te openen. Binnen is vooral het gelijkvloers toegankelijk tijdens 2011, wegens werken. Toegankelijk toilet op gelijkvloers. De lift naar het panorama (bovenop de triomfboog) is te krap voor rolstoelen.
68
h
‘Vorst Nationaal’, je staat er tussen 8.000 man onder één grote koepel van muziek en ambiance. Om er naartoe te gaan kan ik rekenen op mijn ouders, maar het is nog plezanter als ik alleen weg kan. Dan neem ik het openbaar vervoer of de aangepaste bus. Ik gebruik zowel een elektrische als een manuele rolstoel: de eerste voor grotere afstanden, de tweede voor kleine
dingen in de buurt. Ik hou er niet van om veel hulp te vragen, maar als het nodig is, zal ik mij niet inhouden. De mensen hier in Brussel zijn behulpzaam en duwen je bijvoorbeeld verder naar de juiste straat.
21
MEER INFO GEDETAILLEERDE INFO OVER BRUSSEL
Deze gids is een eerste kennismaking met Brussel, en we hebben altijd de belangrijkste info over toegankelijkheid samengevat. Als je meer gedetailleerde info wil, ook over de buurten buiten het centrum: > www.brusselvoorallen.be = drietalige site (FR / NL / EN) met gedetailleerd overzicht van bioscopen, parken, musea, sportzalen, theaters, restaurants en hotels
INFOPUNT TOEGANKELIJK REIZEN
Een dienst van Toerisme Vlaanderen die gespecialiseerd is in toegankelijk reizen, niet alleen voor een citytrip in Brussel, maar ook voor reizen naar andere bestemmingen. Je geraakt er makkelijk binnen en er is een gratis toegankelijk toilet. Ze weten waarover ze spreken, want ze hebben zelf ervaring met het reizen in een rolstoel. > Grasmarkt 61 (zie plan p 6) / maa tot vri 10:00 tot 16:00 — www.toegankelijkreizen.be > Het infopunt zit in hetzelfde bureau als de toeristische dienst Visit Flanders. Ook buiten de openingsuren van het Infopunt Toegankelijk Reizen kan je hier nog steeds terecht voor basis-info over toegankelijk Brussel. In de zomermaanden elke dag open tot 19:00. Alles toegankelijk.
h
OVERNACHTEN IN BRUSSEL
Op www.brusselvoorallen.be vind je gedetailleerde info over overnachten in de rubriek ‘praktisch’, inclusief informatie over sanitair. De best toegankelijke hotels zijn vaak heel duur, maar er zijn ook jeugdherbergen die inspanningen doen.
PARKEERPLAATSEN
Op www.brucity.be vind je alle parkeerplaatsen van het centrum, in een alfabetische lijst en aangeduid op een stadsplan. Klik op ‘handicap’ en ‘parkeerplaatsen’.
HOE KAN JE ZELF IETS DOEN?
Soms is er niet meer nodig dan een plank om een café of restaurant toegankelijk te maken, maar de uitbaters weten niet altijd hoe ze het moeten doen. Als je hen wil helpen, verwijs dan door naar deze adressen. Via deze sites vind je richtlijnen en ‘wenkenbladen’ over hoe je zelf je zaak toegankelijk kan maken (wie een beetje kan timmeren maakt gewoon zelf een plank), maar je kan er ook terecht voor professioneel advies. Franstalig > www.cawab.be/membres (koepel van verschillende organisaties) Nederlandstalig > www.entervzw.be /
[email protected]
FACEBOOK
Goeie ervaringen? Slechte ervaringen? Laat van je horen en geef tips aan de anderen! Zoek op Facebook onder “Brussel in een rolstoel” of word vriend van “Le 6e Sens” (een groep vrienden met en zonder handicap die samen naar optredens en musea gaan). Facebookpagina: http://tinyurl.com/4y8qolu
22
MET DE TREIN NAAR BRUSSEL Alle richtlijnen over reizen met de trein staan op www.nmbs.be (onder het menu ‘praktisch’ en ‘beperkte mobiliteit’). Het centrale nummer is 02 528 28 28. In principe moet je 24 uur van tevoren je reis boeken. Nochtans kan je vaak ook korter op de bal kan spelen en gewoon naar het station gaan. Veel hangt af van waar je vertrekt, van de drukte in het station, en of je met één of meerdere rolstoelers bent. Brussel heeft drie belangrijke stations: Zuid, Centraal en Noord. Brussel Centraal is de makkelijkste halte als vertrekpunt voor de meeste plekken in deze gids. Aangezien het NMBS-personeel zelf komt helpen om uit de trein te komen, vraag je best meteen aan de assistent welke uitgang je neemt, want de stations zijn soms een doolhof als je er voor het eerst komt. In elk station is er ook een toegankelijk toilet.
BRUSSEL-CENTRAAL
> Het beste station als je het centrum wil verkennen. > Heeft ook een toegankelijke metrohalte (zie p 13). > Je kan verschillende uitgangen nemen, maar met een manuele rolstoel neem je best niet de uitgang ‘Horta’ (zeer steile helling). Andere opties: de hoofdingang in de lokettenzaal en de uitgang ‘Magdalena’ (richting Grote Markt).
BRUSSEL-ZUID
> Een heel groot station waar ook de internationale treinen vertrekken. > Het beste station als je met wijk 4 wil starten (zie p 15). > Heeft ook een toegankelijke metrohalte (zie p 13). > Neem de uitgang ‘Fonsnylaan’ om naar het centrum te gaan.
BRUSSEL-NOORD
> Ligt een beetje verder van het centrum, maar is handig als je wil beginnen met de Nieuwstraat (zie p 11). > Heeft geen toegankelijke metro. > Neem de uitgang ‘Vooruitgangsstraat’ om naar het centrum te gaan. Jonge Brusselaars in een rolstoel hebben de selectie gemaakt van cafés, musea, restaurants en theaters die zij de moeite vonden voor iedereen die de stad leert kennen. Niemand heeft betaald om op het plan te staan. Als je betere tips hebt of correcties wil doorgeven, laat het dan meteen aan iedereen weten op Facebook (zoek op “rolstoelplan Brussel / Bruxelles en fauteuil”) of mail
[email protected]
DEZE GIDS BIJBESTELLEN (FR / NL) Je kan deze gids gratis downloaden en printen in het Nederlands en het Frans: www.rolstoelplanbrussel.be / www.bruxellesenfauteuil.be Voor extra gedrukte exemplaren mail je naar
[email protected] (Nederlandstalige editie) of
[email protected] (Franstalige editie) 23
BRUSSEL: STAD VAN KASSEIEN, PUTTEN IN HET TROTTOIR EN TOILETTEN IN DE KELDER. TJA, DIT IS ZEKER GEEN GEMAKKELIJKE STAD MET DE ROLSTOEL. MAAR WAAR KAN JE DAN WÉL NAARTOE ALS JE JONG BENT EN ZIN HEBT OM EINDELIJK DE HOOFDSTAD TE ONTDEKKEN?
HET ROLSTOELPLAN BEVAT EEN OVERZICHT VAN MUSEA, CINEMA’S, THEATERS, CAFES EN GOEDKOPE RESTAURANTS IN HET CENTRUM DIE TOEGANKELIJK OF REDELIJK TOEGANKELIJK ZIJN. DE TEKSTEN ZIJN GESCHREVEN DOOR JONGE BRUSSELAARS IN EEN ROLSTOEL, DIE ALLES ZELF TER PLAATSE ZIJN GAAN TESTEN.
BOVENDIEN ZIE JE OP EEN GEKLEURD STRATENPLAN staan WELKE TROTTOIRS JE BEST KAN VOLGEN: GROEN ALS JE ER ALLEEN OVER KAN, geel ALS JE HULP NODIG HEBT EN ROOD ALS HET GEWOON NIET TE DOEN IS. HET BLIJFT PUZZELEN, MAAR BRUSSEL IS EEN VEEL TE PLEZANTE STAD OM HET NIET TE PROBEREN.
Rolstoelplan Brussel is een samenwerking tussen USE-IT Brussels en VFG - Vereniging personen met een handicap vzw. USE-IT Brussels is een project van vzw de hondsjaren en ontvangt steun van de Vlaamse Gemeenschap. VFG is partner van de Vlaamse Gemeenschap en de Socialistische Mutualiteiten v.u. vzw de hondsjaren, Greepstraat 50, 1000 Brussel – april 2011 – D/2011/10869/3
