Rol van planning in bosbeheer

Studiekring KNBV 2007 - Planning

Rol van planning in bosbeheer

Jan den Ouden Leerstoelgroep bosecologie en bosbeheer Wageningen Universiteit

Hoeveel orde is nodig om effectief te kunnen plannen?


Normaal bos

Normaalbos

Kameraltaxe (Oostenrijk, 1788) Jaarlijkse kap = Lopende bijgroei + (Huidige voorraad – Normaalvoorraad) vereffeningsperiode

Referentie voor beheer Middel, geen doel


Regelkring in planning (naar de Klein en Jansen, NBT 64: 313-322 Doelstelling bijstelling NORM Beheer

evaluatie

monitoring

ingreep

Proces Groei / Afbraak

Doelstructuur

effect

Bosstructuur en samenstelling


Crisis is gelegenheid

Tweede Wereldoorlog: acuut houttekort door importbeperkingen 10 juli 1940:

Hout mag niet geveld worden zonder vergunning. Wie hout rooit moet hout planten (herplantplicht).

1 juli 1942:

Eigenaren van bos > 10 ha zijn verplicht een beheerplan te maken, met kap- en verjongingsplan voor 10 jaar.

29 mei 1943:

Besluit Staatstoezicht op de Bossen


Van de olie in de drup Olieprijzen in dollar perGB vat (ongecorrigeerd) Olieproductie

Hoeveel schaarste is er nodig om effectief te moeten plannen?


De eerste beheersregelingen Richtlijnen voor het samenstellen van een bedrijfsregeling voor het particuliere boschbezit. NBT 15: 441-479 (1942) Rapport Commissie Tutein Nolthenius, geïnstalleerd op 30 october 1941 “Een beheerder toch van een bedrijfsbosch, die dat bos zonder een bedrijfsplan moet beheeren, is het best te vergelijken met den kapitein van een schip, die zonder kompas en de noodige kaarten wordt uitgezonden.” Bedrijfskaart Kap- en verjongingsplan Controle op basis van normaalmodel vlakke leeftijdsklassenverdeling


Waarom eigenlijk een beheerplan? H. Hoogenhout 1970, NBT 44: 8-18 Om te zorgen dat het beheer hetzelfde blijft al wisselen de beheerders Om de beheerder concreet houvast te bieden

Het terrein wordt op wezenlijke punten losgekoppeld van persoonlijke opvattingen van de beheerder Het terreinbeheer ondergaat bij wisselingen van beheerder geen gevaarlijke wijzigingen.


Onderdelen van het beheerplan •

De inventarisatie

•

Kenschets van het gebied

•

Groeiplaatseigenschappen

•

Doelstellingen op de middellange en lange termijn

•

Beheermaatregelen, kap en verjongingsplan

?


Jhr. Mr. Dr. E.A. van Beresteyn



Vierhouterbos

Oppervlakteverdeling van de verschilllende bedrijfklassen in het Vierhouter Bos.


Situatie in het Vierhouterbos “In theorie staan wij onder een dictator, in de praktijk evenzoveele als er houtvesterijen zijn.” E.A. van Beresteyn, Nota aan van Steijn 1944

Vorderingen vanaf 1941: 8500 m3 dennen 1200 m3 beuken In oppervlakte (dennenkaalkapbedrijf): 68 ha op een totaal van 354 ha = 20% in 3 jaar




Beheersregeling M. Schrevel (1954) Voorbeeld van een bedrijfsregeling NBT 26: 197-215 “Het doel van een bedrijfsregeling is, uitgaande van de resultaten van een omvangrijke inventarisatie, een analyse van een bosobject te maken waarna de richtlijnen worden bepaald waarlangs dat bosobject zich behoort te ontwikkelen wat betreft de houtvoorraad en de verdeling van de leeftijden, om tot een normaal bos te geraken.”


Het groene boekje Becking, J.H. & P.G. de Vries (1959) Richtlijnen voor de bedrijfsregeling van bosbezit in Nederland. Samengesteld door de commissie bosbedrijfsregeling van de Nederlandse Bosbouwvereniging. Ingesteld op 7 januari 1954. Een bedrijfsregeling is nodig omdat de productieduur zeer lang is. Er is een zorgvuldige afweging nodig omdat fouten zeer lang nawerken.

De bedrijfsregeling omvat: > > > >

Inventarisatie Planning maatregelen voor eerstvolgende bedrijfsperiode Opbrengstregeling op basis van normale vlaktekap Een bedrijfsplan met daarin gewenste ontwikkelingen en vooruitzichten


Methode Smit (1970, SBB)


Methode Smit

NBT 42: 317-326

Een langetermijn uitwerking van het vlakte-etat Hoogtepunt van het positivisme


Een andere planrichting J. van den Bos (1971) Taak, werkwijze en organisatie van de afdeling Inrichting bij het Staatsbosbeheer. NBT 43: 2-7

Het groene boekje is “teveel gericht op de houtoogst”.

Staatsbosbeheer introduceert een nieuwe indeling van het beheerplan met : 1 2 3 4

Orientering, doelstelling en lange-termijn plan Middellange termijn planning (10 jaar) Inventarisatie Discussie


Subdoeltype 13.7






Teeltsysteem als schakel tussen doelstelling en beheer (1)

G. Baader. Forsteinrichtung als nachhaltige Betriebsfuhrung und Betriebsplanung. Besproken door prof. H.A.J.M Beekman. NBT 16: 324 ev. (1943) Centraal staat Duurzaamheid:

Dauer (voortduren), Stetigkeit (gedurigheid) Glechmasz (gelijkmatigheid)

“De plicht vast te houden aan het duurzaamheidsbeginsel en aan de voorstelling van het normaalbosch is volgens Baader voor den boschbouwer van gelijke beteekenis als de eed op het vaandel voor den soldaat.”


Teeltsysteem als schakel tussen doelstelling en beheer (2) Het houtteeltplan zorgt voor verwezenlijking van het beheer Houtteeltbeginselen welke behandeld kunnen worden moeten: -

Voortvloeien uit de groeiplaats Zakelijk en streng wetenschappelijk zijn Voor wijziging vatbaar zijn Niet bedoeld zijn als proefnemingen Beperkt blijven tot werkelijke grondbeginselen en niet uitgebouwd worden tot een min of meer volledige houtteeltleer.

Opbrengstregeling moet gebaseerd zijn op normen voor voorraad en bijgroei


75 jaar NBT, 2300 jaar Prediker

1: 9

Er is niets nieuws onder de zon

1: 18 Het vermeerderen van kennis is het vermeerderen van smart


Dank voor uw aandacht


Algemeen planningsschema (de Klein en Schoonderwoerd) Groeiplaats

Doelstellingen

Bosdoeltype

Huidige bosstructuur en samenstelling

Kenmerken die ontwikkeld of gehandhaafd moeten worden

Maatregelen

Structuur en ontwikkeling op lokatie

Rol van planning in bosbeheer

Recommend Documents