Risico reductie 14 november 2012 Franske Keuter IGZ
2
Risico’s…….zijn HOT!!voor alle inspecties! Toezichtsvisie IGZ Risico’s algemeen Het verleden: de successen en de zorgen De toekomst ?
3
TOEZICHTSVISIE…. Accentverschuiving
4
Visie…..2008-2011 Als IGZ zien wij een hoger liggend doel wat volgens ons gedeeld wordt door iedereen die actief is in de gezondheidszorg in Nederland:
iedere burger, patient en client met gerechtvaardigd vertrouwen gebruik kan maken van zorg en medische producten van goede kwaliteit: om gezond te blijven, om te genezen, of om een leefbare kwaliteit van leven te hebben
5
IGZ 2012-2015 Optreden IGZ: IGZ MJB VWS Toezichtvisie IGZ; Wetten en bestuurlijke kaders. Oordeel: Wettelijke regels Normen en opvattingen over praktijkvoering Invloed: Media,publiek( de burger), politieke verwachtingen Onderzoeksrapporten IGZ, Ombudsman Maatschappelijke focus op risico…..
6
Visie en missie 2012-2015 Als IGZ hebben we met betrekking tot onze taak een specifieke visie en missie. Wij geloven namelijk (visie) dat: “Hoe beter de naleving van wetten, regels, (beroeps-)normen, richtlijnen en standaarden, des te minder gezondheidsschade. Daardoor kunnen burgers een meer gerechtvaardigd vertrouwen hebben in de gezondheidszorg en verbetert uiteindelijk de volksgezondheid in het algemeen.“ Vanuit deze visie heeft de IGZ het op zich genomen (missie) om: “Zich te focussen op risicoreductie door naleving te bevorderen”.
7
Kwaliteit????
TAAK VAN HET VELD ZELF…….
8
NALEVING Inspectie theorie: MJB 2012-2015 Betere naleving van wetgeving, beroepsnormen en richtlijnen leiden tot minder risico’s op gezondheidsschade en terecht vertrouwen van burgers in de zorg Uitgaande van de intrinsieke motivatie van zorgaanbieders om veilige en kwalitatief goede zorg te verlenen. Robben ea: overheidstoezicht door de IGZ
9
Toezichtparadox/dilemma Efficiënter en effectiever toezicht: risico gestuurd en systeem toezicht:toezicht meer aansluiten op zelfcontrolerend vermogen van de instellingen: gebruikmakend van de kwaliteitssystemen Meer en zwaarder toezicht….. Vooral na grote incidenten: waar was de inspectie? Inspectie te laat, te vroeg, te veel , te weinig…. (VUMc, neuroloog Twente, baby Jelmer, Odfjell, Chemiepak,salmonella vis)
10
Pilot Systeem toezicht Toezien op compliancemanagement en risicobeheersing vooral op gebied van veiligheid en kwaliteit. 2 ziekenhuizen 2 care instellingen 2 GGZ instellingen
11
Ziekenhuis compliance Ziekenhuis compliance en risicomanagement richt zich op het bundelen en coördineren van het management van bedrijfsrisico’s binnen ziekenhuizen met bijzondere aandacht voor het bevorderen en handhaven van de naleving van zowel de externe wet- en regelgeving als de interne reglementen, richtlijnen, procedures en instructies. DOEL “in control”brengen van de RvB Mn naleving van externe wet en regelgeving en interne reglementen, richtlijnen, protocollen procedures en instructies, om onacceptabele risico’s van de risico gebieden zo goed mgl te beheersen en optimale patiënt veiligheid te borgen.
12
Toezicht op output
black box
13
naleving
systeemtoezicht
Black box
14
naleving
www.nextstepmanagement.nl
Bedrijf Bewezen compliance management Bedrijf Compliance management systeem Bedrijf Kwaliteitszorg
Bedrijf Niet willen/niet kunnen
15
Systeemgericht toezicht Niveau 4
Systeemgericht toezicht Niveau 3
Klassiek toezicht Niveau 2
Klassiek toezicht Niveau 1
We waren er wel!!
Risico’s zorginstellingen algemeen KPMG/Plexus Onderzoek 100 grootste zorginstellingen Cure, Care, GGZ…. Jaarverslagen : verantwoording en beheersing Bestuur en toezicht lopen grote risico’s Integraal risico management nog niet volwassen.
17
Risico’s zorginstellingen De meest belangrijke risico’s die bij ziekenhuizen kunnen worden onderscheiden zijn: – Patiëntenrisico’s (in het bijzonder de patiëntveiligheid); – Reputatieschade; – Milieurisico’s; – Bedrijfsveiligheid (en dan vooral brandveiligheid); – Terrorisme risico;( lastig beveiligbaar gebouw, lab materialen etc) – Aansprakelijkheidsrisico’s.
18
KPMG Risicomanagement is een sterk opkomend thema is in de zorgsector. In de eerste plaats omdat patiënten steeds meer op de voorgrond komen te staan en veiligheid en kwaliteit van zorg in toenemende mate moeten zijn geborgd. Zorgverzekeraars Financiers Auditors Schadeverzekeraars Inspectie
19
RISICOMANAGEMENT
20
Risico : kennis en beheersing : KPMG 2011 De Zorgbrede Governance code verlangt van zorginstellingen dat zij zich verantwoorden over risico’s en risicomanagement.
Het inzicht in de risico’s,en het beheersen ervan, is nog niet het resultaat van gestructureerde risicomanagement processen, maar van toevallig doorgemaakte risicovolle gebeurtenissen.
21
22
KPMG Risicomanagement • 83% benoemt naast financiële ook andere risico’s • 70% identificeert en rapporteert strategische of procesrisico’s • 42% relateert de risico’s aan de organisatiestrategie • 12% geeft prioriteit aan in het overzicht van risico’s • 4% kwantificeert de prioritaire
23
KPMG
“De zorgprofessional zelf lijkt geen grote rol te vervullen, anders dan het opvolgen van richtlijnen voor het beheersen van risico’s…..”
24
Risico’s:thema’s genoemd door WV-en -Medicatie -ketens en samenwerking en continuiteit -multidisc samenwerking en overdrachten -transitie van zorg -invoeren nieuwe technieken, technologie en processen -bekwaamheid en bevoegdheid: kind /volwassene,aandoening/ meerder specialismen,wbmv voorzieningen… -tijdigheid en timing:acuteopvang en spoedok, diensten en werkdruk -gebrekkige aansluiting structuren: behandelcentra en zorgverleners die “nergens”onder vallen… -gemiste diagnoses -hoog risico patiënten Postop zorg infecties
25
Risico’s: patiënten groepen IC en kinder IC Hartrevalidatie Oncologische zorg Epilepsie Meningitis CVA Heupen Astma en andere minder ernstige chron condities bij kinderen Aangeboren afwijkingen Long ca Wervelkolom chirurgie endolphtalmitis
26
27
Risico reductie, risico management …niks nieuws toch??
Nog even een paar SUCCESSEN (en de zorgen) uit de afgelopen tijd
28
29
Risico: schade Resultaat : VMS: ieder ziekenhuis kent de risico’s voor de patiënt en beheerst deze….. NTA 8009:2007 Nog geen pro activiteit van de ziekenhuizen: nog weinig risico denken, meestal reactief.
30
31
Risico: verantwoordelijkheden/governance Resultaat: SGZ 2009 de vrijblijvendheid voorbij Toetsingskader: sturen op kwaliteit en veiligheid KNMG: kwaliteitskader 2012
32
33
Risico: ICT Resultaat: NEN7510 Begin 2012 : op een na: alle ziekenhuizen voldoen aan de min normen
34
35
Risico: geboortezorg: rapport 2008… Resultaat: Stuurgroepnormen Onderzoek naar implementatie
36
37
Risico: sedatie buiten de OK Resultaat: Richtlijn Toetsingskader
38
39
Risico: organisatie zorg aangeboren hartafwijkingen Resultaat: Versterking landelijke samenwerking en transparantie uitkomsten zorg
40
41
Risico: deskundig en bekwaam… Resultaat: Conc van zorg: volume beleid hoog complexe zorg Oncologie: volume beleid laagcomplexe zorg
42
43
Risico: particuliere klinieken Resultaat: Indicatoren Professionalisering van de klinieken Norm ontwikkeling Risico: Cosmetische chirurgie…..
44
45
Risico: operatieve proces Resultaat; TOP: bewustwording, richtlijnen, checklists Richtlijn luchtbehandeling Cultuuromslag!!
46
47
Risico: Spoedeisende keten …..etc Resultaat; Toegenomen maatschappelijke discussie Conc van zorg Vanuit een stevige basis: minimum normen…….. Blijft aandachtsgebied
48
SEH spitsuur
49
Risico: medicatie overdracht Resultaat: www.medicatieoverdracht.nl Best practices Aantal medicatiefouten ………IMPLEMENTATIE EN NALEVING
50
Risico: organisatie IC zorg Resultaat: IC richtlijn, EB, voor veiliger zorg, maar ook aandacht voor de praktische uitvoerbaarheid
51
52
Risico: introductie nieuwe technieken Resultaat: Rapport MIC Richtlijn MIC Concentratie zorgstromen Aandacht medische technologie Maar veel calamiteiten en meldingen!!
53
54
Risico reductie…..
In het verleden behaalde resultaten zijn geen garantie…….
55
Toekomst Risico reductie door: Confrontatie met verontrustende data Uitkomsten registreren(audit voorbeelden) Naleving bevorderen Meer standaardiseren Uw eigen initiatieven implementeren!! Best practices met evidence implementeren ( cincinnatti childrens, Michigan) Etc etc
Frapper toujours door de IGZ, en soms hard als het nodig is…
56