Rijksvastgoedplan Utrecht. In opdracht van Interdepartementale Commissie Rijksvastgoed

Rijksvastgoedplan

Utrecht

In opdracht van Interdepartementale Commissie Rijksvastgoed

Rijksvastgoedplan provincie Utrecht

Colofon Dit is een uitgave van het Rijksvastgoedbedrijf Programma rijksvastgoedportefeuillestrategie (RVPS) in opdracht van de Interdepartementale Commissie Rijksvastgoed Mei 2016, versie 1.1

Cartografie Peter Louwerse Vormgeving en opmaak Michel van Wassem Illustratie voorpagina Jacques Descloitres, MODIS Land Science Team, 6 mei 2000 Rijkvastgoedbedrijf (RVB) Postbus 16700 2500 BS Den Haag Telefoon: 088 115 80 07 Website: https://www.vastgoedvanhetrijk.nl E-mail: [email protected]

2 | Rijksvastgoedplan Utrecht

Inhoudsopgave 1

Inleiding

5

2

Grondgebruik en de rijksvastgoedportefeuille

7

3

Door Rijk en regio gedeelde beleidsdoelen

11

4 Beleid-vastgoedcombinaties Bijlage 1

Begripsomschrijving bij de legenda-eenheden

13 19

Bijlage 2 Kaarten

20

Bijlage 3 Contactpersonen

26

Rijksvastgoedplan Utrecht | 3


1. Inleiding De Rijksvastgoedportefeuillestrategie (RVPS) uit 2014 beschrijft de doelen waarvoor het Rijk vastgoed inzet: huisvesting, infrastructuur, defensie, water en natuur, maar ook ruimte, wonen, cultuur, milieu en economie. Combinaties van beleidsdoelen en rijksvastgoed worden concreet op het niveau van de provincie en de gemeentes. Daarom krijgt de RVPS per provincie een nadere uitwerking. Deze provinciale uitwerkingen laten zien of en hoe (rijks)vastgoed ingezet kan worden om door Rijk en regio gedeelde beleidsdoelen te realiseren. Meerwaarde voor beleid en vastgoed ontstaat als het vastgoed op specifieke locaties kan bijdragen aan de gewenste functie of het gewenste maatschappelijke doel. De uitdaging is om slimme beleid-vastgoedcombinaties te benoemen, die bijdragen aan de realisatie van beleid en aan een optimale benutting van het rijksvastgoed. De betrokken overheden kunnen vervolgens afspraken maken om beleid-vastgoedcombinaties in praktijk te brengen. De bijgaande schets (fig. 1.1) geeft een illustratie van beleidsdoelen waar inzet van rijksvastgoed mogelijk is. Kaders Deze uitwerking van de Rijksvastgoedportefeuillestrategie per provincie sluit goed aan bij de koers van het kabinet om het beleid in het domein van de ruimtelijke ordening en het natuurbeheer te delegeren aan provincies en gemeenten. Beleidskeuzes van deze overheden hebben daardoor een steeds belangrijker invloed op de handelingsruimte voor het rijksvastgoed. Voor transformatie van gebouwen bijvoorbeeld is de medewerking van gemeenten vereist, terwijl voor initiatieven voor het plaatsen van windmolens en voor natuurontwikkeling de medewerking van de provincie nodig is. Het betekent dat het Rijk zich met zijn vastgoedhandelen steeds meer zal oriënteren op het beleid van de andere overheden. Dit is bevestigd in het Bestuurlijk Overleg MIRT van het najaar 2013, waar provinciale bestuurders met het Rijk hebben afgesproken om het thema vastgoed op de agenda te zetten. Door in te zoomen op de casuïstiek en daarin keuzes te maken, ontstaat een bruikbaar beleidskader voor de vastgoedhoudende rijksdiensten.

Proces Deze selectie van beleid-vastgoedcombinaties berust op een analyse van de MIRT-Gebiedsagenda voor Utrecht, een ronde tafelbijeenkomst en op interviews met vertegenwoordigers van de ministeries van IenM, BZK, Defensie en van de diensten met rijksvastgoed; zie daarvoor bijlage 3: Contactpersonen. Voorts is gesproken met de provincie Utrecht. In de meeste gevallen lijkt een beleidsuitspraak van een departement en van de provincie Utrecht noodzakelijk om nadere uitwerking aan de genoemde bvc’s te kunnen geven. Bovendien moet deze nadere uitwerking binnen de bestaande organisaties (zoals de vastgoedhoudende diensten) op draagvlak kunnen rekenen. Zie www.vastgoedvanhetrijk.nl voor meer informatie.

Figuur: Beleidsdoelen die met inzet van rijksvastgoed gerealiseerd kunnen worden.

Combinaties Als eerste stap in dit proces heeft het Rijksvastgoedbedrijf in opdracht van de Interdepartementale Commissie Rijksvastgoed (ICRV) onderzocht hoe het rijksvastgoed en de beleidsdoelen van Rijk en regio zich in concrete situaties tot elkaar verhouden in de provincie Utrecht. Dit levert een overzicht op van beleid- vastgoedcombinaties. Deze zijn met behulp van iconen op de kaart van Utrecht aangegeven: zie paragraaf 4. In een aansluitend overzicht worden de betreffende beleid-vastgoedcombinaties nader toegelicht. Voor Utrecht zijn er 15 geïnventariseerd. Tien daarvan hebben betrekking op een specifieke locatie of streek in de provincie Utrecht, waarbij in een aantal gevallen de exacte locaties nog nader moeten worden bepaald. Er zijn ook vijf thematisce onderwerpen die niet op de kaart zijn weergegeven.

Disclaimer: aan de inhoud van deze rapportage kunnen geen rechten worden ontleend. (Mei 2016, versie 1.1)



2. Grondgebruik en de rijksvastgoedportefeuille 2.1 Algemeen beeld Het Rijk heeft in de provincie Utrecht 17.495 ha grond in bezit. Dat is bijna 13% van het totale grondoppervlak in de provincie. Het grootste aandeel hiervan wordt door Staatsbosbeheer beheerd als natuurgebied. Daarna komt Rijkswaterstaat met een kwart van het rijksareaal. Het betreft gronden voor infrastructuur van de snelwegen A12, A1, A27 en A28 voor al de kunstwerken waar deze elkaar kruisen.

functies. A fslanking van de rijksoverheid en het terugdringen van de hoeveelheid kantoorruimte per werknemer leiden tot de komende jaren tot veel mutaties in de voorraad gebouwen en complexen. De provincie Utrecht blijft desalniettemin met een aandeel van 5% in de totale werkgelegenheid in Utrecht (2013) een aantrekkelijke vestigingsplaats voor rijksdiensten. Dit aandeel loopt wel iets terug naar 4,4% in 2020, maar blijft relatief hoog.

vloeroppervlak in gebruik. Een aantal panden wordt niet in het masterplan betrokken. Dat is omdat ze tot de voorraad klantspecifieke kantoren worden gerekend (rechtbanken Justitie), dan wel omdat besluitvorming over een expliciet deel separaat heeft plaatsgevonden (verplaatsing van RIVM uit Bilthoven naar UtrechtUniversiteitsterrein). In een enkel geval zijn panden, ondanks het specifieke karakter ervan, vanwege huidige leegstand en generieke bruikbaarheid ervan toch in het overzicht opgenomen.

Tabel 2.2 Werkgelegenheidsontwikkeling Rijksoverheid provincie Utrecht Tabel 2.1

Vastgoedportefeuille Rijksoverheid (Bron: VPS 2014)

Utrecht

Aantal objecten ( administratief)

Werkgelegenheidsontwikkeling in fte (*1000) Oppervlak (ha)

Provincie

71

116

2

2

91

1.092

EZ, DLG

830

2.149

FIN, RVB – voormalig directie Rijksvastgoed

179

1.303

1.896

4.409

SBB

1.555

7.229

ProRail

1.268

693

BZK / RVB – voormalig RGD COA Defensie / RVB – voormalig DVD

RWS

Politie

30

9

Meerdere eigenaren

171

491

6.093

17.495

Totaal

De rijksvastgoedportefeuille (tabel 2.1) bestaat in hoofdzaak uit kantoren, speciale gebouwen en objecten, gronden en wateren ten behoeve van de uitvoering van rijkstaken en van het rijks beleid. De omvang en samenstelling van de huisvestingsportefeuille (kantoren, kazernes, gerechtsgebouwen, gevangenissen, politie bureaus, ed.) wordt sterk beïnvloed door het streven naar een compacte rijksdienst en een ruimtelijke concentratie van rijks

Utrecht

Totaal 567

Bij Rijk 28,1

%2013 5,0%

Mutaties -3,1

%totaal 0,5%

%Rijk 2020 4,4%

(Bron: brief aan TK 2013)

2.2 Rijksvastgoedbedrijf Het RVB heeft een grote vastgoedportefeuille die invulling geeft aan de huisvestingsbehoefte van het Rijk. Deze portefeuille is grofweg te splitsen in een kantorenportefeuille en een portefeuille met meer gebruikersspecifieke huisvestingsobjecten. Voor de kantorenportefeuille bestaat een masterplan voor de provincie Utrecht waarin ontwikkelingen worden beschreven. Voor de gebruikersspecifieke portefeuille (‘de specials’) ligt de regie en daarmee de kennis over ontwikkelingen veel directer bij de ruimtevragende departementen. De belangrijkste zorg van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) is dat de belangen die samenhangen met het goed functioneren van dat vastgoed behartigd moeten worden. Tegelijkertijd zijn er ook financiële doelstellingen en is er oog voor de ontwikkeling van de vastgoedwaarde van de objecten. Het is vanuit deze belangen geredeneerd dat een goede relatie van het RVB met de ruimtelijke maar ook bestuurlijke omgeving van zijn vastgoed van groot belang is. Kantorenportefeuille Voor de kantorenportefeuille is er een masterplan kantoren. In de provincie Utrecht heeft het Rijk bijna 480.000 m2 bruto kantoor-

In de provincie was in 2012, uitgaand van het masterplan, afgerond 355.000 m2 bvo kantoorvloeroppervlak in gebruik. Vooral door een intensiever gebruik van kantoorruimte neemt dit volume af tot ruim 295.500 m2 bvo in 2021. De verdeling van deze huisvesting over gehuurde en eigendomsobjecten is in 2012 nog 36% eigendom en rest huur. In 2021 wordt een verhouding van 59% eigendom en 41% huur verwacht. Dit heeft ermee te maken dat voor de inkrimping van de voorraad in Utrecht vooral huurobjecten worden afgestoten. Bovendien wordt in Utrecht de herontwikkelde Knoopkazerne aan de eigendomsvoorraad toegevoegd. De vraag naar kantoorruimte richt zich in de provincie met name op de stad Utrecht. Deze stad, gelegen op het kruispunt van snelwegen en het nationale OV-netwerk, blijft populair en gewild als centrale vestigingsplaats voor rijksdiensten en facilitaire diensten (vergaderaccommodaties, opleidingsfaciliteiten, etc.). De vestigingsstrategie binnen deze stad is erop gericht de objecten vooral zoveel mogelijk te clusteren en voor zover mogelijk en zinvol te concentreren aan beide zijde van het centraal station van Utrecht. Daarnaast zijn er twee relatief grote concentraties van huisvesting gelegen aan de (binnen)ring om Utrecht, waarbij het pand van Rijkswaterstaat is gevestigd nabij een groot transferium en het kantorencomplex De Kromhoutkazerne in de nabije toekomst zal worden aangesloten op het tramnetwerk. Een derde kleinere perifeer gelegen kantorenlocatie betreft het KNMI-complex in De Bilt.


Gerelateerd aan het lokaal en provinciaal beleid zijn een aantal vastgoedportefeuillebelangen te agenderen: 1. Instandhouding en verder ontwikkelen van ruimtelijke en functionele kwaliteit van de 2 clusters van kantoorhuisvesting in het stationsgebied van de stad Utrecht. Beide clusters maken deel uit van Nieuwe Sleutelproject Utrecht dat momenteel in uit voering is. 2. In het licht van bovenstaande is er ook nog een vraag of de kantorenclusters nog verder geoptimaliseerd kunnen worden. Daarbij kan gedacht worden aan een betere benutting van de huidige voorraad, door bijvoorbeeld een nieuwe mix van functies binnen de kantorenclusters te zoeken die tevens bijdragen tot een grotere kwaliteit van de gebieden zelf (bijvoorbeeld beter benutten of anders organiseren van centrale vergaderfaciliteiten en restauratieve voorzieningen, zodat meer ruimte beschikbaar komt voor werkplekken binnen de objecten in portefeuille). Een en ander natuurlijk afhankelijk van trends en innovaties in kantoorgebruik en de daaraan gerelateerde facilitaire dienstverlening. Dit vraagt om een gebiedsgerichte aanpak waarbij ook de samenwerking met andere partners gezocht zal moeten worden, zoals overige kantoorgebruikers en eigenaren, het lokaal ondernemerschap en natuurlijk de gemeente, omdat het ook de inrichting van de openbare ruimte zal betreffen. Hiervoor liggen kansen in het stationsgebied van Utrecht. 3. Voor het Nationaal Militair Museum in Soesterberg moet nog een goede OV-ontsluiting worden gerealiseerd. Het succes van het museum is in belangrijke mate afhankelijk van een goede OV-verbinding. In de Samenwerkingsovereenkomst staan hier nog geen afspraken over in. Dit vergt ook werk van het museum zelf. Omwille van de waardevastheid van het object is ook een vastgoedbelang in het geding. 2.3 Defensie Aantal defensie locaties

43

Oppervlakte in ha

Ca. 2296 ha

Aantal gebouwen

36

Gebouwen in m BVO

Ca. 845.000 m2 bvo

Aandeel m2 BVO in %

3,7%

2

Kengetallen vastgoedbezit Defensie in provincie Utrecht 8 | Rijksvastgoedplan Utrecht

De Defensieportefeuille in de provincie Utrecht kenmerkt zich door de diversiteit aan complexen en oefenterreinen. Voor diverse defensieonderdelen is, gezien de centrale ligging en de bereikbaarheid, de provincie Utrecht een interessante locatie. De voormalige vliegbasis Soesterberg heeft in het kader van de Hart van de Heuvelrug een nieuwe functie gekregen, waarbij het militair karakter grotendeels in stand is gebleven. Aan de zuidwestzijde van dit terrein is het Camp New Amsterdam gelegen, wat voorheen onderdeel uitmaakte van de vliegbasis Soesterberg. Het Camp New Amsterdam is binnen de hekwerken volop in ontwikkeling (inbreiding). Diverse onderdelen zijn en worden gehuisvest op dit complex. Dit complex behoudt haar besloten karakter. Aan de noordoost zijde van de voormalige vliegbasis Soesterberg is het Nationaal Militair Museum gerealiseerd. Betreffende het agglomeraat van militaire terreinen te Soesterberg, direct gelegen aan de A28, wordt momenteel bekeken om deze feitelijk samen te voegen, zodat 1 complex ontstaat. Hiertoe zal het Zeisterspoor afgesloten moeten worden, wat stuit op primaire bezwaren bij de gemeente Soest en de provincie Utrecht. Enerzijds is in het kader van de Hart van de Heuvelrug vanuit ecologisch oogpunt de afspraak gemaakt om het Zeisterspoor verkeersluw te maken, anderzijds biedt dit voor het agglomeraat Soesterberg de mogelijkheid voor een efficiënter/intensiever gebruik van de terreinen (zie UT-011). Het militair oefenterrein (OT) Vlasakkers is vanwege de aard van het gebruik gesloten voor recreatief medegebruik. Vanuit de uitbreidingsplannen van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug is het wenselijk om ook het militair oefenterrein Vlasakkers bij dit nationaal park te voegen. Ook voor het afgesloten militair oefenterrein Leusderheide heeft de directe omgeving de wens om het terrein open te stellen voor recreatief medegebruik. Het militair oefenterrein Leusderheide is niet openbaar vanwege de grote hoeveelheid niet gesprongen explosieven (NGE) in de grond en de aanwezige ecologische waarden. Tot slot is er op 10 juli 2015 een intentieovereenkomst tussen het RVB, gemeente Utrechtse Heuvelrug en de provincie Utrecht ondertekend (zie UT-06).

1 Waar toepasselijk wordt in de tekst verwezen naar de beleid-vastgoedcombinaties met de aanduiding UT-01 t/m UT-15

2.4 Monumentaal vastgoed (rijksmonumenten) In de provincie Utrecht heeft het Rijk in totaal 321 gebouwde rijksmonumenten en 7 archeologische monumenten in eigendom. Het RVB heeft daarvan 117 gebouwde rijksmonumenten De provincie Utrecht kent geen provinciale monumenten. Gebouwde rijks monumenten Overige rijksdiensten

Archeologische monumenten

Totaal

204

7

301

RVB

117

0

117

Totaal

321

7

328

Provincie Utrecht/ monumenten in rijkseigendom (stvz 2013)

De afstootopgave betreft 23 complexen en/of objecten die hieronder worden weergegeven. De provincie acht deze opgave van belang in verband met het erfgoedbeleid en de daarvoor gereserveerde middelen. De kans bestaat dat bij overdracht van deze objecten er een extra beroep zal worden gedaan op hiervoor ingerichte fondsen. Van de monumenten in de provincie Utrecht is aan de Tweede Kamer meegedeeld dat het object “Pandhof Sint Marie, aan de Mariaplaats te Utrecht” aan de Nationale Monumenten Organisatie zou worden overdragen. Naar aanleiding van een kritisch advies van de Raad voor Cultuur d.d. 29 juni 2015 is de overdracht aan NMo aangehouden tot na een beraad met de Tweede Kamer (zie UT-03).

Typering Communicatie

Rijlabels

grond

m2 bvo gebouw

Huisvesting

grond

Kantoor

m2 bvo gebouw

grond

Logistiek

m2 bvo gebouw

Brigade Utrecht

28.968

7.848

Complex Hogeweg

22.087

5.291

grond

Opslag

m2 bvo gebouw

grond

Werkplaats

m2 bvo gebouw

Fort aan de winkel

grond

71.927

Fort de Bilt zuidzuide

49.900

Eindtotaal grond

Eindtotaal m2 bvo gebouw

28.968

7.848

22.087

5.291

71.927

0

m2 bvo gebouw

0

49.900

7.034

Fort Everdingen

7.034 130.682

7.161

130.682

7.161

Fort Honswijk

136.389

11.304

136.389

11.304

Gedekte weg bij Honswijk

9.655

Kamp van Zeist

166.624

Kamp Waterloo

49.609

0

Kampweg 2

860

816

LC Kanaalweg LCW Rhenen LCW Rhenen complex Elst 165.412

Eindtotaal

165.412

16.484

49.609

0

7.473

2.201

109.288

23.189

49.609

0

860

816

74.748

37.600

56.667

26.957

56.667

26.957

144.625

15.558

144.625

15.558

24.629

1.495

165.412

16.484

25.019

8.007

1.495

16.484

WL Soesterberg

0 19.875

37.600

24.629

Officierscasino

9.655 166.624

74.748

Lunet bij Honswijk MC Lopik

0

19.875

25.019

8.007

467.682

107.995

291.700

19.960

81.582

0

7.473

2.201

1.165.274

167.628

Afstootagenda Defensie in de provincie Utrecht (Bron: VPS 2014)


Bijzondere opgave: Paleis Soestdijk te Baarn: Het Paleis Soestdijk te Baarn is een van de grote complexen uit deze opgave. Aan dit project, dat sinds 2007 loopt, is een bijzondere status toegekend. Onlangs in een ronde tafel georganiseerd gericht op de toekomst van Paleis Soestdijk. In 2007 werd gericht ingezet op het vinden van een nieuwe bestemming. De bedoeling was om voor eind 2010 een beslissing te nemen over een nieuwe bestemming. Tot nog toe is dit nog niet gelukt. Minister Blok heeft een oproep gedaan om te komen met serieuze en creatieve voorstellen voor een herbestemming van Paleis Soestdijk. Met de oproep volgt de minister het advies van de Ronde Tafel Paleis Soestdijk onder voorzitterschap van oud-minister Sybilla Dekker. Voor de drie à vier meest geschikte voorstellen is 100.000 euro per voorstel beschikbaar voor verdere uitwerking. De ideeën moeten financieel haalbaar zijn en in lijn liggen met de visie van de provincie Utrecht en de gemeenten Soest en Baarn (zie UT-02). 2.5 Rijkswaterstaat Het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport is leidend voor de uitvoeringsorganisatie Rijkswaterstaat. Er is nog steeds sprake van een groeiende mobiliteit, dus moet er grond verworven worden. De gronden in bezit van RWS worden aangehouden indien deze strategisch gelegen zijn (voor toekomstige projecten of uit te ruilen). De Provincie ziet toe op het voorkomen van ongewenste ontwikkelingen die infrastructurele maatregelen in de toekomst belemmeren (zie UT-12). De relatie tussen beleid en bestaand/gerealiseerd vastgoed zit vooral in het beheer van de kanalen en wegen; denk ook aan noodzakelijke voorzieningen ter voorkoming van geluidhinder. Te denken valt aan aanvullende exploitatiemogelijkheden door medegebruik: • RWS beheert ca 30 tot 35 m brede stroken naast de weginfrastructuur en de waterwegen. Hier kan duurzaam energie gewonnen worden (windmolens of zonnecollectoren. Er zijn ca 28 locaties waarvan vier in de provincie Utrecht, gelegen langs het Amsterdam-Rijnkanaal). Nader onderzoek zal meer duidelijkheid moeten bieden over de mogelijkheden hiervan (zie UT-04); • RWS verhuurt grond voor de verzorgingsplaatsen langs de snelwegen (tegenwoordig naast de benzinestations ook nieuwe functies zoals boodschappenophaal plaatsen). Mogelijkheden voor nieuwe functies bieden nieuwe exploitatiekansen (zie UT-11). 10 | Rijksvastgoedplan Utrecht

Objectnaam

Aantal admin. objecten

Totaal m2 BVO

m2 terrein

Status

Hoofdstraat 62 (gebou Driebergen, Kantoorgebouw

1

643

Rijksmonument

Janskerkhof 13 a Utrecht, Kantoorgebouw

1

3,347

Rijksmonument

Kronenburgplantsoen 9 IJsselstein, Museum

1

140

Rijksmonument

Maliebaan 10 Utrecht, Kantoorgebouw

1

761

Rijksmonument

Maliebaan 13 Utrecht, Kantoorgebouw

1

934

Rijksmonument

Maliesingel 12 Utrecht, Kantoorgebouw

1

1,433

Rijksmonument

Mariaplaats 28 Utrecht, Civieltechnisch werk

1

0

Rijksmonument

Molenweg 7 Doorn, Woning

1

1

Rijksmonument

Museum Huize Doorn

10

6,588

Rijksmonument

Soestdijk, Baarn

28

16,999

Rijksmonument

Torenlaan 94 Baarn, Civieltechnisch werk

1

1

Rijksmonument

Utrechtseweg 37 Zeist, Jeugdinrichting

3

13,016

Gemeentelijk Monument

Wolvenplein 27 Utrecht, Penitentiaire inrichting

1

8,794

Rijksmonument

Zandpad 7 Nieuwersluis, Woning

1

411

Rijksmonument


1

0

Rijksmonument


1

0

Rijksmonument

Complex Hogeweg, Zeevaarderspad 7 Amersfoort, Kantoor

1

5,291

21,930

Beschermd Monument

Fort Honswijk, Lekdijk 58 Houten, Opslag

6

11,304

217,222

Beschermd Monument

Gedekte weg bij Honswijk, Lange Uitweg Houten, Werkplaats

4

0

120,961

Beschermd Monument

LCL Kanaalweg, Overste Den Oudenlaan 20 Utrecht, Logistiek

5

75,200

74,436

Beschermd Monument

Lunet bij Honswijk, Lekdijk 58 HOUTEN, Opslag

3

2,990

111,646

Beschermd Monument

Voormalige Defensieobjecten:

Afstootopgave monumenten provincie Utrecht

Object Zuidelijke arm kruisgang Mariaplaats te Utrecht Monumenten in Utrecht aangewezen voor overdracht aan de NMo.

Plaats Utrecht

Org Nmo

Mon. Nr. 36352/36351

Soort Kerk en kerkonderdeel

Lopende projecten infrastructuur provincie Utrecht: Projecten Mirt Planuitwerking: - A27/A1 Utrecht Noord-knooppunt Eemnes-aansluiting Bunschoten - A27/A12 Ring Utrecht - A28/A1 Knooppunt Hoevelaken - Utrecht, tram naar de Uithof - Noordelijke Randweg Utrecht

Realisatie: - Utrecht Centraal t.b.v. Nieuw Sleutelproject, VINEX (Realisatie) - A28 Utrecht – Amersfoort - Vleuten-Geldermalsen (incl Randstadspoor fase 1) - Utrecht tram naar De Uithof

Realisatie en planuitwerking Daarnaast is er een verbreding van het Lekkanaal in realisatie en een 3e sluis in de planuitwerkingsfase Bron: Mirt-projectenboek 2014

De infrastructuurprojecten in Utrecht zijn allen voorbij de onderzoekfase. Hierbij spelen grondaankopen en eventueel grondruil voor aanleg en compensatie een rol. Te onderzoeken valt of het RVB hiervoor ook gronden beschikbaar heeft (zie UT-12). 2.6 Staatsbosbeheer Staatsbosbeheer speelt een belangrijke rol in de systeemverantwoordelijkheid van het Ministerie van Economische Zaken voor het realiseren van de internationale natuurdoelen, die voortvloeien uit Natura 2000, de Habitatrichtlijn, de Flora en Fauna wet en het Verdrag van Malta. Het ondernemingsplan van Staatsbosbeheer is opgesteld binnen de kaders van de Rijksnatuurvisie ‘Natuurlijk verder’ en het Natuurpact over de decentralisatie van het natuur beleid in Nederland. Het plan richt zich, conform het convenant met het ministerie, op de volgende strategische prioriteiten: a. Het versterken van de positie van Staatsbosbeheer om te focussen op de grote systemen, op de ontwikkeling van robuuste aaneengesloten natuurgebieden en op vergroting van biodiversiteit; b. Verder vergroten van de maatschappelijke betrokkenheid door met de terreinen van Staatsbosbeheer meer synergie te zoeken met andere maatschappelijke opgaven, zodat meer mensen de natuur beleven;

c. Ruimte om meer met de terreinen te ondernemen, waardoor meer private financiering mogelijk wordt. Het financieel betrekken van bedrijven en burgers bij duurzame ontwikkeling en instandhouding van onze natuur leidt tot groter draagvlak en een efficiënter Staatsbosbeheer dat minder afhankelijk is van overheidsfinanciën; d. Het professionaliseren en verzakelijken van bedrijfsprocessen en werkwijzen passend bij een excellente en efficiënte publieke organisatie die werkt met markt en samenleving. De focus van Staatsbosbeheer in Utrecht richt zich vooral op het vinden van nieuwe financieringsbronnen en meer efficiëntie in het beheer van de natuurgebieden door versnippering van het bezit terug te dringen en te focussen op grote robuuste aaneengesloten terreinen. Vanuit die optiek zijn gronden en eventueel opstallen die aansluiten bij het huidige bezit van Staatsbosbeheer soms interessant en zou nader onderzoek hier uitsluitsel over kunnen geven. In de provincie Utrecht betreft dit een aantal af te stoten kavels met opstallen van Defensie nabij of aansluitend bezit Staatsbosbeheer (zie UT-05). 2.8 Centraal Opvangorgaan Asielzoekers De portefeuille van het COA is momenteel sterk in ontwikkeling. Een deel is in bezit, maar een veel groter deel is inmiddels huur. In de provincie Utrecht had het COA per 2015 2 objecten in bezit met totaal 22.000 m2 bvo. 2.9 Afstootportefeuille gebouwen De afstootportefeuille gebouwen van het RVB bestaat in Utrecht uit enkele grotere complexen en verder uit objecten met een grote range aan functies.

Gerachtsgebouw

3949

2

Woning

3678

9

Sportgebouw

2598

2

Stallingsruimte

2239

5

Parkeergarage

1789

1

Opslagplaats

1059

3

Onbekend

807

1

Bedrijfsruimte

684

5

1

1

185197

63

Civieltechinisch werk Eindtotaal Plaats

m2 bvo

Utrecht

56677

10

Driebergen

26510

9

Bilthoven

20849

2

Baarn

19298

23

Zeist

19133

4

Leusden

12244

3

Overberg

11263

2

Den Dolder

10674

2

Amersfoort

3949

2

Nieuwegein

1927

1

Doorn

1880

2

Nieuwersluis

411

1

Lage Vuursche

242

1

Ijsselstein

140

1

185197

63

Eindtotaal Soort object

m2 bvo

Aantal objecten

Afstootportefeuille Utrecht naar functie/soort en plaats.

Kantoorgebouw

59314

19

Jeugdinrichting

40580

6

Laboratorium

23423

3

TBS-inrichtng

17509

2

9540

1

Museum

9233

2

Penitentiaire inrichting

8794

1

Onderwijsgebouw

aAntal objecten

De dynamiek op de aantrekkende vastgoedmarkt is in Utrecht relatief groot. Hierdoor is bij een eventuele herbestemming en herontwikkeling van de afstootopgave vaak goede kansen voor een succesvolle verkoop.


m2 bvo

Aantal admin. objecten Afstoot verwacht

47

109.368

Afstoot zeker

16

75.829

RVB: Aantal af te stoten objecten (gebouwen), Bron: VPS / TO

Bijzondere opgave: marinierskazerne Van Braam Houckgeest te Doorn: Doorn: Het Rijksvastgoedbedrijf, de gemeente Utrechtse Heuvelrug, en provincie Utrecht hebben op 10 juli 2015 een intentieovereenkomst tussen het RVB, gemeente Utrechtse Heuvelrug en de provincie Utrecht ondertekend. Hierin is door partijen overeen gekomen te gaan verkennen op welke wijze zij willen samenwerken bij de herbestemming van de marinierskazerne Van Braam Houckgeest Kazerne te Doorn. De kazerne zal door de verhuizing van de mariniers naar Vlissingen vrijkomen. Het vertrek van de mariniers is in 2019 gepland (zie UT-06).


3. Door Rijk en regio gedeelde beleidsdoelen 3.1 Utrecht in vogelvlucht In de provincie Utrecht wonen bijna 1,3 miljoen inwoners. De provincie telt 26 gemeenten en omvat een grondgebied van 138.500 ha. De provincie ligt in het centrum van het land op een spinnenweb van infrastructuur. De provincie maakt deel uit van de Randstad en is functioneel nauw verbonden met de ontwikkelingen in Noord-Holland en Flevoland. Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar de relaties met de stedelijke regio’s Amsterdam en Almere. In de provincie Utrecht neemt de stad Utrecht een dominante positie in. Daarnaast is Amersfoort een belangrijke groeikern. Visie en ambitie Rijk en regio In de Gebiedsagenda Noord-West hebben het Rijk en de provincies Utrecht, Noord-Holland en Flevoland hun gezamenlijke beleidsambities geformuleerd. De centrale ambitie voor het gebied is het versterken van de internationale concurrentiepositie. Dit vraagt samenhangende acties op het gebied van economie, woningbouw, landschap, natuur, water, transport en energie. Duurzaamheid is daarbij een overkoepelend thema, dat in alle gevallen voorop staat. Voor Utrecht kunnen de acties als volgt worden samengevat: • Clustering van bedrijven voor verdergaande specialisatie, nter actie en kennisdeling; • Tegengaan van leegstand van kantoren en verloedering van bedrijventerreinen buiten de stadscentra; • Versterken van het woningaanbod met nadruk op bouwen binnen bestaand bebouwd gebied. Verdichting rondom OV-knooppunten; • lopende grote projecten zoals Leidsche Rijn zo spoedig mogelijk afronden; • voorzien in een goede bereikbaarheid met een robuust multimodaal vervoersnetwerk; • landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten behouden en versterken en de toegankelijkheid en beleefbaarheid van het landelijk gebied; • bijdragen aan de nationale doelen om in 2023 te komen tot een 20% lagere CO2-uitstoot en een aandeel van 16% duurzame

energieopwekking onder meer door te besparen op het energieverbruik van de bestaande woningvoorraad en door verduurzaming van maatschappelijk vastgoed.

Verloedering van bedrijventerreinen door grote concentraties van leegstand moet worden voorkomen. Het is de vraag of het Rijk met de afstoot van vastgoedgoed deze ontwikkelingen stimuleert en of aanpassing van zijn portefeuillestrategie dan nodig of opportuun is (zie UT-04).

laag houden van de lasten voor inwoners en ondernemers. Ook het werken aan de provincie als Economische Topregio en het realiseren van een robuust natuurnetwerk en een mooi landschap blijven prioriteiten. Nieuwe ambities in het bestuursakkoord zijn de transitie naar schone energie en het realiseren van een laag energieverbruik en de verbetering van de leefbaarheid in de kleine kernen. Verder krijgt de fiets als volwaardig regionaal vervoermiddel een nog steviger plek in het mobiliteitsbeleid. Voor de uitvoering van de aanvullende ambities van dit college wordt in de periode 2015-2019 in totaal bijna € 40 miljoen vrij gemaakt. In het bestuursakkoord vraagt de provincie extra aandacht voor: 1. Kantorenaanpak en kantoren transformatie; 2. Leefbaarheid kleine kernen; 3. Beheer natuurgebieden; 4. Aanpak leegstand (agrarisch) vastgoed; 5. Cultuur en erfgoed a. Nieuwe Hollandse Waterlinie; b. Cultuur: Utrecht verhaalt, vliegbasis, ondernemerschap Fonds Erfgoedparels; 6. Energietransitie: Investeringsimpuls energieagenda.

Door de huisvesting van rijksdiensten te concentreren bij knooppunten van multimodale vervoersnetwerken levert het Rijk een bijdrage aan de bereikbaarheid in Utrecht. Omgekeerd voegt deze kwaliteit waarde toe aan de objecten in de vastgoedportefeuille van het Rijk. Een andere vastgoedwaarde betreft de verduurzaming van de gebouwenportefeuille in Utrecht. Strenge energieprestatie- normen voor de portefeuille dragen bij aan de nationale doelen met betrekking tot CO2-uitstoot en duurzame energieopwekking (zie UT-05).

Vijf van bovenstaande thema’s hebben een relatie met het vastgoedhandelen. Een inventarisatie hiervan samen met de provincie heeft tot nog toe geen concrete aanknopingspunten opgeleverd voor intensivering van de samenwerking met het Rijk. De combinaties die hieronder zijn gevonden tussen vastgoed van het Rijk en de beleidsambities van Rijk en regio zijn derhalve gebaseerd op de inhoudelijke potenties van de onderwerpen. Deze worden in veel gevallen bevestigd in gesprekken met vertegenwoordigers van beleidsdiensten en van de vastgoedhoudende rijksdiensten.

Een groot aantal van deze beleidsambities raakt de portefeuille ambities van het Rijksvastgoedbedrijf. De door de provincie en gemeente Utrecht gewenste clustering van bedrijven en specialisatie van bedrijfslocaties loopt gelijk op met de focus in het Masterplan rijkshuisvesting voor de provincie Utrecht. Clustering vindt vooral plaats in het stationsgebied, een van de majeure (her)ontwikkelinglocaties in de stad Utrecht. De aanhoudende grote vraag naar huisvestingsmogelijkheden in Utrecht biedt mogelijkheden om de kantorenportefeuille te versterken. Gegeven het beperkte aanbod in de bestaande voorraad zal toekomstig aanbod vaak nieuwbouw betreffen (zie UT-07).

3.2 Beleidsdoelen Het nieuwe coalitieakkoord van het college van Gedeputeerde Staten, dat de titel ‘In Verbinding!’ heeft meegekregen, richt zich op het investeren in goede infrastructuur en openbaar vervoer en het Rijksvastgoedplan Utrecht | 13

De integrale gebiedsopgaven van Rijk en regio zijn: As Stationsgebied Utrecht-Leidsche Rijn Op de as Stationsgebied Utrecht-Leidsche Rijn worden omvangrijke, langlopende projecten van nationale betekenis uitgevoerd. Het station en de OV-terminal worden vernieuwd en uitgebreid en in het gebied daar om heen vindt een aanzienlijke kwaliteits verbetering van de openbare ruimte plaats. Utrecht Oost-Science Park Het Utrechtse Science Park, onderdeel van De Uithof, levert een belangrijke bijdrage aan de internationale economische ontwik keling van de Noordvleugel. Naast het verbeteren van de bereikbaarheid wordt gezocht naar naar uitbreidingsmogelijkheden. Mogelijkheden doen zich voor in Rijnsweerd en in regiogemeenten als De Bilt met onder meer het RIVM-terrein. A12-zone Oudenrijn-Lunetten Op lange termijn kan de A12-zone tussen de verkeerspleinen Oudenrijn en Lunetten zich ontwikkelen tot een dynamisch woon-werkgebied, dat bijdraagt aan de economie van de Noordvleugel. In 2013 is samen met private partijen een handelings perspectief voor het gebied opgesteld. In het Masterplan Rijkshuisvesting wordt het stationsgebied als een strategisch concentratiegebied voor kantoorhuisvesting aangemerkt. De transformatie van het stationsgebied en het streven naar een aanzienlijke kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte sluit hier goed bij aan. De vraag is welke bijdrage het Rijk hieraan kan leveren en welke te ontwikkelen omgevingskwaliteiten de waarde van de vastgoedportefeuille van het Rijk verder kunnen versterken (zie UT-08). Met de vestiging van het RIVM op het Utrecht Oost-Science Park wordt een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van het Science Park. De opgave is nu om dit gebied goed te laten functioneren, goed ontsloten en aangesloten op een hoogwaardig openbaar vervoersnetwerk (UT-09).


Wat betreft natuur en milieu gaat de gebiedsagenda voornamelijk in op concrete projecten die bijdragen aan behoud en versterking van de kwaliteiten, het voorkomen van fragmentatie en het bewaren van het evenwicht tussen stad en land. Het gaat om de volgende projecten: Het inrichten van Natura 2000-gebieden en het voltooien van de Ecologische Hoofdstructuur • Uitvoeren van het programma ‘Groen in en rond de stad’ • Erfgoedbeheer • Verkenning van de ontwikkelingsmogelijkheden voor natuur en landschap in een gebied aan weerszijden van de A2 tussen Amsterdam en Utrecht; • Uitwerken van een effectief hoogwaterbeschermingssysteem met oog voor meerdere opgaven (tussen Lek, Noordzee, Noordzeekanaal, Utrechtse Heuvelrug) Nadere verkenningen i.s.m. de provincie Utrecht moet duidelijk maken of het rijksvastgoedbezit in Utrecht, in portefeuille dan wel af te stoten, een bijdrage kan leveren aan het realiseren van de gebiedsagenda met betrekking tot natuur en milieu (zie UT-06).

4. Beleid-vastgoedcombinaties De analyse van beleidsdoelen (MIRT-Gebiedsagenda2) en van de vastgoedportefeuillestrategieën van de diensten met rijksvastgoed levert voor de provincie Utrecht 15 beleid-vastgoedcombinaties op waarvan vijf thematisch onderwerpen. Hieronder volgt een kaart met iconen, die het type beleid-vastgoedcombinatie aanduiden, conform de legenda3 ernaast.

Vastgoedhandelen

Beleidsthema

Verwerving

Beheer: ingebruikgeving

Economie / werk

Natuurontwikke

Duurzame energ

Benadrukt wordt, dat dit overzicht tentatief is. Belanghebbenden, vertegenwoordigers van de departementen (ICRV) en van de diensten met rijksvastgoed, verenigd in de Raad voor Vastgoed van de Rijksoverheid (RVR) alsmede bestuurders van de provincie en betrokken gemeenten moeten zich hierover nog uitspreken (zie ook paragraaf 1). Dat kan leiden tot het schrappen, het aanpassen of het toevoegen van beleid-vastgoedcombinaties. Dit proces is gaande.

Beheer: ontwikkeling

Stedelijke ontwi Verkoop

Cultureel erfgoe

Status beleidsvastgoedcombinatie

Vastgoedhandelen Verwerving

Figuur 4.1: Iconenkaart met overzicht beleid-vastgoedcombinaties (zie vastgoedvanhetrijk.nl voor de actuele versie)

Mobiliteit / infra


Te onderzoeken

Bevolkingsdalin

In ontwikkeling

Huisvesting doe

In uitvoering

(Rijks)huisvestin

Beleidsthema Economie / werkgelegenheid Natuurontwikkeling Duurzame energie

Beheer: ontwikkeling Stedelijke ontwikkeling Verkoop

Mobiliteit / infrastructuur Cultureel erfgoed

Status beleidsvastgoedcombinatie

Waterveiligheid

Waterveiligheid en watervoorziening

Te onderzoeken

Bevolkingsdaling

In ontwikkeling

Huisvesting doelgroepen

In uitvoering

(Rijks)huisvesting

2 MIRT = Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport 3 Zie ook bijlage 1 ‘Begripsomschrijving bij de legenda-eenheden’ Rijksvastgoedplan Utrecht | 15

Overzicht beleid-vastgoedcombinaties provincie Utrecht (zie bijlage 1 voor de begripsomschrijving bij de legenda-eenheden) Nr.

Onderwerp

Beleidsthema

Vastgoedhandelen

Beknopte omschrijving

BVC-fase

BVC-beleidstatus

Opdracht

UT-01

Zeisterspoor

Hart van de Heuvelrug


Verkeersluw maken versus intensiever gebruik

Te onderzoeken

Uitvoeringsbeleid

Past in opdracht (RVB)

UT-02

Herbestemming Paleis Soestdijk

Provinciaal en lokale beleidskaders

Verkoop

Toekomstige gebruiksmogelijkheden voor het complex zoeken

In uitvoering

Uitvoeringsbeleid


UT-03

Overdracht Mariaplaats, Utrecht

Erfgoedbeleid

Verkoop

Overdacht aan NMo n.a.v. kamerbehandeling on hold gezet. Onderzoek naar acceptabele voorwaarden voor overdracht.

In ontwikkeling

Beleidsuitspraak nodig


UT-04

Windmolenproject locatie Nieuwegein (A27)

CO2-reductie en duurzame


Te onderzoeken mogelijkheden op plaatsing van windmolens langs de A27

Te onderzoeken

Uitvoeringsbeleid

Extern verzoek /opdracht nodig.RWS

UT-05

Robuuste aaneen gesloten SBB-gebieden (pm locaties)

SSB-uitvoeringsbeleid

Verkoop

Onderzoek naar mogelijke interesse van SBB in defensie-terreinen/opstallen

In ontwikkeling

Uitvoeringsbeleid

Past in opdracht SBB

UT-06

Herontwikkeling Marinierskazerne Van Braam Houckgeest te Doorn

Intentieovereenkomst RVB, Provincie, Doorn

Verkoop

Onderzoek herbestemming terreinen marinierskazerne

In ontwikkeling

Uitvoeringsbeleid


UT-07

Ontwikkeling rijkskantorenclusters

Versterken internationale concurrentiepositie


Verder uitbouwen van kantorencluster in stationsgebied en ontwikkeling van nieuwe gebieds-

Te onderzoeken

Beleidsuitspraak nodig / Nieuw beleid gewenst


Stationsgebied CS.

(stationsgebied Utrecht)

UT-08

Kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte Stationsgebied CS

Stedelijke ontwikkeling


Onderzoek naar mogelijkheden tot leveren van bijdragen aan kwaliteit openbare ruimte.

Te onderzoeken

Uitvoeringsbeleid


UT-09

Utrecht Oost-Science Park/ hoogwaardige OV-ontsluiting

Stedelijke ontwikkeling


Bevorderen. Lobbyen voor hoogwaardige OV-ontsluiting met voldoende capaciteit, o.a. ten behoeve van rijksfuncties op Science Park.

Te onderzoeken

Uitvoeringsbeleid


UT-10

Toekomstige ontwikkelingen A27

Mirt Gebiedsopgave A12 zone Oude Rijn - Lunetten

In beeld brengen strategische vastgoedposities

In beeld brengen strategische vastgoedposities. De druk op het gebied mag niet belemmerd werken op noodzakelijk toekomstige infra- aanpassingen.

Te onderzoeken



Te onderzoeken

Nieuw beleid gewenst


Locatiespecifieke onderwerpen

energie-opwekking

gerichte kantoorconcepten.

Thematische onderwerpen UT-11

Nieuwe functies verzorgingsplaatsen


Economische Topregio


Onderzoek naar haalbaarheid en betekenis van nieuwe exploitatie-mogelijkheden verzorgingsplaatsen

Overzicht beleid-vastgoedcombinaties provincie Utrecht (zie bijlage 1 voor de begripsomschrijving bij de legenda-eenheden) Nr.

Onderwerp

Beleidsthema

Vastgoedhandelen

Beknopte omschrijving

BVC-fase

BVC-beleidstatus

Opdracht

UT-12

Grond voor infrastructuur

Mirt

Verwerven (ruil)

Onderzoek naar beschikbare gronden voor realisatie Mirt-projecten.

Te onderzoeken

Uitvoeringsbeleid

Past in opdracht RWS

UT-13

Verloedering bedrijventerreinen

Bedrijventerreinenbeleid, kantoren-leegstand

Verkoop

Onderzoek naar afstootplannen die verloedering bevorderen.

Te onderzoeken

Uitvoeringsbeleid

Past in opdracht RVB

UT-14

Verduurzaming (eigendoms)voorraad kantoren

Duurzaamheid, energie beleid gemeente/ provincie/Rijk


Bijdrage aan energieprestatie-opgave van provincie en gemeente

Te onderzoeken

Uitvoeringsbeleid

Past in opdracht RVB

UT-15

Grond voor natuur en milieu

Natuur- en milieubeleidsopgaven

Verkoop (ruil)

Verkenning naar gronden in portefeuille die een rol kunnen spelen in de realisatie van natuuropgaven.

Te onderzoeken


Extern verzoek /opdracht nodig (Provincie)

Toelichting op de beleid-vastgoedcombinaties Utrecht: UT-01: Zeisterspoor: Voor het Hart van de Heuvelrug is vanuit ecologisch oogpunt de afspraak gemaakt om het Zeisterspoor verkeersluw te maken. Een intensiever gebruik biedt is aantrekkelijk voor het agglomeraat Soesterberg ( intensiever gebruik van de terreinen). Nader onderzoek en afstemming met gemeente en provincie gewenst. UT-02: Selectie en beoordeling van ideeën voor de toekomst van Soestdijk. Afstemming hiervan met de provincie Utrecht en de gemeenten Soest en Baarn. Proces is gestart. UT-03: Overdracht Mariaplaats aan de Nationale Monumentenorganisatie. Afstemming met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed over voorwaarden waaronder afstoot kan plaatsvinden. In afwachting van kamerbehandeling. UT-04: Windmolenproject locatie Nieuwegein (A27). In het kader van de beleidsambities met betrekking tot duurzame energieopwekking vindt onderzoek plaats naar de mogelijkheden om windmolens te plaatsen in ruimte langs de A27. Afstemming met provincie nodig. Tevens een exploitatiemogelijkheid voor rijksgrond. UT-05: Inventarisatie van Staatsbosbeheer-belangen gekoppeld aan de afstootopgave heeft opgeleverd dat 3 af te stoten defensie-objecten zouden kunnen bijdragen aan creëren van aaneengesloten beheersgebieden. Het betreffen twee locaties nabij Elst en

een bij Soesterberg. Nader onderzoek moet duidelijk maken of hier kansen liggen. Opdracht Staatsbosbeheer. UT-06 : Uitwerking van de samenwerking Rijk, provincie en gemeente in onderzoek naar de herbestemming van de marinierskazerne Van Braam Houckgeest te Doorn. UT-07 : In Utrecht Stationsgebied sluit de door de stad gewenste ruimtelijke clustering van kantoren goed aan bij de vastgoed portefeuillestrategie en het masterplan voor rijkskantoren (ministerie van BZK). Onderzoek moet uitwijzen hoe het Rijksvastgoedbedrijf bij de uitvoering van het masterplan rijkshuisvesting de beleidsmatig ambities m.b.t. de ontwikkeling van het stations gebied kan versterken. UT-08 : Het stationsgebied wordt als een strategisch concentratiegebied voor kantoorhuisvesting aangemerkt. De transformatie van het stationsgebied en het streven naar een aanzienlijke kwaliteits verbetering van de openbare ruimte sluiten hier goed bij aan. De vraag is welke bijdrage het Rijk hieraan kan leveren. UT-09 : Utrecht Oost-Science Park. Met de vestiging van het RIVM wordt een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van het Science Park. De opgave is nu om dit gebied goed te laten functioneren, en goed aan te sluiten op hoogwaardig openbaar vervoer. Onder zoeken of hier gronden van het Rijk voor ingezet kunnen worden. UT-10: Voorkomen ontwikkelingen ten nadele van toekomstige aanpassingen van de infrastructuur. Het betreft hier onder meer

ontwikkelingen rondom knooppunt A12/A27, maar ook elders kan dit een aandachtspunt worden. UT-11: Nieuwe functies verzorgingsplaatsen. In het kader van economische vernieuwing en exploitatiemogelijkheden van rijks infrastructuur onderzoek naar mogelijkheden en impact van nieuwe functies langs snelwegen. UT-12: De infrastructuurprojecten in Utrecht zijn alle voorbij de onderzoeksfase. Hierbij spelen grondaankopen en eventueel grondruil voor aanleg en compensatie een rol. Te onderzoeken of het Rijksvastgoedbedrijf hiervoor ook gronden beschikbaar heeft. UT-13 : Verloedering van bedrijventerreinen door leegstand moet worden voorkomen. Nader onderzoek moet duidelijk maken of het Rijksvastgoedbedrijf met de afstoot van vastgoedgoed geschetste ontwikkelingen mogelijk stimuleert en met aanpassing van zijn portefeuillestrategie ongewenste ontwikkelingen kan helpen voorkomen. UT-14 : Verduurzaming eigendomsvoorraad gebouwen in Utrecht. Strenge eisen aan de energieprestatie van mogelijk nieuwe huur/ aankoop in stationsgebied. UT-15 : Nadere verkenning samen met de provincie Utrecht moet duidelijk maken of het rijksvastgoedbezit in Utrecht, in portefeuille dan wel af te stoten, een bijdrage kan leveren aan het realiseren van de gebiedsagenda met betrekking tot natuur en milieu. Rijksvastgoedplan Utrecht | 17


Bijlage 1 Begripsomschrijving bij de legenda-eenheden Vastgoedhandelen: • Verwerving: kopen, huren of ruilen van gronden, wateren, gebouwen of complexen voor een (rijks)beleidsdoel. Voorbeeld: het ruilen van gronden voor het voltooien van de Ecologische Hoofdstructuur; • Beheer: ontwikkeling: met het vastgoed in portefeuille inspelen op kansen en initiatieven die zich in de omgeving van het vastgoed voordoen; het vastgoed aanpassen aan veranderende gebruikerseisen en investeren om de gebruikswaarde, belevings waarde en toekomstwaarde van het vastgoed te verhogen. Voorbeeld: het toepassen van geothermie als energiebron of het combineren van diverse publieke functies in één rijksgebouw; • Beheer: ingebruikgeving: het verhuren of verpachten van gronden, wateren, gebouwen of complexen in de eigendoms portefeuille onder voorwaarden, die bevorderen dat het vastgoed zo efficiënt mogelijk gebruikt wordt in relatie tot een (nieuw) beleidsdoel. Voorbeeld: agrarische grond in gebruik geven voor de plaatsing van windturbines of het toestaan van (tijdelijk) gebruik van kantoorruimte voor andere functies, zo nodig na wijziging van de bestemming (bestemmingsplan); • Verkoop: het vervreemden van gronden, wateren, gebouwen of complexen wegens overtolligheid: De verkoop van gebouwen en complexen valt uiteen in 1) verkoop onder de vigerende bestemming 2) verkoop na (publiekrechtelijke) herbestemming, investering nodig voor het nieuwe gebruiksdoel 3) verkoop na complexe herbestemming; vergaande ingrepen nodig; eventueel na periode van tijdelijk gebruik; 4) verkoop na gebiedsontwikkeling en herbestemming: verkoop vindt in delen en/of gefaseerd in de tijd plaats;

• Grond wordt ingedeeld in ‘strategisch’ (er rust een toekomstig publiek doel op) en ‘niet-strategisch’. Alleen niet-strategische grond kan worden verkocht aan derden om het realiseren van een rijksdoel elders mogelijk te maken. Voorbeeld: verkoop van grond aan een boer die grond moet afstaan vanwege de uit voering van een publiek werk. BVC Fase: • Te onderzoeken: vaststellen of er een realistische match mogelijk is tussen aanwezig vastgoed en één of meer beleidsdoelen alsmede het bijeenbrengen van de partijen en het vaststellen van hun belangstelling. Een bvc wordt als ‘te onderzoeken’ opgenomen indien een match mogelijk wordt geacht op basis van interviews met vertegenwoordigers uit de beleids- en de vastgoedomgeving; • In ontwikkeling: uitgaande van een als realistisch beoordeelde match van een beleidsdoel en de inzet van vastgoed, worden de juridische, bestuurlijke en financiële voorwaarden nader verkend: de relevante partijen zijn op de hoogte van het streven naar een match en zij werken samen aan het verder verkennen van de voorwaarden om een en ander te realiseren; • In uitvoering: in detail is bekend welk vastgoed op welke wijze wordt ingezet ten behoeve van één of meer beleidsdoelen. Er is mogelijk een overeenkomst getekend tussen partijen en er is een plan dat aangeeft wat wanneer zal gebeuren. De praktische uitvoering is begonnen, loopt al enige tijd of verkeert in een afrondend stadium.

BVC Status: • Uitvoeringsbeleid: voor het inzetten van vastgoed voor het beleidsdoel is geen beleidsuitspraak van een departement nodig. De vastgoedhoudende dienst bepaalt zelf het handelingskader; • Beleidsuitspraak nodig: het inzetten van vastgoed voor het beleidsdoel is alleen mogelijk op basis van een (aanvullende) beleidsuitspraak van een departement; • Nieuw beleid gewenst: voor het kunnen inzetten van vastgoed voor een ambitie is nieuw beleid nodig / gewenst. Opdracht • Past in opdracht vastgoedhoudende dienst: realisatie van de beleid-vastgoedcombinatie ligt binnen het domein, de opdracht en de kaders van de vastgoedhoudende dienst of organisatie; • Extern verzoek/opdracht nodig: voor realisatie van de beleid-vastgoedcombinatie is een opdracht / verzoek nodig van een departement of van een andere vastgoedhoudende dienst, of van een andere overheidspartij voor zover die is belast met de uitvoering van (gedecentraliseerd) rijksbeleid.


Bijlage 2 Kaarten





Opgaven Nederland

Algemeen

Opg

Stedelijke regio met een concentratie van topsectoren Gebieden met concentratie van opgaven van nationaal belang Overige gebiedsopgaven

Economie Topsectoren

Verstedelijking Regionaal

Bereikbaarheid

Natuur, Landschap & Erfgoed

Uitleg

Hoofdwegennet

High Tech Systemen & Materialen

High Tech Systemen & Materialen

Stedelijke vernieuwing / transformatie

Knelpunt hoofdwegennet

Energy

Energy

Extensivering

Natura 2000 - water

Creatieve industrie

(Mogelijk) nieuwe verbinding hoofdwegennet

Maintenance Hoofdspoorwegennet

Nationaal Park

Knelpunt hoofdspoorwegennet

Cultureel erfgoed op (voorlopige) lijst werelderfgoed

Nieuwe spoorverbinding (indicatief)

Natuurlijk erfgoed op (voorlopige) lijst werelderfgoed

Agro & Food

Agro & Food

Tuinbouw en Uitgangsmaterialen

Tuinbouw en Uitgangsmaterialen

Uitleg

Life Sciences & Health

Life Sciences & Health

Stedelijke vernieuwing / transformatie

Chemie

Chemie

Knelpunt grensoverschreidend spoor-vervoer

Logistiek

Logistiek

Hoofdvaarwegennet

Water

Maritiem

Knelpunt hoofdvaarwegennet

Water

Knelpunt sluis

Mainport Schiphol

Recreatie (leisure)

Knelpunt brug

Mainport Rotterdam

Agrarisch productielandschap

Integrale multimodale ontwikkeling

Regionaal

D

Brainport Eindhoven Greenport

Burgerluchthaven van nationale betekenis

Zeehaven van regionale betekenis militair gebruik

Militaire luchthaven

ESA/ESTEC


Natura 2000 - land

Primaire kering - nader onderzoek

Object of ensemble op de (voorlopige) lijst werelderfgoed

(Derde Toets) (Derde Toets)

Primaire kering - voldoet (Derde Toets)

Piekafvoer / Afwatering Peilbeheer / Peilfluctuatie Afvoerverdeling Afvoercapaciteit

Regionaal Aanpak in groen-blauwe structuur of Metropolitaan Landschap

Berging Zuidwestelijke Delta Maeslantkering, Nieuwe Waterweg Kustfundament / Zandsuppletie Secundaire stuurknop

Sluis

Belangrijke regionale weg

Multimodaal knooppunt regionale betekenis (logistiek)

Knelpunt regionale weg

Kennis

Nieuwe regionale verbinding Knelpunt brug

Binnenhaven van nationale betekenis

Kennis

Primaire kering - voldoet niet

Regionaal

Zeehaven van nationale betekenis

Mulitimodaal knooppunt internationale betekenis (logistiek)

EHS op land (herijkt)

Achterlandverbindingen

Greenport

Militaire luchthaven met burger-medegebruik

Water

HOV

Samenhangend HOV-netwerk

Berging (zoekgebied)

Opgaven Nederland

Water

Energie

Primaire kering - voldoet niet Primaire kering - nader onderzoek (Derde Toets)

Primaire kering - voldoet

lopige) lijst

uur of

Coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers (Verbeteren) ecologische kwaliteit

Piekafvoer / Afwatering Peilbeheer / Peilfluctuatie Afvoerverdeling Afvoercapaciteit Berging Zuidwestelijke Delta

(Mogelijke) vestigingsplaats elektriciteitsproductie > 500MW (Mogelijke) vestigingsplaats kerncentrale Windenergie

(Derde Toets)

e) lijst

ge) lijst

Zandhonger

(Derde Toets)

Aandachtsgebied zoetwater door bodemdaling Aandachtsgebied zoetwater door verzilting Droogtegevoelig gebied: geen wateraanvoer uit hoofdwatersysteem mogelijk Verziltingsgevoelige gebieden en geen wateraanvoer mogelijk

Maeslantkering, Nieuwe Waterweg

Gebied windenergie Olie- en gaswinning Energie uit water / Getijdenenergie Geothermiecentrale Hoogspanningsleiding >220kV Nieuwe hoogspanningsverbinding 380kV Buisleidingenstrook

Kustfundament / Zandsuppletie

Peilbeheer / Waterbuffers

Secundaire stuurknop

Verzilting inlaatpunten

Sluis

Watergerelateerde gebiedsontwikkeling / project

Aandachtsgebeid bodemdaling door gaswinning

Berging (zoekgebied) Noorderruimte


Bijlage 3 Contactpersonen Naam

Instantie

Leo van ’t Hof

Ministerie IenM/gebiedsteamtrekker N-Holland,Utrecht en Flevoland

Peter Louwerse

Ministerie IenM, dataspecialist

Cees Reuser

RWS

Hans Degenaar

RWS

Frank Buchner

RCE/regio Utecht

Antionette Le Coultre

RCE/OCW

Eelco Maass

BZK/DGWB

Daniel DouzeJager

BZK/DGOBR

Patric de Vries

RVB/T&O

Coen Klasens

Prorail/grondverwerving

Rolf Schooleman

Prorail/procesmanager

Elien Wieringa

Ministerie IenM

Kahrin Lohman

Staatsbosbeheer

Michiel von Bönninghausen

RVB/T&O/transacties

Gustaaf Boisevain

RVB/ VB/ Erfgoed/Monumenten

Mirjam de Graaf

BZK

Martijn van Veelen

Provincie Utrecht

Martine de Vaan

RVB/T&P

Fons Dalmijn

RVB/T&P

Joanne Warmerdam

RVP/P&P

Pieter Dijckmeester

RVB/T&P

Nico Smiet

RVB/T&P

Charlotte Stein

RVB/P&P

Pieter Bakker

RVB/VB

Wieke van de Mei

RVB/VB


Dit is een uitgave van het Rijksvastgoedbedrijf www.rijksvastgoedbedrijf.nl Mei 2016

Rijksvastgoedplan Utrecht. In opdracht van Interdepartementale Commissie Rijksvastgoed

Recommend Documents