Rijke Lessen… … zetten je aan het denken
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
Doel Workshop • Het bieden van inzicht en handreikingen m.b.t.: • Het zelf ontwerpen van lesmaterialen en projecten voor hoogbegaafde leerlingen • Het vaardig maken van hoogbegaafde leerlingen in het stellen van “hogere orde denkvragen”
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
1
Inhoud van verrijkingsmateriaal Verrijkend lesmateriaal voor de cognitief talentvolle leerling moet: • • • • • • • • • •
een beroep doen op creativiteit open opdrachten bevatten een hoog abstractieniveau hebben een hoge mate van complexiteit hebben meerwaarde bieden ten opzichte van reguliere leerstof stimuleren tot een onderzoekende houding een beroep doen op de zelfstandigheid van de leerling een reflectieve houding uitlokken een beroep doen op metacognitieve vaardigheden uitlokken tot interactie Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
Rijke Lessen – wat weten we al? • Wat weet je van de ‘Taxonomie van Bloom’ ? (denk-paar-deel) Steek je vinger op als je… • … op dit moment de zes denkniveaus van Bloom kunt noemen • … momenteel gebruik maakt van de taxonomie van Bloom in de plusklas
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
2
Vragen stellen Les Kikkers – Variant 1 Les Kikkers – Variant 2 Wanneer kwaken kikkers? Welke relatie zie je tussen de lichaamsbouw van de Hoe ademen kikkers? En kikkervisjes? Wat eten kikkers? Wat is koudbloedig? Waar leven kikkers?
kikker en zijn manier van voortbewegen? Wat moet er aan een kikker veranderen wil het kunnen overleven in een woestijn? De kikker is een beschermde diersoort. Welke gevolgen zal het uitsterven van alle kikkers op de aarde hebben? (Wat zou er op aarde veranderen?) Ontwerp en beschrijf een kikkerparadijs, gebruik de achterkant van dit vel voor een tekening. Het antwoord is kikkervisje; verzin tenminste 5 vragen bij dit antwoord.
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
De Taxonomie van Bloom 5. Evalueren Motiveren of rechtvaardigen van een besluit of gebeurtenis Controleren, hypothetiseren, bekritiseren, experimenteren, beoordelen
4. Analyseren Informatie in stukken opdelen om de verbanden en relaties te onderzoeken Vergelijken, organiseren, uit elkaar halen, ondervragen, vinden
Hogere orde denken
6. Creë Creëren Nieuwe ideeën, producten of gezichtspunten genereren Ontwerpen, maken, plannen, produceren, uitvinden, bouwen
3. Toepassen Informatie in een andere context gebruiken Bewerkstelligen, uitvoeren, gebruiken, toepassen
2. Begrijpen Ideeën of concepten uitleggen Interpreteren, samenvatten, hernoemen, classificeren, uitleggen
1. Onthouden Informatie herinneren. Herkennen, beschrijven, benoemen
3
Lagere orde en hogere orde vragen • Lagere orde vragen zijn vragen die een beroep doen op onthouden, begrijpen en (deels) toepassen • Geschikt voor: Evalueren van de voorbereiding en het begrip van leerlingen Vaststellen van de sterktes en zwaktes van leerlingen Herhalen en samenvatten van gegeven informatie
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
Lagere orde en hogere orde vragen • Hogere orde vragen zijn de vragen waarbij voor het antwoord de vaardigheden voor analyseren, evalueren of creëren nodig zijn
• Geschikt voor: Stimuleren om verder en kritischer na te denken Stimuleren van het probleemoplossend denkvermogen Ontlokken van discussie Stimuleren om zelfstandig op zoek te gaan naar informatie
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
4
Aan de slag… … een compleet project in 20 minuten
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
Belang van Evaluatie • Welke criteria worden beoordeeld? • Welke eisen stel je aan het eindresultaat?
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
5
Criteria & Eisen Voorbeeld: Je hebt een keukenkruk, een broodrooster, een gieter, een fluitketel en een driewieler. Verder heb je de beschikking over een goedgevulde gereedschapskist en een kast vol knutselspullen. Gebruik de bovenstaande artikelen voor je eigen, nieuwe uitvinding. Wat maak je er van? Teken een ontwerp en zet de beschrijving erbij.
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
Criteria & Eisen • Creatieve / originele uitvinding • Overzichtelijke, nette ontwerptekening • Duidelijke beschrijving
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
6
“Blooming” de plusklas • Leerlingen verzinnen hun eigen ‘hogere orde denkvragen’ over een zelfgekozen of door de leerkracht opgegeven onderwerp • De “BloomBox” • • • •
Bloom-Matrix Bloom-Dobbels Bloom-Draaiers Bloom-Fiches Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
“Blooming” de plusklas • Bloom-Matrix • De basis van al het materiaal. Zesendertig vakjes met het begin van een vraag. Van links boven in de hoek tot rechts onder in de hoek lopen de vragen van ‘lagere orde’ tot ‘hogere orde’…
• Bloom-Dobbels • Gebruik de twee dobbelstenen om te komen tot een begin van een vraag
• Bloom-Draaiers • Draai de twee wijzers om te komen tot een begin van een vraag
• Bloom-Fiches • Vele variaties mogelijk: Fiches verdelen in je team; BloomBingo; een specifieke set fiches om te focussen, bijv. op ‘mogelijkheden’, ‘voorspellingen’, ‘een gebeurtenis’, ‘personen’ etc.
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
7
“Blooming” de plusklas • BloomBingo Onderwerp: Onderwijs aan hoogbegaafden • FicheWissel • DubbelDobbel
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
Slot
www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com/bloom
Minka Dumont 2009 – www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com
8