Richtlijnenbundel voor ‘PRAKTIJK 3’
in het 3e modeltraject
2015-2016
BACHELOR IN HET ONDERWIJS: SECUNDAIR ONDERWIJS
Faculteit Mens en Welzijn, studiegebied onderwijs
Voor specifieke vragen of extra informatie over deze richtlijnenbundel richt je je tot de stagecoach boso, An Verbrugge (
[email protected]).
Inhoudsopgave Inleiding .................................................................................................................................. 4 DEEL 1: PRAKTIJK 3: BEGINNENDE LERAAR ZIJN ..........................................................................5
1
Het concept van de stage ......................................................................................... 5
1.1
Doelstellingen en competenties van de stage ..........................................................................5
1.2
Inhoud van de stage ..................................................................................................................5
1.3
Organisatie van de stage ..........................................................................................................7
1.3.1
Waaruit bestaat de keuzestage? ............................................................................................. 7
1.3.2
Wat is uitvoering GWP? ........................................................................................................... 8
1.3.3
Wat is uitdiepingsstage? .......................................................................................................... 8
1.3.4
Wat is het extra-stagepakket? ................................................................................................. 8
1.3.5
Wat is afwijkende stage? ......................................................................................................... 9
1.3.6
Wat i.v.m. stage-opdrachten? ................................................................................................ 10
1.3.7
Wat i.v.m. reflectie-opdrachten? ............................................................................................ 10
2
Het praktische verloop van de stage ....................................................................... 10
2.1
Algemene voorwaarden voor de toelating tot de stage in stagescholen ................................10
2.2
Voorbereidingen van de stage ................................................................................................10
2.3
Verplichte formaliteiten en afspraken vóór de start van de stage ...........................................10
2.3.1
De contactdagen .................................................................................................................... 11
2.3.2
Het stagerooster ..................................................................................................................... 12
2.3.3
De lesvoorbereidingen ........................................................................................................... 12
2.4
Verplichte formaliteiten en afspraken tijdens de stage ...........................................................13
2.4.1
Het schoolreglement en de gedragscodes van de stageschool/-plaats ................................ 13
2.4.2
Documenten voor de mentor(en) ........................................................................................... 13
2.4.3
Stagemap - praktijkboeken - logboek .................................................................................... 14
2.4.4
Stageportfolio ......................................................................................................................... 15
2.4.5
Meldingen i.v.m. afwezigheid tijdens een stageweek/-periode .............................................. 15
2.4.6
Wijzigingen in het stagerooster .............................................................................................. 15
2.5
Verplichte formaliteiten en afspraken na de stage ..................................................................16
2.6
Het pedagogisch dossier van de student ................................................................................17
2.7
Wanneer wordt de stage stopgezet? ......................................................................................17
2.8
De evaluatie van de stage ......................................................................................................18
2.8.1
De evaluatievorm ................................................................................................................... 18
2.8.2
Procedure om te komen tot een eindbeoordeling .................................................................. 18
2.8.3
Overzicht van de praktijk-opdrachten .................................................................................... 18
2.9
Overzicht stageperiodes .........................................................................................................20
DEEL 2: PRAKTIJK 3: LERAAR IN DIVERSE CONTEXTEN..............................................................21
1
Het concept van de stage ....................................................................................... 21
1.1
Doelstellingen en competenties van de stage ........................................................................21
1.2
Inhoud van de stage ................................................................................................................21
1.2.1
Voor studenten (niet LO) ........................................................................................................ 21
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 2 van 36
1.2.2
Voor studenten LO-AV ........................................................................................................... 21
2
Organisatie van de stage ........................................................................................ 22
3
Het praktische verloop van de stage ....................................................................... 22
3.1
Documenten voor de mentor(en) van de organisatie .............................................................22
3.2
Praktijkboek van de student ....................................................................................................23
3.3
Praktijkopdrachten vanuit de opleiding ...................................................................................23
3.4
Meldingen i.v.m. afwezigheid van de student tijdens de stageperiode ...................................23
4
Verplichte formaliteiten en afspraken na de stage .................................................. 23
4.1
Wanneer wordt de stage stopgezet? ......................................................................................23
4.2
De evaluatie van de stage ......................................................................................................24
4.2.1
De evaluatievorm ................................................................................................................... 24
4.2.2
Procedure om te komen tot een eindbeoordeling .................................................................. 24
DEEL 3: PRAKTIJK: SPORTWERKPLEK 1 EN PRAKTIJK: SPORTWERKPLEK 2 .........................26
1
Het concept van de stage ....................................................................................... 26
1.1
Doelstellingen en competenties van de stage ......................................................... 26
1.2
Concept van de stage .............................................................................................................27
1.3
Inhoud van de stage................................................................................................................27
2
Het praktische verloop van de stage ....................................................................... 27
2.1
Verplichte formaliteiten en afspraken vóór de start van elke stagevorm ................................27
2.1.1
De teamagenda ...................................................................................................................... 27
2.1.2
De voorbereidingen van lessen / activiteiten ......................................................................... 27
2.2
Verplichte formaliteiten en afspraken tijdens de stage ...........................................................28
2.2.1
Het reglement en de gedragscodes van de stageschool/-plaats ........................................... 28
2.2.2
Documenten voor de mentor(en) ........................................................................................... 28
2.2.3
Stagemap – logboek – ETOS-pagina .................................................................................... 29
2.2.4
Stageportfolio ......................................................................................................................... 29
2.2.5
Meldingen i.v.m. afwezigheid tijdens een stageweek/-periode .............................................. 30
2.2.6
Wijzigingen in de teamagenda ............................................................................................... 30
2.3
Verplichte formaliteiten en afspraken na de stage ..................................................................30
2.4
Het pedagogisch dossier van de student ................................................................................30
2.5
Wanneer wordt de stage stopgezet? ......................................................................................31
2.6
De evaluatie van de stage ......................................................................................................31
2.7
Overzicht stageperiodes .........................................................................................................32
DEEL 4: INTERNATIONALISERING ....................................................................................................33
Bijlagen ................................................................................................................................ 34 Contactgegevens coördinatie boso ...................................................................................... 36
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 3 van 36
Inleiding Beste student Deze richtlijnenbundel geldt voor alle studenten die praktijk in het 3e modeltraject Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs opnemen en bevat vier delen:
Deel 1 geldt voor studenten die het opleidingsonderdeel ‘Praktijk 3: beginnende leraar zijn’ opnemen en wordt beoordeeld via je prestaties voor, tijdens en na de stage in de stagescholen, de reflecties hierover en het stageportfoliogesprek.
Deel 2 geldt voor studenten die het opleidingsonderdeel ‘Praktijk 3: leraar in diverse contexten’ opnemen en wordt beoordeeld via je prestaties voor, tijdens en na de stage in organisaties/onderwijsinstellingen, de reflecties hierover en het stageportfoliogesprek.
Deel 3 geldt voor studenten die het opleidingsonderdeel ‘Praktijk: Sportwerkplek 1 en 2’ opnemen en wordt beoordeeld via je prestaties voor, tijdens en na de stage op de sportwerkplek, de reflecties hierover en het stageportfoliogesprek.
Deel 4 geldt voor studenten die in het 3de modeltraject deelnemen aan internationalisering en hun stage in het buitenland opnemen en wordt beoordeeld via je prestaties voor, tijdens en na de stage in organisaties/onderwijsinstellingen, de reflecties hierover en het stageportfoliogesprek.
Jouw stage kan een visitekaartje worden om later ook zelf aan de slag te gaan op een vroegere stageschool of een werkplek. Daarom is het erg belangrijk dat je op alle vlakken, op alle momenten en plaatsen een aangepaste houding en gedrag vertoont. Lees dit document grondig door: je vindt hier alle noodzakelijke informatie, procedures en afspraken. Het is jouw verantwoordelijkheid – ook als toekomstig leraar – om alle noodzakelijke informatie te kennen, te begrijpen en correct na te leven. Alle communicatie met de opleiding en de stageplaatsen gebeurt a.d.h.v. je e-mailadres van HoGent. Heb je twijfels over de betekenis of consequenties van bepaalde afspraken of richtlijnen, dan kan je je altijd wenden tot de stagecoach boso, mevrouw An Verbrugge. Het voltallige lectorenteam en de stagecoördinatie wensen jou een leerrijke en fijne praktijkervaring toe.
Katrien De Maegd Opleidingsvoorzitter
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 4 van 36
Deel 1: Praktijk 3: beginnende leraar zijn 1
Het concept van de stage
Deze richtlijnenbundel voor het opleidingsonderdeel ‘Praktijk 3: beginnende leraar zijn’ uit het 3e modeltraject: - geldt voor elke student Bachelor in het Onderwijs: Secundair Onderwijs (boso)1, die in zijn curriculum dit opleidingsonderdeel opneemt; - geldt voor elke student die dit opleidingsonderdeel in vervroegde zittijd opneemt; - is beschikbaar voor de student op https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3; - geldt samen met de Onderwijs- en Examenregeling 2015-2016 van de HoGent en de respectievelijke studiefiche.
1.1 Doelstellingen en competenties van de stage De doelstellingen en competenties van de stage zijn beschikbaar voor de student op https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3 en in de studiefiche.
1.2 Inhoud van de stage (Zie studiefiche voor het opleidingsonderdeel ‘Praktijk 3: beginnende leraar zijn’) De praktijk omvat voor studenten (niet LO) Keuzestage in minimum 2 verschillende scholen: o 4 u. observatie per stageschool vóór de aanvang van keuzestage o 6 u. les geven per onderwijsvak per week Uitdiepingsstage (6 u. per onderwijsvak – zie vakspecifieke richtlijnen) Extra-stagepakket Reflectie-opdrachten Praktijkopdrachten Stageportfoliogesprek De student plant zijn stage als volgt in: 6 weken + 6 u. uitdieping/per onderwijsvak # weken lesgeven op school 1 (keuzestage) # weken lesgeven op school 2 (keuzestage) + 6 u. uitdiepingsstage/per onderwijsvak
#: de student bepaalt zelf hoeveel weken hij opneemt in school 1 en school 2, maar zorgt er wel voor dat hij/zij in totaal minstens 6 weken stage volbrengt binnen de officiële stageperiode.
1
De opleiding Bachelor in het Onderwijs: Secundair Onderwijs wordt in het vervolg kortweg ‘boso’ genoemd.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 5 van 36
De praktijk omvat voor studenten LO - AV Keuzestage in minimum 2 verschillende scholen: Voor LO: 12 u. observatie (verdeeld over de stagescholen met een min. van 4 u. per school) 11 u. les geven per week (waarvan 2 weken stage in het lager onderwijs) 1 week GWP. Voor AV: 4 u. observatie per stageschool vóór de aanvang van keuzestage 6 u. les geven per week (tijdens stage in het lager onderwijs, neemt de student min. 6 u. per week op in een secundaire school); 6 u. uitdiepingsstage (zie specifieke richtlijnen).
Extra-stagepakket Reflectie-opdrachten Praktijkopdrachten Stageportfoliogesprek
De student plant zijn stage als volgt in: 6 weken (5 w + 1 w GWP) + 6 u. uitdieping AV-vak LO
AV
2 weken lesgeven in het lager onderwijs (keuzestage) 3 weken lesgeven in het secundair onderwijs (keuzestage) 1 week GWP (verplicht)
# weken lesgeven op school 1 (keuzestage) # weken lesgeven op school 2 (keuzestage) + 6 u. uitdiepingsstage/per onderwijsvak
#: de student bepaalt zelf hoeveel weken hij opneemt in school 1 en school 2, maar zorgt er wel voor dat hij/zij in totaal minstens 5 weken stage volbrengt voor het AV-vak binnen de officiële stageperiode. Algemene bijkomende richtlijnen bij bovenstaande overzichten voor alle studenten -
-
De student kan netoverschrijdend zijn 2 stagescholen kiezen, maar moet aantonen op het einde van de praktijkstage in diverse graden, onderwijsvormen en studiegebieden stage te hebben gelopen, rekening houdend met zijn lesbevoegdheden voor zijn beide onderwijsvakken. De student met Niet-Confessionele Zedenleer in zijn curriculum kan enkel stage lopen in scholen waar zijn/haar onderwijsvak Niet-Confessionele Zedenleer wordt aangeboden. De student houdt er rekening mee geen stage te plannen op voorziene feest- en brugdagen (zie stagekalender). Uitdiepingsstage: 6 u. lesgeven in elk van beide onderwijsvakken rekening houdend met de vakspecifieke richtlijnen (zie bijlage). Extra-stagepakket: 4 uur/per week ter beschikking zijn in elke stageschool waarin 8 verschillende taken kunnen worden opgenomen. (Niet tijdens GWP (LO-studenten)). Reflectie en reflectiesessies (zie stagekalender): de reflectiemomenten moeten verlopen gedurende de data opgegeven in de stagekalender. Dit betekent dat de student op deze reflectiemomenten GEEN stage plant. De student mag geen stage lopen in een school waar de objectieve beoordeling in het gedrang kan komen omwille van verwanten die invloed uitoefenen op de stage-evaluatie. Via de verplichte informatiefiche op de elektronische stageplanner bevestigt de student(e) dat hij/zij geen verwanten heeft op de stageschool, die betrokken zouden zijn bij de evaluatie van de stage en hierdoor de eindbeoordeling zouden kunnen beïnvloeden.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 6 van 36
Opgelet! De volledige stage wordt vóór het begin van het 6e semester (zie data stagekalender) goedgekeurd of afgewezen door de stagecoördinatie boso. Het is daarom aangewezen dat de student zo vroeg mogelijk zijn keuze in overleg met de stagecoördinatie bepaalt. De student brengt zijn stage-planning aan in een stage-overzicht dat hij ter goedkeuring voorlegt aan de stagecoördinatie boso. De stagecoördinatie controleert en bewaakt de stage-planning van de student en brengt de betrokken lectoren op de hoogte bij twijfel of problemen. De student kan pas de stage aanvangen na goedkeuring en na voorlegging van de respectievelijke originele ondertekende contactbrieven met de stagescholen. De student is dus zelf verantwoordelijk voor het plannen van de vereiste lesuren / lesweken in de opgegeven officiële stageperiodes (zie stagekalender). De student brengt zijn betrokken vaklectoren per mail op de hoogte van zijn voorgelegde goedgekeurde stageplanning en plaatst het stage-overzicht op de elektronische stageplanner bij ‘Mijn documenten’ (Ga naar: http://fmwextra.hogent.be/student) ter inzage.
1.3 Organisatie van de stage Voor de student wordt er een verplichte plenaire uitleg over de praktijk georganiseerd (zie stagekalender) door de stagecoördinatie boso. Op die plenaire uitleg wordt er belangrijke informatie gegeven over o.m. deze richtlijnenbundel en over de Onderwijs- en Examenregeling 2015-2016 van de HoGent.
1.3.1 Waaruit bestaat de keuzestage? -
Observatie: min. 4 u. per stageschool vóór de aanvang van de keuzestage Les geven: 6 u./week per onderwijsvak
Opgelet! Vanaf september en tijdens lesvrije momenten zoekt de student zelf de stageplaatsen naar keuze en legt de eerste contacten. Studenten die stage aanvragen in het vrije net hanteren hiervoor de handleiding zelfregistratie en stage-aanvraag op chamilo. Bij het eerste contact met de stageschool/-plaats in het officiële net zorgt de student ervoor dat hij aan de directie/stageverantwoordelijke van de stageschool/-plaats de door de student ingevulde contactbrief - invulformulier - overhandigt en verder laat invullen en ondertekenen. De student zorgt voor een kopie voor de stageschool/-plaats. Op CHAMILO (https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3) kan de gepaste contactbrief - invulformulier gedownload worden. De student zorgt ervoor dat hij op die gekozen stageschool/-plaats het nodige aantal uren kan lopen. Als verscheidene studenten op dezelfde stageschool/-plaats stage willen lopen, melden zij zich in de mate van het mogelijke samen aan bij de directeur of de verantwoordelijke. De student bezorgt die ondertekende contactbrief – invulformulier aan de stagecoördinatie boso vóór de respectievelijke stageperiode begint. De stagecoördinatie beslist of de keuzestage volledig of gedeeltelijk wordt goedgekeurd. De beslissing over goed- of afkeuring van het voorstel wordt aan de student meegedeeld door de stagecoördinatie. De student brengt zijn betrokken vaklectoren per mail op de hoogte van zijn voorgelegde goedgekeurde stageplanning en plaatst het stage-overzicht op de elektronische stageplanner bij ‘Mijn documenten’. (Ga naar: http://fmwextra.hogent.be/student). De student contacteert de stageschool/-plaats als de aanvraag is goedgekeurd.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 7 van 36
De deadline(s) voor het indienen van het stage-overzicht kan de student vinden op de academische stagekalender.
1.3.2 Wat is uitvoering GWP? Opgelet: binnen dit opleidingsonderdeel enkel voor LO-studenten. Gedurende de voorziene keuzestage neemt de LO-student 1 stageweek GWP op. De student dient dan wel deze GWP aan te brengen op de stagecoördinatie boso a.d.h.v. zijn stage-overzicht. De organisatie en de stappen voor GWP (geïntegreerde werkweek) worden door de stagecoördinatie boso aan de student meegedeeld. De student kan ook zelf een GWP aanbrengen. Dit moet steeds worden goedgekeurd door de stagecoördinatie. Het is niet wenselijk gedurende de keuzestage meer dan één week GWP te begeleiden. Eventuele afwijkingen kunnen alleen met schriftelijke toestemming van de stagecoördinatie boso. Studenten (niet LO) kunnen GWP opnemen i.f.v. het opleidingsonderdeel Praktijk 3: leraar in diverse contexten (zie deel 2 van deze richtlijnenbundel).
1.3.3 Wat is uitdiepingsstage? Van de student wordt verwacht dat hij in het 6e semester 6 uren extra uitdiepingsstage in elk van beide onderwijsvakken loopt rekening houdend met de vakspecifieke richtlijnen (zie bijlage). Organisatie en stappen bij de uitdiepingsstage Bij het eerste contact met de school zorgt de student ervoor dat hij aan de directie/stageverantwoordelijke van de stageschool de door de student ingevulde contactbrief invulformulier-uitdiepingsstage overhandigt en verder laat invullen en ondertekenen. De student zorgt voor een kopie voor de stageschool. Op CHAMILO (https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3) kan de contactbrief - invulformulier-stage-uitdiepingsvak gedownload worden. Hij zorgt ervoor dat hij het nodige aantal uren kan lopen. Als verscheidene studenten op dezelfde stageschool stage willen lopen, melden zij zich in de mate van het mogelijke samen aan bij de directeur of de verantwoordelijke. De student bezorgt die ondertekende contactbrief – invulformulier-uitdiepingsstage aan de stagecoördinatie boso vóór de respectievelijke stageperiode begint.
1.3.4 Wat is het extra-stagepakket? Het extra-stagepakket wordt bepaald door de stagescholen. De student dient bij de aanvraag van de stages de school over het extra-stagepakket te informeren en na te vragen welke taken hij kan opnemen. De stagescholen leggen aan de derdejaarsstudenten die extra-taken op, die van een volwaardig leerkracht worden verwacht en de student kan die niet weigeren uit te voeren. Deze taken worden bij voorkeur opgenomen in de 4 uur extra die de student per week ter beschikking is van de stageschool 1 en de stageschool 2. Bij voorkeur wordt het extra-stagepakket opgenomen onder begeleiding. Een derdejaarsstudent mag echter zonder begeleiding taken op zich nemen die met een beperkte (klas)groep en in een beperkte (klas)ruimte gebeuren (zo mag hij bvb. zelfstandig voor de klas staan zonder dat daarbij een leerkracht van de stageschool aanwezig is). Het extra-stagepakket maakt het de student mogelijk te functioneren als een volwaardige leerkracht die naast lesgeven ook andere, ondersteunende taken op zich neemt, zodat de student – eens afgestudeerd – zo goed mogelijk voldoet aan de basiscompetenties van de leraar. Omdat de invulling voor enkele functionele gehelen in de basiscompetenties niet alleen door de opleiding kan worden gedragen, wordt er van de student extra-ervaring in de stagescholen gevraagd.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 8 van 36
Extra-taken die door de student worden opgenomen kunnen zijn: 1)
hulpleerkracht in de klas (bvb. in grote klassen, bij speciale organisatievormen of complexe werkvormen);
2)
zelfstandig als leerkracht voor de klas staan, die voor de duur van de stageperiode wordt gesplitst;
3)
leerlingen met taalproblemen individueel bijles geven voor de vakken waarin de student lesbevoegdheid zal krijgen;
4)
GWP helpen inrichten voor thuisblijvers of op verplaatsing (enkel voor LO);
5)
voorbereidende vergaderingen voor GWP (enkel voor LO);
6)
individuele leer-/studiebegeleiding bieden (bvb. ter voorbereiding van de examens of voor leerlingen die het jaar voordien in de OKAN1-klassen zaten en nu doorstroomden naar aso/bso/kso/tso) voor vakken waarin de student lesbevoegdheid zal krijgen;
7)
huistaak- en studiebegeleiding;
8)
(bijzondere) klassenraden mee voorbereiden en bijwonen;
9)
vakgroepen/-vergaderingen bijwonen;
10)
leerlingenraad bijwonen;
11)
diverse werkgroepen/-vergaderingen bijwonen;
12)
studiereizen en uitstappen helpen begeleiden;
13)
info-momenten/opendeurdagen mee helpen organiseren en bijwonen;
14)
actief deelnemen aan een pedagogische studiedag/extra-muros;
15)
projecten helpen organiseren en eventueel uitwerken;
16)
oudercontact/infoavond mee voorbereiden en bijwonen;
17)
extra uren bovenop de keuze-/uitdiepingsstage ter vervanging van leerkrachten die ziek zijn of om een andere reden gedurende een bepaalde tijd hun lesopdracht niet kunnen vervullen;
18)
het organiseren en/of afnemen van school-/leeronderzoeken bij de leerlingen;
19)
….
De student zorgt ervoor dat hij het nodige aantal uren extra-stagepakket vervult in de loop van de stageweken, d.w.z. hij zorgt ervoor dat hij minimum 8 verschillende taken uit het extrastagepakket op zich heeft genomen en dat er minstens van elk van de volgende niveaus één taak wordt opgenomen: niveau leerlingen, niveau team en niveau ouders. Als de student met verschillende studenten in een school stage loopt, dan wordt de verspreiding van taken gelijkmatig over alle betrokken studenten verdeeld. Het houden van toezicht wordt niet bij de taken voor het extra stagepakket gerekend, maar is een opdracht die de student niet kan weigeren te vervullen (cf. uren die de student ter beschikking staat). Het actief helpen op een schoolfeest/-evenement (festiviteiten op de school) wordt niet gerekend tot een taak van het extra-stagepakket. Dit wordt aanzien als een dienstverlening waarbij de student zich engageert t.a.v. de stageschool. De student handelt hier op zelfstandige basis.
1.3.5 Wat is afwijkende stage? Septemberstage Op vraag van stagescholen is er de mogelijkheid tot septemberstage.
1
OKAN = onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 9 van 36
In overleg met de stagecoördinatie boso en de betrokken begeleidende lectoren is compensatie in het 3e modeltraject voor de in september gepresteerde uren mogelijk. Zelfstandige stage Op aanvraag van de stagescholen voor vervanging voor een langere periode (van bvb. een zieke leerkracht, …). Dit kan ook in het avondonderwijs. De student neemt gedurende de periode zelfstandig alle taken over van de leerkracht die hij vervangt en krijgt op de stageschool één of verscheidene begeleiders. In overleg met de stagecoördinatie boso en de betrokken begeleidende lectoren is compensatie in het 3e modeltraject voor de gepresteerde uren mogelijk.
1.3.6 Wat i.v.m. stage-opdrachten? De student krijgt de opdrachten van de mentor(en) van de stageschool/-scholen/-organisaties. De lector van het onderwijsvak kan aanvullende eisen, opdrachten vragen (bvb. in het kader van de opdrachten van de mentor(en) van de stageschool/-scholen). Daarenboven zijn voor elke student algemene opdrachten voorzien vanuit de opleiding.
1.3.7 Wat i.v.m. reflectie-opdrachten? De student krijgt vanuit de opleiding verschillende reflectie-opdrachten en bouwt een reflectiedossier op. De student maakt een analyse van zijn beginsituatie. Gedurende de eerste twee weken stage maakt de student dagelijkse reflecties in het logboek, daarna wekelijks. De student neemt deel aan een supervisie- en aan een intervisiegesprek op de campus met daaraan gekoppelde voorbereidingen. Tenslotte maakt de student een eindverslag over de doorgemaakte evolutie. Deze reflectie-opdrachten kan de student vinden op chamilo - Praktijk en stage MT 3 .
2
Het praktische verloop van de stage
2.1 Algemene voorwaarden voor de toelating tot de stage in stagescholen Voorwaarden voor het opnemen van het opleidingsonderdeel Praktijk 3: beginnende leraar zijn uit het 3e modeltraject: zie Studiefiche. Om toegelaten te worden tot de praktijk moet de student de 120 credits behaald hebben van het 1e tot en met het 4e semester. Om toe te treden tot de praktijk van een volgende stageweek/-periode in stagescholen moet de student aan specifieke regels en verplichtingen voldoen. De aanwezigheid van de student en het vervullen van alle oefeningen/opdrachten/activiteiten door de student is verplicht. In geval van afwezigheid om gegronde redenen of in geval van overmacht (bvb. ziekte) wordt het dossier doorverwezen naar de opleidingsvoorzitter. Die beslist dan in overleg met de stagecoördinatie of de student alsnog de volgende stageweek/-periode mag aanvangen.
2.2 Voorbereidingen van de stage De directeur en de mentoren van de stageschool kunnen vooraf en te allen tijde allerlei vormen van voorbereiding van de stage van de student vragen. In geval van onvoldoende voorbereiding kan de directeur in overleg met de betrokken mentor(en), de student weigeren tot het beginnen of verderzetten van de praktijk in zijn stageschool. Hij brengt daarvan de stagecoördinatie boso op de hoogte.
2.3
Verplichte formaliteiten en afspraken vóór de start van de stage
De student moet voldoen aan de voorwaarden voor de toelating tot de stage (zie punt 2.1 van deze richtlijnenbundel). Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 10 van 36
2.3.1
De contactdagen
Voor elke vorm van stage plant en organiseert de student een contactdag. Een contactdag betekent NIET uitsluitend telefoneren en / of mailen naar de stageschool/-plaats. Enkele richtlijnen i.v.m. de contactdagen:
de student is ten laatste. 20 min. voor het afgesproken uur aanwezig op de stageschool/plaats op de afgesproken datum;
de student meldt zich eerst aan bij de directeur of bij de stageverantwoordelijke;
indien er verscheidene studenten op dezelfde stageschool geplaatst zijn, dan melden zij zich samen aan bij de directeur of stageverantwoordelijke;
de student bezorgt aan de stageschool/-plaats zijn coördinaten;
de student noteert de contactdagen in zijn praktijkboek en laat de directeur/stageverantwoordelijke tekenen.
Is de student te laat of niet aanwezig – tenzij vooraf gemeld aan de stageschool/-plaats en de stagecoördinatie boso - dan heeft de stageschool het recht de student te weigeren. De directeur of de stageverantwoordelijke brengt daarvan de stagecoördinatie van boso op de hoogte. Het doel van een contactdag: Op een contactdag bereidt de student zich voor op de komende stageweek/-periode door zo volledig mogelijk de beginsituatie te achterhalen en inzicht te krijgen in bepaalde gewoontes op de stageschool (en in de klas) of op de stageplaats. Daartoe is het noodzakelijk dat de student de nodige stappen onderneemt, zodat hij o.m.
de juiste naam van de stageschool/-plaats, de locatie, de directeur, de mentor(en) en het telefoonnummer van de stageschool/-plaats kent;
het (school)reglement, de verlangde gedragscodes, (school- en klas)gewoontes, en de richtlijnen i.v.m. onthaal, (les)tijden, toezichten, administratieve verplichtingen, melden van afwezigheden, gebruik van (school)faciliteiten edm., kent;
het juiste (lessen)rooster kent;
de precieze doelstellingen en leerinhouden van de opgelegde activiteiten kent;
de precieze didactische (in termen van bereikte doelstellingen en leerinhouden) en de pedagogische beginsituatie (in termen van specifieke onderwijsbehoeften) en van ) van de leerlingen of van de te begeleiden groep kent;
weet op welke dagen geplande lessen/activiteiten op de stageschool/-plaats niet kunnen doorgaan wegens andere activiteiten of feestdagen;
de juiste begin- en einduren van elke (les)week/periode kent;
het precieze aantal en de namen van de leerlingen of van de leden van de te begeleiden groep kent en de precieze naam van de klassen kent die hij zal begeleiden;
weet welke de (school- en klas)infrastructuur en eventueel de sportinfrastructuur is;
weet welke afspraken/regels gelden om specifieke lokalen te boeken, apparatuur en materiaal/materieel te gebruiken;
weet welke afspraken/regels de stageschool/-plaats hanteert om (les)materiaal te kopiëren voor de leerlingen;
weet welke (hand)boeken de school/stageplaats gebruikt;
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 11 van 36
inzicht krijgt in de vaste werkgewoontes van de mentoren en leerlingen of van de te begeleiden groep;
met de mentor afspreekt of en wanneer die zijn (les)voorbereidingen wil inkijken;
aan de mentor vraagt of en hoe die buiten de (school)tijd bereikbaar is (telefoon, gsm, email).
De student gebruikt de contactdag ook altijd om de leerlingen/groep(en) die hij in de stageweek/periode zal begeleiden al zo goed mogelijk te observeren.
2.3.2 Het stagerooster Het stagerooster (voor elke week stage) moet aan de betrokken lectoren van beide onderwijsvakken, de lector-pedagoog en de stagecoördinatie boso bezorgd worden via de praktijkcursus op chamilo bij ‘opdrachten’. De student dient geen rooster op te laden voor de observatiemomenten. De student plaatst daarom het stagerooster, volledig en correct ten laatste de donderdag vóór de betreffende stageweek begint op de leeromgeving https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3 in de daarvoor voorziene opdracht. Het stagerooster bevat alle gegevens die de begeleidende lectoren moeten kennen om te weten wanneer de student aanwezig is op de stageschool/-plaats, welke opdrachten hij dan vervult en waar. De student kan op deze manier optimaal worden opgevolgd en begeleid. De student geeft aan de verantwoordelijke voor het extra-stagepakket op de stageschool die de taken zal evalueren en dus een algemeen overzicht nodig heeft, een exemplaar van het algemene stagerooster af ten laatste de donderdag voor de stageperiode begint. I.v.m. het stagerooster voor GWP (LO-studenten): indien er geen echt uurrooster kan worden gegeven voor activiteiten, dan moet de student toch alle betrokkenen (alle lectoren, én stagecoördinatie) informeren over het doel, de korte inhoud en de timing. Gevallen van overmacht meldt de student per mail aan volgende betrokkenen: -
de lectoren van beide onderwijsvakken;
-
de begeleidende lector-pedagoog;
-
de stagecoördinatie boso.
Wordt het stagerooster te laat, maar nog voor de feiten ingediend, dan voldoet de student niet aan de voorwaarde voor administratieve correctheid die geëvalueerd wordt voor de competentie leerkracht als organisator.
2.3.3
De lesvoorbereidingen
Lesvoorbereidingen worden gemaakt op het daarvoor voorziene lesvoorbereidingssjabloon. De student krijgt in zijn laatste jaar de toestemming verkorte lesvoorbereidingen (sjabloon zie chamilo) te maken. Indien de betrokken begeleidende lector en/of pedagoog vaststelt dat de student onvoldoende voorbereid is door de verkorte lesvoorbereiding kan deze alsnog verplicht worden uitgebreide lesvoorbereidingen te maken. Voor het opstellen van de lesvoorbereidingen worden in de opleiding algemeen geldende afspraken aanvaard die de lector van het onderwijsvak aan de student meedeelt. Slechts voor een aantal onderwijsvakken wordt van de standaardafspraken afgeweken (cfr. plenaire uitleg voor praktijk op de campus). Studenten moeten tijdig de lesvoorbereidingen aan de mentor voorleggen om feedback mogelijk te maken. De student heeft niet alleen de lesvoorbereidingen nodig voor de lessen die op de dag zelf moeten worden gegeven in zijn stagemap, maar in zijn stagemap zitten ook de aansluitende lesvoorbereiding (voor elk onderwijsvak) van de volgende lesdag. De student moet dus altijd één lesvoorbereiding (voor elk onderwijsvak) meer kunnen voorleggen dan hij op de dag zelf kan gebruiken. Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 12 van 36
Kan de student geen aansluitende lesvoorbereiding voorleggen, dan voldoet de student niet aan de voorwaarde voor administratieve correctheid die geëvalueerd wordt voor de competentie leerkracht als organisator.
2.4
Verplichte formaliteiten en afspraken tijdens de stage
2.4.1
Het schoolreglement en de gedragscodes van de stageschool/-plaats
De student leeft het reglement van de stageschool/-plaats na, de verlangde gedragscodes, schoolen klasgewoontes alsook alle richtlijnen i.v.m. onthaal, aanmelden, (les)tijden, toezichten, administratieve verplichtingen, melden van afwezigheden, gebruik van (school)faciliteiten, e.d.m. De instructies van de directeur/stageverantwoordelijke en de mentoren zijn absoluut bindend. De opleiding rekent op de verantwoordelijkheidszin en de zin voor initiatief en beschouwt slordigheden en inbreuken hiertegen als ernstige beroepsfouten. Er wordt van de student verwacht dat hij zich als een goede gast op de stageschool/-plaats gedraagt, en bijdraagt tot een goede verstandhouding en een ontspannen, ernstige werksfeer:
de student is kritisch en veeleisend voor zichzelf in alle contacten die hij op de stageschool/plaats heeft (met de directeur, het onderwijzende en andere personeel, met eventuele bezoekers en ouders en familieleden van de leerlingen, én met de leerlingen);
drinken, snoepen en kauwgom gebruiken kan alleen als het (school)reglement dat toelaat en alleen op de voorziene plaatsen;
gebruikte lokalen worden altijd netjes achtergelaten;
geleend materiaal en materieel worden onmiddellijk na gebruik ingeleverd, of ten laatste aan het einde van de stageperiode. Eventuele schade moet door de student aan de stageschool en aan de stagecoördinatie boso worden gemeld;
de student is altijd minstens 20 minuten voor een stageactiviteit ter plaatse en observeert en participeert onder leiding van de mentoren. De mentoren leggen de student de opdrachten op en die volgt ook hun raad daaromtrent op.
2.4.2 Documenten voor de mentor(en) De student overhandigt bij het eerste contact met de stageplaats de volgende documenten aan de begeleidende mentor(en):
dit deel uit de richtlijnenbundel voor het opleidingsonderdeel ‘Praktijk 3: beginnende leraar zijn’ in het 3e modeltraject bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs, ter inzage;
het gepaste syntheseformulier voor de mentor mét ingevulde hoofding. Dit stelt de mentor in staat vanaf de eerste les te kunnen focussen op de vereiste competenties;
de gepaste leidraad voor het invullen van het syntheseformulier voor de mentor;
het formulier voor het extra-stagepakket.
De student laat per afgewerkte stageperiode één syntheseformulier invullen door de mentor. Voor actieve lessen: Ten laatste voor het lesbegin – tenzij de mentor die vroeger wil – overhandigt de student de lesvoorbereiding voor die les aan de mentor. Voor elke lesactiviteit is een lesvoorbereiding verplicht. Kan de student geen lesvoorbereiding voorleggen, dan geeft hij geen les. Voor het extra-stagepakket: De student bezorgt zo vroeg als mogelijk zijn rooster voor lessen en voor het extra-stagepakket aan de verantwoordelijke van de stageschool voor het extra-stagepakket.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 13 van 36
De student vraagt op het einde van de stage een gesprek met de verantwoordelijke voor het extrastagepakket. De student zorgt ervoor dat de verantwoordelijke voor het extra-stagepakket alle nodige informatie heeft van alle betrokkenen bij de stage. Het syntheseformulier voor de mentor voor het extra-stagepakket wordt bij voorkeur ingevuld door de verantwoordelijke naar aanleiding van een gesprek met de student waarbij er rekening wordt gehouden met de informatie verschaft door de student en door alle betrokkenen. Het gesprek wordt genoteerd in het praktijkboek voor het extra-stagepakket en door de verantwoordelijke getekend. De syntheseformulieren worden door de student én de mentor ondertekend. Een kopie wordt aan de student meegegeven. Het originele syntheseformulier wordt door de mentor of stageschool naar de stagecoördinatie boso van HoGent (via mail of per post) gestuurd. De student plaatst het ondertekende syntheseformulier van de mentor binnen de vijf kalenderdagen, na de afloop van elke stageperiode, op de elektronische stageplanner bij documenten. (Ga naar: http://fmwextra.hogent.be/student).
2.4.3 Stagemap - praktijkboeken - logboek De student moet op elk moment van de stage een stagemap, praktijkboeken en logboeken kunnen voorleggen. De HoGent-stagemap bevat de volgende documenten:
deze richtlijnenbundel of het respectievelijke toepasbare deel; de leidraad voor het invullen van het syntheseformulier van de mentor; de stageroosters van de voorbije en huidige stage(s); de lesvoorbereidingen (correct genummerd en chronologisch gerangschikt) van de reeds gegeven lessen tijdens de stageperiode (doestage) en deze nodig voor de lessen die op de dag zelf moeten worden gegeven (doestage); én één lesvoorbereiding (voor elk onderwijsvak) meer dan de student op de dag zelf kan gebruiken; de originele praktijkboeken van de voorbije en huidige stage(s) van dit academiejaar; de logboeken met reflecties (1 per onderwijsvak).
Kan de student de stagemap niet voorleggen als ernaar gevraagd wordt, dan voldoet de student niet aan de voorwaarde voor administratieve correctheid die geëvalueerd wordt voor de competentie leerkracht als organisator. De praktijkboeken Een apart praktijkboek wordt bijgehouden voor lessen – per onderwijsvak – voor de keuzestage, voor de uitdiepingsstage, voor het extra-stagepakket en voor GWP (LO-studenten). Het praktijkboek:
geeft chronologisch alle activiteiten van de praktijk (tijdens de stages in (of buiten) de campus) weer (dus ook de contactdag(en)); wordt door de student gedurende de volledige stageperiode bijgehouden; moet tot op de dag in orde zijn; elke stageactiviteit moet op de dag zelf ingeschreven en getekend worden door een verantwoordelijke (de mentor of stageverantwoordelijke of directie) tijdens de stage op een stageschool of door de betrokken lector bij praktijkactiviteiten georganiseerd op de campus.
Het praktijkboek voor actieve lessen (keuze- en uitdiepingsstage) Vermeldt de gegeven en geobserveerde lessen, de contactdagen voor de keuze-/uitdiepingsstage. Wordt bijgehouden per onderwijsvak.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 14 van 36
Het praktijkboek voor het extra-stagepakket Hierin noteert de student de opgenomen extra taken + de uitvoeringsdatum tijdens de stageperiode. Het praktijkboek voor GWP (LO-studenten) Vermeldt de gegeven activiteiten. Het logboek per onderwijsvak Het logboek is een schrift van de HoGent dat de student per onderwijsvak bijhoudt. De student volgt de richtlijn, vanuit de opleiding, voor de indeling van het logboek op. Hij overhandigt dit aan de mentor of aan de begeleidende vaklector en/of pedagoog voor het begin van elke les. Het logboek is een coachings-/begeleidingsmiddel dat het stageproces van de student in kaart brengt en omvat:
per blad de te geven les met vermelding van: datum – uur – klas – onderwerp (zie gegevens praktijkboek); plaats voor opmerkingen, tips, werkpunten, aandachtspunten gegeven door de mentor, de begeleidende vaklector en/of lector-pedagoog; tenslotte voldoende ruimte voor zelfreflectie, namelijk reflecties volgens de reflectiecyclus, zie opdracht ‘Reflecteren’ (Chamilo).
Kan de student het logboek niet voorleggen als ernaar gevraagd wordt, dan voldoet de student niet aan de voorwaarde voor administratieve correctheid die geëvalueerd wordt voor de competentie leerkracht als organisator. Het logboek wordt steeds samen met de stagemap voorgelegd aan de mentor en/of de begeleidende vaklector en/of de lector-pedagoog. Na de volledige afgelopen stage wordt het logboek afgegeven aan de respectievelijke begeleidende vaklector van het onderwijsvak.
2.4.4
Stageportfolio
De student krijgt voor het begin van de stages (zie stagekalender) de opdracht om tegen het einde van de stage zelf te bewijzen dat hij over de nodige competenties beschikt. (zie ook 2.9 Overzicht van de stage-uitvoering en de opdrachten – stageportfoliogesprek). Daartoe legt hij tijdens de stage een portfolio aan. (voor details – 2.9.2 Overzicht van de stageopdrachten).
2.4.5
Meldingen i.v.m. afwezigheid tijdens een stageweek/-periode
Wanneer de student ziek is, dan heeft hij/zij meldingsplicht. De student verwittigt vóór 8.15 u. van de stagedag: ─ ─
de stagementor of directiesecretariaat op de stageplaats; de stagecoördinatie boso (tel. 09 243 30 35 of 09 243 30 36).
Afwezigheid op stage wegens ziekte kan enkel worden gemotiveerd door een gewettigd medisch attest. De student plaatst dit attest binnen de drie werkdagen op iBamaflex (handleiding zie Chamilo – FMW studentenaangelegenheden).
2.4.6
Wijzigingen in het stagerooster
Elke wijziging in het rooster van de stage wordt gemeld van zodra ze gekend is, en ten laatste 1 dag vooraf, tenzij in geval van overmacht. In geval van overmacht meldt de student de wijziging vóór de aanvang van de les/activiteit. De student bezorgt een exemplaar van het gewijzigde rooster van zodra de wijziging gekend is en ten laatste 1 dag voor de wijziging doorgaat:
aan de begeleidende vaklectoren van de twee onderwijsvakken per mail (en indien gevraagd op papier);
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 15 van 36
aan de begeleidende lector-pedagoog per mail (en indien gevraagd op papier) aan de stagecoördinatie boso via https://chamilo.hogent.be - Praktijk en stage MT 3 inhalen van uren stage wegens gewettigde afwezigheid of wegens wijzigingen in het stagerooster
Indien er onverwachts stage-uren wegvallen tijdens stageweek/-periode (bvb. door een uitstap, toneel, pedagogische studiedag, … of door een gewettigde afwezigheid) moeten die weggevallen uren worden ingehaald bij voorkeur en indien mogelijk in dezelfde stageweek-/periode. De student zet daartoe zelf in eerste instantie de nodige stappen. De student bezorgt een exemplaar van het inhaalrooster voor de weggevallen stage-uren van zodra het gekend is en ten laatste 1 dag voor het rooster ingaat:
aan de begeleidende lectoren van de twee onderwijsvakken per mail (en indien gevraagd op papier); aan de begeleidende lector-pedagoog per mail (en indien gevraagd op papier); aan de stagecoördinatie boso via https://chamilo.hogent.be - Praktijk en stage MT 3.
Indien er problemen zijn bij het inhalen van de weggevallen stage-uren in dezelfde stageweek/periode, meldt de student dat ten laatste de woensdag van de stageweek aan de stagecoördinatie boso, zodat de stage-uren in de volgende stageperiode of eventueel d.m.v. een extra-week kunnen worden ingehaald. Indien dan nog stage-uren moeten worden ingehaald wegens gewettigde afwezigheid of wijzigingen in het stagerooster, kan de student stage-uren inhalen in de blokperiode van de jaarkalender. Daartoe dient hij zich wel te wenden tot de opleidingsvoorzitter en een document te ondertekenen waardoor hij afziet van blokperiode. Hij brengt ook tegelijkertijd de stagecoördinatie boso per mail op de hoogte. Indien de student er niet meer in slaagt de weggevallen stage-uren in te halen voor een redelijke termijn voor de evaluatiecommissie-praktijk beslist, zal dat voor de student resulteren in een ‘afwezig’ het opleidingsonderdeel. Alleen uitzonderlijk hoeven weggevallen stage-uren niet te worden ingehaald:
als de stagecoördinatie in overleg met de betrokken lectoren, pedagoog en de opleidingsvoorzitter daartoe de toestemming geeft, nadat de student een officiële melding deed. Deze beslissing wordt meegedeeld aan de student door de stagecoördinatie.
Als de student deelneemt aan een onverwachte uitstap of een pedagogische studiedag en hij hierbij een begeleidende of organiserende taak opneemt.
2.5
Verplichte formaliteiten en afspraken na de stage
De student:
plaatst binnen de 5 kalenderdagen, na de afloop van elke stageperiode (na keuzestage school 1, na keuzestage school 2, na uitdiepingsstage en na GWP) de getekende syntheseformulieren, ingevuld door de mentor(en) en ondertekend door de mentor(en) én de student op de elektronische stageplanner (Ga naar: http://fmwextra.hogent.be/student). Elke synthese wordt apart in pdf-formaat (rechtop staand en voorzien van een duidelijke bestandsnaam) op de elektronische stageplanner bij documenten geüpload.
geeft binnen de 5 kalenderdagen, na de afloop van elke stageperiode, een kopie van het praktijkboek van de betreffende stageperiode af op de stagecoördinatie.
geeft na de volledige afgewerkte stage het logboek van elk onderwijsvak af aan zijn begeleidende vaklector(en). Het originele syntheseformulier wordt door de mentor of stageschool naar de stagecoördinatie boso van HoGent (via mail of per post) gestuurd. Dit originele syntheseformulier wordt aan het pedagogisch dossier van de student toegevoegd.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 16 van 36
De reflectie, de reflectiesessies en het stageportfoliogesprek (zie stagekalender) op de campus zijn verplicht en maken integraal deel uit van de praktijk (en van de evaluatie ervan).
2.6
Het pedagogisch dossier van de student
Elke student krijgt een pedagogisch dossier dat tijdens zijn hele opleiding wordt bewaard. Het pedagogisch dossier bevat: -
de getekende individuele verklaring voor akkoord i.v.m. deze leidraad en de raamovereenkomst tussen de HoGent en de stageschool;
-
originele ondertekende syntheseformulieren van de mentor(en);
-
het volledig en correct ingevuld praktijkboek.
De student kan zijn pedagogisch dossier op elk moment inkijken. Daarvoor maakt hij een afspraak met de stagecoördinatie boso.
2.7
Wanneer wordt de stage stopgezet?
De faculteit Mens en Welzijn kan, in bijzondere gevallen en op objectieve gronden, de stage vroegtijdig beëindigen, als een student door zijn gedragingen blijk heeft gegeven van ongeschiktheid voor de uitoefening van een beroep waartoe de opleiding die hij volgt, hem opleidt. De student van wie de stage vroegtijdig is beëindigd, heeft voor het betreffende opleidingsonderdeel geen recht op een tweede examenkans, tenzij aan de opgelegde dwingende voorwaarden is voldaan. Indien de student beslist om vroegtijdig te stoppen met de stage, dient hij zo vlug mogelijk de stageschool en/of mentor op de hoogte te brengen i.v.m. deze beslissing tot het niet verder zetten van de stage. De student dient ook binnen de 2 werkdagen naar de stagecoördinatie te gaan, om de stage formeel te beëindigen. Hiervoor ondertekent hij een officieel document dat aan het pedagogisch stagedossier wordt toegevoegd. Bij vragen over eventuele gevolgen van het stopzetten van de stage, de gevolgen inzake studievoortgang en de mogelijkheden voor de verdere studieloopbaan kan de student contact opnemen met de studietrajectbegeleider, Eveline Steenhout (
[email protected]). De stageplaats, evenals de opleiding, kunnen in volgende gevallen ook beslissen dat de stage moet stoppen: - In geval van deontologische fouten, manifeste onbekwaamheid, zware inhoudelijke tekortkomingen, wangedrag, slechte wil, bij zware inbreuken tegen het schoolreglement/gedragsregels van de stageschool; - Bij zware inbreuken tegen deze richtlijnen; - Bij zware inbreuken van de stageschool tegen de stageovereenkomst. - Het niet toegelaten worden tot de stage op basis van een weigering door de stageschool; - Het weigeren van uitvoeren van extra-taken in het kader van extra-stagepakket; - Het niet toegelaten worden tot de volgende stageweek/-periode wegens het niet voldoen aan de eisen op basis van het wel/niet vervullen van de opdrachten/activiteiten van de voorgaande stageweek/-periode; - Het niet melden van je afwezigheid op stage, m.a.w. onwettig afwezig zijn; - Geweigerd worden door een stageschool op basis van onvoldoende voorbereiding; - Als het stagerooster niet of na de feiten (dus na de vervulde opdracht(en)) ingediend wordt; - Het niet inhalen van weggevallen stage-uren; - Het niet tijdig melden van inhaal stage-uren of wijzigingen; Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 17 van 36
- Het niet inleveren van het praktijkboek na de stage; - Het niet inleveren van het logboek per onderwijsvak na de volledige afgewerkte stage; - Het niet inleveren van kopieën syntheseformulieren mentor(en) via de elektronische stageplanner (fmwextra.hogent.be/student – Mijn documenten); - Niet volbrengen van stage-uren door gebrek aan planning; - Niet uitvoeren van reflectie-opdrachten of ongewettigd afwezig zijn op verplichte reflectiesessies; - Niet uitvoeren of ongewettigd afwezig zijn op het stageportfoliogesprek. De student wordt van deze beslissing tot stopzetting praktijk schriftelijk op de hoogte gebracht na een gesprek met de opleidingsvoorzitter. Dit resulteert in het niet meer kunnen slagen voor de praktijk. De schriftelijke beslissing wordt aan het dossier van de student toegevoegd.
2.8
De evaluatie van de stage
2.8.1 De evaluatievorm Het opleidingsonderdeel wordt niet-periode gebonden geëvalueerd. Een 2e examenkans is niet mogelijk. (zie studiefiche) Als essentieel element voor de eindevaluatie van het opleidingsonderdeel gelden de terzake doende minimumcriteria waaraan de student wel of niet voldoet én de belangrijkste positieve/negatieve tendensen (zie 1.1).
2.8.2
Procedure om te komen tot een eindbeoordeling
Het cijfer voor stage wordt toegekend door de stage-evaluatiecommissie, bestaande uit de lectoren van beide onderwijsvakken en de lector-pedagoog. Zij komen samen tot één cijfer voor stage en baseren zich hiervoor op: -
administratieve correctheid, zich houden aan deadlines, tijdig indienen van stageroosters, e.d.m.; syntheseformulieren van de mentoren (deze dienen allen opgeladen te zijn via de stageplanner); stageverloop van geobserveerde lessen, via het logboek per onderwijsvak, door de mentoren, de lectoren van beide onderwijsvakken en de lector-pedagoog; tussentijds overleg over de praktijk MT 3 van de stage-evaluatiecommissie (zie stagekalender); informatie verzameld tijdens de stagebezoeken (gesprek met de mentor, inzage van andere lesvoorbereidingen en didactisch materiaal, reflecties in het logboek van de student,…); het stageportfoliogesprek: de student moet de vooropgestelde competenties kunnen bewijzen.
Tussentijds wordt de praktijk van de studenten besproken met de begeleidende lectoren. De student ontvangt een mail vanuit de stagecoördinatie, indien er specifieke te signaleren werkpunten aan bod zijn gekomen. Op deze manier kan de student zijn praktijk nog bijsturen. Het eindcijfer voor de praktijk is een globaal cijfer van alle opdrachten en activiteiten door de student verricht in het kader van het opleidingsonderdeel ‘Praktijk’. Het bevat alle facetten van de beoordelingen van alle opdrachten en activiteiten en wordt door de stage-evaluatiecommissie in overweging genomen en gewogen in het licht van de minimumcriteria, zoals gestipuleerd in de studiefiche, en positieve en negatieve tendensen. (zie punt 1.1).
2.8.3
Overzicht van de praktijk-opdrachten
Elke student volbrengt vanuit de opleiding volgende opdrachten. Stel een lessenreeks op voor een langere periode (bij voorkeur van 3 weken) waarin je aantoont dat je: -
doelstellingen kiest rekening houdend met de individuele kenmerken van de leerlingen; leerlijnen hanteert om doelstellingen te selecteren;
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 18 van 36
-
onderscheid maakt tussen basisdoelstellingen en uitbreidingsdoelstellingen; leeractiviteiten kiest in functie van het differentiëren; de werkvorm en groeperingsvorm in functie van tempo-, niveau- en interesseverschillen kiest; instructietaal hanteert rekening houdend met de taalcontext van leerlingen; de principes van taalgericht vakonderwijs toepast; ICT functioneel integreert (niet voor LO-BR studenten); vakoverschrijdende eindtermen in de leeractiviteiten integreert; voor jezelf en je leerlingen de timing aangeeft; evaluatieopdrachten en –instrumenten hanteert om gegevens te verzamelen; evaluatiegegevens beoordeelt en feedback hierover geeft aan de leerlingen.
GOK/ZORG: -
informeer je over het gok- en zorgbeleid van één stageschool naar keuze; beschrijf welke gok- en zorgacties er op deze school lopen; geef met vijf concrete voorbeelden aan hoe het gok- en zorgbeleid je handelen als leerkracht in de klas kan beïnvloeden.
REFLECTEREN: Richtlijnen: zie document ‘Reflectieopdrachten bij praktijk 3’ in de Chamilocursus Praktijk en stage MT 3. STAGEPORTFOLIO: Bewijs aan de hand van een stageportfolio dat je over de nodige competenties beschikt. Leg daartoe gedurende je stage een portfolio aan waarin je de volgende documenten verzamelt: 1) -
PRAKTIJKBOEKEN (die de gepresteerde uren aantonen): onderwijsvak 1; onderwijsvak 2; uitdiepingsstage onderwijsvak 1; uitdiepingsstage onderwijsvak 2; GWP (enkel voor LO-studenten); extra stagepakket (opgelet: niet van toepassing voor studenten die naar het buitenland gaan).
2) -
REFLECTIEDOSSIER: beginsituatie-analyse; voorbereidingen op super/intervisiegesprekken; reflecties (zie logboeken); doorgemaakte evolutie.
3) OPDRACHT LESSENREEKS die zoveel mogelijk drie accenten realiseert: differentiëren – vakoverschrijdend werken – evalueren. 4) OPDRACHT GOK/ZORG 5) EEN LESVOORBEREIDING PER ONDERWIJSVAK van een (niet door de lector geobserveerde) les die de student zelf gegeven heeft en waarover hij erg tevreden is. 6) EEN LESVOORBEREIDING (onderwijsvak naar keuze) die bewijst dat de student vernieuwend kan werken (bv. werken met diverse werkvormen / integratie van ICT in de les / taalgericht onderwijs / …) ANDER MATERIAAL waarmee de student de competenties die beschreven staan in de minimumcriteria voor praktijk 3e modeltraject kan aantonen. HET STAGEPORTFOLIOGESPREK Na de stages licht de student tijdens een portfoliogesprek aan de evaluatiecommissie, nl. de betrokken lectoren van de onderwijsvakken en de lector-pedagoog, toe hoe hij erin geslaagd is de vereiste competenties te bereiken, o.a. aan de hand van documenten uit zijn stageportfolio. De student moet hier bewijzen dat hij de competenties geselecteerd voor het 3e modeltraject, bereikt heeft: differentiëren, vakoverschrijdend werken, evalueren, activerend werken, innoverend werken, ICT integreren, werken aan diversiteitscompetenties via GOK en zorg, reflecteren (zie lijst: doelstellingen en competenties van de stage). Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 19 van 36
De student kan hiertoe allerhande bewijsmateriaal meebrengen: lesvoorbereidingen, werkmateriaal voor de leerlingen, didactisch materiaal dat gebruikt en/of aangemaakt is, evaluatiemateriaal (toets, taak, observatielijst, criterialijst,…), actie-instrument omgaan met diversiteit, begin- en eindreflectie, e.d.m., … De student neemt zelf het woord en licht toe hoe hij naar de competenties heeft gewerkt. De lectoren kunnen aanvullend vragen stellen. De student bezorgt het volledige stageportfolio op cd-rom aan de pedagoog op de dag van het stageportfoliogesprek.
2.9
Overzicht stageperiodes
Studenten praktijk semester 5 (januari-studenten): Plenaire uitleg praktijk MT 3: 25/06/2015 Neerleggen stage-overzicht op de stagecoördinatie: 18/09/2015 (keuzeschool 1) + 16/10/2015 (volledige stageplanning). Van 21/09/2015 - 30/10/2015 (6 w) HERFSTVAKANTIE VAN 02/11/2015 – 06/11/2015 Van 09/11/2015 – 27/11/2015 (3 w) Van 30/11/2015 – 18/12/2015 (3 w) geen stage planning in het SO (examens), wel mogelijk in het BaO Van 04/01/2016 - 15/01/2016 (2 w): hier kan ook nog stage gepland of ingehaald worden. Studenten praktijk semester 6: Plenaire uitleg praktijk MT 3: 21/05/2015 + 24/09/2015 Neerleggen stage-overzicht op de stagecoördinatie: 30/11/2015 (volledige stageplanning) KROKUSVAKANTIE VAN 08/02/2016 – 12/02/2016 Van 15/02/2016 – 25/03/2016 (6 w) PAASVAKANTIE VAN 28/03/2016 – 08/04/2016 Van 11/04/2016 – 13/05/2016 (5 w) Van 16/05/2016 – 20/05/2016 (1 w): hier kan ook nog stage gepland of ingehaald worden
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 20 van 36
Deel 2: Praktijk 3: leraar in diverse contexten 1
Het concept van de stage
Deze richtlijnenbundel voor het opleidingsonderdeel ‘Praktijk 3: leraar in diverse contexten’ uit het 3e modeltraject: - geldt voor elke student Bachelor in het Onderwijs: Secundair Onderwijs (boso), die in zijn curriculum het opleidingsonderdeel opneemt; - is beschikbaar voor de student op https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3; - geldt samen met de Onderwijs- en Examenregeling 2015-2016 van de HoGent en de respectievelijke studiefiche.
1.1
Doelstellingen en competenties van de stage
De doelstellingen en competenties van de stage zijn beschikbaar voor de student op https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3 en in de studiefiche.
1.2
Inhoud van de stage
(Zie studiefiche voor het opleidingsonderdeel ‘Praktijk 3: leraar in diverse contexten’) 1.2.1 -
Voor studenten (niet LO) Stage (student kiest mogelijkheid 1 of 2) Praktijkopdrachten Reflectie-opdrachten Stageportfoliogesprek
Mogelijkheid 1: De stage heeft een omvang van 2 weken + 1 week GWP In een organisatie: full-time (30 u./week) of 60 u. in totaal (effectief gepresteerde uren) + 1 week GWP-begeleiding OF In een onderwijsinstelling: 12 u./week lesgeven – totaal: 24 u. lesgeven + 1 week GWPbegeleiding Mogelijkheid 2: De stage heeft een omvang van 3 weken In een organisatie: full-time (30 u./week) of 90 u. in totaal (effectief gepresteerde uren) OF In een onderwijsinstelling: 12 u./week lesgeven – totaal: 36 u. lesgeven 1.2.2
Voor studenten LO-AV
-
Stage (omvang 3 weken): o In een organisatie: full-time (30 u./week) of 90 u. in totaal (effectief gepresteerde uren) OF o In een onderwijsinstelling: 12 u./week lesgeven – totaal: 36 u. lesgeven
-
Praktijkopdrachten Reflectie-opdrachten Stageportfoliogesprek
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 21 van 36
De LO-student neemt reeds 1 week GWP op binnen het opleidingsonderdeel Praktijk 3: beginnend leraar zijn. Opgelet! De stage moet opgenomen worden binnen de vastgelegde termijn vanaf 21/09/2015 tot 15/01/2016 (vervroegde zittijd – januari-studenten) of vanaf 8/02/2016 tot 31/05/2016 (junistudenten), ofwel aaneensluitend, ofwel over verschillende weken verspreid binnen deze periode rekening houdend met het aantal uren in totaal te presteren.
2
Organisatie van de stage
Deze stage moet een pedagogisch-didactisch verband hebben met de lerarenopleiding. Bij het eerste contact met de organisatie/onderwijsinstelling zorgt de student ervoor dat hij aan de directie/stageverantwoordelijke/begeleider/mentor een ingevulde contactbrief - invulformulier overhandigt en verder laat invullen en ondertekenen. De student zorgt voor een kopie voor de organisatie. Op CHAMILO (https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3) kan de gepaste contactbrief - invulformulier worden gedownload. De student zorgt ervoor dat hij op die gekozen organisatie/onderwijsinstelling het nodige aantal uren kan stage lopen. Als verscheidene studenten op dezelfde organisatie/onderwijsinstelling stage willen lopen, melden zij zich in de mate van het mogelijke samen aan bij de directeur of de verantwoordelijke/begeleider/mentor. De student bezorgt, als bewijs van zijn toegekende stage, die ondertekende contactbrief – invulformulier aan de stagecoördinatie boso vóór de respectievelijke stageperiode begint. Hij houdt een kopie bij in zijn stagemap. De stagecoördinatie beslist of deze stage volledig of gedeeltelijk wordt goedgekeurd. De beslissing over goed- of afkeuring van het voorstel wordt aan de student meegedeeld door de stagecoördinatie. De student ontvangt dan van de stagecoördinatie een stageovereenkomst om voor te leggen aan de organisatie ter ondertekening. De student brengt zijn betrokken begeleidende lector(en) per mail op de hoogte van zijn voorgelegde goedgekeurde stage. De student contacteert de organisatie/onderwijsinstelling als de aanvraag is goedgekeurd.
3
Het praktische verloop van de stage
3.1
Documenten voor de mentor(en) van de organisatie
De student overhandigt op de eerste dag van de stage de volgende documenten aan de begeleidende mentor(en):
Dit luik van de richtlijnenbundel voor het opleidingsonderdeel ‘Praktijk 3: leraar in diverse contexten’ in het 3e modeltraject bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs, ter inzage;
het gepaste syntheseformulier voor de mentor mét ingevulde hoofding. Dit stelt de mentor in staat vanaf de eerste dag te kunnen focussen op de vereiste competenties.
De student laat één syntheseformulier invullen door de mentor voor de volledige stageperiode. Het syntheseformulier wordt door de student én de mentor ondertekend. Een kopie wordt aan de student meegegeven. Het originele syntheseformulier wordt door de mentor naar de stagecoördinatie boso van HoGent (via mail of per post) gestuurd. De student plaatst het ondertekende syntheseformulier van de mentor binnen de vijf kalenderdagen, na de afloop van de volledige stageperiode, op de elektronische stageplanner bij documenten. (Ga naar: http://fmwextra.hogent.be/student). Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 22 van 36
3.2
Praktijkboek van de student
Een praktijkboek wordt door de student bijgehouden en vermeldt de gedane/gepresteerde stageactiviteiten. Het praktijkboek:
geeft chronologisch alle stage-activiteiten weer; wordt door de student gedurende de volledige stageperiode bijgehouden; moet tot op de dag in orde zijn; elke activiteit moet op de dag zelf ingeschreven en worden getekend door een verantwoordelijke van de organisatie/onderwijsinstelling.
3.3
Praktijkopdrachten vanuit de opleiding
De student krijgt vanuit de opleiding praktijkopdrachten verbonden aan dit opleidingsonderdeel met gekoppelde tussentijdse feedback.
3.4
Meldingen i.v.m. stageperiode
afwezigheid
van
de
student
tijdens
de
Wanneer de student ziek is tijdens de stage, dan heeft hij/zij meldingsplicht. De student verwittigt vóór 8.15 u. van de stagedag: ─ ─
de stagementor op de stageplaats; de stagecoördinatie boso (tel. 09 243 30 35 of 09 243 30 36).
Afwezigheid op stage wegens ziekte kan enkel worden gemotiveerd door een gewettigd medisch attest. De student plaatst dit attest binnen de drie werkdagen op iBamaflex (handleiding zie Chamilo – FMW studentenaangelegenheden).
4 Verplichte formaliteiten en afspraken na de stage De student:
plaatst binnen de 5 kalenderdagen, na de afloop van de stageperiode het getekende syntheseformulier, ingevuld door de mentor(en) en ondertekend door de mentor(en) én de student op de elektronische stageplanner (Ga naar: http://fmwextra.hogent.be/student). Elke synthese wordt apart in pdf-formaat (rechtop staand en voorzien van een duidelijke bestandsnaam) op de elektronische stageplanner bij documenten geüpload.
geeft binnen de 5 kalenderdagen, na de afloop van de volledige stageperiode, een kopie van het praktijkboek van de betreffende stageperiode af op de stagecoördinatie. Het originele syntheseformulier wordt door de mentor of stageschool naar de stagecoördinatie boso van HoGent (via mail of per post) gestuurd. Dit originele syntheseformulier wordt aan het pedagogisch dossier van de student toegevoegd.
4.1
Wanneer wordt de stage stopgezet?
De faculteit Mens en Welzijn kan, in bijzondere gevallen en op objectieve gronden, de stage vroegtijdig beëindigen, als een student door zijn gedragingen blijk heeft gegeven van ongeschiktheid voor de uitoefening van een beroep waartoe de opleiding die hij volgt, hem opleidt. De student van wie de stage vroegtijdig is beëindigd, heeft voor het betreffende opleidingsonderdeel geen recht op een tweede examenkans, tenzij aan de opgelegde dwingende voorwaarden is voldaan. Indien de student beslist om vroegtijdig te stoppen met de stage, dient hij zo vlug mogelijk de organisatie/onderwijsinstelling op de hoogte te brengen i.v.m. deze beslissing tot het niet verder zetten van de stage.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 23 van 36
De student dient ook binnen de 2 werkdagen naar de stagecoördinatie te gaan, om de stage formeel te beëindigen. Hiervoor ondertekent hij een officieel document dat aan het pedagogisch stagedossier wordt toegevoegd. Bij vragen over eventuele gevolgen van het stopzetten van de stage, de gevolgen inzake studievoortgang en de mogelijkheden voor de verdere studieloopbaan kan de student contact opnemen met de studietrajectbegeleider, Eveline Steenhout (
[email protected]). De stageplaats, evenals de opleiding, kunnen in volgende gevallen ook beslissen dat de stage moet stoppen: - In geval van deontologische fouten, manifeste onbekwaamheid, zware inhoudelijke tekortkomingen, wangedrag, slechte wil, bij zware inbreuken tegen het schoolreglement/gedragsregels van de stageschool; - Bij zware inbreuken tegen deze richtlijnen; - Bij zware inbreuken van de organisatie tegen de stageovereenkomst. - Het niet toegelaten worden tot de stage op basis van een weigering door de organisatie/onderwijsinstelling; - Het niet toegelaten worden tot de volgende stageweek/-periode wegens het niet voldoen aan de eisen op basis van het wel/niet vervullen van de opdrachten/activiteiten van de voorgaande stageweek/-periode; - Het niet melden van je afwezigheid op stage, m.a.w. onwettig afwezig zijn; - Geweigerd worden door de organisatie/onderwijsinstelling op basis van onvoldoende voorbereiding; - Het niet inhalen van weggevallen stage-uren; - Het niet tijdig melden van inhaal stage-uren of wijzigingen; - Het niet inleveren van het praktijkboek na de stage; - Het niet inleveren van kopieën syntheseformulieren mentor(en) via de elektronische stageplanner (fmwextra.hogent.be/student – Mijn documenten); - Niet volbrengen van stage-uren door gebrek aan planning. De student wordt van deze beslissing tot stopzetting praktijk schriftelijk op de hoogte gebracht na een gesprek met de opleidingsvoorzitter. Dit resulteert in het niet meer kunnen slagen voor de praktijk. De schriftelijke beslissing wordt aan het dossier van de student toegevoegd.
4.2
De evaluatie van de stage
4.2.1
De evaluatievorm
Het opleidingsonderdeel wordt niet-periode gebonden geëvalueerd. Een 2e examenkans is niet mogelijk. (zie studiefiche) Als essentieel element voor de eindevaluatie van het opleidingsonderdeel gelden de ter zake doende minimumcriteria waaraan de student wel of niet voldoet én de belangrijkste positieve/negatieve tendensen. 4.2.2
Procedure om te komen tot een eindbeoordeling
Het eindcijfer wordt bepaald door: - syntheseformulier(en) van de mentor(en) (deze dienen allen opgeladen te zijn via de stageplanner); - informatie dat verzameld werd tijdens de stagebegeleiding; - tussentijdse feedback samen met de student; - het stageportfoliogesprek: de student moet de vooropgestelde competenties kunnen bewijzen. Het eindcijfer is een globaal cijfer van alle opdrachten en activiteiten door de student verricht in het kader van het opleidingsonderdeel. Het bevat alle facetten van de beoordelingen van alle opdrachten en activiteiten en wordt door de stage-evaluatiecommissie in overweging genomen en gewogen in het licht van de minimumcriteria, zoals gestipuleerd in de studiefiche. Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 24 van 36
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 25 van 36
Deel 3: Praktijk: Sportwerkplek 1 en Praktijk: Sportwerkplek 2 Voor specifieke vragen of extra informatie over deze richtlijnen kan je terecht bij de begeleidende lector van de werkplek of de stagecoach boso, mevrouw An Verbrugge (
[email protected]).
1
Het concept van de stage
Deze richtlijnenbundel praktijk voor het opleidingsonderdeel Praktijk: sportwerkplek 1 en 2 in het 3e modeltraject (5e en 6e semester): - geldt voor elke student Bachelor in het Onderwijs: Secundair Onderwijs (boso)1, die in het 5de en/of 6e semester in zijn curriculum het opleidingsonderdeel ‘praktijk: Sportwerkplek 1 en/of 2’ opneemt, ongeacht het modeltraject en het contract; - is beschikbaar voor de student op https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3 WPL; - geldt samen met de Onderwijs- en Examenregeling 2015-2016 van de HoGent en de respectievelijke studiefiches.
1.1
Doelstellingen en competenties van de stage
Om te slagen voor de opleidingsonderdelen ‘Praktijk: Sportwerkplek 1’ en ‘Praktijk: Sportwerkplek 2’ moet de student voldoende hebben aangetoond aan de minimumcriteria, beschreven in de studiefiche, te voldoen. De studiefiche en het document met de koppeling kerntaken – competenties zijn terug te vinden op https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3 WPL.
AFWIJKINGEN Septemberstage Op vraag van de stagescholen is er de mogelijkheid tot septemberstage. De praktische regelingen hieromtrent worden geregeld met de lector van de betrokken werkplek en de stagecoördinatie. Zelfstandige stage Op vraag van de stageplaats is er de mogelijkheid tot zelfstandige stage. De student neemt gedurende de periode zelfstandig alle taken over van de mentor die hij vervangt en krijgt op de stageplaats één of verscheidene begeleiders. De praktische regelingen hieromtrent worden geregeld met de lector van de betrokken werkplek en de stagecoördinatie.
1
De opleiding Bachelor in het Onderwijs: Secundair Onderwijs wordt in het vervolg kortweg ‘boso’ genoemd.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 26 van 36
1.2
Concept van de stage
De student loopt stage op de sportwerkplek. De sportwerkplek is een buurt waarin minimaal volgende organisaties aanwezig zijn: kleuterschool, lagere school, secundaire school, school voor buitengewoon onderwijs, fitnesscentrum, sport- / jeugddienst. De werkplek kan nog verder uitgebreid worden met sportclubs, rust- en verzorgingstehuis, medisch-pedagogisch instituut, vrijetijdsorganisaties, … De student wordt door de stagecoördinatie aan een sportwerkplek toegewezen. De student loopt 2 dagen per week stage. De student loopt wekelijks stage op de aangegeven werkplekdagen. Deze worden vooraf gecommuniceerd door de verantwoordelijke lector van de werkplek. De dagen dat er geen werkplekleren geroosterd staat, wordt de student verwacht tijdens de georganiseerde lessen en activiteiten vanuit de opleiding. Om te slagen voor de opleidingsonderdelen ‘Praktijk: Sportwerkplek 1’ en ‘Praktijk: Sportwerkplek 2’ moet de student voldoende hebben aangetoond aan de minimumcriteria, beschreven in de studiefiche, te voldoen. De studiefiche en het document met de koppeling kerntaken – competenties zijn terug te vinden op https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3 WPL.
1.3
Inhoud van de stage
Praktijk: sportwerkplek 1 en 2 bestaat uit 4 kerntaken: -
Kerntaak 1: voorbereiden, uitvoeren en evalueren van (sport)activiteiten Kerntaak 2: professionaliseren van jezelf Kerntaak 3: realiseren van sportprojecten Kerntaak 4: realiseren van innovatie op gebied van sportonderzoek
Het document met de verdere inhoud van de kerntaken/stage is terug te vinden op https://chamilo.hogent.be – Praktijk en stage MT 3 WPL.
2
Het praktische verloop van de stage
2.1 Verplichte formaliteiten en afspraken vóór de start van elke stagevorm 2.1.1
De teamagenda
Elke vorm van stage wordt genoteerd in de teamagenda van de betrokken werkplek op het Electronisch Traject en Ontwikkelingsdossier voor Studenten (ETOS) http://fmwextra.hogent.be/student > ETOS of via de stageplanner De teamagenda wordt ingevuld, volledig en correct, voor elke vorm van stage in een stageschool/-plaats ten laatste de vrijdag voor de volgende week. De teamagenda bevat alle gegevens die de begeleidende lectoren moeten kennen om te weten wanneer de student aanwezig is op de stageschool/-plaats, welke opdrachten hij dan vervult, en waar. De student kan op deze manier optimaal opgevolgd en begeleid worden. De student dient via de teamagenda ten laatste 2 weken op voorhand zijn stage-activiteiten kenbaar te maken aan de begeleidende lector van de werkplek. Wordt de teamagenda te laat, maar nog voor de feiten ingevuld, dan krijgt de student een onvoldoende voor administratieve correctheid.
2.1.2 De voorbereidingen van lessen / activiteiten Voorbereidingen van lessen / activiteiten worden gemaakt op het daarvoor voorziene lesvoorbereidingssjabloon. De student krijgt in zijn laatste jaar de mogelijkheid om gebruik te maken van de verkorte lesvoorbereiding (sjabloon zie chamilo). Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 27 van 36
Studenten moeten vóór de les / activiteit de voorbereidingen spontaan aan de mentor voorleggen om feedback mogelijk te maken. De student heeft niet alleen de lesvoorbereidingen nodig voor de lessen / activiteiten die op de dag zelf moeten worden gegeven op zijn persoonlijke ETOS-pagina geplaatst en aan zijn stagemap toegevoegd, maar op zijn persoonlijke ETOS-pagina en in zijn stagemap zitten ook de aansluitende voorbereidingen van de volgende lesdag. De student moet dus altijd één voorbereiding meer kunnen voorleggen dan hij op de dag zelf kan gebruiken. Kan de student geen aansluitende voorbereiding voorleggen, dan resulteert dit in een administratief onvoldoende. De directeur/verantwoordelijke en de mentoren van de stageplaats kunnen vooraf en te allen tijde allerlei vormen van voorbereiding van de stage van de student vragen. In geval van onvoldoende voorbereiding kan de directeur/verantwoordelijke in overleg met de betrokken mentor(en), de student weigeren tot het beginnen of verderzetten van de stage. Hij brengt daarvan de begeleidende lector / de stagecoördinatie op de hoogte.
2.2
Verplichte formaliteiten en afspraken tijdens de stage
2.2.1
Het reglement en de gedragscodes van de stageschool/-plaats
De student leeft het reglement van de stageplaats na, de verlangde gedragscodes, school-, klasen groepsgewoontes alsook alle richtlijnen i.v.m. onthaal, aanmelden, (les)tijden, toezichten, administratieve verplichtingen, melden van afwezigheden, gebruik van (school)faciliteiten, e.d.m. De instructies van de directeur/stageverantwoordelijke en de mentoren zijn absoluut bindend. De opleiding rekent op de verantwoordelijkheidszin en de zin voor initiatief en beschouwt slordigheden en inbreuken hiertegen als ernstige beroepsfouten. Er wordt van de student verwacht dat hij zich als een goede gast op de stageplaats gedraagt, en bijdraagt tot een goede verstandhouding en een ontspannen, ernstige werksfeer:
de student is kritisch en veeleisend voor zichzelf in alle contacten die hij op de stageschool/plaats heeft (met de directeur, het onderwijzende / begeleidende en andere personeel, met eventuele bezoekers en ouders en familieleden van de lerenden, én met de lerenden);
drinken, snoepen en kauwgom gebruiken kan alleen als het (school)reglement dat toelaat en alleen op de voorziene plaatsen;
gebruikte accommodatie wordt altijd netjes en in de oorspronkelijke staat achtergelaten;
geleend materiaal en materieel worden onmiddellijk na gebruik ingeleverd, of ten laatste aan het einde van de stageperiode. Eventuele schade moet door de student aan de stageschool en aan de stagecoördinatie boso worden gemeld;
de student is altijd minstens 20 minuten voor een stageactiviteit ter plaatse en observeert en participeert onder leiding van de mentoren. De mentoren leggen de student de opdrachten op en die volgt ook hun raad daaromtrent op. Zo wordt er ook van de student verwacht dat hij zijn (les)voorbereidingen tijdig aan de mentor voorlegt.
2.2.2 Documenten voor de mentor(en) De student overhandigt op de eerste dag van de stage de volgende documenten aan de begeleidende mentor(en): het gepaste syntheseformulier (zie chamilo) voor de mentor mét ingevulde hoofding; de gepaste leidraad bij het syntheseformulier voor de mentor De student laat na afloop van de stage één syntheseformulier invullen door de mentor. Voor actieve lessen / activiteiten: Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 28 van 36
Ten laatste voor de stageles / -activiteit begint – tenzij de mentor die vroeger wil – overhandigt de student ook altijd de voorbereiding voor die les / activiteit en het logboek aan de mentor. Voor elke les / activiteit is een (les)voorbereiding verplicht. Kan de student geen voorbereiding voorleggen, dan geeft hij geen les. Hij krijgt dan een onvoldoende voor die betreffende les.
2.2.3 Stagemap – logboek – ETOS-pagina De student moet op elk moment van de stage een stagemap en logboek kunnen voorleggen aan bezoekende vaklectoren, mentoren en directie. De stagemap/persoonlijke ETOS-pagina bevat de volgende documenten: de ingevulde teamagenda van de voorbije en huidige weken (ETOS); blanco syntheseformulier mentor (stagemap); chronologische oplijsting van afgewerkte stage-activiteiten (ETOS); de (les)voorbereidingen (correct genummerd en chronologisch gerangschikt) van de reeds gegeven lessen tijdens de stageperiode en deze nodig voor de lessen die op de dag zelf moeten worden gegeven (ETOS en stagemap); én één (les)voorbereiding meer dan de student op de dag zelf kan gebruiken (ETOS en stagemap); het logboek; reflectie-opdrachten (ETOS). Kan de student de stagemap niet voorleggen als ernaar gevraagd wordt of is de ETOS-pagina niet up to date als deze geraadpleegd wordt, dan resulteert dat in een administratief onvoldoende. Het logboek Het logboek is een schrift van de HoGent dat de student bijhoudt. De student volgt de richtlijn, vanuit de opleiding, voor de indeling van het logboek op. Hij overhandigt dit aan de mentor of aan de begeleidende vaklector en/of pedagoog voor het begin van elke les. Het logboek is een coachings-/begeleidingsmiddel dat het stageproces van de student in kaart brengt en omvat: per blad de te geven les / activiteit met vermelding van: datum – uur – klas / groep – onderwerp (zie gegevens teamagenda); plaats voor opmerkingen, tips, werkpunten, aandachtspunten gegeven door de mentor. De stagemap en het logboek kunnen ook buiten de stageperiode(s) worden opgevraagd door de lector van het onderwijsvak, de begeleidende lector van de werkplek en de lector-pedagoog. Ook dan wordt ervan uitgegaan dat de stagemap en het logboek tot op de dag in orde is.
2.2.4
Stageportfolio
De student krijgt voor het begin van de stages (zie jaarkalender) de opdracht om tegen het einde van de stage zelf te bewijzen dat hij over de nodige competenties beschikt. Daartoe legt hij tijdens de stage een portfolio aan. (voor details – 1.3 Inhoud van de stageopdrachten). Na de praktijk: sportwerkplek 2 licht de student, tijdens een evaluatiegesprek met de evaluatiecommissie-praktijk, nl. de betrokken begeleider van de werkplek (lector van de HoGent) en een andere begeleidende lector, toe hoe hij erin geslaagd is de vereiste competenties te bereiken, o.a. aan de hand van documenten uit zijn stageportfolio.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 29 van 36
2.2.5
Meldingen i.v.m. afwezigheid tijdens een stageweek/-periode
Wanneer de student ziek is, dan heeft hij/zij meldingsplicht. De student verwittigt vóór 8.15 u. van de stagedag: ─ ─ ─
de stagementor of directiesecretariaat op de stageplaats; de stagecoördinatie boso (tel. 09 243 30 35 of 09 243 30 36); de begeleidende lector van de werkplek.
Afwezigheid op stage wegens ziekte kan enkel worden gemotiveerd door een gewettigd medisch attest. De student plaatst dit attest binnen de drie werkdagen op iBamaflex (handleiding zie Chamilo – FMW studentenaangelegenheden).
2.2.6
Wijzigingen in de teamagenda
Elke wijziging in de teamagenda van de stage wordt aangepast van zodra ze gekend is, en ten laatste 1 dag vooraf, tenzij in geval van overmacht. In geval van overmacht meldt de student de wijziging vóór de aanvang van de les / activiteit aan de werkplekverantwoordelijke. De student past de teamagenda aan van zodra de wijziging gekend is en stuurt een mail ten laatste 1 dag voor de wijziging doorgaat: aan de begeleidende lector van de werkplek Wijzigingen in stageopdracht (of stageweek/-periode) kunnen alleen na een schriftelijke toestemming van de betrokken lector. inhalen van uren stage wegens gewettigde afwezigheid of wegens wijzigingen in het stagerooster Indien er onverwachts stage-uren wegvallen tijdens stageweek/-periode (bvb. door een uitstap, toneel, pedagogische studiedag, … of door een gewettigde afwezigheid) moeten die weggevallen uren worden ingehaald. De student onderneemt daartoe zelf de nodige stappen. De student past zijn teamagenda aan voor de weggevallen stage-uren van zodra deze gekend zijn en verwittigt dit ten laatste 1 dag voor de inhaalstage ingaat: aan de begeleidende lector per mail (en indien gevraagd op papier).
2.3
Verplichte formaliteiten en afspraken na de stage
De student geeft aan de verantwoordelijke lector van de werkplek: binnen de 5 kalenderdagen, na de afloop van de volledige stageperiode, de originele syntheseformulieren, ingevuld door de mentor(en) en ondertekend door de mentor(en) én de student. Worden bovenvermelde formulieren te laat ingeleverd, dan resulteert dat in een onvoldoende voor administratieve correctheid. De reflectie, de reflectiesessies en het evaluatiegesprek tussen de student en betrokken lector(en) in de campus maken integraal deel uit van praktijk: sportwerkplek 1 / 2 (en van de evaluatie ervan). Behalve de stage is dus elke student verplicht deel te nemen aan de begeleiding, de reflectie, de reflectiesessies, en het evaluatiegesprek georganiseerd op de campus. Van de evaluatie die de betrokken lectoren invullen tijdens de stagebegeleiding, krijgt de student steeds een kopie (op papier of elektronisch). Die worden dus niet opnieuw ingediend na de stage door de student.
2.4
Het pedagogisch dossier van de student
Elke student krijgt een pedagogisch dossier dat tijdens zijn hele opleiding wordt bewaard. Het pedagogisch dossier bevat:
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 30 van 36
-
de getekende individuele verklaring voor akkoord i.v.m. deze leidraad en de raamovereenkomst tussen de HoGent en de stageplaats;
-
originele ondertekende evaluatieformulieren van de mentor(en);
-
originele evaluatieformulieren en stageverslagen vanuit de opleiding;
De student kan zijn pedagogisch dossier op elk moment inkijken. Daarvoor maakt hij een afspraak met de stagecoördinatie boso. Het Electronisch Traject en Ontwikkelingsdossier voor Studenten (ETOS) maakt integraal deel uit van het pedagogisch dossier van de student.
2.5
Wanneer wordt de stage stopgezet?
Indien jij beslist om vroegtijdig te stoppen met je stage, dien je zo vlug mogelijk de betrokken partners van de werkplek en mentoren op de hoogte te brengen i.v.m. je beslissing tot het niet verder zetten van de stage. Je dient ook binnen de 2 dagen naar de stagecoördinatie te gaan, om je stage formeel te beëindigen. Hiervoor onderteken je een officieel document dat aan je stagedossier wordt toegevoegd. Bij vragen over de mogelijkheden van de verdere studieloopbaan kan de student contact opnemen met studietrajectbegeleider, mevrouw Eveline Steenhout (
[email protected]). De werkplek, evenals de opleiding, kunnen in volgende gevallen ook beslissen dat de stage moet stoppen. -
In geval van deontologische fouten, manifeste onbekwaamheid, zware inhoudelijke tekortkomingen, wangedrag, slechte wil, bij zware inbreuken tegen het reglement/gedragsregels van de stageplaats;
-
Bij zware inbreuken tegen deze leidraad;
-
Bij zware inbreuken van de stageplaats tegen de stage-overeenkomst.
-
Het niet toegelaten worden tot de werkplek op basis van een weigering door een partner van de werkplek;
-
Het niet melden van je afwezigheid op stage, m.a.w. onwettig afwezig zijn;
-
Geweigerd worden door een stageplaats op basis van onvoldoende voorbereiding;
-
Als de teamagenda niet of na de feiten (dus na de vervulde opdracht(en)) ingevuld wordt;
-
Het niet inhalen van weggevallen stage-uren;
-
Het niet inleveren van de formulieren na de stage;
-
Het niet inleveren van het logboek na de stage;
-
Het niet plaatsen van kopieën syntheseformulieren mentor(en) op je persoonlijke ETOSpagina ;
-
Niet uitvoeren of ongewettigd afwezig zijn op verplichte begeleidings- en reflectiesessies.
De student wordt van deze beslissing tot stopzetting praktijk schriftelijk op de hoogte gebracht na een gesprek met de opleidingsvoorzitter. Dit resulteert in het niet meer kunnen slagen voor ‘Praktijk: Sportwerkplek 1 en Praktijk: Sportwerkplek 2’. De student tekent hierbij voor gelezen. De schriftelijke beslissing wordt aan het dossier van de student toegevoegd.
2.6
De evaluatie van de stage
De evaluatievorm Het opleidingsonderdeel wordt permanent geëvalueerd. Een 2e zittijd is niet mogelijk. (zie studiefiche)
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 31 van 36
Als essentieel element voor de eindevaluatie van de opleidingsonderdelen ‘Praktijk: Sportwerkplek 1’ en ‘Praktijk: Sportwerkplek 2’ gelden de terzake doende doelstellingen en competenties waaraan de student wel of niet voldoet én de belangrijkste positieve / negatieve tendensen. Tussentijds wordt de student uitgenodigd voor een formatieve evaluatie van zijn competenties. De student bereidt zich voor op het evaluatiegesprek met de begeleidende lector van de werkplek door een zelfevaluatie in te vullen op basis van 360°-feedback (evaluaties van mentoren, medestudenten, lectoren, lerende(n), ouders, tevredenheidsenquêtes, …, zelfreflecties). In het evaluatiegesprek bepaalt de lector het beheersingsniveau van de competenties per kerntaak en formuleert de student samen met de lector werkpunten. Op het einde van ‘Praktijk: Sportwerkplek 1’ heeft de student een eindevaluatiegesprek met de lector van de werkplek en wordt het beheersingsniveau bepaald. Op het einde van ‘Praktijk: sportwerkplek 2’, toont de student zijn competenties aan in het stageportfoliogesprek (zie hoger).
2.7
Overzicht stageperiodes
Officiële stageperiodes Januari-studenten: van 21/09/2015 – 18/12/2015 4 dagen (28 u.) per week Juni-studenten: Praktijk: Sportwerkplek 1: van 21/09/2015 – 18/12/2015 2 dagen (14 u.) per week Praktijk: Sportwerkplek 2: van 15/02/2016 – 20/05/2016 2 dagen (14 u.) per week
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 32 van 36
Deel 4: Internationalisering
Studenten die in het 6e semester praktijk doen in het buitenland en studenten LO-BR die in het 5e of 6e semester praktijk doen in het buitenland nemen contact op met de ankerpersoon internationalisering. Studenten die lessen opnemen aan een andere instelling in het buitenland (via een learning agreement) nemen contact op met de stagecoördinatie voor het luik van de praktijk. In overleg met de dienst internationalisering wordt de inhoud van praktijk in de stagescholen en de opleidingsonderdelen in het buitenland bepaald.
Studenten die nog een luik praktijk opnemen in stagescholen in Vlaanderen volgen de richtlijnen uit deel 1 (voor AV) en deel 3 (voor LO-BR). Indien de student niet tijdig of geen contact opneemt, kan daardoor de stage in het buitenland in het gedrang komen en de student worden geweigerd om op internationalisering te gaan.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 33 van 36
Bijlagen Vakspecifieke richtlijnen voor de uitdiepingsstage
AARDRIJKSKUNDE
De student loopt 6 u. stage in de 2de graad TSO of KSO of ASO, ongeacht de reeds volbrachte stages.
BIOLOGIE
De student loopt 6 u. stage voor het vak in de 2de graad TSO of ASO, ongeacht de reeds volbrachte stages.
ECONOMIE
De student loopt 6 u. stage in een 4de jaar economie of handel (hetzij handelseconomie, hetzij boekhouden). Heeft de student dit in het 2de jaar reeds volbracht (creditjaar*), dan mag de student zelf bepalen waar hij zich nog wil in verdiepen.
ENGELS
De student loopt 6 u. stage voor het vak in de 2de graad TSO of KSO of ASO, ongeacht de reeds volbrachte stages.
FYSICA
De student loopt 6 u. stage voor het vak in de 2de graad TSO of KSO of ASO, ongeacht de reeds volbrachte stages.
FRANS
De student loopt 6 u. stage voor het vak in de 2de graad TSO of KSO of ASO, ongeacht de reeds volbrachte stages.
GESCHIEDENIS
De student moet de 6 uren uitdiepingsstage gebruiken om ervoor te zorgen dat hij op het einde van het 3de modeltraject volgende stages deed: - 6 u. in 2 opeenvolgende weken geschiedenis in de 2 stromen van de 1ste graad. In de b-stroom telt de MAVO-stage ook mee; - 6 u. in 2 opeenvolgende weken geschiedenis in 1 stroom van de 2de graad. Heeft de student dit in het 2de jaar reeds volbracht (creditjaar*), dan mag de student zelf bepalen waar hij zich nog wil in verdiepen.
HANDEL-BUROTICA
De student moet de uren uitdiepingsstage gebruiken om ervoor te zorgen dat hij op het einde van het 3de modeltraject volgende stages deed: - voor burotica: minstens 2 u. in de derde graad BSO; - voor handel: minstens 2 u. in de 2e graad ASO (handelseconomie of boekhouden) en 2 u. TSO of BSO. Heeft de student dit in het 2de jaar reeds volbracht (creditjaar*), dan mag de student zelf bepalen waar hij zich nog wil in verdiepen of opteren voor een stage in avondonderwijs.
INFORMATICA
De student loopt 6 u. stage in de 2de graad ASO. Studenten die hieraan reeds voldoen, kunnen opteren voor een stage in avondonderwijs.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 34 van 36
LICHAMELIJKE OPVOEDING
MUZIKALE OPVOEDING
N.C.-ZEDENLEER NEDERLANDS
PAV
De uitdiepingsstage zit vervat in de keuzestage LO. De student zorgt ervoor dat hij op het einde van zijn opleiding kan aantonen dat hij stage liep in diverse stromen, graden en/of onderwijsvormen (zie vakspecifieke richtlijnen keuzestage). De student loopt 6 u. stage: - in de 2de of 3de graad ASO of BSO of TSO - of in de 2de graad KSO - of in het lager onderwijs (specifiek muziek) - of in de lagere graad van het DKO De student loopt 6 u. stage: - in het lager onderwijs, verspreid over de 3 graden; - of in de 2de graad ASO of TSO of KSO. De student loopt 6 u. stage in de 2de graad, bij voorkeur in het 2de jaar van de 2de graad ASO (+ integreren een literaire les). De student loopt 6 u. stage in de 3de graad. De student zorgt ervoor dat hij op het einde van zijn opleiding kan aantonen dat hij stage liep in diverse stromen en graden (zie vakspecifieke richtlijnen keuzestage). De student loopt 6 u. extra stage:
PKV
in DKO: lagere en/of middelbare graad en/of kunstenbad of in SO: Esthetica en/of Expressie of in KSO of in het basisonderwijs: muzische vorming Januari-student: De student loopt 6 u. extra stage: - in de 2de of 3de graad ASO of BSO of TSO - of in de 2de graad KSO of in het basisonderwijs: beeld
PLASTISCHE OPVOEDING
Juni-student De uitdieping voor het onderwijsvak PO is de uitwerking van een project in samenwerking met het mpi de oease van het GO! Te Gent. De uren en exacte data worden meegedeeld in het onderwijsvak semester 5, maar zullen zeker op het einde van de stageperiode liggen. Je dient dus geen andere uitdieping te organiseren. De student Techniek dient als uitdiepingsstage techniekacademies te geven op woensdagnamiddag in semester 5 of 6, in afspraak met de lector, de mentor en de school. Deze academies worden door de student voorbereid en gegeven, samenwerking tussen 2 studenten is toegestaan. Iedere student geeft 3 academies van 2 u.
TECHNIEK
De techniekacademie staat open voor alle kinderen uit het basisonderwijs van alle netten en mag niet afhankelijk zijn van het net van de school die de techniekacademies organiseert. De techniekacademies vinden plaats op woensdagnamiddagen in een periode van 10 opeenvolgende weken, uitgezonderd tijdens de schoolvakanties. De school voorziet zelf in verbruiksgoederen (hiervoor kunnen ze hun subsidie gebruiken) en het nodige gereedschap.
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
p. 35 van 36
De student gebruikt de uren uitdiepingsstage om ervoor te zorgen dat hij op het einde van het 3de modeltraject volgende stages deed voor wiskunde in zijn opleiding: -
tenminste 6 lesuren wiskunde in de eerste graad, Bstroom; - tenminste 6 lesuren wiskunde in de eerste graad, Astroom; - tenminste 6 lesuren wiskunde in de tweede graad ASO, TSO of KSO. Heeft de student dit in het 2de jaar reeds volbracht (creditjaar*), dan mag de student zelf bepalen waar hij zich nog wil in verdiepen.
WISKUNDE
De uitdiepingsstage zit vervat in de opgelegde keuzestage VV. VOEDING-VERZORGING
De student zorgt ervoor dat hij op het einde van zijn opleiding kan aantonen dat hij stage liep in diverse stromen en graden (zie vakspecifieke richtlijnen keuzestage).
*Creditjaar: jaar waarin de credit voor de stage behaald werd.
Contactgegevens coördinatie boso HoGent – Faculteit Mens en Welzijn Campus Ledeganck Stagecoördinatie bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs K.L.Ledeganckstraat 8 9000 GENT
Caroline Minne Stagecoördinator
[email protected] tel. 09 243 30 35
Richtlijnenbundel voor praktijk in MT3
An Verbrugge Stagecoach
[email protected] tel. 09 243 30 36
Katrien De Maegd Opleidingsvoorzitter
[email protected] tel. 09 243 30 40
p. 36 van 36