Datum
: zaterdag 11 januari 2014
Opleiding
: CCC01, CCM18 en CCM19
Examen
: Module 1 – Integrale Bedrijfsanalyse (IBA)
Docent(en)
: Drs. J.H. Gieskens AC CCM QT
Tijd
: 3 klokuren
Richtlijnen herexamen:
Vóór aanvang van het examen dient u zich te legitimeren aan de hand van een geldig legitimatiebewijs.
U dient uw jas, tas en telefoon te deponeren tegen de muur achter de surveillant. Het is verboden om tijdens het examen een multimedia-apparaat (zoals een telefoon) bij u te dragen.
Het examen bestaat uit één case. De vragen van dit examen zijn gebaseerd op de leerstof uit het boek, de readers, de colleges alsmede de verstrekte hand-outs.
U dient uw uitwerkingen in te leveren op het uitgereikte VVCM uitwerkingenpapier. Beschrijf het uitwerkingenpapier enkel aan de voorkant en voorzie elk blad van uw naam, studentnummer, leergang en paginanummer. Lever géén kladpapier in!
Toegestane hulpmiddelen: -
Blauwe en/of zwarte balpen; het gebruik van potlood en/of vulpen is verboden!
-
Calculator (niet grafisch, niet programmeerbaar, géén multimediatoestel)
-
Liniaal / tekenliniaal
Formuleer uw antwoorden in behoorlijk Nederlands. Gebruik géén afkortingen of telegramstijl.
Correspondentie over de examencijfers of exameninzage verlopen via het secretariaat.
Na afloop van het examen mag u de examenvragen behouden.
CCC01, CCM18&19 Mod IBA – 140111 herexamen (incl. antwoorden)
Pagina 1 van 7
Case: Boek- en Kantoorvakhandel Vives BV De Bredase boek- en kantoorvakhandel Vives BV levert voornamelijk aan particulieren (boeken, wenskaarten en schrijfgerei) maar daarnaast ook aan bedrijven (kantoorartikelen). Ten behoeve van de verkoop beschikt Vives BV over een eigen winkelpand aan de karakteristieke zuidkant van het centrum waar het aangenaam winkelen is. Het winkelaanbod is gediversifieerd en heeft een aantrekkingskracht op de zowel de oudere draagkrachtige consumenten uit het Ginneken als de shopaholics uit het Brabantse. Vives BV is begin jaren ’60 van de vorige eeuw ontstaan als schoolboeken-, boeken- en kantoorvakhandel. Sinds de eeuwwisseling is er een duidelijke verandering in het assortiment waarneembaar. Zo is onder druk van de collectieve schoolboekeninkoop en het internet het omzetaandeel in de studieboeken sterk teruggelopen. Daarentegen is de omzet in tijdschriften, loten, kookboeken, kinderboeken en populaire romans toegenomen. Ook de afzet van kantoorartikelen aan bedrijven staat al jaren onder druk. Deze terugloop wordt echter ruimschoots opgevangen door de afzet van bureaubenodigdheden en ICT supplies (toner cartridges) aan freelancers en klein zakelijk gebruikers; de zogenoemde Small-OfficeHome-Office markt (SOHO markt). Deze doelgroep koopt veelal op rekening.
De huidige DGA, Ton Vives, houdt de trends in de branche scherp in de gaten. Hiertoe bezoekt hij met enige regelmaat bijeenkomsten van brancheverenigingen voor de boek- en kantoorvakhandel. Dit heeft in 2010 onder meer geleid tot een verbouwing die voorzag in een uitbreiding van de zaak en een complete vernieuwing van het interieur. Met deze verbouwing werd tevens ruimte voor een tweetal nieuwe artikelgroepen gecreëerd: e-readers en impuls/cadeau artikelen. Met deze nieuwe aanpak lijkt Vives BV succes te boeken; de omzet kent in 2011 en 2012 weer een stijgende lijn.
Ondanks deze omzetstijging is Ton Vives niet op zijn lauweren gaan rusten. Integendeel; er zijn diverse ontwikkelingen in de markt die Ton zorgen baren. Zo verkopen de Albert Heijn supermarkt en het Kruidvat aan de overkant van de straat sinds enkele jaren ook tijdschriften en wenskaarten. Daarnaast groeit de verkoop van boeken en e-books via het internet; het feit dat Albert Heijn de internethandel Bol.com heeft overgenomen spreekt boekdelen! En tenslotte zijn er nieuwe onverwachte concurrenten ontstaan; de wenskaartenproductent Hallmark heeft eigen winkels geopend en bij Greetz van Post.nl kunnen online kaarten worden gedrukt en verzonden! Tot op heden lijkt het er echter op dat Vives BV de afgelopen jaren als enige boekhandel aan de Bredase zuidkant deze nieuwe vormen van concurrentie
CCC01, CCM18&19 Mod IBA – 140111 herexamen (incl. antwoorden)
Pagina 2 van 7
het hoofd heeft kunnen bieden. Sinds het jaar 2000 zijn drie andere boekwinkels die zich binnen een straal van 1 kilometer bevonden gestopt met hun zaak.
Periodiek heeft Ton Vives een gesprek met de accountmanager van de bank. Afgelopen jaar ontving hij van de Rabobank het rapport ‘Boekenbranche Cijfers & Trends’. Hierin stond ondermeer onderstaande informatie.
Branche Tot de branche behoren alle detailhandelsondernemingen die de verkoop van boeken aan particulieren als hoofdfunctie hebben. Zij zijn in te delen in totaalboekhandel, assortimentsboekhandel, buurt- en dorpsboekhandel, ketenboekhandel en thematisch gespecialiseerde boekhandel (zoals reisboekwinkel en kinderboekwinkel).
Trends
Toename oriëntatie en verkoop via internet.
Opkomst e-boeken en bij horende applicaties en gadgets.
Toename filialisering, schaalvergroting en commerciële samenwerking rondom inkoop en franchising.
Tweedehands markt neemt toe.
Perspectief In 2011 lag de omzet van de algemene boekenmarkt 4,6% lager dan in 2010. Voor het tweede jaar op rij kromp de boekenmarkt. Dit betreft niet alleen de boekverkopen via boekhandels, maar ook via webwinkels, warenhuizen en andere verkoopkanalen. De omzet van boekhandels zal naar verwachting nog verder zijn gedaald doordat het aandeel verkoop van boeken via internet en branchevreemde partijen zoals supermarkten waarschijnlijk is toegenomen. Naar verwachting zet dit beeld in 2012 en 2013 door en krijgt de branche opnieuw te maken met een omzetdaling.
De boekenbranche blijft uitermate competitief en eist een scherpe en onderscheidende positionering. De keuze van de doelgroep, het passende assortiment en de juiste distributiekanalen bepalen het onderscheid tussen de vele aanbieders. Voor de fysieke vestigingen blijven service, persoonlijk contact en beleving cruciaal om klanten te werven en te houden. Maar naast fysieke aankopen gebruiken consumenten veel vaker het internet om zich te oriënteren en om te kopen. Een omnichannelstrategie wordt daarom steeds belangrijker. Branchevreemde kanalen hebben de boekenverkoop ontdekt en verhogen de concurrentie. Op productniveau geven het digitaal lezen en bijhorende applicaties en gadgets nieuwe impulsen. De verkoop van e-books is de afgelopen jaren enorm toegenomen. Nog een reden waarom ondernemers niet om omnichanneling heen kunnen.
CCC01, CCM18&19 Mod IBA – 140111 herexamen (incl. antwoorden)
Pagina 3 van 7
Aan de hand van rapporten van de diverse brancheverenigingen, banken en onderzoeksinstellingen heeft Ton Vives een omzetverwachting voor het jaar 2013 opgesteld. Hij heeft hierbij rekening gehouden met de mogelijke conjuncturele constellaties.
Boek- en Kantoorvakhandel Vives BV
Omzetverwachting 2013
Conjunctuur
Kans
Omzet (€ 1.000)
Hoogconjunctuur
:
0%
700
Milde conjunctuur
:
15%
680
Stagnatie
:
50%
650
Recessie
:
30%
600
Depressie
:
5%
460
Onderstaand treft u de jaarrekeningen van Vives BV over de afgelopen jaren aan. Bestudeer deze jaarrekeningen en beantwoord de bijbehorende vragen. Bij de beantwoording van de vragen kunt u abstraheren van BTW problematiek.
Boek- en Kantoorvakhandel Vives BV Resultatenrekening Netto omzet Inkoopprijs omzet Bruto omzetresultaat Kosten Personeelskosten Huisvestingskosten Verkoopkosten Kantoorkosten Overige bedrijfskosten
2011
2010
2009
2008
658.000 451.500 206.500
604.000 443.000 161.000
680.000 491.500 188.500
613.500 432.000 181.500
55.000 4.000 19.500 15.000 21.500
57.000 5.500 21.000 12.000 28.000
52.500 3.500 18.500 10.500 29.000
56.000 3.000 19.000 13.500 18.500
115.000
123.500
114.000
110.000
EbITDA
91.500
37.500
74.500
71.500
Afschrijvingen EbIT
13.000 78.500
8.500 29.000
8.000 66.500
8.000 63.500
Rentelast EbT
20.500 58.000
16.000 13.000
6.500 60.000
6.500 57.000
VpB 20%
11.600
2.600
12.000
11.400
EaT (NE)
46.400
10.400
48.000
45.600
CCC01, CCM18&19 Mod IBA – 140111 herexamen (incl. antwoorden)
Pagina 4 van 7
Boek- en Kantoorvakhandel Vives BV Balans per ultimo boekjaar
2011
2010
2009
2008
Activa IVA Software
0
0 0
MVA Bedrijfsgebouwen en terreinen Inventaris Vervoermiddelen
259.000 23.000 4.000
243.500 24.000 9.500 286.000
FVA Vorderingen op deelnames
11.000
43.000 0 8.500
Liquide Middelen
48.000 8.000 20.500
11.000
159.500
76.500 11.000
11.000 158.500
159.500 47.000 17.500 6.500
0
78.500
11.000
165.000 Vorderingen Handelsdebiteuren BTW, LB & Premies soc. verz. Overige vorderingen en Overl. Act.
58.000 5.500 15.000
11.000
165.000
0 0
277.000
11.000 Voorraden Voorraden
0 0
11.000 165.500
158.500 66.500 0 5.500
165.500 37.500 0 6.500
51.500
71.000
72.000
44.000
16.500
19.500
36.500
34.500
530.000
538.000
356.500
331.500
Passiva EV Aandelenvermogen Winstreserve
18.000 81.000
18.000 74.500 99.000
VVL Hypotheken Schulden aan kredietinstellingen
250.000 0
92.500 250.000 0
250.000 VVK RC Aflossingsverplichting VVL Handelscrediteuren BTW, LB & Premies soc. verz. Overige schulden en overl. passiva
18.000 121.000
65.000 0 93.000 14.500 8.500
18.000 139.500 139.000
4.500 7.000 250.000
51.500 0 131.500 1.000 11.500
157.500 4.500 12.500
11.500 75.000 5.500 99.500 14.000 12.000
17.000 39.000 5.000 90.000 10.500 12.500
181.000
195.500
206.000
157.000
530.000
538.000
356.500
331.500
CCC01, CCM18&19 Mod IBA – 140111 herexamen (incl. antwoorden)
Pagina 5 van 7
Gevraagd:
1.
OMGEVINGSANALYSE
a.
Teken het schillenmodel en benoem hierin de DESTEMPEL factoren.
b.
Stel ten behoeve van Vives BV een omgevingsanalyse op aan de hand van de
[18 punten]
DESTEMPEL factoren.
2. BEDRIJFSANALYSE: Z-score
[14 punten]
a. Geef gemotiveerd aan welke Z-score methode van toepassing is voor Vives BV. b. Bereken deze Z-score voor Vives BV over de jaren 2009 t/m 2011. c. Geef een oordeel over de kredietwaardigheid van Vives BV aan de hand van deze Zscore. Verklaar bovendien de ontwikkeling van de Z-score over deze drie jaren.
3. BEDRIJFSANALYSE: Solvabiliteit & Leverage
[20 punten]
a.
Geef de definitie van het begrip solvabiliteit.
b.
Bereken de solvabiliteit van Vives BV over de vier jaren op basis van een ratio die u kunt samenstellen aan de hand van de gegevens uit de balans.
c.
Geef uw oordeel over de solvabiliteitsontwikkeling van Vives BV op basis van de onder de voorgaande vraag berekende solvabiliteitsratio.
d.
Bereken de solvabiliteitsontwikkeling van Vives BV over de vier jaren op basis van een solvabiliteitsratio die u kunt samenstellen aan de hand van de gegevens uit de resultatenrekening.
e.
Geef uw gemotiveerd oordeel over de solvabiliteitsontwikkeling aan de hand van uw berekeningen onder voorgaand punt.
f.
Bereken de hefboomfactor (leverage) van Vives BV over de vier jaren.
g.
Geef uw gemotiveerd oordeel over de ontwikkeling van de leverage in relatie tot de ontwikkeling in de solvabiliteit die u berekend heeft onder vraag 3b.
4. BEDRIJFSANALYSE: DuPont formule
[12 punten]
a. Bereken de DuPont formule voor VIVES BV over de jaren 2009-2011. b.
Geef uw oordeel over de ontwikkeling van de DuPont van Vives BV.
CCC01, CCM18&19 Mod IBA – 140111 herexamen (incl. antwoorden)
Pagina 6 van 7
5. COMMERCIEEL RISICO
[22 punten]
a.
Hoe luidt de definitie van ‘commercieel risico’ ?
b.
Uit welke specifieke risico’s is het commercieel risico opgebouwd?
c.
Geef aan op welke wijze Vives BV conjunctuurafhankelijk is. Licht uw antwoord toe.
d.
Bereken voor het jaar 2012 de verwachte gemiddelde omzet.
e.
Bereken het commercieel risico van Vives BV aan de hand van de standaard deviatie (SD).
f.
Geef het 99% betrouwbaarheidsinterval voor de verwachte omzet.
g.
Geef aan waarom de variatiecoëfficiënt als risicomaatstaf de voorkeur verdient boven de standaard deviatie?
h.
Bereken de variatiecoëfficiënt (cv).
6. GROEI
[14 punten]
a.
Teken de Groeimatrix van Ansoff.
b.
Onder welke groeirichting(en) is de groei van Vives BV gedurende de afgelopen jaren te classificeren. Motiveer uw antwoord.
c.
Voor welke groeivorm(en) heeft Vives BV gekozen? Motiveer uw antwoord.
CCC01, CCM18&19 Mod IBA – 140111 herexamen (incl. antwoorden)
Pagina 7 van 7