Review emissiefactoren 2015 Samenvatting In deze notitie wordt vastgelegd welke emissiefactoren Climate Neutral Group hanteert voor de voetafdruk bepalingen in 2015 en voor de nacalculatie over dat jaar. Voor de nacalculatie over 2014 wordt gewerkt met de huidige lijst (2014). Gedurende het jaar worden regelmatig vragen gesteld over welke emissiefactoren door Climate Neutral Group worden gehanteerd en worden er voorstellen voor wijzigingen ingebracht. Bovendien verschijnen er regelmatig reviews in de openbare literatuur met nieuwe voorstellen voor emissiefactoren. Om orde te houden in dit voortschrijdend inzicht heeft Climate Neutral Group ervoor gekozen om eenmaal per jaar een update te presenteren. Deze werkwijze hebben wij vastgelegd in de procedure emissiefactoren.
Inleiding Gebruik van de juiste emissiefactoren is essentieel voor goede CO2-voetafdruk berekeningen. Omdat er regelmatig nieuwe emissiefactoren gepubliceerd worden door wijzigingen in brandstofsamenstelling of efficiency van verbrandingsinstallaties is het noodzakelijk ontwikkelingen bij te houden. In de procedure emissiefactoren is vastgelegd dat Climate Neutral Group een jaarlijkse review van factoren publiceert. Dit document is het resultaat van die review. In december 2014 is, als het eindresultaat van de Green Deal Emissiefactoren de eerste nationale lijst emissiefactoren openbaar gemaakt (www.co2emissiefactoren.nl). Doel van deze lijst is o.a. om CO2voetafdruk berekeningen beter vergelijkbaar te maken. Omdat Climate Neutral Group dat doel van harte ondersteund nemen we de nationale lijst als basis voor deze review: we gebruiken de factoren waar dat mogelijk is en beargumenteren de afwijkingen.
Emissiefactoren 2014 en 2015 In tabel 1 is een overzicht gegeven van de emissiefactoren 2014 en 2015. De belangrijkste aandachtspunten zijn:
Energieverbruik Groene Electra De emissiefactoren voor groene stroom zijn verlaagd van 15-80 g/kWh naar 0. Die wijziging nemen we over. Maar alleen voor groene stroom die voldoet aan de voorwaarden van de CO2-prestatieladder. Dat betekent dat vergroening met Noorse waterkracht centrales niet telt omdat die vergroening slechts gebaseerd is op handel in goedkope GVO's (Garantie Van Oorsprong).
Nederlandse elektriciteitsmaatschappijen plakken Noorse GVO's op hun grijze stroom zonder de CO2emissie van de grijze stroom te verrekenen met de Noorse CO2 uitstoot. Groene stroom is stroom met betrouwbare GVO's, veelal uit Nederlandse installaties. Is dat niet het geval dan wordt er gerekend met de (nieuwe) emissiefactor van grijze stroom.
Vervoer en transport Brandstoffen - auto's, openbaar vervoer, vracht. Hier gebruiken we de factoren zoals voorgeschreven door de nationale lijst. De verschillen met 2014 zijn doorgaans gering. Luchtvaart In de nationale lijst zijn factoren opgenomen voor korte, middellange en lange vluchten. De voorgestelde factoren zijn gebaseerd op operationele data van KLM en zijn inclusief de bijdrage van andere gassen dan CO2 aan het broeikaseffect. Er is geen onderscheid gemaakt tussen de verschillende vliegklassen. In vergelijking met internationale bronnen als UNEP of DEFRA zijn de voorgestelde factoren laag. Dat zou te maken kunnen hebben met het feit dat de data allen gebaseerd zijn op KLM vluchten: KLM heeft een relatief jonge vloot en een relatief hoge bezettingsgraad. Dat is goed voor de uitstoot per passagier, maar niet representatief voor de gehele luchtvloot. Omdat de CNG berekeningsmethode gebruikt wordt voor veel internationale vluchten geven wij de voorkeur aan emissiefactoren met een bredere achtergrond. Bovendien willen we berekeningen kunnen maken met en zonder gebruik van RFI en onderscheid maken tussen verschillende vluchtklassen. Vandaar dat we gebruik maken van de emissiefactoren van DEFRA, het Engelse ministerie van Milieu. Een overzicht van de verschillende emissiefactoren voor vliegen is gegeven in figuur 1. 400
g CO2/km (incl RF)
300 UNEP 200
DEFRA 2014
100
SKAO 2014
0
SKAO 2015 0
5000
10000
15000
Vliegafstand (km)
De wijzigingen voor CNG klanten zijn marginaal, omdat CNG in 2014 de UNEP factoren gebruikte.
Papier, accommodatie, water In de nationale lijst zijn hiervoor geen factoren opgenomen. Wij blijven dezelfde factoren gebruiken als vorig jaar.
Emissiefactoren CO2-calculator / CO2-voetafdrukberekeningen Emissiefactoren CO2-calculator Energie
2014
Energieverbruik
Eenheid
Gas Biogas
2015
NL
Bron
NL
Bron
Nm3
1,825
SKAO
1,884
1)
Nm3
0,4
SKAO
stortgas
0,398
1)
co vergisting mais/mest
1,26
1)
0,526
1)
Gecompenseerd gas ("Groen Gas")
Nm3
0
Elektriciteit - grijs
kWh
0,455
Elektriciteit - groen 2)
kWh
CE Delft 2)
2)
Wind
kWh
0,015
SKAO
0
1)
Water
kWh
0,015
SKAO
0
1)
Zon
kWh
0,08
SKAO
0
1)
Stortgas
kWh
0,08
SKAO
0
1)
Stookolie
L
3,185
Senter Novem
3,185
1)
Stadsverwarming
GJ
20
SKAO 20
1)
11,3
1)
3
1)
Afvalverbrandingsinstallatie STEG centrale Geothermie
Vervoer & transport over land
2014
Brandstoffen
Eenheid
Benzine
2015
NL
Bron
NL
Bron
L
2,78
SKAO
2,741
1)
Diesel
L
3,135
SKAO
3,232
1)
LPG
L
1,86
SKAO
1.805
1)
Biodiesel
L
1,6
SKAO
3,154
1)
Aardgas (CNG)
kg
2.63
Stimular
2,728
1)
Kilometers (gemiddeld verbruik)
Eenheid
NL
Bron
NL
Bron
Benzine (auto)
km
0,215
SKAO
0,224
1)
Diesel (auto)
km
0,205
SKAO
0,21
1)
LPG (auto)
km
0,175
SKAO
0,195
1)
Biodiesel (auto)
km
0,151
SKAO
Hybride (grijs) Aardgas / Compressed Natural Gas (auto) Elektrisch (grijs)
km
0,125
SKAO
0,196
1)
km
0,192
DEFRA
0,189
1)
0,108
1)
Elektrisch (groen)
0
Openbaar vervoer
Eenheid
NL
Bron
NL
Bron
Trein (per persoon)
persoon/km
0,065
SKAO
0,039
1)
Bus / tram (per persoon)
persoon/km
0,1
0,14
1)
Touringcar (per persoon)
persoon/km
0,045
SKAO
0,033
1)
Streekbus
persoon/km
0,095
SKAO
0,135
1)
Stadsbus
persoon/km
0,12
SKAO
0,146
1)
Metro/tram
persoon/km
0,1
SKAO
0,08
1)
Stoptrein
persoon/km
0,1
SKAO
0,065
1)
Intercity
persoon/km
0,055
SKAO
0,031
1)
HSL
persoon/km
0,06
SKAO
0,026
1)
Diverse vracht en vaart
Eenheid
NL
Bron
NL
Bron
Vrachtauto <20 t
ton/km
0,295
SKAO
0,296
1)
Vrachtauto >20 t
ton/km
0,11
SKAO
0,115
1)
Trekker met oplegger
ton/km
0,08
SKAO
0,082
1)
Trein
ton/km
0,03
SKAO
0,027
1)
Binnenvaart
ton/km
0,07
SKAO
0,04
1)
Zeevaart (<1800 t schip)
ton/km
0,075
SKAO
0,076
1)
Zeevaart (<8000 t schip)
ton/km
0,03
SKAO
0,028
1)
Zeevaart (30000 t schip)
ton/km
0,013
SKAO
0,013
1)
Vracht per vrachtauto (per ton)
Vervoer & transport door de lucht
2014
Vervoer & transport door de lucht
Eenheid
Korte vlucht
2015
NL
Bron
NL
Bron
persoon/km
0,324
UNEP, incl. RFI
0,325
3) + incl. RFI
Middellange vlucht
persoon/km
0,239
UNEP, incl. RFI
0,184
3) + incl. RFI
Lange vlucht
persoon/km
0,209
UNEP, incl. RFI
0,233
3) + incl. RFI
0,95
3)
0,95
3)
business
1,4
3)
1,4
3)
first
1,4
3)
1,4
3)
1
3)
1
3)
0,7
3)
0,7
3)
business
2,1
3)
2,1
3)
first
2,9
3)
2,9
3)
1
3)
1
3)
1,9
3)
1,9
3)
Class factor economy (short/medium)
undefined Class factor economy (long)
undefined RFI Zone 1 (enkele reis)
aantal
500
CNG
500
CNG
Zone 2 (enkele reis)
aantal
1300
CNG
1300
CNG
Zone 3 (enkele reis)
aantal
2100
CNG
2100
CNG
Zone 4 (enkele reis)
aantal
3000
CNG
3000
CNG
Diverse:
2014
2015
Los papier
Eenheid
NL
Bron
NL
Bron
Niet recycled
kg
1,1
CNG
1,1
CNG
Recycled
kg
1,1
CNG
1,1
CNG
FSC papier
kg
1,1
CNG
1,1
CNG
Inserts / flyers
kg
1,1
CNG
1,1
CNG
Boeken
kg
2,4
CNG
2,4
CNG
Boeken gerecycled
kg
2,4
CNG
2,4
CNG
Kranten
kg
1,1
CNG
1,1
CNG
Kranten gerecycled
kg
1,1
CNG
1,1
CNG
Magazines
kg
1,3
CNG
1,3
CNG
Magazines gerecycled
kg
1,3
CNG
1,3
CNG
Drukwerk (Glossies)
kg
1,6
CNG
1,6
CNG
Drukwerk (Glossies) gerecycled
kg
1,6
CNG
1,6
CNG
Accommodatie
Eenheid
NL
Bron
NL
Bron
Hotel (per persoon)
overnachting
20,6
CNG
20,6
CNG
Catering
Euro
0,713
CNG
0,713
CNG
Water
Eenheid
NL
Bron
NL
Bron
Drinkwater
m3
0,3
CNG
0,3
CNG
Afvalwater
inwoner eq.
40
CNG
40
CNG
1) Lijst Nationale Emissiefactoren; http://co2emissiefactoren.nl/ 2) Groene stroom, die niet aan de SKAO factoren voldoet, is grijs! Zie handboek CO2-prestatieladder 2.2 3) www.ukconversionfactorscarbonsmart.co.uk
Referenties
Nationale lijst emissiefactoren: www.co2emissiefactoren.nl
DEFRA factoren: www.ukconversionfactorscarbonsmart.co.uk
Laatste wijziging 24-03-2015