Revalidatie na een hernia-operatie of een operatie aan een vernauwing van het lendenwervelkanaal

Wilhelmina Ziekenhuis Assen

Vertrouwd en dichtbij

Informatie voor patiënten

Revalidatie na een hernia-operatie of een operatie aan een vernauwing van het lendenwervelkanaal

zz

1

Als u een hernia-operatie achter de rug hebt of een operatie aan een vernauwing van het lendenwervelkanaal, wilt u natuurlijk het alledaagse leven snel weer oppakken. Vooral de eerste paar maanden is het echter belangrijk om te letten op uw houding en de bewegingen die u maakt. In deze brochure krijgt u daarvoor allerlei praktische aanwijzingen. Ook vindt u informatie over het revalidatieprogramma in het WZA.

Na de operatie Na de operatie mag u uit bed wanneer u hersteld bent van de gevolgen van de verdoving (anesthesie). Als u uit liggende positie opstaat, trekt u eerst uw knieën op, vervolgens rolt u op uw zij en komt dan met een rechte rug overeind. U mag liggen in de houding die u zelf het prettigste vindt: op uw rug, op uw zij of op uw buik. Let er wel op dat u niet altijd in dezelfde houding ligt. Onder begeleiding van een fysiotherapeut oefent u allerlei bewegingen die u in het dagelijks leven tegenkomt, zoals in en uit bed komen, opstaan, zitten, lopen en traplopen. Vertrouwen Het is belangrijk dat u weer vertrouwen krijgt in uw lichaam. In principe is uw rug na de operatie stabiel en goed belastbaar. Dit houdt in dat u met uw rug alles kunt doen. Wel kan uw rug nog pijnlijk of stijf aanvoelen en ook zijn de spieren vaak verkrampt. Hierdoor kunt u bij het bewegen een onzeker gevoel krijgen. Door rustig te bewegen kunt u de pijn en de verkramping echter verminderen. Pijn Als u vóór de operatie uitstralende pijn in één of beide benen had, is het mogelijk dat u na de operatie deze pijn ook nog voelt. Hoewel de beknelling door de operatie is weggenomen, heeft de zenuw die bekneld zat, enige tijd nodig om tot rust te komen. U kunt de pijn verminderen door van houding te veranderen of op een andere manier te bewegen.

2

Oefeningen voor de onderrug Er zijn speciale oefeningen om ervoor te zorgen dat u uw onderrug steeds beter kunt bewegen.

 Tijdens de oefeningen ligt u plat op uw rug op bed met opgetrokken knieën.  Het programma bestaat uit 3 verschillende oefeningen. Doe het hele programma 3 keer per dag.  Herhaal elke oefening 5 tot 10 keer.  Beweeg zo ontspannen mogelijk en blijf rustig doorademen.

Oefening 1: Trek met uw handen afwisselend de linker- en rechterknie naar uw borst. Houd de knie steeds 5 seconden vast. Geen verende beweging!

Oefening 2: Span uw buik- en bilspieren aan en kantel uw bekken achterover, zodat uw onderrug tegen de grond wordt gedrukt. Houd 5 seconden vast. Ontspan vervolgens.

Oefening 3: Span uw buik- en bilspieren aan en til uw achterwerk omhoog. Houd 3 seconden vast en laat weer rustig zakken.

3

Naar huis De dag na de operatie mag u naar huis. Het is niet mogelijk om zelf te rijden, maar u kunt wel in de passagiersstoel zitten. De passagiersstoel moet dan in een hoek van ongeveer 45 graden achterover worden gezet. Weer thuis Het kost tijd om volledig van de operatie te herstellen. Vooral de eerste twee maanden is het van belang dat u op uw houding let en weloverwogen te werk te gaat bij het hervatten van uw dagelijkse bezigheden. Hoe uw herstel precies verloopt, wordt beïnvloed door factoren als uw lichamelijke conditie, uw leeftijd en eventuele eerdere operaties aan uw wervelkolom of uw bewegingsapparaat. Adviezen Hierna vindt u een aantal adviezen. De meeste daarvan zijn tamelijk voor de hand liggend, maar juist daarom vergeet u ze ook makkelijk. Toch is het voor een goed herstel na de operatie erg belangrijk dat u de adviezen opvolgt.

 Probeer de hoeveelheid tijd die u uit bed doorbrengt naar eigen inzicht en vermogen geleidelijk uit te breiden.  Het is goed om regelmatig van houding te wisselen. Dus afwisselend liggen, lopen, zitten en staan.  Zitten is voor uw rug belastender dan liggen, lopen of staan. Een goede zithouding is daarom van groot belang. U kunt het best op een hoge stoel zitten met een rugleuning. Probeer rechtop te zitten met een enigszins holle rug. Plaats zo nodig een kussentje laag in uw rug.  Bij het tandenpoetsen loopt u het risico uw rug te belasten. Dit kunt u voorkomen door rechtop te staan of met een hand op de wastafel te leunen.

4

 Wanneer u uw schoenen aantrekt, is het handig om te gaan zitten of steun te zoeken.  Til de eerste weken geen zware dingen. Als u tilt, ga dan door de knieën en houd het te dragen voorwerp dicht tegen u aan.  Niet bukken of zonder steun naar voren buigen.  Probeer stapsgewijs uw dagelijkse activiteiten weer op te pakken. Neem na inspanning voldoende rust.  Wandelen is een goede manier om aan uw conditie te werken. Probeer uw loopafstand langzaam maar zeker uit te breiden.  U mag fietsen op een hometrainer. Probeer buiten fietsen eerst uit op een vlak wegdek!  Wanneer u weer kunt autorijden is afhankelijk van uw klachten.  Het is geen probleem om seks te hebben. Er zijn verschillende houdingen die meer of minder belastend zijn voor de rug. Vermijd extreme bewegingen in uw onderrug.  Een zwangerschap is niet bezwaarlijk.  Eventuele sportactiviteiten kunt u hervatten in overleg met uw arts of fysiotherapeut.  Wanneer u weer aan het werk kunt, hangt af van uw werksituatie en uw herstel. Overleg eventueel met uw bedrijfsarts.

5

Revalidatieprogramma Patiënten die een hernia-operatie hebben ondergaan of een operatie aan een vernauwing van het lendenwervelkanaal, kunnen in het WZA op de afdeling Fysiotherapie deelnemen aan een revalidatieprogramma. Het programma bestaat uit 4 trainingsbijeenkomsten van 1 uur. Tijdens iedere bijeenkomst staat een onderwerp centraal. Aan de orde komen: 1. conditietraining 2. houding, stabiliteit en spierkracht 3. beweeglijkheid en ontspanning 4. tillen Naast adviezen krijgt u van de fysiotherapeut oefeningen waarmee u thuis zelf aan de slag kunt. Tijdens de trainingen kunt u het beste makkelijk zittende kleding dragen zoals een T-shirt, een trainingsbroek en sportschoenen.

6

Afspraak 1e trainingsbijeenkomst U wordt voor de eerste training verwacht op: __________________________________________ (datum) om __________________________________________ (tijd) op de polikliniek Fysiotherapie (nr. 20)

 Als u niet op de afgesproken tijd kunt komen, wilt u dit dan tijdig doorgeven aan het secretariaat van de polikliniek Fysiotherapie?

Vragen? Misschien hebt u nog vragen over de revalidatieperiode. Aarzelt u dan niet om deze voor te leggen aan uw arts of fysiotherapeut.

De polikliniek Fysiotherapie is bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 8.00 en 16.00 uur op telefoonnummer (0592) 32 53 10.

Hebt u een opmerking of een klacht? De medewerkers en specialisten van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen doen hun best u de juiste (medische) zorg te geven. Mocht er toch iets gebeuren waarover u niet tevreden bent, dan verzoeken wij u om dat door te geven. U kunt dat het beste doen aan degene die direct verantwoordelijk is. Als u dat moeilijk vindt of een gesprek heeft niet het gewenste resultaat, dan kunt u zich wenden tot de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Deze is bereikbaar via:

 e-mailadres: [email protected]  telefoonnummer: (0592) 32 56 24/32 55 55 (maandag t/m donderdag)  postadres: WZA t.a.v. ombudsfunctionaris, postbus 30.001, 9400 RA Assen

Wilhelmina Ziekenhuis Assen

Europaweg-Zuid 1 Postbus 30.001 9400 RA Assen Telefoon (0592) 32 55 55 www.wza.nl

© 2015 WZA

reval05 - november 2015

Meer informatie over de klachtenprocedure vindt u op www.wza.nl/patienten/een-klacht