Retail Gemeente Atlas 2015
Introductie
Introductie Wat zijn de toekomstbestendige winkelgemeenten van Nederland? Waar wil je als retailer of vastgoedpartij juist wel of niet zitten? Op welke aspecten kun je je als winkelgemeente nog verbeteren? Vragen waar de Retail Gemeente Atlas antwoord op geeft. We hebben dit jaar op basis van jouw mening de atlas voor jou nog interessanter gemaakt door onder andere 6.000 consumenten aan het woord te laten over de 60 grootste gemeenten van Nederland. De Retail Gemeente Atlas helpt je om de toekomstbestendigheid van een gemeente te bepalen en te ontdekken waar kansen en bedreigingen liggen. Door naar de vraagzijde, aanbodzijde en prestaties van winkelgemeenten te kijken krijg je een duidelijk beeld van de aantrekkelijkheid van een gemeente. Vraagzijde Doelgroepprofiel - Met de huidige situatie van de vraagzijde wordt jou inzicht gegeven in het doelgroepprofiel van een gemeente. Hiervoor zijn de demografische gegevens zoals de leeftijdsverdeling en de verdeling van huishoudens afgezet tegen gemiddeld Nederland. Omzetpotentie - Met demografische prognosecijfers wordt u inzicht gegeven in de omzetpotentie die de gemeente heeft naar de toekomst. Je kunt de status van de vraagzijde in een gemeente onder andere bepalen door de bevolkingsontwikkeling, het inkomen en de mate van vergrijzing naast elkaar te zetten. Een gemiddeld hoge toename van 60+ ers kan bijvoorbeeld druk veroorzaken voor non-food. Aanbodzijde Kansen retailmarkt - Met de verdelingen van winkelketens over 24 branches kun je voor jezelf ontdekken waarvoor nog ruimte is op de retailmarkt. Risicoprofiel retailmarkt - De huidige leegstand en winkeldichtheid geven je een beeld van de situatie waarin de aanbodzijde op het moment verkeert. Zo kan een (te) hoge winkeldichtheid in combinatie met een bovengemiddelde winkelleegstand in de toekomst zorgen voor meer risico op verdere leegstand. Dit risico kan verder worden verhoogd als de vraagzijde er niet positief uitziet. Prestatie winkelgebieden Met verschillende gegevens over de prestatie van de binnenstad word je inzicht gegeven in de huidige aantrekkelijkheid die een binnenstad van een gemeente heeft volgens de consument. Zo heeft hij aangegeven hoe hij vindt dat de specifieke binnensteden presteren op verschillende aspecten, en nog belangrijker, waarom hij deze score geeft. Aspecten waar aandacht aan wordt besteed zijn onder andere bereikbaarheid, winkelaanbod, sfeer/beleving en horeca.
60 retailomgevingen zijn op deze manier voor jou in kaart gebracht. Ontdek hoe jij als retailer, gemeente of vastgoedpartij je voordeel uit de Retail Gemeente Atlas kunt halen! Wij wensen je veel leesplezier! *Stichtse Vecht, Westland, Súdwest Fryslân, en Velsen zijn buiten beschouwing gelaten, omdat deze gemeenten een verzameling zijn van kleinere steden of dorpen. Middelburg valt officieel niet onder de 60 grootste gemeenten en is apart toegevoegd. 5
Leeswijzer
Leeswijzer Algemeen
In deze leeswijzer is per onderdeel weergegeven hoe de gegevens af te lezen zijn en geïnterpreteerd dienen te worden. Sommige gegevens zijn voor de gemeente afgezet tegen het landelijk gemiddelde. Wanneer dit van toepassing is, staan er twee verschillende icoontjes afgebeeld. Deze staan hieronder weergegeven.
Gegevens voor de desbetreffende gemeente
Gegevens voor gemiddeld Nederland
Demografische gegevens Aantal inwoners.
Procentuele verdeling mannen en vrouwen.
Gemiddeld besteedbaar inkomen per persoon en gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden.
2004-2014
49%
2015-2025
16%
79%
Bevolkingsontwikkeling van 2004 tot en met 2014 en van 2015 tot en met 2025 (op basis van een prognose). De bevolkingsontwikkeling is weergegeven aan de hand van indexen. Voor de historische bevolkingsontwikkeling is het basisjaar 2004 (oftewel 100) en voor de prognose van de bevolkingsontwikkeling is het basisjaar 2015 (oftewel 100).
35%
9% 12%
Procentuele verdeling van herkomstgroeperingen, gesplitst in autochtonen, westerse allochtonen en niet-westerse allochtonen.
Autochtonen Westerse allochtonen Niet-westerse allochtonen
Bevolkingsdichtheid, oftewel het aantal inwoners per vierkante kilometer. 7
Leeftijden 5%
75+
7%
Procentuele verdeling naar leeftijdsgroepen. Gegroepeerd per vijftien jaar.
12% 60 - 75 jaar 16%
20% 45 - 60 jaar 22%
25% 30 - 45 jaar 20%
23% 15 - 30 jaar 18%
16%
0 - 15 jaar
17%
Prognose van de aandelen per leeftijdsgroep naar 2025. Bij de grootste 31 gemeenten staat een percentage weergegeven. Voor alle gemeenten met minder dan 100.000 inwoners is de prognose van de aandelen weergegeven met - -, -, o, +, ++, waarbij - - een daling van het aandeel is van 15% of meer en ++ een groei van het aandeel is van 15% of meer. Er zijn in dit geval geen percentages weergegeven omdat deze prognoses berekend zijn op basis van toevalfluctuaties.
2025 10% ++ --
Totaal
436.825
Huishoudens 55%
37% Eenpersoonshuishoudens
45% 20% 25%
Meerpersoonshuishoudens totaal
Meerpersoonshuishoudens zonder kinderen
Meerpersoonshuishoudens met kinderen
63% 29%
Totaal aantal huishoudens en procentuele verdeling soorten huishoudens. Eenpersoonshuishoudens en meerpersoonshuishoudens zijn samen 100%. Het percentage meerpersoonshuishoudens is gesplitst in meerpersoonshuishoudens met kinderen en zonder kinderen.
34%
2025: 16%
55,1%
Prognose van het aandeel eenpersoonshuishoudens naar 2025. Bij de grootste 31 gemeenten staat een percentage weergegeven. Voor alle gemeenten met minder dan 100.000 inwoners is de prognose van het aandeel weergegeven met - -, -, o, +, ++, waarbij - - een daling is van 15% of meer is en ++ een groei van 15% of meer. Er zijn in dit geval geen percentages weergegeven omdat deze prognoses berekend zijn op basis van toevalfluctuaties.
Parkeerkosten De hoogte van de gemiddelde parkeertarieven per uur. Indien er een toelichting staat weergegeven, dit betekent dat er voor beperkte duur geparkeerd kan worden in het centrum op straat. Parkeergarage
Parkeren in het centrum op straat
Horecagraad Het percentage horecaverkooppunten ten opzichte van het aantal verkooppunten in detailhandel.
8
Retail Gemeente Atlas 2015
Winkelleegstand Het percentage leegstaande verkooppunten ten opzichte van het aantal verkooppunten in detailhandel.
Aantal winkelketens Aantal winkels Winkeldichtheid totaal (per 10.000
Filialiseringsgraad 63
63
57
Percentage winkels
1,3%
2,14
0,64
Computer
0,94 1,12 1,01
Elektronica
4,5%
2,41
Tuin
2,7%
3,2% 3,3%
5,8%
Juwelier en bijouterie
3,2%
1,46 0,96 1,32
CD, DVD en games
3,3% 2,9% 2,4%
Sport
1,60 1,41
Telecom
0,0%
2,71 3,25
0,64 1,01 0,80 0,93 1,44
Tabak
1,81
Damesmode 5,0%
2,87 2,26
Speelgoed
10,2%
2,87
1,28
Supermarkten
1,3% 1,7% 1,6% 1,6%
3,39
1,60
Schoenen
2,9% 3,1%
2,07
1,89 1,44 1,38
Optiek Parfumerie en drogisterijen
2,6%
10,0%
3,95
Herenmode
3,9% 3,2% 2,4% 5,4% 5,6%
Een procentuele verdeling van het aantal winkelketens voor 24 branches. Opgeteld is dit 100%. De winkelketendichtheid per 10.000 inwoners is tevens per branche weergegeven.
3,51
1,60 1,93 0,48
Lingerie en ondermode
2,3%
5,0%
10,6%
2,72
Warenhuis en huishouden
1,0% 2,5% 1,9% 4,2% 5,9%
5,99
2,23
Wonen
6,8%
5,58
2,07 1,59
Cadeau
4,7%
De filialiseringsgraad van winkels in de gemeente in Nederland en de winkelketendichtheid per 10.000 inwoners. De filialiseringsgraad is het percentage verkooppunten van winkelketens ten opzichte van het aantal verkooppunten in detailhandel.
2,23
Eten en drinken 4,2%
3,22
2,08 2,23
Bouwmarkten
1,8%
4,2%
7,1%
15,0%
2,23 1,91
Fiets en vrije tijd
1,6% 2,2% 4,5%
10,4%
20,0%
1,01
Baby en kindermode Boeken en tijdschriften
3,7%
)
1,28
Dieren
1,7%
3,8% 3,6% 4,5%
11,2%
Winkeldichtheid (per 10.000
Branche
2,6% 4,5% 5,6%
)
57
5,26 5,90
0,00
2,00
4,00
6,00
8,00
Binnenstad aantal bezoeken Het aantal keer dat een consument de afgelopen twaalf maanden de binnenstad van de gemeente heeft bezocht voor een dag(deel) winkelen.
Voorkeur online vs binnenstad
VS
De voorkeur die de consument geeft wanneer hij mag kiezen tussen online winkelen of een dag(deel) winkelen in de binnenstad van de desbetreffende gemeente. De verdeling betreft zowel de mening van lokale als niet-lokale bewoners.
9
Hoge NLS
Loyalty matrix Binnenstad Maastricht Binnenstad Zoetermeer
Lage NLS
Binnenstad Zwolle Binnenstad Leiden Binnenstad Dordrecht Lage NPS
Hoge NPS
Aan de hand van een matrix zijn de NPS en NLS score van de gemeente afgezet tegen de NPS en NLS score van de vier gemeenten die op basis van inwoneraantal het meest vergelijkbaar zijn. Net Loyalty Score (NLS): De mate waarin een bezoeker de eerstvolgende keer de binnenstad weer bezoekt (houd er bij deze score rekening mee dat bezoekers door de reisafstand een lager cijfer kunnen geven). Net Promoter Score (NPS): De mate waarin een bezoeker de binnenstad van de gemeente aanbeveelt bij bekenden/collega’s/familie. Op de x-as wordt de NPS van laag naar hoog weergegeven en op de y-as de NLS van laag naar hoog. De matrix bestaat uit vier kwadranten die de positie van binnensteden ten opzichte van elkaar weergeven. Disloyalty - Het kwadrant linksonder is disloyalty, een lage NLS en een lage NPS. Fake loyalty - Het kwadrant rechtsonder is een hoge NPS, maar een lage NLS. Bezoekers komen er niet snel de eerstvolgende keer terug als ze een dagje gaan winkelen. Dit kan komen doordat ze verder weg wonen. Trapped loyalty - Het kwadrant linksboven is een hoge NLS, maar een lage NPS. Kortom, consumenten die een binnenstad vaak bezoeken zonder deze aan te bevelen. Trapped loyalty komt vooral voor bij binnensteden die dichtbij zitten voor de consument. Pure loyalty - Het kwadrant rechtsboven met een hoge NLS en een hoge NPS. Fans van de binnenstad die graag terugkomen.
Hoog belang
Prestatie binnenstad
Bereikbaarheid
Laag belang
Winkelaanbod Sfeer en beleving Horeca aanbod Lage beoordeling
Hoge beoordeling
In de matrix van ‘Prestatie binnenstad’ zijn het belang en de beoordeling van winkelaspecten tegen elkaar afgezet. Het belang en de beoordeling van de hoofdaspecten is berekend op basis van een gemiddelde score van de bijbehorende deelaspecten. Elk hoofdaspect bestaat uit vier tot vijf deelaspecten. Belang: De mate waarin consumenten een aspect in het algemeen belangrijk vinden wanneer zij een dag(deel) gaan winkelen in een binnenstad. Beoordeling: De mate waarin de consument de binnenstad van de desbetreffende gemeente beoordeelt op de vier aspecten op basis van een dag(deel) winkelen in de binnenstad. 10
Retail Gemeente Atlas 2015
Hoog belang
8,0
Winkelaanbod
Variatie in soorten winkels qua assortiment Aantal winkels met vergelijkbaar assortiment
Laag belang
Aantal winkels van winkelketens Aanwezigheid van zelfstandige winkels Aanwezigheid van mijn favoriete winkels Lage beoordeling
Bereikbaarheid
7,2
Sfeer en beleving
8,1
Hoge beoordeling
Horeca
8,6
+ Openingstijden
+ Historisch(e) karakter/uitstraling
+ Aanwezigheid van horeca voor dranken (koffie/thee, fris, borrel)
- Parkeertarief
- Aanwezigheid van natuur (bomen, tuin, gras)
- Aanwezigheid van horeca voor ontbijt en/of lunch
Ieder van de vier hoofdaspecten die de prestatie van een binnenstad weergeeft bestaat uit deelaspecten. De consumenten hebben met betrekking tot deze onderliggende aspecten aan kunnen geven hoe belangrijk zij deze vinden bij een dag(deel) winkelen en hoe zij deze beoordelen in de desbetreffende binnenstad. Voor het hoofdaspect ‘winkelaanbod’ is een gemiddelde beoordeling weergegeven. Het rode of groene pijltje geeft weer of de beoordeling hoger of lager is dan het gemiddelde van de grootste zestig gemeenten. Daarnaast is het algemene belang dat consumenten hechten en de beoordeling die consumenten geven aan de deelaspecten in de binnenstad tegen elkaar afgezet. De assen snijden op het gemiddelde belang en de gemiddelde beoordeling van de deelaspecten. Voor de overige drie hoofdaspecten is de gemiddelde beoordeling weergegeven in combinatie met het best en slechtst beoordeelde deelaspect. Het plusje is het best beoordeelde deelaspect en het minnetje het slechtst beoordeelde deelaspect. Let er bij de interpretatie op dat het slechtst beoordeelde aspect niet per definitie een slechte beoordeling heeft gehad.
11
Voorbeeld gemeente
Maastricht Bevolkingsontwikkeling
122.488 inwoners
2004-2014
man: 48,0%
104
vrouw: 52,0%
100
2015-2025
index 2004 = 100
102
100
€27.500
€33.600
71,6%
100
98
96
€15.100
102 100
98
€13.900
index 2015 = 100
104
96
94 92
94 2004
2009
2014
2015
2020
2025
19,0% 9,4%
78,6%
9,5% 11,9% 9,5% 11,9%
2163 Inwoners per km2
Autochtonen
NL: 500 per km2
Westerse allochtonen
67.281
Niet-westerse allochtonen
Huishoudens
Leeftijden 2025
8,7%
75+
7,4%
10%
17,1%
60 - 75 jaar
2025
2025: 49%
2025: 40%
10%
52,4%
36,9% Eenpersoonshuishoudens
16,2%
18%
18%
20,2%
45 - 60 jaar
47,6%
21,8%
16%
19%
16,0%
30 - 45 jaar
19,3%
21%
18%
26,7%
15 - 30 jaar
25,8%
18,4%
21%
Meerpersoonshuishoudens totaal
Meerpersoonshuishoudens zonder kinderen
63,1%
29,2%
18%
11,2% 13%
Totaal
0 - 15 jaar
21,7%
16,9% 16%
Meerpersoonshuishoudens met kinderen
33,9% 13
Horecagraad
Parkeerkosten Parkeergarage
€ 2,47 p.u.
Winkelleegstand
48,9%
9,4%
42,2%
7,6%
Centrum op straat
€ 2,60 p.u. Max. 2 uur
Aantal winkelketens Filialiseringsgraad 40,2%
Winkeldichtheid totaal (per 10.000 37,3%
Percentage winkelketens 14,7%
Branche
10,6%
3,5% 2,6%
Tijdschriften & Tabak
3,2% 3,2%
Boeken & Kantoor
8,2%
2,1% 2,9%
Telecom
0,5 0,5
Damesmode Herenmode
0,2
Baby & Kind
0,2 0,1
0,6
Mode totaal Sport
0,4 0,3
1,1% 1,9%
Fiets & Outdoor
0,2 0,3 0,6 0,6
Optiek
1,8% 0,9%
Juwelier & Bijouterie
0,4 0,2
1,4% 1,7%
Lingerie & Ondermode
0,3 0,3
Parfumerie & Drogisterij
1,5
1,8% 3,3%
Tuin & Dier
0,4 0,6
2,1% 3,4%
Bouwmarkten
0,5 0,6 0,6 0,7
Wonen
6,0% 7,5%
1,4 1,3
Warenhuis & Huishouden 5%
Retail Gemeente Atlas 2015
0%
2,1
0,3 0,2
Cadeau
2,5% 4,4%
2,9
1,4
1,8% 1,5%
1,4% 1,4%
1,9
0,8
(Dames, Heren, Kind)
9,2% 8,9%
1,9
0,9
Schoenen
8,4%
10%
0,7 0,5 0,5 0,4
2,5% 3,3%
15%
0,8
0,2 0,1
Speelgoed & Media
4,8%
2,6
0,7 0,5
2,1% 2,4%
0,7% 0,6% 8,2%
0,4
Elektronica
2,5% 1,2%
20%
2,0
Computer
5,5%
)
2,4 2,5
Food overig
2,8% 3,2%
25%
Winkeldichtheid (per 10.000
(Speciaalzaken, Food to go)
0,7% 0,3%
14
17
Supermarkten
11,3% 11,9%
12,4%
23
)
0
1
2
3
4
5
Binnenstad aantal bezoeken
Voorkeur binnenstad versus online winkelen
8 keer per jaar
86%
VS
14% Hoge NLS
Loyalty Matrix Binnenstad Maastricht Binnenstad Zoetermeer Binnenstad Zwolle Binnenstad Leiden
Lage NLS
Binnenstad Dordrecht
Lage NPS
Prestatie binnenstad
Hoge NPS
Hoog belang
7,9
Winkelaanbod Bereikbaarheid
Laag belang
Sfeer en beleving Horeca aanbod
Hoge beoordeling
Lage beoordeling
Hoge beoordeling
Hoog belang
Lage beoordeling
8,0
Winkelaanbod
Variatie in soorten winkels qua assortiment Aantal winkels met vergelijkbaar assortiment
Laag belang
Aanwezigheid van winkelketens Aanwezigheid van zelfstandige winkels Aanwezigheid van mijn favoriete winkels
Bereikbaarheid
Sfeer en beleving
7,2
+
Openingstijden
+
-
Parkeertarief
-
Historisch(e) karakter/uitstraling Aanwezigheid van natuur (bomen, tuin, gras)
Horeca
8,1
+ -
8,6
Aanwezigheid van horeca voor dranken (koffie/thee, fris, borrel) Aanwezigheid van horeca voor ontbijt en/of lunch 15
Heeft u interesse in de Retail Gemeente Atlas?
Digitaal exemplaar: € 750,Krijg inzicht in de gedetailleerde resultaten per gemeente De resultaten van het consumentenonderzoek zijn voor een beperkt deel weergegeven in de Retail Gemeente Atlas. De volledige resultaten van het onderzoek worden aangeboden als maatwerk. De prijzen hiervoor zijn als volgt:
Maatwerk per gemeente:
€ 500,-
Voordeel: Maatwerk vijf gemeenten:
€ 2.000,-
Maatwerk tien gemeenten:
€ 4.000,-
Maatwerk vijftien gemeenten:
€ 6.000,-