RESOURCE. Tips voor het studentenleven. De introductie voorbij. p. 16 & 25. Beloning voor een week hard werken

Beloning voor een week hard werken

Rotterdam en Almere gaan voedsel verbouwen

New Resource is bilingual

Vrijdag gunnen vrouwen zich een zoet toetje en mannen een snack. | p.8 |

Stadslandbouw verbindt stedeling met de herkomst van zijn maaltijd. | p.10 |

From now on Resource will be a magazine and website. In Dutch and English. | p.22 |

RESOURCE Voor studenten en medewerkers van Wageningen UR

De introductie voorbij

Tips voor het studentenleven p. 16 & 25

nr. 1 – 27 augustus 2009 – 4e jaargang

RESOURCE IS ER VOORTAAN ELKE DAG!

WWW.RESOURCE.WUR.NL

Kritisch en eigenzinnig

WWW.RESOURCE.WUR.NL

Foto cover: bart de gouw

>>INHOUD nr. 1 – 4e jaargang

>> 16

ABC VOOR EERSTEJAARS De A is van ad fundum, de B van Bierlijst, en de C van Chipknip.

en verder 4 Nieuws & opinie 8 Wetenschap 10 Stadslandbouw 13 Wetenschap 14 In beeld film op de markt 16 ABC voor eerstejaars 22 Puzzel 23 Liefdewerk budgetgolf 24 Typical dutch Nederlands leren 25 Student 30 Advertenties 32 Go/no go

>> 22

Twee voor de prijs van één Resource staat voortaan voor een twee wekelijks magazine én een actuele web site. Met nieuwe rubrieken over passies, recepten en Hollandse gewoontes.

Hotspots Wageningers drinken bij café Daniëls, Larensteiners gaan stappen op de Arnhemse Korenmarkt, en in Leeuwarden ontkom je niet aan Club Noa.

Stikjaloers Het is zover, je mag je eindelijk student noemen! Je hebt een mooie studie uitgeko zen, de introductie overleefd, en met wat van thuis meegekregen vitamines ben je neergestreken op je nieuwe kamer. Je begint nu aan de meest vormende tijd van je leven. Je wordt verliefd, teleur gesteld en opnieuw verliefd. Je zult interessante mensen ontmoeten en avondenlang met ze filosoferen over de zin van het leven, van studeren en van deze maatschappij. Dit zijn vrienden voor altijd, zo denk je, als je ’s nachts verdoofd naar huis fietst. De meesten van hen zullen je uiteindelijk teleurstellen, maar sommigen van hen blijf je zien, ook als je oud bent. Je zult ook nu oude mensen tegenkomen, alumni die nog altijd dezelfde kroeg opzoeken en alumni die jou nu onderwijs geven. Hoe ze ook op je reageren, bedenk dit: ze zijn jaloers. Stikjaloers op het leven dat jij in gaat! Gaby van Caulil

IN THIS ISSUE

The full story? www.resource.wur.nl

>> 25

p4 >> News and opinion More new students p10 >> Feature Urban farming p13 >> Science news Too much food is binned

p16 >> A to Z of student life p22 >> Resourceful: new Resource p23 >> Labour of love Making golf cheaper p24 >> Typical Dutch

Learn Dutch with a Dutch girlfriend p25 >> Student What’s hot and what’s not p32 >> Go/no go Dates for your diary

27 augustus 2009 — RESOURCE

foto: Bart de Gouw

4 >> nieuws Op de Campus is een noodtent neergezet waar driehonderd studenten kunnen slapen. In de drukste nacht sliepen er echter vijf eerstejaars. De meeste AID-lopers vonden onderdak bij groepsgenoten.

Te weinig kamers voor recordaantal eerstejaars • Wageningen Universiteit verwacht 15 procent meer eerstejaars. • Kamernood pas in mei 2010 voorbij. De groeiende studentenaantallen in Wageningen drukken flink op de krappe lokale kamervoorraad. De universiteit trekt dit studiejaar niet alleen meer bachelorstudenten, maar ook meer masterstudenten. ‘Waarschijnlijk gaan meer hbo-ers doorstuderen vanwege de crisis. Ook komen er meer masterstudenten uit het buitenland. Het aantal Duitse studenten zal minimaal verdubbelen’, verwacht

Henk Vegter van de Stafafdeling Onderwijs en Onderzoek. De cijfers zijn nog voorlopig, waarschuwt hij. ‘Maar de vooraanmeldingen liggen wel redelijk in lijn met het aantal deelnemers aan de introductie.’ Aan de AID deden 1280 nieuwe

• Studentenhuisvester Idealis ontving dit jaar 933 inschrijvingen van eerstejaars Nederlandse studenten, waarvan er tot nu toe 250 zijn gehuisvest. • In december komen er bij Idealis 150 kamers beschikbaar in wooncomplex de Binnenhaven. • Wageningen Universiteit zorgt de komende maanden voor 190 wooneenheden aan de Haarweg, speciaal voor buitenlandse studenten. Bovendien komen nog 56 gestoffeerde kamers beschikbaar in het oude fysiologiegebouw aan de Haarweg.

No room at the uni


RESOURCE — 27 augustus 2009

studenten mee, ongeveer 15 procent meer dan in 2008. Het gaat om 810 bachelorstudenten en ongeveer 470 masterstudenten. Dat leverde geen problemen op, al kreeg een deel van de master studenten een alternatief programma voorgeschoteld.

With 15 percent more first years and more MSc students expected this year, there’s a room shortage ahead in Wageningen. The 400 extra rooms planned for September by Idealis won’t be ready in time. By December there should

be new housing at the Binnenhaven and at the Haarweg. Meanwhile, over 200 rooms have been reserved for international students at a holiday park again.

Wouter Helmer at VHL Ecologist Wouter Helmer, a cam-

De paniek in de landelijke media over de groei van nieuwe studenten is niet naar Wageningen overgeslagen. Van 25 tot 40 procent groei zoals sommige universiteiten verwachten, is waarschijnlijk geen sprake, zegt Vegter. Het online aanmeldsysteem Studielink werkt anders dan de oude manier van vooraanmelden via de IBgroep, waardoor dubbeltellingen kunnen ontstaan. Zo moeten tweedejaars zich herinschrijven via Studielink. En anders dan vorig jaar melden Belgische en Duitse studenten zich ook aan via het nieuwe inschrijfsysteem. Wageningen Universiteit is in ieder geval voorbereid op de extra aanwas, zegt beleidsdirecteur van de stafafdeling Onderwijs en Onderzoek Ab Groen. Het enige probleem is de huisvesting. Studentenhuisvester Idealis heeft 300 meer inschrijvingen van Nederlandse eerstejaars dan vorig jaar. Idealis en de universiteit hadden al rekening met meer vraag gehouden. In september zouden er 400 extra kamers beschikbaar komen (zie kader). De oplevering daarvan liep vertraging op vanwege vergunningprocedures. Voor internationale studenten zijn er nu 275 kamers gereserveerd in een vakantiepark in Hoenderloo. Verder doet Idealis samen met de Wageningse Studenten Organisatie (WSO) een beroep op de particuliere kamermarkt. Meer particuliere kamers zijn hard nodig, aldus André Luijten van de Kamerbalie, het kamerbemiddelingsbureau van de WSO. ‘We krijgen regelmatig de vraag van particulieren om inmiddels verhuurde kamers snel van de site te halen omdat ze overspoeld worden met reacties.’ Idealis verwacht dat rond mei iedereen onder de pannen is. AB

paigner for large-scale nature development, will be the second honorary professor at VHL. Helmer would like to see ‘nature without barbed wire’, with large grazers and predators like wolves roaming the land again. He will speak at the opening of the year on 8 September.

nieuws << 5

Wouter Helmer erelector bij VHL • Ecoloog Helmer wil meer ruimte voor natuur én voor de mens in de natuur. Wouter Helmer, mede-oprichter en directeur van ARK Natuurontwikkeling en pleitbezorger van

grootschalige natuurontwikkeling, wordt erelector bij Van Hall Larenstein. ‘Hij probeert natuur te creëren zonder prikkeldraad, waar plek is voor mens en dier’, zegt Hans van Rooijen, opleidingsdirecteur Bos- en natuurbeheer. Naast de inzet van grote grazers bepleit Helmer de terugkeer van

grote roofdieren als wolf en lynx. Van Rooijen: ‘De koppeling die Helmer maakt tussen mens, natuur en economische kansen is heel belangrijk.’ Helmer wordt de tweede erelector bij de hogeschool. Zes jaar geleden werd oud-landbouwminister Gerrit Braks benoemd. ‘Braks leg-

visie <<

kort >> Elsevier

Vellinga niet blij met titel ‘alarmist’ Pier Vellinga is de grootste klimaat- alarmist van Nederland. Dat vindt opinieweekblad Elsevier in een special over het klimaat. Het weekblad zet in een top 20 van alarmisten de Wageningse hoogleraar klimaatverandering op één. De tegen hanger van Vellinga in het lijstje sceptici is de voormalig diplomaat Hans Labohm. Vellinga is ‘niet erg blij’ met de eer. ‘Het is een absurde voorstelling zaken. Belachelijk. Een rare manier om het probleem te presenteren. Alsof de ene helft van de mensen alarmist is en de andere helft scepticus. Mijn analyse is dat ik de problematiek kennelijk zo helder onder de aandacht breng dat ik bovenaan die lijst ben gezet.’

>> COLUMNIST

Geen proces tegen Koert Wageningen UR begint geen proces tegen Willem Koert naar aanleiding van diens column in Elsevier Voedingsmiddelen Industrie. De gewezen Resource- columnist schreef in juni dat Wageningen UR een zinkend schip is, vanwege het aanstaande vertrek van het researchlab van voedings bedrijf Danone uit Wageningen. Wageningen UR nam daarop een advocaat in de

Viewpoint A new study claims anti-oxidant food supplements can promote cancer. Ellen Kampman has some reservations but she is glad the results are being discussed. Researchers have long had doubts. It’s better to eat fruit and vegetables than supplements, she says.

de met zijn beleid de basis voor de Ecologische Hoofdstructuur, Helmer is deze nu aan het invullen’, aldus Van Rooijen. Helmer wordt op 8 september tijdens de Jaaropening benoemd. Hij houdt dan een presentatie. Als erelector wil hij ook gastlessen bij Van Hall Larenstein gaan geven. AB

arm, die Koert aansprakelijk stelde voor reputatieschade en hem sommeerde zich voortaan niet meer negatief over Wageningen UR uit te laten. Koert reageerde op zijn website, dat hij dat niet kan beloven. Wageningen UR laat het daar voorlopig bij, meldt de afdeling Communicatie. ‘Hij heeft een waarschuwing gehad’, zegt Viola Peulen.

>> Uitzicht

Landmeetkunde wordt rijksmonument Het gebouw voor Landmeetkunde is medio augustus aangewezen als rijksmonument. Het witte pand, een van de vijf nieuwe Nederlandse ‘moderne’ rijksmonumenten uit de wederopbouwperiode 1940-1958, is een ‘uiting van de bloei van het hoger landbouwonderwijs’. Landmeetkunde werd in 1949 ontworpen door architect F.E. Röntgen ten behoeve van de afdeling Geodesie. De functie verklaart ook de ligging: op de Westberg op de rand van de stuwwal met een prachtig uitzicht op de uiterwaarden, een goede plek om metingen te doen. Het universiteitsgebouw werd in 2001 van de hand gedaan. Nu is het een bedrijfsverzamelgebouw met twee appartementen.

in brief press >> WUR won’t sue journalist Willem Koert. Elsevier >> Pier Vellinga top alarmist, says Elsevier. View >> Former WUR building new national monument.

Anti-oxidantenkanker

Anti-oxiderende voedingssupplementen zijn niet aan te slepen vanwege vermeende positieve effecten op de gezondheid. Maar volgens een Nature-studie kunnen anti-oxidanten kanker juist bevorderen. Ellen Kampman, hoogleraar Voeding en Kanker, Afdeling Humane Voeding, plaatst kanttekeningen bij de studie, maar is toch blij. ‘We vermoedden al langer dat deze supplementen mogelijk ongunstige effecten hebben.’ ‘Wetenschappers hebben nooit gezegd dat voedingssupplementen, zoals anti-oxidanten, kanker kunnen voorkomen. Wij zijn al sceptisch sinds de uitkomst van een Finse studie, begin jaren negentig, waaruit bleek dat een hoge dosering bètacaroteen de kans op longkanker bij rokers juist verhoogt. Dat bericht heeft de media wel gehaald, maar is ondergesneeuwd door de lobbyende supplementen industrie. ‘Deze Nature-studie, die suggereert dat anti-oxidanten kanker bevorderen, komt daarom niet als een verrassing. Wel is het jammer dat het niet de onderbouwing geeft die ik had willen zien. Slechts enkele anti-oxidanten zijn onderzocht, andere dan in veelgebruikte supplementen voorkomen. Daarnaast is het in vitro-model dat de onderzoekers gebruikten niet direct toepasbaar op wat er in het menselijk lichaam gebeurt. Er moet nog heel wat water door de rivier stromen voordat we weten hoe het echt werkt. Het is jammer dat de media er één studie uit pikken en daar veel aandacht aan geven. Een combinatie van epidemiologische-, in vitro- en dierexperimentele studies levert samen meer bewijs. Die gezamenlijke resultaten zou je meer genuanceerd naar de consumenten moeten communiceren zodat die niet denken dat ze steeds weer wat anders te horen krijgen. ‘Dat groenten en fruit gezond zijn, blijft staan als een huis, ook al weten we niet precies waarom dat zo is. Een combinatie van stoffen, in de juiste verhouding en dosering, is hiervoor waarschijnlijk verantwoordelijk en/of het feit dat plantaardige voeding gewoon minder calorieën bevat. Het is daarom het beste gevarieerd te eten en de anti-oxiderende voedingssupplementen links te laten liggen.’ HW


6 >> nieuws

DLO moet bezuinigen Universiteit buiten schot

Medio juli kwam het ministerie van LNV met slecht nieuws: in 2010 wordt het budget voor be leidsondersteunend onderzoek van DLO gekort met 10 procent. Dat komt neer op een korting van 14 miljoen euro volgend jaar. In 2011 daalt dit budget met nog eens 5 miljoen. Bij welke onderzoeksgroepen de bezuiniging terechtkomt, is nog in discussie. Het budget voor beleidsondersteunend onderzoek (BO) is opgeknipt in thema’s. Daarbij zijn speerpunten van de minister, zoals duurzaamheid, dierenwelzijn en het mestdossier. Die worden waarschijnlijk niet gekort. Thema’s met weinig poli tieke steun in Den Haag krijgen het zwaarder te verduren.

ILLUSTRATIE: ANNEMARIE ROOS

• Korting van 14 miljoen op beleidsondersteuning. • Onderzoek plasticvervangers wordt ontzien.

OVERLEG De raad van bestuur van Wagenin gen UR heeft overleg gehad met het ministerie en per onderzoeks thema een kortingspercentage vastgesteld. Het bestuur heeft inmiddels een voorstel naar de

kenniseenheden gestuurd hoe de pijn moet worden verdeeld, vertelt dr. Ab Groen, directeur Onderwijs en Onderzoek. Hij wil niet aan geven welke onderzoeksthema’s vooral worden gekort. Eerst gaan de directies van de kenniseenhe

Kabinet investeert in onderzoek Wageningen UR krijgt minder geld van LNV voor onderzoek, maar ontvangt extra geld van het kabinet uit het Fonds Economische Structuurversterking (FES). De regering trekt 25 miljoen euro uit voor onderzoek naar fotosynthese en de omzetting van planten en algen in energie. Vanuit Wageningen UR zijn de hoogleraren Herbert van Amerongen (kunstmatige bladeren) en René Wijffels (algen) daarbij betrokken. Voorts heeft het kabinet 10 miljoen euro gereserveerd voor de topinstituten Groene Genetica en Pharma. Hoeveel Groene Genetica, het topinstituut

voor veredelingsonderzoek, met een forse Wageningse inbreng, daarvan ontvangt is nog onduidelijk. Het topinstituut krijgt dit najaar eerst een beoordelingscommissie op bezoek. Het Wageningse apparatuurcentrum CAT Agrofood, dat 18,8 miljoen vroeg voor een gebouw voor micro- en nanotechnologie, moet haar voorstel verder uitwerken van het kabinet. Ook het onderzoeksprogramma voor klimaat, water en ruimte, met sterke inbreng van Alterra, heeft nog huiswerk te doen. Of ze FES-geld krijgen, wordt dit najaar duidelijk.

Research cuts In 2010 the Ministry of LNV will cut DLO funding for policy support research by 10 percent: 14 million euros. The full story? www.resource.wur.nl


Cuts are unlikely to affect key themes; the AFSG already has

funding for bioplastics research. The board is consulting staff on how to cut back, and urging DLO to attract new funding. Priority for higher education means the university should be safe. Rising student numbers mean more funds too.

Bij de universiteit worden geen kortingen op het budget verwacht. De signalen tot dusverre zijn dat onderwijsminister Plasterk niet gaat snijden in de universitaire uitgaven en dat zijn LNV-collega Verburg dat beleid volgt. De universiteit ontvangt dan de komende jaren een steeds iets hogere Rijks bijdrage. De stijgende studentenaantallen gaan namelijk doortikken in de financiering.

den commentaar leveren, daarna maakt de raad van bestuur de invulling van de bezuiniging be kend. Het bestuur hoopt de korting op te vangen zonder reorganisatie en gedwongen ontslagen. Ze moe digt de DLO-onderzoekers aan om extra onderzoeksopdrachten bin nen te halen om de korting te compenseren. LNV nam een voorschot op de selectieve korting door in juli 8 miljoen euro aan BO-geld beschik baar te stellen voor een onder zoeksproject naar plasticvervan gers. Doel van dit project is, de kwaliteit van bioplastics en ande re materialen uit biomassa te ver beteren. AFSG van Wageningen UR ontvangt ruim de helft van het subsidiebedrag. Tientallen deel nemende bedrijven, waaronder grondstofproducenten en eind gebruikers, steken samen nog eens twee à drie miljoen euro in het onderzoek. AS

LNV cuts may be offset by new cabinet funding under the Fund for economic structural support. The government will be spending 25 million on research on using algae for energy. WUR expertise will be involved.

nieuws << 7

Vliegende schotel blikvanger van Orion • De campus van Wageningen UR krijgt zijn eigen ‘Pentagon’. Het nieuwe onderwijsgebouw Orion op de Campus van Wageningen krijgt als grondplan de vijfhoek. In het oog sprin gend is verder een groot terras driehoog op het zuiden. Dat blijkt uit het ontwerp van a rchitect Joost Ector. De vijfhoek is volgens Ector een mooie variant op de strak vormgegeven vierkante mono lieten Forum en Atlas. Onduidelijk is nog hoeveel geld met de nieuwbouw is ge moeid. De keuze voor de vijfhoek is voor een belangrijk deel ingegeven door de grote (720 personen) collegezaal van Orion. Die zaal krijgt de vorm van een amfitheater. Binnen een vierkant of rechthoekig ge bouw is dat bouwkundig moeilijk in te passen. In de vijfhoek zijn minder grote overspanningen nodig, legt Ector uit. De in kleinere eenheden op te delen college

zaal is de blikvanger voor iedereen die straks Orion binnentreedt. De zaal hangt als een soort vliegende schotel boven de begane grond en bestrijkt de eerste twee verdiepingen. Opmerkelijk is verder het groene dak terras, op de derde verdieping boven de collegezalen. Dit dakterras op het (zonni ge) zuiden vult de U-vormige binnenruim te van de vijfhoek. Het terras is daarmee in

Nieuw onderwijsgebouw heeft groen dakterras feite een soort groot balkon. Buitenruimte dus, met hoog daarboven een ‘dak’ van zonwerende lamellen. Het voorlopig ontwerp is goedgekeurd door de Raad van Bestuur. De ontwerpers zijn al druk bezig aan het definitief ont werp. Het ligt in de planning om na de bouwvak van volgend jaar te beginnen met de bouw. Twee jaar later wordt het ge bouw opgeleverd. RK

Doorsnede van Orion.

Wageningen’s Pentagon

New columnist

Orion will be pentagonal. The new education building will stand out from the massive cubes on Wageningen campus. It will boast a sunny terrace and a lecture theatre suspended like a flying saucer. Building starts next summer and should take two years.

In her day job Marelle Boersma is a precise scientist. But in her fiction and columns she gives her imagination free rein. Resource wanted a writer who pulls no punches. Marelle is up for it.

boersma << Koppen snellen ‘Resource zoekt creatieve talenten’, zie ik boven een klein bericht staan. De univer siteit barst van de creatieve talenten, is mijn eerste gedachte. Maar nieuwsgierig lees ik verder. Zo werkt dat namelijk bij mij: ik begin met koppensnellen. Pas als een kop me grijpt, lees ik de rest. Deze kop pakt me dus meteen. Bovendien is het maar een kort stukje, dus ik lees het helemaal. Há, er wordt een prikkelende columnist gevraagd. Nu krijgt de tekst me pas echt te pakken. Ze zijn op zoek naar mij! Schrijven is mijn ding. Naast mijn werk als analiste bij Toxicologie, ben ik schrijfster van thrillers, korte verhalen en columns. In de wetenschap moeten alle details juist zijn; er is geen ruimte voor dichterlijke vrijheden. Tijdens het schrij ven laat ik juist mijn fantasie stromen, liefst met details die kloppen. Soms blijf ik experimenten uitvoeren, alleen maar om het ultieme bewijs te leveren. Bij mijn verhalen kan ik die bewijzen gewoon uit mijn duim zuigen. De afwisseling is pret tig. Het zijn allebei creatieve beroepen. Geen van beide wil ik missen. Juist daar om is de combinatie van schrijven en de wetenschap het summum. Hoofdredacteur Gaby van Caulil blijkt hoog in te zetten. Hij zoekt ‘een colum nist die goed op de hoogte is, met een stijl die kritisch is, prikkelend en/of met hu mor’. Als voorbeeld noemt hij een colum nist van naam en ik krijg het benauwd. Of ik dat zou willen, vraagt hij. Natuurlijk wíl ik dat! Wie niet. Gelukkig ben ik ambitieus en houd ik wel van een uitdaging. Dus sta ik nu zomaar met mijn kop in Resource. Ik hoop dat ik prikkelend genoeg ben, kritiek kan ver dragen en mijn gevoel voor humor be houd. En natuurlijk dat deze nieuwe kop u bevalt, zodat het koppensnellen niet te letterlijk wordt genomen.


8 >> wetenschap

Suffe luncher niet te beïnvloeden • Lunchgedrag onderzocht bij driehonderd bezoekers Restaurant van de Toekomst. • Vrouwen kiezen als traktatie een zoet toetje; mannen een vette snack. Lunchers in het Restaurant van de Toekomst bestaan er in vele soorten en maten, zo ontdekte René de Wijk, senior sensory scientist bij AFSG. Hij bestudeerde het lunch gedrag van zo’n driehonderd be zoekers van het restaurant. ‘We hebben gekeken wat de proef personen kozen voor hun lunch

en die gegevens gekoppeld aan leeftijd, geslacht, en body mass index (BMI)’, legt de Wijk uit. De suffe luncher, kiest bij elk bezoek weer dezelfde hap, voor de notoire soepluncher is blijkbaar geen lunch compleet zonder een bakje tot smurrie gekookte groe ten en vlees, terwijl de avontuurlij ke luncher gaat voor variatie. De

Foto: Guy Ackermans

Een derde kiest stelselmatig voor dezelfde lunch

Restaurant van de Toekomst.

dikkere luncher houdt de BMI ge zellig hoog door minder gevari eerd en voor vettere producten te kiezen. En aan het eind van de

Restaurant van de toekomst In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, is het Restaurant van de Toekomst meer laboratorium dan restaurant. In samenwerking met het bedrijfsleven bestudeert Wageningen UR hier alledaags eeten drinkgedrag van de bezoekers. Die worden met camera’s gevolgd. Zo kijken wetenschappers onder meer naar aspecten die meespelen bij de maaltijdkeuze, zoals het assortiment en de inrichting van het restaurant.

Soup every day The Restaurant of the Future is really a lab for analysing eating behaviour.



René de Wijk, senior sensory scientist at AFSG, has studied 300 lunchers and linked their choices

werkweek trakteren mannen zich vaak op een vette snack en vrouwen zich op een even vet zoet toetje. Een beloning voor een week zwoe gen bij Wageningen UR. soep Van Wijk ontdekte ook dat het herhaald kopen van bepaalde pro ducten sterk afhankelijk is van het voedselitem. ‘De kans dat je bij een persoon de ene keer wel een snack en de volgende keer geen snack op het bord vindt is veel gro ter dan bij soep’, licht hij toe. Als een persoon dus kiest voor een bak soep is de kans groot dat hij

to age, sex and BMI. What types of luncher are there? The boring luncher always eats the same thing – soup for example. The chubbier luncher keeps his BMI up with the same old fatty products. Restaurant goers tend to be faithful to their soups but not to their

of zei dat vaker doet; bij snacks is die ‘trouw’ een stuk minder. De Wijk vraagt zich waarom een derde van de proefpersonen stelselmatig dezelfde lunch kiest. ‘Misschien zijn deze personen niet geïnteresseerd in voedsel?’ oppert hij. Deze groep zou wel eens lastig bereikbaar kunnen zijn voor gedragsbeïnvloeding denkt van Wijk. ‘Jammer’, stelt hij, ‘want onze slechte eetgewoon ten en de daaruit voortvloeiende problemen zoals overgewicht zouden we met voedselkeuze beïnvloeding positief kunnen sturen’. HW

snacks. And on Fridays men treat themselves to a fatty savoury snack while women indulge in a calorific dessert. Lunchers with fixed habits may prove harder to influence in efforts to combat obesity.

wetenschap << 9

Bouw windmolenparken verstoort bruinvissen

>> Tbc

• Heien heeft grote invloed op het leefgebied. De bouw van windparken kan slecht uitpakken voor het zeemilieu. Zee zoogdieren als de bruinvis raken gedesoriënteerd door het heien of lopen blijvende gehoorschade op. Heien kan zelfs dodelijk zijn. Maar gedetailleerde gegevens over die effecten zijn schaars. Dr. Meike Scheidat van IMARES bracht sa men met collega’s van het Duitse onderzoekscentrum FTZ de effec ten voor het Duitse deel van de Noordzee in kaart. Dat deden ze door vijf jaar lang intensief vanuit de lucht het aan tal en de verspreiding van bruin vissen in kaart te brengen. Uit die gegevens, die de onderzoekers be gin deze zomer publiceerden in Marine Ecology Progress Series, blijkt dat er een flinke overlap is tussen het leefgebied van de bruinvis en de plekken waar wind molens moeten komen. Als alle achttien geplande windmolen parken tegelijk worden gebouwd, heeft dat in het slechtste geval ef

Gates steekt geld in onderzoek Lelystad

Bruinvis maakt zich uit de voeten.

fect op bijna veertig procent van de bruinvissen. Die trekken daar door weg. Daarbij is gebruik gemaakt van onderzoek naar de effecten van het Deense windpark Horns Rev. Daar vertoonden bruinvissen tot vijftien kilometer van de windmo lens nog verstoord gedrag. ‘Dat er effecten op bruinvissen en moge lijk ook op de populatie zijn, is duidelijk’, aldus Scheidat. ‘Daar mee wil ik niet zeggen dat er geen windmolens gebouwd moeten worden op zee, maar houd wel

r ekening met de effecten.’ Ze advi seert op die momenten te bouwen dat de minste bruinvissen aan wezig zijn. In het Duitse deel van de noordelijke Noordzee is dat het voorjaar. In de Nederlandse Noordzee gaat het om de zomer. Alternatieven voor heien zijn nog beter. Scheidat pleit ook voor meer coördinatie. De landen rondom de Noordzee hebben grootse plannen voor de bouw van windmolenparken. Vooral de op eenhoping van al die bouwprojec ten baart haar zorgen. RK

Beste landbouwregio’s buiten Nederland

Bij liberalisering van het land bouwbeleid verslechtert de con currentiekracht van de Nederland se landbouw ten opzichte van enkele regio’s in omringende landen. Oorzaak zijn de hoge productiekosten in het stedelijke

ederland. Dat stelt ir. Tia Her N mans van Alterra in het komende nummer van Land Use Policy. Ze beoordeelde de sterkte van de landbouw in 160 regio’s van de Europese Unie aan de hand van criteria voor profit, people and planet. Qua concurrentiekracht (profit) en arbeidsproductiviteit (people) heeft Nederland goede papieren, maar op het criterium planet

Turbine construction disturbs porpoises

concerned about the impact of planned wind parks.

• Boer kampt met hoge grondprijzen en milieukosten.

Drilling to install wind turbines disturbs porpoises and can cause disorientation, hearing loss and even death. Mieke Scheidat at IMARES is mapping porpoise populations in the North Sea. She is

kort

Dutch farming less competitive High production costs in the urbanized Netherlands make it hard for its farmers to compete.

scoort ons land matig. Boeren hebben te maken met hogere grondprijzen en meer milieu kosten dan collega’s in dunbevolk te gebieden met hoogproductieve landbouwbedrijven in Denemar ken en delen van Duitsland en Frankrijk. Hermans verwacht dat bedrijven in Noord-Nederland concurrerend blijven, maar boe ren in andere delen van Neder land nauwelijks. AS

in brief TBC >> Bill Gates funds WUR TBC research. CLIMATE CHANGE >> New climate change journal aims high. DARWIN >> IMARES expert on Stad Amsterdam voyage in Darwin’s wake.

De Bill & Melinda Gates Foundation heeft drie miljoen dollar toegezegd aan het tuberculose-onderzoek van ASG-onderzoeker dr. Jelle Thole. Thole is coördinator van het aan Wageningen UR gelieerde TuBerculosis Vaccine Initiative (TBVI), een samen werkingsverband van Europese tuberculose-onderzoekers. Met het geld van Gates gaat deze nonprofitorganisatie haar fondsenwerving en communicatie-activiteiten versterken. Het TBVI hoopt tweehonderd miljoen euro aan sponsorgeld binnen te halen. AS

>> Klimaatverandering

Leemans aan wieg nieuw tijdschrift

De ambities zijn groot. En dus ligt de lat hoog. Binnen vijf jaar moet het nieuwe wetenschappelijk tijdschrift Current Opinions in Environmental Sustainability een impactfactor van vijf hebben. Dat zegt de Wageningse hoogleraar dr. Rik Leemans. Hij is initiatiefnemer en hoofdredacteur van dit nieuwe wetenschappelijke tijdschrift, dat in oktober het licht ziet. Onderzoek rondom het veranderende klimaat levert een stortvloed aan artikelen op. ‘Er is heel veel nieuws op al die kleine terreinen, maar wat er mist, is de synthese van dat nieuws’, legt Leemans uit. Het nieuwe tijdschrift moet in dit manco gaan voorzien. RK

>> zeevogels

Leopold volgt Darwin Bioloog drs. Mardik Leopold gaat Darwin achterna. De zeevogel deskundige van IMARES is een van de opvarenden van de Stad Amsterdam, die voor de VPRO de beroemde reis van de HMS Beagle gaat navaren. Gisteren vertrok het schip vanuit de haven van Delfzijl. Leopold stapt pas in november aan boord. De zeevogelkenner gaat onderzoek doen voor de kust van Zuidwest-Argentinië en VuurRK land.


10 >> achtergrond

Boeren in de stad

Jan Willem van der Schans bij de Marconistrip in Rotterdam. Foto: Michel Mees


achtergrond << 11

Voedsel produceren in de stad, kan dat? Ja, zeggen de pioniers. Stadslandbouw draagt bij aan een duurzame voedselvoorziening en verbindt de stedeling met de herkomst van zijn maaltijd. Wageningen pioniert mee. Jan-Willem van der Schans doet het tussen de rails in Rotterdam. Jan-Eelco Jansma in de weidse polder bij Almere. Tekst: Roelof Kleis

D

e Marconistrip in Rotterdam. Nu nog een verlaten spoorwegstation in de Merwe haven. Onkruid onttrekt de verroeste rails deels aan het zicht. Graffiti op de muren van de gebouwen langs het oude emplace ment. Verval en verloedering heeft ook iets moois. Maar het wordt nog veel mooier, als het aan LEI-onderzoeker dr. Jan-Willem van der Schans ligt. Tus sen de rails groeien straks groenten. De Marconistrip wordt een tuin. Niet zomaar een hobbytuin voor stads bewoners met groene vingers. Nee, commerciële akker bouw op kleine schaal. In totaal zesenhalve hectare hoog productieve landbouwgrond middenin de stad. De stadsboerderij Marconistrip is het eerste grote pro ject dat Van der Schans met zijn club Eetbaar Rotterdam van de grond tilt, met de zegen van de gemeente. ‘Over twintig jaar moeten daar woningen staan. Tot die tijd ligt

het terrein braak.’ Samen met BAM Vastgoed werkt Van der Schans een plan uit om groenten te telen, dieren te houden en misschien zelfs een klein restaurant te begin nen. ‘Wij hebben een soort kwartiermakersfunctie. BAM doet mee omdat het bedrijf hoopt over twintig jaar wonin gen te kunnen bouwen. Door die groenteteelt krijgt het gebied een upgrading, waardoor die huizen beter verkoop baar zijn. In september presenteer ik mijn plan. Volgend jaar kunnen we dan al aan de slag.’

ten van kringlopen. De scheiding tussen de stad als consu ment en het platteland als producent moet worden door broken.’ Van der Schans staat daarin niet alleen binnen Wagenin gen UR. Ir. Jan-Eelco Jansma en dr. Andries Visser van PPO in Lelystad zijn al een aantal jaren bezig stadslandbouw van de grond te krijgen. Niet in Lelystad, maar bij de buren in Almere. En niet kleinschalig zoals in Rotterdam, maar op grote schaal. ‘Landbouw op tijdelijke gronden functio neert goed in Almere; wij zetten een volgende stap.’ De Stadsboerderij Almere bestaat al tien jaar succesvol. De volgende stap is Oosterwold, een gebied van drieduizend hectare aan de noordoostkant van Almere. Als alles mee zit, gaat Almere hier met stadslandbouw voor een beschei den deel voorzien in de voedselbehoefte van de inwoners. Jansma stapte vier jaar geleden met zijn ideeën naar het stadsbestuur. De vaart kwam erin met de komst van wethouder ruimtelijke ordening Adri Duivesteijn. ‘Dat is ons geluk. Dit project is echt zijn uitdaging.’ Oosterwold staat namelijk niet op zichzelf, maar maakt deel uit van de grote sprong voorwaarts die Almere wil maken. Eind juni werden de plannen gepresenteerd voor een soort dubbel stad Amsterdam-Almere. Vooral de grootschalige woning bouw in het IJmeer kreeg landelijk veel aandacht, maar Jansma wordt veel enthousiaster van de ontwikkeling aan de oostkant van Almere. In dit nieuwe Oosterwold krijgt stadslandbouw een eigen plek. ‘Stad en landbouw kun nen opnieuw een verbond met elkaar aangaan’, staat het enigszins gezwollen in de Concept Structuurvisie Almere 2.0. ‘Bij stadslandbouw wordt de ogenschijnlijke span ning tussen stad en landbouw doorbroken. Stadsland bouw maakt de stad groener en de voedselproductie duur zamer.’ Bijvoorbeeld door het gesleep met voedsel dras tisch te verminderen.

Composteren Van der Schans is veranderingsdeskundige bij het LEI. Daar houdt hij zich bezig met de transitie van de gangbare landbouw naar meer duurzaamheid. ‘Stadslandbouw brengt in de eerste plaats de voedselketen terug in de stad. Dat staat centraal. Daarnaast willen we ook aandacht voor de achterkant van de voedselproductie. Het composteren van afval, het behoud van nutriënten voor de stad, het slui

Trend Almere wil dat in 2030 tien procent van het voedsel voor de stad uit de stadslandbouw komt. Dat scheelt volgens bere keningen jaarlijks minimaal vijf miljoen autokilometers, zoveel energie als 4250 huishoudens verbruiken en een CO2-uitstoot even groot als door 500 hectare bos wordt vastgelegd. ‘Het is uniek in Nederland dat een stad zich hard gaat maken voor stadslandbouw’, juicht Jansma bij

‘In Wageningen doen ze alleen aan rurale sociologie; voor die paar boeren die we nog hebben in dit land’

WAGENINGSE VISIE Wageningen UR gaat werk maken van stadslandbouw. Tijdens een bijeenkomst deze week is gebrainstormd waar het Wageningse onderzoek zich op moet richten. Doel is een Wageningse visie op stadslandbouw te ontwikkelen. ‘Dat hoeft geen blauwdruk te zijn. Maar het moet wel duidelijk maken welke onderwerpen we als Wageningen UR moeten aanpakken’, zegt organisator Jan-Eelco Jansma (PPO). ‘Hoe kun je bijvoorbeeld grootschalige tuinbouw kleinschalig integreren in de stad. Hoe kun je de diverse kringlopen sluiten binnen stadslandbouw.’


12 >> achtergrond

Can we produce food in our cities? Yes, say the pioneers. Urban agriculture helps make food production more sustainable and enables city dwellers to see where their food comes from. Wageningen is on board. LEI researcher Jan-Willem van der Schans plans to grow vegetables at a disused railway station in Rotterdam. And PPO researcher Jan-Eelco Jansma is working on plans for a huge urban farm at Oosterwold near Almere. The Rotterdam project is small-scale and has social goals: promoting integration and improving the neighbourhood. The Oosterwold project is much bigger and is part of Almere’s ambition to produce ten percent of its own food by 2030. The Wageningen researchers have different approaches but they share an enthusiasm for urban agriculture and a belief that it can help to address urban problems such as integration and sustainability. The full story? www.resource.wur.nl


Foto: Carolien Tiernego

City farmers

Jan-Eelco Jansma in Oosterwold bij Almere.

na. ‘Ik verwacht en hoop dat dit een trend gaat worden.’ Maar voorlopig is het nog even afwachten. Pas in oktober wordt duidelijk of Almere groen licht krijgt van het Rijk. Oosterwold is gebaseerd op Agromere, een virtuele wijk van 5.000 inwoners op 250 hectare grond. Jansma en zijn team rekenden uit wat stadslandbouw kan betekenen voor zo’n wijk. Op papier werd de stad zelfs al geschetst.

‘De stad is geen angstgegner, maar een partner’ De resultaten worden binnenkort openbaar gemaakt. ‘Maar Oosterwold is geen Agromere’, waarschuwt Jansma. ‘Agromere is een model, geen blauwdruk. De berekenin gen vormen de inspiratiebron voor de structuurvisie.’ Van der Schans kent uiteraard het werk van zijn Lely stadse collega’s. Het is niet zijn aanpak. ‘Agromere is van bovenaf opgelegd. Agromere is van de tekentafel, wij zijn van de keukentafel.’ Maar hij is ook de eerste om te erken nen dat er meer wegen naar Rome leiden. Elke stad vergt zijn eigen aanpak. Ramenlapper Over de uitgangspunten zijn de Wageningse wetenschap pers het wel eens. Stadslandbouw is bij uitstek geschikt om stedelijke problemen op te lossen. In Rotterdam is dat bijvoorbeeld integratie. ‘Ik woon in Delfshaven, een ach terstandswijk met veel allochtonen’, vertelt Van der Schans. ‘Ik heb daar druivenranken voor het huis gezet. Nadat de plantsoenendienst ze drie keer had omgemaaid, zijn ze inmiddels aangeslagen. Tot mijn grote verbazing ging onze Turkse ramenlapper die ranken vrijwillig bij

houden. Ze beslaan nu zo’n vier huizen. Hét prototype van stadslandbouw. Als ik nu met de schaar naar buiten ga, staan er in ‘no time’ vier Turken en Marokkanen om me heen commentaar te leveren. Ga je druiven telen en dan kom je ineens met heel andere mensen in contact.’ ‘Stedelijke problemen oplossen is mijn strategie. Stadslandbouw is er niet om de boerenstand overeind te houden. In Wageningen doen ze alleen aan rurale sociolo gie; voor die paar boeren die we nog hebben in dit land. Het gaat hier om urbane sociologie, dat hebben we nodig. Je kúnt hier wat met voedselproductie, je overbrugt cultu rele verschillen.’ Nog zo’n probleem is het gebrek aan groen in de stad. ‘Uit onderzoek blijkt dat groen rond Rotterdam nauwelijks door mensen uit de stad wordt bezocht. Allochtonen ko men nooit de stad uit. De meesten hebben geen auto. Er zijn veel gebroken gezinnen. Vervoer is een groot pro bleem. Voor de leefbaarheid is bedrijvigheid en groen in de stad vele malen belangrijker dan groen op het platteland.’ ‘Stadslandbouw is niet dé oplossing voor alle ellende in de wereld’, tempert Jansma de verwachtingen. ‘Het is ook niet dé oplossing voor het duurzaamheidsvraagstuk. Maar het is wel een belangrijke ontwikkeling. Waar heeft de stad behoefte aan en wat is de rol die de boer daarin kan spelen? Voedselproductie is de basis, maar daarnaast moet de boer neveninkomsten genereren uit de rust, ruimte en natuur van zijn bedrijf. Dat alles afgestemd op de vraag vanuit de stad. Voorheen moest de boer altijd wij ken voor de oprukkende stad. Met stadslandbouw is dat niet nodig. Bestaande bedrijven kunnen in het gebied blij ven. De stad is geen angstgegner, maar een partner. Waar we eigenlijk mee bezig zijn, is de landbouw weer een plek in de samenleving te geven.’

wetenschap << 13

Voedsel voor de vuilnisbak

Zoals elke doordeweekse ochtend ontbijt het gezin De Bruin gezamenlijk. De muesli met yoghurt vindt gretig af trek bij de kinderen, maar dan ontdekt vader De Bruin een alarmerend feit: de yoghurt is drie dagen over de datum! Die gaat dus weg, en het aangebroken pak, inclusief wat in de bakjes van de kinderen zit, verdwijnt rigoureus bij het afval. De schrik zit er goed in en na een grondige inspectie van de overige levensmiddelen ondergaat de vacuüm ver pakte ham, een dag over de ‘tenminste houdbaar tot’- datum, en een pak melk hetzelfde lot en belanden even eens in de vuilnisbak en de gootsteen. Jaarlijks gooien we in Nederland, samen met de familie de Bruin, voor een kleine vier miljard euro aan voedsel weg. Onderzoek van het Nationaal Instituut voor Budget voorlichting geeft aan dat jongeren het meeste eten weg gooien, voor zo’n honderdtachtig euro per persoon per jaar. Ouderen verspillen het minste voedsel, slechts dertig euro aan voedsel belandt bij hen in de vuilnisbak. Ook de horeca is een flinke voedselverspiller. Oneetbaar Volgens prof. dr. ir. Marcel Zwietering van de Leerstoel Levensmiddelenmicrobiologie belandt voedsel meestal in het afval omdat de houdbaarheidsdatum op de verpak king overschreden is. Vaak ten onrechte, want overschrij ding van de houdbaarheidsdatum betekent namelijk lang niet altijd dat het product bedorven of oneetbaar is. ‘Beide gangbare houdbaarheidsaanduidingen, THT en TGT, zijn zinvol, maar geven verschillende informatie’, vertelt Zwietering. De TGT-datum heeft volgens hem voor al te maken met voedselveiligheid, een datum waar je je maar beter aan kunt houden. ‘THT is wat moeilijker te interpreteren dan TGT. Die datum heeft veel minder te maken met voedselveiligheid maar meer met kwaliteit en smaak van het product’, legt Zwietering uit. ‘De THT- datum geeft vooral een indruk van de versheid en is daarom toch nuttig.’ De meeste levensmiddelen met een

TGT en THT Twee varianten houdbaarheidsdata zijn in Europa gangbaar: de ‘ten minste houdbaar tot’ THT-datum, een indicator voor kwaliteit en smaak en de veel dwingender ‘te gebruiken tot’ TGT-datum, die aangeeft of een product nog veilig is. THT staat veelal op zuivelproducten, conserven en verpakte vleeswaren, terwijl vers vlees en verse vis de TGT-datum voeren.

foto: Guy Ackermans

• In Europa belandt veel te veel voedsel bij het afval. Alleen al in Nederland gooien we op jaarbasis voor zo’n vier miljard euro aan eten weg, een derde van al het geproduceerde verse voedsel. Dat kan minder; een deel verdwijnt onterecht in de afvalbak.

De THT-datum afschaffen biedt geen oplossing.’

THT-datum kun je zonder problemen tot ruim na die datum gebruiken. De meeste voedingsproducten in de EU moeten vol gens de wet een houdbaarheidsdatum voeren, met uitzon dering van wijn, azijn, zout, suikers en verse groeten en fruit. Volgens de Britse minister van Milieu weet de consu ment niet precies waar de houdbaarheidsdata voor staan. Om de hoeveelheid onterecht weggegooid voedsel te ver minderen, moet de THT-datum dan maar helemaal ver dwijnen, concludeert hij. Die visie vindt weinig weerklank bij voedingsexperts. ‘Als de consument iets niet begrijpt, moet je het beter uitleg gen en niet weghalen. ‘De consument moet Dat is zwak gedrag’, bewust niet te veel voedsel inslaan’ stelt Zwietering. ‘Uit on derzoek blijkt dat ruim de helft van de consumenten de houdbaarheidsdata wèl goed begrijpt. Dat is niet slecht’. Anne-Corine Vlaardinger broek van het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel sluit zich hierbij aan. Volgens haar wil de moderne consu ment weten wat ze koopt en de THT-datum geeft informa tie over versheid. ‘Het is belangrijk om de consument goed te informeren. De THT-datum afschaffen biedt geen oplossing.’ Als afschaffing van de THT-datum geen optie is, hoe kunnen we dan voorkomen dat we zoveel voedsel onnodig weggooien? Supermarkten zouden vaker kleinere porties moeten aanbieden, maar de verantwoordelijkheid ligt uit eindelijk bij de gebruiker zelf, meent Zwietering. ‘De con sument moet bewust niet te veel voedsel inslaan’, ligt hij toe. ‘In een niet te volle koelkast vergeet je minder makke lijk producten. Daarnaast helpt een goed opbergsysteem: first in first out. Hans Wolkers

Wasted food In Holland alone about four billion euros’ worth of food is binned every year. It’s the same throughout Europe, and it’s got to change, experts and governments agree. Some food is chucked out because people don’t know the difference between useby dates on perishable food and ‘best before’ dates on food that may still be fine. Should governments scrap ‘best before’ dates or inform the consumer better? Or should consumers just buy less and be more organized? The full story? www.resource.wur.nl


14 >> in beeld


in beeld << 15 Naar de film Honderden studenten verzamelden zich zondagavond op de Markt in Wageningen om te kijken naar de film Yes Man.Al vroeg in de avond werden bankstellen en klapstoelen naar buiten gesleept, en gingen de chips, popcorn en drank uit PET-flessen rond. Het was tot laat op de avond aangenaam warm en er viel geen druppel regen. De film gaat over een ingekakte bankmedewerker die zijn leven verandert door overal ‘ja’ op te zeggen; een goeie tip voor een ideale studententijd. De foto is gemaakt met een sluitertijd van dertien seconden. NM / Foto: Bart de Gouw

Open air cinema Hundreds of students gathered on Wageningen market square last Sunday evening to watch Yes Man. Complete with soda and popcorn. The film is about a bank worker stuck in the rat race, who changes his life by saying ‘yes’ to everything. A good tip for a perfect student life.


16 >> achtergrond Als het je allemaal duizelt na de introductie, dan vind je hier weer houvast. Een lijst met niet te missen woorden; om je staande te houden in je nieuwe leven. Van ad fundum tot de Zaaier. Door: Yvonne de Hilster / Illustraties: Kito

Studentenleven voor

dummies


achtergrond << 17

A

Ad fundum: in een teug je biertje achterover slaan. Niet te vaak doen. Assessment: Larensteins voor tentamen.

B

jezelf wel een limiet om niet dik rood te komen staan. Digitaal geld is sneller op dan contanten. College: een lesuur. Condooms: tien cent per stuk bij de WU-studentenarts, en twintig cent bij de Reductiebalie van studenten vakbond WSO (voor WSO-leden; je bent al lid voor 11,50 euro per jaar). Die Wageningers boffen maar.

Barak: huisje op Idealiscomplex Droevendaal in Wageningen. Was voor de vervangende nieuwbouw in de jaren negentig een houten noodwoning.

Credits: studiepunt. Een credit staat voor een studielast van 28 uur in het European Credit Transfer System, het Europese systeem voor de overdracht en de accumulatie van studieresultaten. Gebaseerd op de ‘normstudent’.

Beco: Fries, een beerenburg met cola.

D

Bevrijdingsdag: zowel in Wageningen als in Leeuwarden een hele dag gratis feest met bands, dj’s en tienduizenden bezoekers. Begint in Wageningen om 00.00 uur met het ontsteken van het bevrijdingsvuur. Bierlijst: hierop houd je je bierconsumptie bij in je studentenhuis of -afdeling. Je turft ieder biertje dat je uit de gezamenlijke koelkast pakt. Afrekening volgt. van huisgenoot. Bommen: bewegen op muziek, een warming-up in sportkleren. Boer: het lot van iedereen die aan WU of VHL studeert. Ook al heb je nog nooit een trekker van dichtbij gezien, je bent voor anderen ineens een boer. Laat rustig over je heen komen en zoek je eigen weg. Bongerd, de: voluit Universitair Sportcentrum de Bongerd in Wageningen, ook afgekort tot USB, en al jaren het beste sportcentrum van Nederland. Koop sportrechten (sportkaart), en je ontmoet nog eens iemand anders dan studiegenoten. Brug, de: op de vijfde verdieping van Forum (onderwijs gebouw op Wageningen Campus), de verbinding met computers voor je bij de receptie van VHL Wageningen aankomt. Als in ‘Ik zie je straks op de brug’.

C

Chipknip: regel zo snel mogelijk een chipknip op je betaalpas en zoek uit hoe je die oplaadt, want zonder kun je nog geen kop koffie kopen bij WU en VHL. Stel

Dijkhuizen, Aalt: de grote baas van Wageningen UR. Bestuurders die je als student eerder tegenkomt, is rector magnificus Martin Kropff (WU) of Ellen Marks (VHL). Dies: jaardag, ook wel verjaardag. Gevierd door studentenverenigingen en de universiteit. Verkleedpartijtje voor hoogleraren, want dan dragen ze hun toga. Donderdag: de uitgaansavond voor studenten. Vergt enige oefening om op vrijdagochtend toch je studiegenoten te ontmoeten. Of bekwaam je in zelfstudie. Dorp: voor wie uit ‘de grote stad’ komt, wordt wonen in Leeuwarden, Velp of Wageningen wennen. In Leeuwarden kom je altijd bekenden tegen in de kroeg, en in Wageningen hoef je maar een keer door de Hoogstraat te lopen met je nieuwe liefde en iedereen weet het.

E

Eikels: leden van studentenvereniging Quercus in Velp, ofwel de eik. Motto van de vereniging: ‘je hoeft niet aan een boom te hangen om een eikel te zijn’.

G

Gaîten: leden van studentenvereniging Arboricultura in Velp. Vereniging werd in 1908 opgericht door drie studenten van de toenmalige Rijkswintertuinbouwschool in Boskoop. De gaîten, oftewel geiten, zoals de Boskopers de tuinbouwstudenten noemden die voor hun studie takken van de struiken plukten.


18 >> achtergrond

Groene Ster: ’s zomers de ontmoetingsplek in Leeuwarden, een recreatiegebied op vijftien minuten fietsen van het centrum. Met zandstrand, bos en cafetaria. Ook Bruine Ster genoemd, omdat homo’s het er ’s avonds ook gezellig vinden.

H

Harde knip: sinds dit studiejaar moet je eerst al je bachelorvakken halen voordat je mastervakken mag volgen. Betwiste maatregel, omdat één gemist vak minimaal een half jaar studievertraging oplevert. Minister Plasterk van Onderwijs heeft wel uitzonderingen beloofd bij persoonlijke omstandigheden als zwangerschap of ziekte, en als het gaat om een bijvak. Hotello’s: studenten van de hogere hotelschool in Leeuwarden. Te herkennen aan bloesje, riempje en strakke broek.

I

I&I: voluit Inventarisatie en Inrichting. Thema binnen Bos- en natuurbeheer (BNB). Naar verluidt de lastigste module van VHL Velp.

K

Koninginnedag: op 30 april kleurt Leeuwarden oranje. Begint avond ervoor met Koninginnenach. Tenten met bands en dj’s. Opmaat voor Bevrijdingsdag.

L

Larenstein: naam uit de tijd dat de hogeschool nog geen onderdeel was van de WUR-familie. Officieel Van Hall Larenstein Velp en Wageningen. Hoor je ‘Ook dat is Larenstein’ (een oude slogan van VHL Velp) dan is er iets misgegaan op de Velpse hogeschool.


M

Major: afstudeerrichting, ofwel de hoofdmoot van je studie. Markt: in Wageningen koop je voordelig groente en fruit uit alle windstreken op de markt. Op woensdag tot 13.00 uur en zaterdag van 9.00 tot 17.00 uur. Eén kraam houdt aan het eind van de marktdag uitverkoop en daar kun je met tassen vol vandaan komen. Geen gewoonte in Velp en Leeuwarden. Minor: vrije keuzeruimte van vakken, naast je major. Moet wel samenhang of thema hebben.

R

Rijn: wat de Groene Ster is voor Leeuwarden, zijn de uiterwaarden van de Rijn voor het kleinere Wageningen. Zwemmen wordt afgeraden vanwege stromingen, maar pootje baden kan heel goed. Wat eten en drinken mee plus een warme trui, en het is zo later dan gepland. De nevengeul is een hit in de schaatswinter.

S

Scheve toren: de Friese toren van Pisa, de Oldenhove. Leeuwarder kerktoren die nooit is afgebouwd. Naam ontbreekt op kaarten en bordjes, maar als je bij ‘de scheve toren’ moet zijn, moet je dus naar dat plein. Semester: een half studiejaar. SLB’er (VHL): voluit studieloopbaanbegeleider Soa: heb je zo opgelopen als je niet veilig vrijt. Zie condooms. Ook: studieontwijkende activiteit. Zie soggen. Soggen: studieontwijkend gedrag. Het steeds maar uitstellen van leren of het schrijven van een verslag. Symptomen: onder meer eindeloos koffie drinken, internetten, in de kroeg blijven hangen. Leidt in ergste g eval tot studievertraging, financiële ellende en stress. Sportpas: in Leeuwarden dé manier om er strak uit te blijven zien en ook geestelijk fit te blijven. Info op Leeuwardenstudiestad.nl. Ook een goede manier om mensen te leren kennen. Basispas voor een jaar kost 70 euro, met onbeperkt fitness 130 euro.

achtergrond << 19

gen) en Van Hall (Leeuwarden). Groene hogescholen zijn bij WUR ingelijfd. Zou doorstroming van hbo naar wo makkelijker moeten maken. Vitamines: wil je niet dik afstuderen, zorg dan goed voor jezelf en werk die twee ons groente en twee stuks fruit per dag gewoon naar binnen. Effectiever dan vitaminepillen. In Velp soms gratis te krijgen: daar groeien druiven in het fietsenhok.

W

Wajo: een lokale Wageningse jongere.

Studentenvereniging: plek waar je vrienden voor het leven en de liefde van je leven kunt tegenkomen. Goed voor veel nieuwe ervaringen, gezelligheid en katers. Het is een misverstand om te denken dat je er als student niet bij hoort als je geen lid bent. Studieadviseur (WU): geeft voorlichting, is vraagbaak voor studenten; adviseert bij wens tot omzwaaien. Studievereniging: nuttig aftreksel van studentenvereniging. Alleen voor studenten van de betreffende studierichting. Soms handig voor goedkopere boeken.

T

Thuisthuis: je studentenkamer is nu je uit huis bent je thuis, je ouderlijk huis je thuisthuis.

U

Uitbrakken: na nachtelijk zuipen je katterige, brakke gevoel kwijt zien te raken op de bank met koffie, je voornemend volgende keer echt minder te drinken, terwijl je je afvraagt waar die pijnlijke plek op je rug vandaan komt. Van die trap? Maar met wie ook weer?

V

VHL: Voluit Van Hall Larenstein. Samenvoeging van de hogescholen Larenstein (Velp en Deventer, nu Wagenin-

Weekend: op vrijdagavond heroveren de lokale Leeuwarders hun stad. In het weekend is het gros van de studenten naar thuisthuis. In Wageningen blijft het een stuk drukker. Velp is altijd al stil. WU: Wageningen Universiteit. Afkorting van studierichting die begint met B is een bacherloropleiding (BSc), met M een masteropleiding (MSc). Als je afstudeert ‘haal je een bul’ en word je alumnus. WUR: meer dan de extensie van je mailadres. Voluit Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Bestaat uit Wageningen Universiteit (WU), onderzoeksinstituten (DLO, voormalige Dienst Landbouwkundig Onderzoek van ministerie van LNV), en hogeschool van Hall Larenstein (VHL). Voor Life Sciences: alles dat met groen, voeding en de mens te maken heeft. Onderdelen zijn verspreid over Nederland te vinden: onder meer in IJmuiden, Leeuwarden, Lelystad, Velp en Wageningen. WUR-card: je paspoort binnen Wageningen. Identificatiebewijs, leenpas bij de bibliotheek, nodig voor printers en kopieermachines binnen Wageningen UR, toegangspasje en sportkaart (als je hebt betaald).

Z

Zaaier, de: standbeeld van gestaalde man die zaad strooit uit een zak, voor het Bestuursgebouw in Wageningen. Uit de tijd dat de University for Life Sciences nog gewoon een landbouwhogeschool was waar het zaad der kennis werd gezaaid onder studenten. Tevens naam van goede Wageningse kroeg.

The A to Z guide to student life Reeling from the introduction days? Baffled by Dutch slang? Here’s a dictionary to help you find your way – a sort of Student life for dummies. From ad fundum to De Zaaier. A few key words to start you off. Assessment: Larensteinese for exam. Bierlijst: beer list. Keep track of what you’ve taken from the fridge and pay your flatmate back. Chipknip: a kind of bank card. Get one. It’s hard to get coffee on campus without one. Dijkhuizen, Aalt: the big shot, the chairman of the board. Study advisor: for help if you think you want to switch courses. Vitamins: get them from fruit and veg, not pills. At Velp you can get them free from the grapevines at the bike sheds. WUR card: your Wageningen passport to everything from library to printer to sports centre. The full list? www.resource.wur.nl


20 >> achtergrond Een nieuwe lichting studenten dient zich aan. Aan welk beeld kunnen zij zich spiegelen? Gesmeerde kelen, beerenburg, bemodderde schoenen, biologisch tuinieren; het zijn wellicht karikaturen, gemeenplaatsen. Maar dergelijke clichés leunen wel zwaar op de realiteit. illustraties: Kito

DÉ STUDENT

Berenburg-Friezen

H

et sluimerende stadje Leeuwarden ondergaat een ingrijpende verandering als op maandag de studenten massaal terugkeren in de stad en de locals doen schudden op hun grondvesten. Met niets meer dan een weekendtas en een schooltas arriveert de student op het station Leeuwarden en elke straat en elke wijk zal vanaf dat moment letterlijk en figuurlijk wakker worden geschud. Niet alleen door het oorverdovende lawaai van de oude rammelfiets, gekocht van een zwerver voor vijftig cent tijdens het nachtelijke bezoekje aan de FEBO. Ook de met bier gesmeerde kelen brengen veel herrie voort. Vooral met het meeschreeuwen van het Leeuwarder kroegenlied; ik ben su eil, van twee rasechte Leeuwarders Aart Lus & Ed Lip, stijgen de decibels fors. Het devies luidt: gezelligheid, niet moeilijk doen en schijt aan regeltjes. Diermanagers, Biotechnologen en Watermanagers vertegenwoordigen het grootste gedeelte van de Van Hall-studenten. Van de biologisch bewuste, dreadlocks dragende diermanager tot de watermanager


die met zijn hoogwaterklederdracht al is voorbereid op het stijgende waterpeil; de Friese klederdracht is ver te zoeken. De afstand tussen de Leeuwarder student en de Friese tradities is zo groot, dat die zelfs niet met fierljeppen te overbruggen is. Zo zal je in geen enkele broodtrommel het bekende Friese suikerbrood vinden. Nee, wat de student niet kent, dat vreet hij niet. Er is echter één traditie die de Leeuwarder student graag hooghoudt: in de vele kroegen die Leeuwarden rijk is, vliegen de liters Sonnema Berenburg over de bar. Dat de stad is afgezonderd in het hoge Noorden en omringd door koeien en dorpjes waarvan de naam niet uit te spreken is, heeft gelukkig geen afschrikkende werking op de internationale student. Hordes Duitse diermanagers en leergierige Chinese hotello’s zorgen voor een unieke sfeer in het Leeuwarder studentenleven. Een taalprobleem is er zeker niet, aangezien aan het einde van de avond iedereen elkaar toch begrijpt. Het Engels komt dan verdomd veel overeen met het Fries. MR

achtergrond << 21

‘Wageningse meisjes weten nog niet dat ze mooi zijn’

W

e zitten op de bovenste verdieping van Forum. Henk kijkt schuchter voor zich uit en slurpt nerveus aan zijn brandnetelthee. Op de vraag waarom hij zo zenuwachtig is, haalt hij zijn schouders op. ‘Ach’, zegt hij, ‘Ik praat nou eenmaal niet graag over mijzelf, en zeker niet als alles wat ik zeg wordt geïnterpreteerd als een uitspraak van De Wageningse Student. Ik vind hokjesdenken een gevaarlijk verschijnsel. Ik begrijp dan ook niet dat dit blad het nodig vindt een karakterschets te maken. Maar goed, als het per se moet, wil ik wel mijn best doen.’ Voorzichtig beginnen we aan de eerste vraag. Henk, wat zijn je hobby’s? ‘Tja, die zijn heel divers. Tuinieren vind ik bijvoorbeeld heel leuk, maar ook vogels kijken en knotsballen.’ Niet echt doorsnee voor een 22-jarige gezonde Hollandse jongen. ‘Vind je? Ik ken anders heel veel mensen die hier ook van houden. Mijn huisgenoten bijvoorbeeld.’

Dat zijn meestal toch die Cereslui die de Hoogstraat domineren. Omhooggevallen boeren zijn het.’ Heb je iets tegen boeren? ‘Nee, helemaal niet, mits ze biologisch boeren. Ik heb evenmin iets tegen hippies trouwens.’

Je woont toch op Droef? ‘Ja, dat is een heerlijke omgeving. Heel groen en gezellig. En iedereen is er vegetariër. Hartstikke duurzaam.’

Wat vind jij het grootste voordeel van Wageningen in vergelijking met andere studentensteden? ‘Dat de mooie meisjes hier nog niet weten dat ze mooi zijn. Dat scheelt een heleboel arrogant geouwehoer in de kroeg.’

Snap je dat sommige mensen jou een ‘stinkhippie’ of ‘droeftoeter’ noemen? ‘Ach, daar probeer ik me niet zoveel van aan te trekken.

Ter afsluiting, zou je in één zin Wageningen willen omschrijven? IRA Small is beautiful!

Ruwe Velpse bolsters

H

et prototype VHL Velp-student is een bosbouwer. Te herkennen aan grote ruige schoenen en gemakkelijke kleding. Twijfel je? Schuif dan voorzichtig de groene sneldroogbroek – eventueel spijkerbroek – naar boven. Zie je geitenwollen- of wandelsokken dan zit je goed; dit is een echte bosbouwer. Vind je het toch iets ver gaan om zomaar een broek omhoog te trekken? Geen nood! Buk voorzichtig alsof je iets wil pakken en bekijk de schoenen aandachtig. Zit er modder op? Tja, dan is het 99 procent zeker een bosbouwer. Gemakkelijk toch? Maar helaas, naast dit prototype zijn er meer Velpse varianten. Globaal in te delen in drie varianten. Naast de in de wijde omgeving bekende bosbouwer zijn er studenten tuin- en landschaps architectuur (T&L’ers) en landen watermanagement (LWM’ers). T&L’ers gaan nog wel; altijd keurig gekleed. Meestal hebben ze een grote zwarte plastic koker bij zich waar ze posters van hun zelfgemaakte ontwerpen in bewaren. Er wordt wel eens gezegd dat T&L’ers de hele dag uitsluitend posters fabriceren, maar dat is niet waar. Soms

maken deze ontwerpers – meestal vrouw – ook maquettes of brochures. LWM’ers zijn lastig te herkennen. Bij ‘een stevig gebouwde man in spijkerbroek’ houdt het eigenlijk wel een beetje op. Sommigen lijken op bosbouwers, maar er zijn ook LWM’ers die een beetje richting T&L’er gaan. Nee, wil je een LWM’er echt met zekerheid herkennen dan moet je luisteren. Klinkt het allemaal agrarisch? Bingo! En is het accent een beetje Achterhoeks, dan weet je zeker dat het goed zit. Mocht je iets van de gesprekken kunnen verstaan dan gaat het over water, rioleringen of asfalt. Alle Velp-studenten zijn gemakkelijk te benaderen. Ze zijn graag buiten, meestal niet vegetarisch en noemen zichzelf ‘Larensteiner’. Idealisten zijn het beslist niet, maar ze werken wel allemaal mee aan een mooi en veilig Nederland.

Three types of student Leeuwarden, get ready: the Van Hall students are in town. They’re an international bunch who say: have fun, chill, and to hell with the rules. They don’t often go local but one Friesian tradition they do like is downing litres of Berenburg. Henk’s into gardening, birdwatching and knotsbal. A typical Wageningen student? Not sure – he doesn’t like stereotypes. He does approve of organic farming and vegetarianism … and Wageningen girls who haven’t realized they’re cute yet. Summing up Wageningen he says, ‘Small is beautiful’. Think the typical VHL Velp student is a forester, recognized by his goat’s wool socks? Wrong. There are hip landscape architects and hunky land and water managers too. ‘Larensteiners’ love the outdoors, they’re not vegetarians and not particularly idealistic. But they are working to make Holland safer and more beautiful. The full story? www.resource.wur.nl


22 >> puzzel

Twee maal daags een nieuwe Resource

Het afgelopen half jaar hebben we ons laten adviseren door tientallen studenten, medewerkers, internetgoeroes en bladenmakers. Het voornaamste resultaat vind je op www.resource.wur.nl. We willen beter gebruik maken van de mogelijkheden van het web: dat is sneller en interactiever. Zo kun je op de website lezingen en verenigingen aankondigen, een fiets zoeken, foto’s plaatsen en uiteraard commentaar geven op onze artikelen. Nieuws komt direct op resource. wur.nl, tweemaal daags. Voor de verstokte bladenlezer zullen we het belangrijkste nieuws in magazine kort recapituleren. Daarnaast geeft het magazine ruim baan voor achtergrondartikelen en beeld. We introduceren enkele nieuwe rubrieken. In Typical Dutch

illustratie: Esther brouwer

Resource was het weekblad van Wageningen UR. Vanaf nu staat Resource voor een tweewekelijks magazine en een actuele site. In twee talen.

eschrijven buitenlandse studenb ten en medewerkers hun verbazing over Nederlandse gewoontes. De rubriek Liefdewerk brengt mensen met een opmerkelijke passie in beeld - niet het betaalde werk, maar liefdewerk: de Wur-er na vijven. Op de achterpagina geven we voortaan advies over lezingen, workshops, toneel of films. Een volledige agenda staat op de site. Verenigingen en vakgroepen kunnen hun mededelingen voort-

aan kwijt op de site. Necrologieën en prijswinnaars blijven in het magazine. Dit tijdschrift is gedrukt op papier met het keurmerk Forest Steward Council. Dit betekent dat Resource-papier niet komt uit illegaal gekapte wouden of bossen met een hoge biodiversiteit. Abonnees krijgen Resource toegestuurd in een biologisch afbreekbaar plasticje. Omdat we de WUR-gemeenschap niet met één taal bedienen, vertalen we de artikelen in het Engels. Een eerste indruk verschijnt in het blad, zie hiernaast. De volledige tekst staat op resource.wur.nl. We kiezen voor Nederlands als hoofdtaal in het blad omdat dat de voorkeurstaal is voor het gros van de lezers. Uiteindelijk hopen we zo beter bij te dragen aan onze doelstelling: verbinden van studenten en medewerkers. Dat doen we toegankelijk, eigenzinnig en helder. Slagen we daar in? Reageer op resource.wur.nl.

Altijd op deze plek: een puzzel. Luchtig, prikkelend en oplosbaar – tenminste voor wie het reilen en zeilen van Wageningen UR volgt. Stuur je oplossing uiterlijk donderdag 3 september naar [email protected]. Goede inzenders krijgen een eervolle vermelding. Enne: probeer het eerst zonder google en resource.wur.nl.


19. Is het van 18 horizontaal naar 24. horizontaal 20. Catch me __ You Can, film 22. www.astridlindgren.__ 23. We raken hem kwijt aan de TU Delft 24. Havenplaats met Mardik Leopold (2+4+9) 30. Zoende met haar collega Madonna 31. Eind bestemming van de meeste scripties 32. Zoiets als fis 33. Die van

After a lot of consultation and hard work, here it is: the newlook biweekly magazine with lots of new features, accompanied by a faster, more interactive and fully bilingual website. Let us know what you think: resource.wur.nl For full details? www.resource.wur.nl

Gaby van Caulil, hoofdredacteur

Hokjesdenken

Horizontaal 1. Landbouwoverschot 5. Hoort bij 44 horizontaal 7. Komt nogal eens ter sprake dit Darwinjaar 10. __ capo 12. Daarin is je stem goed te horen 13. Zijn, volgens onderzoekers, veel Wageningse vrouwen 15. Moest bedreigde diersoorten redden 17. In 2007 de tegenstander van 28 verticaal 18. Havenplaats die vroeger Danzig heette

Twice a day a new Resource

comazuipers is immens 36. Friese mixdrank 39. Groene blaadjes 40. Treinmedewerker die heibel veroorzaakt 41. Quo vadis? (2+2) 42. Tin 43. Bodemwaarde 44. Mag je pas naartoe als je alle vorige onderdelen afhebt 45. Doet een deelnemer van de Veluweloop

Verticaal 1. Dan is de student niet op zijn best 2. Boerengebied 3. Baby__ 4. Tropisch eiland waarop Gauguin zich terugtrok 5. Nam 23 horizontaal op dinsdag afscheid van 6. Internationale hulp voor studenten 7. Kant van de SP 8. Geduchte concurrent van ‘dan’ 9. Gaat met veren de stad uit 10 __ Lentink, winnaar zoölogieprijs 11 Speelplaats in 24 horizontaal 14 Achterblijvende sensatie 16 Scheeps onderdeel dat in september bij de KNAW wordt geïnstalleerd 21. De maker van De Zaaier in Wageningen 23. Gerrit den __, zanger en presentator 25. Familie van de stekelvarkens 26. Sarandon of Sontag 27. Bijtgaar met al ervoor 28. Gastdocent vanaf 9 september (‘knutselen aan de natuur’) 29. Cid of Greco 34. Friese 44 horizontaal 35. Periode 37. Zeker mens 38. Buitenlands nieuws

>> Igor en Jouke + golf Igor Bennik, marketing en communicatie, VHL Velp Jouke Fridsma, ICT en Mediatheek, VHL Velp

liefdewerk << 23

‘Het is begonnen uit rebelsheid. Wij zouden het golfen wel eens even goedkoper maken’ Golfen is een leuke sport. Maar wel verrekte duur. Dat moet toch goedkoper kunnen, dachten de golfende VHL-collega’s Bennik en Fridsma na een golfreisje – on the cheap – naar Portugal. Inmiddels zijn de twee VHL’ers golfmakelaars. Hun website www.budgetgolf.nl brengt vraag en goedkoop aanbod bij elkaar. Een gat in de markt, zo blijkt uit de meer dan tienduizend bezoekers per maand. En golfbanen zijn blij met ons, zegt Bennik. ‘Ook in het golf gaat het met pieken en dalen. Wij kunnen de rustige uren opvullen. We zijn hun etalage. Via ons bereiken ze publiek dat anders nooit op hun sites komt.’ Foto: Guy Ackermans

‘It started as a rebellion. We wanted to make golf cheaper’ Golf is a great sport, but far too pricey. It must be possible to play more cheaply, thought VHL golfers Bennik and Fridsma after a budget golfing holiday in Portugal. And now they are golf agents. They bring supply and demand together at www.budgetgolf.nl. A real gap in the market, judging by the ten thousand hits the site gets per month. And golf clubs are happy too, says Bennik. ‘Golf has peak and offpeak hours too, and we’re a shop window for them. Through us they reach people who wouldn’t go o nto their sites otherwise.’


illustratie: henk van Ruitenbeek

24 >> english

>>TYPICAL DUTCH Nederlands leren Toen ik Nederlands leer de, probeerde ik in een bar een biertje te bestel len: ‘Twee bier alstu blieft’. Ik kreeg als ant woord: ‘ That’s two guil ders and 50 cents please.’ Mijn accent ver raadde me. De barman – hij wilde ongetwijfeld vriendelijk zijn – ant woordde in het Engels. Nederlanders zijn graag bereid om Engels te pra ten met buitenlanders. Maar dat frustreert me ook. Ik wil graag Neder lands leren, want alleen dan kan ik de finesses van een discussie van collega’s en studenten begrijpen. Laatst werd me gevraagd hoe je het snelst Neder lands kunt leren. Mijn antwoord: ‘Neem een Ne derlandse vriendin!’


Switching into English One of the best aspects of living in the Netherlands as a foreigner is the ability of the Dutch to speak English. But it is also one of the greatest frustrations! When struggling to learn Dutch I would pluck up courage to go to the bar and ask ‘Twee bier alstublieft” and would get the reply: ‘That’s two guilders and 50 cents please’. My accent gave me away, and the bartender – no doubt being friendly – would reply in English. But it was a real disincentive.

Learning to communicate in Dutch is worth the investment. It was not easy – particularly because I never attended a course – but I had a Dutch girlfriend who was my incentive. When our kids came along, we decided they should be bilingual – to communicate with both families and feel at home in both the UK and the Netherlands. So I persevered and it paid off, although I never imagined I would work here! I knew I had achieved something when I was asked: ‘Heb je lang in het buitenland gewoond?’ – as if I was a Dutchman who had lost his native accent. But a repeated annoyance is when people notice my foreign accent and switch into English. Often I carry on in Dutch while the other continues in English. Maybe it is intended as a courtesy, or just a wish to show prowess in English? But overall I think it best to ask: ‘Should we speak in English or Dutch?’ My ability to communicate in Dutch is much appreciated by both staff and students despite me murdering

the language. And understanding all the ‘ins and outs’ of the discussions on our so-called ‘transparent’ finances is impossible if you don’t understand Dutch (and virtually impossible for native speakers!). When David Dent, the previous Director of ISRIC World Soil Information arrived in Wageningen one of his senior colleagues asked: ‘We understand you learned Dutch quickly. How can we get David up to speed quickly?’ He was shocked at my response – which remains the best advice: ‘Tell him to get a Dutch girlfriend!’ Ken Giller, professor of Plant Production Systems

Do you have a nice anecdote about your experience of going Dutch? Send it in! Describe an encounter with Dutch culture in detail and comment on it briefly. 300 words max. Send it to [email protected]

student << 25

TOPTENTEN en mijdkroegen

Foto’s: Guy Ackermans

Waar moet je heen om goed te eten voor weinig geld, gemoedsrust te kweken met aikido of te loungen in het park? Resource maakt je wegwijs in Velp, Leeuwarden en Wageningen. Ons oordeel arbitrair? Ga op zoek naar je eigen toppers.

Bediening bij Vreemde Streken in Wageningen.

Wageningen Hot spot In het centrum van Wageningen vind je alle kroegen die je in je studententijd nodig hebt. Café Daniëls aan het Salverdaplein is een bruine kroeg met meer dan honderd spelletjes. Je kunt er poolen en darten en het is bovendien de stamkroeg van X-factor winnares Lisa. Elke dinsdag is er Quiznight, een landelijke triviantwedstrijd. Wil je liever dansen en goedkoop bier, in ’t Gat kost een biertje van dinsdag tot en met donderdag maar een euro. Not spot Heb je geen zin om aan je imago te denken, of wil je het gelikte studentenleven even ontvluchten? Ga dan naar de Korenbeurs, een echte Wageningse volkskroeg. De hele nacht knallen de Hollandse piratenhits uit de speakers, maar het echte dieptepunt is de Nederlandstalige karaoke. Blijf uit de buurt. Food spot Gezond, bewust en goedkoop eten

Knotsbal in sporthal De Bongerd in Wageningen.

kan bij Vreemde Streken. Het eten is vegetarisch en wordt bereid met biologische-, streek- en seizoensproducten. Noedelsoep, linzensoep of quiche kost 4 euro. Leuk detail is dat het eten wordt geserveerd op het terras van de Zaaier, de ideale combinatie van lekker bier en eten. Op zondag kun je bij Ilayda op de Markt de lekkerste Turkse pizza van Wageningen eten, met veel groenten en goede saus, vanaf 2,50 euro. Sport spot Een echt Wageningse sport is knotsbal. Met een uit de kluiten gegroeide tampon op een stok sla je een rubberen bal tegen de turnmat van de tegenstander. Een team bestaat uit vier mensen en je speelt het in de zaal. Drie keer per jaar is er een interne competitie op de Bongerd, erg leuk om met je afdeling of studiegenoten te doen. Fun spot Bij het eerste zonnestraaltje van het jaar sprint de Wageningse student direct naar de uiterwaarden.

Langs de Rijn zijn verschillende strandjes en afgelegen plekjes om de picknicken, te zwemmen, en tot diep in de nacht te kletsen. Ook heerlijk om te wandelen en hard te lopen. Ook echt Wagenings is Het Heerenstraattheater, een kleine bioscoop. Voor elke film krijg je een gezellig intro-praatje en de zalen zijn klein en intiem. Er worden vaak première-feestjes en ladies nights georganiseerd. Woon spot Een van de leukste studenten huizen van Nederland is Wageningen Central. Dit huis won in 2008 de tweede prijs bij het Berentzen Apfelkorn Huis van het jaar- verkiezing. Het huis ligt middenin het centrum en heeft dertien kamers en twaalf douches. Het is een Ceres-huis, dus je moet wel lid worden om er te mogen wonen. Twee huizen die niet aan een vereniging gebonden zijn, maar wel geweldige feesten geven: Bolus 9, aan het Bowlespark en D-way, Dijkgraafseweg 52.

PLACES TO BE OR NOT TO BE IN WAGENINGEN Where can you eat well on a budget, cultivate inner peace with aikido, or chill out in the park? Resource shows you round in Wageningen and in Velp and Leeuwarden (next page). Think we’re biased? Go out and find your own hot spots and not spots. Hot Spot: Café Daniels – pool, darts, quizzes, cheap beer Tuesdays to Thursdays. Not spot: Local pub de Korenbeurs. Dutch Music, Dutch karaoke. Bad for your image. Food Spot: Vreemde Streken in Wageningen: local organic vegetarian food. Affordable too. Sport spot: knotsbal is a very Wageningen sport. Indoor hockey with an outsize tampon on a stick. Fun spot: the banks of the Rhine on a summer evening. While the evening away with a picnic. The full story? www.resource.wur.nl

Nicolette Meerstadt


26 >> student LIEFST EEN GETROUWDE MAN

Eenmaal in je graf is er tijd zat om na te denken. Maar waarom zou je daar op wachten, vindt de Nijmeegse studentenpastor John Hacking. In de tuin van zijn studentenkerk ligt vanaf half september een vers anderhalve meter diep graf klaar. Voor studenten, om een half uurtje na te denken over de kwaliteit van het leven. Nu het nog kan.

Alleenstaande studentes kiezen liever een man die al bezet is. Tenminste die van de State University in Stillwater (VS), blijkt uit onderzoek. Een kwestie van op safe spelen, denken de onderzoekers. Een man met relatie kan en wil zich kennelijk binden. Het kan natuurlijk ook ongezonde competitiedrang zijn. Heeft iemand een kinderzitje te leen?

Foto’s: Club Noa / Hoge Noorden

IN ALLE RUST

Club Noa, de Moulin Rouge van Leeuwarden.

Ljouwert Hot spot Club Noa is twee keer op rij uit geroepen tot populairste club van Nederland. Aziatische invloeden, decoratief rood behang en immense kroonluchters. Club Noa heeft zijn inspiratie gehaald uit de Moulin Rouge in Parijs. Vanaf donderdag tot en met zaterdag kun je helemaal los gaan op de uniek verlichte dansvloer en genieten van de beste dj’s. Denk je dat je alles hebt gehad dan heb je het mis, want je hebt ook nog een benedenverdieping die zeker niet onder doet van de bovenverdieping. Heb je boven een led-vloer die in geen enkele Nederlandse discotheek te vinden is, beneden heb je een led-plafond. Elke donderdagavond is in Club Noa de studentenavond van het Noorden. Op deze drukke donderdag is de actie ‘een biertje voor één euro’ een blijvend succes. Alleen op vertoon van je HBO-studentenpas is toegang mogelijk. Voor de menRESOURCE — 27 augustus 2009

sen die in alle rust een biertje willen drinken en graag een plaatje aanvragen is de Doelensteeg een goede optie. Dit straatje is rijk aan gezellige kroegjes. Not spot De Weaze is het duistere gebied van Leeuwarden. In panden aan de gracht en de vage steegjes erachter zitten diverse bordelen. Overdag, als de rode gordijntjes nog voor de ramen hangen, scharrelen er junks rond. Bij het vallen van de avond valt ook de schemering over dit deel van Leeuwarden. Voor de echte waaghalzen: pas te betreden in het derde jaar. Food spot Culinair staat Leeuwarden goed op de kaart. Sushi en stappen in hartje Leeuwarden, het lijkt een rare combinatie maar het werkt! Wanneer je in een gezellige sfeer en tegen een studentenprijsje wilt genieten van sushi, noodles of een drankje ben je bij Doozo, bekend

De rosse buurt in Leeuwarden.

van de serie Mijn Tent is Top aan het juiste adres. Altijd al eens de Japanse keuken willen proeven? Vanuit een open showkeuken worden je de meest uiteenlopende gerechten voorgeschoteld. Voor slechts 9 euro kan genoten worden van een flink portie overheerlijke sushi, de specialiteit van Doozo. Vanaf elf uur gaan de stoelen aan de kant en wordt Doozo een spetterende uitgaansgelegenheid, waar de extra calorietjes eraf gedanst kunnen worden. Sport spot Wie denkt dat sporten in Leeuwarden beperkt blijft tot schaatsen, heeft het mis. De keuze op het gebied van sport is oneindig en bevat zelfs de onder studenten populaire zelfverdedigingsport Aikido. Aikido is een moderne bewegingskunst die voortkomt uit de Japanse krijgskunsten. De ontwikkeling van de coördinatie van geest en lichaam staat centraal. Studenten zijn erg enthousiast over Aikido aangezien ontspan-

ning en kalmte in het hectische studentenleven goed van pas komen. Fun spot De Prinsentuin in Leeuwarden is het mooiste stadspark van het Noorden. Het is een ideale plek om te genieten van de zon, het ontspannende geluid van kabbelend water en natuurlijk een lekker biertje. In het voorjaar en de zomer dient de Prinsentuin als podium voor theater- en muziekvoorstellingen. In de zomermaanden zijn er op zondag regelmatig gratis concerten. Vooral studenten vestigen zich dan rond de klok van zes uur in het gras en genieten van hun avondmaaltijd. Vaak beperkt tot stokbrood, salade, bier en schepijs gehaald bij de Super de Boer nog geen kilometer verderop. Wanneer de glinstering van de avondzon op het water weerspiegelt, verandert de Prinsentuin in een sprookjestuin. Er hangt dan een geweldige sfeer in deze openluchtlounge. Marlot Roelofs

student << 27 OUDERE JONGERE Hij gedroeg zich als een echte student: bier zuipen, en in z’n blote kont staan. ‘Hij’ is Jan Moors (63), aankomend student psychologie in Nijmegen, die ook de introductieperiode doorliep. ‘Ik word geaccepteerd zoals ik ben. Ik heb het enorm naar mijn zin’, aldus de gepensioneerde bioloog in Voxlog. Moors wordt omschreven als een jonge kerel met een masker op. Zelf noemt hij zijn geheugen ‘niet meer zo goed als 45 jaar geleden’.

Velp Hot spot Absoluut de Korenmarkt, hét uitgaanscentrum van Arnhem. De stad is uitgeroepen tot de beste binnenstad van Nederland en ook als student moet je jezelf hier thuisvoelen. Bij Aspen Valley koop met je studentenkaart een biertje voor anderhalve euro. Zie je het even allemaal niet meer zitten? Duik dan binnen in De Heeren van Aemstel en klaag mee met mopperende midlife mannen die het piepkleine bruine kroegje dagelijks bezoeken. Schitterend. Not spot Snackbar Automatiek Beursken aan de Hoofdstraat in Velp na halfacht ‘s avonds. Een kroketje halen kan nog net, maar blijf niet langer dan een kwart minuut hangen. Je komt kansloos terecht tussen 15-jarige pubers die stiekem roken, bier drinken of proberen een andere 15-jarige puber te versieren. Heel snel voorbij fietsen en niet meer aan denken. Pas wel op voor lekke banden! De stakkers weten hun bierflesje amper vast te houden.

Sport spot Velpse VHL’ers krijgen met een sportkaart van 75 euro gratis toegang of een fikse korting op zo’n dertig sporten en allerlei sport cursussen. Populair bijvoorbeeld is klimmen. Voor 30 euro volg je een uitgebreide cursus waarna je zelfstandig mag wandklimmen. Daarna kun met een fikse korting klimmen wanneer je maar wilt. En stijg je liever op een andere manier naar ongekende hoogte; een cursus yoga kan ook. Fun spot De school zelf. Nee, niet het gebouw – een afgrijselijke vliegende

Klaas Wieringa, p28

schotel – maar de tuin. De nabootsing van zowat alle Nederlandse landschappen maakt het twintig hectare tellende landgoed tot een leerpaleis en een rustpunt in je studie. Een groot deel van de totale Nederlandse plantenrijkdom komt er voor, en overal huppelen eekhoorntjes. Ideaal voor een frisse wandeling of een uurtje op een bankje met een boek. Vroeger was het hier alles behalve leuk. In de 19de eeuw huisde hier een klooster, waar nonnen ongehuwde moeders een afgrijselijke opvoeding gaven.

HOT AND NOT IN LEEUWARDEN AND VELP

Woonspot De Brulkikker, vlakbij het Velpse station, staat bekend om zijn ruige feesten. Drie keer al is de brandweer langsgekomen van wege het kampvuur. De moeite waard om een keer langs te komen. De gemeente is minder gelukkig en heeft gedreigd de studenten voor het gerecht te slepen vanwege hun ‘brandonveilige feestjes’. Verrassend detail. Zes bewoners zijn beboet omdat ze buiten met een biertje aan het voetballen waren. Gelukkig heeft de Brul kikker ook een tuin, dus één stapje terug en je biertje is l egaal. Stijn van Gils

Foto’s: Guy Ackermans / de Brulkikker

Food spot Helaas! Velp heeft geen mensa.

Wil je een beetje goedkoop eten dan moet je vrienden zoeken en zelf je pannetje op het vuur zetten. Wil je toch een keer uit eten, vermijd de donderdag en omarm de rustige avonden. Bij Pizzeria Pinoccio aan de Korenmarkt in Arnhem eet je op maandag, dinsdag en woensdag de meeste pizza’s voor 5,95 euro. Verwacht geen culinaire hoogstandjes: een ANWB-testteam gaf de afhaalpizza’s een flinke onvoldoende. Toch kunnen zelfs de rustige avonden behoorlijk druk zijn. Een goed alternatief is Pssst…Amigo, Mexicaans eten vlakbij de Korenmarkt.

‘Ik wil graag de gewoonte om naar de kerk te gaan hier voortzetten.’

Not Spot Beursken Automatiek in Velp.

Hot spot: Leeuwarden’s Club Noa. The Moulin Rouge of Friesland. Cheap beer on Thursday nights (with a HBO card). Not spot: The sleazy Weaze district of Leeu warden. Food spot: At Doozo in Leeuwarden you can eat sushi or noodles and then dance off the calo ries. Sport spot: With your 75 euro sport card in Velp, learn to climb at the climbing wall. Another way to reach new heights is a yoga course. Living (it up) spot: The brulkikker near Velp sta tion is known for its wild parties. Fun spot: Velp’s grounds, with vari ous typical Dutch land scapes and full of squir rels. Take a good book, find a bench and enjoy the peace. The full story? www.resource.wur.nl

Vuurkorf bij de Brulkikker in Velp.


28 >> student TAART OM AF TE VALLEN

VERGADER MET BLOEMEN

Een plaatje van een enorme, smeuïge, zoete Schwarzwälder Kirschtorte terwijl je op dieet bent. Het klinkt als een marteling, maar volgens onderzoek van de Universiteit Utrecht maakt zo’n plaatje alleen maar vastberadener. Het lijkt dus een goed idee om plaatjes van lekker eten op je koelkast te plakken, maar het werkt alleen bij vrouwen die al op dieet zijn.

Verrassend onderzoek naar de effecten van bloemen. Die blijken ongemerkt een positieve invloed te hebben op vergaderingen: negatieve gevoelens en gedachten verdwijnen naar de achtergrond. Onderzoekers van onze universiteit deden onderzoek in opdracht van het Productschap Tuinbouw. Desondanks concludeerden ze ook dat bloemen die te sterk geuren voor afleiding of zelfs irritatie kunnen zorgen.

Brak naar de kerk Zondag 9.00 uur, de ochtend na twee dagen AID-activiteiten en twee nachten feesten. Op dit tijdstip draait de gemiddelde Wageningse introductieganger zich nog eens lekker om.

foto: Alice van Ginkel

Maar niet allemaal. Stilletjes en nog een beetje brak meldt een handjevol AID’ers zich bij de Leeuwenborgh. Het anti-kater ontbijt is geen overbodige luxe, maar de studenten komen vooral voor de oecumenische kerkdienst, georganiseerd door een samenwerkingsverband van CAID, Student Chaplaincy, het studentenpastoraat In de Wereld-SP3, de christelijke studentenverenigingen en het International Christian Fellowship. Oecumenische kerkdienst in de Leeuwenborgh.

Monter Niet iedereen heeft moeite met het vroege tijdstip. ‘Ik ben altijd

Geen Io Vivat bij biercantus Ook bij de biercantus tijdens de AID is Engels inmiddels de voer taal. Goed voor de internationa lisering, maar het bleek de dood in de pot voor de traditionele studentenliederen. De bezoe kers moesten het nu stellen met Amerikaanse en sporadisch ook Nederlandse popmuziek, zelfs een Io Vivat kon er niet vanaf. Jammer, want de internationale studenten, op wie de aanpas sing gericht is, leken er über haupt niks aan te vinden. TR


om zeven uur wakker’, vertelt Matthijs monter. Langzaam druppelt

de zaal vol. Er moeten zelfs stoelen bijgezet worden. Even na tie-

nen zingen zo’n 120 studenten uit volle borst Morning has broken mee. Ook Klaas Wieringa. Hoewel hij zaterdag pas om kwart voor drie op bed lag, is hij toch naar de kerkdienst gekomen. ‘Ik vind het vooral een goed begin van mijn studie hier’, legt hij uit. ‘Ik wil graag de gewoonte om naar de kerk te gaan en andere christenen te ontmoeten, hier voortzetten. Het is een groot contrast met de andere activiteiten in de AID. Ik voel me hier heel erg thuis met al die mensen uit verschillende delen van de wereld die toch zoveel gemeen hebben.’ Daar heeft Klaas gelijk in. Zo’n kerkdienst verbroedert. De opwekkingsliederen zijn zelfs voor de uitbundig geklede Ghanese vrouwen nog best lastig op de vroege morgen. AvG

Sport Nieuwe pr’s voor Rieneke Terink Zwemster Rieneke Terink blijft zich verbeteren. De biologiestudente zwom bij de open Britse kampioenschappen, eind juli in Sheffield in een 50-meterbad, in de series en in de finale een persoonlijk record op de honderd meter vrije slag. Ze werd uiteindelijk zesde. Op de 400 vrij was er brons voor Terink, die bij het Amersfoortse AZ&PC traint onder Fedor Hes. Een week later was Terink bij een internationale kortebaanwedstrijd in Leeds sneller dan ooit op

de 400 meter vrije slag (4.05,45). Ze is nog slechts een seconde verwijderd van het Nederlands record van Kirsten Vlieghuis uit 1998. Haar nieuwe toptijden dankt ze niet aan de nieuwste generatie zwempakken met extra drijfvermogen. ‘Ik heb in Engeland zowel in de vertrouwde LZR Racer van Speedo als in de nieuwe Jaked gezwommen, en voor mij maakt het niet zoveel uit. Ik lig van nature al behoorlijk hoog in het water.’ Roeier in WK-finale Argo-roeier en biologiestudent Jol-

mer van der Sluis staat zondag 30 augustus met de lichte mannen acht in de finale van de wereldkampioenschappen roeien. De ploeg plaatste zich door in hun voorwedstrijd, afgelopen zondag 23 augustus, als tweede te eindigen, achter de Verenigde Staten. De boot is in het Poolse Poznan medaillekandidaat. Half juli won de lichte acht goud bij de wereldbekerwedstrijd in Luzern, en brons op het WK van vorig jaar – beide keren met Van der Sluis. YdH

student << 29 MEER VET, MINDER HERSENS Oudere Amerikanen met overgewicht hebben acht procent minder hersenen dan slankere leeftijdgenoten. Hun hersenen lijken daarmee zestien jaar ouder dan ze in werkelijkheid zijn, zeggen onderzoekers van de Universiteit van Californië. Volgens hen zijn de extra kilo’s de oorzaak van de hersenkrimp. Andersom kan natuurlijk ook: dat kleinere hersens aanzetten tot vetzucht. Dom maakt dik, of van dik word je dom.

>> WHAT’s COOKIN’ Hungover in Church

foto: bart de gouw

Sunday’s nine a.m. church service at the Leeuwenborgh was packed out. Some worshippers were the worse for wear after two nights of AID partying.

De vlag uit voor zuurkool Het is denk ik gezellig druk in het groente vergeethoekje. De lijst verwaarloosde soorten is eindeloos. Pastinaken bijvoorbeeld, raap steeltjes, aardperen, maar wat ik daar niet had verwacht, is zuurkool. IJsbrand Velzeboer van het voedingsmiddelen adviesbureau Scienta Nova luidt de noodklok, want begin augustus is er weer de eerste ‘verse’ zuurkool en niemand die ook maar een vlaggetje uithangt. De marketing van zuurkool laat volgens hem zwaar te wensen over: zuurkool zou ouderwets, goedkoop en stinkend zijn, terwijl zuurkool juist beregezond is! Laat al die dure gezondheidsdrankjes maar in het schap liggen, zuurkool bevat veel levende melkzuur bacteriën, zeer veel vitamine C, is licht verteerbaar, eetlustremmend, is caloriearm en bevat naar ver houding ook nog eens veel voedingsvezels, aldus het Voedingscentrum. En stiekem is zuurkool ook nog eens heel erg lekker, maar misschien spreekt de klassieke stamppot nu niet zo aan.

Zuurkooltaartjes Bereidingstijd: 45 minuten Ingrediënten voor 4 personen • 6 plakjes roomboter bladerdeeg • 1 bosuitje • 250 gr zuurkool • 1 theelepel kerrie • 100 gr gedroogde pruimen zonder pit • 250 ml s lagroom • 2 eetlepels paneermeel • 150 gr oesterzwammen in reepjes • 100 gr feta (verkruimeld) • 3 eieren • 2 eetlepels tijm Bereiding Bekleed 8 ingevette taartvormpjes (ca. 12 cm) met bladerdeeg, snij het bosuitje in de lengte in dunne reepjes. Verhit wat olie, bak de zuurkool met de kerrie al omscheppend 3 minuten. Voeg de pruimen toe en bak even mee. Strooi paneermeel op het deeg in de vormpjes en verdeel het zuurkoolmengsel en de oesterzwammen, de feta en de bosui over de vormpjes. Klop de eieren met slagroom, de tijm,peper en zout naar smaak los en schenk dit over de taartjes. Bak de taartjes 25 minuten in de op 225 graden voorverwarmde oven.

Biercantus not the same in English Holding the AID bier cantus (a beery sing song) in English cramped the style of would-be singers. There were no trad Dutch drinking songs. The international students weren’t struck anyway.

SPORT NEWS Swimmer and biology student Rieneke Terink is one second off the Dutch record. Biology student Jolmer van de Sluis will row in finals at the World champion ships on 30 August.

Try zuurkool Zuurkool (Sauerkraut) is a sadly neglected vege table. It’s packed with nutrients. If Dutch stamppot doesn’t appeal, try zuurkool quiche. Recipe in English on the website. The full story? www.resource.wur.nl


Invitation Opening Academic Year

September 7th, 2009 th

Invitation Opening Academic Year September 7 , 2009

Innovation in economically difficult times Symposium - 12.30

Opening ceremony - 15.30

Aalt Dijkhuizen - Wageningen UR Innovation in economically Marion Guillou - INRA difﬁcult times Theo Meijer - Food Valley

Ruud Huirne - Wageningen UR Martin Kropff - Wageningen UR Martin Scholten - Wageningen UR Patrick Herpin - INRA

Please register online at: www.openingacademischjaar.wur.nl 30-6-2009 8:34:59

Wageningen UR zoekt: PhD Limitations of solid nutrient emissions from marine recirculation systems (1.0) ASG, Aquaculture and fisheries, Wageningen/Yerseke Vacancy number: AT DIE 2009-009 PhD Controlling off-flavour in marine fish, cultured in recirculation systems (1.0) ASG, Aquaculture and fisheries, Wageningen/Yerseke Vacancy number: AT DIE 2009-010 Technician Molecular Genetics (1.0) ASG, Animal Breeding and Genetics, Wageningen Vacancy number: AT DIE 2009-011 PhD Preventing feather pecking in commercial flocks of laying hens (1.0) ASG, Adaptation physiology, Wageningen Vacancy number: AT DIE 2009-012 PhD Genetic improvement of social performance in growing pigs (1.0) ASG, Animal breeding and genomics, Wageningen Vacancy number: AT DIE 2009-013 PhD Genetic solutions for cannibalism in laying hens (1.0) ASG, Animal breeding and genomics, Wageningen Vacancy number: AT DIE 2009-014 PhD Effects of including social genetic effects in breeding program (1.0) ASG, Adaptation physiology, Wageningen Vacancy number: AT DIE 2009-015 PhD Social genetic effects and interactions with environment in pigs (1.0) ASG, Animal breeding and genomics / Adaptation physiology, Wageningen Vacancy number: AT DIE 2009-016 PhD Engaging society's values in the pig breeding program (1.0) ASG / VU Amsterdam, ATHENA Institute, Wageningen, Amsterdam Vacancy number: AT DIE 2009-017 PhD Molecular and cellular mechanisms of maternal manipulation of offspring sex ratio in chicken (1.0) ASG, Cluster Genetics and biodiversity, Lelystad Vacancy number: VH 2009 043 PhD in the area of adaptation biology in pigs (1.0) ASG, Cluster Animal health and welfare, Lelystad Vacancy number: VH 2009-044 Postdoc Chemical Ecology (1.0) PSG, Laboratory of entomology, Wageningen Vacancy number: AT DPW 09-22

adv WSO en OWI

18-08-2009

13:55

Pagina 1

On 9 September, 19.30 – 22.15 SC, WSO and OWI organize the

www. proefschriften.nl

Programme Committee Training

www.phd-thesis.nl

for all (future) student and staff members of Programme Committees, OWI Board resource-gvo 090821.indd 1 21-08-2009 11:07:38 BRUILOFTEN, FEESTEN, BORRELS, BARBECUES, and other committees ZAKENLUNCHES, PROMOTIES, ETC. Ook voor party- en cateringvolle Sfeer nce! in the VIP room of the Forum Building service (bekend om hoge ambia kwaliteit en verscheidenheid) ) Subscribe: marita.klefken @ wur.nl

r ras

(ook te

Dennis en Carla Klos Costerweg 5, 6702 AA Wageningen, telefoon 0317-425949

Vertegenwoordig JIJ in 2010 de Nederlandse jongeren bij de VN?

Als VN jongerenvertegenwoordiger praat jij namens Nederlandse jongeren met wereldleiders over onderwerpen als eerlijke handel, mensenrechten en nieuwe energie. Ben jij tussen de 18 en 26 jaar en is dit iets voor jou? Meld je dan voor 14 september 2009 aan via:

www.dewereldvandevn.nl

SERIE 1

Lunchworkshops

september - oktober 2009

Lunchworkshops 2009 - 2010 Voor docenten en onderwijsbegeleiders van WU Vier keer per jaar biedt EDUsupport u een serie gratis lunchworkshops over ICT en onderwijs aan. Steeds op een vaste tijd: van 12:30 uur tot 13:30 uur. Het thema en de datum verschillen per locatie. Reserveer nu de data in uw agenda. U bent van harte welkom.

SERIE 1 24 sept 8 okt 22 okt

EDUweb en EDUclass : wat kan ik ermee als docent? Colleges opnemen: daar hebben de studenten wat aan EDUclass : Blackboard vs Course Site

Leeuwenborch Forum Zodiac

Actueel thema Automatische plagiaatcontrole Education day in samenwerking met OWI en WSO

Dreijen Leeuwenborch Leeuwenborch

EDUweb en EDUclass: wat kan ik ermee als docent? 24 september 2009,12.30-13.30 uur, Leeuwenborch, zaal V67 Het onderwijs kan (bijna) niet meer zonder een elektronische leeromgeving zoals EDUweb en EDUclass. EDUweb geeft informatie die voor u als docent belangrijk is, zoals uw vakken en uw rooster. In een EDUclass staat het vak centraal. U bepaalt zelf hoe intensief u EDUclass gebruikt. U kunt via EDUclass documenten (presentaties, artikelen) en links beschikbaar stellen. En u kunt EDUclass inzetten om studenten hun opdrachten te laten inleveren of studenten actief aan discussies te laten deelnemen. Tijdens deze lunchbijeenkomst leert u meer over de samenhang tussen EDUweb en EDUclass en krijgt u een overzicht van de mogelijkheden van EDUclass voor uw eigen onderwijs.

SERIE 2 12 nov 26 nov 14 dec

Colleges opnemen: daar hebben de studenten wat aan 8 oktober 2009, 12.30-13.30 uur, Forum, VIP-room 34

SERIE 3 14 jan 28 jan 12 feb

Efficient tentamineren met grote groepen Digitaal inschrijfformulier maken voor practica, excursies,… Interactie tijdens een college met meer dan 100 studenten

Leeuwenborch Zodiac Forum

EDUweb en EDUclass : wat kan ik ermee als docent? Actueel thema Zo krijgt u altijd de juiste onderwijsruimte

Leeuwenborch Zodiac Forum

Mobiele PC-zaal Virtuele werkgroepruimte Actueel thema

Zodiac Leeuwenborch Forum

SERIE 4 11 mrt 25 mrt 8 apr

SERIE 5 20 mei 3 jun 17 jun

Het is inmiddels heel gemakkelijk om een college op te nemen en op EDUweb te zetten. En het kan volledig afgeschermd, slechts toegankelijk voor de studenten van het vak. In C222 Forum en in C7 Scheikundegebouw gebeurt dit in 2009 – 2010 geautomatiseerd, in andere zalen op aanvraag van de docent. Het resultaat, zogenaamde weblectures, maakt het voor de studenten mogelijk het college zo vaak terug te kijken als ze zelf willen. Studenten doen dit dan ook regelmatig en beoordelen deze faciliteit zeer positief. We tonen hoe de opname gemaakt wordt, gaan in op de do’s en don’ts voor docenten, bespreken de verschillende onderwijskundige functies waarvoor een docent dit kan gebruiken en laten de voor- en nadelen voor docenten en studenten aan bod komen.

EDUclasses: Blackboard vs Course Site 22 oktober 2009, 12.30-13.30 uur, Zodiac, zaal A Blackboard en Course Site kunt u gebruiken om uw vak te ondersteunen. Maar wat kan Blackboard nu meer (of minder) dan de Course Site? Wanneer kiest u voor het één en wanneer voor het ander? Door middel van een demonstratie zult u overeenkomsten en verschillen tussen Blackboard en de Course Site ontdekken. U kunt na afloop een verantwoorde keuze maken over de didactische inrichting van uw onderwijs.

Aanmelden kan via EDUsupport.wur.nl, klik op ‘Cursussen, begeleiding en lunchworkshops’

ite Nieuwe s ! nu online

EDUsupport is vernieuwd EDUsupport.wur.nl

>> GO/NO GO

wat je de komende weken niet mag missen (en wat wel). Voor de complete agenda zie: www.resource.wur.nl

Bij de opening van het Hogeschooljaar wordt Wouter Helmer benoemd tot ereCHOCOLA ETEN lector. Helmer heeft een niet gangbare Bij de personeelsvereniging van Plant visie op natuurbeheer. Hij propageert de Sciences kun je vandaag een workshop vrij toegankelijke natuur. Hekken weg dus, volgen in het maken van bonbons. Zo’n laat wroetende zwijnen hun gang gaan en workshop is natuurlijk een verkapte uitbescherm geen individuele soorten meer. nodiging voor ongegeneerd chocola eten. In Velp zal hij aankondigen dat hij een Dat doen vrouwen tijdens een vrijgezellen- veldacademie voor VHL-studenten gaat avond en dat doe je dus niet met collebeginnen. ga’s. Bovendien is de workshop van van- VHL Velp, 13.45 uur middag al vol (die van 15 oktober nog niet). Ons idee: koop zelf een reep chocola. >> Go Marmerzaal, Radix, 16:00 uur woensdag 9 september

>> No go

donderdag 27 augustus

GRUNBERG MANIPULEERT

Arnon Grunberg wordt gastschrijver aan Wageningen Universiteit. Hij geeft elf DARWIN ACHTERNA besloten werkcolleges en begint en einVan grotere betekenis dan de reis naar digt met twee openbare lezingen. Over de maan, was de zeiltocht die Darwin met manipulatie en macht, bijvoorbeeld bij de HMS Beagle aflegde. De VPRO hervoedselproductie, genetische modificatie haalt die trip met de Stad Amsterdam. of embryoselectie. Grunberg (de cynische Als het schip Patagonië nadert, stapt ook provocateur) en de Wageningse student zeevogelbioloog Mardik Leopold van (brave idealist): dat kan wel eens vuurIMARES op. Vertrek op 1 september werk opleveren. Gaan dus. Aula, 20.00 uur, kaarten 5 euro, vanuit het Britse Plymouth; vanaf 13 via www.verstigt.nl of klv.nl september te zien op Nederland 2.

ooit gestudeerd heeft. Resource-redacteur Roelof Kleis doet met team Ir. Blaaskaak voor de twintigste keer mee. Om vooraan mee te doen, zijn de Blaaskaken dus te oud. Wel winstpotentie hebben de Nijmeegse Suicide Bunnies en Aeolus uit Enschede.

http://beagle.vpro.nl

>> No go

>> Go

dinsdag 1 september

tussen Wageningen en Arnhem, veluweloop.nl

Thursday 27 August: The Plant Sciences chocolate-making workshop is full. Just maandag 7 september SOCIAAL WILDBEHEER an excuse to eat lots of chocolate anyOPENING ACADEMISCH JAAR Zwijnen op de Veluwe of vossen in de stad; way. Onderzoek gaat het hele jaar door, maar boeren en burgers hebben er last van. Monday 7 September: The opening of the de colleges beginnen pas als het acadeWildbeheer is niet alleen ecologie maar academic year. How do you follow Kofi misch jaar geopend is. Het thema dit jaar ook een sociale opgave. Deskundigen uit Annan? The theme is Innovation in hard wint geen originaliteitsprijs: ‘Innovatie Noorwegen, Oostenrijk en Canada spreken economic times. What fun. ten tijde van economisch moeilijke tijin Lumen over lessen uit eerdere conflicten den’. Dat wordt heel gezellig. Kortom, en over succesvolle communicatie. >> Go Lumen, 14.00 uur Film: 3D Ice Age 3 at Cinemec, Ede. alleen leuk voor wie een rij hoogleraren Tuesday-Wednesday 8-9 September: in toga wil zien. aula, 15.00 uur, wur.nl World’s biggest conference on potatoes, >> Go Dinsdag 8 t/m vrijdag 11 september in Emmeloord. The fight against blight. STUDENTENFEEST LEEUWARDEN Tuesday 8 September, VHL Velp, 13.45: >> Go dinsdag 8 september Studentenvereniging Aristaeus viert haar Lecture by Helmer in praise of untamed tiende verjaardag. Met lezingen over nature. duurzaamheid, krukkenfora, netwerk Tuesday 8 – Friday 11 September: Big borrel en een eindfeest. Goed voor de birthday party for Aristaeus, Leeuwarden contacten! Wednesday 9 September, Wageningen sociëteit van Osiris, VHL Leeuwarden, borrel en aula 20.00, €5: Arnon Grunberg: cynic feest op vrijdag: 20.00 uur versus idealists. Saturday 12 September: Veluweloop cross-country relay: about 85 teams take >> Go zaterdag 12 september part.

>> No go

>> Go

donderdag 10 september

NATUUR ZONDER HEKKEN

LOPEN OVER DE VELUWE

Na jaren van daling, blijft het aantal deel- Full details? nemende ploegen aan de Veluweloop de www.resource.wur.nl laatste drie jaar steken op pakweg 85 ploegen. De Veluweloop, een estafette van Wageningen naar Arnhem en weer terug, is vooral een reünie voor wie hier

RESOURCE. Tips voor het studentenleven. De introductie voorbij. p. 16 & 25. Beloning voor een week hard werken

Recommend Documents