KDT | Financiele analyse – P05.01 – 1
Ratioanalyse - rentabiliteit
RENTABILITEIT
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 2
Ratioanalyse - rentabiliteit
RENTABILITEIT = studie resultatenrekening g = maakt onderneming voldoende winst ?
winst = continuïteit
1
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 3
Ratioanalyse - rentabiliteit
RENTABILITEIT
resultaat van onderneming op relatieve basis evalueren = resultaten t.o.v.
(1) verkopen (2) activa ((3)) eigen g vermogen g
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 4
Ratioanalyse - rentabiliteit
RENTABILITEIT ratio’s die resultaten evalueren t.o.v. verkopen bruto toegevoegde waarde toegevoegde waarde ratio’s bruto-verkoopmarge (I & II) netto-verkoopmarge winst van het boekjaar / verkopen (?)
2
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 5
Ratioanalyse - rentabiliteit
herwerkte resultatenrekening BEDRIJFSRESULTAAT 70 74
Omzet + Andere bedrijfsopbrengsten j p g = Verkopen + Wijz. in voorraden GIB & BIU
71 72
+ geproduceerde vaste activa
70/74
Bedrijfsopbrengsten - intermediair verbruik
60 + 61
Bruto Toegevoegde Waarde - personeelskosten - andere bedrijfskosten Bruto Bedrijfsrestultaat
62 64 = operationele cash-flow 63
- niet kaskosten van bedrijfsaard Netto Bedrijfsresultaat
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 6
Ratioanalyse - rentabiliteit
bruto toegevoegde waarde definitie :
waarde productie (BO zonder subsidies) - intermediair verbruik
interpretatie: NBB : bruto bedrag van de rijkdom die gecreëerd wordt op het niveau van de onderneming of waarde v/d goederen die in bedrijf worden voortgebracht MIN waarde goederen die van andere bedrijven worden betrokken
2001
TOEGEVOEGDE WAARDE (TW) Waarde v/d productie (bedrijfsopb. zonder subs.) verkochte productie (=verkopen)
-
1999
50.200
68.361
58.844
|70| + |74| - |740|
50.113
66.179
58.651 141
productie in voorraad
+ <71>
(342)
1 333 1.333
geproduceerde vaste activa
+ |72|
429
849
52
40.964
58.881
47.564 41.455
Intermediair verbruik handelsgoederen diensten en diverse goederen
=
2000
(|70|/|74| - |740|)
Bruto Toegevoegde Waarde (Bruto marge)
- (|60| + |61|) |60|
35.246
53.019
+ |61|
5.718
5.862
6.109
(|70|/|74| - |740|) - (|60| + |61|)
9.236
9.480
11.280
3
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 7
Ratioanalyse - rentabiliteit
bruto toegevoegde waarde definitie :
waarde productie (BO zonder subsidies) - intermediair verbruik opm. : netto TW = Bruto TW - niet-kaskosten
bedrrijfsopbrengsten
inkopen hg. en d. & d.g.
personeelskosten niet-kaskosten k t v. schulden kosten h ld belastingen dividenden
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 8
Ratioanalyse - rentabiliteit
toegevoegde waarde ratio’s
- TW / bedrijfsopbrengsten x 100 - TW / bruto materiele vaste activa x 100 - TW / gemiddeld personeelsbestand (voltijdse equilvalenten) - personeelskosten / TW - niet-kaskosten / TW - kosten van schulden / TW
Arbeidsproductiviteit – belang bij bedrijfsvergelijkingen
4
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 9
Ratioanalyse - rentabiliteit
toegevoegde waarde ratio’s
2001
TOEGEVOEGDE WAARDE RATIO'S TW / Bedrijfsopbrengsten x 100
(|29/58| - |29|)
2000
1999
18%
14%
19%
TW / Gemiddelde bruto mat. vaste activa x 100 TW / Gemiddeld personeelsbestand (voltijdse equiv.) Personeelskosten / TW x 100
104%
99%
75%
Niet-kaskosten v. bedrijfsaard / TW
32%
15%
9%
Kosten van schulden / TW
18%
15%
6%
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 10
Ratioanalyse - rentabiliteit
bruto-verkoopmarge (I) definitie :
bruto toegevoegde waarde / verkopen
i t interpretatie: t ti - geeft ft indicatie i di ti over de d efficientie ffi i ti van de d bedrijfsactiviteit b d ijf ti it it - grote schommelingen in functie van sector - interessant bij bedrijfsvergelijkingen binnen zelfde sector
5
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 11
Ratioanalyse - rentabiliteit
bruto-verkoopmarge (II) definitie :
bruto bedrijfsresultaat (voor niet-kaskosten) / verkopen 2001
BRUTO VERKOOPMARGE Bruto bedrijfsresultaat (voor niet-kaskosten)
÷
Verkopen
=
Bruto verkoopmarge %
(|70| - |74| - |740|)
2000
1999
(319)
(49)
2.759
50.200
68.361
58.844
-0,6%
-0,1%
4,7%
netto-verkoopmarge !! definitie :
netto bedrijfsresultaat (na niet-kaskosten) / verkopen
interpretatie: - geeft indicatie over de efficientie van de bedrijfsactiviteit - simultaan bestuderen !!! Æ detectie van window-dressing 2001
NETTO VERKOOPMARGE Netto bedrijfsresultaat (na niet-kaskosten)
÷
Verkopen
=
Netto verkoopmarge %
(|70| - |74| - |740|)
2000
1999
(3.233)
(1.488)
1.734
50.200
68.361
58.844
-6,4%
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 12
-2,2%
2,9%
Ratioanalyse - rentabiliteit
netto-verkoopmarge voor Britse ondernemingen in 2000
25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00%
an de Vo lv oe ed di in ng gs in du st rie C he W m ar ie en hu iz B e ro G uw n ez er on ije dh n ei ds H el z or e ec g U on S om C on ie so lid at ed
0,00%
K le in h
verkoopsmarges (EBIT/Sales) v
30,00%
6
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 13
Ratioanalyse - rentabiliteit
Toepassing : Colruyt
Ingevolge g g IAS/IFRS moeten financiële kortingen g geklassificeerd g worden onder de kostprijs van de goederen. Deze herclassificatie heeft gevolgen voor de marge-ratio’s.
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 14
Ratioanalyse - rentabiliteit
BELGIAN GAAP Bedrijfsopbrengsten (Turnover) Bedrijfskosten 60/61 H.goed. & diensten div.g. Financiële kortingen 61/64 Overige kosten
IAS / IFRS
110 100
110 100 -2 4 ---------
4 --------104 --------6
102 --------8
Financiëel resultaat
2
0
Resultaat voor belastingen Earnings Before Tax (EBT)
8
8
Bedrijfsresultaten
Brutoverkoopmarge (I) Toegevoegde waarde
10
Bedrijfsopbrengsten
110
= 9,09%
12 110
= 10,91%
Netto-verkoopmarge (II) Bedrijfsresultaten Bedrijfsopbrengsten
6 110
= 5,45%
8 110
= 7,27%
7
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 15
Ratioanalyse - rentabiliteit
winst van het boekjaar / verkopen
definitie :
netto-winst / verkopen
evaluatie :
bedrijfseconomisch zinloos - winst is niet alleen gevolg van bedrijfsactiviteiten (verkopen) maar ook van financiële activiteiten (opbrengsten uit fin. activa) en uitzonderlijke activiteiten - netto-winst Æ financiele kosten vreemd vermogen zijn verrekend financiele kosten eigen vermogen zijn NIET verrekend !! deze ratio zou geen rekening houden met financiële structuur - voorbeeld
KDT | Financiele analyse – P03.01 – 16
Ratioanalyse - rentabiliteit
winst van het boekjaar / verkopen Bedrijfsopbrengsten (Turnover) Bedrijfskosten 60 H.goed. & gr.stoffen 61 Diensten & div. goederen 62 Bezoldigingen g g 64 Andere bedrijfskosetn
100.000 15.000 10.000 30.000 5.000 -----------
Operationele cash-flow 63
Afschrijvingen, Waarderverm. & Voorz. Bedrijfsresultaten
Financiële opbrengsten Financiële kosten
Resultaat voor belastingen Earnings Before Tax (EBT)
Resultaat na belastingen Earnings After Tax (EAT)
15.000 10.000 30.000 5.000 ----------60.000 ----------40.000
40%
60.000 ----------40.000
40%
10.000 ----------30.000
30%
10.000 ----------30.000
bruto-bedrijfsresultaat verkopen
30%
netto-bedrijfsresultaat verkopen
0 0
Financiëel resultaat
Belastingen
100.000
30%
30.000 0 ----------0
----------30.000
30.000
60.000
-9.000
-9.450
21.000
21%
50.550
50,55%
resultaat na belastingen verkopen
8
KDT | Financiele analyse – P03.01 – 17
Ratioanalyse - rentabiliteit
winst na belastingen / verkopen Het resultaat na belastingen is geen goede indicator voor het meten van de bedrijfsprestaties. Winst is niet alleen gevolg van bedrijfsactiviteiten (verkopen) maar ook van financiële activiteiten (opbrengsten uit fin. activa) en uitzonderlijke activiteiten. Hierdoor kunnen ondernemingen die operationeel goed scoren een negatieve evaluatie krijgen.
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 18
Ratioanalyse - rentabiliteit
RENTABILITEIT ratio’s die resultaten evalueren t.o.v. verkopen bruto toegevoegde waarde toegevoegde waarde ratio’s bruto-verkoopmarge (I & II) netto-verkoopmarge winst van het boekjaar / verkopen (?)
9
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 19
Ratioanalyse - rentabiliteit
RENTABILITEIT ratio’s die resultaten evalueren t.o.v. activa bruto-rentabiliteit van totaal actief netto-rentabiliteit van totaal actief – RTV – ROTA - ROA bruto-rentabiliteit van de bedrijfsactiva netto-rentabiliteit van de bedrijfsactiva rotatie van het totaal actief rotatie van de bedrijfsactiva
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 20
Ratioanalyse - rentabiliteit
generische term : ROI Return on investement Verwarrend!! verschillende ratio’s meten op verschillende manier hetzelfde : rendement van activa Verkopen
300.000
400.000
Totaal Activa
600.000
900.000
of bedrijfsactiva
6 machines 6 arbeiders
9 machines 9 arbeiders
sales of turnover
ROI
300.000 ------------ = 50% 600.000
400.000 ------------ = 44% 900.000
interpretatie: geeft een indicatie over de benutting van de bedrijfsactiva ROI – ROTA – RONA …
10
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 21
Ratioanalyse - rentabiliteit
bruto-rentabiliteit van het totaal actief definitie :
bruto resultaat (voor niet-kaskosten) totaal activa
=
EBITDA TA
waarom financiële kosten weren?
2001
BRUTO RENTABILITEIT VAN HET TOTAAL ACTIEF Bruto resultaat voor niet-kaskosten, voor financ. k. & voor belast.
÷
Totaal actief
=
Bruto rentabiliteit van het totaal actief %
|20/49|
2000
1999
3.529
(304)
2.547
53.646
57.285
52.543
6,6%
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 22
-0,5%
4,8%
Ratioanalyse - rentabiliteit
netto-rentabiliteit van het totaal actief (RTV) ROA, ROTA : Return on (total) assets
definitie :
netto resultaat ((na niet-kaskosten)) totaal activa
=
EBIT TA
betekenis :
erg belangrijke maatstaf om efficiëntie van bedrijfsactiviteit te meten = benutting van activa = geeft aan welk resultaat bekomen wordt per 100€ geïnvest. vermogen 2001
NETTO RENTABILITEIT VAN HET TOTAAL ACTIEF Netto resultaat na niet-kaskosten, voor financ. k. & voor belast.
÷
Totaal actief
=
Netto rentabiliteit van het totaal actief %
|20/49|
2000
1999
(2.716)
(1.743)
1.418
53.646
57.285
52.543
-5,1%
-3,0%
2,7%
11
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 23
Ratioanalyse - rentabiliteit
A C T I E F
R E S U LTAT E N R E K E N I N G
VASTE ACTIVA
Bedrijfsopbrengsten (Sales)
79.500
100.000
Bedrijfskosten
75.000
immater. vaste activa
2.500
materiële vaste activa
60.000
handelsgoederen
25.000
financiële vaste activa
15.000
diensten & div. goed.
20.000
vorderingen > 1 jaar
2.000
VLOTTENDE ACTIVA
bezoldigingen
30.000
afschrijvingen
10.000
40.500
voorraden
15.000
vorderingen <= 1 jaar
20.000
geldbeleggingen
500
liquide middelen
5.000
Nettoresultaat (EBIT)
2.700
Financiele kosten
120.000
TOTAAL ACTIEF
Resultaat voor belastingen (EBT)
12.300
Belastingen (30%)
-3.690
Resultaat na belastingen (EAT)
ROTA
=
EBIT TA
=
15.000
8.610
15.000 = 12,50% 120.000
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 24
Ratioanalyse – rentabiliteit - ROTA
DuPont de Nemours hoe kunnen we de rentabiliteit van de onderneming verbeteren?
Dupont-formule
ROTA
=
EBIT TA
=
=
=
EBIT TA
x
EBIT
x
SALES
nettoverkoopmarge
x
SALES SALES SALES TA rotatie v/h totaal actief
12
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 25
Ratioanalyse - rentabiliteit
A C T I E F
R E S U LTAT E N R E K E N I N G
VASTE ACTIVA
Bedrijfsopbrengsten (Sales)
79.500
100.000
Bedrijfskosten
75.000
immater. vaste activa
2.500
materiële vaste activa
60.000
handelsgoederen
25.000
financiële vaste activa
15.000
diensten & div. goed.
20.000
vorderingen > 1 jaar
2.000
VLOTTENDE ACTIVA
bezoldigingen
30.000
afschrijvingen
10.000
40.500
voorraden
15.000
vorderingen <= 1 jaar
20.000
geldbeleggingen
500
liquide middelen
5.000
Nettresultaat (EBIT)
120.000
TOTAAL ACTIEF
15.000
netto verkoopmarge netto-verkoopmarge
15 00% 15,00% 0,8333%
rotatie totaal actief
ROTA
=
EBIT TA
15.000 = 120.000 = 12,5% =
EBIT x SALES = 15.000 x SALES TA 100.000 15,00%
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 26
x
100.000 = 12,50% 120.000 0,8333% = 12,50%
Ratioanalyse – rentabiliteit - ROTA
hoe kunnen we de rentabiliteit van de onderneming verbeteren? toename nettoverkoopmarge
100.000
Passief 40.000 60.000
Opbrengsten Kosten goederen diensten bezoldigingen afschrijvingen
nettoverkoopmarge
Actief
netto-bedrijfsresultaat 100.000
toename rotatie totaal actief
100.000
100.000
150.000
100.000
8%
12%
8%
8%
8.000
12.000
12.000
8.000
100.000 financiële kosten
3.000
3.000
3.000
3.000
winst voor belastingen
5.000
9.000
9.000
5.000
8.000 -----------100.000
12.000 -----------100.000
12.000 -----------100.000
8.000 -----------60.000
8%
12%
12%
13%
ROTA =
13
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 27
Ratioanalyse - rentabiliteit
netto-rentabiliteit van de bedrijfsactiva - ROTba definitie :
netto bedrijfsresultaat (na niet-kaskosten) bedrijfsactiva
betekenis :
erg belangrijke maatstaf om efficiëntie van bedrijfsactiviteit te meten
We evalueren de rentabiliteit van het actief. Maar het actief bevat ook financiële activa !! We kunnen de invloed van deze activa uitsluiten door het netto-bedrijfsresultaat te evalueren t.o.v. de bedrijfsactiva i.p.v. totaal actief. Bedrijfsactiva =
Totaal Actief -
financiële vaste activa vorderingen op meer dan 1 jaar geldbeleggingen liquide middelen
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 28
Ratioanalyse – rentabiliteit - ROTba
A C T I E F
R E S U LTAT E N R E K E N I N G
VASTE ACTIVA
79.500
Bedrijfsopbrengsten (Sales)
100.000
Bedrijfskosten
75.000
immater. vaste activa
2.500
materiële vaste activa
60.000
handelsgoederen
financiële vaste activa
15.000
diensten & div. goed.
20.000
bezoldigingen
30 000 30.000
afschrijvingen
10.000
vorderingen d i > 1 jaar j
2 000 2.000
VLOTTENDE ACTIVA
25.000
40.500
voorraden
15.000
vorderingen <= 1 jaar
20.000
geldbeleggingen
500
liquide middelen
5.000
Bedrijfsresultaat (EBIT)
15.000
120.000
TOTAAL ACTIEF
-15.000 -2.000 -5.500 97.500
ROTba =
EBIT TA
=
15.000 97.500
= 15,38% =
EBIT x SALES = 15.000 x SALES BA 100.000
100.000 = 15,38% 97.500
14
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 29
Ratioanalyse - rentabiliteit
bruto-rentabiliteit van de bedrijfsactiva definitie :
bruto bedrijfsresultaat (voor) niet-kaskosten) bedrijfsactiva
netto-rentabiliteit van de bedrijfsactiva definitie :
netto bedrijfsresultaat (na niet-kaskosten) bedrijfsactiva
interpretatie: het aantal keren dat de bedrijfsactiva in een boekjaar worden terugverdiend door de bedrijfsopbrengsten
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 30
Bedrijfsopbrengsten (Turnover, sales) Bedrijfskosten 60 H.goed. & gr.stoffen 61 Diensten & div. goederen 62 Bezoldigingen 64 Andere bedrijfskosten
63
Ratioanalyse – rentabiliteit – performantie-indicatoren
100.000 25.000 15.000 30.000 5.000 -----------
Operationele cash-flow cash flow (EBITDA) Afschrijvingen, Waardeverm. & Voorz. Bedrijfsresultaten (EBIT) Financiëel resultaat
Resultaat voor belastingen Earnings Before Tax (EBT) Belastingen
100.000 15.000 10.000 30.000 5.000 -----------
75.000 ----------25.000 10.000 ----------15.000 15.000
60.000 ----------40.000 10.000 ----------30.000 0
30.000
30.000
-4.725
-9.000
25.275
21.000
500.000 100.000 400.000
500.000 100.000 400.000
bruto-rentabiliteit van het totaal actief netto-rentabiliteit van het totaal actief
5,00% 3,00%
8,00% 6,00%
bruto-rentabiliteit van de bedrijfsactiva netto-rentabiliteit van de bedrijfsactiva
6,25% 3,75%
10,00% 7,50%
5,06% 6,32%
4,20% 5,25%
30%
Resultaat na belastingen Earnings After Tax (EAT) Totaal actief Financiele vaste activa Bedrijfsactiva
EAT / TA EAT / BA
15
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 31
Ratioanalyse – rentabiliteit – performantie-indicatoren
Bedrijfsopbrengsten (Turnover, sales) Bedrijfskosten 60 H.goed. & gr.stoffen 61 Diensten & div. goederen 62 Bezoldigingen 64 Andere bedrijfskosten
63
100.000 25.000 15.000 30.000 5.000 -----------
15.000 10.000 30.000 5.000 ----------75.000 ----------25.000 5 000 10.000 ----------15.000 15.000
Ope at o e e cas Operationele cash-flow o ((EBITDA)) Afschrijvingen, Waardeverm. & Voorz. Bedrijfsresultaten (EBIT) Financiëel resultaat
Resultaat voor belastingen Earnings Before Tax (EBT)
100.000
60.000 ----------40.000 0 000 10.000 ----------30.000 0
< <
30.000
Belastingen
30%
Resultaat na belastingen Earnings After Tax (EAT)
-4.725 25.275
Totaal actief Financiele vaste activa Bedrijfsactiva
30.000 -9.000
>
21.000
500.000 100.000 400.000
500.000 100.000 400.000
bruto-rentabiliteit van het totaal actief netto-rentabiliteit van het totaal actief
5,00% 3,00%
<
8,00% 6,00%
bruto-rentabiliteit van de bedrijfsactiva netto-rentabiliteit van de bedrijfsactiva
6,25% 3,75%
<
10,00% 7,50%
5,06% 6,32%
>
4,20% 5,25%
EAT / TA EAT / BA
meet geen performantie !!
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 32
Ratioanalyse - rentabiliteit
rotatie van het totaal actief definitie :
verkopen totaal actief
Bouw
Handel
Metaal
Textiel
Chemie
Transport
Agro
0,8
2,2
1,4
1,3
1,0
1,1
1,7
rotatie van de bedrijfsactiva definitie :
verkopen bedrijfsactiva
doel : omloopsnelheid: geeft een indicatie over de benutting van de (bedrijfs)activa
16
verko o p sm arg es (E B IT /S ales) 20,00%
15,00%
10,00%
5,00%
ROTA = EBIT TA
rotatie van het tota aal actief
25,00%
=
K le in ha n Vo del vo ed e in gs din g in du st rie C h W ar em ie en h ui D B uv ze ro el uw n M oo eri je rt G n g ez on e t 2 00 dh 5 e H id el sz e or ec U on g S C on om ie so lid at ed
an V o d el v ed i n o ed gs i in ng du st r C h ie em W ar ie en h B r ui z Du e ou n ve w lM er o ij e Ge o rt n zo g e t nd 2 he 00 5 H e i ds zo le U S e c o rg Co no m ns ie ol id at ed
Kl ei nh
an de Vo lv oe ed di in ng gs in du st rie C he W m ar ie en hu iz B e ro G uw n ez er on ije dh n ei ds H el z or e ec g U on S om C on ie so lid at ed
K le in h
rotatie van het totaal actief
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 33 Ratioanalyse - rentabiliteit
rotatie van het totaal actief voor Britse ondernemingen in 2000
2,5 2
1,5
1
0,5
0
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 34 Ratioanalyse - rentabiliteit
rentabiliteit van het totaal actief voor Britse ondernemingen in 2000
30,00% 2,5
2
1,5
1
0,5
0,00%
0
EBIT SALES
x
Netto- verkoopmarge
x
SALES TA
rotatie van het totaal actief
17
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 35
Ratioanalyse - rentabiliteit
netto-rentabiliteit van het tottaal actief n
rentabiliteit van het totaal actief voor Britse ondernemingen in 2000 25,00% 20,00% , 15,00% 10,00% 5,00% 0 00% 0,00%
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 36
Ratioanalyse - rentabiliteit
rentabiliteit van het totaal actief voor Belgische KMO’s in 2004 bron : Deloitte
Bouw
Kleinhandel
Metaal
Textiel
België
Vlaanderen
7%
9%
9%
3%
6%
6%
18
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 37
Ratioanalyse - rentabiliteit
RENTABILITEIT ratio’s die resultaten evalueren t.o.v. activa rentabiliteit totaal actief
rotatie
bedrijfsactiva
totaal actief
bedrijfsactiva
bruto
netto
bruto
netto
EBITDA
EBIT
Br.bedr.R.
Net.bedr.R
SALES
SALES
TA
TA
BA
BA
TA
BA
ROTA
ROTba
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 38
Ratioanalyse - rentabiliteit
RENTABILITEIT ratio’s die resultaten evalueren t.o.v. eigen vermogen netto- rentabiliteit van eigen vermogen – REV – ROE financiële hefboom
19
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 39
Ratioanalyse - rentabiliteit
netto-rentabliteit van het eigen vermogen na belastingen - REV ROE : Return on equity
definitie :
winst na belastingen = EAT eigen vermogen EV
interpretatie: geeft aan hoeveel euro netto-winst gegenereerd wordt per euro eigen vermogen meet het rendement van het eigen vermogen vooral van belang voor de aandeelhouder die het rendement van zijn investering kan beoordelen
2001
NETTO RENTABILITEIT VAN HET EIGEN VERMOGEN NA BELASTINGEN (REV) Resultaat na belastingen
÷
Eigen vermogen
=
Netto rentabiliteit van het eigen vermogen na belastingen %
704
2.369
6.904
9.917
-183,9%
-46,1%
10/15
R E S U LTAT E N R E K E N I N G
EIGEN VERMOGEN
reserves
20.000 -
45.000
voorzieningen
45.000
25.000
diensten & div. goed.
20.000
bezoldigingen
30.000
afschrijvingen
10.000
Financiele kosten
25.000 25.000
overlopende l d rek. k
75.000
handelsgoederen
Bedrijfsresultaat (EBIT)
-
VREEMD V. KORT schulden <= 1 jaar
100.000
Bedrijfskosten
VREEMD V. LANG schulden > 1 jaar
Bedrijfsopbrengsten (Sales)
50.000 30.000
kapitaalsubsidies
7,1%
Ratioanalyse - rentabiliteit
PA S S I E F
uitgiftepremies
1999
(3.186)
KDT | Financiele analyse – P05.01 – 40
kapitaal
2000
(4.357)
-
15.000 2.700
Resultaat voor belastingen (EBT)
12.300
Belastingen (30%)
-3.690
Resultaat na belastingen (EAT)
8.610
120.000
TOTAAL PASSIEF
ROE
=
EAT EV
=
8.610 = 50.000
17,2%
20
KDT | Financiele analyse – P03.01 – 41
Ratioanalyse - rentabiliteit
financiële hefboom (financial leverage) Onderneming Kostprijs VV = intrest
A
B
C
C
10%
6%
10%
14%
1000 100 --------1.100
1000 100 --------1.100
1000 100 --------1.100
Balans Eigen Vermogen Vreemd Vermogen
EV VV
Balanstotaal
TA
1000 0 --------1.000
SALES EBIT intrests EBT, EAT
120 100 0 100
144 110 6 104
168 110 10 100
168 110 14 96
rentabiliteit TV - ROTA
EBIT/TA
10,0%
10,0%
10,0%
10,0%
rentabiliteit EV - ROE
EAT/EV
10,0%
10,4%
10,0%
9,6%
ROE/ROTA
1,00
1,04
1,00
0,96
10 6
10 10
10 14
4 4%
0 0%
-4 -4%
Resultatenrekening Omzet Winst voor fin.k. en belast. financiële kosten Winst na belastingen
Financiële hefboom
∆ EBIT
∆ intrest ∆ EAT ∆ EAT%
KDT | Financiele analyse – P03.01 – 42
Ratioanalyse - rentabiliteit
financiële hefboom (financial leverage) Onderneming Kostprijs VV = intrest
A
B
C
8%
10%
12%
500 500 --------1.000
500 500 --------1.000
Balans Eigen Vermogen Vreemd Vermogen
EV VV
Balanstotaal
TA
500 500 --------1.000
SALES EBIT intrests EBT, EAT
120 100 40 60
120 100 50 50
120 100 60 40
rentabiliteit TV - ROTA
EBIT/TA
10%
10%
10%
rentabiliteit EV - ROE
EAT/EV
12%
10%
8%
ROE/ROTA
1,20
1,00
0,80
Resultatenrekening Omzet Winst voor fin.k. en belast. financiële kosten Winst na belastingen
Financiële hefboom
A betaalt 40 voor het aantrekken van vreemde middelen maar realiseert er 50 (500*10%) mee. Het surplus van 10 komt het eigen vermogen ten goede +10/500=+2%.
21
KDT | Financiele analyse – P03.01 – 43
Ratioanalyse - rentabiliteit
financiële hefboom (financial leverage) Onderneming Kostprijs VV = intrest
A
B
C
C
10%
10%
10%
10%
500 100 --------600
500 200 --------700
500 300 --------800
Balans Eigen Vermogen Vreemd Vermogen
EV VV
Balanstotaal
TA
500 0 --------500
SALES EBIT intrests EBT, EAT
120 100 0 100
144 120 10 110
168 140 20 120
192 160 30 130
rentabiliteit TV - ROTA
EBIT/TA
20,0%
20,0%
20,0%
20,0%
rentabiliteit EV - ROE
EAT/EV
20,0%
22,0%
24,0%
26,0%
ROE/ROTA
1,00
1,10
1,20
1,30
20 10
40 20
60 30
10 10%
20 20%
30 30%
Resultatenrekening Omzet Winst voor fin.k. en belast. financiële kosten Winst na belastingen
Financiële hefboom
∆ EBIT
∆ intrest ∆ EAT ∆ EAT%
KDT | Financiele analyse – P03.01 – 44
Ratioanalyse – operationele hefboom
operationele hefboomwerking
Verkoopprijs product Vaste kosten Variabele kosten (€ per stuk)
50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400
A
B
500 € 50.000 100
500 € 60.000 50
verkopen
var. kost.
tot.kost.
netto res.
var. kost.
tot.kost.
netto res.
25.000 37.500 50.000 62.500 75.000 87.500 100.000 112 500 112.500 125.000 137.500 150.000 162.500 175.000 187.500 200.000
5.000 7.500 10.000 12.500 15.000 17.500 20.000 22 500 22.500 25.000 27.500 30.000 32.500 35.000 37.500 40.000
55.000 57.500 60.000 62.500 65.000 67.500 70.000 72 500 72.500 75.000 77.500 80.000 82.500 85.000 87.500 90.000
-30.000 -20.000 -10.000 0 10.000 20.000 30.000 40 000 40.000 50.000 60.000 70.000 80.000 90.000 100.000 110.000
2.500 3.750 5.000 6.250 7.500 8.750 10.000 11 250 11.250 12.500 13.750 15.000 16.250 17.500 18.750 20.000
62.500 63.750 65.000 66.250 67.500 68.750 70.000 71 250 71.250 72.500 73.750 75.000 76.250 77.500 78.750 80.000
-37.500 -26.250 -15.000 -3.750 7.500 18.750 30.000 41 250 41.250 52.500 63.750 75.000 86.250 97.500 108.750 120.000
-50,0% -100,0% 100,0% 50,0% 33,3% 25 0% 25,0% 20,0% 16,7% 14,3% 12,5% 11,1% 10,0% 9,1%
-42,9% -75,0% 150,0% 60,0% 37,5% 27 3% 27,3% 21,4% 17,6% 15,0% 13,0% 11,5% 10,3% 9,4%
22
KDT | Financiele analyse – P03.01 – 45
Ratioanalyse – operationele hefboom
500.000
Totale opbrengste en
400.000
300.000
200.000
100.000
0 50
125
200
275
350
425
500
575
650
725
800
875
-100.000
Geproduceerde stuks Opbrengsten Totale kosten A
Netto-resultaat A Totale kosten B
KDT | Financiele analyse – P03.01 – 46
Netto-resultaat B
Ratioanalyse – operationele hefboom
operationele hefboomwerking
Wat?
Naarmate het aandeel van de vaste kosten hoger is, wordt het netto-resultaat tt lt t gevoeliger li voor fl fluctuaties t ti in i het h t activiteitsvolume ti it it l omzet + andere bedrijfsopbrengsten – variabele kosten omzet + andere bedrijfsopbrengsten – (variabele kosten + vaste kosten)
of
contributie contributie - vaste kosten
A:
200 stuks
100.000 – 20.000 100.000 100 000 – 20.000 20 000 – 50.000 50 000
= 2,7
B:
200 stuks
100.000 – 10.000 100.000 – 10.000 – 60.000
= 3,0
Interpretatie :
% verandering EBIT t.o.v. % verandering verkopen daling van omzet bij B met 1% leidt tot daling van nettoresultaat met 3%
23
KDT | Financiele analyse – P03.01 – 47
Ratioanalyse – operationele hefboom
operationele hefboomwerking
Probleem :
vaste en variabele kosen niet af te leiden uit schema NBB Æp pragmatische g benadering g brutomarge nettobedrijfsresultaat
Belang?
enkel zinvol indien teller en noemer > 0
risico-schatting hoge volatititeit van activiteitsgraad + hoge operationele hefboom = hoog activiteitsrisico
Criteria?
groot risico bij operationele hefboom > 5 gevoeligheid is groter Æ wanneer vaste bedrijfskosten groter zijn Æ wanneer verkopen dichter bij evenwichtspunt liggen
24