Renovatie en inrichting hoofdkantoor Nikon in het Tripolis gebouw te Amsterdam
Foeliestraat 16 1011 TM Amsterdam Tel +31 (0)20 4230303 Fax +31 (0)20 4230404 E-mail
[email protected] Internet www.morikokira.nl
Renovatie en inrichting hoofdkantoor Nikon in het Tripolis gebouw te Amsterdam
moriko kira architect richt Aldo van Eyck-gebouw opnieuw in voor innovatief Nikon Aldo van Eycks visie die hij 20 jaar geleden voor het Tripolis-gebouw had neergelegd, echter nooit gewaardeerd en begrepen, is herboren als een perfecte werkomgeving voor een internationaal bedrijf dat strijdt in de wereldwijde concurrentie. Wij zagen kans middels onze ingreep het nooit goed beleefde gebouw, met de visie van Aldo van Eyck als uitgangspunt, tot een unieke werkomgeving te transformeren. Van Eycks visie over het kantoorgebouw en werkomgeving, gericht op openheid, communicatie, comfort van de medewerkers en zo veel mogelijk contact met de omgeving, was toen het gebouw in 1991 gebouwd werd eigenlijk helemaal niet passend met het toenmalige kantoorconcept. Het gebouw is al die tijd nooit gebruikt zoals Van Eyck heeft bedoeld. 20 jaar later kan gezegd worden dat wat hij destijds voorstelde nu is geworden wat in een werkomgeving gevraagd en gewaardeerd wordt. Tegelijkertijd, een gebouw als deze kan nu nooit meer gebouwd worden omdat tegenwoordig het kader van een nieuwbouw kantoor alleen maar gaat over financiële efficiëntie voor de gebouweigenaar en cosmetische buitenkant. Dit radicale kantoorgebouw bestaat uit drie bloemachtige octantruimten verbonden door een centrale ruimte van bijzondere geometrie met daarin de centrale voorzieningen als liften, vluchttrappen en toiletten. Iedere octant heeft een eigen centraal trappenhuis waarmee de ruimte met andere etages is verbonden. Niets is haaks in dit gebouw, en niets bleek symmetrisch hoewel dat in eerste instantie wel zo leek. De diepte van de plattegrond bleek per etage tien centimeter groter dan die van de etage eronder. Het was niet gemakkelijk om hier standaardproducten in te passen. In eerste oogopslag leek het ons dat dit absurde gebouw de opdrachtgever zeker waanzinnige bouwkosten zou opleveren. Vanwege het gemaximaliseerde oppervlakte van de buitengevel en vanwege de geometrie was het geen efficiënt kantoorgebouw. Veel trappenhuizen in het midden van de kantoorruimte, de vides en de verkeersruimte namen veel ruimte in. De oorspronkelijke huurder had alle octanten verdeeld in kleine kantoorruimtes en daarmee was het onmogelijk om ons te kunnen oriënteren.
Aldo van Eyck
Echter, toen deze hokjes werden gesloopt begrepen wij onmiddellijk de visie van Aldo van Eyck. Dankzij de octanten was de ruimte open en tegelijkertijd heeft iedere hoek eigen intimiteit. Diverse verbindingen tussen de octanten en etages zijn aanwezig dankzij de (overbodige) trappen in het midden van octanten. Dankzij de extreme lengte van de glazen buitengevel, was het overal licht en voelden wij ons alsof wij onderdeel waren van de stad, het bos en het wisselende weer. Ik kon bijna horen dat Aldo van Eyck zou zeggen dat mensen gaan communiceren, samenwerken en uitwisselen, dat mensen blijven voelen dat zij onderdeel van de samenleving zijn en dat hoewel de ruimte open is, het altijd als een eigen plek voelt. Het was voor ons de eerste keer dat wij het interieur maakten voor een kantoorgebouw dat een visie heeft voor de omgeving van de mensen die daar werken. Ik vond het merkwaardig dat dit gebouw juist zo open en communicatief is ontworpen in een tijd waarin de hokjesgeest in de kantoorinrichting heerste. Wij waren volkomen geïnspireerd door de visie van Aldo.
conference room Bij de verbouwing en inrichting hebben wij behalve het casco, ook een deel van de installaties vervangen. Ons doel was aan de ene kant het ontwerp van Aldo van Eyck expliciet te maken en aan de andere kant een ordening, oriëntatie en indeling te maken welke specifiek is voor onze opdrachtgever Nikon Europe, wereldmarktleider van optiekapparaten en camera’s. Het ontwerp is gericht op dat iedereen zich onderdeel van de omgeving voelt, bewust wordt van de verwantschap met elkaar en op een natuurlijke manier, door middel van kleur, materiaal en de configuratie van alle elementen, een goede oriëntatie krijgt in de organische ruimtelijke organisatie van Aldo van Eyck. De uitgangspunten van ons ontwerp waren transparantie en oriëntatie. Zoals mensen hun weg zoeken en vinden in de natuur, zullen de medewerkers op een natuurlijke manier door eigen zintuigen hun weg kunnen vinden en zullen zij gestimuleerd worden met elkaar te communiceren en om te gaan. De centrale ruimte, waar de lift en algemene voorzieningen zoals toiletten zich bevinden en de drie octanten zijn verbonden, is het hart van iedere etage. Dit centrale karakter is versterkt door extra functies zoals een koffiecorner, vergaderruimtes en een ontvangstplek te situeren. Van daaruit wordt men begeleid naar drie octanten welke door het gebruik van kleur hun identiteit krijgt. De gekleurde panelen in de octanten creëren ruimte voor functies waarbij geen transparantie gewenst wordt. Door de verticale articulatie van de panelen belemmert deze ruimte de openheid van de octanten niet omdat het verticale ritme terugkeert in het ontwerp van het gebouw. De architectuur van Aldo van Eyck wordt beheerst door de samenstelling van verticale elementen die de kolomstructuur opvullen zoals bij kolommen, kaders van buitengevels en de invulling hiervan. Daarmee voel je je lichter in de ruimte dan in gebouwen gemaakt van beton of met bakstenen wanden. De stroken van kleurpanelen van diverse breedte versterken de lichtheid en de dynamiek. Verder is de ruimte ingedeeld door glazen panelen met stalen kaders. De rankheid van de stalen kaders is een bewust keuze om behalve het verticale ritme meer te ondersteunen daarnaast maximale transparantie te creëren. De opdrachtgever, die bekend staat om hoogwaardige techniek en producten, stond er achter om echte bijzondere materialen zoals staal en gespoten wanden toe te passen en standaard producten te vermijden. Het is de harmonie van het verticale ritme van diverse materialen en kleuren waarmee wij hebben geprobeerd om te antwoorden en verdere verdieping te geven op het verticale ritme dat door Aldo van Eyck was ingezet in dit gebouw. Door de bijzondere geometrie van het gebouw in combinatie met de transparantie en de kleuren ontstaat een vloeibare en lichte omgeving, waar de omliggende stad en het groen onderdeel worden van de ruimtelijke perceptie.
plattegrond kantoorruimte
kantoorruimte
3.81 24 m2
3.82 24 m2
kantoorruimte 3.83 25 m2
kantoorruimte 3.80 25 m2 .sl
.h.
NU
br
kantoorruimte
kantoorruimte 3.79 24 m2
30
30
3.84 24 m2
3.21
30
kantoorruimte
trap
kantoorruimte
3.85 24 m2
3.78 24 m2
kantoorruimte
kantoorruimte
3100
3.86 25 m2
3.77 25 m2
1700
pantry 5 m2
kantoorruimte 3.87 18 m2 kantoorruimte 3.76 13 m2
UIT
30
30
3.73 24 m2
werkkast 3.11
3.53 24 m2 m da te im vo or 12 ru
l.s. 3.07
3.72 24 m2
w.
3.
he re n
3.
w.
60
3.
vo or 13 ru 3.
c. 3.
lif 3.
w.
3.
l.s. 3.05
trap 3.31
kantoorruimte
kantoorruimte
data 3.09
3.71 25 m2
3.75 18 m2
dr
.b
.l.
pantry 5 m2
h.
30
30
sl.
14
c.
04
30
l.s. 3.08
3.51 13 m2 br. trap
t
NU
kantoorruimte 60
3.74 25 m2
3.02 11200+
15
w.
kantoorruimte
centralehal
16
im
c.
te
04
vide
t
3.52 25 m2
lif
kantoorruimte
60
17
c.
3.
60
kantoorruimte
g ru pb loo 03 3.
l.s. 3.06
es
3.54 26 m2
kantoorruimte
elektra kast 3.10
kantoorruimte
kantoorruimte
3.25
br .h.
UIT
.sl
3100
30
NU
1700
30
30
3100
60
30
1700
kantoorruimte 3.55 23 m2
30
UIT
30
kantoorruimte 3.70 24 m2
NU 30
30
trap
30
3.22
kantoorruimte
30
3.61 18 m2 kantoorruimte
UIT
kantoorruimte
3.63a 6 m2 kantoorruimte
3.56 24 m2
kantoorruimte
3.61a 6 m2
kantoorruimte
pantry 5 m2
3.20
3.64 13 m2
trap
30
kantoorruimte
30 30
3.62 15 m2
kantoorruimte 3.62a 15 m2
3.63 15 m2
kantoorruimte 3.69 24 m2
kantoorruimte 3.65 25 m2
kantoorruimte 3.60 25 m2
kantoorruimte
kantoorruimte 3.68 25 m2
3.57 25 m2
kantoorruimte 3.58 24 m2
kantoorruimte 3.59 24 m2
kantoorruimte 3.66 24 m2
kantoorruimte 3.67 24 m2
Voor ren vooi:
zie tekeni ng 97-29
BLOKKEN prw3 pm3
Verdieping bestaand
ph3 prwh3 prwha3 prwhe3 phc3 phd3
13
port1 9
port2 port8
C 11
8 10
port10
12
7
port18
B6
kern2 trap9
5
trap10 haspel drogeb mfr1
3
drbl
A2
60min
1
30min 4
N wijz. datum omschrijving A/ 31/01 /92 Bestek B/ 01/06 /92 1e nota C/ 16/09 /92 2e nota D/01/08/93 Revisie
wijz. datum E/ F/ G/
Hoogoor ddreef 54e 1101 BE Amsterd am Postbus 22688 1100 DD Amsterd am Telefoon 020-697 4575 Telefax 020-697 5329
onderdeel projekt
opdrachtgever ontwerp
schaal datum
omschrijving
H/
plattegro nd 3e ver dieping geb Amstelvee ouw C nseweg G&S vast goed b.v. Aldo en Hann ie van Eyck 1:100 formaat 01/11/91 getekend
projektnr.
A0
bladnr.
P-246
FVO compute
97-32 246e973
r drawing by G&S-proj
2
ekten b.v.
Verdieping nieuw
De oorspronkelijke huurder had alle octanten verdeeld in kleine kantoorruimtes en daarmee was het onmogelijk om ons te kunnen oriënteren. Echter wanneer deze hokjes werden gesloopt begrepen wij onmiddellijk de visie van Aldo van Eyck. Dankzij de octanten was de ruimte open en tegelijkertijd heeft iedere hoek eigen intimiteit.
kleurenwanden
model
Dit radicale kantoorgebouw bestaat uit drie bloemachtige octantruimten verbonden door een centrale ruimte van bijzondere geometrie met daarin de centrale voorzieningen als liften, vluchttrappen en toiletten. Iedere octant heeft een eigen centraal trappenhuis waarmee de ruimte met andere etages is verbonden.
kleurenschema
Om de verschillende octanten waarin diverse afdelingen zijn gehuisvest net even een eigen identiteit te geven is er een kleurenschema gemaakt voor alle dichte wanden. Iedere octant heeft zijn eigen schema gekregen.
Color palette
FIFTH FLOOR - wing A
FOURTH FLOOR - wing A
FOURTH FLOOR - wing B
FOURTH FLOOR - wing C
THIRD FLOOR - wing A
THIRD FLOOR - wing B
THIRD FLOOR - wing C
GROUND FLOOR - wing A
GROUND FLOOR - wing C
restaurant
entree
parts center
plattegronden
4e verdieping
5e verdieping
begane grond
3e verdieping
Kenmerkend aan het werk van moriko kira architect is de variatie in schaal, programma en locatie, zoals een luxe villa op een berg in Japan, woningbouw op IJburg of in Deventer, verbouwing van een monumentaal gebouw tot museum in Leiden, interieur van een restaurant met Michelinster in Amsterdam. Onze kracht is dat wij in deze wisselende opgaven op verschillende wijze als architect optreden en heldere en bijzondere architectonische antwoorden geven. Bij de kleine en exclusieve projecten beheersen wij de uitwerking van architectuur tot in het uiterste detail. Tegelijkertijd treden wij op als betrouwbare partij bij grotere en complexe projecten om samen met alle betrokkenen een goed proces en een hoge kwaliteit van de architectuur te realiseren. Wij hebben ervaring met het omgaan met hoogwaardige monumenten. Naast in diverse steden in Nederland werken wij in België, Engeland en Japan. Kortom: een breed spectrum van ervaring en kennis. Uitgaande van de steeds wisselende opgaven maken wij steeds herkenbare en bijzondere architectuur. Sterke en heldere verbindingen tussen binnen en buiten, tussen publiek en privé en tussen verschillende ruimtes en de bijzondere beheersing van materialen en details is de eigenschap van onze architectuuruitdrukking. Het is ons plezier en ook onze kracht om op deze manier met alle verschillende onderwerpen als architect bezig te zijn. Omdat wij hiermee ons perspectief en onze visie verbreden, en wij ons keer op keer laten inspireren door nieuwe uitdagingen. CV Moriko Kira Moriko Kira is geboren in Tokio in 1965 en rondde in 1990 een studie architectuur af aan de Waseda Universiteit in Tokio. In 1989 studeerde ze twee jaar architectuur aan de TU Delft, met een beurs van het ministerie van Onderwijs. In 1995 kreeg Moriko Kira de basisprijs toegekend van de Prix de Rome. In 1996 richtte ze haar eigen bureau op in Amsterdam en van 1998 tot 2003 heeft ze als architect gewerkt voor de Rijksgebouwendienst in Den Haag.
Renovatie en inrichting hoofdkantoor Nikon in het Tripolis gebouw te Amsterdam start ontwerp: start bouw: oplevering:
januari 2012 maart 2012 september 2012
kantoor:
moriko kira architect Foeliestraat 16 1011 TM Amsterdam The Netherlands
telefoon: fax: e-mail: internet:
+31 (0)20 423 0303 +31 (0)20 423 0404
[email protected] www.morikokira.nl
opdrachtgever:
Nikon Europe B.V. Tripolis 100 Burgerweeshuispad 101 1076 ER Amsterdam
architect: projectarchitect: projectmedewerkers:
moriko kira architect Anne Boonstra Farah Agarwal Jasper Grool
projectmanagement:
Stone 22, Paul Nijhout Arcing Architecture, Ruurd Kuijlenburg
oppervlakte BVO:
5200 m2