Rennen voor de strijd tegen hersenstamtumoren

20 oktober 2011 – nummer 21

Hindoes vieren Divali

Cadeautjes voor de feestdagen

Leger des Heils en Quirido bijgeschoold

‘Denk in oplossingen in plaats van in problemen’

Psychiatriepionier op Bonaire

Tijdens het lichtjesfeest op 24 oktober steekt men overal kleine kaarsjes aan, om de godin Lakshmi te ontvangen   ▶ pagina 2

Kinderstad verkoopt cadeautjes en de opbrengst is onder meer bestemd voor knutselmaterialen voor de kinderen  ▶ pagina 3

De Amstel Academie heeft een cursus samengesteld voor een bijzondere doelgroep: de dak- en thuislozen ▶ pagina 4

Met nog zeven jaar voor de boeg stapt Kris Hemmink over naar het bedrijfsleven en gaat software implementeren  ▶ pagina 7

Sinds september is Cecile Gijsbers van Wijk op Bonaire, om de psychiatrie daar verder te ontwikkelen ▶ inDrukken

Gebouwenloop voor Doctor2Doctor Op zaterdag 22 oktober vindt de zevende editie van de VUmc gebouwenloop plaats. Meer dan 900 enthousiaste lopers hebben zich ingeschreven en daarmee is de maximale capaciteit bereikt. Het goede doel is dit jaar het project Doctor2Doctor. Om 10.30 uur start de kinderloop, de 5 kilometer lopers beginnen om 11.30 uur en om 12.30 uur vertrekken de lopers voor de 10 kilometer. Start en finish vinden plaats in de tuin van VUmc. Tussen de afdelingen 1c en 1b wordt een tribune ingericht.

Foto: Jean-Pierre jans

Amsterdam Marathon 2011

Rennen voor de strijd tegen hersenstamtumoren Onder een strakblauwe lucht vertrokken bijna vijfhonderd hardlopers van het Olympisch Stadion om deel te nemen aan Run4Semmy 2011. Deze acht kilometer loop is onderdeel van de Amsterdam Marathon, die op 16 oktober werd gelopen. Doel was om zoveel mogelijk geld bijeen te brengen voor onderzoek naar hersenstamtumoren bij kinderen. Voor de start kwamen de lopers bij elkaar in de foyer van VUmc. Ambassadrice Wendy van Dijk en hoofd kinderoncologie Gert-Jan Kaspers, die beiden wegens werkzaamhe-

den verstek moesten laten gaan, moedigden de deelnemers aan met een videotoespraak. Bestuursleden van de Stichting Semmy deelden lichtblauwe shirts uit waarmee de lopers herkenbaar waren in het veld van in totaal 35.000 lopers.

Indrukwekkend Alle deelnemers aan Run4Semmy hebben direct of indirect te maken met een kind met een hersenstamtumor. Dat zorgde voor een speciale sfeer in de foyer, zeker toen de namen van de kinderen werden voorgelezen die het afgelopen jaar zijn overleden aan deze agressieve vorm van kanker. Er werd een minuut stilte gehouden voor

de vaak jonge slachtoffertjes. De Stichting Semmy is opgericht door de ouders van een zoontje dat in 2007 op vijfjarige leeftijd overleed aan een hersenstamtumor oftewel DIPG/ponsglioom. Dit is een zeer zeldzame tumorsoort, die gemiddeld slechts 18 kinderen per jaar treft. Daardoor werd er tot voor kort nauwelijks onderzoek naar deze ziekte verricht. Wel is bekend dat een hersenstamtumor niet operabel is, weinig gevoelig voor de bekende chemotherapieën en dat bestraling slechts tijdelijk verlichting brengt. Begin 2008 is dankzij de Stichting een vierjarig onderzoeksproject in VUmc van start gegaan met als toepasselijke naam vonk-semmy.

Resultaten van dit onderzoek zijn ook toepasbaar voor kinderen met andere gliomen in de hersenen. Wat de Run4Semmy dit jaar heeft opgeleverd is op dit moment nog onduidelijk. In 2010 bracht het evenement ruim 73.000 euro op. Dat geld wordt ondermeer gebruikt voor een onderzoek naar een behandeling met tumorspecifieke medicijnen gecombineerd met radiotherapie dat dit voorjaar van start ging. Ook sponsorde de Stichting een Europese workshop van 22 kinderneuro-oncologen. Tijdens die bijeenkomst is afgesproken dat VUmc in Europa de leidende rol heeft in het onderzoek naar hersenstamtumoren bij kinderen. nMK

Kliniek in Sri Lanka krijgt extra vestiging Co-assistent Iris Westra deed in juni van dit jaar vrijwilligerswerk bij de Rainbow Clinic aan de zuidkust van Sri Lanka. Deze kliniek kwam mede tot stand door de steun van VUmcmedewerkers na de tsunami in 2004. Een succesvol project dat een vervolg krijgt in het noorden van het land. n Pauline Diemel Na de tsunami in Azië op 26 december 2004 doneerde een flink aantal VUmc-medewerkers maandelijks een deel van hun salaris om de gezondheidszorg in het getroffen gebied weer op te kunnen bouwen.

Met het geld is in Sri Lanka, in de plaats Seenigama, de Rainbow Clinic opgericht. Een kliniek voor volwassenen en kinderen waar voornamelijk primaire zorg wordt verleend.

Eerste hulp Afgelopen juni maakte coassistent Iris Westra een rondreis door Sri Lanka. Zij sloot haar vakantie af met een bezoek aan de Rainbow Clinic waar zij twee weken vrijwilligerswerk deed. “Het bijzondere is, dat het niet alleen een plek is waar medische zorg wordt verleend, maar er worden bijvoorbeeld ook computer- en taallessen gegeven.” Hoewel Westra maar een korte tijd in Seenigama was, heeft zij toch een aantal dingen voor elkaar

weten te krijgen. “Samen met een arts heb ik een cursus eerste hulp opgezet. Ook heb ik voorstellen gedaan om bepaalde processen in de kliniek te kunnen verbeteren. Een daarvan was het plaatsen van een wasbak in het laboratorium van de zwangerschapskliniek.”

Vervolg Uit ruim veertig omliggende dorpen komen mensen voor de medische zorg en andere voorzieningen naar de Rainbow Clinic in Seenigama. “Dagelijks worden ongeveer dertig mensen behandeld. Door het grote succes is nu het idee om in het noorden van Sri Lanka eenzelfde kliniek op te zetten.” Samen met de initiatiefnemer van

de VUmc-actie, internist Prabath Nanayakkara, is Westra bezig met dit vervolg. “Het zou geweldig zijn als VUmc ook aan deze nieuwe kliniek kan bijdragen. Eén van onze ideeën is om boeddhist Kushil Gunasekera uit te nodigen om in VUmc een lezing te komen geven. Hij is de oprichter van de Foundation of Goodness, de stichting waar de Rainbow Clinic een onderdeel van is. Een heel inspirerende man.” Ook sluit Westra niet uit dat zij nog een keer een bezoek brengt aan Seenigama. “De drive van de mensen daar om met eenvoudige middelen zoveel mogelijk te bereiken werkt aanstekelijk. Ik zou daar graag nog een keer direct aan willen bijdragen.”

Parkeergarage gesloten Omdat de parkeergarages onder het ziekenhuis en polikliniek onderdeel zijn van het parcours, zijn deze tussen 9.30 en 13.30 uur gesloten voor al het inkomende en uitgaande verkeer. Voor spoedsituaties kan gebruik worden gemaakt van het bordes voor het ziekenhuis. Medewerkers en bezoekers kunnen gratis parkeren langs de openbare weg, of tegen betaling in de garage onder het acta gebouw. Medewerkers kunnen ook op het parkeerdek o&d gebouw terecht.

Student redt medewerker Dat uitgebreid eerste hulp-onderwijs voor studenten geneeskunde een goede aanvulling is op de aangeboden leerstof bleek onlangs in een Amsterdams eetcafé. Eén van de gasten, een oudere heer, stikte bijna in zijn eten en zijn tafelgenoten wilden wel helpen, maar beheersten de heimlichgreep niet. “Ze raakten in paniek en de man was ondertussen héél rood aangelopen”, vertelt VUmc-student Sander Bach, die daar in de bediening werkt. Gelukkig kon hij ingrijpen. “Al na twee keer een juiste heimlich van mij verschoof het eten in zijn luchtpijp, zodat hij - weliswaar met moeite – lucht binnenkreeg. Ik legde hem uit dat hij rustig maar diep moest inademen en dan hard proberen het uit zijn luchtpijp te hoesten. Na vijf minuten kwam er een halve schijf komkommer (schuin afgesneden) uit. Er volgde een applaus van alle gasten, die met spanning het hele gebeuren volgden. Dat was wel een mooi moment.” “We hadden de week daarvoor net de les airway & breathing gegeven aan de eerstejaars”, vertelt een trotse Esmée Smits van het eho-bestuur. Zij zette vorig jaar samen met medestudenten een cursus op, omdat studenten officieel slechts één college en drie keer twee uur practica eerste hulp onderwijs kregen. Dat vonden ze veel te weinig en het alternatief, de officiële ehbo-opleiding, is erg duur. De studenten hebben daarom zelf een opleiding van acht avonden en een cursusboek samengesteld, waar ook de oorzaken en achtergronden van aandoeningen uitgebreid aan bod komen. En gelukkig dus ook de heimlich greep. nMK

Maandberichten

‘Dit haalt hobbels in het behandeltraject weg’

Waarom duurt het zo lang voordat de soma-psyche projecten daadwerkelijk in praktijk worden gebracht? “Het gaat helemaal niet traag. Kijk maar naar de behandeling van depressie bij de patiënten met Parkinson. Dat loopt als een tierelier. En neem bijvoorbeeld Oncoquest, het systeem om het welbevinden van patiënten met kanker in de gaten te houden; dat gaat prima. Ook op andere gebieden zien we de integratie van soma en psyche vorm krijgen. Zo was hoogleraar hematologie Peter Huijgens als spreker uitgenodigd op een congres voor psychiaters om te vertellen over hematologische ziektes en depressie. Het is eigenlijk geen verzameling projecten, maar een transformatie. Het is een continue activiteit, waarin we de somatische zorg steeds meer integreren met de psychiatrische zorg. Dat is ook de kurk waar de naderende fusie tussen ggz inGeest en VUmc op drijft. Als raad van bestuur zien we de toegevoegde waarde van de inhoudelijke samenwerking tussen beide organisaties.”

n Monique Krinkels Onlangs heeft de raad van bestuur drie soma-psyche businesscases goedgekeurd. Er is besloten dat het zorgketenprogramma lok (lichamelijk onverklaarde klachten), het centrum neuropsychiatrie bij de Ziekte van Parkinson en het zorgpad somatische zorg bij smi (severe mental illness) gewoon doorgang vinden, ondanks de bezuinigingen binnen ggz inGeest en VUmc.

Moet je in tijden van financiële krapte wel doorgaan met dergelijke projecten? “Juist. Ik ben er van overtuigd dat onze soma-psyche projecten waardevol zijn, zowel voor onze patiënten als voor de organisatie. Multimorbiditeit zorgt voor hobbels in het behandeltraject. Ik hoorde laatst van een patiënt die maar

Foto: Digidaan

liefst 39 verwijzingen binnen één ziekenhuis had, en steeds maar zijn verhaal moest vertellen. Dat was gelukkig niet in VUmc, maar toch! De soma-psyche projecten kosten bovendien niet zozeer extra menskracht, als wel aandacht. Het ligt helemaal in het verlengde van Lean: het is beter voor de patiënt en uiteindelijk besparen we kosten.”

Wilt u weten waarover de raad van bestuur wekelijks vergadert? Op intranet, bij de site van de raad van bestuur, vindt u de agenda van de vergaderingen. Daarnaast geeft een lid van de raad van bestuur in de Tracer-rubriek maandberichten een toelichting op een onderwerp dat in een van de vergaderingen aan de orde is geweest. Deze keer Wouter van Ewijk, lid van de raad van bestuur, over het VUmc-GGZ inGeest programma soma-psyche.

Zijn VUmc en GGZ inGeest daarin uniek? “Goede somatische zorg voor psychiatrische patiënten en psychiatrische zorg voor somatische patiënten heeft lang onvoldoende aandacht gekregen. Het is bijzonder dat wij er nu zo systematisch mee aan het werk zijn gegaan. Maar aan de andere kant, andere ziekenhuizen zitten niet stil, dus die

zijn er ook mee aan de slag gegaan of zullen dat binnenkort doen.”

Hoe gaat de soma-psyche zorg er in de toekomst uit zien? “Uiteindelijk is het de bedoeling dat artsen in VUmc het welbevinden van hun somatische patiënten systematisch in de gaten houden, en psychiaters de lichamelijke gezondheid van hun patiënt. Het zou al

genoeg zijn als er tijdens elk consult vijf standaardvragen worden gesteld aan patiënten, zodat wij zicht krijgen op de kwaliteit van hun leven. Je moet niet vergeten: wanneer een patiënt psychisch goed in zijn vel zit, geneest hij lichamelijk beter, en een psychiatrische patiënt met een slechte lichamelijke conditie herstelt slechter. Het project heeft grote voordelen voor iedereen.”

Hindoes vieren het lichtjesfeest het goede op het kwade. Iedereen viert het op z’n eigen manier, maar schoonmaken en offers brengen horen er altijd bij. Alles is gericht op de ontvangst van de godin Lakshmi. Tot in de kleinste hoekjes wordt het huis gereinigd. Ook de kinderen maken hun kamers extra goed schoon. En het gaat niet alleen om het huis: veel mensen eten bijvoorbeeld een paar dagen alleen maar fruit of vegetarisch, om hun lichaam

n Marianne Meijerink VUmc-ers kunnen op maandag 24 oktober in de kapel van VUmc Divali vieren. Divali, het ‘lichtjesfeest’, is een van de belangrijkste hindoeïstische feesten. Ireen Ramsaran, counselor bij de Kring Hindoe Geestelijken is betrokken bij de organisatie van de Divali-viering in de kapel. “Het is een vrolijk feest, het gaat over de overwinning van

te reinigen, want ook dat hoort erbij.” Op de dag zelf wordt uitgebreid gekookt. Voor de familie maar ook voor de goden: offers in de vorm van zoete spijzen zoals griesmeelcake, rijstepap, kokosballetjes en pannenkoekjes. Ramsaran: “Je deelt die lekkernijen ook met anderen: kinderen nemen het mee naar school, je geeft het aan buren, aan collega’s op je werk.” Aan het eind van de dag steekt men

overal in het huis kleine kaarsjes (diya’s) aan, om Lakshmi te ontvangen, zodat zij het huis kan zegenen. Ook de kapel in VUmc zal vol met lichtjes staan. Daarnaast is er muziek, dans en allerlei zoetigheid. Bij patiënten die niet naar de kapel kunnen komen, maar het feest wel willen vieren gaat Ramsaran op bezoek. “Als je in het ziekenhuis ligt kun je de rituelen niet doen. Sommige mensen vinden dat erg

jammer. Samen met de patiënt probeer ik er dan toch wat van te maken. Ik lees bijvoorbeeld voor uit het boek Ramayan, het verhaal waaruit het feest is ontstaan. Of we praten over wat Divali inhoudt, dat het licht brengt in de duisternis. Dat kan heel troostend zijn.” Divali wordt gevierd op 24 oktober, van 15.45 tot 17.30 uur in de kapel. Iedereen is welkom!

Tracer Zuinig met energie

10e jaargang, nr 21, 20 oktober 2011



Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.850. Tracer wordt gemaakt onder verantwoor­de­lijk­ heid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Gert de Jager, Edith Krab, Marcel Licher, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder Redactiesecretariaat

Opgave en vragen over abonnementen



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 (020) 44 43 444, e-mail [email protected]

Volgende Tracer



D e volgende Tracer verschijnt op ­donderdag 3 november Deadline voor kopij is 26 oktober om 12.00 uur.

2

Foto: Mark van den Brink

dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: [email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement De abonnementsprijs bedraagt voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar.

Illustratie Rick Dros



Tijdens divali worden overal kleine kaarsje aangestoken, legt pandit Ireen Ramsaran uit

Tr a c e r 2 1 – 20 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Lekker het raam open Met de zomerse dagen in september en oktober hebben we dit jaar een mooie herfst. Juist met zulke zonnige herfstdagen ontstaat de neiging om de ramen lekker open te gooien op plaatsen waar dat kan. De reactie is begrijpelijk maar vraagt toch om een tip in de categorie open deur: mag de verarming uit als je het raam openzet. Een kleine moeite, snel verdiend.

Foto: Digidaan

Griepprik? Wel zo veilig!

Geschenken voor de feestdagen Op zoek naar een leuk cadeautje voor collega’s, vrienden of familie? In Kinderstad – oostvleugel 9F – kun je gedurende de openingstijden altijd even binnenlopen voor een leuk presentje. Zo zijn er ronde doosjes met vier mokken (senseo proof) te koop, kinder dvd’s, kinderboeken, Ajax merchandisingartikelen, speelgoed, knuffels, playMaïs. Daarnaast worden er met de hand gemaakte eco-armbandjes, sleutelhangers en zeepkettingen verkocht. De opbrengst van de cadeautjes gaat direct naar Kinderstad, zodat er onder andere weer knutselmaterialen kunnen worden aangeschaft voor de diverse workshops die plaatsvinden voor de kinderen.

Artsen filosoferen over de dood Zoals de onlangs overleden Apple-voorman Steve Jobs al zei: “Iedereen wil naar de hemel, maar niemand wil dood.” Tegelijkertijd gaf hij aan dat de dood een noodzakelijke voorwaarde is voor vernieuwing en daarmee een positief aspect van de natuur. Ook de geneeskunde bevindt zich in een voortdurende spanning met de dood, stelt Eric Ettema van Metamedica, in zijn inleiding van het boek Filosofie, geneeskunde en de dood. “Door de toegenomen technologische mogelijkheden en het toenemende primaat van de autonomie van de patiënt moeten we steeds vaker kiezen waar, wanneer

en hoe we overlijden. De realiteit dwingt ons de deur naar het denken over de dood verder te openen.” In het boek geven negen auteurs een filosofische reflectie op drie centrale vragen over de dood: Wat is de dood? Hoe kennen we haar? En welke plaats heeft de dood in het leven? Doordat de auteurs een verbinding maken tussen filosofie, geneeskunde en het maatschappelijk debat over levensbeëindiging, biedt dit boek verrassende inzichten voor het omgaan met de dood. Wolter Mooi, hoogleraar pathologie, neemt de aftrap door op cel- en atoomniveau te beschrijven wat er met een stervend lichaam

gebeurt. In het hoofdstuk Ons laatste lichaam laat hij zien, dat de componenten waaruit een lichaam bestaat door de eeuwen heen van lichaam tot lichaam zijn gegaan. In ons huist een dinosaurus of Ceasar, stelt hij. Zijn conclusie is dat uiteindelijk alles van anderen is geweest. “We kunnen onszelf dus maar het beste beschouwen als tijdelijke gebruikers van een eindeloos over de levende natuur circulerende moleculaire biomasssa.” Filosoof-arts Bert Keijzer richt een kritische blik op de relatie tussen filosofie en de dood. Hij bekent in zijn hoofdstuk Geneeskunde mijdt de dood, maar de dood mijdt niets of

niemand, dat hij van verpleegkundigen en niet van filosofen geleerd heeft hoe zich als arts te gedragen aan het sterfbed. “Waar stervenden behoefte aan hebben is goede zorg en als onderdeel daarvan bovenal troost. En voor troost moet je niet bij de filosofie zijn.” Toch hebben veel filosofen de dood juist onderzocht met het oog op vertroosting. En dat zij daarin – tot op zekere hoogte - slagen, laten veel van de overige bijdragen zien. Filosofie, geneeskunde en de dood, onder redactie van filosoof Eric Ettema en chirurg Theo Wobbes, is uitgegeven door De Tijdstroom, isbn 9789058981974, en kost 25 euro.

VUmc biedt medewerkers de gelegenheid om zich (gratis) te laten vaccineren voor de veiligheid van patiënten, collega’s en zichzelf. Elke winter wordt 5 tot 20% van de Nederlandse bevolking getroffen door griep. Dit wordt veroorzaakt door het influenzavirus, met verschijnselen van koorts, neusverkoudheid, hoesten, hoofdpijn, spierpijn en vermoeidheid. Het virus is erg besmettelijk en zorgt dikwijls voor verzuim onder medewerkers. Door het vaccinatieprogramma wil VUmc verzuim van medewerkers voorkomen maar bovenal ook de verspreiding van griep onder patiënten voorkomen en verminderen. Vaccinatie is dus in het belang van patiënt- en medewerkersveiligheid. Het griepvaccin biedt ongeveer 80% bescherming tegen het ziek worden door influenza en helpt bij het opbouwen van de natuurlijke weerstand. De vaccinatie vindt plaats van maandag 31 oktober tot en met 4 november, van 11.00 tot 15.00 uur in het personeelsrestaurant Het Plein. Medewerkers die deze week nachtdienst hebben kunnen zich tussen 8.00 en 9.00 uur laten vaccineren bij de amd, Van der Boechorststraat 1. Niet-medewerkers (VU, ‘t Olifantje, etc.) kunnen zich op afspraak vanaf 7 november laten vaccineren bij de amd voor 12,50 euro, tel. 5989008.

Opvallend

!

Linda Bosch heeft de prijs voor beste poster/presentatie ontvangen tijdens de jaarvergadering van het ctmm (Center for Translational Molecular Medicine). Zij ontving de prijs van 2.500 euro voor haar presentatie: Stool dna methylation testing for colorectal cancer screening. De jury stond onder voorzitterschap van Rob Reeneman, voorzitter van de ctmm international scientific advisory board en oud voorzitter van de knaw.

Benoemingen Dr. R. Boellaard is per 1 oktober benoemd tot hoogleraar klinische fysica van de positron emissie tomografie. De leerstoel is ingebed in de afdeling nucleaire geneeskunde en pet research, divisie 1.

Henriëtte van der Horst

Pingen en meer van die dingen Er was een tijd dat ik mijn mobiele telefoon, zo’n bakbeest, alleen maar tijdens mijn diensten gebruikte. De doktersdienst en het thuisfront waren de enige die het nummer hadden. O ja, af en toe gaf ik mijn 06-nummer aan een patiënt in de allerlaatste levensfase. Jarenlang heb ik dat zo kunnen houden. Wel zo rustig, het idee dat ik bereikbaar was als dat nodig was, maar dat ik heel goed onbereikbaar kon zijn als ik dat wilde. Inmiddels ben ik een paar jaar geleden aan de smartphone gegaan en het aantal mensen

dat mijn nummer heeft, houd ik niet meer bij. Het ding staat dag en nacht aan, wordt tijdig aan het infuus gelegd en als ik hem een keer vergeet mee te nemen, word ik wat onrustig. Ik moet mezelf dan vermanend toespreken en bedenken dat het echt niet erg is, dat mensen me ook wel op andere wijze kunnen bereiken en dat echt niet alles in het honderd loopt. Mensen hebben een groot adaptief vermogen, dat blijkt maar weer. Gelukkig ben ik in mijn aanpassing niet zo ver gegaan dat ik ook ping, want dan had ik de afgelopen week een groot

Tr a c e r 2 1 – 20 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

probleem gehad als ik de media mag geloven. Blackberry-end Nederland was in rouw gedompeld, pingverslaafden kwamen uit de kast. De eerste ping ontwenningskliniek opent binnenkort zijn deuren. Honderden tweets op Twitter waren gewijd aan het pingdrama. Als continue berichtenstromen door myriade communicatiekanalen worden onderbroken, dreigt het leven bijna zinloos te worden. Ik ping, dus ik besta. De mens is nu eenmaal bij uitstek een communicatief wezen, ook al is veel van die ping- en twittercommunicatie volstrekt wezenloos. De geleerden zijn er nog niet uit of al die sociale media en netwerken nu leiden tot

een vervlakking van de menselijke interactie of juist nieuwe mogelijkheden scheppen voor verbreding en verdieping. Ik houd het er voorlopig maar op dat het aloude onderscheid tussen middel en doel aan het vervagen is, en dat leidt zelden tot verdieping. Henriëtte van der Horst is hoogleraar huisar tsgeneeskunde

3

Onderweg naar morgen

foto: Mark van den Brink

Nieuw handboek helpt bij verbetering meetinstrumenten

Wat doen onderzoekers van VUmc eigenlijk precies en wat kan dat in de toekomst voor patiënten betekenen? Dit keer hoogleraar klinimetrie Riekie de Vet over het belang van betrouwbare meetinstrumenten. n Jeroen Kleijne In augustus is het boek ‘Measurement in Medicine’ uitgekomen bij Cambridge University Press. Hoogleraar klinimetrie Riekie de Vet en haar drie coauteurs beschrijven in dit handboek hoe je de kwaliteit van je meetinstrumenten kunt bepalen én verbeteren. Een goed

Leger des Heils en Quirido bijgeschoold Verzorgenden en verpleegkundigen van het Leger des Heils en hvo (huis voor onbehuisden) Quirido hebben op de Amstel Academie een speciale cursus compressietherapie gekregen. Bij deze therapie worden elastische zwachtels gebruikt om oedeem in bijvoorbeeld een arm of been terug te dringen, zodat het lichaamsdeel weer een stabiele omvang krijgt. Naast de theorie en een film over

naslagwerk voor iedereen in VUmc die zich bezighoudt met metingen. “Ons boek gaat over de kwaliteit van technische meetinstrumenten en vragenlijsten die toegepast worden in de geneeskunde en de gezondheidswetenschappen”, vertelt De Vet. “Het gaat om alle instrumenten die worden gebruikt bij de diagnose, het bepalen van de prognose en de vooruitgang in de gezondheidstoestand van de patiënt. Hoe kun je de kwaliteit van die instrumenten bepalen? Hoe ontwikkel je nieuwe meetinstrumenten en hoe kun je bestaande instrumenten verbeteren?”

Kennis gebundeld De hoogleraar klinimetrie heeft het

het ontstaan van oedeem kreeg ook de praktijk veel aandacht. Zwachtelen is namelijk minder eenvoudig dan het lijkt. De zwachteltechniek mag alleen worden uitgevoerd als een arts dat heeft voorgeschreven. Veneuze insufficiëntie, de oorzaak van oedeem, is een aandoening die ook bij dak- en thuislozen voorkomt. Het Leger des Heils en hvo Quirido dragen zorg voor deze kwetsbare groep Amsterdammers, met vaak een uitgebreide ziektegeschiedenis. De zwachteltechniek maakte onderdeel uit van een lesprogramma dat de Amstel Academie speciaal heeft opgezet voor medewerkers

boek geschreven met drie collega’s van de afdeling epidemiologie en biostatistiek: universitair docent Caroline Terwee, junior-onderzoeker Wieneke Mokkink en biostatisticus Dirk Knol. “We geven al enige tijd een cursus klinimetrie, maar eigenlijk ontbrak daarvoor een goed handboek. Daarom hebben we besloten er zelf maar een te schrijven. Over dit onderwerp hebben we al verschillende artikelen gepubliceerd in internationale tijdschriften, maar dit is een bundeling van alle kennis die er nu op dit terrein is.” Volgens De Vet is ‘Measurement in Medicine’ een goed naslagwerk voor iedereen die geïnteresseerd is

in de kwaliteit van metingen. “Veel mensen uit verschillende disciplines zijn met meten bezig. Denk maar aan de ontwikkelingen op het gebied van gendiagnostiek en ‘imaging’. Zij kunnen aan de hand van het boek onder meer zien of de kwaliteit van hun meetinstrumenten goed is, ook in vergelijking tot wat er al bestaat. Zo kunnen ze het niveau van hun metingen verbeteren.” ‘Measurement in Medicine’ is verkrijgbaar bij de Cambridge University Press (www.cambridge. org). Tot 31 december geldt nog een aankoopkorting van 20 procent. Kortingsbonnen kun je aanvragen bij Riekie de Vet: [email protected].

van het Leger des Heils en hvo Quirido. Ruim dertig medewerkers van de organisaties voor dak- en thuislozen kregen eerst een hele dag les in anatomie en fysiologie van André Beijering, gastdocent en ggd arts. Daarna werd een ochtend aan vaardigheden besteed. Naast het zwachtelen kregen de cursisten van Ingrid Ambagtsheer instructie over het injecteren en friste Irma Spaans de kennis over de stabiele zijligging op. Het was de eerste keer dat medewerkers van het Leger des Heils en hvo Quirido een lesprogramma volgden op de Amstel Academie.

Onderzoeksdata goed ontsloten Gerrit Meijer, hoofd van de afdeling pathologie is hoofdonderzoeker van het onlangs gestarte project TraIT (Translational research IT). Voor dit project is 16 miljoen euro beschikbaar. TraIT richt zich op de ontwikkeling van een duurzame informatietechnologie infrastructuur voor translationele geneeskunde. Het faciliteert het opslaan, archiveren, analyseren, delen en beveiligen van de klinische data, beelden, biobank- en genomische/ proteomische gegevens. In eerste instantie zijn deze gegevens afkomstig uit de operationele translationele onderzoeksprojecten van ctmm, maar later komen ze ook van andere research projecten. Voortbouwend op bestaande expertise zoals het nci cabig, creëert het TraIT-project een it-infrastructuur waarmee innovatie in de Nederlandse life sciences en gezondheidssector wordt versneld. Het TraIT-project is een gezamenlijk initiatief van het ctmm, kwf Kankerbestrijding, de Hartstichting, de Nederlandse Federatie van Universitaire Medische Centra (nfu), het Netherlands Bioinformatics Centre (nbic), Het Parelsnoer Initiatief (psi) en het Netherlands eScience Center (nlesc). Naast Meijer zijn vanuit VUmc ondermeer Jeroen Belien, Henk Verheul, Marinel Cavelaers en Jose Koevoets bij dit project betrokken.

EATRIS officieel van start Het consortium van negen eu-lidstaten en de toonaangevende centra op het gebied van geneeskundig translationeel onderzoek in deze landen, eatris, is op 1 oktober officieel van start gegaan. Het hoofdkantoor is gevestigd in VU medisch centrum. Naast Nederland zijn Duitsland, Denemarken, Finland, Italië en Spanje aangesloten, en de komende maanden volgen er nog drie landen. Deze centra gaan intensief samenwerken om de concurrentiepositie van Europa op het gebied van translationeel onderzoek te versterken. Translationeel onderzoek is onderzoek dat een snelle overstap mogelijk maakt van een vinding in het laboratorium naar toepassing in de patiëntenzorg, waaronder ook preventie en diagnostiek worden gerekend. Dit type onderzoek is de schakel tussen fundamenteel en klinisch onderzoek en heeft als doel de patiënten zo snel mogelijk te laten profiteren van de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen. Binnen imaging (beeldvormende technieken) wordt veel translationeel onderzoek verricht. De keuze voor eatris om haar hoofdkwartier in VUmc te vestigen is dan ook geen toevallige, want imaging is binnen VUmc sterk in ontwikkeling.

Uit de Agenda

Kijken naar operaties vrijdag 28 oktober – Amstelzaal, 8.00-16:00uur, Publieksdag ‘Kijken naar (kijk)operaties’ 2011

Vanuit vier operatie-kamers laten verschillende teams zien op welke manier tumoren worden verwijderd. De operaties zijn live te volgen vanuit de Amstelzaal, waar deskundigen vragen uit het publiek kunnen beantwoorden. Communicatieadviseur Edith Krab presenteert de dag. Er is een aantal bijzondere operaties te zien. Zo zal neurochirurg Philip 4

de Witt Hamer een craniotomie verrichten, waarbij de patiënt gedurende een deel van de operatie bij kennis is, omdat de tumor zich in een zogenaamd eloquent gebied bevindt. Dit zijn delen van de hersenen die belangrijke functies regelen zoals beweging, spraak en taalbegrip. Uroloog André Vis zet de operatierobot in voor het verwijderen van een prostaattumor en gastro-intestinaal

chirurg Jeroen Meijerink voert een fluoresecentie-geleide laparoscopische operatie uit bij een patiënt met darmkanker. Er hebben zich inmiddels 1.700 mensen aangemeld om de operaties te bekijken vanuit de Amstelzaal. Inschrijven hiervoor is dus niet meer mogelijk. Wel zijn de ingrepen rechtstreeks via livestream te zien op www.VUmc.nl/kijkoperaties. Huisartsen zijn uitgenodigd om de

Tr a c e r 2 1 – 20 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

operaties vanuit de Waver te volgen. Voor en na het programma in de Amstelzaal kunnen bezoekers zelf aan de slag in de foyer. Er is een complete operatiekamer nagebouwd met kijkoperatie-instrumenten en een namaakpatiënt. Ook zijn er oefenboxen aanwezig om de ooghandcoördinatie te demonstreren en diverse scopen om stembanden, longen en darmen te bekijken.

Artsen en studenten geneeskunde zorgen voor de begeleiding. In de levensgrote darm van de maag-, darm-, leverstichting kan het publiek bijvoorbeeld poliepen bekijken. Chirurgische experts van VUmc laten de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van beeldgestuurde chirurgie en robotchirurgie zien.

Vacatures VUmc Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’, klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op, ‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie, polikliniek 7Z 163.

Vacatures 3 oktober tot 10 oktober. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Verpleegkundigen/Verzorgenden Verpleegkundige verloskunde D3.2011.00060 Kom onderdeel uitmaken van een prachtig begin! Afdeling: verloskunde en gynaecologie, Divisie III

Staf/Management – Overig Manager OK opleidingen D6.2011.00101 Gaat u als manager OK opleidingen de uitdaging aan om onze studenten een uitstekende opleiding en opleidingsklimaat te bieden? Afdeling: amstel academie, Divisie VI Vacatures 10 oktober tot 17 oktober. Uiterlijke reactie datum zie intranet.

Verpleegkundigen/Verzorgenden

Administratief/secretarieel

Endoscopie verpleegkundige D1.2011.00076 Wil jij je baan als verpleegkundige in dagdiensten, combineren met medische techniek? Afdeling: maag-, darm- en leverziekten, Divisie I

Administratief medewerker D6.2011.00103 Lever een administratieve bijdrage aan het studentenonderwijs! Afdeling: huisartsgeneeskunde studentenonderwijs, Divisie V

Teamleider verpleegkundige intensive care (IC) D4.2011.00104 Kom bij ons aan je ambities werken op de nieuwste IC van Nederland! Afdeling: intensive care volwassenen, Divisie IV Oncologie verpleegkundige in opleiding D1.2011.00074 Wil jij een bijdrage leveren aan de kwaliteit van leven van je patiënt? Doe de opleiding tot oncologie verpleegkundige! Afdeling: medische oncologie, Divisie I

Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs Artsen/specialisten Postdoc ‘multivariate statistics for integrative bioinformatics’ D6.2011.00089 Statistics for integrative genomic data analysis Afdeling: epidemiology and biostatistics, Divisie VI ANIOS cardio-thoracale chirurgie D4.2011.00100 Is cardio-thoracale chirurgie voor jou een uitdaging? Afdeling: cardiochirurgie, Divisie IV Gedragswetenschappelijk medewerker (docent) D6.2011.00102 Verzorgen van vastgestelde en specifieke gedragswetenschappelijke onderwijsprogramma’s. Afdeling: huisartsopleiding, Divisie VI

Mondziekten, kaak- en aangezichtschirurg D2.2011.00071 Heeft u interesse in de deelgebieden; implantologie, kaakchirurgische orthopedie of aangezichtschirurgie? Afdeling: mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie, Divisie II Gynaecoloog - perinatoloog D3.2011.00067 Kom uw bijdrage leveren aan onze prenatale diagnostiek! Afdeling: verloskunde en gynaecologie, Divisie III

Personeel en organisatie P&O direct Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘P&O direct’

Wil je de nieuwsbrief P&O direct in je mailbox? Wil je op de hoogte worden gehouden van nieuwsberichten en ontwikkelingen van en binnen personeel en organisatie? Abonneer je dan nu op de nieuwsbrief P&O direct! Deze nieuwsbrief is bedoeld voor alle medewerkers van VU medisch centrum en verschijnt maandelijks. Stuur een mailtje naar alice.buhrmann@ vumc.nl met vermelding van je mailadres, voorletters en achternaam.

Abvakabo FNV alsnog partij bij CAO UMC 2011-2013 Op basis van de uitslag van de tweede schriftelijke ledenraadpleging, en op basis van het daaropvolgende advies van de Landelijke Adviescommissie UMC heeft de Abvakabo FNV alsnog op 22 september 2011 de cao UMC 2011-2013 als partij ondertekend. Meer informatie hierover onder Nieuwsberichten op P&O direct.

Personeelsactiviteiten Informatie over activiteiten ‘Tip van Boots’, ruimte – 1 A 14.2, tst. 43799, website: www.tipvanboots.nl. U kunt de Tip van Boots ook bezoeken op de intranet homepage/direct naar/Tip van Boots.

Indoor tennistoernooi Zaterdag 29 oktober 2011 Het toernooi zal gehouden worden in Tenniscentrum De Kegel in Amstelveen. Dit is een toernooi voor gemengd dubbels,Dames dubbel en Herendubbel in de speelcategorieën 6, 7 en 8. Zoals altijd zijn introducés van harte welkom! U wordt vanaf 18.15 uur verwacht in het tenniscentrum, waar u uw wedstrijdschema van de avond zult ontvangen. Het toernooi start om 19.00 uur tot 23.30 uur. Na 2 wedstrijden zal een heerlijk buffet voor u klaar staan. Daarna speelt u nog 2 wedstrijden. Na de wedstrijden volgt onder het genot van een hapje en een drankje de prijsuitreiking.

Er zijn ook dit jaar weer mooie prijzen te verdienen! De prijs die u voor dit toernooi betaald bedraagt slechts € 22,50= per persoon. Inclusief 2 gratis consumptiebonnen!! De sluitingsdatum voor dit toernooi is 24 oktober 2011 Sinterklaasfeest Op zaterdag 26 november 2011 zal het gezellige en leuke Sinterklaasfeest weer georganiseerd worden voor de kinderen van de medewerkers van het VUmc, GGZ inGeest en VU. Ook deze keer zal Sinterklaas worden ontvangen in de ZH -1 hal (Tip van Boots). Dit Sinterklaasfeest zal geheel ondersteund

Verpleegkundige dagchirurgie D4.2011.00105 Voel jij je thuis in een healing environment? Afdeling: operatiekamers, Divisie IV Medium care (MC) verpleegkundige D4.2011.00103 Kom een step-up maken op onze nieuwe medium care! Afdeling: medium care, Divisie IV Medische techniek Medewerker mortuarium D2.2011.00082 Komt u de werkzaamheden in de snijzaal organiseren en coördineren? Afdeling: anatomie en neurowetenschappen, Divisie II

Dienstverlening P&O service P&O service kan helaas niet de dienstverlening leveren die wij willen. Wij zijn hard aan het werk om de zaken goed op orde te brengen. De medewerkers van P&O service krijgen onder meer instructie over een standaard werkwijze. Daarnaast zetten we tijdelijk extra personeel in. P&O service wil in een periode van 4 tot 6 maanden de dienstverlening weer op niveau brengen. Tot die tijd kan de verwerking van mutaties langer duren dan u normaal gewend bent. Dit geldt niet voor mutaties van indiensttredingen, ontslag, verlenging en declaraties. Deze hebben onze prioriteit. Gebruik P&O selfservice Wilt u gebruik maken van P&O selfservice? Kijk op de portaal P&O direct aan de rechterkant onder ‘P&O selfservice’. Onder ‘instructie’ wordt met een e-learning module uitgelegd hoe P&O selfservice werkt. Bij ‘indienen en volgen case’ kunt u een vraag

worden door gezellige en feestelijke Sinterklaasmuziek. En we hebben natuurlijk ook weer een leuke verrassing voor de kleintjes! De aanvang van het leuke kinderfeest zal om 11.00 uur zijn en tot ongeveer 12.30 uur duren. Het is natuurlijk ook mogelijk om een intoducée-kind mee te nemen: een vriendje, vriendinnetje, nichtje of neefje. Dus ik zou zeggen: kom ouders, het is weer tijd voor ‘n gezellig feest met/voor de kleintjes! Wees op tijd (tussen 10.30 en 10.50 uur) want de Sint wacht niet zo lang. U dient een kado van ± € 15,- uiterlijk 22 november 2011 aan te leveren bij de Tip van Boots (voorzien van een sticker met naam van uw kind) wat dan wordt gegeven uit handen van Sinterklaas zelf. U mag per kind één ouder gratis meenemen, de eventuele andere volwassenen mogen voor € 2,50 extra meekomen!! Sluitingsdatum voor opgeven: 1 november 2011 bij de Tip van Boots.

Leidinggevende medische administratie (LMA) D1.2011.00073 Leidinggeven en het verbeteren van het administratieve proces is jouw ideale combinatie! Afdeling: polikliniek dermatologie, reumatologie, geriatrie (COGA) en diabetescentrum, Divisie I Staf/management - ICT ICT medewerker D6.2011.00104 Wil jij in een klein team de ICT dienstverlening aan Gerion en aan de Huisartsopleiding van VUmc verzorgen? Afdeling: huisartsopleiding, Divisie VI Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs Junior onderzoeker D2.2011.00083 In samenwerking met Revalidatiecentrum Heliomare en VUmc: ‘Fatigue and Muscle Endurance in children with cerebral palsy’ (FAME). Afdeling: revalidatiegeneeskunde, Divisie II

of verzoek indienen en de status hiervan volgen. Komt u er niet uit dan kunt u de vraag rechtstreeks naar P&O service mailen. Wij gaan dan na hoe we u het beste kunnen ondersteunen. P&O selfservice is beschikbaar voor alle medewerkers van VUmc. Het werkt alleen vanuit Terminalserver 2008. Inschaling nieuwe medewerker Mutatieformulieren worden steeds correcter ingevuld, toch is er nog een aandachtspunt. Inschaling van een nieuwe medewerker wordt in veel gevallen niet met de toekomstige medewerker gecommuniceerd. Zo heeft hij/zij de verwachting dat er bij P&O service onderhandeld kan worden over het salaris. Dit is echter niet het geval. Als leidinggevende gaat u over de inschaling en we vragen u vriendelijk dit te bespreken met de nieuwe medewerker

eerder dan je denkt: de feestdagen! Vele afdelingshoofden en divisiemanagers hebben afgelopen jaar via de Tip van Boots voor hun medewerkers een aardigheidje besteld (met of zonder tekst). Ook nu kunt u hier dit jaar weer gebruik van maken, via zijn diensten, mocht u weer iets leuks van een relatiegeschenk of kleding willen geven aan uw medewerker(ster). De diversen boeken liggen weer ter inzage bij de Eddy. Ook is het mogelijk om via de Tip van Boots Irisbonnen te bestellen. Hiervoor dient u de volgende procedure volgen: U geeft aan hoeveel bonnen u wilt, van welk bedrag, u geeft uw kostenplaats en de fiatteur door die in lift staat. Meer info over de procedure ontvangt u bij de eventuele aanvraag. Geeft u wel ruim van te voren aan voor welke data u dit nodig heeft. Er zal wel 10,- euro administratie kosten van u gevraagd worden. Ik ben er klaar voor! U ook?!. Wees er snel bij want: vol is vol! Opgeven bij de Tip van Boots, via [email protected] of via www.tipvanboots.nl

Agenda Promoties woensdag 26 oktober – aula, 13.45 uur, E.A.M. Westerbeek, ‘Enteral supplementation of neutral and acidic oligosaccharides in preterm infants’ promotoren: prof.dr. H.N. Lafeber, prof. dr. W.P.F. Fetter copromotor: dr. R.M. van Elburg donderdag 27 oktober – aula, 13.45 uur, J.C. van den Noort, ‘Ambulatory movement analysis systems in clinical motor function assessment. Applications of inertial sensors and an instrumented force shoe’ promotor: prof.dr. G.J. Lankhorst copromotor: dr.ir. J. Harlaar woensdag 2 november – aula, 15.45 uur, W.F. van den Bosch, ‘De HSMR beproefd. Aard en invloed van meetfouten bij het bepalen van het gestandaardiseerde ziekenhuissterfte-cijfer’ promotor: prof.dr. C. Wagner vrijdag 4 november – aula, 13.45 uur, D. Samoocha, ‘Empowerment of Disability Benefit Claimants prior to their Disability Assessment’ promotoren: prof.dr. A.J. van der Beek, prof.dr. J.R. Anema copromotor: dr. D.J. Bruinvels vrijdag 11 november – aula, 11.45 uur, J. Lakerveld, ‘Efforts to prevent diabetes and cardiovascular diseases in primary care. An innovative lifestyle intervention for adults at risk’ promotoren: prof.dr. M.G.A.A.M. Nijpels, prof.dr. M.W. van Tulder copromotoren: dr. S.D.M. Bot, dr. M.J.M. Chin A Paw woensdag 16 november – auditorium, 13.45 uur, K.A. van Nifterik, 'In vitro studies on radiation and temozolomide in human glioma' promotor: prof.dr. B.J. Slotman copromotoren: dr. P. Sminia, dr. L.J.A. Stalpers, dr. M.V.M. Lafleur vrijdag 18 november - aula, 11.45 uur, R. Lieverse, ‘Chronobiopsychosocial perspectives of old age major depression. A Randomized Placebo Controlled Trial with Bright Light’ promotoren: prof.dr. W. Hoogendijk, prof.dr. A.T.F. Beekman Symposia vrijdag 28 oktober - Publieksdag Kijken naar (kijk)operaties meer informatie: Christel Sluis en Romke Langezaal, tst. 48444, www.paog.nl zaterdag 29 oktober – Reuma Beweegdag 2011 met Annamarie Thomas meer informatie: www.vumc.nl/reumabeweegdag donderdag 10 november – Valeriussymposium 2011 meer informatie: Irene van Baardwijk en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 10 november – LASA Publieksdag 'Licht op later'; 20 jaar onderzoek naar ouder worden meer informatie: Frederique Donders en Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.nl Cursussen Common Trunk onderwijs PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tel 48446 www.paog.nl Discipline Overstijgend Onderwijs PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tel 48446 www.paog.nl donderdag 27 en vrijdag 28 oktober – Teach the teacher, cursus 1 meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 3 en vrijdag 4 november – Teach the teacher, cursus 1 meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl woensdag 9 november en 20 december - Advanced Suturing Course meer informatie: Patricia van Meekeren en Patricia de Waal, tst. 48444, www. paog.nl donderdag 10 en vrijdag 11 november – Teach the teacher, cursus 2 meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl

Sint & Kerst/oudjaar geschenken via de Tip van Boots. Het duurt nog wel even maar ze zijn er

Tr a c e r 2 1 – 20 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

5

Menu

Oproepen & advertenties

Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet

donderdag 20 oktober gebakken mosselen, kerrie mayonaise, herfstsalade, frites, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 21 oktober gebakken vis, remouladesaus, tomaat-komkommersalade, rösti, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaat-vermicellisoep zaterdag 22 oktober kipfilet, gevulde pannenkoek, stroganoffsaus+jus, haricots verts, gekookte aardappelen, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 23 oktober gehakt cordon bleu, groenteloempia, paprikasaus + jus, snijbonen, frituur aardappel, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 24 oktober rookworst, vegetarische worst, jus + vegetarische jus, stamppot zuurkool, vegetarische stamppot zuurkool, gebonden vegetarische tandoorisoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 25 oktober gebakken kibbeling, groentestrüdel, remouladesaus, wortelen, frituur aardappel, gebonden champignonsoep, heldere madrileense soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere madrileense soep woensdag 26 oktober 1/2 gegrilde kip, mayonaise, appelmoes, frites, gebonden edelpreisoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden edelpreisoep, vegetarische heldere aspergesoep donderdag 27 oktober vis trio: gegrilde zalm, gestoofde white copperfilet, gemarineerde gamba, choronsaus, tomaat-olijven salade, aardappelpuree met bieslook, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 28 oktober bolognaisesaus, vegetarische bolognaisesaus, ijsbergsalade, spaghetti, geraspte kaas, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zaterdag 29 oktober kipfilet, groente-kaas medaillon, jus, ratatouille, gekookte aardappelen, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicellisoep zondag 30 oktober gebakken vis, gevulde tomaat, remouladesaus, gemengde salade, frituur aardappel, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicellisoep maandag 31 oktober rundvlees a la bourgignon, broccolitaart, rode kool met appeltjes, aardappelpuree, gebonden tomatensoep, heldere franse uiensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere franse uiensoep dinsdag 1 november bretonse gehaktbal, gevulde aubergine, satésaus + jus, snijbonen, kroket aardappelen, gebonden linzensoep, heldere mulligatawnysoep, vegetarische gebonden linzensoep, vegetarische heldere mulligatawnysoep woensdag 2 november taco met rundvlees, taco vegetarisch, guacamole, gebonden champignonsoep, heldere madrileensesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere madrileensesoep

6

In memoriam

Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via [email protected]

Aankondiging Officiële Opening Nederlandse Moedermelkbank Datum: donderdag 24 november 2011 Locatie: Auditorium, VU Hoofdgebouw, Amsterdam Doelgroep: kinderartsen, neonatologen, verloskundigen, verpleegkundigen, diëtisten, lactaatdeskundigen en zorgverzekeraars Contactgegevens: PAOG cursus- en congresorganisatie, e-mail paog@vumc. nl, tel. 020 4448444, www.paog.nl Beperking aantal dossieraanvragen CMA vervalt Vele UITLEEN gebruikers hebben al langere tijd de wens om bij het CMA  ongelimiteerd medische dossiers op te kunnen vragen. De huidige beperking van maximaal 10 dossieraanvragen tussen 13.00 uur en 14.30 uur wordt door u vaak als lastig ervaren. Na overleg met een aantal gebruikers en in het kader van LEAN zijn we tot een oplossing gekomen waarbij de UITLEEN draaitijden aangepast gaan worden naar vier uitdraaien per dag. De geldende beperking van een gelimiteerd aantal dossieraanvragen komt door deze oplossing volledig te vervallen. De huidige vijf UITLEEN draaitijden (07.00 uur, 09.00 uur, 11.00 uur, 13.00 uur en 14.30 uur) zullen, als gevolg hiervan, per maandag 31 oktober a.s. terug gebracht worden naar vier draaitijden per dag. De UITLEEN draaitijden per die datum worden dan: 07.00 uur,  09.00 uur, 11.00 uur, 13.30 uur. Het gaat hier in eerste instantie om een proefperiode van maximaal twee maanden. Indien deze periode goed verloopt dan worden de nieuwe draaitijden definitief.

Vooraankondiging symposium ‘Mindfulness – van dummie tot expert’ Doelgroep: voor professionals werkzaam in de gezondheidszorg Datum: Vrijdag 20 januari 2012 Tijd: 13.00 – 17.30 uur Locatie: Auditorium, Vrije Universiteit Amsterdam Op vrijdag 20 januari 2012 vindt het symposium ‘Mindfulness - van dummie tot expert’ plaats. Deze bijeenkomst wordt geopend door Irma Verdonck, hoogleraar ‘leven met kanker’. Zij schetst het belang van de aandacht voor de psychische beleving van gezondheid en ziekte zoals bij mensen met kanker. Joop de Jong, expert op het terrein van culturele en internationale psychiatrie, geeft een beeld van mindfulness in cultureel perspectief en de integratie van

mindfulness in de Nederlandse cultuur. Mindfulness expert Anne Speckens richt zich op de evidence based onderbouwing van mindfulness en de bijdrage die haar onderzoeksgroep daaraan levert. Slechte bereikbaarheid afdeling 7C Wij zijn momenteel niet goed bereikbaar. De mail met onze bereikbaarheidsgegevens heeft niet iedereen bereikt en er zijn tevens problemen met het telefoonnet zelf (geweest). Momenteel zijn er flyers in de maak die zullen worden gedistribueerd over alle afdelingen. Bereikbaarheid via telefoon: Bewakingspost A: 47613/47614. Bewakingspost B: 47621/47622. werkplek MMA: 47608. leidinggevend verpleegkundige 7C: 47629. Bereikbaarheid via tracer: dienstdoend IC-arts 7C: *986641. dienstdoend leidinggevend verpleegkundige 7C: *986642. opnamecoordinator fellow avond/nacht: *986413. Open huis Energiebedrijf VU/ VUmc donderdag 27 oktober Kom naar onze open middag! U bent van harte uitgenodigd om tussen 3 en 6 uur een kijkje in onze energiekeuken te nemen. Tijdens deze middag ontvangen wij u graag met een hapje en drankje. Daarnaast zijn er een aantal rondleidingen. Voor meer informatie: 020 – 5985800 Donderdag 27 oktober, van 15.00-18.00uur bij Energiecentrum VU/VUmc, Van der Boechorststraat 5 Voorlichtingsavond voor mensen met diabetes type 1 en 2 en hun familie en vrienden Met meer techniek, minder ziek? Innovaties in de diabeteszorg Datum: 21 november 2011 Tijd: 19.15 – 22.00 uur Plaats: Amstelzaal, VU medisch centrum (ZH 0 A 2) De Boelelaan 1117, 1081 HV Amsterdam Aanmelding (deelname gratis) Opgeven via E-mail: [email protected] of via de website: www.VUmc.nl/diabetescentrum

Tr a c e r 2 1 – 20 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Nick Mankelow 15 juni 1957 – 6 oktober 2011 Met verslagenheid hebben wij kennis genomen van het veel te vroeg overlijden van onze zeer gewaardeerde collega Nick Mankelow. Op donderdag 6 oktober is Nick om 18.54 overleden. Nick overleed in VUmc, het ziekenhuis waar hij ruim 30 jaar heeft gewerkt als anesthesiemedewerker. Nick begon in juni 1981 in VUmc, toen met een tijdelijk contract. In januari 1982 kwam Nick in vaste dienst van VUmc en hij heeft sindsdien veel betekend voor de vele mensen waarmee hij heeft samengewerkt. Nick heeft zich altijd graag bezig gehouden met het opleiden van jonge collega’s, maar ook droeg hij graag zijn steentje bij in het opleiden van arts-assistenten. Nick was een graag geziene collega, met een geheel eigen speciale blik op het leven. Mede door de wijze waarop Nick in het leven stond, zal hij lang in vele harten, van collegae blijven voortleven. Onze gevoelens gaan uit naar Nick’s vrouw Sheena en zijn dochter Katherine. Afdeling Anesthesiologie & Operatieve Zorg

Jolanda de Wildt Op 12 oktober is Jolanda de Wildt op 46-jarige leeftijd overleden. Jolanda deelde veel met ons en wij met haar. Zij heeft in de afgelopen 25 jaar dat ze bij ons op VU medisch centrum werkte, zelf invulling gegeven aan het woord delen. In alle veranderingen die we als collega’s binnen de afdeling BIZA / Bedrijfsadministratie hebben meegemaakt was Jolanda een teamgenoot – een vakgenoot – een medespeler. Dat kon je zien en dat kon je aan haar merken. Ze had lol in puzzelen met cijfers, was fanatiek in uitzoeken van eindeloos verkeerd geboekte gegevens en zorgde dat de zaken op tijd in orde waren. Samen met collega’s heeft ze zich enorm ingespannen om een nieuw financieel systeem op de afdeling draaiend te krijgen. Jolanda was betrokken bij het werk en bij haar collega’s. In die betrokkenheid stelde ze hoge eisen aan iedereen maar niet in de laatste plaats aan zichzelf. Maar ook was ze zeer betrokken bij haar collega’s zoals één van ons, toen zij ziek werd, heeft mogen ervaren en daar veel steun aan ondervond. Jolanda was recht door zee en open in wat ze met ons deelde over zichzelf. Haar kinderen hebben we als het ware door haar verhalen horen opgroeien. Ze sprak vol trots en met liefde over haar gezin. Wilde het beste voor haar kinderen en stimuleerde ze om vooral hun school en opleiding serieus te nemen. Ze kon zich op haar eigen manier enorm opwinden als één van de kinderen het huiswerk niet gemaakt had. Maar we wisten ook weer net zo snel wanneer het goed ging en er bijvoorbeeld een goed rapport was. De laatste jaren was Jolanda steeds minder bij ons. Maar in de periode dat t beter ging heeft ze ons nog uitgebreid laten meegenieten van haar vakantie naar haar Bounty Eiland. Een vakantie met z’n allen; het gezin, dat deed ze het liefst elk jaar weer. Nu is Jolanda opnieuw op reis. Een reis die we niet met haar kunnen delen. Lieve Jolanda, dank je wel dat je onze collega was, Afdeling BIZA/Bedrijfsadministratie

Personalia In deze rubriek kunnen medewerkers en vrij­ willigers een bericht plaatsen over geslaagden of een afscheid. Niet meer dan 25 woorden. Aanleveren via [email protected]

Drievoudig afscheid binnen Projectbureau Huisvesting Per 1 november nemen Douwe van Riet, Marjan Dijt en Jan Vos afscheid van het Projectbureau Huisvesting. Hun afscheidsreceptie vindt plaats in Gebouw Zuid op 27 oktober van 16.00 – 18.00 uur. Komt u dit met ons vieren?

Met nog zeven jaar voor de boeg gooit Kris Hemmink het roer om. Ze stapt over naar het bedrijfsleven en gaat voor Ortec, leverancier van het dienstroostersysteem Harmony, software implementeren in zorginstellingen. Op 22 november neemt ze officieel afscheid van VUmc.

Na haar opleiding verpleegkunde A specialiseert Kris Hemmink (Lethbridge, 1953) zich tot dialyseverpleegkundige. Ze geeft leiding aan het dialysecentrum in het Wilhelmina Gasthuis en Medisch Centrum Alkmaar en wordt vervolgens hoofd van de SOA-polikliniek en coördinator van de drugsafdeling van de GG&GD Amsterdam. In 1992 keert ze terug in VUmc als beleidsadviseur bij Bureau Verpleging. Sinds 2001 is Kris Hemmink projectmanager en adviseur ICT voor divisie I.

n Ursula Wopereis

‘Sommigen roepen ook dat ze een ander wat aan willen doen. Als mijn patiënt in zo’n stemming roept dat hij zijn ex veel verwijt en wil dat ze dood valt, moet ik dat dan aangeven en mijn beroepsgeheim schenden?’ Psychiater Jan Mokkenstorm van ggz inGeest over psychiaters die worstelen met hun beroepsgeheim. De Gelderlander, 1 oktober.

Remigratie “Tot mijn achtste heb ik in Canada gewoond. Mijn ouders waren geëmigreerd, maar kregen heimwee. In 1961 keerden we terug Nederland. Op mijn zeventiende heb ik Nijverdal verlaten voor de grote stad. Ik heb mijn verpleegkundige opleiding in VUmc gedaan en heb daarna als leidinggevende in het Wilhelmina Gasthuis, in Medisch Centrum Alkmaar en bij de gg&gd Amsterdam gewerkt.”

'Niet kunnen omgaan met heftige emoties als heel veel onmacht, angst en dan vluchten in zelfverwonding. Dat voelt vaak als opluchting: liever de pijn van verwonding, en rust in je lijf krijgen, dan die heftige gevoelens ervaren.’ Annemieke Noteboom, klinisch psycholoog van ggz inGeest, over zelfbeschadiging als overlevingsstrategie. Spits, 3 oktober.

Innovatie “Ik ben altijd erg in voor vernieuwingen, ik hou van veranderingen. Ik heb me laten bijscholen tot beroepsinnovator in de gezondheidszorg en kon hiermee in 1992 aan de slag als adviseur bij Bureau Verpleging. Ik heb de vertaling van de wet big naar de bevoegdheidsregeling voorbehouden handelingen voor verpleegkundigen binnen VUmc vorm gegeven. Daarna heb ik het project ‘Gezond roosteren’ geleid en vervolgens het roosterplanningssysteem Harmony geïmplementeerd.”

Droombaan “Ik probeer altijd te denken in oplossingen, in plaats van in problemen. Niet in het verleden blijven hangen, maar samen bedenken waar we naar toe willen. Ook al is de oplossing soms niet ideaal, er is altijd een weg. Het grappige is dat ik tien jaar geleden, bij de introductie van

Foto Jean-Pierre Jans

Whizzkid “Sinds tien jaar houd ik me bezig met de implementatie van software. it-ers richten zich op de techniek, ik kijk vooral naar de gebruikersfunctie van de software. Ik ben nu projectmanager voor spraaktechnologie en voor clinical assistant, een centraal systeem voor de opslag van niet-radiologische beelden, zoals scopieën en hartfilmpjes. Ik ben ook kwartiermaker projectmanagement voor divisie i en heb eind 2010 de implementatie van KwaliteitsNet afgerond. Dit is software voor het borgen van processen, documenten en normen en het doen van meldingen van incidenten. Het mooie van mijn functie is, dat ik met de meest uiteenlopende project- en beroepsgroepen te maken heb, overal in huis. Dat maakt het heel afwisselend en superleuk.”

‘Niet ontbijten leidt tot hogere netto energie-inname. Je hebt honger waardoor je eerder gaat snacken en neemt meer bij de lunch.’ Diabetoloog Michaela Diamant over de vraag wat de gevolgen zijn van breakfast skipping. Radio 5 Hoe?Zo!, 10 oktober.

‘Denk in oplossingen, in plaats van in problemen’ Harmony, al droomde van een baan als projectmanager bij Ortec. Maar ik had geen know how, dus dat lag buiten mijn mogelijkheden. Een collega tipte me onlangs voor de functie van projectmanager Health Care. Nu ga ik zelf namens Ortec Harmony implementeren bij zorginstellingen. Binnen twee weken was het rond.”

Transferafdeling kreeg onverwacht bezoek Mensen die worden ontslagen uit VUmc en naar een woon- of revalidatievoorziening verhuizen, komen vaak tijdelijk op de transferafdeling bij VUmc; een afdeling die formeel onder Osira Amstelkring valt. Een klacht was aanleiding tot een bezoek van de Inspectie. Maar dat liep eigenlijk heel positief af, vertelt teamleider Trudy Roek. n Ellen Kleverlaan

7

‘Een land met een sterke eerste lijn heeft een goede gezondheidszorg en zijn inwoners varen daar wel bij. De minister slaat dan ook de plank mis als zij bezuinigt op de eerste lijn. Dan ontstaat in dat land onrust, omdat de kwaliteit van zorg steeds meer onder druk komt te staan.’ Henriëtte van der Horst, hoogleraar huisartsgeneeskunde, over de bezuinigingen op de huisartsenzorg. Medisch Contact, 10 oktober.

In maart dit jaar werd Osira Amstelkring door de Inspectie voor de gezondheidszorg (igz) onder verscherpt toezicht gesteld. De zorg bleek op verschillende plekken onder de maat. Er was te weinig geschoold en vaak slecht geïnformeerd personeel en te veel invalkrachten. Een nieuwe raad van bestuur trad aan, het management werd vernieuwd en nieuwe medewerkers aangetrokken. Inmiddels is voor de meeste locaties het verscherpte toezicht opgeheven. Een klacht was echter direct aanleiding om in juli de transferafdeling te bezoeken. Een

‘Op deze manier willen we de beste mensen voor de beste prijs vinden.’ Senior inkoper Jolanda van den Berg over de lancering van www.marktplaatsvoordezorg. nl, het online wervingsplatform voor tijdelijke krachten van amc en VUmc. Zorgvisie, 12 oktober.

Vijf x V volgens Kris Hemmink Verwanten Een man en twee zonen van 17 en 21 Vervoer Ik parkeer de auto in Buitenveldert. Voor het laatste stukje naar VUmc heb ik een vouwfiets in mijn achterbak Vrije tijd Met mijn vriendin heb ik het Pieterpad en het Zuiderzeepad gelopen, met mijn man wandel ik het Hanzestedenpad. Vroege vogel Ik ben een fanatiek roeier. Elke zaterdagochtend om kwart over 7 gaat de wekker, een heerlijk begin van het weekend. Ik train momenteel voor de Tromp Boot Race Vakantie We zijn gek op Kreta en om de twee jaar ga ik naar Darsilami in Gambia

oncologiepatiënt had niet op de gewenste deskundigheid mogen rekenen. Roek: “We hadden veel verzorgend en veel minder verplegend personeel rondlopen. Maar we waren al over op 24-uurs verplegingszorg voordat de Inspectie ons een bezoek bracht en hebben nu dus de deskundigheid in huis die voor onze afdeling nodig is.” De transferafdeling kent een brede populatie aan patiënten. Mensen van 50 tot 100 jaar, zegt Roek. “Mensen met heel verschillende zorgvragen, dat betekent continu schakelen voor onze medewerkers.”

Goed op orde Roek wist al dat de Inspectie zomaar onaangekondigd op de stoep kon staan. Dat was inherent aan de status van ondertoezichtstelling. “We hebben onze afdeling goed op orde, dus ik was er niet bang

Tr a c e r 2 1 – 20 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

voor.” Het rapport nadien was positief. “Het meeste wat we doen is goed. Aandachtspunt blijft wel de psycho-geriatrische patiënt. Die verblijft over het algemeen te lang op onze afdeling. Het verblijf is maximaal drie weken, maar loopt voor deze mensen soms op tot drie maanden. Daarop zijn we niet toegerust en het is niet goed voor deze mensen. Maar de wens voor een bepaalde woonvoorziening is vaak niet meteen in te willigen.” Zonder meer positief was de inspecteur over het team van enthousiaste, betrokken en gemotiveerde medewerkers, dat wil leren van fouten. Roek: “Ik ben heel blij dat de Inspectie dat heeft gezien. Met de opmerking dat we nog iets vaker kunnen vragen wat de patiënt wil, zonder het vooraf in te vullen, ben ik alleen maar blij. Kunnen we ons nog verder verbeteren.”

‘Het middel sunitinib wordt vooral gebruikt tegen nierkanker. Het wordt in de cellen opgeslagen in blaasjes, waardoor de tumor ongevoelig voor het middel kan worden.’ Oncoloog Henk Verheul over een nieuw geneesmiddel bij nierkanker.’ bnr Nieuwsradio, 14 oktober. ‘Het zou inderdaad kunnen zijn dat zij beschermende genen had, die er voor zorgden dat ze niet dement werd en geen hart- en vaatziekten kreeg.’ Geneticus Henne Holstege over de oudste vrouw van Nederland die bijzondere genen had. nos-journaal, 15 oktober. ‘Het verschil zit in de lijdensdruk en in hoe ver iemand gaat. De impact van de ziektevrees moet er toe leiden dat iemand in zijn dagelijks leven significant minder goed functioneert. De klachten moeten ten minste zes maanden bestaan. Een lichamelijke oorzaak moet uiteraard zijn uitgesloten.’ Psychiater Joost Roth van ggz inGeest over hypochondrie. Vrij Nederland, 15 oktober. ‘Aan al die methoden zitten nadelen. Openingen in de barrière zijn riskant omdat daar ook stoffen doorheen glippen die niet in de hersenen horen. En verbouwde medicijnen zijn mogelijk minder effectief.’ Neuro-immunoloog Elga de Vries over het doorbreken van de bloed-hersenbarrière. Volkskrant, 15 oktober

Prikbord

Gezo ch t Do na teu rs fo r Ru n fo r Yo ur So n

foto Paul le Clercq

Het prikbord op intranet biedt medewerkers de mogelijkheid om oproepen te plaatsen. Dagelijks zijn er nieuwe vraag- en aanbodadvertenties te vinden. Som mige berichten zijn wel erg bijzonder.

Irma Bon, verpleegkundig consulent kinderlongziekten op de polikliniek kinderen, is al ruim een jaar in training voor de marathon van New York. Op 6 november hoopt zij niet alleen de finish te passeren, maar hoopt zij ook veel geld te hebben ingezameld voor de zoektocht naar een geneesmiddel voor Cystic Fibrosis, taaislijmziekte. Aan Tracer verteld Irma over haar missie: “Ik heb altijd al eerder een marathon willen lopen, maar het plannen van een goede voorbereiding is altijd een probleem.

Totdat een ouder van een van onze patiëntjes mij een goede reden gaf om door te zetten. Hij heeft een zoon van twee jaar met de ziekte Cystic Fibrosis. Dit is een ongeneeslijke ziekte met een levensverwachting van zo rond de 40 jaar. Er is al veel onderzoek gedaan maar een echt geneesmiddel voor deze ziekte is nog steeds niet gevonden.” Irma vervolgt: “Samen met ongeveer dertig anderen gaan wij rennen om geld in te zamelen voor het project Run for Your Son (www.runforyourson.

com). Run for Your Son is opgericht om het zoontje, en alle anderen patiënten, te helpen in een zoektocht naar een geneesmiddel.” Via deze weg zoekt Irma donateurs ter ondersteuning van het project Run for Your Son. 100% van alle donaties wordt gebruikt door de Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting en alle donateurs kunnen bovendien gratis het prachtige nummer ’65 Roses’ van Acda & De Munnik, dat zij exclusief ter beschikking hebben gesteld aan Run for Your Son, downloaden. n VK

Culinair gala brengt 70.000 euro op

De jubilaris

25 jaar Medewerkers die 12½, 25, 40 en zelfs 50 jaar aan VUmc verbonden zijn, blijken geen uitzondering. Elke dag is er wel een medewerker die zijn of haar jubileum viert. Voor hen is het gras nergens groener dan hier. Deze keer Josien Jongejan, fysiotherapeute revalidatiegeneeskunde en traumatologie.

binnen VUmc de medische ontwikkelingen elkaar razendsnel opvolgen. Dat heeft geresulteerd in kortere opnames en daarmee een hogere patiëntendoorstroom. Veel hoger dan 25 jaar geleden.” Waarom werk je al zolang bij VUmc? “De afgelopen 25 jaar waren uitdagend en leuk. Doordat VUmc zo’n grote organisatie is, was geen dag hetzelfde en was er voldoende ruimte voor ontwikkeling. Ik ben begonnen bij neurologie en via neurochirurgie en orthopedie ben ik terecht gekomen bij traumatologie.” Wat heb je zien veranderen? “Heel veel, maar dat merk je pas als je terugblikt op vroeger. Bijvoorbeeld dat

Niet gehoord In Tracer 20 van 6 oktober gaf postdoc onderzoeker Thomas Koelewijn aan op zoek te zijn naar slechthorende deelnemers voor de sectie audiologie van kno. Thomas was en is nog steeds op zoek naar deelnemers in de leeftijdscategorie 40 tot 80 jaar. Hij doet onderzoek naar de verstaanbaarheid van spraak en het werkgeheugen. Het loopt nog niet storm, laat Thomas weten. “Naar aanleiding van het artikel is er tot op heden slechts één collega die gereageerd heeft; het werven van nieuwe deelnemers blijft een lastige zaak.” n VK

Wat vind je het meest aantrekkelijk in je werk? “De hechte groep collega’s maakt dat ik hier met veel plezier werk. Daarnaast uiteraard het werken met patiënten; het voelt altijd goed als je iemand er bovenop helpt. Op de afdeling traumatologie komt naast de behandeling van de patiënt, ook een stukje psychologie en communicatie om de hoek kijken. Je komt daar namelijk alle soorten patiënten tegen: rijk, arm, jong en oud. Dit vraagt om

een andere aanpak, wat het werk erg leuk en afwisselend maakt. Geen dag is er hetzelfde! Er komt veel op de patiënten af en zij willen weten waar ze aan toe zijn, welke behandeling ze te wachten staat, hoe het zit met werk, school, dat soort zaken. Een goede voorlichting is daarom een essentieel onderdeel van de behandeling.” Hoe heb je, je jubileum gevierd? “Ik ben heerlijk verrast door mijn collega’s met een taartenlunch. Ik ben gek op zoetigheid en chocolade en mijn collega’s hadden voor verschillende heerlijke taarten gezorgd. Daarnaast staat er ook nog een etentje op de planning met mijn directe collega’s.” n VK

Voor de tweede maal waren de familiekamers het goede doel van een fondsenwervende avond op Landgoed Duin & Kruidberg in Santpoort. Het culinaire gala bracht opnieuw een fors bedrag op. Dit was mede te danken aan de VUmc-hoogleraren Philip Scheltens en Willem Wisselink, die zich vakkundig onder de hamer lieten brengen van veilingmeester Max Hemelraad. Scheltens bood een lezing over dementie aan en Wisselink over robotchirurgie. Als reactie op de enthousiaste biedingen stelden ook Jaap Bonjer, afdelingshoofd heelkunde, en Gregor van der Burght, hoogleraar privaat en notarieel recht, zich spontaan beschikbaar voor de veiling, met lezingen over respectievelijk kijkoperaties en over erfrecht en echtscheiding. Daarnaast werden er tijdens het diner met veel succes verrassende en unieke stukken geveild. De 140 gasten kregen culinaire hoogtepunten voorgeschoteld van topchef Alain Alders, van Landgoed Duin & Kruidberg, dat ondermeer het met een Michelin-ster bekroonde restaurant De Vrienden van Jacob bevat. Initiatiefnemer Bob Pinedo sprak indrukwekkende woorden, ambassadeur Winston Gerschtanowitch hield een persoonlijk verhaal en er was een sprankelende modeshow van Ronald Kolk. Voorzitter van de stichting Gastenverblijven VUmc, Maya Meijer Bergmans, maakte aan het eind van deze bijzondere avond de opbrengst bekend: 70.000 euro. n MK

Lorenzo In cijfers Elk jaar publiceert VUmc de kerncijfers over het afgelopen jaar. BIZA heeft echter veel meer en spannender gegevens over wat er binnen de organisatie gebeurt.

104

In 2010 was de oudste patiënt 104 jaar. In hetzelfde jaar werden in VUmc negen patiënten behandeld die ouder waren dan 100 jaar. 8

Tr a c e r 2 1 – 20 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

medewerkersblad van

donderdag 20 oktober 2011 nummer 13

GGZ inGeest en Achmea tekenen meerjarencontract GGZ inGeest en zorgverzekeraar Achmea hebben een meerjarencontract gesloten tot en met 31 december 2014 voor de geestelijke gezondheidszorg in Amsterdam, Zuid-Kennemerland, Amstelland en de Meerlanden. De twee partijen hebben in het kader van het meerjarencontract onder meer afspraken gemaakt over de kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg, de afbouw van het aantal bedden, administratieve lastenverlichting en samenwerking op het gebied van kennisuitwisseling en onderzoek. “Psychiatrie is complex en we kunnen dat alleen goed doen met gemotiveerde en goed geschoolde medewerkers”, aldus Aartjan Beekman, lid van de raad van bestuur van ggz inGeest. “Goede mensen zijn schaars. Deze meerjarenafspraak legt een stevig fundament om in kwaliteit van zorg en meerwaarde voor cliënten te kunnen blijven investeren.” n GdJ

Amsterdam Marathon

Foto Jean-Pierre Jans

Lopers rennen 3.000 euro bijeen Zo’n 30 lopers van GGZ inGeest en 37 lopers van het Fonds Psychische Gezondheid liepen zondag 16 oktober de Amsterdam Marathon. Allen hebben de finish gehaald. De lopers van het Fonds lieten zich sponsoren en hebben een kleine drieduizend euro bijeengebracht voor de opleiding van cliënten tot assistent-sportbegeleiders. n Joke van Ballegooijen Vanuit ggz inGeest hebben zestien personen - medewerkers en cliënten acht kilometer gelopen. Jan Beem-

sterboer finishte als snelste in 36.15 minuten, de snelste cliënt liep een tijd van 41.18 minuten. Als team eindigde ggz inGeest op de 37ste plaats van de in totaal 95 teams. Veertien personen deden mee aan de halve marathon (21,1 kilometer). Snelste medewerker was Sander Overdevest, hij liep de afstand in 1.29.43 uur. Marc Harens was de snelste cliënt in 1.55.55 uur. Een knappe prestatie, want hij liep nog niet eerder een halve marathon. Harens reageerde opgetogen: “Mijn doel was om de wedstrijd uit te lopen in ongeveer 2.05 uur, dus ik heb sneller gelopen dan ik ooit had durven dromen. Het was echt zo gaaf, en het rondje en de finish in het Olympisch Stadion zijn

zó cool om mee te maken! Volgend jaar ben ik er weer bij, misschien dat ik dan wel een hele marathon ga lopen.” Als team eindigde ggz inGeest ook bij de halve marathon op de 37ste plaats (van de 130).

Assistent-sportbegeleiders Het Fonds Psychische Gezondheid heeft via de Nijmeegse Vierdaagse en de Amsterdam Marathon in totaal eur 10.189,41,- opgehaald om ervaringsdeskundigen op te leiden tot assistent-sportbegeleider. Erica van Broeckhuijsen van het Fonds Psychische Gezondheid hierover: “Het was een fantastische dag en de lopers hebben het goed gedaan. Helpt u ons nog aan de resterende €eur 1.610,59

zodat ook de laatste ervaringsdeskundige opgeleid kan worden tot assistent sportbegeleider?” Ga hiervoor naar www.fitinjehoofd.nl/ teams/cliententeam-ggz-ingeest. De sportbegeleiders gaan cliënten binnen ggz inGeest motiveren om in beweging te komen en hen begeleiden bij het sporten. ggz inGeest vindt het belangrijk expliciet aandacht te hebben voor de leefstijl van de cliënten. Inmiddels gebeurt er op dit gebied van alles: het aanbod bewegings- en ontspanningsprogramma’s breidt nog steeds uit, twee projecten leefstijlcoaching zijn in voorbereiding én nu dus ook een opleiding tot assistent-sportbegeleiders.

Samenwerking met VUmc

Totale patiënt meer centraal in opleidingen Wat kan de opleiding bijdragen aan de zorg voor patiënten met somatische én psychische problemen? Dat was afgelopen maanden de centrale vraag bij een onderzoek van de praktijkopleidingen van GGZ inGeest en VUmc onder verpleegkundigen en deskundigen. Het antwoord: het is vooral belangrijk dat in de opleidingen de totale patiënt meer centraal komt te staan. n Jeroen Kleijne

“Een van de onderzoeksresultaten is dat de samenhang tussen soma en psyche op de werkvloer niet als een urgente kwestie wordt gezien”, vertelt praktijkopleider Alex van der Heijden. “Dit is een belangrijk aspect van de fusie en dat besef moet dus nog wel doordringen. Daarnaast zie je dat verpleegkundigen in VUmc soms onvoldoende weten hoe ze met psychische problemen van patiënten om moeten gaan, bij ggz inGeest is er soms te weinig aandacht voor somatische problemen. De ondervraagden geven ook aan dat ze behoefte hebben aan een duidelijker beeld van de abstracte begrippen soma en psyche. Gelukkig komt er binnenkort een gezamen-

lijke visie van de twee instellingen.” Geen nieuwe opleiding Aanleiding voor het onderzoek naar de praktijkopleidingen is de voorgenomen fusie tussen ggz inGeest en VUmc en het gezamenlijke project soma-psyche. Dit is bedoeld om de algemene en geestelijke gezondheidszorg dichter bij elkaar te brengen. Een speciale werkgroep houdt zich bezig met de bijpassende vernieuwing van de opleidingen. Om te zien wat de opleidingen kunnen bijdragen aan dit project hebben de onderzoekers interviews gehouden met afdelingsmanagers en verpleegkundigen en literatuuronderzoek gedaan. Op basis van deze gesprek-

ken hebben de praktijkopleiders een aantal aanbevelingen geformuleerd. Volgens hen is er een duidelijke vraag naar meer scholing, maar hoeft er zeker geen nieuwe opleiding te komen. Van der Heijden: “Alleen moet de patiënt als geheel in de opleidingen nog meer centraal komen te staan. Op dat aspect willen we het curriculum zo nodig aanpassen. Alle verpleegkundigen in opleiding willen we daarnaast supervisie aanbieden, een goed instrument om te leren omgaan met moeilijke patiënten. Een derde advies is om alle werkbegeleiders op de afdelingen te onderwijzen in soma-psyche. Zeker wat betreft het buitenschoolse leren is nog veel winst te behalen.”

Valeriussymposium: inschrijven kan nog! De eerste lijn wordt steeds belangrijker binnen de geestelijke gezondheidszorg. Laagdrempeligheid en efficiëntie zijn hierbij belangrijke sleutelbegrippen. Tijdig signaleren voorkomt het ontstaan of verergeren van psychische problemen en verbetert de efficiëntie. Maar welke preventieve programma’s zijn er en hoe effectief zijn die? Welke behandelmethodes zijn er? En hoe cruciaal is de samenwerking tussen huisarts en geestelijke gezondheidszorg? Speelt e-mental health een centrale rol?

Prezens centraal Op het Valeriussymposium 2011 staat het innovatieve programma van Prezens centraal. Prezens biedt een geïntegreerd aanbod van preventie, consultatie en behandeling en opereert tussen de eerste- en tweedelijnszorg. Het symposium vindt plaats op 10 november 2011 in de Amstelzaal van VUmc. Sprekers nemen je mee langs onderwerpen als stepped care, collaborative care, e-mental health, consultatiemodellen en het iapt-programma (Improving Access to Psychological Therapies). Tijdens het middagprogramma kun je deelnemen aan workshops waarin verschillende interessante cases op het gebied van preventie en e-mental health de revue passeren. Het Valeriussymposium wordt afgesloten met een debat over het nut of de noodzaak van preventie. Vanuit verschillende invalshoeken (o.a. zorg, verzekeraar, wetenschap) geven de sprekers aan de discussietafel hun mening, wat ongetwijfeld tot een aantal pittige uitspraken leidt. Er is accreditatie aangevraagd bij de Nederlandse Vereniging van Psychiaters, Nederlandse Vereniging van vrijgevestigde psychologen en psychotherapeuten, Landelijke Vereniging van Eerstelijnspsychologen, Nederlands Instituut van Psychologen, Nederlands Huisartsen Genootschap en v&vn Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundigen. Heb je je nog niet ingeschreven? Dit kan nog steeds. Kijk op www.paog.nl voor meer informatie. n AB

Het Maatjesproject zoekt vrijwilligers Het Maatjesproject zoekt nieuwe vrijwilligers in Zuid-Kennemerland die regelmatig een bezoek willen brengen aan mensen die met de psychiatrie in aanraking zijn (geweest), gewoon om bij te praten of samen iets te ondernemen. Al ruim twaalfenhalf jaar vinden (ex-)cliënten steun bij de vrijwilligers van het Maatjesproject. De bekendheid en stabiliteit van het project leidt tot een fors toenemend aantal aanmeldingen van cliënten. De vraag naar vrijwilligers wordt daardoor ook steeds groter. Heb je een broer/zus die jouw werkveld interessant vindt? Heb je vrienden die je kunt motiveren om maatje te worden? Heb je kennissen die tijd en aandacht kunnen besteden aan hun medemens? Neem dan contact op met: Magda Berkenbosch t (023) 583 2313 of (06) 53 95 46 50 e [email protected]

Psychiatriepionier op Bonaire Sinds september woont en werkt geneesheer-directeur Cecile Gijsbers van Wijk op Bonaire, om de psychiatrie daar verder te ontwikkelen. Een - door het ministerie van VWS gefinancierd - vijfjarig samenwerkingsproject van VUmc/AMC en het Bonairiaanse ziekenhuis Fundashon Mariadal moet ervoor zorgen dat de zes grote medisch specialismen er vaste voet aan de grond krijgen. Gijsbers van Wijk, even terug in Nederland, vertelt over haar eerste ervaringen. n David de Leeuw “Ik zag onder andere twee jonge vrouwen na een suïcidepoging”, vertelt psychiater Gijsbers van Wijk. “Moeders hebben op Bonaire soms als twintiger al drie kinderen, van verschillende mannen, moeten die

alleen opvoeden, de kost verdienen, hebben te maken met seksueel en fysiek geweld en raken overbelast. Aan de andere kant stoot de familie patiënten minder gauw af, en dat is maar goed ook omdat er nog geen beschermd wonen is.”

Dubbele diagnose Op Bonaire hebben patiënten vaak een dubbele diagnose: psychiatrie en verslaving aan cocaïne - dat is daar goedkoper dan cannabis. Drugspsychosen, psychotische stoornissen en depressie komen voor. Precieze cijfers ontbreken nog. Bonairianen schamen zich voor psychiatrie en verslaving en komen daarom soms liever naar het ziekenhuis in plaats van een verslavingsinstelling. Kaartenbakken De zorg op Bonaire is versnipperd met diverse instellingen op ziekenhuis-, ggd-, verpleeghuis-, verslavings- en justitiegebied, plus

Vers en woelig 3e jaargang, nummer 13 20 oktober 2011 inDrukken is het tweewekelijkse medewerkersblad van GGZ inGeest. Oplage: 4.850. inDrukken wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Eindredactie Annemarie Burgers Redactie Dienst communicatie Aan dit nummer werkten mee Joke van Ballegooijen , Gert de Jager, Jeroen Kleijne, David de Leeuw, Patricia Slump, Mariëlle van der Zwet Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Drukwerk RotoSmeets, Utrecht Redactieadres GGZ inGeest, dienst communicatie T.a.v. inDrukken Postbus 74077 1070 BB Amsterdam T (020) 444 7011 E [email protected]

inDrukken – 2 0 o k t o b e r 2 0 11

Zien en doen, hypochondrie behandelen met hindernissen, interoceptieve exposure, transculturele psychiatrie, VERS. Een gevarieerd workshopaanbod tijdens de najaarsconferentie van circuit poliklinische psychiatrie Amsterdam zorgde 4 oktober jongstleden voor een inspirerend kijkje in de keuken van collega’s. n Mariëlle van der Zwet

De circuitdirectie beet het spits af met een terug- en vooruitblik in hun presentatie Samen in woelig vaarwater. Daarna was het de beurt aan de medewerkers zelf. Na afloop van de vorige beleidsdagen hadden zij namelijk aangegeven dat ze vooral inhoudelijke input wilden. Daarop besloten Conny Dorst (manager

een psycholoog en twee psychiaters uit Curaçao die wekelijks invliegen en belbaar zijn. Dezelfde patiënt kan bij verschillende instellingen in de - nog alleen fysieke! - kaartenbak zitten. Het regelen van klinische opname per air ambulance op Curaçao kost zowat een dag en de helft van de psychiatrisch verpleegkundigen. Gijsbers van Wijk: “En dan staat de patiënt na ontslag ineens weer bij familie op de stoep, zonder nazorgplan. Er is geen structureel overleg. Daar wil ik één geheel van helpen maken.”

PAAZ Vrijwillig opgenomen psychiatriepatiënten liggen nu soms gewoon op zaal in Fundashon Mariadal, dwangopnames worden overgevlogen naar Curaçao. Gijsbers van Wijk gaat op Bonaire een paaz opzetten. Samen met een polikliniek en f-act-team, dat gezamenlijk met de Zuid-Nederlandse verslavingsinstelling Nova-

algemene zaken van de poliklinieken angst en dwang, depressie en psychosomatiek) en Frans Poolen, samen met Michel Reinders, (beide afdelingsmanagers behandelzaken) om de beleidsmiddag dit jaar eens heel anders te organiseren. Rond het thema Wie ben je en … wat heb je te bieden? presenteerden medewerkers van de verschillende poliklinieken tien uiteenlopende workshops. Zoals vers, over indicatie, inhoud en doel van een training voor jongvolwassenen met een persoonlijkheidsstoornis. Poolen: “Het zwaartepunt lag op hóe werk jij? Hoe voer je bepaalde behandeltherapieën uit?” “Medewerkers zijn gewend om overal - zelfs in het buitenland - presentaties te geven”, vervolgt Dorst. “Terwijl we soms van elkaar niet weten wat we doen, wie we zijn of wat ons behandelaanbod is. Daarom was de insteek naast, wat is nieuw, vooral, waar ben je trots op.” “Zoals Anneke van Schaik”, haakt Poolen in. “Zij sloot af met een plenaire presentatie over cbasp (Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy). Een nieuwe behandelmethode voor chronisch depressieve patiënten die dit najaar op de poliklinieken depressie wordt aangeboden.” Uit een evaluatie blijkt dat 91 procent

dic-Kentron wordt opgericht, moet het Bonaire een goede geïntegreerde ggz-/verslavingszorg bieden.

Eigen GGZ-instelling “Ik vind het een van de leukste dingen die me ooit is overkomen”, lacht Gijsbers van Wijk. “Ik verzuchtte wel eens ‘Ik wou dat ik mijn eigen ggz-instelling kon maken’ en nu kan dat ook!” Voorjaar 2012 neemt een amc-collega de beurt van haar over. Uiteindelijk moeten Bonairianen het zelf gaan doen. De Amstel Academie leidt er al A-verpleegkundigen op. Wie helpt? Tot slot nog een oproep: Gijsbers van Wijk zoekt psychiatrisch verpleegkundigen, liefst met Antilliaanse achtergrond, die willen werken op Bonaire. Interesse? Bel (020) 788 5083 of mail [email protected].

van de deelnemers de dag geslaagd vond. “Dat was wel duidelijk door de enthousiaste reacties”, lacht Dorst. “Het was zo leuk om te zien hoe bevlogen iedereen is om dit vak uit te oefenen. Om nieuwe dingen van elkaar te leren. Om hier te werken. Daar werd je gewoon heel blij van.”

Meedoen en erbij horen, niet voor iedereen vanzelfsprekend Het lijkt zo gewoon. Werken, sporten, een opleiding of cursus volgen.  Maar niet voor iedereen is dit zo vanzelfsprekend. Amsterdam kent een groot aantal inwoners voor wie actieve deelname aan het maatschappelijk leven helemaal niet zo normaal is. De Amsterdamse Participatiemarkt is er voor mensen die wel graag iets willen doen, maar die belemmeringen ondervinden om passende activiteiten te vinden. Op de Participatiemarkt kunnen bezoekers en professionals zich oriënteren op het aanbod, zich laten informeren over de individuele mogelijkheden, deelnemen aan workshops en kiezen! De Participatiemarkt wordt georganiseerd door De Omslag. ggz inGeest is als participant aan deze stichting verbonden.

Waar en wanneer De Meervaart, Meer en Vaart 300, 1068 le  Amsterdam 17 november 2011, 10.00 - 16.00 uur

Zuiderpoort opent familiekamer GGZ inGeest werkt aan gastvrijheid. Opnamekliniek gesloten Zuiderpoort biedt nu ook de gelegenheid aan familieleden om te blijven overnachten in de nieuwe familiekamer. De familiekamer werd op woensdag 12 oktober geopend. Cliënten en hun familieleden konden een kijkje nemen in de familiekamer. De reacties van zowel cliënten als familieleden zijn erg positief. De kamer is een rustige plek waar cliënten hun familieleden kunnen ontvangen. Voor familieleden die van ver komen, is er de mogelijkheid om te overnachten. n PS

Conny Dorst: 'Waar ben je trots op?'

f o t o : J o y G o ff i n

Foto shutterstock

Corine Hendriksen t (023) 583 2698 e [email protected]

2

9