RELATIETIJDSCHRIFT GASTCOLUMN: KEES VRIJDAG STADSTRIP: BRUGGENTOCHT WIJNHAVENEILAND GEVOEL VERSUS DE CIJFERS WERK IN UITVOERING GEMEENTE ROTTERDAM

13:04 _ 21/09/10 _ RTM#5 _ SEPT 2010

13:04 _ 21/09/10 _ RTM#5 _ SEPT 2010

13:04 _ 21/09/10 _ RTM#5 _ SEPT 2010

GASTCOLUMN: KEES VRIJDAG

24 UUR IN… STAYOKAY

PORTRET: PAUL VAN DE LAAR

WERK IN UITVOERING

GEVOEL VERSUS DE CIJFERS

STADSTRIP: BRUGGENTOCHT WIJNHAVENEILAND

CONTROL ROOM: VERLENGDE SCHOOLDAG

#5

SEPT 2010

GEMEENTE ROTTERDAM

RELATIETIJDSCHRIFT

38/43 WERK IN UITVOERING

Sinds een aantal jaar ligt de uitvoering van de Wet werk en bijstand vooral bij de gemeente. Die heeft nu de taak om langdurig werkelozen aan een baan te helpen. In Rotterdam spelen de gemeentelijke diensten Roteb en SoZaWe daarin een grote rol. Hoe gaan zij de uitdaging aan?

Inhoud. RTM VERBINDT...

In alweer deze derde editie van 2010 legt RTM, het relatietijdschrift van de gemeente Rotterdam, vooral verbindingen. Tussen onderwijs en buitenschoolse activiteiten. Tussen veiligheidsbeleving en de cijfers. Tussen langdurige werkeloosheid en een reguliere baan. Maar RTM neemt ‘verbinding’ ook letterlijk. Wandel eens mee langs een aantal prominente bruggen in de stad. En lees hoe onze stadshistoricus verbanden legt tussen het Rotterdamse verleden en de toekomst. RTM verschijnt vier maal per jaar. Het tijdschrift is ook op internet te lezen via rotterdam.nl Abonnementen zijn gratis. Stuur hiervoor uw adresgegevens naar [email protected] Via ditzelfde e-mailadres kunt u natuurlijk ook adreswijzigingen of afmeldingen doorgeven.

30/33 Colofon

50/51

ONDERNEMEN

Het Central District krijgt in rap tempo Tijdelijke RTM is het relatietijdschrift van vorm. de gemeente herontwikkeling vanvanuit een Rotterdam en bedoeld voor iedereen die aantal bestaande in professie of passie betrokken is bij hetpanden wel en wee gebied zorgt ervoor dat van de stad en haardit inwoners. RTM richt zich op het intussen aantrekkelijk de toekomst en wil verbanden leggen tussen het blijft.en Ook Schieblock beleid van de gemeente de het mensen voor wie heeft voorlopig een nieuwe dit beleid bedoeld is. ziel.

GASTCOLUMN KEES VRIJDAG

Rotterdam is befaamd om haar haven en stoere en robuuste gastvrijheid. Maar de stad staan niet bekend als ‘Pink City’. Homo-ambassadeur Kees Vrijdag over het belang van diversiteit.

PAUL VAN DE LAAR

16/21 GEVOEL VERSUS DE CIJFERS

De Veiligheidsindex is gebaseerd op objectieve cijfers en het subjectieve oordeel van Rotterdammers. Maar die twee lopen niet per se gelijk op. Het gevoel versus de cijfers, de theorie in de praktijk.

34/37

Fotoredactie: Servicedienst gemeente Rotterdam (Miranda Spek) Redactie: Servicedienst, gemeente Rotterdam (Gert van der Beek, Yolan Datema, Edith van Gameren, Annemiek de Gelder, Inger Harteman, Marcel Jongmans, Mandy Prins, Miranda Spek en Marjanne Wondergem) Fotografie: Hannah Anthonysz (P: 7, 24, 32, 48/49), Paul van der Blom (P: 18/21, 28, 34/35, 36), Mark David (P: 4/5), Roel Dijkstra (P: 16/17), John Vane (Cover & P: 12/15, 26/27, 38/43, 50/51), Levien Willemse (P: 6, 8/11, 22/23, 30/31, 44/47) Ontwerp: Lava Opmaak: Trichis communicatie en ontwerp

SOCIAAL

Als landelijk koploper bindt Rotterdam in een proefproject de strijd aan met huwelijksdwang en gedwongen achterlating. Want een huwelijk hoort met ringen bezegeld te worden, niet met handboeien.

Druk: Veenman Drukkers

48/49

4/5 PANORAMA


Park Schoonoord, omgetoverd in een waar sprookjesbos.

Toeristen die kiezen voor een overnachting in het Stayokay hostel in de kubuswoningen, hebben een bijzondere slaapervaring. Een etmaal in één van de architectonische bezienswaardigheden van de Maasstad.

26/29 VEILIGHEID

OVERIG 24/25 ‘Woonservice’ voorbij de drempel E-scooteren op st(ro)om 28/29 Studenten sieren Dordtselaan Gezichtsherkenning op proef 32/33 Vastgoed kleurt groen De arbeidsmarkt online 36/37 Rotterdam maakt sport van sport Meldcode mishandeling

Drie experts hebben een uur om een maatschappelijk probleem op te lossen. Deze keer: verlengde schooldag, wat draagt het bij?

Eindredactie: Servicedienst gemeente Rotterdam (Afke Vermeer)

Professor dr. Paul van de Laar vindt de Rotterdamse stadsgeschiedenis het mooiste in historisch onderzoek. Toch richt de stadshistoricus zijn blik niet continu op het verleden, maar juist ook op de toekomst.

Column Yvonne Nesselaar De agenda van… Nieuws over Rotterdampas Rotterdam in Beeld

CONTROL ROOM

Hoofdredactie: Bestuursdienst gemeente Rotterdam (Ronald Leer)

PORTRET

STAD IN ‘T KORT

8/11

Redactieadres: [email protected]

44/47

6/7

50/51

Dna-douches, camera’s, burenbelsysteem en x-mark bodyguards. Alles werd uit de kast gehaald om de Wolphaertsbocht in Oud-Charlois om te toveren tot modelstraat voor Veilig Ondernemen. We zijn inmiddels een jaar verder. Hoe is het er nu?

12/15 STADSTRIP

Klaas Snoeij vertelt de verhalen achter de belangrijkste bruggen rond het Wijnhaveneiland.

22/25 BOUWEN & WONEN

Televisieprogramma’s over rampzalig verlopende verbouwingen lokken stevige commentaren uit vanaf de bank. Wie durft een klusavontuur nog aan? Kopers van de Rotterdamse klushuizen laten zich gelukkig niet afschrikken.





30/33 Colofon

50/51

ONDERNEMEN




PAUL VAN DE LAAR



34/37


SOCIAAL



48/49

4/5 PANORAMA




26/29 VEILIGHEID






CONTROL ROOM


PORTRET

STAD IN ‘T KORT

8/11


44/47

6/7

50/51


12/15 STADSTRIP








30/33 Colofon

50/51

ONDERNEMEN




PAUL VAN DE LAAR



34/37


SOCIAAL



48/49

4/5 PANORAMA




26/29 VEILIGHEID






CONTROL ROOM


PORTRET

STAD IN ‘T KORT

8/11


44/47

6/7

50/51


12/15 STADSTRIP




30/33

8/11

ONDERNEMEN

Het Central District krijgt in rap tempo vorm. Tijdelijke herontwikkeling van een aantal bestaande panden in dit gebied zorgt ervoor dat het intussen aantrekkelijk blijft. Ook het Schieblock heeft voorlopig een nieuwe ziel.

CONTROL ROOM


48/49 8 7

1

3

12/15 STADSTRIP


5

4

2

6





01:34 _ 02/08/10 _ Kievitslaan

Betoverd bos Rotterdam kent heel wat verborgen groen. RTM vroeg Mark David (derdejaars student van de Rotterdamse Willem de Kooning Academie) op zoek te gaan naar deze groene verrassingen. In het holst van de nacht trok hij met zijn fotolampen naar Park Schoonoord. En tovert deze Engelse landschapstuin aan de Kievitslaan om tot een waar sprookjesbos.

Panorama _ 4/5

Column Yvonne Nesselaar

NO BALLS, NO GLORY

Op een zonnig terras midden in de stad hoorde ik de Meppel-kreet voor het eerst. Aan het tafeltje naast me discussieerde een groep twintigers over het Rotterdamse cultuur- en evenementenbeleid. Er werd enigszins vertwijfeld geklaagd over de sluiting van Waterfront, Now&Wow en Watt. En een zomer zonder Danceparade was al helemaal niet Rotterdams. Hun conclusie was duidelijk, er mocht steeds minder in de stad. Ze waren bang dat de vertrutting niet meer te stoppen zou zijn en misschien moesten ze maar verhuizen. Weg uit Meppel aan de Maas. Wat hen betreft werd dat de nieuwe naam voor de voorheen zo progressieve jongerenstad Rotterdam. Mijn Rotterdamse hartje kromp er even pijnlijk van ineen. Meppel aan de Maas, ik begreep er helemaal niets van. Drentse vrienden vertelden me namelijk al jaren geleden dat Meppel zich vanwege een paar gelijknamige grachtjes graag ‘het Mokum van het Noorden’ noemt. En dat bleek vrij eenvoudig op internet te checken, maar liefst 345 hits. Dan ga je onze wereldstad Rotterdam toch niet vergelijken met dat Drentse provinciestadje! Kappen dus met die Meppel-kreet. Er zijn vast betere te verzinnen over de aanscherping van de veiligheidseisen bij evenementen. Zelf moet ik sinds de Tour steeds denken aan het oude wielergezegde ‘No balls, no glory’. Want balls, die heb je volgens mij hard nodig als je over de veiligheid van evenementen in Rotterdam gaat. De moed om een einde te maken aan de evenemententerreur, die de oorzaak van al die extra veiligheidseisen schijnt te zijn. Of, als dat niet direct lukt, het lef om het nieuwe evenementenbeleid nog eens door te lichten. En durf om in een tijd van bezuinigingen de subsidie voor de zomerevenementen te verhogen als versoepeling van de veiligheidseisen niet verantwoord lijkt. No balls, no glory. Met hoge bezoekersaantallen, veel media-aandacht en prachtige foto’s die veel Rotterdamse websites sieren, zorgen de evenementenorganisatoren al jaren voor de glory. Nu de gemeente nog met die balls…

Yvonne Nesselaar Maakt radioprogramma’s over gezondheid en welzijn bij Radio Rijnmond en Radio West. Daarnaast werkt ze mee aan patiënttevredenheidsonderzoeken en communicatie projecten van diverse Rotterdamse zorginstellingen.

De agenda van...

Werelddierendag gaat voor Henk Beugeling, directeur dierenopvangcentra Rijnmond en woordvoerder voor de Dierenbescherming in de regio zeker niet ongemerkt voorbij. Wat staat hem op 4 oktober allemaal te wachten? 08.00 uur Rondje asielen: Ik start met het bezoeken van asielen innen Rijnmond. Elk asiel heeft een speciaal programma. Wij willen b mensen deze dag nog eens extra bewust maken van het feit dat wij dieren van ons afhankelijk hebben gemaakt. Daarom zijn wij dus ook voor hen verantwoordelijk. 14.00 uur Bezoek aan een basisschool: Waarschijnlijk neem ik een kindvriendelijke hond mee. Kinderen zijn soms bang voor honden en weten niet hoe ermee om te gaan. Om ongelukken te voorkomen, is het belangrijk ze dit te leren. 16.00 uur Lezing in een verzorgingstehuis: Een gezellig praatje met bijbehorende ‘ouderwetse’ dia’s. Ik vertel over hoe het tegenwoordig reilt en zeilt in een asiel. Daarbij komen vaak herinneringen bij de oude ren boven. Over hun eigen dieren, maar ook hoe het er vroeger in een asiel aan toeging. 18.30 uur Startschot geven aan sponsorloop: Een basisschool in Hellevoetsluis houdt een sponsorloop voor de asielen. We kunnen het geld goed gebruiken. Het asiel in Rotterdam stamt bijvoorbeeld uit 1965. Een opknapbeurt komt goed van pas. 20.00 uur Discussieprogramma: Samen met stichting Dieren belangen en Divebo, brancheorganisatie voor ondernemers in de huis dierenbranche, discussiëren we over onder andere het verplicht stellen van chippen van huisdieren. Door een chip onder de huid in te brengen, draagt het dier namelijk altijd een persoonlijk registratienummer bij zich.

Henk Beugeling start zijn loopbaan in 1978 bij de politie. In 1988 stapt hij over naar het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij en voert daar visserij controles uit. Mede door zijn vader die biologieleraar was, voelt Henk zich betrokken bij dierenwelzijn. Daarom reageert hij in 1989 op de vacature voor directeur van dierenopvangcentra Rijnmond. Hij solliciteert en is uit maar liefst 250 sollicitanten de gelukkige.

6/7

Rotterdampas breekt record Een gratis Italiaans ijsje, met korting naar de dierentuin of de Euromast op. Het kan met de Rotterdampas, de voordeelkaart voor meer dan 500 attracties in de regio van Rotterdam. En met succes. De Rotterdampas gaat als een speer en heeft dit jaar alle verkooprecords verbroken. Eind juli stond de teller al op 155.000 passen. Dat is 20% meer dan vorig jaar dezelfde tijd. ‘En de verkoop loopt nog tot december’, vertelt Miriam Nefkens van de organisatie achter de Rotterdampas. ‘We zien ook een stijgende verkoop bij aangesloten gemeentes als Barendrecht en Schiedam.’ Ook het ge bruik van de pas stijgt, zo blijkt uit bezoekers cijfers. Nefkens: ‘Deze zomer gingen elke dag

ruim 3.000 mensen met de pas op stap. Dat is niet zo vreemd, want met ruim 500 aanbie dingen, is er altijd wel iets leuks te doen.’ Dat de Rotterdampas steeds bekender en groter wordt, komt volgens de organisatie door de herkenbare campagne en omdat mensen elkaar vertellen over de voordelen van de pas. Nefkens: ‘Van de mensen die de Rotterdampas kennen, is 80% bijzonder posi tief. De pas stimuleert ook mensen die moeite hebben eropuit te gaan om iets te onderne men. En er is voor iedereen iets te vinden in het aanbod. Niet alleen voor Rotterdammers trouwens, want iedereen kan de pas kopen.’ rotterdampas.nl

Rotterdam in Beeld Of er nu op de achtergrond getjirp van een grondkrekel klinkt of de poelkikker juist een solo vraagt. Het verwerken van dierengeluiden is de enige vereiste om in de compleet uitgeruste opnamestudio Grrr Jamming Squeak te mogen improviseren en componeren. Grrr Jamming Squeak aan de Coolsingel is een publiek kunstwerk van Paola Pivi en gerealiseerd op initiatief van Sculpture

International Rotterdam (SIR). Tegelijkertijd vormt het kunstwerk een compleet uitgeruste muziek- en opnamestudio. De studio biedt niet alleen een keuze uit allerlei instrumenten, ook de meest bijzondere dierengeluiden staan ter beschikking. Iedereen wordt uitgenodigd er gratis muziek te maken, naar muziek te luisteren en te ge nieten. Op voorwaarde dat de klanken van alle schepsels der aarde voldoende ruimte krijgen.

Voor kunst en cultuur in de stad maakt de dienst Kunst en Cultuur het beleid en zorgt ervoor dat het wordt uitgevoerd. Daarnaast beheert de dienst het gemeentelijke subsidie budget en stelt zowel structurele subsidies beschikbaar als subsidies voor de uitvoering van eenmalige projecten. grrr.nu dkc.rotterdam.nl

10:30 _ 30/06/10 _ Vaandrigstraat

Elke school . een eigen koers . Rotterdam is een van de voorlopers op het gebied van brede school en verlengde schooldag. Binnen het programma ‘Meer Leertijd voor Kinderen’, startten in 2007 de eerste basisscholen met zes uur extra school per week. Drie deskundigen buigen zich over de vraag: wat draagt de verlengde schooldag bij aan de ontwikkeling van kinderen?

10:30 uur - OUDERS IN VERWARRING

‘Wat kinderen nodig hebben, is in de eerste plaats goed onderwijs’, steekt Wouter Pols van wal. ‘Goed gestructureerd onderwijs en goed geschoolde leerkrachten. Een leerkracht die een band aangaat met de klas en van een wanordelijk groepje een echte, hechte klas maakt. Daarnaast is het nodig dat ouders betrokken zijn. Ouders zijn verward geraakt, soms zijn ze zelfs letterlijk aan het overleven. Als school moet je hen ondersteunen bij hun taken.’ ‘Daar kan ik me heel goed in vinden’, valt Peeter Bekker bij. Kinderen komen hier om te leren. Als leerkracht moet je bieden wat dat kind nodig heeft. Kinderen hebben in ieder geval een goed gevoel nodig. Met de stress van de straat komen ze niet tot leren. Het moet hier veilig zijn. En dan kom ik ook op ouderbetrokken-

heid, want die helpt enorm bij dat veilige gevoel. Het moet heel gewoon zijn dat je vader of moeder op school komt. Ouders en leerkrachten moeten steeds in gesprek blijven.’ ‘Veilige ruimte in en om school. Dat vind ik ook heel belangrijk’, vult Ayse Somuncu aan. ‘Veel ruimte en gelegenheid om mijn kinderen zelf buiten te laten spelen, zie ik niet. Als je een vertrouwd gevoel hebt bij de school, kun je met een gerust hart naar je werk.’ ‘Dat is essentieel’, beaamt Pols. ‘Dat je je kind aan school durft toe te vertrouwen.’ En dan van ontbijt tot avondeten, is dat het ideaal? ‘School is geen opvang’, zegt Pols resoluut. ‘Kinderen tot zeven uur ’s avonds op school houden, dat wordt niks. Ze zijn doodmoe en leren lukt niet meer.’ Bekker: ‘We hoorden van ouders inderdaad dat

1

2

inderen erg moe waren en dat onze tijden k botsten met de trainingstijden van de sportvereniging. We zijn nu teruggegaan naar vier uur ’s middags.’ ‘Je moet natuurlijk geen dingen over gaan nemen die de ouders nu zelf doen’, vindt Pols. ‘Dan ben je precies verkeerd bezig.’ ‘Toen mijn zoon in groep vijf zat, werd de verlengde schooldag ingevoerd’, vertelt Somuncu. ‘Ik ben een heel betrokken moeder en dacht inderdaad: ‘Hé dat is mijn taak!’ Ik had het gevoel dat me iets werd afgenomen en bovendien: het werd laat, het werd donker en mijn zoon kwam moe thuis. We konden samen niet veel meer onder nemen. Maar toen ik er op school over ging praten, zag ik ook duidelijk de goede kanten. Niet alle ouders zijn in de gelegenheid hun

3

Control room _ 8/9 Control room is een vaste rubriek in RTM, waarin wij telkens een vraag over een actueel Rotterdams onderwerp voorleggen aan drie mensen, die op een of andere manier raak vlakken hebben met of betrokken zijn bij het onderwerp. Deze ‘experts’ hebben een uur om samen tot een antwoord te komen. Deze keer: verlengde schooldag, wat draagt het bij?

10:33

10:55

Verkennen, peilen. Waar staan ze binnen dit thema? Gemeenschappelijke ideeën en idealen zetten al snel de toon.

Waar houdt de taak van school als ver zorger, als opvoeder op? Het knelt tussen ondersteunen en uit handen nemen.

1 De schooldirecteur

2 De moeder

3 De onderzoeker

Peeter Bekker is directeur van de Talmaschool in Crooswijk, een school met 230 leerlingen en 42 nationaliteiten. Het is een van eerste scholen die in 2007 startten met het dagarrangement. Bekker werkt sinds 1975 op de Talmaschool en blijft er ‘tot het saai wordt’. ‘Alles wat maar kan veranderen, is veranderd. Maar een ding is hetzelfde gebleven: de houding van de leerkracht naar het kind. Het welbe vinden van het kind staat voorop.’

Ayse Somuncu is moeder van twee zoons. De een studeert aan de Hogeschool Rotterdam, de ander gaat nu naar groep acht. In 1998 startte ze met de opleiding tot ouderconsulente. Vervolgens werkte ze op verschillende scholen, onder andere als mede werker brede school in Nesselande. Sinds een paar maanden is ze ouderconsulent op de Talmaschool. ‘Ik heb veel verschillende brede scholen gezien en ben bovendien als ouder zeer betrokken, onder andere als lid van de Medezeggenschapsraad.’

Wouter Pols is van huis uit onderwijzer. Hij startte zijn loopbaan in de Haagse Schilderswijk. Na zijn studie Pedagogiek leidde hij leraren op. Sinds 1991 werkt hij bij de Hogeschool Rotterdam en is daar verbonden aan de kenniskring ‘Opgroeien in de stad’. ‘Ik ben de laatste jaren voor onderzoek veel op brede scholen geweest en heb zelf ook activi teiten verzorgd. Er is heel wat te zeggen over de brede school en de verlengde schooldag.’

kind naar een sportclub te sturen. Sommige kinderen worden gewoon naar buiten gestuurd en dan denk ik: beter op school dan op straat. In het begin haalde ik mijn zoon

voor de lunch op. Tot hij op een moment zelf aangaf dat hij liever met zijn vriendjes op school wilde eten. Prima. Ik vind het dagarrangement nu beter dan in het begin.

Hij is eerder thuis, minder moe en ik kijk er zelf veel positiever tegenaan.’ Lees verder op pag. 10/11

10:30 _ 30/06/10 _ Vaandrigstraat

11:22

De neuzen van het panel staan dezelfde kant op: vakkrachten en leerkrachten moeten een team vormen met één pedagogische aanpak.

10:50 - RUST IN HET ROOSTER

Pols: ‘Vanaf de jaren 80 verarmde het curri culum: de tekenjuf verdween, de muziekles ging eraf, de gymdocent werd ontslagen en de focus kwam op taal en rekenen. Wat ik heel mooi vind aan de verlengde schooldag, is dat het curriculum nu weer breder wordt. Maar ik zie wel twee problemen met het dagarrangement. De activiteiten duren te kort. Met twee maanden muziekles, bouw je niets op. En veel zorgwekkender: de activi teiten lopen door het lesrooster heen. Met ondoordachte overgangen verlies je effectieve leertijd en schep je wanorde. Dan span je het paard achter de wagen. Je zou de verlengde schooldagactiviteiten zo moeten inroosteren, dat je niet te veel overgangen hebt. Dus voor of na een pauze of aan het eind van de dag. En zorgen voor een goed overleg met de vakkrachten om samen de rust te bewaren.’

‘Met het opzetten van de dagarrangementen was juist het vergroten van effectieve leertijd voor ons een belangrijk doel’, reageert Bekker. ‘De school werd altijd al overspoeld met leuke activiteiten van de bieb, de kinderboerderij, noem maar op. Die stoppen we nu in die extra uren. Bovendien ging er veel tijd verloren aan ‘reistijd’ naar het zwembad, naar de gymzaal. Ook die tijd vangen we hiermee op, zodat de officiële leertijd ook echt gehaald wordt. Maar we willen ook de kwaliteit verhogen. We hebben nu de vakdocenten in huis, bijvoorbeeld voor de creatieve vakken.’ ‘Het leervermogen ontwikkelt zich vooral in de jonge jaren, en dan dus vooral thuis’, zegt Pols. ‘Naast aangeboren talenten is het ‘cultureel kapitaal’ dat een kind van huis uit meekrijgt, van grote invloed op het schoolsucces. De school kan een eventueel gebrek aan cultu-

reel kapitaal compenseren. Je moet als school de verantwoordelijkheid van ouders niet overnemen, je moet hen ondersteunen. Bedenk arrangementen waarbij je ouders helpt de verantwoordelijkheid voor het buitenschoolse te nemen.’ ‘Bij het verbeteren van de verlengde schooldag zijn ouders een belangrijke bron van informatie. Schakelen tussen school en thuis, dat is precies wat wij willen’, valt Bekker bij. ‘Hier hebben kinderen twee jaar les op een strijkinstrument. Na die twee jaar haal je de talenten er duidelijk uit. Dan moet je zorgen dat ouders het oppakken en hun kind zelf naar de muziekschool sturen.’ 11:15 - SCHOOL IS KRACHTIG

De panelleden zijn het er roerend over eens dat er de afgelopen jaren veel geleerd is. Belangrijk leerpunt: iedere school moet een

Control room _ 10/11

11:46

Ontspannen op de foto. Al zijn de drie experts eigenlijk nog lang niet uitgepraat.

eigen koers kunnen varen. Per wijk, per school bestaan andere behoeften. ‘Luister goed naar ouders en kinderen’, zegt Somuncu. ‘Hier op school hebben we bijvoorbeeld een leerlingenraad en laten onze kinderen heel duidelijk hun mening horen.’ ‘Ik vind dat je niets moet opleggen en zeker niets moet doordrukken’, zegt Pols. ‘De gemeentelijke dienst Jeugd Onderwijs en Samenleving heeft het dagarrangement eens beschouwd als wondermiddel voor alle problemen. En dat is het niet. Het kan zelfs averechts werken, zorgen voor wanorde in de

school. Als de leerkracht zegt dat iets niet mag en de tekenjuf zegt dat iets juist wél mag, raakt een kind in verwarring.’ ‘Dat is ook precies wat ouders aangeven’, beaamt Somuncu. ‘Er moet één lijn zijn: de groepsleerkrachten, de vakkrachten en de ouders moeten dezelfde aanpak hebben.’ Bekker is daarop gebrand: ‘Wij vertellen onze vakkrachten hoe we hier met kinderen om willen gaan. Ze kunnen coaching, tips en hulp van ons krijgen, om hen daarin op te leiden. En we spreken hen ook heel duidelijk

aan als ze daarvan afwijken. Als het uitein delijk niet lukt, nemen we afscheid. Onze leerkrachten maken we duidelijk dat de vakkracht een collega is, waarmee je de verantwoordelijkheid voor je klas deelt.’ ‘Dat is precies wat we nodig hebben’, valt Pols bij: ‘De vakkrachten moeten deel uitmaken van het team, een band met de school hebben. In onze verbrokkelde samenleving is de school eigenlijk nog een heel krachtig instituut. We moeten zuinig zijn op die stabiliteit en continuïteit. Die veiligheid hebben kinderen nodig om te kunnen leren.’

Sinds eind jaren 90 kennen we in Rotterdam de brede school die leerlingen op school of in de wijk extra activiteiten, tijdens of na school tijd, biedt. Dit vergroot hun ontwikkelings

kansen, stimuleert hun talenten en zorgt voor een zinvolle vrijetijdsbesteding. In februari 2007 stelde het college het programma ‘Meer Leertijd voor Kinderen’ vast. Doelstelling was

45 basisscholen met een volledig dagarrange ment: alle leerlingen vanaf groep drie krijgen zes uur extra leertijd. Die doelstelling is dit jaar met 46 scholen gehaald.

13:00 _ 26/07/10 _ Wijnhaven ‘We hebben in Rotterdam negen sluizen, 36 beweegbare bruggen, 98 vaste bruggen en viaducten en 750 kleinere bruggen’, vertelt Klaas Snoeij van Gemeentewerken. Hij lijkt al de aantallen zo uit z’n mouw te schudden, maar Snoeij heeft wel een klein spiekbriefje op zak. Een wandeling door Rotterdams oude koopmanshaven, die zich langzaam transformeert van kantoorgebied naar woon-werkgebied.

Bruggentocht . op het . Wijnhaveneiland. 8 7 5

4

1

3

2

Klaas Snoeij Teamleider beweegbare bruggen Beheer Civiele Kunstwerken Gemeentewerken

6

Stadstrip _ 12/13 13:00 DE TROUWSTE LEEUWEN VAN DE STAD

Bij Gemeentewerken noemen ze bruggen ‘civiele kunstwerken’. De Regentessebrug op het Wijnhaveneiland is een kunstwerk uit de vorige eeuw, dat ons herinnert aan de vooroorlogse grandeur van dit gebied. De brug, in de volksmond vaak ‘Vierleeuwenbrug’ genoemd, dateert uit 1897 en behoort tot een van de oudere vaste bruggen van de stad. ‘In het Haringvliet hebben we nog te maken met eb en vloed’, vertelt Snoeij. ‘Bij hoog water kun je niet onder deze brug door varen.’

1

De Rederijbrug bij de Scheepmakershaven is een beweegbare brug uit 1948. Op deze brug is als eerste in Nederland een zoge heten ‘gustoschelp’ aangebracht. Volgens Snoeij zorgt die ervoor dat de brug weer langzaam zakt nadat die heeft opengestaan. ‘Dit type brug maken we vandaag de dag niet meer, omdat hij erg veel onderhoud vergt’, legt Snoeij uit. ‘Er is veel hout gebruikt, ook op plekken waar je niet makkelijk bij komt. Verder voldoet hij niet meer aan de huidige verkeersnormen. Dus staat deze brug op de nominatie om vervangen te worden voor een onderhoudsvriende lijke variant. Een hoop hangt af van de financiën, maar het moet tussen nu en tien jaar wel gebeuren.’

13:15 AAN VERVANGING TOE

2

Om het Wijnhaveneiland beter te ont sluiten en bewoners een snellere doorgang te bieden naar het open baar vervoer op de Blaak, komt er over de Scheepmakershaven een nieuwe voetgangers- en fietsersbrug die open en dicht kan. Volgens Snoeij ligt er al een ontwerpschets en heeft de brug nu de werktitel ‘Ibis’. ‘Waar schijnlijk wordt die in 2011 geplaatst.’

3

13:25 een IBIS in wording?

13:00 _ 26/07/10 _ Wijnhaven 13:30 EEN DUIVELS ZWARE BRUG

De Grote Wijnbrug lag in vroeger tijden zo’n vier voet lager dan nu. Voor handelskooplieden was het een behoorlijk zware klus om met hun handkarren tegen de brug op te lopen. Vandaar dat die oever verbinding ook wel ‘Duivelsbrug’ werd genoemd. In 1936 is de brug vervangen. ‘Op het eiland is het de enige brug waar heel zwaar verkeer overheen mag. Daar staat een bord met ‘50 ton’ erop’, wijst Snoeij. Of deze brug wel eens openstaat? ‘Jazeker, de brugwachter van de Oostbrug aan het Haringvliet krijgt een seintje en komt dan naar de Wijnbrug toe. Ook deze brug staat op het wensenlijstje om vervangen te worden.’

4

Bruggentocht . op het . Wijnhaveneiland.

Op de punt van het eiland zijn ze begonnen met de aanleg van de nieuwe Puntbrug. De beweegbare voetgangers- en fietsersbrug is ont worpen door Marja Haring en komt ongeveer parallel te liggen aan de verlengde Willemsbrug. ‘De bewoners van de Red Apple zijn er vast erg blij mee’, lacht Snoeij. ‘Het scheelt ze een behoorlijk eindje omlopen.’

5

13:40 PUNT VOOR PUNTBRUG

Stadstrip _ 14/15 Over de Verlengde Willemsbrug heeft Snoeij niet veel te vertellen. ‘Het is een lelijke betonnen brug uit 1964. De eer ste Willemsbrug lag direct achter deze brug. In 1981 is die vervangen door de huidige Willemsbrug, die een paar 100 meter naar links ligt.’

13:45 LELIJKHEID KENT GEEN TIJD

13:55 GEWICHT IN DE KELDER

6

8 7

7

De Jan Kuitenbrug dankt zijn naam aan de oude trouwe b rugwachter Jan met de Kuiten. Deze voormalige stuurman mankeerde zo rond 1607 iets aan zijn benen en moest zijn schip verlaten. Hij werd brugwachter van deze brug. De brug zoals we hem nu kennen, dateert uit 1931 en is recent opgeknapt. ‘We hebben de voetpaden vernieuwd en de brugleuningen opgeknapt en geschil derd’, vertelt Snoeij. Dit is trouwens een basculebrug. Dat betekent dat het con tragewicht van de brug in de kelder zit.’

5

4

1

6

3

2

14:00 HYDRAULISCHE BRUG OP WATER

De Stadstrip eindigt bij de oudste brug van het eiland. ‘De uit 1886 daterende Spanjaardsbrug was erg in verval geraakt’, beschrijft Snoeij. ‘In 1984 heeft het Historisch Genootschap van Rotterdam aangedrongen op een restauratie. Alleen de leuningen, onderbouw en het bewegingswerk zijn origineel. De brug kleppen zijn een replica.’ Ook nog leuk om te vertellen aldus Klaas is dat deze dubbele basculebrug hydraulisch is. ‘Het bijzondere is dat hij niet op olie, maar op water werkt. Als de brug opengaat, wordt er ongeveer een kuub water getapt. Als de brug weer dichtgaat, stroomt dat water in het Haringvliet.’

8

11:54 _ 21/07/10 _ Tiendplein

Een score van 7,3 op de Veiligheidsindex 2009 is mooi. Deze score is gebaseerd op objectieve cijfers en het subjectieve oordeel van 16.000 Rotterdammers. Maar die twee lopen niet per se gelijk op. Volgens de cijfers wordt Rotterdam veiliger, terwijl het veiligheidsgevoel van de stedelingen juist daalde. Het gevoel versus de cijfers, de theorie in de praktijk.

16/17

11:54 _ 21/07/10 _ Tiendplein Het Oude Westen had tot en met vorig jaar het label ‘onveilige wijk’ in de Veiligheids index. Hád, want de lijn gaat opwaarts. Hoe verhoudt zich de theorie over veiligheids beleving met de praktijk op straat? Marnix Eysink Smeets vertelt vanuit zijn functies als lector Public Reassurance bij Hogeschool INHolland en specialist in het publieksvertrouwen in veiligheid en veiligheidszorg. Tijs Nederveen is stadsmarinier in het Oude Westen. Met ‘geleend gezag’ van burgemeester en wethouders werkt hij nauw samen met de politie, het OM, deelgemeente Centrum, de GGD, bewoners en ondernemers aan veiligheid in die wijk. Nederveen: ‘Ik trek, duw, coördineer, leg verbindingen en maak tempo.’ SAMENSPEL met effect

Volgens Eysink Smeets beïnvloeden uiteenlopende factoren onze veiligheidsbeleving: ‘Criminaliteit en de sociale kwaliteit van de samenleving. Het beheer of de inrichting van een stad, de snel veranderende maatBas Munne Buurtagent Oude Westen ‘In het Oude Westen lopen zes buurtagenten. In mijn werk gaat het om kennen en gekend wor den. Als politieorganisatie kun je met de buurtagent sneller in spelen op ontwikkelingen in de samenleving. Wij zijn zichtbaar op straat aanwezig. Buurtbewo ners hebben in ons een vast aanspreekpunt en maken daar ook gebruik van. Daardoor weten we precies wat er speelt. In elke straat heb ik een ‘ambassadeur’, die mijn directe nummer heeft. Is er iets dat ik moet weten, dan bellen ze zonder aarzelen op. Zo kreeg ik recent een tip over een hennepkwekerij, die we dan ook konden oprollen. Of ze bellen over huiselijk geweld. Of over die buurman die elke dag vrijwilliger is in het Antonius Binnenweg, maar vandaag niet is komen opdagen. Dat buurtbewoners zich veiliger voelen, merk je aan de verschuiving in overlastklach ten: van drugs naar hondenpoep. Dat is vooruitgang. We mogen onze successen best beter communiceren.’

schappij en de media. Emotie is belangrijk in de berichtgeving van nu en goed nieuws verkoopt niet.’ Complexe problemen vragen om een integrale aanpak, zo vult Nederveen aan. ‘Op veel fronten zijn mensen bezig het Oude Westen beter te maken. Het is een samenspel van veiligheid, economie, fysiek en sociaal. Handhaving en toezicht, maar ook straten schoonmaken en panden opknappen. Rond het Tiendplein hebben we recent een aantal cafés gesloten, die betrokken waren bij drugsoverlast. We hebben ‘schuilplekken’ weggenomen, door bijvoorbeeld portieken gelijk te trekken met de gevel. En met resultaat. We zijn geen onveilige wijk meer.’ Angst beïnvloedt het stadsleven. Gevoelens van onveiligheid werken remmend op ons gedrag. Eysink Smeets: ‘We mijden bepaalde plaatsen of het onderlinge vertrouwen brokkelt af. De stad en de economie draaien echter op vertrouwen. Criminologen uit de Verenigde Staten beschrijven het ‘spiral effect’. Angst laat mensen zich terugtrekken uit het gemeenschapsleven. Minder gemeen-

18/19 schapsleven, meer criminaliteit. Dat leidt tot meer angst en uiteindelijk tot het uiteenvallen van samenlevingen.’ Nederveen ziet dat in het Oude Westen niet gebeuren: ‘Mensen onderkennen het probleem, maar het houdt ze niet van de straat. De betrokkenheid en het gemeenschapsgevoel zijn hier sowieso hoog. De Aktiegroep Oude Westen is daar een belangrijke pijler in, die actieve wijk bewoners verbindt.’ OP STRAATGESPREK

De stedelijke Stuurgroep Veilig met burgemeester Aboutaleb, de korpschef van de politie en de hoofdofficier van Justitie, zoekt meerdere keren per jaar bewoners en ondernemers op in de wijken die het laagst scoren op de Veiligheidsindex. En bezoeken dus ook het Oude Westen. Nederveen: ‘Ze toetsen hun aanpak. Doen we de goede dingen? Heeft het resultaat?’ Nederveen noemt daarnaast een ander voorbeeld van hoe mensen bij de veiligheidsaanpak betrokken worden, namelijk het project ‘Drugs in Kleur’.

‘Verschillende organisaties, zoals politie en een woningcorporatie, lopen samen met bewoners wekelijks door de wijk om te kijken hoe het staat met de drugsoverlast. Op basis

‘Grote hekken en Dobermanns, daar gaat een dreiging vanuit’ van wat zij tegenkomen, worden verbeter acties ondernomen.’ ‘Het helpt als mensen beseffen dat ze de situatie kunnen beïn vloeden en dat ze serieus genomen worden’, vindt ook Eysink Smeets. ‘Een ‘maar dat blijkt niet uit de cijfers’ is dodelijk. Er zijn parken waar nooit iets gebeurt en toch komen vrouwen er ’s avonds liever niet. Zijn zij allemaal aanstellers?’ Matthijs Nieuwenhuis Adjunct-hoofdredacteur RTV Rijnmond ‘De nadruk in de journalistiek verschuift naar het human inte rest-aspect en emotie. De emo-tv en het internet voeden het zogeheten ‘voyeurisme’ en zijn een platform voor anonieme, ongenuanceerde meningen. Die behoefte is een maatschappelijk fenomeen, maar je hóeft er als journalist niet in mee te gaan. Voor ons is relevantie een be langrijk criterium. Unieke beelden van de dader van de moord op Milly Boele hebben we bijvoor beeld nooit gepubliceerd. Ze voegden niets toe aan wat al bekend was en zouden alleen de onrust aanwakkeren. Hoor en wederhoor is een ander criterium. Mensen waren boos omdat Stadswachten niets deden bij een steekpartij. Wij laten Stadstoe zicht uitleggen waarom zij wel de politie belden, maar niet ingre pen. We zoeken altijd de balans tussen het gevoel en de feiten. De media kunnen het veiligheids gevoel van mensen beïnvloeden. We moeten ons bewust zijn van het beeld dat we neerzetten. Daar hebben we een grote verantwoordelijkheid in.’

11:54 _ 21/07/10 _ Tiendplein

Paul Claessens Lid Aktiegroep Oude Westen ‘Ik weet niet of we als Aktiegroep het veiligheidsgevoel van mensen direct kunnen beïnvloeden. Dat is een ingewikkelde kwestie. We kunnen wél misstanden aankaar ten en aanpakken. En dat heeft soms als bijeffect dat iemand zich veiliger voelt. In het geval van ‘Drugs in Kleur’ zie je dat mensen inzicht krijgen in wat er aan een probleem gedaan wordt. Je zit aan tafel en hebt invloed. Dat doet wel iets met je gevoel van veiligheid, denk ik. Aktie groep Oude Westen is geen hiërarchisch orgaan. We bieden bewoners een platform en ondersteunen ze. Wat wij doen is eigenlijk mensen helpen hun eigen kracht te gebruiken. Als iemand hier komt en een pro bleem voorlegt, vraag ik direct: wat heb je zelf al gedaan? Men sen zijn altijd zelf onderdeel van het zoeken naar een oplossing. Wij kunnen ze wel een enorm netwerk bieden van mensen en organisaties die actief zijn in de wijk.’

Elke specifieke omstandigheid vraagt om een eigen aanpak. Soms werkt het om heel concreet criminaliteit aan te pakken. In andere gevallen gaat het erom de sociale band tussen mensen te versterken. Eysink Smeets: ‘De Engelsen zeggen: hitting the target, missing the point. Repressieve maatregelen zijn prima, soms zelfs hard nodig, maar niet zaligmakend. Ze kunnen het gevoel van onveiligheid juist verhogen. Grote hekken en Dobermanns: daar gaat een dreiging vanuit.’ Nederveen: ‘Alleen als je weet wat er speelt, kun je gerichte maatregelen treffen en acties ondernemen. Daarom ga ik bewust de straat op om te kijken, te luisteren en te proeven. Maandelijks voer ik straatgesprekken met bewoners. Daar hoor ik dat de drugsoverlast daalt. Het gaat nu meer over vuil, duiven en hondenpoep, en overlast door jeugd en dronkenschap. Het gaat beter, maar er is zeker nog werk aan de winkel.’ De communicatie over veiligheid of onveiligheid verdient ook veel aandacht, vindt Eysink Smeets: ‘Benadruk je onveiligheid te veel, dan bevestig je daarmee het beeld van een onveilige stad. Dat drukt op de beleving en op het imago.’ Een Rotterdams voorbeeld? Na de Hoekse rellen lieten de resultaten van de Veiligheidsindex zien dat respondenten uit die deelgemeente zich daar niet on veiliger door voelden. Maar het verscherpte evenementenbeleid ná de rellen gaf ook niet per se een veiliger gevoel. Wel leek het te zeggen dat in Rotterdam niet veilig gefeest kan worden. De snel en goed georganiseerde

WK-evenementen op het Stadhuisplein en de Binnenrotte, stelden dat beeld weer bij. Zijn wij eigenlijk nog wel gerust te stellen? Het zijn ten slotte onzekere tijden op veel terreinen. ‘Vanaf 2008 verbetert de veiligheidsbeleving niet meer’, stelt Eysink Smeets vast. ‘Net toen de financiële markt instortte en we in de economische crisis belandden. Na de val van de beurzen steeg het vertrouwen in de regering. Dat kwam niet doordat de regeringsleiders het ineens zo goed deden, maar we werden bang en zochten houvast. Ik wil er maar mee zeggen dat het een ingewikkelde puzzel is van onderlinge verbanden. Er zijn geen kant-en-klare oplossingen.’ (on)gemerkt veranderen

Het is essentieel de juiste balans te vinden tussen objectieve cijfers en subjectieve beleving. De Veiligheidsindex geeft met 16.000 respondenten richting aan het Rotterdamse veiligheidsbeleid. Het onderzoek bevat naast feitelijke data, zoals aangiftecijfers, ook de ervaringen van Rotterdammers. Bij signalen van problemen in een wijk, worden nadere analyses uitgevoerd op de gegevens van de index. Daarnaast doet de stad onderzoek naar bepaalde relevante onderwerpen zoals jeugd, coffeeshops of rechts-extremisme. Nederveen: ‘In het Oude Westen loopt bijvoorbeeld een onderzoek naar geweld. Welk geweld vindt er plaats?

20/21

En waar en wat zijn de achtergronden? Daarin nemen we ook weer de subjectieve beleving mee. Mensen blijken minder snel overlast te ervaren van geweld dan van drugs. Waarschijnlijk doordat geweld vaak aan het uitgaansleven gerelateerd is en bewoners er minder direct mee worden geconfronteerd.’ ‘Er is een proef waarbij je een kikker in water zet en het water langzaam verwarmt tot het kookpunt. De kikker legt dan het loodje. Zet je hem daartegenover direct in heet water, dan springt hij er meteen weer uit.’ Eysink Smeets wil met dit voorbeeld

INFO .

aangeven dat het bij mensen ook zo werkt. Een geleidelijke verandering merken we nauwelijks. ‘Dus boek je als overheid resultaten, dan moet je daar de aandacht op vestigen. En dan moeten mensen je wel wíllen geloven.’ In het Oude Westen ziet Nederveen dat vertrouwen groeien: ‘Iedereen ziet dat problemen serieus worden aangepakt. De resultaten zijn zichtbaar op straat. Je moet het vooral niet alleen doen, maar samen met bewoners. Dat blijkt uit het succes van ‘Drugs in Kleur’. Vroeger was er discussie over de ernst en nu zien we samen de situ atie in de wijk onder ogen.’

ROTTERDAMSE RESULTATEN

Veiligheidsindex 2010 (over 63 wijken) - score: 7,3 (2009: 7,2); - geen onveilige wijken meer; - nog zes probleemwijken.

AANPAK

DOELEN 2014

Met het vijfjarenactieprogramma Veiligheid 2010-2014 investeert Rotterdam € 112 miljoen: - focus op preventie én repressie; - intensieve rol Rotterdammers bij vergroten veiligheid; - elke wijk zijn eigen aanpak.

- Rotterdam heeft geen onveilige en probleemwijken meer; - het stedelijk veiligheidscijfer is minimaal 7+; - 80% van alle Rotterdammers voelt zich veilig in eigen buurt.

rotterdam.nl/veilig

v-index.nl hetcvv.nl

Jos van de Bor Branch Manager Rotterdam Securitas ‘Onze beveiligingsmensen werken ook op publieke plekken. Op het Werkplein Dynamostraat draaien we een innovatieve pilot. Een beveiliger neemt het gesprek over, wanneer een klant de klantmana ger bij herhaling agressief bena dert. Hij moet zich bij een volgend bezoek bij de beveiliging melden, voordat hij wordt toegelaten. Na drie maanden bleek de agressie met 40% gedaald. We nemen ook deel aan de Veiligheidsacademie, samen met 33 andere partijen. Het doel daarvan is te zorgen dat iedereen die in Rotterdam in de beveiliging werkt, daar klaar voor is. En dat we de juiste mensen op de juiste plek krijgen. In bijvoor beeld Tarwewijk en Hillesluis zou ik graag met straatcoaches gaan werken. Zij fietsen door de wijk en hebben een contactfunctie. Ze praten met de buurtbewoners en met politie en handhavers. Weten wat er speelt, is de basis voor een effectieve aanpak. En die zicht bare aanwezigheid geeft mensen daadwerkelijk een veilig gevoel.’

17:00 _ 12/07/10 _ Beukelaarsstraat Televisieprogramma’s als ‘De grote verbouwing’, ‘Mijn droomhuis’ en ‘Bouw je eigen huis’ zijn voer voor de sarcasten. Te krappe planningen, onwillige aannemers en onwetendheid, lokken stevige commentaren uit vanaf de bank. Wie durft een klusavontuur nog aan na alle ongelukkige voorbeelden? Kopers van de Rotterdamse klushuizen laten zich gelukkig niet afschrikken.

Alles uit de ‘kluskast’ . Verpauperde en onveilige wijken, waarin veel huizen particulier verhuurd worden aan vaak te grote groepen mensen. Een doorn in het oog van de gemeente Rotterdam. Deze buurten krijgen ruim zes jaar geleden dan ook de stempel ‘hotspot’. Tijd, geld en aandacht wordt erin gestoken om het tij te keren en van de wijken weer een prettige werken leefomgeving te maken. Om voor meer eigenaars/bewoners te zorgen, koopt de gemeente woningen aan, knapt ze succesvol op en zet ze in de verkoop. Dit laatste met weinig succes. De huizen worden niet of nauwelijks verkocht. Het idee ontstaat om tegen een lage prijs woningen te verkopen die door de eigenaren zelf opgeknapt moeten worden. Resultaat: letterlijk een lange rij van wachtende mensen op de eerste inschrijfdag. Dat moment kan gezien worden als de geboorte van de ‘klushuizen’. En nu telt Rotterdam meer dan 200 van deze huizen, waarin meer dan 400 kleinere woningen zijn samengevoegd. OP VOORWAARDE DAT…

Het kopen van een klushuis is zeker geen bevlieging, vindt projectleider An Huitzing. De lijst met voorwaarden waaraan de kopers moeten voldoen is lang. Zo moet de koper er minimaal drie jaar zelf wonen, mag de verbouwing maximaal een jaar duren en moet de koper van tevoren aantonen voldoende geld te hebben voor de hele

.

verbouwing. ‘Het kan niet zo zijn dat we er halverwege achterkomen dat het niet lukt, doordat het geld op is’, legt Huitzing uit. De grip vanuit de gemeente Rotterdam is zichtbaar tijdens het hele proces: van aankoop tot oplevering. De kopers krijgen kosteloos hulp van een architect en vergunningencoaches aangeboden. ‘Zo’n coach helpt bijvoorbeeld bij het aanvragen van de vergunning. Daarnaast begeleidt de architect de kopers bij het maken van een plan van aanpak, waarin ze hun opzet en planning beschrijven.’ De klushuizen zijn vooral in trek bij kopers met de zogenaamde ‘vrije beroepen’. Denk aan architecten, kunstenaars, mensen uit de bouwwereld en ondernemers. ‘Zij zien de kansen en mogelijkheden’, licht Huitzing toe. echte plaatjes

De meeste klushuizen zijn te vinden in Charlois, Feijenoord, het Nieuwe- en Oude Westen. Nu al blijken de opgeknapte panden voor de wijken van onschatbare waarde te zijn. ‘Deze plekken hebben een slecht imago, maar het soort mensen dat op de klushuizen afkomt, helpt er echt aan mee om dat positief te veranderen.’ Huitzing merkt het verschil dagelijks. ‘De klushuisbe woners doen vaak mee in de buurt, waardoor de andere bewoners zich ook betrokken voelen. Ze bellen nu naar de politie als er iets mis is op straat en doen voorstellen

Bouwen & Wonen _ 22/23

‘Niks vergelijkbaars voor dit geld’ Behoefte aan buitenruimte en een betaalbare koopwoning brachten Janine en Gerard van Oeveren op het spoor van de klushuizen. De oorspronkelijke bezwaren (‘veel werk en erg vermoeiend’) verdwenen als sneeuw voor de zon, toen zij over de drempel van hun toekomstige woning aan de Beukelaarsstraat stapten. ‘Zoveel ruimte krijg je nergens voor dit geld.’

voor verbeteringen in de buurt. Voorheen gebeurde dat niet.’ Huitzing verbaast zich telkens weer over het resultaat van al het harde werk. ‘De eigenaren maken er echt plaatjes van. Alles wordt uit de kast gehaald. Dat is zo mooi aan dit project. Je kunt laten zien dat er ontzettend leuke huizen schuilen in die oude, vervallen panden. Het slopen en opnieuw opbouwen is echt niet de enige oplossing. Als een klushuis af is, ben ik bijna even trots als de eigenaren.’ Een deel van de klushuizen staan de komende tijd nog in de steigers. En dit zal zowel fysiek als sociaal duidelijk in de wijken merkbaar zijn. De gemeente denkt na over voortzetting van het project. Meer informatie of weten hoe het de Rotterdamse klushuizen in de toekomst vergaat? Kijk op de site. rotterdam.nl/rotterdamseklushuizen

Eerlijk is eerlijk. De wijk waarin hun klushuis staat is (nog) niet geweldig. Gerard van Oeveren kent zijn weg in Feijenoord, omdat hij er eerder woonde. ‘Er is veel criminaliteit, maar ik zie wel dat de straat er dankzij de klushuizen op vooruit gaat.’ Hun nieuwe huis maakt veel goed. Alles eigenlijk. De beneden woning met drie verdiepingen telt 250m2. Net na de sleuteloverdracht half juli dit jaar, is het wat je noemt een ‘ware uitdaging’. Hokkerig, een woud aan muurtjes, vele lagen behang en slecht onderhoud... Toch ziet het stel de mogelijkheden en liegen hun ambitieuze plan nen er niet om. Vooral de grote woonkamer van ruim 50m2 met aansluitend een biblio theek valt op. De bekende valkuilen van een verbouwing proberen ze te voorkomen door goed te plannen en het b udget scherp in de gaten te houden. ‘We hebben via internet een planning gedownload en deze helemaal aan onze situatie aangepast. Om dubbele lasten zoveel mogelijk te voorkomen, maken we snel een verdieping af, zodat we daar alvast kun nen wonen.’ Het contact met de andere straatbewoners, waaronder ook klushuis eigenaren, is goed. ‘We komen veel bij elkaar over de vloer om inspiratie op te doen. Pas hebben we nog met z’n allen een zwaar fornuis de trappen opgetild. We zijn blij dat wij hier zijn gaan wonen en willen hier minstens tien jaar blijven. Het is uniek. Voor dit bedrag kun je in het centrum echt niet iets vergelijk baars krijgen.’

14:30 _ 02/08/10 _ Botersloot ‘woonService’ voorbij de drempel . Buurten of wijken waar iedereen zich thuis voelt. Waarin Rotterdammers hun hele leven prettig kunnen blijven wonen. Ook als de jaren gaan tellen of als mensen lichamelijk, psychisch of verstandelijk beperkt worden of zijn. Dat is waar de woonservicegebieden om draaien. De gemeente wil er 16 realiseren in Rotterdam. Zij dienen als voorbeeld voor de hele stad. Flinke stappen zijn al gezet. Partijen als gemeente en deelgemeenten, corporaties, zorgaanbieders, welzijnsorganisaties én bewoners sloten namelijk in bijna al deze 16 gebieden verschillende convenanten af. ‘Deze samenwerkende partijen moeten de benodig de slimme verbindingen tot stand brengen. Om zo wonen, zorg en welzijn af te stemmen op wat bewoners nodig hebben én willen’, vertelt Jan van der Wolde (projectgroep Woon servicegebieden dS+V). ‘Het belangrijkste is dat bewoners zichzelf zo lang mogelijk goed kunnen redden. Informatie over woon-, zorgen welzijnproducten moet daarom voldoende

aanwezig zijn. Een wijknetwerk van buurt vrijwilligers in samenwerking met de aan wezige woon, zorgen welzijnsorganisaties, ondersteunen hierbij nog eens extra.’

k iezen voor een wijk of buurt die veel te bieden heeft. Uit onderzoek blijkt ook dat mensen graag gemixt wonen. Bijvoorbeeld tussen jonge én oudere gezinnen.’

Van die slimme verbindingen mogen er volgens Van der Wolde zeker nog nieuwe bijkomen. Partijen in de stad vraagt hij dan ook te blijven komen met frisse ideeën. ‘Vooralsnog richten we ons met de woon servicegebieden op ouderen en mensen met een beperking. In onze keuze van de gebie den hielden we ons daarom bijvoorbeeld aan drie basisfactoren. Is de aanwezige woning voorraad redelijk snel fysiek aan te passen naar veranderende wensen van bewoners? Is er al een sterk netwerk van bijvoorbeeld zorgaanbieders, een corporatie en welzijns instellingen aanwezig? Zijn er servicevoor zieningen, zoals goed toegankelijk openbaar vervoer? In principe wil iedereen kunnen

De projectgroep, bestaande uit ambtenaren van de gemeentelijke diensten SoZaWe, dS+V, Bestuursdienst, GGD Rotterdam- Rijnmond, Jeugd Onderwijs en Samenleving en Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam, zoekt dan ook naar verschillende mogelijkheden om het basisidee van een woonservicegebied te blijven verdiepen. Van der Wolde: ‘Hiervoor gebruiken we onder andere ook leefstijlen onderzoek. Een middel om bewoners van een stad in te delen en een gebied op hun wensen in te kunnen richten. Het zijn namelijk de Rotterdammers zelf die bepalen welke diensten ze willen afnemen. In plaats van naar aanbod te kijken, moet de vraagkant binnen ons werk juist leidend zijn.’

rotterdam.nl/woonservicegebieden

E-scooteren op st(r)oom . Stekker in het stopcontact, opladen en… zoeven maar. Elektrische scooters, afgekort e-scooters duiken steeds vaker op in de stad. Zeker nu de gemeente tot aan het voorjaar van 2011 tien van deze scooters ter beschikking stelt. Zo’n 400 bewoners en mensen die in Rotterdam werken, krijgen de mogelijkheid ze uit te testen. Het scooterproject maakt deel uit van ‘Stroomstoot’, een programma om de introductie van elektrische voertuigen in de Rotterdamse straten te versnellen. Rijden met elektrisch vervoer moet zorgen voor een schonere lucht en minder verkeerslawaai. VCCR, adviesbureau voor mobiliteitsvraag stukken, bedacht en organiseerde het project in samenwerking met de gemeente. ‘Om het gebruik van de auto voor woon-werkverkeer terug te dringen, begonnen we twee jaar geleden met het stimuleren van het gebruik van elektrische fietsen’, vertelt André Zoutewelle, Mobiliteitsmanager VCCR.

‘Om mensen uit de auto te krijgen die langer dan 20 kilometer op de weg zitten, was de e-scooter de logische volgende stap.’ Het adviesbureau deed een voorstel aan de gemeentelijke dienst dS+V. De dienst stelde als voorwaarde dat het bedrijfsleven mee deed. Scooterfabrikanten waren gelukkig enthousiast over het initiatief en leveren de e-scooters nu kosteloos. Een week lang mogen mensen de e-scooter uitproberen. ‘Hiervoor moeten ze wel aan een aantal voorwaarden voldoen’, vertelt Zoutewelle. ‘Zo moeten ze in het centrum van Rotterdam wonen, ouder zijn dan 23 jaar en in het bezit zijn van een rijbewijs. Daarnaast vragen we ze om een motivatie.’ Uiteraard zorgt de gemeente ondertussen voor steeds meer oplaadpunten voor elektri sche voertuigen in de stad. electricfantastic.nl

INFO GEREED VOOR GEBRUIK

Het gebouw New Orleans wordt opgeleverd. De eerste bewoners trekken vanaf november in de toren. New Orleans is het op één na hoogste gebouw van Nederland. Alleen het naastge legen kantoorgebouw de Maas toren stijgt boven New Orleans uit. De toren heeft 45 verdiepin gen en meet 158,35 meter. New Orleans is ontworpen door de Portugese architect Álvaro Siza.

Bouwen & Wonen _ 24/25

de officiële opening in augustus tussen de twee steden. De afge lopen jaren is hard gewerkt aan de nieuwe tunnel, de boven grondse haltes en twee onder grondse metrostations Blijdorp en metrostation Rotterdam Centraal. Rond de officiële opening waren er dan ook extra activiteiten. Denk aan een kijkje in de technische keuken van de RandstadRail, een publieksdag en een vragenroute langs de stations. randstadrail.nl

AFSCHEID VIA INTERNET

Crematorium Rotterdam Hofwijk biedt nabestaanden de mogelijk heid afscheid van een dierbare rechtstreeks via internet bij te wonen. Hofwijk biedt deze dienst als eerste crematorium in Nederland kosteloos aan. Het crematorium beschikt over een hightech audiovisueel systeem om diensten op te nemen en een regiekamer waar beeld en geluid worden bediend. Door opnamen live uit te zenden via internet, voorziet het crematorium in een behoefte. Want in een internatio nale stad als Rotterdam hebben veel mensen familieleden in het buitenland. En kan niet iedereen altijd op tijd overkomen voor een crematie. Nu kunnen zij er via internet toch bij zijn.

onder meer het verbeteren van de wegwijzers en verkeersborden en het aanpassen van de voor heen verkeersonveilige locaties. Maar ook de verkeerslichtinstal latie wordt aangepast om bijvoor beeld beter in te kunnen spelen op calamiteiten en het dagelijks verkeer veilig en snel te laten doorstromen. De asfaltlaag wordt vervangen en de oneffenheden in het weg dek van de onderdoorgangen van het plein afgevlakt en recht getrokken. Er wordt ook een aan tal masten weggehaald om het plein overzichtelijker te maken. dfbereikbaar.nl/#

GROOTS GROEN

Samen met Eneco heeft Vesteda met New Orleans een primeur op het gebied van woninginnovatie. Alle woningen worden namelijk gekoeld met Maaswater. In de toren is een koelcentrale aanwe zig, waarmee de appartementen worden voorzien van zogeheten ‘comfortkoeling’. Deze milieuvriendelijke manier van verwarmen en koelen be spaart 45% op de CO2 uitstoot. Dat is omgerekend zo’n 260 ton per jaar ten opzichte van een conventioneel systeem. Ook het gebruik van restwarmte uit het Botlekgebied levert een gunstig milieueffect op.

DOORMAN HERVAT

De bouwwerkzaamheden van de Karel Doorman zijn begin sep tember op feestelijke wijze voort gezet. Karel Doorman (voorheen beter bekend onder de naam Linea Nova) wordt een apparte mentencomplex dat bestaat uit twee torens van respectievelijk 60 en 70 meter hoog. Het ligt in het centrum van Rotterdam op het Binnenwegplein, aan de kop van de Lijnbaan.

Na de afscheidsdienst blijft deze nog 30 dagen via internet te be kijken. Uiteraard zijn de opnamen niet openbaar en is veel rekening gehouden met privacy. Iedere opname is met een code be schermd. De code wordt alleen aan de directe nabestaanden verstrekt. Deze bepalen ver volgens of zij de code willen gebruiken en zo ja, naar wie ze deze code versturen en hoe. rotterdam.nl/crematorium

In de wederopbouwtijd - net na de oorlog - ontwikkelde het be kende Rotterdamse architecten bureau Van den Broek en Bakema dit warenhuis. Het be vatte drie afzonderlijke winkels en een grote vestiging van Ter Meulen.

RANDSTADRAIL RIJDT

Sinds een maand zijn Rotterdam Centraal en Den Haag Centraal direct met elkaar verbonden. De RandstadRail rijdt namelijk vanaf

In de eerste fase van de bouw zijn al twee in de jaren zeventig toegevoegde verdiepingen, uit het pand verwijderd. Het gebouw is hierdoor weer in de staat waar in het bij oplevering in 1951 ver keerde. Bovenop het b estaande pand wordt nu een woontoren gerealiseerd.

VERKEERSPLEIN VERNIEUWD

Wellicht al gemerkt? Inderdaad wordt op het Droogleever Fortuynplein tot eind september hard aan de weg gewerkt. En dat is nodig. Op dit veelbereden ver keersplein is in de loop der jaren een onveilige situatie ontstaan. De werkzaamheden omvatten

De Westblaak is een belangrijke kantoorboulevard in het centrum van de stad. De Westblaak parkeergarage heeft sinds deze maand de Grootste Groene Gevel van Europa. Daarmee is deze parkeergarage veranderd in een groene oase. Langs de zijvlakken en op het bovenste parkeerdek is in totaal 5.000 m2 groene gevel aange legd. De werking van dit groen als filter voor fijnstof en C02, staat gelijk aan een bos van 200 bomen in hartje centrum. De garage is onderdeel van het Westblaak Gebouw. Ook dit gebouw neemt een voorbeeld functie in. Dit duurzame kantoor pand beschikt nu onder meer over groene sedumdaken en deels led-verlichting in de open bare ruimten. De aanleg van dit nieuwe ‘GreenPark’ is mogelijk gemaakt door de Deense ondernemer en eigenaar van de twee panden; ChristianStadil. De gemeente Rotterdam heeft het project door middel van subsidie onder steund. westblaakgebouw.nl

10:41 _ 19/07/10 _ Wolphaertsbocht

‘Ze hebben geen zin . in een dna-douche’ . Dna-douches, binnen- en buitencamera’s, een burenbelsysteem en x-mark bodyguards. Alles werd ingezet om de Wolphaertsbocht in Oud-Charlois om te toveren tot modelstraat voor Veilig O ndernemen. We zijn inmiddels een jaar verder. Is de overlast afgenomen? En voelen winkeliers zich veiliger? Ondernemers Sanne Lansbergen en Danny de Vulder delen hun ervaringen.

‘Het afschrikeffect is groot’ Sanne Lansbergen Sigarenboer en giftshop de Wolbocht

‘Ongure types mijden de winkel. Ze weten toch dat ze nu op de camera staan als ze hier binnenkomen. Dat is de grootste winst die geboekt is: het afschrikeffect. Sinds de proef loopt, is er in de hele straat nog geen overval geweest. Het idee alleen al dat hen een dna-douche te wachten staat, weerhoudt blijkbaar toch. Naast onze winkel staat een pinautomaat, die goed te zien is op onze buitencamera. Een paar weken geleden liep een verslaafde man steeds heen en weer door de straat. Hij wachtte tot een oudere dame geld ging pinnen en keek over haar schouder mee. Wat hij van plan was, weten we natuurlijk niet. Maar we hebben de politie gewaarschuwd en de beelden overhandigd. Zij kunnen

er dan verder mee aan de slag. Zo helpen de camera beelden niet alleen de winkeliers, maar ook de politie. De samenwerking is hierdoor beter geworden. De sociale controle is groot in deze straat. Dat is altijd al zo geweest. Het wordt nu nog eens versterkt door het burenbelsysteem. Als er vreemde types de winkel binnenstappen, kan ik via een knopje de buurman waarschuwen. Als ze lastig worden, schiet die te hulp. En ook vaste klanten houden een oogje in het zeil. Gisteren liep er een man in mijn winkel, die een beetje de weg kwijt was. Er kwam direct een vaste klant vragen of alles goed ging. Dat geeft ook een veilig gevoel. Deze controle is ook nodig. Want hoewel de overlast het afgelopen jaar zeker verminderd is, voorkom je het nooit helemaal. Dit is en blijft een volksbuurt. Je moet ook wel een beetje mensenkennis hebben en weten met wie je wel en met wie je geen geintje kan maken. Als winkelier moet je ook uitstralen dat je je veilig voelt en hier niet gaan staan met de instelling: ‘O jee, straks gebeurt er iets’.’

Veiligheid _ 26/27

‘Van lastige discussies zijn we af’ Danny de Vulder Postkantoor Wolphaertsbocht

‘De klanten merken volgens mij niet veel van alle extra beveiliging, maar wij zelf zeker wel. Vooral het cameratoezicht vind ik een hele vooruitgang. We hebben al regelmatig beelden teruggekeken en dat werkt goed. Bijvoorbeeld bij klanten die zeggen dat ze te weinig wisselgeld hebben teruggekregen. Dat leverde vaak lastige discussies op, omdat het altijd jouw woord tegen het woord van de klant was. Die discussie hoeven we niet meer aan te gaan. Nu pakken we de beelden erbij, scrollen naar de juiste tijd en voilà! We zien wat er gebeurd is. Dat geeft het personeel een hoop rust. Als winkeliers in andere delen van de stad met het systeem aan de slag willen, zou ik het cameratoezicht zeker aanraden.

In de winkel staat duidelijk aangegeven dat we meedoen aan de pilot. Als je binnenkomt, loop je er recht tegenaan. Op een grote waarschuwingssticker op de deur en op de televisie is te zien dat we werken met cameratoezicht. Toch hebben veel mensen dit niet door. Hierdoor is het áántal incidenten bijna niet afgenomen bij ons. De manier waarop we met de incidenten om kunnen gaan, is wel een stuk beter en makkelijker geworden. Als mensen zich meer bewust worden van hoe goed we beveiligd zijn, neemt het aantal incidenten ook af. Dan werkt het nog beter, want dan werkt het preventief. We hebben bijvoorbeeld ook een dna-douche. Die hebben we wel getest, maar daarna gelukkig nog niet hoeven gebruiken.’

veiligondernemenrotterdam.nl

16:15 _ 20/07/10 _ Dordtselaan Studenten sieren Dordtselaan . Studenten die voordelig wonen en in ruil daarvoor iets terugdoen voor de wijk. Het idee ontstond in 2008 bij de toenmalige stadsmarinier Dordtselaan en woning corporatie Woonstad. Zij bedachten dat het huisvesten van studenten zou kunnen helpen om de sfeer op de Dordtselaan te verbeteren en leegstand tegen te gaan. In 2009 trokken de eerste bewoners in het ‘Studentenkwartier’. ‘De studenten wonen gezellig met elkaar in de wijk. In ruime, speciaal voor hen gereno veerde appartementen. Ze doen samen mee aan projecten in de wijk, krijgen daarvoor huurkorting van Woonstad en zo mogelijk ook studiepunten van hun opleiding’, vat project leider Paula Koedijk samen. In 2009 zijn de eerste 46 studentenwoningen opgeleverd. Dit jaar kwamen daar nog ruim 30 stuks bij. Alle opgeleverde woningen wor den inmiddels door studenten bewoond. ‘Be trokken studenten, die het leuk vinden iets te betekenen voor hun wijk’, verduidelijkt Koe dijk. ‘Dat loopt uiteen van het voorlezen aan kinderen op scholen, het versieren van de wijk voor het WK of de Tour tot het organise ren van tentoonstellingen. We proberen sa men met de opleidingen ‘zwaardere’ projec ten te bedenken, waar de studenten voor hun opleiding studiepunten mee kunnen binnen halen. Idealiter hebben we een aanbod op verschillende niveaus.’

Deze bijzondere ‘ruilformule’ ontstond als samenwerking. De gemeente Rotterdam, Woonstad Rotterdam, deelgemeenten Charlois en Feijenoord en de Hogeschool INHolland en Hogeschool Rotterdam bundel den hun krachten. Inmiddels doen ook Zadkine en Albeda mee en participeert de Erasmus Universiteit op onderdelen. Koedijk vindt het een heel positief project. ‘Zoek maar eens op internet op ‘studenten + wijk’, en je krijgt pagina na pagina over overlast. Maar typ je er ‘Studentenkwartier Dordtselaan’ bij, dan krijg je heel leuke berichten en mooie filmpjes.’ De studenten die er nu wonen, vormen een hechte groep waar veel positieve energie van uit gaat. Student Derek Otte, sinds september vorig jaar bewoner van Studentenkwartier, is het daarmee eens. ‘Studenten die hier de

Gezichtsherkenning . op proef. . Camera’s met gezichtsherkenning moeten zorgen voor nog meer veiligheid in het openbaar vervoer. Met steun van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties start de RET met een proef in Rotterdam. Tramlijn 2 heeft de afgelopen jaren last gehad van vandalen en onruststokers. Op deze lijn zijn tot nu toe ruim 30 OV-verboden uitge deeld. Deze verboden gelden gedurende een

periode van acht weken. Met de techniek van gezichtsherkenning wordt het eenvoudiger die verboden te handhaven. De software herkent gezichten aan bepaalde biometrische ken merken. ‘De capaciteit van het menselijk geheugen is natuurlijk beperkt’, zegt Frouke Albers van de RET. ‘We denken dat gezichts herkenning een goed hulpmiddel kan zijn voor onze conducteurs. De herkenningssoftware is buitengewoon intelligent en snel. Als de camera signaleert dat een reiziger met de gelaatskenmerken van iemand met een

sfeer hebben geproefd en de medebewoners hebben gesproken, zijn direct verkocht’, zegt hij. ‘Alles mixt met elkaar. Bij de één ga je een drankje drinken en bij de ander spelen op de PlayStation of barbecueën op het dakterras.’ Ook de contacten met andere buurtbewoners groeien. ‘We zijn gewoon begonnen met iedereen te begroeten en dat werkt echt. Ik begin steeds meer mensen te kennen.’ Het aantal studentenwoningen wordt dit en volgend jaar nog verder uitgebreid. Wellicht komen er in de toekomst soortgelijke projecten in andere wijken. ‘Maar eerst moeten we het hier helemaal goed hebben neergezet. Het duurt wel een paar jaar om dit helemaal uit te werken’, besluit Koedijk. studentenkwartier.nl

OV-verbod de tram instapt, krijgt de bestuur der meteen een signaal. Die waarschuwt vervolgens de conducteur.’ Omdat geen gegevens van reizigers worden vastgelegd, blijft de proef binnen de grenzen van de privacywetgeving. Veiligheid heeft topprioriteit voor de RET, benadrukt Albers. ‘De maatregelen zijn altijd een combinatie van mens en technologie. We werken daarbij nauw samen met politie, justitie en de gemeente. Ook het meldpunt 6061, waar reizigers zelf vervuiling, graffiti of vandalisme kunnen doorgeven, werkt goed. De reizigers zijn en blijven onze extra ogen en oren.’ ret.nl

rijksoverheid.nl/onderwerpen/veiligheid-in-het-openbaar-vervoer

INFO VEILIGHEIDSHUIS ONLINE

Samenwerken aan een veiliger Rotterdam. Dat is het doel van het Veiligheidshuis. Vanaf begin september heeft het Veilig heidshuis een geheel vernieuwde website. Het Veiligheidshuis is dé plek waar alle organisaties die zich bezighouden met opsporing, vervolging en hulpverlening sa menkomen. Het richt zich op de bestrijding van criminaliteit, over last, geweld, en het terugdringen van recidive. Daarnaast verleent het Veiligheidshuis nazorg aan volwassenen die vrijkomen uit de gevangenis en aan jongeren die een jeugdinrichting verlaten. In het Veiligheidshuis werkt een groot aantal organisaties onder één dak direct met elkaar samen: de Directie Veiligheid, de dienst Sociale Zaken en Werkgelegen heid (SoZaWe) en de GGD Rotterdam-Rijnmond van de gemeente Rotterdam. En de Politie Rotterdam-Rijnmond, het openbaar ministerie (OM), de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en de reclasseringsinstellin gen. Door de samenwerking van zorg, straf en bestuur, vermindert de overlast en criminaliteit. veiligheidshuisrotterdam.nl

BON BINI NA RDAM

Oftewel ‘Welkom in Rotterdam’. Ook dit jaar zijn er weer ruim 150 studenten vanuit de Nederlandse Antillen en Aruba aangekomen in Rotterdam. Deze zogeheten ‘bur salen’ volgen hier een studie aan de Hogeschool Rotterdam, INHolland of de Erasmusuniver siteit. Eind juli heette loco-burge meester Alexandra van Huffelen hen officieel welkom. Aan de

komst van deze studenten is voor het eerst een fotowedstrijd verbonden. De gemeente wil namelijk graag weten wat de nieuwkomers van de stad vinden. Aan hen is gevraagd in de eerste week van hun verblijf in Rotter dam foto's te maken van datgene wat hen opvalt, verbaast of ont roert. Uit de inzendingen worden drie prijswinnaars geselecteerd. Op vijf oktober reikt burgemees ter Aboutaleb de prijzen uit in de Burgerzaal van het Rotterdamse stadhuis.

Veiligheid _ 28/29

noodpakket, maar wordt wel aanbevolen door het ministerie. Driekwart van de ondervraagden heeft een EHBO-doos in geval van nood en ongeveer de helft kan gebruik maken van een opwindbare radio of radio op batterijen. nederlandveilig.nl/ zelfredzaamheid

SCHILDERACHTIG BUURTGEBOUW DENK VOORUIT

Nederlanders bewust maken van het belang van een goede voor bereiding op een noodsituatie. Een landelijke campagne met dit doel startte eind juli. Het ministe rie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wil met de campagne Nederlanders stimule ren om zelf een noodpakket sa men te stellen. Zo’n noodpakket bestaat uit een aantal basisvoor werpen (zoals een zaklamp en dekens) maar ook persoonlijke behoeften als medicijnen. Om deze campagne kracht bij te zetten is een onderzoek gedaan naar de vraag hoe goed Neder landers voorbereid zijn op een noodsituatie. Ruim vier op de tien Nederlanders zegt alles in huis te hebben om minstens drie dagen te kunnen overleven zonder wa ter, gas en elektriciteit. En 86% van de Nederlanders zet water in de top tien om drie dagen nood door te komen. Ook houdbaar eten wordt vaak aangegeven (79%). Opvallend hierbij is dat maar weinig mensen dan ook een blikopener op hun lijstje heb ben staan (25%). Deze laatste zit weliswaar niet in een standaard

Het wat karakterloze Tideman plein is buurtbewoner Jeroen Bleijs al jaren een doorn in het oog. Met de Delfshavense Duiten, een project van de deel gemeente dat bewonersinitiatie ven ondersteunt, kreeg hij de mogelijkheid om samen met de jongeren uit de wijk daarin veran dering te brengen. Het idee voor een muurschildering op de gevel van buurthuis Post West was geboren. Bewoners hebben uit verschillende ontwerpen het definitieve voorstel gekozen: zes sprekende portretten van jonge ren die de gevarieerde samen stelling van de wijk verbeelden. Een kunstenaar van Graffiti Connect/Urban Arts ging ver volgens met de muurschildering aan de slag. De muurschildering liep wat vertraging op doordat de gevel van het wijkgebouw gerepareerd moest worden. Na de reparatie hebben de kunstenaar, bewoners en jongeren uit de wijk de hele zomer hard doorgewerkt om de gevel op tijd af te krijgen. En deze maand is de schildering dan ook feestelijk onthuld, aan gekleed met een buurtfeest voor

iedereen in de wijk. Een feest met dans- en muziekacts en een voetbaldemonstratie.

VEILIG BADDEREN

Het strand van Hoek van Holland heeft voor de eerste keer in haar historie de Blauwe Vlag 2010 toegekend gekregen. Het strand van Hoek van Holland verdient de Blauwe Vlag, omdat het voldoet aan een aantal strenge eisen. De Blauwe Vlag is een internationale onderscheiding die jaarlijks wordt toegekend aan stranden en jachthavens die vei lig en schoon zijn. In de praktijk betekent dit dat genomineerden moeten voldoen aan een aantal belangrijke criteria zoals schoon (zwem)water, goede sanitaire voorzieningen en een hoge mate van veiligheid. De internationale jury voor de Blauwe Vlag heeft dit jaar in Nederland 122 Blauwe Vlaggen toegekend. Met dit hoge aantal behoort Nederland tot de Euro pese koplopers van de Blauwe Vlag-campagne. De Blauwe Vlaggen zijn uitgereikt aan 47 Nederlandse stranden en 75 jachthavens. Nieuwe stranden zijn, naast Hoek van Holland, de stranden van Wassenaar, Den Helder en Julianadorp. blauwevlag.nl

TELLER OP 3.000

Onder het motto ‘Rotterdam moet Schoon, heel en veilig’ heeft Stadstoezicht de opdracht fietswrakken aan te pakken. En de teller staat inmiddels al op ruim 3.000. Bijvoorbeeld in au gustus werden maar liefst 700 afgedankte tweewielers van straat gehaald. Hoewel het aantal fi etswrakken in de stad al flink is afgenomen, veroorzaken ze nog steeds over last op straat. Met name in straten in de deelgemeente Centrum, Noord en Feijenoord worden de meeste afgedankte fietsen aangetroffen.

11:12 _ 03/08/10 _ Schiekade 185

De nieuwe bruisende stadsentree van Rotterdam, het Central D istrict, krijgt in rap tempo vorm. De eerste contouren van het Centraal Station zijn inmiddels zichtbaar en de Weenatunnel is zo goed als klaar. Intussen zorgt tijdelijke herontwikkeling van een aantal bestaande panden ervoor dat het gebied aantrekkelijk blijft. Het Schieblock, een gebouw dat al twintig jaar leegstond, heeft voorlopig een nieuwe ziel.

Schieblock . ‘werkt’ weer .

Ondernemen _ 30/31

De gevel van het Schieblock is fors opgeknapt en binnen zijn onder andere nieuwe brandmelders, liften en een glasvezelnetwerk aangelegd. De ruimten worden casco opgeleverd. Klaar voor de huurders om er een eigen stempel op te drukken. Binnen het Schieblock is de Dépendance een goede ruimte voor tentoonstellingen en lezingen. Daarnaast krijgt het pand een eigen daktuin, studioruimtes, een office hotel, vergaderplekken en een werkrestaurant. De nieuwe invulling van het Schieblock komt grotendeels uit de hoed van CODUM en ZUS. CODUM specialiseert zich in de herbestemming van leegstaand vastgoed. ZUS (Zones Urbaines Sensibles) maakt ontwerpen en voert onderzoek uit op gebied van stedelijke ontwikkeling en (landschaps)architectuur. Samen hebben ze het oude kantoorpand sinds deze zomer omgedoopt tot ‘laboratorium voor stedelijke vernieuwing’. Flinke berg enthousiasme

Dat klinkt leuk, maar wat houdt het precies in? Marcus Fernhout, medeoprichter van CODUM: ‘Het pand is verdeeld in verschillende ruimten. Die verhuren we aan gebruikers die werk maken van stedelijke ontwikkeling. Denk aan architecten, maar ook IT’ers die 3D-filmpjes maken van de buitenruimte en culturele instellingen die zich richten op stadscultuur.’ Volgens hem is de selectie van gebruikers essentieel. ‘Welke partijen trek je aan? Hoe wordt het pand straks gebruikt? Alleen met de goede mensen, plannen en met een flinke berg enthou siasme, is investeren in zo’n complex project de moeite waard.’ Herontwikkeling van bestaand vastgoed levert veel voordelen op. Fernhout: ‘Enerzijds maak je veel mensen blij met een nieuwe woon- of werkplek. Anderzijds kost leegstand een eigenaar veel geld en is het bovendien geen visitekaartje.’ Dat bevestigt ook Fons Meijer, programmamanager Rotterdam Central District bij de gemeente Rotterdam. ‘Het ziet er niet alleen beter uit. Het komt zeker ook de levendigheid ten goede en we laten zo de potentie van het gebied zien. De bouwen sloopwerkzaamheden rond het Schieblock en de directe omgeving starten pas over een paar jaar. Door een tijdelijke in vulling van het Schieblock blijft de omgeving tussen Centraal Station en de Schiekade aantrekkelijk en levendig.’ ‘We vinden het belangrijk dat de tijdelijke situatie goed wordt ingevuld en hebben CODUM en ZUS gesteund om het pand een nieuwe, tijdelijke bestemming te geven’, vertelt Meijer. ‘We geven als gemeente alleen een garantiesubsidie, maar het is aan de initiatiefnemers CODUM en ZUS om er invulling aan te geven.’ Een garantiesubsidie houdt kortweg in dat het geld dat de

gemeente beschikbaar stelt, binnen een bepaalde termijn wordt terugbetaald. ‘Prima’, vindt Fernhout. ‘Want met het Schieblock en andere panden in onze porte feuille willen we juist laten zien dat je geen blijvende financiële steun nodig hebt om zo’n herontwikkeling tot een succes te maken. En dat er zeker een markt voor is.’

‘Leegstand is natuurlijk geen visitekaartje’ Dit gaat zeker op voor het Schieblock. Bijna alle ruimten zijn inmiddels verhuurd. De huuropbrengst, slimme afspraken met welwillende aannemers en met LSI Project Investment, de huidige eigenaar van het pand, maken zo’n tijdelijke herontwikkeling tot een succes. ‘Mits we het pand voor minimaal vijf jaar kunnen ontwikkelen’, waarschuwt Fernhout. ‘Alleen dan is een initiatief als dit ook financieel te bedruipen.’ Niet terug naar zolderkamer

Uiteindelijk wacht over een aantal jaar onverbiddelijk de sloophamer. Meijer: ‘De plannen rond de verdere ontwikkeling van het Central District zijn om te beginnen aan de stationskant om uiteindelijk bij het Schieblock uit te komen. De nieuwbouw die de plek van het Schieblock straks inneemt, is nu al in grote lijnen duidelijk. Door het gebied wordt een straat speciaal voor fietsers en voetgangers aangelegd. Van het Delftseplein tot aan het Pompenburg. Verder kunnen mensen vanuit het Centraal Station langs het Schiekadeblok naar bijvoorbeeld de Lijnbaan en de Coolsingel wandelen.’ Na de sloop is het volgens Fernhout niet de bedoeling dat alle huurders weer op zoek moeten naar iets nieuws of noodgedwongen terug moeten naar hun zolderkamer. ‘We proberen de partijen echt aan ons te binden. Zowel eigenaren van panden als de gemeente, aannemers, huurders en vele anderen. Zo willen we de gebruikers van het Schieblock vervolgens graag een nieuwe locatie kunnen bieden. Vergelijk het met een groep Nomaden, maar dan wel middenin de stad.’

schieblok.com codum.nl zus.cc rotterdam-centraldistrict.nl

12:00 _ 29/07/10 _ IJsselmonde

vastgoed . kleurt groen .

De gemeente Rotterdam maakt al haar gebouwen ‘groen’. Met energiebesparende maatregelen wil de stad het energie verbruik en de CO2-uitstoot van het gemeentelijke vastgoed verminderen. Denk dan aan zwembaden, scholen, theaters en kantoren. De energiebesparende maatregelen zijn onderdeel van het programma ‘Rotterdamse Groene Gebouwen’. Met dit programma wil de stad alle gemeentelijke gebouwen duur zaam maken. Bijvoorbeeld door betere isola tie, efficiëntere luchtbehandelingssystemen en nieuwe verwarmingsinstallaties. Dit sluit aan bij het doel van Rotterdam Climate Initiative: in 2025 moet de CO2 uitstoot in de stad gehalveerd zijn. Om het energieverbruik van de gemeentelijke panden aan te pakken, heeft de gemeente gekozen voor het ‘Building Retrofit’ concept van het Amerikaanse Clinton Climate Initiative. ‘Bij deze aanpak dekt de verlaging van de energielasten de investering en onder houdskosten, en waar mogelijk wordt de

k waliteit verbeterd’, vertelt Myra Glaser, kwar tiermaker van het programma Rotterdamse Groene Gebouwen. ‘Het kost de gemeente dus geen extra geld, maar het leidt wel tot hogere kwaliteit.’ Building Retrofit is al suc cesvol toegepast in onder andere Amerika, Groot-Brittannië en Duitsland. Rotterdam is de eerste Nederlandse stad die ermee werkt. Een marktpartij, de zogenoemde ‘Energy Service Company’ (ESCo), maakt een plan met besparende maatregelen voor een ge bouw, voert deze uit en is verantwoordelijk voor het onderhoud en beheer. Het is de eer ste keer dat de overheid het energiegebruik op deze brede manier aanpakt. De gemeente sluit een Energieprestatiecontract af met de ESCo, dat een garantie geeft voor het te besparen percentage. Myra: ‘Tijdens dit tienjarige contract willen we de ESCo met name prikkelen om, naast de aanpak voor onderhoud en beheer, innovatief te zijn en

nieuwe technologieën te gebruiken. Dat is hun expertise.’ Zwembaden zijn grootverbruikers als het gaat om water en energie. Daarom neemt de ge meente ze als eerste onder handen. ‘Wat de aanpassingen precies zijn, verschilt per ge bouw’, vertelt Myra. ‘Sommige zwembaden zijn al oud en sluiten binnen ongeveer vijf jaar. Anderen zijn nieuw. De aanpassingen qua isolatie en onderhoud zijn dan heel verschillend.’ Deze zomer starten de voor bereidingen voor de Rotterdamse theaters. Myra: ‘Daar heb je vooral te maken met de klimaatsystemen. Het gaat om grote ruimten met veel mensen, dus er zijn enorme instal laties nodig voor de koeling.’ Na de theaters volgen de scholen en kantoren het groene voorbeeld en krijgen ook zij zo’n prestatie contract. rotterdam.nl/groenegebouwen

De arbeidsmarkt online . Eindelijk eenduidige cijfers. Rotterdam lanceert het Informatiepunt Arbeidsmarkt. Op deze internetportal zijn alle relevante kerngegevens en contactpersonen actueel én gemakkelijk te vinden. De arbeidsmarkt is meer dan vraag en aan bod alleen. Het is een complex geheel van bedrijfsleven, werknemers, werkzoekenden, gemeentelijke instanties en maatschappelijke organisaties als de Kamer van Koophandel. Het online informatiepunt biedt al deze

artijen actuele informatie over arbeidsmarkt p ontwikkelingen, werkgelegenheid, werkloos heid en (regionale) economie. ‘Het initiatief kwam van wethouder Dominic Schrijer’, vertelt Bart Nijhof, beleidsmedewer ker economie bij het Ontwikkelingsbedrijf en één van de betrokkenen bij de opbouw van de site. ‘De wens bestond om partijen meer te laten samenwerken. Om zo te komen tot een goed afgestemd arbeidsmarktbeleid in Rotterdam en in de regio én daarmee de

conomie te versterken.’ Volgens Nijhof is e het daarom belangrijk dat alle organisaties gebruik maken van eenduidige gegevens. Het informatiepunt is voorlopig constant in ontwik keling. ‘Nu is er al veel te halen op de portal. Maar zodra het technisch kan, komt er ook een mogelijkheid om online kennis en ideeën te delen’, aldus Nijhof. ‘En hebben we natuur lijk ook extra aandacht voor de informatie uit én voor de regio.’ rotterdam.nl/arbeidsmarkt

INFO

in Zaanstad. Het thema is ‘Wie durft (nog)?’ Koen Westhoff, directeur Gebiedsontwikkeling van het Ontwikkelingsbedrijf, is één van de sprekers. Kijk voor het volledige programma op de site.

BALIE VOOR ONDERNEMEN

De ondernemersbalie van de gemeente geeft beginnende en gevestigde Rotterdamse ondernemers advies over be drijfshuisvesting, gemeentelijke vergunningen, investerings- en subsidieregelingen en faciliteiten. Meer weten? Kijk op de ver nieuwde website. rotterdam.nl/ondernemersbalie

samen BIZ-en

De Bedrijven Investeringszone (BIZ) stelt ondernemers in staat om gezamenlijk te investeren in de kwaliteit van een winkel gebied, toeristisch gebied of bedrijventerrein. Een BIZ-plan moet door de meerderheid van de ondernemers in een BIZ- gebied gedragen worden om doorgang te kunnen vinden, zodat alle ondernemers kunnen profiteren én de kosten delen. rotterdam.nl/ bedrijveninvesteringszones

SCHOUWBURG OPEN

De Rotterdamse Schouwburg wordt tijdens de zomersluiting in grijpend veranderd. Na 1 oktober vormt het een aantrekkelijk, warm en open gebouw, dat de hele dag toegankelijk is. Door de openheid en de programmering in de foyer kan iedereen er vanaf het Schouwburgplein naar bin nen kijken. Dat sluit goed aan bij de stedelijke ambitie van een aantrekkelijke binnenstad, met uitstraling en sfeer. Eigenaar gemeente Rotterdam draagt 2,5 miljoen van het totale verbou wingsbudget van 4,2 miljoen euro bij. rotterdamseschouwburg.nl

Ondernemen _ 32/33

gebiedsontwikkelingcongres.nl LANTAREN/VENSTER VERHUIST

Het gebouw aan de Gouver nestraat voldeed niet meer aan de eisen van deze tijd. Daarom verhuist Lantaren/Venster naar een nieuw onderkomen in New Orleans op de Wilhelminapier. Met zes gloednieuwe zalen blijft Lantaren/Venster dé plek in Rotterdam voor goede films en jazz. In oktober 2010 opent het vernieuwde Lantaren/Venster haar deuren aan de Otto Reuchlinweg.

LANDELIJK ANTWOORD

lanteren-venster.nl

THE ENTERPRIZE

HOBOKEN INSPIREERT

Hoboken is de naam voor grofweg het gebied rond het Erasmus MC, het Euromastpark, het Museumpark en de Veer haven. Het gebied heeft deze naam te danken aan het land goed ‘Land van Hoboken’, dat vanaf de 17de eeuw tot 1924 eigendom was van de reders familie Van Hoboken. Voor de verdere ontwikkeling van dit gebied is in 2009 een unieke, gezamenlijke visie geformuleerd. In meer dan 40 projecten werken partners samen aan het vergro ten van de unieke kwaliteiten van Hoboken. In de maanden sep tember en oktober zijn veel van deze projecten te zien, te beluis teren, te proeven en te ervaren. Meer informatie hierover staat op de website.

Antwoord voor bedrijven is hét startpunt van de landelijke overheid voor ondernemers. Welke regels, vergunningen en belastingen gelden er? En welke subsidies zijn aan te vragen? Op de website staan alle antwoorden op deze en andere vragen in een oogopslag op een rij.

Het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam organiseert voor de tweede keer The Enterprize Contest: een wedstrijd voor jonge Rotterdammers (van 18 tot 30 jaar) met een goed ondernemersidee. Tot 6 oktober kunnen jongeren hun idee opge ven via de website. Degene met het beste plan wint een stimule ringsbedrag van € 2.000,- en een coachingstraject bij Your Naviga tor, een jaar lang gratis bedrijfs ruimte van Stadswonen en een microkrediet van de Rabobank Rotterdam. Sowieso is deelname interessant. Door middel van workshops, lezingen en persoon lijke begeleiding maken jongeren op hoog niveau kennis met het ondernemerschap. Kijk voor aanmelden of meer informatie op de website. theenterprize.nl

LUSTRUM CONGRES

INADEC 2010 is het enige (inter) nationale congres over gebieds ontwikkeling in Nederland. Het vindt dit jaar plaats op 13 oktober

bedrijventerrein.biz

antwoordvoorbedrijven.nl

hoboken-rotterdam.nl

INADEC 2010

mensen dat bij het ontwikkelen, onderhouden en herstructureren van bedrijventerreinen betrokken is. Het congres wordt gehouden in de Schiecentrale. Naast inlei dingen door diverse experts is er het tijdens het congres veel gelegenheid om van kennis en ervaringen uit te wisselen. De dagelijkse praktijk is net zo be langrijk als de theorie erachter. Daarom zijn excursies een vast onderdeel van het programma. Rotterdam heeft gekozen voor een excursie per bus naar de ge herstructureerde Spaanse Polder en een excursie per schip door het gebied van de Stadshavens.

Rotterdam is op 7 oktober gast heer voor het bedrijventerreinen congres dat jaarlijks gehouden wordt. Het congres trekt onge veer 500 bezoekers. Dat lijkt niet veel, maar zo groot is het aantal

‘EUROPROJECTEN’ CENTRAAL

Wat gebeurt er in Rotterdam alle maal met Europees geld? Kom op 3 oktober 2010 eens kijken bij één van de projecten die mogelijk gemaakt zijn door een bijdrage uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. De toegang is gratis. Het Wereldmuziekcentrum is een ontmoetingsplaats voor iedereen die interesse heeft in dit muziek genre. Op zondag 3 oktober staat het Matinée du Monde bol van Afrikaanse en Wereldmuziek en andere activiteiten. Bij het Scheepvaart en Transportcollege leren de studenten o.a. hoe ze kapitein op een tanker kunnen worden, of stuurman op een groot baggerschip. Zelf ook eens in zo’n simulator zitten? Grijp de kans op 3 oktober. Tot slot; al eens een ritje met de amfibiebus gemaakt? Tijdens de tour doet deze bus de mooiste en bijzon derste plekken van de stad aan. kansenvoorwest.nl

17:00 _ 22/07/10 _ Schiedamsedijk Een lege plek in de klas. Een meisje ontbreekt. Navraag leert dat ze tijdens de zomervakantie onder dwang is uitgehuwelijkt. Als landelijk koploper bindt Rotterdam in een proefproject de strijd aan met die ongewenste praktijk. Jantine Kriens: ‘Want een huwelijk hoort met ringen bezegeld te worden, niet met handboeien’.

Een huwelijk . zonder handboeien . Met de slogan ‘Bang voor een enkeltje buitenland?’ voert de GGD Rotterdam-Rijnmond actie tegen huwelijksdwang. Vorig jaar was met de campagne ‘Liefde laat zich niet dwingen’ al aandacht voor de keuzevrijheid in de liefde. ‘Zelfs met de beste wil van de wereld, kun je het onder dwang uithuwelijken van je kinderen niet anders zien dan moderne slavernij’, aldus Kriens, toenmalig verantwoordelijk wethouder. Half mei ging in Rotterdam de campagne ‘Bang voor een enkeltje buitenland?’ van start. Met posters in de stad, een website en materiaal voor scholen. ‘We willen daarmee duidelijk maken dat de keuze voor een huwelijk een vrije moet zijn’, legt Elly Ammerlaan uit. Ze is ketenregisseur eergerelateerd geweld bij GGD Rotterdam-Rijnmond. ‘Druk en dwang uitoefenen om te trouwen, is een onderdeel van eergerelateerd geweld’, vervolgt ze. ‘In ongeveer de helft van de gevallen gaat het dan om een conflict over de partnerkeuze. Dat kan in het uiterste geval leiden tot ernstige vormen van huiselijk geweld. Wij willen aan geven dat je zelf iets kunt doen als je onder druk staat om tegen je wil met iemand te trouwen. Of wanneer de kans bestaat dat je van je ouders niet terug mag komen uit het land van herkomst.’ KWESTIE VAN EER

Behalve jongeren voorlichten is het net zo belangrijk om ouders en professionals te informeren. Ammerlaan: ‘Daarmee willen we twee dingen bereiken: bewustwording, want iemand dwingen tegen zijn of haar wil te trouwen is niet acceptabel. En een mentaliteitsverandering. Het bespreekbaar maken van huwelijksdwang is echt nodig.

Sociaal _ 34/35 Want hoewel ouders natuurlijk het beste willen voor hun kind, is het in zogenoemde ‘eerculturen’ erg belangrijk om je te houden aan eigen familietradities. Wanneer jij niet instemt met de partner die de ouder op het oog heeft, kan de eer van je hele familie op het spel staan.’ Huwelijksdwang en gedwongen achterlating doen zich voor in culturen waarin familie-eer belangrijk is. De slachtoffers zijn meestal meisjes. Opgegroeid in een omgeving waarin vrije partnerkeuze niet vanzelfsprekend is. Ze zitten vaak nog op school, zijn thuiswonend en hebben meestal een dubbele nationaliteit. Politie en andere professionals zien vooral jongeren met een Turkse, Marokkaanse, Irakees/Koerdische, Pakistaanse, Iraanse en Afghaanse achtergrond. De GGD Rotterdam-Rijnmond stelde met de gemeentelijke dienst Jeugd, Onderwijs en Samenleving (JOS) voor scholen een basispakket ‘Eergerelateerd geweld en Huwelijksdwang’ samen. En schoolmaatschappelijk werkers en leerplichtambtenaren werden geïnformeerd. Die zijn nu extra alert op mogelijke signalen bij verzuim. Na de zomer controleren leerplichtambtenaren bijvoorbeeld de bezetting in de Rotterdamse schoolbanken. Bij vermoedens van achterlating of uithuwelijking schakelt JOS de

GGD Rotterdam-Rijnmond altijd in. Bij de aanpak werkt de GGD Rotterdam-Rijnmond samen met onder andere politie, de vrouwenopvang, Bureau Jeugdzorg, leerplichtambtenaren en het schoolmaatschappelijk werk. Het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) geeft voorlichting en advies aan professionals en jongeren. Ammerlaan: ‘De medewerkers hebben veel deskundigheid op dit terrein. Zij schatten de risico’s in en voeren waar nodig bemiddelingsgesprekken. Er is een crisisteam en er zijn overleggen over verschillende meldingen.’ NIET ZELF PIONIEREN

Dat crisisteam springt niet direct in het vliegtuig. ‘Als een meisje wordt achtergelaten, bestaat de mogelijkheid dat ze gedwongen wordt om tegen haar zin te trouwen. Dan helpt het wanneer er gegevens bekend zijn, zodat er contact kan worden onderhouden. Zeker wanneer sprake is van een dubbele nationaliteit en minderjarigheid, zijn de mogelijkheden om in te grijpen in het buitenland minimaal. Meisjes doen er dan goed aan zich vooraf te laten informeren en te overleggen met medewerkers van het ASHG. Ook professionals kunnen hun vermoedens en vragen het best met het ASHG bespreken. Iedere groep afkomstig uit een gemeenschap met een eercultuur, hanteert namelijk eigen codes over eervol of eerloos gedrag. Ondoordacht handelen of contact opnemen met familieleden kan ongewenste risico’s voor het slachtoffer geven. Ga als buitenstaander vooral niet pionieren en houd informatie in kleine kring. Bel met het ASHG’, adviseert Ammerlaan. Om hoeveel gevallen van huwelijksdwang en gedwongen achterlating het precies gaat, is niet bekend. Leerplichtambtenaren van JOS en het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld constateerden voor en na de zomer vakantie van 2009 verschillende gevallen van vermoede lijke huwelijksdwang. En in de eerste helft van dat jaar kwamen ruim 50 leerplichtige Rotterdamse meisjes in beeld die bang waren om tijdens hun vakantie te worden uitgehuwelijkt. Daarnaast vragen professionals die met jongeren werken (docenten, buurtwerkers, jeugdzorg verleners) tientallen keren advies bij vermoedens van gedwongen partnerkeuze. De toename van hulpverzoeken is volgens de GGD het gevolg van de inspanningen om uithuwelijken bespreekbaar te maken. INFORMATIE ONLINE

Professionals die werken met allochtone jongeren, kunnen op huiselijkgeweld.rotterdam.nl verder inzicht krijgen in signalen van huwelijksdwang, achterlating en mogelijke eerkwesties. De website LoverALERT.nl helpt ook huwelijksdwang te herkennen en actie te ondernemen. Op deze site staan links naar andere hulpinstanties en websites. En bijvoorbeeld een noodplan en een ver klaring die gebruikt kunnen worden als het enkeltje buitenland werkelijkheid wordt. huiselijkgeweld.rotterdam.nl loveralert.nl

09:30 _ 16/08/10 _ Oude Westen Rotterdam maakt sport van sport . Rotterdam staat inmiddels op de kaart als sportstad, maar toch beweegt bijna de helft van de stadsbewoners niet genoeg. Daarmee scoort de stad onder het lande lijke gemiddelde. Rotterdamse kinderen zijn over het algemeen genomen de dikste van Nederland. Lekker Fit! en de schoolsportvereniging brengen daar gelukkig verandering in. Een kwart van de kinderen is te dik. In som mige wijken zelfs één op de drie. Ze lopen grote kans om ook als volwassene te zwaar te blijven. Behalve met gezond lichaams gewicht ligt de Rotterdams jeugd ook achter in sportparticipatie. In veel wijken zijn weinig of geen sportclubs. Daar doen kinderen dan ook vaak weinig tot niets aan sport en komt overgewicht bovengemiddeld voor. Lekker Fit! is onderdeel van het gemeentelijke actieprogramma ‘Voeding en Beweging’. De gemeentelijke diensten Sport en Recreatie, de GGD Rotterdam-Rijnmond en Jeugd, On derwijs en Samenleving bundelen daarin hun krachten. Belangrijkste wapens van Lekker Fit? Minimaal drie uur bewegingsonderwijs per week, lespakketten die gezonde voeding stimuleren en voorlichting door voedingsdes kundigen. Uit een meting blijkt dat overge wicht op deelnemende scholen met gemid deld 3% daalt en dat beweeg- en eetgedrag verbetert. Kinderen komen vaker op de fiets of lopend naar school. Ze spelen meer buiten en willen in meer gevallen (blijven) sporten.

Meldcode . mishandeling. Rotterdam werkt met een meldcode die professionals helpt zorgvuldig actie te ondernemen als kindermishandeling wordt vermoedt. En ondersteunt dit bovendien met gratis trajecten en trainingen. De meldcode staat model voor een landelijk protocol dat eind 2010 verplicht wordt. Jaarlijks worden ruim 100.000 kinderen slachtoffer van kindermishandeling. Gemid deld zijn dat twee kinderen per klas. Scholen

De helft van Rotterdamse basisscholen doet er nu aan mee. Van de 88 scholen hebben bo vendien 36 scholen een diëtist die kinderen en ouders begeleidt. En dat aantal wordt in 2011 nog eens verdubbeld. In wijken waar sportparticipatie ondermaats is, zijn vanaf 2007 zo’n 18 schoolsportvereni gingen opgericht. Leerlingen hoeven geen grote afstanden naar een sportvereniging af te leggen, maar kunnen direct na schooltijd in de buurt ‘aftrappen’. Ze krijgen les van club trainers, zijn lid van de vereniging en spelen mee in de competitie, maar trainen lekker in eigen wijk. Het Oude Westen kent de jongste Rotterdam se schoolsportvereniging. ‘Van onze 250 leerlingen zijn er nog geen 20 lid van een sportclub’, vertelt Annemarie Oers, directeur van de Augustinusschool. ‘Dat komt doordat hier weinig sportverenigingen zijn en veel

zijn belangrijk bij het signaleren van huiselijk geweld. In opdracht van GGD Rotterdam Rijnmond helpt de CED groep scholen met de meldcode te leren werken. De CED groep is een organisatie die professionals adviseert, traint en begeleidt die in het onderwijs en de kinderopvang werken. Zij biedt besturen, schoolteams en individuele professionals gratis trajecten en trainingen voor het invoe ren van en werken met de meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Daarnaast organiseert de CED groep ook workshops en werkconferenties waarbij bijvoorbeeld politie of andere deskundigen worden uitgenodigd. Een voorbeeld? Donder dag 23 september vindt de speciale studie dag ‘Werken met de Rotterdamse Meldcode

ewoners niet bekend zijn met de Nederland b se verenigingscultuur.’ Volgens Oers moet de schoolsportvereniging dat nu dichtbij kinderen en hun ouders brengen. ‘We hebben de sportcultuur inderdaad zien omslaan, bevestigd directeur Gert-Jan Lammens van organisator Rotterdam Sportsupport. ‘Zo is met schoolsportvereniging Pendrecht het percentage kinderen dat lid is van een club, gestegen van 12 naar 65%.’ Basisschool Catamaran doet mee aan Lekker Fit! én aan de schoolsportvereniging. En lijkt het beste voorbeeld van wat de Rotterdamse visie op bewegen en sportbeleid voor elkaar bokst. De Catamaran is namelijk zowel vorig als dit jaar uitgeroepen tot sportiefste basis school van Nederland. rotterdamlekkerfit.nl schoolsportvereniging.nl

Huiselijk Geweld’ plaats. Bedoeld voor men toren, zorgcoördinatoren, orthopedagogen, psychologen, schoolmaatschappelijk werkers, teamleiders en directieleden uit het Rotter damse voortgezet onderwijs en de regio. Zij kunnen hieraan gratis deelnemen. In een landelijk protocol, dat eind 2010 verplicht wordt voor alle scholen in het voort gezet onderwijs, staat wat van hen wordt verwacht bij vermoedens van kindermishandeling of huiselijk geweld. De Rotterdamse meldcode staat model voor dit landelijke protocol. huiselijkgeweld.rotterdam.nl cedgroep.nl

INFO meente Overschie. De uitvoerder is de gemeentelijke dienst Sport en Recreatie.

Sociaal _ 36/37

om in 3 jaar tijd twaalf school pleinen groen in te richten. De eerste pleinen zijn inmiddels enthousiast in gebruik genomen.

overschiesportgratis.nl

MEGAMOESTUIN

DAG VAN DE LERAAR

Leraren, leerlingen en ouders vieren op 5 oktober over de hele wereld ‘World Teachers' Day’. De Dag van de Leraar is de Ne derlandse variant hiervan. Deze dag is bedoeld als een feestdag voor alle leraren in Nederland. Rotterdam wil met deze dag het imago van het leraarsvak verbe teren en het belang van goede leraren benadrukken. Onder meer door de beroepsgroep op een positieve manier onder de aandacht te brengen. Ook in 2010 worden mooie prijzen gegeven aan bijzondere en inspi rerende activiteiten voor leraren. Doorgeven wat er tijdens deze Dag van de Leraar op de ver schillende scholen in de stad gebeurt, kan via de website. dagvandeleraar.kennisnet.nl

GRATIS SPORTEN

Méér dan sport, méér dan gratis. Niemand twijfelt aan het feit dat sporten en bewegen gezond is voor het lichaam. Overschie Sport Gratis is zelfs meer dan sport. Deelgemeente Overschie zet in op een sterker verenigings leven, meer participatie van ouders, betere voeding, spelen derwijs beter taal leren en sport als brede schoolactiviteit. Kortom, op allerlei zaken die momenteel soms versnipperd worden gestimuleerd door allerlei gespecialiseerde organisaties. Door sport als ‘natuurlijke kap stok’ krijgen al deze aspecten samenhang en daarmee meer effect. Overschie zet nadrukkelijk in op deze manier van benaderen. verschie Sport Gratis wordt O mogelijk gemaakt door deelge

Een 60 meter lange moestuin ingericht door Rotterdamse schoolkinderen, was dit jaar de blikvanger tijdens Kunsthal KOOKT. Tijdens de vierde editie van dit ‘Festival voor de Echte Smaak’ (van 9 tot en met 12 september) in de Kunsthal, exposeerden de kinderen hun zelfgeteelde gewassen die zijn gekweekt op educatieve tuinen in Rotterdam. De kinderen zaaiden aardappe len en sla, Spaanse peper, rucola en 'vergeten groenten' als snij biet, postelein en raapsteeltjes. Daarna werd er ‘proef gekookt’. Vlak voor het festival vond de verhuizing plaats van de ge kweekte groenten en kruiden om de langste moestuin in te richten. Op de slotdag van het festival bereidden zij met een bekende Nederlandse kok gerechten met hun eigen groenten en kruiden. Het ‘moestuinproject’ is een initi atief van Kunsthal Rotterdam en de gemeentelijke dienst Sport en Recreatie. rotterdamlekkerfit.nl

Het animo onder de Rotterdamse scholen is groot. Ook onder scholen die helaas niet aan crite ria voldoen, om voor een groene invulling in aanmerking te komen. Speciaal voor deze scholen is er een ontwerpquiz uitgeschreven. Het geld dat is gereserveerd voor het twaalfde plein, wordt verdeeld onder de winnaars. Om er zo voor de zorgen dat straks nóg meer kinderen in een groene omgeving kunnen spelen.

Een groen schoolplein brengt kinderen spelenderwijs in aanra king met de natuur. En dat is be langrijk voor hun ontwikkeling. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft Rotterdam de uitdaging geboden

Het boek bevat interviews met topmensen uit de zakelijke wereld, het onderwijs en de over heid; zoals Alice Fortes die in Rotterdam geboren en getogen is. Generatie YEP geeft een fris se kijk op de kansen die de multi culturele samenleving kan bieden voor de toekomst van Nederland. generatieyep.nl

rotterdam.nl/ groeneschoolpleinen

LEZEN EN SCHRIJVEN

Taal, lezen en schrijven. Tijdens de Week van de Alfabetisering werd weer landelijk en lokaal aandacht besteed aan deze on derwerpen. Dit jaar vond deze week plaats van 6 tot en met 12 september. Ook in Rotterdam wa ren er verschillende activiteiten van de gemeente, aanbieders van opleidingen en van organi saties die zich inzetten tegen laaggeletterdheid. Denk aan een kennisfestival en informatie stands op verschillende locaties in de stad. Bijvoorbeeld bij wooncafé Vestia Feijenoord en de stadswinkels Delfshaven en Feijenoord. Initiatiefnemer Stichting Lezen & Schrijven organiseerde een grootschalig leesevenement voor kinderen in het Nieuwe Luxor Theater in Rotterdam, waar circa 750 Rotterdamse schoolkinderen aan deelnamen.

GENERATIE YEP GROENE PLEINEN

biedt. In persoonlijke interviews vertellen de YEPPIES over het respect dat ze voor hun ouders hebben, hun groei, ambities, visie en het belang van eigen inzet, rolmodellen en identiteit.

Het boek Generatie YEP introduceert de Young Ethnic Professionals. Arjan Erkel schrijft over een nieuwe hoogopgeleide multiculturele generatie die sociaal, economisch en psycho logisch is geïntegreerd in Nederland en ons land kansen

KINDERWENSSPREEKUUR

De deelgemeente Feijenoord start in het najaar met het kinder wensspreekuur. Tijdens dit uur wordt informatie verstrekt aan stellen over hoe zij zo gezond mogelijk de zwangerschap kun nen ingaan. Het kinderwensspreekuur wordt georganiseerd door daarvoor opgeleide artsen en verlos kundigen. Het project is onder deel van ‘Klaar voor een Kind’, een programma van de gemeen te om de babysterfte in Rotter dam terug te dringen. Met dit programma moet in tien jaar tijd de babysterfte in Rotterdam teruggebracht zijn naar het landelijk gemiddelde. ‘Klaar voor een Kind’ richt zich op de verschillende fasen: pre conceptiezorg, zwangerschap, bevalling, kraamzorg en jeugd gezondheidszorg. Het program ma wordt gecoördineerd door de GGD Rotterdam-Rijnmond en het Erasmus MC. klaarvooreenkind.nl

10:02 _ 13/07/10 _ Lombardkade

Werk . in uitvoering .

38/39

Een slinger blauw-oranje overalls wandelt de Lombardkade af. Gewapend met knijpstok en beringde vuilniszakken gaan ze op weg naar de Blaak. ‘Wel genoeg zakkies meenemen, hè?’ roept een beer van een jongen zijn teammaat na. Vanmiddag zorgt dit Buurt Service Team van Roteb ervoor dat de Blaak en omliggende straten weer opgeruimd zijn.

10:02 _ 13/07/10 _ Lombardkade Eigenlijk belichaamt dit Buurt Service Team de twee kerntaken van de gemeentelijke dienst Roteb. Want inderdaad, Roteb zorgt ervoor dat Rotterdam een schone stad blijft. Maar tegelijkertijd biedt de dienst Rotterdammers die lager opgeleid zijn of een afstand tot de arbeidsmarkt hebben, mogelijkheden tot werk. Sinds januari 2004 is de huidige Wet werk en bijstand (zie INFO, red) landelijk ingevoerd. De uitvoering van die wet ligt vooral bij de gemeente. Die heeft nu als taak om bij deze groep de afstand tot de arbeidsmarkt te overbruggen. In Rotterdam speelt Roteb daarin een grote rol. Samen met de gemeentelijke dienst SoZaWe, die vanuit haar takenpakket onder meer goed zicht heeft op de groep Rotterdammers die op elke loonlijst ontbreekt. FORSE STAP VOORUIT

Marijke Dijksterhuis Projectmanager Bureau Arbeidsmarktmeester ‘Werk is zoveel meer dan een bijdrage aan het productieproces alleen. Het maakt mensen ge zond, draagt bij aan zelfrespect, verstrekt sociale binding in de wijken en versterkt de positie van ondernemers in de buurt. Alle partijen die werken aan de arbeidsmarkt, helpen we om nóg effectiever te zijn en zo meer mogelijk te maken. Van gemeen telijke diensten, UWV, Kamer van Koophandel en kenniscentra tot vakbonden, brancheclubs en het bedrijfsleven. Want ook bedrijven voelen problemen en uitdagingen die daar liggen. Bijvoorbeeld de imperfecties bij de vraag- en de aanbodkant. Een deel van de vacatures wordt niet vervuld en tegelijkertijd staat een deel van potentiële werknemers aan de zijlijn. We benaderen bedrijven individueel en in groepsverband én op verschillende niveaus. En verleiden alle partijen om meer dere doelen tegelijk te dienen. We werken aan een systeem dat we de ‘inclusieve economie’ noemen; mensen niet uitsluiten, maar juist actief betrekken, daar bij rekening houdend met de belangen van het bedrijf, maar ook met waarden als vakman schap, bedrijfstrots en motivatie.’

Maar hoé gaan deze twee diensten de uit daging aan? Door nauwe samenwerking en door de nadruk te leggen op het ‘werken om te leren’. De meeste langdurig werkelozen starten hun traject bij een van de twee Buurt

Service Teams, speciaal voor instromers. Coördinator Rein Kross vertelt: ‘Elke twee weken krijgen we er zo’n tien tot twintig nieuwe mensen bij. Zij gaan hier vier weken lang, 32 uur per week aan de slag. Mét behoud van uitkering.’ Best een forse stap voor mensen die soms jarenlang zonder werk hebben gezeten? ‘Zeker’, vindt Kross. ‘Maar we geven ze echt het gevoel meer dan welkom te zijn. En maken duidelijk dat je vanuit een werkende situatie veel gemakkelijker een nieuwe baan kunt vinden. Je kunt hier van alles leren. Veilig werken bijvoorbeeld, of op tijd komen en omgaan met veel verschillende collega’s. Want de hele wereld loopt hier rond.’ Zo’n tweederde van de nieuwe krachten heeft opstartproblemen. Daarom worden ze zowel door Kross en zijn meewerkend voorlieden op straat begeleid, als door twee jobcoaches van SoZaWe. Zij proberen de achterliggende problemen van de instromers zo goed mogelijk te ondervangen. Na vier weken wennen – ‘een fout maken mag, als het maar niet drie keer dezelfde is’, knipoogt Kross – verhuizen ze naar een regulier

40/41 Buurt Service Team en draaien mee met alle werkzaamheden. Na opnieuw een maand spreken ze met een trajectcoördinator. Kross: ‘Die kijkt of we nog iets extra’s kunnen betekenen, zoals een taalcursus of andere opleiding. Daarnaast naar wat de persoon kan en welke richting hij of zij op wil. Natuurlijk wordt ook gekeken of ons RoBedrijf uitkomst kan bieden.’ GERICHT KLAARSTOMEN

RoBedrijf? Ton van der Leck, bedrijfsmanager van deze Roteb-tak, knikt. ‘Bij RoBedrijf helpen we mensen met een relatief korte afstand tot de arbeidsmarkt, terug naar werk. Dat gebeurt door middel van trajecten die samen met het bedrijfsleven worden ont worpen. De kandidaten komen binnen via SoZaWe, maar ook vanuit onze eigen kanalen en werkgeversservicepunt DAAD.’ Van der Leck vergelijkt het met een schoolcarrière: ‘De eerste weken bij Buurt Service Teams zijn het basisonderwijs. Daar leren instromers basiszaken als discipline en op tijd komen. Vervolgens kan de overgang naar

de reguliere Buurt Service Teams en de begeleiding hierbij, gezien worden als de brugklas. RoBedrijf vormt dan het voort gezet onderwijs.’

‘De hele wereld loopt hier rond’ Gemiddeld neemt RoBedrijf de instromers zo’n drie tot zes maanden onder haar hoede, binnen negen verschillende trajecten. Een bijzondere is De Delft; meebouwen aan een historisch schip en tegelijkertijd alles leren over metaal- en houtbewerking. De andere bedrijven richten zich op schoonmaak, beveiliging, administratie, logistiek, zorg, klantcontact en catering. Bewust de sectoren waar werkgelegenheid te vinden is voor de categorie mensen die bij Roteb een ontwikkeling doormaken. Elk traject stoomt een groep klaar voor een baan bij een reguliere

Hans Broere Manager DAAD ‘Vraaggericht en denkend vanuit de werkgever. Zo kun je de werk wijze van DAAD in de kern be schrijven. We zijn sinds vijf jaar het werkgeversservicepunt voor de regio Rijnmond. Werkgevers kunnen bij ons terecht met hun vacatures. Wij gaan dan op zoek in de bestanden van het UWV Werkbedrijf, re-integratiebedrij ven en SoZaWe, waar inmiddels zo’n 40.000 werkzoekende Rotterdammers staan ingeschre ven. We brengen de potentiële kandidaat zo snel mogelijk met werkgevers in contact, ook al heeft hij of zij nog niet geheel de juiste papieren. Dat iemand goed binnen een bedrijfcultuur past, wil leren én aanpakken, is het belangrijkste. Wij kunnen voor een aanvullende opleiding zor gen. DAAD heeft al ruim 7.000 Rotterdammers aan een baan geholpen. We merken wel dat het niveau van werkzoekenden, gemiddeld mbo min-niveau, veelal niet bij het vacatureaan bod past. Daarom vragen we bedrijven nu ook na te denken over welke vacatures ze in de nabije toekomst verwachten. Wij hebben dan de ruimte meer Rotterdammers klaar te stomen voor een goede start van een nieuwe carrière.’

10:02 _ 13/07/10 _ Lombardkade

Roos van den Tol Cateringmanager Sodexo ‘Op de locatie Zuidlaardermeer van Roteb verzorgen we de catering voor 600 tot 700 mede werkers. Mijn assistent en ik zijn in dienst bij cateringbedrijf Sodexo. De rest van het team werkt hier via Roteb. Gemiddeld hebben we vier of vijf teamleden die via SoZaWe en DAAD bij ons werkervaring opdoen. Deze ‘nieuwelingen’ blijven hier drie maanden en krijgen uiteindelijk bijna allemaal een certificaat. Sommigen komen binnen omdat ze moéten werken en blijven dit meer als last dan lust zien. Na behalen van hun certificaat moedigen we ze aan om te gaan solliciteren, maar of ze dat allemaal daadwerkelijk doen? Anderen vinden het werk erg leuk en zie ik veranderen. Na drie maanden probeer ik hen daarom op een andere locatie te plaat sen. Sommigen zijn inmiddels zelfs bij Sodexo in vaste dienst. Zonder mijn team vaste mede werkers zou ik mijn werk niet kunnen doen. Dit zijn vrijwel allemaal mensen met een be perking. Ik vind het erg knap dat ze – ondanks dat ze zelf hard moeten werken – steeds weer andere ‘nieuwelingen’ op sleep touw nemen.’

werkgever. ‘Neem RoFood’, noemt Van der Leck. ‘Samen met Roteb Educatiecentrum verzorgen we zowel de theorie als de praktijkscholing en betrekken externe werkgevers hierbij. Cateringbedrijf Sodexo geeft bijvoorbeeld aan welke specifieke eisen zij aan hun werknemers stellen. En dat nemen we in het lesprogramma op. Wanneer kan didaten hun periode bij RoFood afsluiten, kunnen ze hierdoor veel gemakkelijker in dat bedrijf worden ingelijfd.’ Vincent van der Schoor heeft vanuit zijn functie als trajectcoördinator bij Roteb een helicopterview op alle verschillende manieren van begeleiding naar werk. ‘Roteb fungeert de laatste jaren echt als een soort werkgenerator. RoBedrijf is daar één onderdeel van. We krijgen ook mensen aan het bureau die zoveel werkervaring hebben, dat we ze snel naar een reguliere baan kunnen leiden. Maar sommigen hebben net dat stukje extra opleiding nodig om aan een vacaturewens te voldoen. Bijvoorbeeld een sollicitatietraining, een veiligheids- of een vorkheftruckcertificaat. Het Roteb Educatie-

INFO .

centrum verzorgt deze en veel andere trainingen. Ze moeten direct aansluiten op het vakgebied van de persoon in kwestie en de deelnemers kunnen de trainingen binnen werktijd kunnen volgen.’ LAGE DREMPEL

Van der Schoor: ‘Jaarlijks starten zo’n 1.000 tot 1.500 Rotterdammers in een kort of langer traject.’ Doel is om minimaal 50% van hen duurzaam aan een baan bij een extern bedrijf te helpen. De 5%-regeling (zie INFO, red) werkt als een kleine stok achter de deur. ‘Natuurlijk blijven het werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar ze zijn vaak erg betrokken bij hun werkgever’, vindt Saskia Laarman, teamchef van afdeling Detacheren en Begeleid Werken binnen SoZaWe. Deze afdeling staat zo’n 1.500 Rotterdammers met een beperking en/of blijvende afstand tot de arbeidsmarkt bij. Want niet voor iedereen is zo’n instroomtraject haalbare kaart. ‘Sommigen kúnnen dit simpelweg niet’, voegt Laarman toe. ‘Bijvoorbeeld door een psychische, verstandelijke of lichame

nderwijs. En zet ook talentontwikkelingen o deze collegeperiode hoog op het lijstje. Wetten

Coalitieakkoord 2010 - 2014

Het Rotterdamse college heeft de komende jaren de zorg voor werk voor Rotterdammers als één van de grote opgaven bestempeld. De gemeente investeert daarnaast 47 miljoen euro in onder meer tijd en kwaliteit in het

Wet werk en bijstand (Wwb) Sinds 1 januari 2004 is een aantal wetten opgegaan in de Wwb. De Wwb regelt de ondersteuning bij arbeidsinschakeling en bijstand, voor mensen die weinig of geen ander inkomen én daarnaast weinig of geen vermogen hebben.

42/43

lijke beperking. Ongeveer 270 van hen hebben we via de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) in dienst geholpen bij externe werkgevers. Wij blijven hen begeleiden. Het mes snijdt dan aan twee kanten. Bedrijven laten zien maatschappelijk betrokken te zijn én bewijzen de stad een dienst door deze mensen aan een baan te helpen.’ Daarnaast zijn 300 zogeheten Wsw-gedetacheerden bij SoZaWe in dienst. Laarman: ‘Wij regelen zaken als salaris, begeleiding en arbo en detacheren hen vervolgens bij verschillende externe bedrijven. We hebben daarvoor al een netwerk van ruim 500 ondernemingen opgebouwd.’ Bij detachering zijn de risico’s voor bedrijven lager dan bij iemand daadwerkelijk in dienst nemen. Laarman: ‘Wanneer een gedetacheerde bijvoorbeeld ziek wordt, dragen we als gemeente de kosten.’ BEKIJKEN WAT WEL KAN

Ook Roteb probeert zoveel mogelijk Rotterdammers die door een handicap of beperking moeilijker aan de slag kunnen,

Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Regelt dat mensen die door lichamelijke, verstandelijke of psychische beperkingen uitsluitend in staat zijn onder aangepaste omstandigheden aan de slag te gaan, kunnen werken op een zo regulier mogelijke en op hun individuele mogelijkheden aangepaste arbeidsplek.

een (aangepaste) plek te bieden. Bijvoorbeeld binnen de eigen werkbedrijven. Deze vier bedrijven bieden allerlei soorten werk. Van fietsmontage en kwekerij tot metaalbewerking en verpakken. Voor Rotterdammers die vanwege omstandigheden aan thuiswerken gebonden zijn, biedt Roteb ook mogelijkheden. Ze kunnen bijvoorbeeld als callcentermedewerker bij Ro!Entree de telefoontjes van mede-Rotterdammers naar het gemeentelijk informatienummer 14010 beantwoorden. Helaas blijven er altijd een aantal ‘structu rele niet-willers’ die ondanks ondersteuning, hulp en – als niets anders helpt – korten op een bijstandsuitkering, niet teruggaan naar een werkend leven. Maar de aanpak rond de langdurig werkeloze Rotterdammers werpt zeker al vruchten af. Kross: ‘Sommige oud- instromers komen nog vaak even binnen lopen. De één is nu toezichthouder bij Stadstoezicht, de ander voorman in de bouw en de volgende is een eigen bedrijf gestart. Het is fijn te zien dat er een wereld voor ze is opengegaan.’

5% Regeling

Is van toepassing op grootschalige projecten die door gemeente Rotterdam worden inge kocht. Kortweg houdt het in dat 5% van de opdrachtsom door de opdrachtnemer besteed dient te worden aan de inzet van langdurig werkzoekenden of stagiaires.

rotterdam.nl/roteb

rotterdam.nl/sozawe

rotterdam.nl/dbw

daadwerkt.nl

Norailys Bertrian Cateringmedewerker ‘Een tijdje geleden had ik geen werk. Ik kreeg toen een uitkering en daar moest ik van rondkomen. Maar omdat ik verplicht was om te solliciteren kwam ik eerst bij DAAD terecht. En via DAAD ben ik uiteindelijk naar Roteb gegaan. Daar heb ik bij elkaar zes maan den werkervaring opgedaan. Ik mocht kiezen wat ik wilde doen. Omdat ik een baan in bijvoor beeld de schoonmaak niet zo zag zitten, heb ik voor catering gekozen. Ik ben nu bij Sodexo in dienst en werk in de kantine van een bedrijf. Dat doe ik inmiddels alweer ongeveer negen maan den. Ik vind het fijn om weer aan het werk te zijn en heb leuke collega’s. Voorlopig ben ik tevreden met het werk dat ik doe. Misschien dat ik later nog wel een cursus of een opleiding zou willen volgen, maar nu nog even niet. Ik heb het hier naar mijn zin als cateringmedewerker, dus blijf ik dit heel graag nog een tijd doen.’

09:00 _ 14/07/10 _ Korte Hoogstraat

Volgens hem komt alles in een stad samen. Economie en politiek, maar ook ruimtelijke, culturele en milieuprocessen. Professor dr. Paul van de Laar vindt stadsgeschiedenis daarom het mooiste in historisch onderzoek. Toch richt de stadshistoricus zijn blik niet continu op het verleden, maar juist ook op de toekomst.

De stad als . geweldig . laboratorium

44/45

.

09:00 _ 14/07/10 _ Korte Hoogstraat

Twee heldere, alerte ogen turen door ronde brillenglazen. Paul van de Laar is er klaar voor. De stadshistoricus is zonder twijfel gewend om te praten. Voor collegezalen van de Erasmus Universiteit, een verzameling wethouders, directeuren of journalisten. Hij zit vol met verhalen uit onze Rotterdamse geschiedenis, maar linkt ze zonder moeite ook aan het hier en nu. ‘Ik beschouwde het als een groot compliment toen iemand na een lezing tegen mij zei: wij vroegen u als historicus, maar u had het vooral over de toekomst’, zegt Van de Laar. ‘Vanuit kennis van het verleden kun je mensen nu eenmaal een spiegel voorhouden voor de toekomst.’ HAVEN ONDER DE LOEP

Eigenlijk bestaat de functie ‘stadshistoricus’ officieel niet. Toch staat hij in Rotterdam sinds jaar en dag zo bekend. Wat hielp is dat Van de Laar twee succesvolle series over markante Rotterdammers maakte voor de zender TV-Rijnmond. ‘Tja, hoe word je stadshistoricus? Van huis uit ben ik een economisch historicus. Ik promoveerde aan de economische faculteit van de Erasmus Universiteit. Ik wist toen nog helemaal niet dat ik me later met de geschiedenis van de stad zou gaan bezig houden.’ Na zijn studie wil Van de Laar iets totaal anders. Hij solliciteert bij een instituut voor maritiem onderzoek. ‘Toevallig had ik me verdiept in het maritieme bedrijfsleven na de Tweede Wereldoorlog, natuurlijk wel met een historisch economische invalshoek.’ Het klikt met de aanwezige directeur en uiteindelijk wordt hij binnen het instituut senior beleidsmedewerker en in die functie ook secretaris van de onderzoekscommissie Strategische Verkenningen Maritiem Onderzoek. Hiervoor doet de dan nog toekomstige stadshistoricus onderzoek naar de Rotterdamse Haven.

De stad als. geweldig . laboratorium .

46/47

Toevallig loopt hij zijn promotor van de Erasmus Universiteit weer tegen het lijf. Of hij niet geïnteresseerd is in het schrijven van een boek voor het Gemeentearchief over de geschiedenis van die Rotterdamse haven? ‘Ik ging bij mijzelf te rade. Ik had een fantastische baan, maar was inmiddels 15 kilo dikker dan toen ik begon. Ik had continu overleggen en lunchafspraken en besefte dat ik eigenlijk te jong was om een leven als een vijftigjarige te leiden. Kortom, ik had een nieuwe uitdaging nodig.’ Van de Laar kan op contractbasis bij het Gemeentearchief aan de slag. ‘Het werd dit boekje’, grinnikt hij, terwijl hij de dikke pil ‘Stad van formaat, geschiedschrijving van Rotterdam in de negentiende en twintigste eeuw’ uit zijn boekenkast haalt. ‘Niet alleen over de haven, maar Rotterdam in zijn geheel. Alles staat in een stad namelijk in verbinding met elkaar. Zo werd ik van een economisch historicus meer een stadshistoricus. Als onderzoeker is de stad voor mij een geweldig laboratorium.’ Eventjes keert hij weer terug naar zijn oude stiel, maar beseft dat hij stadsgeschiedenis toch echt leuker vindt. Ook alleen exclusief wetenschappelijk onderzoek kan hem niet meer volledig boeien. Van de Laar wil geschiedenis interessant maken voor een breed publiek. Daarbij trekt een andere functie zijn aandacht: hoofd collecties van het Historisch Museum Rotterdam. OVERDRAAGBARE HERINNERINGEN

Nu – na negen jaar – mag hij zich inmiddels directeur collecties noemen. ‘Met het museum heb ik een geweldige wisselwerking tussen wetenschappelijk- en publieksonderzoek. En natuurlijk het erfgoed van de stad, zoals de collecties van het museum. Onze uitdaging is om die kennis van de stad zo te verpakken dat het toegankelijk is voor zoveel mogelijk doelgroepen. Om vroegere producten en gebeurtenissen te plaatsen in hun tijd, maar ook wat dit erfgoed betekent voor de mensen van nu.’ Hij noemt de slavernij als voorbeeld. ‘Die is in Nederland vrij laat afgeschaft. Als Nederlanders moesten wij eerst erkennen dat we dit verleden hadden. Hiervoor komt dan een herdenking of een monument. Daarnaast kun je echter ook onderzoeken hoe dit slavernijverleden nog steeds invloed heeft op de relaties van Nederlanders met Surinamers en Antillianen op dit moment. Hoe uit zich dat? Hoe vindt die verwerking plaats en welke consequenties heeft dat? Want die zijn er. De interactie tussen mensen wordt namelijk grotendeels bepaald door de herinneringen die vorige generaties overdroegen.’ MUSEUM VAN EXPeRIMENTEN

Belangrijk werk en volgens hem niet uit te drukken in uitsluitend bezoekersaantallen van het museum. ‘Het historisch museum van Amsterdam krijgt veel toeristen en de toerist wil Amsterdam in de gouden eeuw zien. Daarvoor zullen ze dus niet zo snel naar Rotterdam ko-

men. We kunnen ons op dat gebied niet onderscheiden. Laat Rotterdam daarom een historisch museum van experimenten zijn. Een voortrekkersrol vervullen op het gebied van nieuw erfgoed. Wat wij als museum doen, leidt niet tot massale bezoekersaantallen, maar geeft echter wel weer nieuwe inzichten in onze complexe stad. Ook bijvoorbeeld op een gebied als integratie.’

‘Rotterdam, een historisch museum van experimenten’ Zijn gedrevenheid om wetenschappelijk onderzoek te vertalen voor het gewone publiek is ietsje uit de hand gelopen, vervolgt hij met een glimlach. ‘Ik maak nu bijvoorbeeld alweer de derde serie over markante Rotterdammers voor TV-Rijnmond. Mensen die naar de serie kijken, zijn vaak geen mensen die je in het mu seum ziet of zich door mijn eerste dikke boek zouden worstelen, maar die deze serie wel heel interessant vinden.’ Wetenschappers zullen het volgens Van de Laar niet altijd kunnen waarderen. Hij maakt zich er niet druk over. GESCHIEDENIS NIET SLOPEN

Druk maakt hij zich liever om de stad en het behoud van ons cultuur- en erfgoed. ‘Een stad is eigenlijk een organisch gegroeid geheel. Met plekken waar je je als kind goed voelde en met herkenningspunten. Na het bombardement begon Rotterdam te slopen en startte helemaal opnieuw. Weg fijne plekken en herkenningspunten. Publieke ruimte zagen we en zien we nog te vaak als restruimte. We zetten nu bijvoorbeeld weer een multifunctionele markthal neer. Hierdoor creëer je dus ook weer restruimte. Want wat doe je verder met dat open stuk van de Binnenrotte?’ Ook zet hij vraagtekens bij de vele hoogbouw. ‘Dan vraag ik me af: zijn we het Manhattan aan de Maas of de stad zoals Rotterdammers vaak hun stad zien: een geweldige stad, maar er wonen? Nee. Dit is een van de grote uitdagingen van Rotterdam en daar zijn we nu al 30 jaar mee bezig. Hoe kunnen we de stad aantrekkelijker maken, zodat mensen er weer daadwerkelijk willen gaan wonen? Gelukkig erkennen we wel dat we een moderne stad zijn. Laten we in godsnaam de wederopbouwarchitectuur dus niet slopen. Dan haal je weer opnieuw de geschiedenis van de stad neer.’

17:01 _ 27/07/10 _ Overblaak

Een vakantie in Abseilen van de Euromast of een rondvaart maken door de haven. Elke toerist heeft zo zijn of haar eigen reden om naar Rotterdam te komen. Wie kiest voor een overnachting in het Stayokay hostel in de kubuswoningen, heeft een bijzondere slaapervaring. Kamers die boven de weg hangen en waar geen muur recht is. Een etmaal in één van de architectonische bezienswaardigheden van de Maasstad.

een toeristische trekpleister. In de Superku bus, waar vroeger de Hogeschool Rotterdam zat, opende Stayokay in juni 2009 een nieuw hostel. De ramen in de schuine wanden geven een vreemde blik op de buitenwereld. Het verkeer op de Blaak raast onder je voeten door. In de Oude Haven dobberen bewoonde rijnaken rustig op het water.

17:01 uur Een bezwete wielrenner checkt in. Z’n fluorgele hybridefiets staat voor de deur. Op zijn tenue staat een reclameleus. In ge brekkig Engels probeert de atletische Italiaan duidelijk te maken dat hij de racefiets graag op zijn kamer wil zetten. ‘Sorry, that’s not allowed’, antwoordt de jongeman vanachter de oranje receptie. Oranje is de huiskleur van Stayokay. Als je binnenkomt, doet het even pijn aan je ogen. RAZENDE BLAAK

19:36 uur Langzaam wordt het drukker in de Superkubus. Mensen komen terug van hun tripje en nieuwe gasten checken in. De lift naast de receptie zoeft constant heen en weer tussen vier verdiepingen. Twee tienerbroertjes Wii-en er op los. Pa en ma moedigen ze onder het genot van een biertje aan vanaf de oranje loungebank. ‘The receptionist is very hot!’, staat er in het gastenboek dat op de lange leestafel ligt. Het A-4 schrift staat vol grappige tekeningen, bedankjes, klachten en opmerkin gen van over de hele wereld: ‘Couldn’t find the cheese flavored weed.’

18:00 uur Veel gasten zijn nog op ontdek kingstocht in Rotterdam. De 38 kubuswonin gen in het Blaakse Bos – ontworpen door architect Piet Blom - zijn al meer dan 25 jaar

21:29 uur Ongeruste ogen kijken om de ha verklap naar de klok. Wanneer er een vrouw met fietshelm en tassen binnenkomt, springt

oranje loungen

haar vriendin op. Voor de balie vallen ze el kaar in de armen. ‘Warum bist du so spät?’, vraagt ze opgelucht. ‘Ich bin total falsch ge fahren’, fluistert haar vriendin beschaamd. De barkrukken zijn allemaal bezet. De barman schenkt fris en bier, maar ook Jack Daniels, Hoppe, Smirnoff en Malibu. Buiten wordt het donker. De neonletters van de oranje incheck balie beginnen steeds meer te stralen. De receptionist niet. Hij blijft beleefd en behulp zaam, maar zijn zonnestralen zijn op. hello kitty

23:00 uur Een briesend meisje stapt uit de lift. Ze loopt op haar vriend af, die al ruim een uur achter een van de computers zit. ‘What’s taking you such a long time?’ ‘Almost finished’, antwoordt hij zonder op te kijken, maar z’n boze wederhelft beent alweer weg. Op de zespersoons kamer staan drie stapelbedden. Een meisje in een Hello Kitty nachthemd zit op bed gebogen over de plattegrond van Rotterdam. Ze komt uit Zuid-Korea en wil morgen moderne architectuur bekijken. Drie Duitse vriendinnen op Birkenstocks maken hun bed op. Om het latex kussen gaat een wit-oranje streepjessloop. Voor het dekbed is er een

24 uur in... _ 48/49

de Superkubus ijpassende hoes. Het andere bed wordt b beslapen door een Japanse dame die drie maanden door Europa reist. 01:00 uur De regen die van de schuine gevels afloopt, klettert op straat. De cafés in de Oude Haven zijn dicht en de bewoners van het Blaakse Bos slapen. Je hoort alleen de ademhaling van vijf schone slaapsters. gekleurde muizen

07:33 uur Terwijl in het hostel de meeste gas ten nog slapen, is het Rotterdamse werkvolk allang weer op de been. Auto’s rijden bumper aan bumper over de Maasboulevard en fiet sers roetsjen de Willemsbrug af. In de eetzaal is het ontbijtbuffet geopend: dikke sneeën donkerbruin brood, plakjes ham en kaas, gekleurde muisjes, hagelslag en jam wachten op hongerige gasten. Twee meiden achter het buffet hebben tijd om even bij te kletsen. De Italiaanse wielrenner stapt fris gewassen de lift uit. Met een dienblad vol krachtvoer bereidt hij zich voor op z’n volgende etappe. 09:05 uur De eetzaal stroomt vol. Naast magen worden er ook lunchboxen met boter

hammen gevuld. De Koreaanse student smult. ‘This bread is very very soft, I like!’ Ze gaat vandaag gebouwen bekijken en naar de Kunsthal. Architect Rem Koolhaas is haar favoriet. De Duitse vriendinnen hebben heerlijk geslapen en reizen vandaag af naar Amsterdam.

verloren paspoort bij zich. De arme toerist is net uitgecheckt en op weg naar de Stayokay in Den Haag. ‘Komt helemaal goed’, verzekert de politieagent. Hij neemt contact op met zijn collega’s van politie Haaglanden. ‘Oh, wat zal die blij zijn’, roept de receptioniste enthousiast.

10:11 uur Mollige bruine armen duwen een kar vol schone lakens en schoonmaakspullen over de gang. Met een vrolijke glimlach wenst de Surinaamse cleaning lady de gasten een heel goede morgen. Iedereen die uitcheckt, haalt zelf z’n bed af en legt het beddengoed op de gang. Zo weten de dames van de schoonmaak op welke kamers ze een laken pakket moeten neerleggen.

NIEUWSGIERIGE AAGJES

15:00 uur Het hostel maakt een verlaten indruk. Buiten valt meer te beleven. Met camera’s in de aanslag bewonderen toeristen het architectonische hoogstandje van de stad. Bij de Kijkkubus is het een komen en gaan van nieuwsgierige aagjes, die voor € 2,50 graag een kijkje in zo’n volledig ingerichte paalwoning nemen.

12:00 uur De vanochtend fris aangetreden receptioniste rekt zich uit. Daar heeft ze deze ochtend nog geen tijd voor gehad. Gasten uitchecken, vragen beantwoorden, platte gronden duiden en tussendoor de telefoon op nemen. Nieuwe gasten checken meestal pas aan het eind van de middag in. Ondanks het hoogseizoen zijn er nog kamers vrij. ‘Maar komend weekend zitten we helemaal vol.’ Er komt een politieagent binnen. Hij heeft een

17:00 uur De Koreaanse is laaiend enthou siast over de Kunsthal. Eindelijk heeft ze een gebouw van haar droomarchitect in levende lijve gezien. Ze is ook naar de Kop van Zuid geweest, maar van De Rotterdam was helaas nog niets te zien. ‘Must come back next year’, giechelt de aanbidster. Morgen gaat ze naar Delft. ‘I heard Rem Koolhaas teaches at the university’, smacht ze. En daar kan toch echt geen Delftsblauw tegeltje tegenop.

15:03 _ 13/07/10 _ Blaak

Column Kees Vrijdag

Geel was even de kleur van Rotterdam. Le Grand Départ van de Tour de France. Duizenden mensen bezochten de stad. Mannen, vrouwen, Nederlanders, buitenlan ders. Alles liep door elkaar. En dat in goede harmonie. Gezellig, spectaculair, indrukwek kend. Rotterdam: World Port, World City. De beelden gingen de hele wereld over. ROZE BESTEMMING

Het laat zien hoe bruisend een stad is als di verse voorkeuren, nationaliteiten en mensen elkaar vinden. Rotterdam staat bekend om haar haven en stoere en robuuste gastvrijheid. Maar we staan niet bekend als ‘Pink City’. En dat is jammer. Juist in een tijd waarin de emancipatie van homo’s en lesbiennes stil lijkt te staan of misschien wel afneemt. De gemeente heeft mij gevraagd als homo ambassadeur. Een hele mooie taak. Ik vestig de aandacht op homoseksualiteit. Dat doe ik, samen met vier collega-ambassadeurs, door op scholen met directies te praten over de mogelijkheden die ze hebben het onderwerp op de kaart te zetten. Maar mede-ambassa deur Mark Harbers en ik kijken ook samen met de plaatselijke gay-horeca hoe we van Rotterdam een spannende ‘Pink Destination’ kunnen maken. Het uitgaansleven kan wat dat betreft wel een oppepper gebruiken. feestelijk verleiden

Dat geldt ook voor de lesbo- en homoscene. Hoe mooi zou het zijn als we onze ‘eigen’ gay’s binnen het Rotterdamse uitgaansleven kunnen houden. Hoeveel mooier is het als we ook de partygangers uit andere steden

kunnen verleiden hier te feesten, mensen te ontmoeten. En daarmee het Rotterdamse uitgaansleven te doen groeien en bloeien. Een stad die diversiteit op het gebied van afkomst, religie, gewoonten en seksuele voorkeur viert, is een aantrekkelijke stad. Ik voel me dan ook meer een diversiteits ambassadeur, want diversiteit maakt rijk. We wisselen de gele trui in voor de regenboogtrui. En dan mag je je best World Port, World Champion noemen.’

Kees Vrijdag Is werkzaam bij de Kamer van Koophandel en secretaris van de Kring van Rotterdam. Deze Kring draagt via 20 projecten bij aan de stimulering van de economie in de stad en behartigt zo de belangen van het bedrijfsleven. Daarnaast is hij in opdracht van het college van B en W samen met Joke Ellenkamp, Mark Harbers, Hugo Bongers en Herman Meijer homo-ambassadeur van Rotterdam en bekleedt hij diverse bestuursfuncties.

13:04 _ 21/09/10 _ RTM#5 _ SEPT 2010

13:04 _ 21/09/10 _ RTM#5 _ SEPT 2010

13:04 _ 21/09/10 _ RTM#5 _ SEPT 2010

GASTCOLUMN: KEES VRIJDAG


PORTRET: PAUL VAN DE LAAR

WERK IN UITVOERING

GEVOEL VERSUS DE CIJFERS

STADSTRIP: BRUGGENTOCHT WIJNHAVENEILAND

CONTROL ROOM: VERLENGDE SCHOOLDAG

#5

SEPT 2010

GEMEENTE ROTTERDAM

RELATIETIJDSCHRIFT

RELATIETIJDSCHRIFT GASTCOLUMN: KEES VRIJDAG STADSTRIP: BRUGGENTOCHT WIJNHAVENEILAND GEVOEL VERSUS DE CIJFERS WERK IN UITVOERING GEMEENTE ROTTERDAM

Recommend Documents