REGLEMENT SCRAPIE KUDDE CERTIFICERINGSPROGRAMMA NSFO 2010 1. ALGEMEEN Artikel 1.1. Inleiding Het Scrapie Kudde Certificeringsprogramma (SKC) is vrijwillig, waarbij, bij deelname, alle dieren van een kudde aan het programma deelnemen en de houder de geldende regels volgt. Het programma is door de Nederlandse Schapen- en Geitenfokkers Organisatie (NSFO) ontworpen om de fokkers een middel te geven voor het opsporen en controleren van scrapie in hun kudde en een bijdrage te leveren aan het terugdringen van scrapie op alle bedrijven. De scrapie bestrijding gebeurt via het inzetten van scrapieresistente rammen en ooien en door alleen scrapie-resistente dieren toe te voegen aan een kudde. Artikel 1.2. Begrippen In dit reglement wordt verstaan onder: Bedrijfscertificaat : Een certificaat ter bevestiging van een erkende TSE resistente status van bepaalde koppels schapen, als bedoeld in bijlage VII, Hoofdstuk B, Deel 3, onder 1, van de Verordening EG. Bedrijfsregister: Het register als bedoeld in de Regeling I&R; Beschikking: Beschikking van de Commissie van 30 november 2007 tot goedkeuring van de door de lidstaten voor 2008 en volgende jaren ingediende nationale jaarlijkse en meerjarenprogramma’s en van de financiële bijdrage van de Gemeenschap voor de uitroeiing, bestrijding en bewaking van bepaalde dierziekten en zoönosen; Bestuur Het bestuur van NSFO Bloedonderzoek: het in opdracht van de deelnemer uitgevoerd DNA-onderzoek op scrapiegevoeligheid (volgens het onderzoeksvoorschrift genotypering) van een door de dierenarts afgenomen bloedmonster van een schaap; Certificaat: Een door of namens de NSFO afgegeven certificaat waaruit blijkt dat het betreffende schaap een scrapie-ongevoelig schaap is; Dit certificaat wordt uitgegeven door de NSFO namens stamboeken met een erkend fokprogramma voor scrapie. Commissie Een door de NSFO ingestelde commissie Kwaliteitscontrole, welke o.a. de resultaten van de kwaliteitscontrole behandelt; Databank: De onder verantwoordelijkheid van NSFO beheerde databank; Deelnemer Een houder van schapen die deelneemt aan het SKC; Dierenarts: De praktiserende dierenarts voor het bedrijf van de deelnemer; Fokprogramma : Het door het PVV erkende fokprogramma voor scrapie, zoals bedoeld in de Verordening PVV in het bijzonder artikel 6 bis; Genotyperingstest : Een bij een erkend laboratorium uitgevoerde analyse van bloed- of weefselmonsters ter bepaling van de aminozuren op, in ieder geval, de codons 136, 154, en 171 van het PrP gen van beide allelen; I&R: De ‘Regeling identificatie en registratie van dieren 2003’; Kudde: Alle schapen waarover een deelnemer de feitelijke macht uitoefent en die onder één UBN staan geregistreerd; Laboratorium: Een laboratorium dat is erkend op grond van de Regeling erkenning en aanwijzing veterinaire laboratoria (houdende een erkenningensystematiek en aanwijzing van laboratoria op veterinair terrein en als zodanig ook door nVWA erkend); NSFO de Nederlandse Schapen- en Geitenfokkers Organisatie Organisatie Een bij de NSFO aangesloten organisatie of een organisatie waarmee NSFO een overeenkomst heeft afgesloten, onder anderen t.a.v. SKC; Reglement Scrapie NSFO november 2010
1
Productschap of PVV: het Productschap Vee en Vlees; Schaap: Een ooi of ram behorende tot de familie der Bovidae en het geslacht Ovis; Stamboek: Een krachtens het Fokkerijbesluit erkende organisatie door het PVV. UBN: Uniek BedrijfsNummer; Verklaring: Een door of namens de NSFO afgegeven verklaring dat het betreffende schaap op de datum van afgifte van de verklaring afkomstig is van een scrapie-resistente kudde; Verordening EG: Verordening (EG) nr. 999/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 22 mei 2001 houdende vaststelling van voorschriften inzake preventie, bestrijding en uitroeiing van bepaalde overdraagbare spongiformeencephalopathieën; Verordening PVV Verordening fokken op terugdringing TSE-gevoeligheid bij schapen (PVV) 2008 nVWA Voedsel en Warenautoriteit Artikel 1.3. Erkenning fokprogramma en TSE-resistente status Het PVV erkent stamboeken en fokkerijverenigingen voor het uitvoeren van het fokprogramma, gericht op het terugdringen van de TSE-gevoeligheid bij schapen. Deelnemers aan het fokprogramma kunnen door het bestuur van PVV worden erkend van de TSE-resistente status van bepaalde koppels schapen. Het PVV kan instellingen mandateren namens het bestuur zorg te dragen voor afgifte van deze erkenning. Het NSFO is hiervoor door het PVV gemandateerd. Artikel 1.4. Verantwoordelijkheid NSFO De NSFO is verantwoordelijk voor: 1. De uitvoering van dit reglement; 2. Het, in opdracht van erkende organisaties voor het uitvoeren van het fokprogramma, uitvoeren van taken opdat de erkende organisaties voldoen aan de erkenningsvoorwaarden. 3. Het registreren van de deelnemers aan het SKC; 4. Het verzamelen en verwerken van alle gegevens over de kuddes van de deelnemers; 5. De afgifte van de verklaringen (bij export) en bedrijfscertificaten (mandaat PVV); 6. De afgifte van individuele certificaten van deelnemers aan het SKC. 7. Het verzorgen van rapportages over de kwaliteitscontroles aan het PVV en nVWA; 8. Inrichten van sancties; 9. Het ondersteunen van beroepsprocedures van leden tegen besluiten van het bestuur van NSFO; 10. Het uitvoeren van verdere verplichtingen voortkomend uit de Verordening PVV. Artikel 1.5. Laboratoria Voor de genotyperingstest maakt NSFO gebruik van daartoe erkende laboratoria.
2. DEELNAME, RECHTEN EN VERPLICHTINGEN Artikel 2.1. Aanmelding Iedere houder van schapen kan zich rechtstreeks of via een organisatie voor deelname aanmelden bij NSFO. Na aanmelding ontvangt de deelnemer dit reglement en verdere informatie over het SKC. Artikel 2.2. Informatie De nieuwe deelnemer informeert NSFO volgens een daarvoor bestemmend formulier over alle genotyperingsonderzoeken en resultaten welke op zijn bedrijf of bij de aanwezige dieren hebben plaatsgevonden voordat de deelnemer deelnam aan SKC, voor zover deze resultaten nog niet vermeld zijn in de database van het NSFO.
Reglement Scrapie NSFO november 2010
2
Artikel 2.3. Acceptatie uitslagen van voor deelname aan SKC 1. De NSFO accepteert alle genotyperingsuitslagen, verklaringen en certificaten welke zijn vastgesteld of uitgegeven door stamboeken of andere organisaties welke door het PVV zijn erkend op basis van de verordening PVV, die hebben plaatsgevonden voor de deelname aan het SKC. 2. Voor zover uitslagen, verklaringen en certificaten uit het verleden niet voldoen aan de regels gesteld in dit reglement, kan het bepaalde in lid 1 slechts toepassing vinden wanneer de deelnemer hiertoe een verzoek indient bij de NSFO met de daarbij noodzakelijke informatie om de kwaliteit ervan te kunnen beoordelen. De deelnemer ontvangt over de beslissing van de NSFO een schriftelijke kennisgeving binnen 1 maand na ontvangst van het verzoek. Artikel 2.4. Onderzoeken uit verleden NSFO kan bloedonderzoeken welke hebben plaatsgevonden voor de inwerkingtreding van dit reglement, gelijkstellen met een onderzoek als bedoeld in dit reglement. Aan het gelijkstellen kunnen door de NSFO voorwaarden worden gesteld. Artikel 2.5. Plichten van deelnemers De deelnemer is verplicht: 1. Te voldoen aan alle wettelijke regels voor het houden van schapen zoals de ‘Regeling I&R’; 2. Te voldoen aan het reglement registratie van NSFO; 3. De geboorte- en aanvoermeldingen te laten verlopen via de portal van de NSFO; 4. De kosten voor diensten door of namens NSFO te betalen conform de hiervoor geldende regels; 5. Bij verdenking van scrapie in zijn kudde zijn dierenarts en de NSFO hiervan direct op de hoogte te stellen; 6. Er op toe te zien dat de rammen die hij voor de bevruchting inzet (middels natuurlijke dekking of kunstmatige inseminatie), door middel van een bloed- of weefselonderzoek zijn onderzocht en als ongevoelig zijn gekenmerkt of afkomstig zijn van een scrapie-resistent bedrijf; 7. Van alle eventuele embryo’s die hij bij een dier uit zijn koppel wil laten inbrengen, vooraf te beschikken over een schriftelijke verklaring van NSFO waaruit blijkt dat dit embryo afkomstig is van een scrapieresistente ram; 8. Onvoorwaardelijk zijn medewerking te verlenen aan de uitvoering van controles in het kader van Kwaliteitsborging; 9. Te voldoen aan alle overige verplichtingen beschreven in dit reglement. Artikel 2.6. Rechten van de deelnemer De deelnemer heeft recht op: 1. Alle uitslagen van de bloedonderzoeken van de schapen behorend tot zijn kudde met daarbij een kort schriftelijk advies; 2. Ontvangen van verklaringen en certificaten voor dieren die hiervoor in aanmerking komen conform dit reglement 3. Op verzoek een uitvoerig advies van NSFO naar aanleiding van de resultaten van het bloedonderzoek. Artikel 2.7. Rechten van de NSFO Alle resultaten uit onderzoeken blijven en overige informatie voortkomend uit dit programma blijft altijd ter beschikking van NSFO. Door deelnemer te worden aan SKC geeft de deelnemer toestemming voor dit gebruik. Artikel 2.8. Beëindiging deelname 1. De deelname kan door NSFO met onmiddellijke ingang schriftelijk worden beëindigd indien: a. De deelnemer niet meer voldoet aan de voorschriften van dit reglement; Reglement Scrapie NSFO november 2010
3
b. De bij de aanmelding voor deelname verstrekte gegevens zodanig onjuist of onvolledig zijn dat op de aanvraag anders zou zijn beslist, indien bij de beoordeling daarvan de juiste omstandigheden bekend waren geweest 2. Beëindiging van deelname door de houder kan uitsluitend schriftelijk gebeuren met een opzegtermijn van 1 maand.
3. HET ONDERZOEK NAAR SCRAPIE RESISTENTIE Artikel 3.1. Procesbeschrijving scrapiecertificering De NSFO heeft een procesbeschrijving scrapiecertificering opgesteld waarin het gehele proces van het nemen van de monsters voor het bloedonderzoek, de verzending, het onderzoek ervan, de verwerking van de resultaten en de certificering is opgenomen. De deelnemers en de erbij betrokken personen, zoals de dierenarts, houden zich aan de instructies zoals opgenomen in de procesbeschrijving. Artikel 3.2. De resultaten van bloedonderzoek 1. NSFO legt de onderzoeksresultaten vast en rapporteert deze schriftelijk aan de deelnemer, zijn dierenarts en zijn stamboek. Bovendien staan alle onderzoeksresultaten en de daarbij behorende relevante informatie ter beschikking aan daartoe bevoegde overheidsinstanties en worden publiekelijk bekend gemaakt op de internetsite van NSFO. Deelnemers die tegen dit laatste bezwaar maken worden in de gelegenheid gesteld dit aan NSFO kenbaar te maken. NSFO zal hun gegevens in dat geval niet op de internetsite plaatsen 2. De deelnemer, zijn dierenarts en zijn stamboek krijgt voor elk onderzocht schaap een schriftelijke uitslag waarop staat vermeld: c. het individuele dieridentificatienummer zoals vermeld op het onderzochte monster, en d. het resultaat van het bloedonderzoek.
4. KWALIFICATIES BEDRIJF EN DIER Artikel 4.1. Kwalificatie van de schapen 1. Een scrapie-resistent schaap is: a. een schaap waarvan het bloed- of weefselonderzoek een PrP-genotype heeft opgeleverd dat op beide allelen van codon 136 codeert voor alanine (A), op beide allelen van codon 154voor arginine (R) en op beide allelen van codon 171 voor arginine (R); dit resistente genotype wordt aangeduid als ARR/ARR; of b. een schaap waarbij het bloed- of weefselonderzoek bij beide ouders de uitslag ARR/ARR heeft opgeleverd of waarvan beide ouders op basis van afstamming zijn gekwalificeerd als ARR/ARR en dat deel uitmaakt van een scrapie-resistente koppel.,” 2. Een scrapie-gevoelig schaap is: a. een schaap waarvan het bloedonderzoek als bedoeld in artikel 6 een ander PrP genotype heeft opgeleverd dan ARR/ARR; of b. een schaap dat op zwaarwegende veterinaire gronden door NSFO als zodanig is aangemerkt . Artikel 4.2. Kwalificatie van de kudde schapen 1. Een koppel is gekwalificeerd als ‘scrapie-resistent’ of ’scrapie-bestrijding status 10’ (Niveau 1 kudde volgens EU-verordening indien is voldaan aan alle navolgende voorwaarden: a. de houder heeft zich aangemeld als deelnemer aan het scrapie bestrijdingsprogramma op basis van dit reglement en is ook als zodanig geaccepteerd; b. de deelnemer houdt een koppel bestaande uit uitsluitend scrapie-resistente (ARR/ARR) ooien en rammen en zet uitsluitend scrapie-resistente rammen in voor de fokkerij; c. de deelnemer voegt uitsluitend scrapie-resistente schapen toe aan zijn koppel; Reglement Scrapie NSFO november 2010
4
2.
d. de deelnemer is verplicht medewerking te verlenen aan een door NSFO aangestuurde steekproefsgewijs onderzoek om deze status te controleren . Een koppel is gekwalificeerd als ’scrapie-bestrijding status 9’ (Niveau II kudde volgens EG-verordening) indien is voldaan aan alle navolgende voorwaarden: a. de houder heeft zich aangemeld als deelnemer aan het scrapie bestrijdingsprogramma op basis van dit reglement en is ook als zodanig geaccepteerd; b. de deelnemer zet uitsluitend scrapie-resistente (ARR/ARR) rammen in voor de bevruchting van de ooien van het betreffende koppel; c. de deelnemer is verplicht medewerking te verlenen aan de kwaliteitscontrole (zie punt 5).
Artikel 4.3. De gezondheidverklaringen en diercertificaten 1. De deelnemer met een koppel dat is gekwalificeerd als ‘scrapie-bestrijding status 10’ kan op zijn verzoek van NSFO een schriftelijke verklaring krijgen betreffende de status van het koppel. 2. De deelnemer met een schaap dat is gekwalificeerd als scrapie-ongevoelig kan op zijn verzoek van NSFO een diercertificaat van het betreffende schaap verkrijgen. Artikel 4.4. Certificaat voor export en controle door nVWA De NSFO draagt er zorg voor dat de bij levende export benodigde documenten conform de richtlijnen van nVWA op verzoek van de deelnemer binnen 5 werkdagen beschikbaar zijn. Verder zal de nVWA toegang krijgen tot de databank van NSFO om de TSE-status van het dier en van het bedrijf van herkomst van het te exporteren dier te kunnen controleren.
5. KWALITEITSCONTROLE Artikel 5.1. Algemeen 1. De kwaliteit van de scrapie certificering wordt door NSFO getoetst aan dit reglement. Het toezicht op de naleving van dit reglement is gedelegeerd aan de Commissie Kwaliteitscontrole. 2. De Deelnemer dient zijn medewerking te verlenen aan de uitvoering van controles, steekproeven, in het kader van Kwaliteitsborging. Er worden geen kosten in rekening gebracht bij de deelnemer. 3. Indien om welke reden dan ook afwijkingen t.o.v. dit reglement worden geconstateerd, dan wordt de betrokkene hierover geïnformeerd en ontvangt de commissie een afschrift. 4. Het bestuur van NSFO kan maatregelen nemen zoals verwoord in artikel 5.5. 5. Wanneer het bestuur besluit tot aanpassing van de te nemen maatregelen zoals verwoord in artikel 5.5 dan worden de deelnemers hierover geïnformeerd. Artikel 5.2. Steekproeven 1. NSFO zal conform de procesbeschrijving scrapiecertificering steekproeven houden ter controle van alle onderdelen van het proces. 2. De steekproef zal minimaal voldoen aan het gestelde in de verordening EG. Een richtsnoer is: a. Bij 2,5 % van de deelnemende bedrijven wordt gecontroleerd of de stallijst overeenkomt met de aanwezige dieren. b. Bij 25% van de bedrijven genoemd onder punt 2 van dit artikel en met minder dan 25 ooien wordt van 1 dier een monster genomen voor heronderzoek van de genotypering, en bij 25 % van deze bedrijven met 25 of meer ooien wordt van 2 dieren een monster genomen voor heronderzoek van de genotypering. 3. De omvang van de steekproef wordt na twee jaar geëvalueerd door de NSFO en het Productschap. Artikel 5.3. Aanvullend onderzoek monsters Het staat NSFO vrij om bloedmonsters die in het kader van dit reglement aan NSFO ter onderzoek worden aangeboden te onderzoeken op antistoffen tegen Brucella melitensis ter onderhoud van de vrije status voor Brucella melitensis volgens richtlijn 91/68/EEG of op antistoffen tegen Mycobacterium avium subspecies paratuberculosis en/of Corynebacterium pseudotuberculosis en/of Chlamydophila abortus (voorheen Chlamydia psittaci) in het kader van ter zake opgezette landelijke screenings- of bestrijdingsprogramma’s of tegen aandoeningen vermeld op de lijst van aandoeningen van OIE (Office Reglement Scrapie NSFO november 2010 5
International des Epizoöties). Voor zover nodig of zinvol zal NSFO instemming van het Ministerie van LNV vragen om deze onderzoeken te laten uitvoeren. Het staat NSFO daarnaast vrij om bloed- of weefselmonsters die in het kader van dit reglement aan NSFO ter onderzoek worden aangeboden te gebruiken voor wetenschappelijke doeleinden. Artikel 5.4. Commissie Kwaliteitscontrole Indien om welke reden dan ook afwijkingen ten opzichte van dit reglement worden geconstateerd, dan wordt hierover gerapporteerd naar het bestuur, die vervolgens maatregelen kan nemen zoals verwoord in het volgende artikel. Artikel 5.5. Maatregelen Onverminderd enig recht van NSFO op schadevergoeding, kan NSFO de navolgende maatregelen nemen ten aanzien van deelnemers die ten tijde van deelname aan dit reglement handelen in strijd met het bepaalde in dit reglement: 1. het beëindigen van de deelname; en/of 2. het verlagen van de kwalificatie van de kudde. 3. Een door de commissie aangewezen aantal dieren laten heronderzoeken om bij een onverwachte TSE uitslag de kwalificatie van de kudde te kunnen behouden. 4. Voorts is de deelnemer verplicht NSFO te vrijwaren van elke claim van derden ten gevolge van handelingen van de deelnemer welke in strijd zijn met het bepaalde in dit reglement. Artikel 5.6. Rapportage De NSFO rapporteert over de kwaliteitscontrole aan het PVV en aan de nVWA.
6. BEROEP Artikel 6.1. Commissie Kwaliteitscontrole De deelnemer kan in beroep gaan bij de commissie tegen het door het bestuur genomen besluit. Artikel 6.2. Procedure De voor de beroepsprocedure geldende regels zijn vastgelegd in het Reglement Commissie Kwaliteitscontrole.
7. TEGEMOETKOMING IN KOSTEN Artikel 7.1. Bijdrage in kosten van onderzoek Door als NSFO volledig volgens de voorschriften van de verordening te werken kunnen de houders, indien beschikbaar, een vergoeding krijgen van het PVV in de kosten voor het genotype onderzoek. Zij dienen hiertoe bij de aanvraag voor een genotyperingstest te verklaren dat het onderzoek betreft in het kader van een erkend fokprogramma.
8. OVERGANGS- EN SLOTBEPALINGEN Artikel 8.1. Algemene voorwaarden Op alle werkzaamheden die door of namens NSFO in het kader van dit reglement worden uitgevoerd zijn de algemene voorwaarden van NSFO van toepassing. Afwijkingen zijn slechts geldig indien deze schriftelijk zijn overeengekomen met een deelnemer. Artikel 8.2.
Strijdigheid
Reglement Scrapie NSFO november 2010
6
Indien enige bepaling uit dit reglement strijdig is met een bepaling uit de algemene voorwaarden van NSFO, prevaleert wat bepaald is in de algemene voorwaarden . Artikel 8.3. Aanhalen Dit reglement kan worden aangehaald als ’Reglement Scrapie Kudde Certificeringsprogramma NSFO 2010’ en treedt in werking de dag na goedkeuring door de Algemene Vergadering.
Reglement Scrapie NSFO november 2010
7
