Regionale acties ontwikkelen ter ondersteuning van KMO’s actief in de Zorgsector en Economische Groei stimuleren
PROJECTPARTNERS: • MUNICIPALITY OF DEBRECEN • THOMAS MORE UNIVERSITY COLLEGE • IPN INCUBATOR • UNIVERSITY OF DEBRECEN • CITY OF LEUVEN • CENTRO PER L’INNOVAZIONE E LO SVILUPPO ECONOMICO • VIDZEME PLANNING REGION • MARIBOR DEVELOPMENT AGENCY • MUNICIPALITY OF VARNA • PROVINCE OF TURIN • BRAINPORT DEVELOPMENT NV
NEWSLETTER Februari 2013
This project is funded by the EU’s European Regional Development fund through the INTERREG IVC programme
Het Health4Growth project
In het Health4Growth project bundelen 11 Europese partners hun krachten om de effectiviteit van regionaal ondersteuningsbeleid op vlak van ondernemerschap voor de zorg- en gezondheidssector te verbeteren. Om dit te bereiken zullen de 11 partners bestaande barrières in kaart brengen en good practices uitwisselen. De partners zullen ook nieuwe methodes en beleidsaanbevelingen ontwikkelen, die kunnen geïmplementeerd worden op andere plaatsen in de EU. Het Health4Growth project werkt rond drie thema’s: Regelgeving en bedrijfsondersteuning:
- ontwikkelen van nieuwe modellen om samenwerking te bevorderen tussen alle spelers binnen de zorgsector - oplossingen vinden voor barrières in het wettelijk kader die het op de markt brengen van nieuwe technologieën bemoeilijken Financiering: - onderzoeken welke methoden en maatregelen bestaan in de partnerlanden om de toegang tot kapitaal en investeerders voor KMO’s te vergemakkelijken - nieuwe sector-specifieke financiële ondersteuningstools ontwikkelen Menselijk kapitaal: - programma’s en methoden ontwikkelen om de managementvaardigheden van KMO’s te versterken - know-how uitwisselen rond bestaande trainingsprogramma’s In deze nieuwsbrief stellen we onze leiders van de drie expert teams aan u voor: Siegfried Jaecques van de Associatie KU Leuven (België), leider van het expert team voor het
thema ‘Regelgeving en bedrijfsondersteuning’ Anne Landstra van Brainport Development NV (Nederland), leider van het expert team voor het thema ‘finance’ Judit Balogh van de Universiteit van Debrecen (Hongarije), leider van het expert team voor het thema ‘human capital’
2
Interview met Siegfried Jaecques, LEIDER VAN HET EXPERT TEAM ‘REGELGEVING EN BEDRIJFSONDERSTEUNING’
Kan je iets over jezelf vertellen en welke expertise K breng je in het project in? b Ik I studeerde af als burgerlijk ingenieur scheikunde aan de Universiteit van Leuven, en ik verruimde nadien onmidU dellijk mijn horizon door een doctoraat in biomaterialen te d behalen (dd. 1995). Daarna deed ik onderzoek naar botb implantaten, zowel in orthopedische als in tandtechnische i toepassingen. Mijn focus lag altijd meer op het toepassen t van v wetenschap in nieuwe apparaten of het verbeteren van behandelingen, eerder dan in het fundamenteel onderzoek. b Ik I nam deel aan heel wat EU framework projecten en had een e goede werkrelatie met het Tech Transfer Office en industriële partners. In 2009, maakte deze achtergrond me d de d ideale kandidaat om het Leuven Medical Technology Centre (L-MTC) te coördineren. Dit is een thematisch onC derzoekscentrum van de Associatie KU Leuven, die wed tenschappers, ingenieurs en clinici samen brengt om te t werken rond technologische toepassingen in de sector van zorg en gezondheid binnen het regionale en internationale innovatie ecosysteem. Ik maak deel uit van een recent ontwikkelde personeelscategorie, nl. “Industriële Onderzoeks Managers”, die focussen op het valoriseren van onderzoek en op een gelijkaardige manier werken als business developers in grote bedrijven. We participeren actief in regionale ontwikkelingsprojecten en innovatieprojecten, zoals “Naar Top Technologie Clusters”, dat grensoverschrijdende partnerschappen wil realiseren tussen KMO’s in de Euregio Maas-Rijn, of zoals het project RECAP (Regional Care Portals), een interreg IV B project in Noord-West Europa. Dat moet een van de redenen geweest zijn dat Stad Leuven als partner binnen het Health4Growth project mij voorstelde als expert team leader voor het thema ‘regelgeving en bedrijfsondersteuning’. Welke problemen zie je in jouw thema? De historisch gegroeide culturele diversiteit binnen Europa leidt ook tot diversiteit in houding en verwachtingen met betrekking tot zorg en gezondheid en gerelateerde kosten. Sommige regio’s hebben een holistische visie op gezondheidszorg, die welzijn en preventie benadrukt, terwijl anderen meer focussen op curatieve zorg met state of the art medische technologie en farmaceutica. In de meeste regio’s verwachten de mensen niet dat de overheid of hun werkgever hun onkosten voor welzijn terug betaalt, maar er zijn regio’s waarin de “welzijnsindustrie” voor een deel afhankelijk is van voordeel programma’s voor werknemers die een jaarlijkse welzijnsvakantie in een kuuroord omvatten. Aan het andere eind van het spectrum, verwachten patiënten in de meeste 3
Europese regio’s dat de kost van hoog technologische medische apparatuur volledig of op zijn minst voor een groot deel wordt terug betaald, hoewel de criteria voor terugbetaling in grote mate verschillen van land tot land en soms zelfs van regio tot regio. Dit heeft een speelveld gecreëerd dat alles behalve transparant is voor bedrijven, die proberen om nieuwe ontwikkelingen of nieuwe behandelingen op de Europese markt te brengen. Terwijl veel grote bedrijven de middelen hebben om met deze complexiteit om te gaan, is dit een grote barrière voor KMO’s. Hier komen we tot het tweede deel van het thema, de bedrijfsinfrastructuur. We kunnen “zachte” infrastructuur onderscheiden, zoals regionale netwerken en clusterorganisaties en “harde” infrastructuur zoals incubatoren en bedrijventerreinen. De economische crisis die begon in 2008 en nog een tijdje lijkt aan te houden, heeft zeker en vast de plannen voor de ontwikkeling van harde infrastructuur vertraagd of zelfs stop gezet. Waarom het Health4Growth project? Al vele jaren is de regio Leuven ervan overtuigd dat we vele troeven hebben op medisch vlak en op vlak van gezondheid en dat we de verwachte stijging van de vraag in de gezondheidszorg moeten gebruiken als driver voor economische groei. De universiteit en de universitaire hospitalen hebben de biomedische campus als speerpunt voor lokale ontwikkeling aangeduid en vele hightech bedrijven uit het regionaal ecosysteem zijn al actief in de gezondheidssector of plannen te diversifiëren in die richting. Een duidelijke indicatie is de recente heroriëntering van de industriële DSP-Valley, die oorspronkelijk gespecialiseerd was in Digital Signal Processing, maar nu zichzelf aan het herprofileren is als “Designing Smart Products”. Ze hebben een belangengroep opgericht rond Medische Apparatuur. Omdat we het idee van het stimuleren van economische groei door het uitbouwen van health valleys volledig ondersteunen, lag het Health4Growth project volledig in lijn met onze visie, en waren we dus heel graag bereid om te participeren en bij te dragen met onze best practices, om zo know-how uit te wisselen met de andere deelnemende regio’s. Welke resultaten kunnen we verwachten? Er zijn vele uitdagingen en het ziet er niet naar uit dat het economisch klimaat sterk zal verbeteren in de nabije toekomst. Ons expert team zal dus moeten focussen op de “zachtere” aspecten van het ondersteunen van bedrijfsinfrastructuur, zoals bijvoorbeeld de work flow in Tech Transfer Offices en bio-incubators optimaliseren, of de manieren om mogelijke business partners of innovatieve ideeën samen te brengen in cluster organisaties. Op vlak van regelgeving hopen we beleidsaanbevelingen te kunnen doen voor de meest relevante beleidsniveaus, regionaal/ nationaal en op Europees niveau. Op vlak van terugbetaling, zullen we waarschijnlijk moeten accepteren dat de harmonisatie binnen de EU nog niet voor binnenkort zal zijn. Als expert van een Belgische universiteit hoop ik dat er evidence-based criteria voor terugbetaling komen, omdat ik ervan overtuigd ben dat publiek geld op de meest effectieve manier moet besteed worden. 4
Interview met Anne Landstra, LEIDER VAN EXPERT TEAM FINANCIERING
Kan je iets over jezelf vertellen en welke expertise breng je in het project in? Na mijn studies economie en politieke wetenschappen startte ik mijn eigen ICT bedrijf. Na vijf jaar verkocht ik dit en begon ik als consultant te werken bij Ernst & Young. Daar leidde ik verschillende veranderingsprojecten, zowel in de private als in de publieke sector. Daarna werd ik bestuurslid van een AEX genoteerd IT bedrijf als operationeel directeur voor Duitsland. De afgelopen jaren heb ik diverse projecten geleid, zoals de implementatie van nieuwe systemen binnen overheidsorganisaties in Nederland. Sinds 2009 ben ik verantwoordelijk voor Brainport Health Innovation, waar ik een groot aantal projecten op vlak van gezondheid en technologie initieerde en leid. Brainport Development NV is de regionale ontwikkelingsmaatschappij voor de regio Eindhoven en stimuleert de creatie van ondersteunende structuren op vlak van arbeidsmarkt, technologie – en bedrijfsontwikkeling en innovatie. Waarom het Health4Growth project? Met dit project beogen we kennisdeling en het uitwisselen van good practices tussen de verschillende Europese regio’s. We kunnen van elkaar leren en hierdoor werken aan onze eigen zwakten. Samen proberen we het tempo van innovatie te verhogen door aanbevelingen te doen voor een vernieuwd regionaal beleid. Het zou mooi zijn dat beleidsmaatregelen binnen de EU meer homogeen en gestandaardiseerd zijn, dan nu het geval is. Beleidsmaatregelen verschillen veel tussen de Europese regio’s. Als voorbeeld verwijs ik graag naar een interessant programma dat Brainport momenteel organiseert: ‘NextOEM, Call for fast growing companies’. Dit is een gloednieuw programma dat zoekt naar snel-groeiende high-tech bedrijven die het potentieel hebben om een Original Equipment Manufacturer (OEM) te worden. De bedrijven zullen begeleid worden door ervaren ondernemers en doorgewinterde investeerders, om hen zo te helpen hun doelen te bereiken. De NextOEM accelerator biedt een inspirerend, intensief gepersonaliseerd zesmaanden programma om jonge high-tech bedrijven voor te bereiden voor een snelle groei, via een gepersonaliseerd programma van
5
master classes, workshops, bedrijfsbezoeken, professionele quick scans door experten, ‘peer sessies’ met collega-deelnemers en last but not least de mogelijkheid tot pitchen voor investeerders. Voor meer informatie, kan je de website bekijken: http://www.nextoem.com. Men zoekt nog steeds deelnemers, dus als je geïnteresseerd bent, teken zeker in!
Welke resultaten mogen we verwachten voor het thema ‘financiering’? IHet is algemeen geweten dat KMO’s nog niet altijd even goed ondersteund worden, vooral als het gaat over financiering. Een van de barrières voor de ontwikkeling van KMO’s zijn de complexe processen om aan financiering te geraken en het gebrek aan innovatieve fondsen. Het economisch en sociaal belang van KMO’s in de sector van zorg en gezondheid wordt algemeen onderschreven in de academische en beleidsliteratuur. De ontwikkelingskosten voor innovaties in de gezondheidssector zijn echter dramatisch hoog en de duurtijd van het innovatieproces, van idee tot markt, kan zeer lang zijn. Het doel van het expert team is om opties te verkennen om de toegang tot financiering te vergemakkelijken en om innovatieve, sector-specifieke fondsen te ontwikkelen. Daarvoor werkt het expert team op drie vlakken: Financiering van de uitwerking van het project Business Angels, venture capital, aandelenmarkt Fondsen en bokomende financiering
6
Interview met Judit Balogh, LEIDER VAN EXPERT TEAM ‘MENSELIJK KAPITAAL’
Stelt u zichzelf even voor en welke exS pertise brengt u in binnen dit project? p Momenteel ben ik griffier van de Universiteit M van v Debrecen. In deze positie ontwikkel ik een e globale visie op de strategische ontwikkeling van onze organisatie. Hiervoor was ik k directeur van het Technology Transfer Office d (TTO). Kort gezegd ondersteunt het TTO de ( kennisoverdracht van de universiteit naar de k maatschappij. Deze ondersteuning kan verm schillende vormen aannemen, gaande van s ondersteuning van universitaire start-ups tot o het inbrengen van juridische expertise, marketing of management expertise. Door mijn betrokkenheid in dergelijke projecten heb ik veel ervaring opgedaan in business development, kennis transfer en in strategische regionale ontwikkeling. Als je inzoomt op verschillende activiteiten van de Universiteit van Debrecen, zie je duidelijk dan een van de kerncompetenties van onze universiteit onderwijs en onderzoek op vlak van zorg-gerelateerde wetenschappen is. Door de betrokkenheid van de universiteit in verschillende projecten in de zorgsector, verwierf ik ook expertise in strategieontwikkeling binnen de gezondheidsindustrie, wat cruciaal is voor het slagen van het Health4Growth project. Welke problemen zie je binnen jouw thema, human capital? Onze hoogste prioriteit is de kloof binnen de arbeidsmarkt. In de nabije toekomst moeten we niet alleen trachten onze werkkrachten te behouden, maar ook ze ontwikkelen om ‘excellent’ te worden. Dit betekent voor ons de brain-drain stoppen. Dit betekent niet alleen fondsen voorzien om geschikte lonen te kunnen betalen voor onderzoekers, maar ook een onderzoeksomgeving voorzien die aantrekkelijk is voor goede onderzoekers. Dat is de enige manier om talent bij ons te houden. De meeste Europese universiteiten kijken aan tegen serieuze besparingen en het ontbreken van een voorspelbaar financieringsbeleid vanuit de overheid. Meer dan ooit moeten we nu bedrijven aanmoedigen om te investeren in opleiding, in human resources en in degelijke apparatuur. Om aantrekkelijk te zijn voor bedrijven, moeten we bijvoorbeeld bedrijfs- en managementvakken implementeren in de opleidingen life sciences. Wat ook een uitdaging is, is dat er geen koepelorganisatie is, dus weinig communicatie en ontmoetingsplatformen zijn tussen de triple – en zelfs quadruple- helix partners (overheid, onderwijs, bedrijfsleven, burgers). Het commitment voor technolgie transfers is ook nog onvoldoende, maar het is een activiteit die nog maar recent is opgestart binnen universitaire omgevingen. Een manier om deze barrières te overbruggen is om strategische management tools te gebruiken, zowel bij de universiteit als door de regionale part7
ners. Dit is de toekomst voor ons. Waarom het Healt4Growth projject? Zoals ik eerder vermeldde is zorg en zorg-gerelateerde technologie een belangrijk wetenschappelijk domein op de Universiteit van Debrecen, zoals vele anderen natuurlijk. Het Health4Growth-project is een uitgelezen kans om systematisch in contact te komen met lokale partners binnen de triple helix. Doorheen Europa kan men vele succesvolle (beleids)maatregelen vinden. We moeten deze in kaart brengen en implementeren in onze eigen omgeving. We hebben grote verwachtingen van het Health4Growth project. Het motto van onze universiteit is ‘Stimulating excellence’ en we kunnen dit project daar heel goed voor gebruiken. Welke resultaten kunnen we verwachten voor jou thema? Eerst en vooral willen we niet alle bestaande HR-gerelateerde problemen in een keer oplossen. Dat zou ondoenbaar zijn. In tegendeel, we gebruiken een stapsgewijze methode. De inspanningen van ons team concentreren zich op twee of drie speerpunten. Op deze manier kunnen we focussen op haalbare programma’s, die kunnen opgebouwd worden, startend van een goede probleemstelling om dan te komen tot de implementatie van een oplossing. Uiteraard volgen we de bereikte resultaten ook op. Zo plannen we bijvoorbeeld om een trainingscursus te organiseren voor doctoraatsstudenten, waarin creativiteit, IP management, marketing, commercialisatie, strategisch management en disseminatie aan bod komen, om de vaardigheden van de deelnemende doctorandi te verbeteren op vlak van business development. Strategisch management is ook een speerpunt. We willen uitwisselingsprogramma’s stimuleren die gebaseerd zijn op een krachtenbundeling van internationale partnerschappen. Het Health4Growth project is succesvol als we kunnen bijdragen aan het ondersteuningsbeleid van universiteiten op vlak van menselijk kapitaal, en hopelijk onze competitiviteit.
Website & contact: www.health4growth.eu Lead partner: City of Debrecen, Hungary Communication responsible: Thomas More, Belgium