Regionaal Kompas Zuid-Holland Noord
Iedereen onder dak!
januari 2010
Colofon ‘Iedereen onder dak!’ is een uitgave van de gemeente Leiden, Afdeling Realisatie Team Stadsleven Eindredactie:
Pico Communicatie, Leiden
Fotografie:
Pico Communicatie/Rob Beurse blz. 12, 13, 14,
22, 23, 24, 26, 27, 29, 30(l), 32
Johan Steenbergen Fotografie blz.10
Carola Heemskerk blz. 4, 20, 21
Quick Works (stills uit de film‘Samen aan de
slag’) blz. 28, 30
Hielco Kuipers blz.18
Spacebox ® Nederland blz. 9
Vormgeving:
Creja ontwerpen, Leiderdorp
Druk:
Stadsdrukkerij gemeente Leiden
Foto cover:
Johan Steenbergen Fotografie,
Quick Works, Rob Beurse
2
Regionaal Kompas
Inhoudsopgave Inleiding Iedereen onder dak! Hoofdstuk 1 Het Regionaal Kompas Zuid-Holland Noord 2008-2013 Hoofdstuk 2 De koers van het Regionaal Kompas
Hoofdstuk 3 Thema 1: voorkomen van huisuitzetting Thema 2: de persoonsgerichte aanpak Thema 2a: zwerfjongeren Thema 3: uitbreiden van (woon-)voorzieningen Thema 4: bevordering maatschappelijke participatie Thema 5: dagbesteding, activering en werk Bijlagen Bijlage 1: afkortingen Bijlage 2: bij het Regionaal Kompas betrokken partijen Tijdlijn Regionaal Kompas
Regionaal Kompas
3
Inleiding 4
Regionaal Kompas
scheve huisjes
Iedereen onder dak! Iedereen onder dak! Dat is de opdracht waar we voor
brengen van een aantal plannen. Het Regionaal Kompas
staan. Het is een korte en simpele zin, waarin zelfs
bepaalt de gezamenlijke koers en we zijn op volle kracht
een werkwoord ontbreekt. In de praktijk echter moet
aan de slag gegaan. Tot welke resultaten dat inmiddels
er door een groot aantal mensen veel werk verzet
heeft geleid, komt aan de orde in hoofdstuk 3. De
worden om dat doel te bereiken. Dit boekje informeert
resultaten zijn per thema beschreven. Ook kunt u lezen
u over de stand van zaken van het Regionaal Kompas,
welke plannen we voor 2010 hebben. Deze plannen ziet
een plan van aanpak om dakloosheid en aanverwante
u terug in de tijdlijn op pagina 31. In bijlage 1 vindt u
problematiek in de regio Zuid-Holland Noord (ZHN) uit
een lijst met de in dit boekje gebruikte afkortingen en in
te bannen.
bijlage 2 is een overzicht van de bij het Kompas betrokken
Hoofdstuk 1 gaat over de doelstelling en de doelgroep
partijen opgenomen. Tenslotte vind u op de laatste pagina
van het Regionaal Kompas. Ook gaat het hoofdstuk in
de tijdlijn van het Regionaal Kompas 2005-2009 met het
op de ambities en op de vijf geformuleerde thema’s.
wettelijke en beleidsmatige kader, de conferenties en de
Hoofdstuk 2 voert u mee langs de weg die gevolgd is
uitgevoerde onderzoeken. Tevens vindt u hier de reeds
vanaf de prille planvorming tot aan het ten uitvoer
bereikte resultaten op een rij.
Regionaal Kompas
5
Hillegom Noordwijkerhout
Lisse
Noordwijk Teylingen Katwijk
Jacobswoude Kaag en Braassem
Oegstgeest
1 Leiden
Leiderdorp
Voorschoten
Zoeterwoude
Hoofdstuk 6
Regionaal Kompas
Nieuwkoop
Rijnwoude
Alphen a/d Rijn
Het Regionaal Kompas Zuid-Holland Noord 2008-2013 Het Rijk heeft Leiden, als centrumgemeente voor
partijen tot stand is gekomen en waar alle gemeenten
de maatschappelijke opvang en verslavingszorg,
mee hebben ingestemd. In wezen is het Regionaal
uitgedaagd om door middel van een Regionaal Kompas
Kompas een uitvoeringsagenda bij de beleidsvisie
de aanpak van dakloosheid en daarmee samenhangende
‘Iedereen telt’ uit 2006, gericht op de verslavingszorg en
problemen in de regio een impuls te geven. De regio
maatschappelijke opvang. Het Regionaal Kompas beoogt
Zuid-Holland Noord bestaat uit vijftien gemeenten:
al ingezette activiteiten te versterken en de afstemming
Alphen aan den Rijn, Hillegom, Kaag en Braassem,
met en samenwerking tussen alle betrokken partijen te
Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Nieuwkoop,
intensiveren.
Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Rijnwoude, Teylingen, Voorschoten en Zoeterwoude.
Het Regionaal Kompas richt zich op de ongeveer vijfhonderd dak- en thuislozen in de regio en op de
Leiden is deze uitdaging graag aangegaan, samen met
mensen die een ernstig risico lopen dakloos te worden.
de andere gemeenten in de regio. Dat heeft geleid tot het 'Regionaal Kompas Zuid-Holland Noord 2008-2013', een plan van aanpak dat in samenspraak met veel
Regionaal Kompas
7
De doelstellingen voor 2013 zijn:
Dit zijn ambitieuze doelstellingen, maar met het
•
Alle daklozen in de regio zijn in beeld en voorzien
Regionaal Kompas willen we dan ook echt verschil
van een trajectplan;
maken. Inmiddels heeft het Ministerie van VWS laten
Huisuitzettingen als gevolg van huurschulden en/
weten dat de looptijd van de Kompassen met één jaar
of overlast zijn met 75% afgenomen (te meten
verlengd is. Dat betekent dat eind 2014 de resultaten
via de tweejaarlijkse monitor Maatschappelijke
aan het Ministerie gerapporteerd moeten worden .
•
opvang, OGGz en verslavingszorg) ten opzichte van • •
•
nulmeting in 2005;
Het Regionaal Kompas gaat uit van twee belangrijke
Vervolgopvang is altijd geregeld indien
pijlers: de persoonsgerichte aanpak en een toereikend
huisuitzetting onvermijdelijk is;
voorzieningenniveau om de persoonsgerichte aanpak te
Het aanbod aan (al dan niet begeleide)
laten slagen. In de uitvoering gaat de aandacht uit naar
woonvormen en zorgvoorzieningen zowel in
de volgende vijf thema’s:
kwantitatief als in kwalitatief opzicht is toereikend
1.
Voorkomen van huisuitzetting;
om alle trajectplannen te kunnen realiseren;
2.
Persoonsgerichte aanpak;
Het totaal aantal daklozen is verminderd met
3.
Uitbreiding van woonvoorzieningen;
75% ten opzichte van de omvangschatting van
4.
Bevorderen maatschappelijke participatie;
het Trimbosinstituut in 2005 (van 500 naar 125
5.
Dagbesteding, activering en werk.
daklozen); •
De ervaren overlast als gevolg van dakloosheid is afgenomen met 25% ten opzichte van 2007 (te meten via de jaarlijkse stadsenquête).
8
Regionaal Kompas
Voor elk thema geldt dat aansluiting gezocht wordt bij bestaande voorzieningen, structuren en activiteiten. Er is dus geen blauwdruk gemaakt voor de hele regio, maar ruimte gelaten voor regionale verschillen in aansluiting op de lokale problematiek en de bestaande infrastructuur. Dit heeft geleid tot accentverschillen tussen wat Leiden als centrumgemeente biedt (gespecialiseerde zorg en opvang), wat de grotere gemeenten zoals Katwijk en Alphen aan den Rijn kunnen bieden en wat kleinere gemeenten in ZuidHolland Noord als basistaak zien.
Plaatsing scheve huisjes.
Regionaal Kompas
9
2
Hoofdstuk 10
Regionaal Kompas
Ondertekenen convenant Regionaal Kompas (oktober 2008).
De koers van het Regionaal Kompas Tijdens een startconferentie in 2007 zijn de eerste
nadrukkelijk, direct of via intermediairen, bij verdere
contouren geschetst van een integrale aanpak van
planvorming en uitvoering te betrekken. Ook spraken de
dakloosheid in de regio Zuid-Holland Noord. Na
gemeenten met elkaar over een regionale inkleuring van
overleg en met instemming van betrokken partijen
het Regionaal Kompas: wie vervult welke rol? En welke
en regiogemeenten, kwam het Regionaal Kompas tot
verwachtingen hebben we van elkaar? Afgesproken is
stand. Dit is in april 2008 bij het ministerie van VWS
dat de centrumgemeente Leiden zich garant stelt voor
ingediend. Vanaf dat moment hebben de betrokken
gespecialiseerde zorg- en opvangvoorzieningen. Alle
partijen het motto ‘met volle kracht vooruit’ voluit in
gemeenten nemen hun verantwoordelijkheid op het
praktijk gebracht – ook al was een aantal onderdelen al
terrein van preventie, zoals schuldhulpverlening, het
voor die tijd in gang gezet.
voorkomen van huisuitzettingen en maatschappelijk herstel in de vorm van activering en kleinschalige
Tijdens de tweede conferentie, in mei 2008, ging het over
woonvormen. Deze verantwoordelijkheid is vastgelegd in
de koers van de regio ZHN. Uit de vele gesprekken en
de WMO. Verder was de regierol van de gemeente en de
discussies is duidelijk geworden dat de klant in de aanpak
onderlinge rolverdeling onderwerp van gesprek tussen de
centraal moet staan. Hij of zij vormt het vertrekpunt
verschillende partijen. Dit leidde tot het voornemen om
voor verder handelen. Afgesproken is om klanten
alle niveaus, van bestuurlijk tot uitvoerend medewerkers
Regionaal Kompas
11
Dagvoorzitter Wim Hilgeman tijdens plenaire sessie conferentie.
bij de uitvoering van het Regionaal Kompas te betrekken. Dat heeft inmiddels zijn beslag gekregen. Veel in gang gezet Tijdens de derde conferentie, in oktober 2009, kon vastgesteld worden dat er veel in gang is gezet. De eerste resultaten werden zichtbaar, zoals blijkt uit de
12
Regionaal Kompas
Nederlands Terugspeeltheater brengt geschetste problemen in beeld.
tijdlijn Regionaal Kompas (bijlage 3). Er werd kennis uitgewisseld rondom vier thema’s: nieuwe woonvormen (het concept ‘scheve huisjes’), de persoonsgerichte aanpak, participatiebevordering en het motiveren van de doelgroep om actief te worden en te blijven. De kennisuitwisseling was bedoeld om elkaar te informeren en van elkaars ervaringen te leren. Is het gelukt om na twee jaar van visieontwikkeling,
ketenvorming, plan van aanpak en voorbereiding, daadwerkelijk op alle fronten de uitvoeringsfase in te gaan? Afgaande op de reacties na afloop van de derde conferentie kan deze vraag bevestigend beantwoord worden. We zijn er echter nog niet. Er zijn nog enkele punten, die de komende tijd aandacht vragen. Dan gaat het bijvoorbeeld over meer sluitende financieringsstromen en een adequate beloningsstructuur. Door de kennisoverdracht en kennisuitwisseling, het levendige netwerken, de praktische ideeën en hoopgevende eerste resultaten delen we het gevoel ‘Samen sterk in uitvoeren’ te staan.
Kennisuitwisseling over thema’s uit Regionaal Kompas.
Regionaal Kompas
13
3
Hoofdstuk 14
Regionaal Kompas
Ondersteuning door Stadsbank.
Thema 1
Voorkomen van huisuitzetting Doel
- voorkomen. Van de 42 dreigende huisuitzettingen
Voorkomen is beter dan genezen, zeker wanneer het
werden 39 uitzettingen voorkomen. Door de integrale
om dakloosheid gaat. Het voorkomen van huisuitzetting
samenwerking tussen alle betrokken organisaties, vallen
verdient dan ook alle aandacht. Woningcorporaties,
de bewoners bovendien niet langer tussen wal en schip.
instellingen voor schuldhulpverlening, de GGD en
In Leiden is eind 2008 een convenant 'Voorkomen
zorgpartijen in de regio ZHN spreken een gezamenlijke
huisuitzetting bij huurschuld' gesloten. In juni
aanpak af om het aantal uitzettingen wegens
2009 was het tijd voor de eerste halfjaarlijkse
huurschuld en overlast terug te dringen.
evaluatie. Hieruit blijkt dat ontruiming in bijna 92% - in ieder geval voorlopig- is voorkomen. Van de
Resultaten 2009
107 ontruimingsvonnissen die zijn afgegeven, zijn
Eind 2007 werd in Alphen aan den Rijn het convenant
98 huisuitzettingen niet doorgezet. Ook hier wordt
'Voorkoming huisuitzettingen bij huurschuld' gesloten.
de integrale samenwerking van alle bij (dreigende)
In 2009 vond de eerste jaarlijkse evaluatie over 2008
huisuitzetting betrokken partijen als winst gezien. Het
plaats. Het convenant blijkt te werken: in 93% van de
werkproces, zoals dat in het convenant is vastgelegd,
gevallen is huisuitzetting - in ieder geval voorlopig
behoeft nog wel nadere uitwerking en afstemming.
Regionaal Kompas
15
Met name is het belangrijk dat alle contactpersonen elkaar kennen en weten te vinden. Plan 2010 Het streven is, om in 2010 ook in de rest van de regio sluitende afspraken te maken om huisuitzetting te voorkomen. Voorbereidingen hiervoor zijn in Katwijk en de Duin-en Bollenstreek reeds gestart. In Alphen aan den Rijn ligt de focus nu op het voorkomen van huisuitzetting bij overlast. In Leiden zal de aandacht uitgaan naar het verbeteren van de werkprocessen en naar een goede afstemming tussen partijen bij het voorkomen van uitzetting bij schulden. Daarnaast wordt er gewerkt aan een aanpak om huisuitzetting wegens overlast te voorkomen. Naast bovengenoemde convenantpartners, zijn daarbij ook andere partijen, zoals de politie, betrokken.
16
Regionaal Kompas
Thema 2
De persoonsgerichte aanpak Doel De persoonsgerichte aanpak (pga) vormt de basis van
trajectplan. Als de klant achter het plan staat zal hij of
het Regionaal Kompas. De doelgroep van het Regionaal
zij beter gemotiveerd zijn om het plan daadwerkelijk te
Kompas kenmerkt zich door problemen op meerdere
realiseren.
leefgebieden. De pga wil dakloosheid terugdringen door het aanbieden van integrale persoonsgerichte trajecten aan kwetsbare mensen in de samenleving. Met een stabiele mix van wonen, financiën, dagbesteding of werk en noodzakelijke zorg of begeleiding, wordt een verbetering van de persoonlijke leefsituatie voor deze groep bereikt. Het is belangrijk om, samen met de klant, de leefgebieden in kaart te brengen en een integraal plan op te stellen dat de problemen in samenhang aanpakt. De betrokken zorgpartijen leveren parallel of achtereenvolgens een aandeel in de uitvoering van het
Regionaal Kompas
17
18
Regionaal Kompas
Minister Hirsch Ballin en burgemeester Lenferink openen Veiligheidshuis in Nieuwe Energie.
Resultaat 2009
te ondersteunen wordt het team in de eerste periode
Met kernpartners De Binnenvest (maatschappelijke
bijgestaan door een externe begeleider.
opvang), Brijder Verslavingszorg, GGZ Rivierduinen en Kwadraad (maatschappelijk werk), en met ondersteuning
Plan 2010
van de GGD, is hard gewerkt aan de uitgangspunten van
In 2010 zal de persoonsgerichte aanpak verder tot
een gezamenlijke persoonsgerichte aanpak. Van oudsher
ontwikkeling komen. Vanuit de pilot wordt toegewerkt
zijn organisaties gewend om zorg te bieden vanuit de
naar de invoering van deze werkwijze voor een grotere
kerntaak van de eigen organisatie. Bij de persoonsgerichte
doelgroep. Met de beschikbare capaciteit van vier
aanpak is het de bedoeling om gezamenlijk op te trekken
trajectregisseurs moet het mogelijk zijn om vanaf 2010
en een integrale aanpak vorm te geven die boven de
toe te groeien naar een integraal traject voor de circa
partijen uitstijgt.
vijfhonderd dak- en thuislozen in de regio. Daarbij
In een werkconferentie in januari 2009 is de gezamenlijke
zal ook aandacht zijn voor specifieke groepen, zoals
zorgvisie gepresenteerd. Vervolgens is het proces
zwerfjongeren en veelplegers. Voorwaarde is dat
uitgewerkt en beschreven en is het startschot gegeven
gesignaleerde knelpunten voortvarend worden opgepakt.
voor een pilot. Vier trajectregisseurs, vanuit elke
Hiervoor is een structuur voor opschaling ingericht. De
zorgverlenende partij één, en een procesregisseur van
ontwikkelingen rond het Veiligheidshuis in Leiden zullen
de GGD, zijn met elkaar aan de slag gegaan om voor
nauwlettend worden gevolgd om te beoordelen of, en op
de eerste 12 klanten een integraal traject op te stellen
welke wijze die van invloed zijn op de persoonsgerichte
en de uitvoering ervan actief te volgen. Om dat proces
aanpak.
Regionaal Kompas
19
Thema 2a
Zwerfjongeren Doel Zwerfjongeren zijn jongeren tot 25 jaar met meervoudige problemen, die dakloos zijn of (tijdelijk) in de opvang verblijven zonder hun ouders. Onderzoek van de Algemene Rekenkamer in 2007 toonde aan dat er landelijk 6000 zwerfjongeren zijn. In Leiden en de regio wordt het totale aantal geschat op 100 à 120. De werkelijke groep is echter vermoedelijk groter, omdat een deel van de groep niet bereikt en dus niet zichtbaar wordt. De zwerfjongeren behoren tot de doelgroep van het Regionaal Kompas. Deze groep verschilt echter zodanig van de groep oudere, veelal langdurig daklozen, dat er een integrale persoonsgerichte aanpak nodig is die aansluit bij de specifieke situatie en Straatadvocaat in actie voor zwerfjongere.
20
Regionaal Kompas
behoeften van zwerfjongeren.
Resultaten 2009 In 2009 is veel voorbereidend werk verricht om te komen tot een integrale aanpak van de zwerfjongerenproblematiek. Een nadere verkenning van de doelgroep in de vorm van een profielonderzoek1 leidde tot een indeling in de volgende vier profielgroepen: 1.
Startkwalificatie met schulden;
2.
Dakloze jongens met justitieverleden;
3.
Laaggeschoolden uit de hulpverlening;
4.
Meiden in een familiecrisis.
De uitkomsten van het onderzoek zijn in brede
Hulpverlener in gesprek met zwerfjongeren.
betrokken partijen aan de slag gegaan met het invullen van een sluitende zorgketen.
kring besproken. Daaruit kwam naar voren dat de betrokkenheid van partijen groot is. Ook is het huidige
Plan 2010
aanbod voor zwerfjongeren geïnventariseerd en zijn
In 2010 willen de betrokken partijen per profiel
knelpunten benoemd. Vervolgens is een start gemaakt
komen tot een concrete, sluitende aanpak. Via ZON
met de gezamenlijke invulling van een sluitende aanpak
worden de zwerfjongeren hier ook zelf bij betrokken.
voor zwerfjongeren. Hiervoor wordt aansluiting gezocht
Ook wordt ingezet op preventie, door aansluiting te
bij de werkwijze van de persoonsgerichte aanpak
zoeken bij nazorg uit de jeugdzorg en nazorg aan ex-
(zie thema 2). Per profiel is een werkgroep van direct
gedetineerden.
1 Profielen van zwerfjongeren Leiden e.o. door Léon van Lier (Van Lier onderzoek)
Regionaal Kompas
21
Thema 3
Uitbreiding van (woon-) voorzieningen
Doel ‘Iedereen onder dak’ is de ultieme doelstelling van het Regionaal Kompas. Dat dak kan er verschillend uitzien. Vanuit het uitgangspunt ‘regulier waar kan en bijzonder waar nodig’ zal de één zijn thuis vinden in een corporatiewoning, terwijl de ander zijn onderkomen vindt in een opvangvoorziening. Weer een ander is het best op zijn plek in een bijzondere woonvorm. Het huisvesten van de doelgroep van het Regionaal Kompas vraagt om maatwerk en om een gevarieerd aanbod aan opvang- en woonvoorzieningen. Resultaten 2009 Na de opening van opvangvoorziening Nieuwe Energie in mei 2008, ging de aandacht in 2009 uit naar het realiseren van bijzondere woonvormen. Daarbij lag de focus op het concept ‘scheve huisjes’. Het gaat hierbij om mobiele wooneenheden op min of meer vrij liggend terrein. Dit woonconcept biedt onderdak aan mensen die vanwege hun overlastgevend gedrag niet in bestaande
22
Regionaal Kompas
Katwijk biedt de doelgroep onderdak in een reguliere corporatiewoning.
Plaatsing scheefhuisje Alphen aan den Rijn.
voorzieningen kunnen worden opgevangen en die ook
In de gemeente Alphen aan den Rijn zijn De Binnenvest
niet in een reguliere woonwijk te plaatsen zijn.
en woningcorporatie Wonen Centraal met het concept
In Leiden is in 2008 een experiment met een ’scheef
aan de slag gegaan. Eind november werden twee
huisje’ gestart. Daarnaast heeft er een zoektocht
mobiele woonvormen op grondgebied van Alphen aan
plaatsgevonden naar geschikte locaties voor een aantal
den Rijn gerealiseerd. Daarnaast zijn de organisaties
nieuwe mobiele wooneenheden. Naar verwachting leidt
op zoek naar een geschikte locatie voor acht plekken
dit in 2010 tot een aantal plekken.
‘beschermd wonen’ in Alphen aan den Rijn.
Regionaal Kompas
23
Gemeente Katwijk heeft in juli besloten om 24uurs opvang voor (ex) verslaafden binnen de gemeentegrenzen te realiseren. Verwachting is dat deze in 2012 haar deuren opent. Tevens is Katwijk een zoektocht gestart naar een locatie voor beschermd wonen. De zorgpartijen, die regionaal werken, hebben met hun plan ‘dakloos onder de pannen’ het initiatief genomen om gezamenlijk een aantal concepten van
Interieur scheve huisjes.
wonen met zorg te realiseren. Plan 2010 In 2010 gaat de aandacht uit naar het realiseren van een aantal ‘scheve huisjes’ in Leiden en in de regio. De mogelijkheden in de regio worden verkend. ‘De scheve huisjes’ en het plan ‘dakloos onder de pannen’ worden verbonden en er worden afspraken gemaakt over een heldere taakverdeling tussen betrokken partijen. Een nadere analyse van de behoefte aan alternatieve woonvormen moet zicht geven op de concepten waarmee het aanbod aan (woon)voorzieningen moet worden uitgebreid. Tot slot staat in Leiden de herhuisvesting van het Sociaal Pension op de agenda.
24
Regionaal Kompas
Sociaal Pension Leiden.
Thema 4
Bevordering maatschappelijke participatie Doel
aansluiting met de samenleving te maken. Het doel is
Door extramuralisering in de zorg wonen mensen eerder
om hulpstructuren op te zetten, zodat ook deze mensen
zelfstandig dan voorheen. Maar ze vinden het vaak erg
hun plek in de samenleving vinden en daaraan actief
moeilijk een plaats in de samenleving te verwerven.
deelnemen.
Ze lopen op tegen stigmatisering en ontoegankelijke instanties. Het ontbreekt hen aan sociale steun.
Resultaat 2009
Maatschappelijke achterstand en sociaal isolement
In 2009 is het VIPP-project opgezet. VIPP staat voor
vormen dan ook een reëel risico.
Vrijwillige Initiatieven voor mensen met Psychiatrische
Het Maatschappelijk Steunsysteem (MSS) wil de
Problematiek. Het betreft een samenwerkingsverband
maatschappelijke participatie bevorderen van
tussen het activiteitencentrum Movens van GGZ en
kwetsbare mensen; mensen, die vaak psychiatrische
het welzijnswerk van Libertas. Bezoekers van Movens,
en/of verslavingsproblemen hebben, wél beschikken
worden intensief begeleid naar en bij activiteiten of
over huisvesting, maar onvoldoende in staat zijn de
vrijwilligerswerk buiten de GGZ-omgeving. Tijdens
Regionaal Kompas
25
Een van de VIPP’ers aan het werk als vrijwilliger in een bejaardencentrum.
de conferentie van het Regionaal Kompas op 15
alleen een actueel overzicht van allerlei activiteiten en
oktober 2009 vertelden twee ervaringsdeskundigen
cursussen voor mensen met een beperking, maar kent
met enthousiasme hun verhaal over respectievelijk een
ook een matchingsmodule die op basis van een specifiek
geslaagde overstap naar cursussen in een buurthuis en
profiel van een geïnteresseerde passende activiteiten
vrijwilligerswerk in een zorgcentrum.
genereert. Een voorlichtingsbijeenkomst voor potentiële
Ook is onder aanvoering van de GGD ingezet op een
aanbieders en vragers van dagactiviteiten maakte
website voor dagactiviteiten. De website biedt niet
duidelijk dat er interesse en enthousiasme voor de
26
Regionaal Kompas
website bestaat. Er wordt nu hard gewerkt aan de lokale
operationeel worden. Dat betekent dat het programma
invulling. Tenslotte is de ‘werktafel’ opgericht, een
een definitieve invulling krijgt, dat een beheerder het
netwerkstructuur waarin uitvoerders van verschillende
bestand actueel houdt en dat veel organisaties hun
organisaties elkaar treffen voor uitwisseling van
activiteiten op de website kunnen presenteren. Ook
informatie en afstemming.
kunnen ze er gericht zoeken naar geschikte activiteiten voor hun klanten.
Plan 2010
Met de website dagactiviteiten en het Bemiddelings
Het OGGz platform in de Duin– en Bollenstreek heeft
bureau ‘Samen aan de slag2’ raken de thema’s Activering
belangstelling voor de opzet van een Maatschappelijk
en Bevorderen Maatschappelijke Participatie elkaar. In
Steunsysteem in 2010. De projectleider MSS van de GGD
2010 wordt bekeken hoe beide thema’s elkaar kunnen
ondersteunt deze ontwikkeling. Het VIPP-project wordt
versterken en of een verdere vervlechting zinvol is.
voortgezet. In 2010 moet de website ‘dagactiviteiten’
2
Zie thema 5 Dagbesteding activering en werk
Regionaal Kompas
27
Thema 5
Dagbesteding, activering en werk
Doel Willen we dakloosheid en aanverwante problemen fundamenteel oplossen, dan is het essentieel dat iemand overdag iets om handen heeft. We willen dan ook dat de mensen uit de doelgroep van het Regionaal Kompas een vorm van dagbesteding hebben. Deze dagbesteding moet qua niveau en intensiteit aansluiten bij hun wensen en mogelijkheden en rekening houden met hun beperkingen. Daarvoor is goed zicht op de mogelijkheden van de klant vereist.
Een beeld uit de film ‘Samen aan de slag’.
Ook moet helder zijn onder welke voorwaarden deelname aan een activiteit of werkproject voor iemand haalbaar is. Er is een gedifferentieerd aanbod aan dagbesteding, activering en werk nodig. Op dit moment bestaat er nog een leemte tussen laagdrempelige vormen van dagbesteding enerzijds en regulier betaald werk anderzijds3. Deze leemte moet worden opgevuld. Partijen hebben de opdracht gekregen om hiervoor samen met elkaar nieuwe projecten te realiseren. 3 Inventarisatie projecten van Opvang naar Werk door Bureau de Laat in 2008
28
Regionaal Kompas
Dagloonproject: vogelhuisjes vervaardigt door De Zaak in opdracht van Portaal.
Kringloopwinkel in Katwijk.
Resultaat 2009
in kaart gebracht, waarna de klant naar de gewenste
Na de start van het werkervaringsproject voor
activiteit wordt toegeleid. Wat de instroom van klanten
taakgestraften en veelplegers, EKT2, in juli 2008,
betreft ligt de focus, ingegeven door de beschikbaar
is in 2009 met budget van het Zorgkantoor het
gestelde financiering, vooralsnog op cliënten van De
bemiddelingsbureau ‘Samen aan de slag’ gerealiseerd.
Binnenvest met een AWBZ- indicatie.
Het bureau is een samenwerking tussen Re-integratie Leiden en De Binnenvest. Het slaat de brug tussen
Plan 2010
zorg en activering. Tijdens een driegesprek tussen
Doel voor 2010 is om het bemiddelingsbureau voor een
de consulent van ‘Samen aan de slag’, de klant en de
bredere doelgroep toegankelijk te maken. Het mag
hulpverlener worden de behoeften en mogelijkheden
niet meer uitmaken vanuit welke instelling de klant
Regionaal Kompas
29
Dagbesteding bij De Zaak. Een beeld uit de film ‘Samen aan de slag’ (EKT).
instroomt en of er wel of geen AWBZ-indicatie is. Dat
van de vergoeding moet in verhouding staan tot de
betekent dat andere financieringsstromen op gang
uitgevoerde activiteit. Ook moet de beloningsstructuur
gebracht moeten worden, bijvoorbeeld via het werkdeel
voldoende prikkels bevatten om de persoonlijke
van de WWB of met re-integratiegelden van het UWV.
ontwikkeling van de deelnemer te bevorderen en hem
Er wordt gewerkt aan een nieuwe beloningsstructuur
of haar te stimuleren door te groeien naar activiteiten
voor deelnemers aan dagloonprojecten. Een
die hogere eisen aan hem stellen.
financiële vergoeding blijkt voor veel deelnemers een
Er blijft aandacht voor de realisatie van nieuwe vormen
noodzakelijke prikkel om actief te worden. De hoogte
van dagbesteding, activering en werk.
30
Regionaal Kompas
Tijdlijn Regionaal Kompas 2010-2013
2010
Thema 1: Voorkomen huisuitzetting
• Convenant voorkomen huisuitzetting Katwijk, Duin- en Bollenstreek • Aanpak voorkomen huisuitzetting bij overlast in Alphen aan den Rijn en Leiden
Thema 2: Persoonsgerichte aanpak
• Uitbreiding van de PGA • Realisatie sluitende aanpak zwerfjongeren
Thema 3: Uitbreiding woonvoorzieningen
• • • •
Thema 4: Bevordering maatschappelijke participatie
• Realisatie MSS in Duin- en Bollenstreek • Realisatie website dagactiviteiten
Thema 5: Dagbesteding, activering en werk
• Realisatie sluitende beloningsstructuur • Verbreding van het Bemiddelingsbureau
Realisatie ‘scheve huisjes’ in regio ZHN. Ontwikkeling woonconcepten Herhuisvesting Sociaal Pension (2011) 24 uurs opvang voorziening in Katwijk ex-verslaafden (2012)
OGGz monitor 2010 Omvangschatting daklozen regio Alphen aan den Rijn en Katwijk
2013 Tijdlijn Regionaal Kompas 2010 – 2013 Regionaal Kompas
31
32
Regionaal Kompas
Houtbewerking bij De Zaak.
Bijlage 1
Afkortingen op alfabetische volgorde EKT2
Exodus Kärcher Team (werkervaringsproject voor ex-gedetineerden)
MSS
Maatschappelijk Steun Systeem
MO
Maatschappelijke Opvang
OGGz
Openbare Geestelijke Gezondheids zorg
PGA
Persoons Gerichte Aanpak
VIPP
Vrijwillige Initiatieven voor mensen met Psychiatrische Problematiek
VZ
Verslavings Zorg
Wmo
Wet maatschappelijke ondersteuning
ZHN
Zuid-Holland Noord
WWB
Wet Werk en Bijstand
Regionaal Kompas
33
Bijlage 2 Bureau Jeugdzorg Cardea Jeugdzorg Cliëntenraden diverse organisaties De Binnenvest De Brug De Haardstee DZB Exodus Fiom Gemeente Alphen aan den Rijn Gemeente Hillegom Gemeente Kaag en Braassem Gemeente Katwijk Gemeente Leiden Gemeente Leiderdorp Gemeente Lisse Gemeente Nieuwkoop Gemeente Noordwijk Gemeente Noordwijkerhout Gemeente Oegstgeest Gemeente Rijnwoude Gemeente Teylingen Gemeente Voorschoten Gemeente Zoeterwoude
GGD Hollands Midden GGZ Informatiepunt GGZ Rivierduinen Inloophuis Psychiatrie Jongerenloket Kocon Kwadraad Libertas Leiden MEE Noordwijkse Woningstichting NUON Palier Verslavingsreclassering Politie Hollands Midden Portaal Reclassering Nederland Re-Integratie Leiden ROC idCollege ROC Leiden Samenwerkingsorgaan Holland Rijnland Sensoor SLS wonen Valent
Vereniging Woningcorporaties Holland Rijnland (VWHR): - Alkemade - Buitenlust - DSVZEV - KBV Katwijk - NWS - Ons Doel - Padua - Portaal - Rijnhart Wonen - SLS Wonen - Spirit Wonen - Sterk - De Vooruitgang - Warmunda - Woonzorg Voorschoten Vrouwenopvang Rosa Manus Werklokaal WMO adviesraad Wonen Centraal Zorg en Zekerheid Zorgvragers overleg Noordelijk Zuid-Holland (ZON)
Regionaal Kompas
35
