Regiodossier 4 Wonen en Sociale Huisvesting

Meetjesland Waas

Gent Dender Deinze

Aalst-Ninove Oudenaarde-Ronse GeraardsbergenZottegem

Regiodossier 4 Wonen en Sociale Huisvesting in het Waasland

sociale economie in het waasland - kansen voor iedereen | 2

inhoud Werken in het Waasland vroeger en nu

3

De werkloosheid in het Waasland daalt met 10% maar niet iedereen komt aan bod

3

Werk voor elke Waaslander

4

Sociale economie in het Waasland

4

Nieuwe mogelijkheden

5

Knelpunten

6

sp.a voor Waas werk

6

Bijlage 1:

21

Sociale economie in het Waasland / kansen voor iedereen De sociale economie in het Waasland is vandaag alive and kicking. Niet alleen zorgt de sector voor een pak jobs maar er wordt ook op een totaal andere manier gewerkt dan in het reguliere circuit. Duurzaamheid, integratie van kansengroepen en een brede participatie van werknemers primeren op het winstprincipe. In deze nota willen we nagaan waar we staan in het Waasland met deze sector, waar de knelpunten zijn en waar er nog groeikansen zijn.

1 Werken in het Waasland vroeger en nu Het vroegere voornamelijk agrarische Waasland werd meegezogen in de industrialisering van de 60’er jaren waar vooral de metaalsector en de textiel- en breigoedsector een enorme ontwikkeling kende. Het breigoedcentrum Sint-Niklaas, de staalreus NobelsPeelman en de scheepswerven van Boel, CNR en NSW waren wijd en zijd bekend. Met de verschrompeling van het industriële weefsel verplaatste de groeipool van de Wase tewerkstelling zich naar Linkeroever, oorspronkelijk geconcipiëerd als een industriehaven met een vooruitzicht op 15.000 jobs, groeide de haven uit tot een centrum voor containertrafiek en logistiek en met de 2e grootste petrochemische cluster ter wereld (na Houston, Texas). Momenteel zorgt de Waaslandhaven voor een directe tewerkstelling van 12.000 mensen in de regio waarvan 2/3de op het grondgebied van Beveren. Vermits de Waaslandhaven momenteel dé groeipool is van de Antwerpse haven zijn de tewerkstellingsprognoses goed: zo schat men dat de transportgerelateerde tewerkstelling tegen 2030 met factor 10 zou verhogen en de industriegerelateerde tewerkstelling zou verdubbelen. De vraag naar geschoolde arbeiders in de Waaslandhaven blijft toenemen, zowel de VDAB als het onderwijs (VTS StNiklaas, GTI in Beveren) proberen hierop in te spelen en ook aan de bedrijven zelf wordt uitdrukkelijk gevraagd om hierin mee te investeren. Ondanks het grote aanbod van vacatures blijft het Waasland zitten met zo’n 6.000 werklozen. De eisen die

de industrie stelt zijn immers hoog, en het grootste deel van de nog resterende werkzoekenden hebben een te lage competentie voor wat momenteel op de arbeidsmarkt wordt gevraagd. Bovendien blijft de bereikbaarheid van de Waaslandhaven voor al wie niet over eigen vervoer beschikt een groot probleem. Naast de Waaslandhaven biedt het Waasland ook heel wat tewerkstelling in zijn industrieparken met zijn netwerken van KMO’s en is vooral de handelssector en Sint-Niklaas als administratief- en scholencentrum een tewerkstellingspool.

2 De werkloosheid in het Waasland daalt met 10 %, maar niet iedereen komt aan bod Het Waasland telt vandaag 5.971 werklozen, een daling met 10,4 % tegenover vorig jaar. De daling is het sterkst bij de vrouwelijke werklozen. Ongetwijfeld is het succes van dienstencheques daar niet vreemd aan. Er blijven wel meer vrouwen dan mannen werkloos. Met een werkloosheidsgraad van 5,53 % is de arbeidsmarkt in het Waasland iets gunstiger dan het Vlaams gemiddelde (5,75 %). Opvallend is het duidelijke verband tussen de opleiding van de werkzoekenden en hun kansen op de arbeidsmarkt. Bijna 2/3 van de Wase werklozen zijn laaggeschoold, hiermee zitten we duidelijk boven het provinciaal gemiddelde (62 % t.o.v. 56 %). Bovendien profiteren zij het minst van de gunstige conjunctuur: -9 % ten opzichte van -23 % voor hooggeschoolden. Ondanks de algemene daling blijven inspanningen nodig. »» Het aantal langdurig werklozen (minstens 2 jaar) blijft hoog: 1.885, dus zowat 1/3. Jammer is dat hun aantal met min 12,4 % duidelijk trager daalt dan het Vlaams gemiddelde (-18,3%).

wonen en sociale huisvesting in het Waasland | 4

»»

»» »»

We tellen méér jonge werklozen onder de 25 jaar dan gemiddeld in Oost-Vlaanderen (21 % t.o.v. 19 %), meer dan de helft daarvan is laaggeschoold en 1 op 3 is etnisch niet-EU. Bij de oudere werklozen (50+) is er geen daling, tegenover een daling van 2,7 % van het Vlaams gemiddelde. Allochtone werklozen vinden in het Waasland minder makkelijk werk dan in de rest van Vlaanderen.

Het meest opvallend is het hoog aantal arbeidsgehandicapten in onze regio. Niet minder dan 1.220 Wase werklozen (20,4 % van de werkzoekenden) zijn arbeidsgehandicapt. Op Vlaams niveau vormt deze groep 16,9 %. Er is binnen deze groep ook amper sprake van een daling (-1,9 %). Meer dan de helft is meer dan 2 jaar werkloos. Het is duidelijk dat investeringen zowel in de privésector als in de sociale economie zich opdringen om extra tewerkstellingskansen te creëren voor die groepen die niet of te weinig profiteren van het dalen van de werkloosheid in het Waasland: laaggeschoolden (zowel min 25 als plus 50), allochtonen en arbeidsgehandicapten.

3 Werk voor elke Waaslander sp.a Waas vindt het belangrijk dat ‘iedereen mee’ is. Werk is vaak een voorwaarde om zich goed te voelen, het gevoel hebben mee te tellen en ingebed te zitten in een sociaal netwerk. Daarom vinden we het als socialisten essentieel dat iedereen die wil werken ook de nodige kansen daartoe krijgt. Dit betekent eerst en vooral dat de reguliere sector meer inspanningen moet leveren om mensen uit de kansengroepen aan te werven, d.w.z. méér inspanningen vanwege de bedrijven om mensen op de werkvloer te omkaderen, te vormen en te begeleiden. Weg met de pleinvrees om mensen met een andere kleur aan werven; op het vlak van diversiteitsplannen in de bedrijven kan het Waasland zeker nog een tandje bijsteken. Onderwijs en VDAB moeten verder gespecialiseerde opleidingen en vormingen uitdokteren in samenspraak met de bedrijven uit de regio. Daarnaast moeten de randvoorwaarden beter vervuld zijn om mensen die er alleen voor staan of over geen eigen

vervoer beschikken, ook de kans te geven aan het werk te gaan, dit betekent méér en flexibelere kinderopvang en een beter uitgebouwd openbaar vervoer, zeker voor de bereikbaarheid van de Waaslandhaven. Behalve de verdere evolutie van de reguliere sector naar maatschappelijk verantwoord ondernemen moet de sector van de sociale economie nog veel meer uitgebouwd worden in het Waasland. Hier is een echte win-win-situatie mogelijk: meer mensen aan de slag in maatschappelijk zinvolle jobs die het leven van iedereen aangenamer kunnen maken.

4 Sociale economie in het Waasland De sociale economie kent vele gezichten: van beschutte werkplaats over sociale werkplaats en projecten arbeidszorg tot buurten nabijheidsdiensten en invoegbedrijven. Hieronder een klein (zeker niet volledig!) overzicht. In het Waasland beschikken we over een grote beschutte werkplaats (met vestigingen in Beveren, Temse en Lokeren) die gezien het hoge aantal arbeidsgehandicapten in de regio zeker nog groeipotentieel heeft. Daarnaast hebben ook de psychiatrische ziekenhuizen in Sint-Niklaas arbeidszorgprojecten lopen bv. de witte hoeve. In het Waasland zijn er 2 instellingen die een erkenning gekregen hebben als buurten nabijheiddienst (BND). Het betreft groep INTRO en Drietakt. INTRO is de Oostvlaamse eenheid van een groter geheel, gelokaliseerd in Sinaai en erkend als BND voor klussendienst, interventieteam, ... Intro doet in onze regio tal van diverse projecten. Zo geven ze vorming en leerplichtonderwijs op maat om bruikbare kennis, vaardigheden en attitudes voor het dagdagelijkse leven door te geven. Bijvoorbeeld TIME-out-projecten i.s.m. Sint-Niklaas en de scholengemeenschappen. Daarbovenop geven ze opleidingen en trajectbegeleiding op maat gericht op beroepskennis en vaardigheden, bv. sollicitatietraining, springplankproject met het OCMW van Beveren i.v.m. activering van leefloners. Daarnaast bieden ze werkervaring in hun leerwerkplaatsen in Temse en Lokeren voor langdurig werklozen, laaggeschoolden en leefloners en een halve dag vorming per week rond kennis, vaardigheden en attitudes. Interessant hier is het netwerk van vaste partners en opdrachtgevers via de lokale overheden. INTRO herbergt ook nog de vzw OPSET (Oostvlaamse


projecten sociale economie tewerkstelling) met o.a. een strijkatelier in Melsele en een ophaaldienst in Sint-GillisWaas. Deze projecten geven permanente tewerkstelling aan mensen voor wie een inschakeling in het regulier arbeidscircuit niet haalbaar is: laaggeschoolden, langdurig werklozen (vijf jaar inactief).

de sector heel divers en creatief is en dat hier nog heel wat mogelijkheden liggen. We willen dat het Waasland verder investeert in deze sector die trouwens op een ruime ondersteuning vanuit het Vlaamse en federale niveau kan rekenen. We pleiten voor de versterking van volgende sectoren.

DRIETAKT is dan weer erkend als BND voor verhuisdienst, klussen, hulp bij tuinonderhoud, ontruimen van vervuilde woningen, … Recent kregen ze er een extra taak bij, nl. het onderhoud van hydranten. In voorbereiding is het uitvoeren van werken in functie van valpreventie bij senioren thuis. Al deze taken worden waargenomen door een multifunctioneel team (doelgroepwerknemers -volgens het decreet-) en art. 60 (wellicht binnenkort aangevuld door een nietdoelgroepwerknemer …). Deze werking wordt aangevuld met een erkenning als dienstenchecqueonderneming, waar de ondersteuning van de stad het mogelijk maakt om ook hier extra begeleiding en ondersteuning te voorzien voor doelgroepwerkneemsters.

Huishoudelijke hulp: de boomende dienstencheques (poetsen/strijken) tonen aan dat de vraag erg groot is, zeker voor tweeverdieners met kinderlast kan dergelijke hulp een beetje soelaas bieden in het hectische bestaan en een betere combinatie van gezin en arbeid mogelijk maken.

De kringloopwinkels in Sint-Niklaas, Beveren, Lokeren en Temse doen het goed met steeds meer bezoekers en een steeds grotere bekendheid. Een succesverhaal op het vlak van mensen milieuvriendelijk ondernemen. De sociale werkplaatsen van de OCMW’s van Lokeren en Temse draaien op volle toeren en snakken naar uitbreiding. Het poetsproject van Mo Clean en de vzw Jomi (Jobs en Milieu) zijn eveneens sociale werkplaatsen. Tabora in Kruibeke doet dapper door en kraakte onlangs nog een pand om zijn o.a. herstelwerkzaamheden van oude stoelen verder te kunnen zetten. Troubleyn Natuursteen geeft het goede voorbeeld door 2 invoegbedrijfjes te herbergen om natuursteen op maat te zagen en te plaatsen. Met de Wase Wind heeft het Waasland ook een toonaangevende coöperatieve vennootschap die niet alleen windenergie levert maar ook ambassadeur speelt voor rationeel energieverbruik. Ongetwijfeld zijn we nog initiatieven vergeten uit het bonte wereldje van de sociale economie.

5 Nieuwe mogelijkheden De bestaande initiatieven in het Waasland tonen aan dat

De toenemende vergrijzing brengt een groeiend aantal ouderen mee die zo lang mogelijk thuis willen blijven en daarvoor ondersteuning nodig hebben (maaltijden, boodschappen, aan- en uitkleden, kleine werkjes, kleine aanpassingen van de woning ...). Zorgen voor méér handen in deze sector draagt bij tot een zorgzame samenleving. Kinderopvang: de verdere uitbouw van de (flexibele) kinderopvang in het Waasland moet vooral aan éénoudergezinnen meer tewerkstellingskansen bieden. Zonder een dergelijke goede en betaalbare voorziening kunnen alleenstaande vaders of moeders immers niet aan de slag. Als onthaalouders aan huis worden uitgestuurd dienen kwaliteitsgaranties te worden ingebouwd. Groenonderhoud en natuurbeheer: sociale huisvestingsmaatschappijen en gemeentebesturen kunnen het onderhoud van het openbaar groen niet meer bolwerken. Hier liggen bij uitstek kansen voor mensen met beperkte mogelijkheden. Natuurgebieden in het Waasland kunnen via convenanten met natuurverenigingen meer werk bieden aan die mensen. Toerisme: de verdere uitbouw van het toerisme in onze regio brengt bijkomende noden met zich mee zoals het onderhoud van het provinciale fietspadennetwerk (vrijhouden, verwijderen laaghangende takken, onderhoud van zitbanken en rustpunten, legen van vuilbakjes ...). De bestaande gemeentelijke ploegen kunnen zeker extra handen gebruiken. Propere buurten en veilige speelpleinen: de inzet van ‘witte tornado’s’ kan een dramatisch verschil maken voor het uitzicht en de leefbaarheid van bepaalde wijken en


de buurt precies dat zetje geven dat nodig is om ook zelf initiatieven te nemen. Energiesnoeiers: het Waasland heeft nog maar een bescheiden start genomen in het organiseren van energieaudits, hier is nog veel werk aan de winkel. Hoog tijd dus voor een legertje energiesnoeiers die aan huis kleine energie-ingrepen kunnen doen (spaarlampen, spaardoucheknop, radiatorfolie, buizen bedekken ...).

6 Knelpunten Het vinden van gemotiveerd personeel, zeker voor poetsen thuis wordt steeds moeilijker. De prijsverhoging van de dienstencheques die de nieuwe regering heeft aangekondigd zou op de eerste plaats naar een hogere verloning moeten gaan. In elk geval moet ook de betaalbaarheid van de dienstverlening in het oog gehouden worden om te vermijden dat men opnieuw in zwartwerk vervalt. Bij uitstek in de sociale economie moet er nog veel meer naar diversiteit gestreefd worden, extra inspanningen om de kwaliteit op te drijven zijn eveneens wenselijk. Ook een sociaal economiebedrijf moet goed gerund worden, enthousiasme en inzet zijn niet voldoende. Verdere professionalisering is nodig, zeker met een steeds evoluerende regelgeving. De intercommunale kan

hier een ondersteunende rol spelen door het aanbieden van bedrijfsexpertise en -advisering en het aanwerven van een subsidioloog die ook de gemeenten kan helpen om fondsen te vinden voor de initiatieven die ze willen opstarten.

7 sp.a voor Waas werk Omdat voor sp.a werk belangrijk is, willen we dit item aankaarten op alle Wase gemeenteraden. Per gemeente zullen we nagaan wat de concrete werkloosheidscijfers zijn, wat de samenstelling is van de werklozenpopulatie en hoe hier op gemeentelijk vlak iets kan aan gedaan worden. We zoeken ook naar samenwerkingsverbanden tussen openbare besturen (gemeente en OCMW’s ) en privé-initiatieven en zullen een databank aanleggen van ‘best practices’ zodat we van elkaar kunnen leren. Wij willen dat gemeenten en OCMW’s zelf actieve partners worden in de sociale economie zoals in Mechelen waar onlangs het stadsbestuur een heus Agentschap voor Sociale Economie heeft opgericht mét de nodige financiële middelen. Op bovenlokaal vlak pleiten we zowel bij de intercommunale als bij het provinciebestuur voor verdere ondersteuning, promotie en begeleiding van de sociale economie in het Waasland.


Bijlagen

Bijlage 1a: gronden pandendecreet te downloaden via de link: http://jsp.vlaamsparlement.be/docs/stukken/2008-2009/g2010-6.pdf


Bijlage 1b: Het nieuwe gronden pandenbeleid besproken en toegelicht














Bijlage 2: presentatie GPD Resoc Waas en Dender

Decreet van 27 maart 2009 betreffende het gronden pandenbeleid Opportuniteiten en uitdagingen RESOC – SERR Waas & Dender 7 oktober 2009

1

Doel 1. Spreiding van sociale woningen via doelstellingen per gemeente = door decreet 2. Invulling sociale doelstelling = door gemeente 3. Gelegenheden creëren voor sociale woningbouw 2


1

Het sociaal objectief: − huurwoningen − koopwoningen − kavels

3

1. Sociaal objectief Doelstelling voor Vlaanderen voor 2020  65.000 sociale woningen  43.000 huurwoningen,  21.000 koopwoningen  1000 kavels

 Verdeeld over provincies en gemeenten, in principe proportioneel met het aantal huishoudens

= bindend sociaal objectief 4

2 wonen en sociale huisvesting in het Waasland | 24

1. Sociaal objectief 1. Sociale huurwoningen – 9.918 in Oost-Vlaanderen: verdeeld over 65 gemeenten volgens huishoudens – gemeenten met > 9 % sociale huurwoningen: vrijgesteld van het sociaal objectief – gemeenten die 9% zouden overschrijden: beperking tot 9% – gemeenten < 3% sociale huurwoningen: + inhaalbeweging 5

1. Sociaal objectief cijfers huur arr. Dendermonde gemeente





Privé huishoudens op 1.1.2008

soc. huurwon. volgens nulmeting 31.12.07





SVKwoningen 31.12.2007

% soc. huurwon. volgens nulmeting*











inhaalaftopping bindend beweging inhaal(< 3% soc. tot 9% sociaal beweging ?9% door art. objectief huurwon., 2013-2025 4.1.4, §3** 2009-2020 art. 4.1.4, §2)

BERLARE

5.945

318

19

5,67%

BUGGENHOUT

5.705

107

21

2,24%

18.736

1.749

32

9,51%

ja

HAMME

9.572

1.122

21

11,94%

ja

LAARNE

4.860

122

10

2,72%

81

ja

4

LEBBEKE

7.379

138

0

1,87%

123

ja

24

ja

12

DENDERMONDE

WAASMUNSTER

99 95

13

0

4.096

245

0

5,98%

68

WETTEREN

10.172

583

38

6,10%

169

WICHELEN

4.611

85

12

2,10%

77

ZELE

7.954

489

0

6,15%

132

79.030

4.958

153

6,47%

844

Arr. Dendermonde

ja

0

52

6

3 wonen en sociale huisvesting in het Waasland | 25

1. Sociaal objectief cijfers huur arr. Sint-Niklaas 



Privé huishoudens op 1.1.2008

gemeente








% soc. huurwon. volgens nulmeting*








BEVEREN

18.697

1.210

12

6,54%

KRUIBEKE

6.278

510

5

8,20%

LOKEREN

15.355

1.490

0

9,70%

7.143

336

8

4,82%

119

29.812

1.611

89

5,70%

496

6.842

239

0

3,49%

TEMSE

11.044

1.189

0

10,77%

arr. Sint-Niklaas

95.171

6.585

114

7,04%

SINT-GILLIS-WAAS SINT-NIKLAAS STEKENE



inhaalbindend aftopping beweging inhaalsociaal (< 3% soc. tot 9% beweging ?9% door art. objectief huurwon., 2013-2025 4.1.4, §3** 2009-2020 art. 4.1.4, §2)

311 ja

50

ja

0

114 ja

0 1090

0

0

7

1. Sociaal objectief

resultaat op termijn arr. Dendermonde gemeente









Privé huis-houdens op 1.1.2008





Totaal te realiseren 2009-2025

BERLARE

5.945

318

19

99

BUGGENHOUT

5.705

107

21

108

DENDERMONDE HAMME







aandeel soc. aandeel soc. huurwon. in prognose prognose huurwon. in 2025 t.a.v. huishoudens huishoudens 2025 t.a.v. huishoudens 2025 (sterke 2025 (zwakke huishoudens prognose v erdunning) verdunning) 1.1.08 2025 (zwakke verdunning)

7,01%

6.505

6,41%

6.644

3,76%

6.203

3,46%

6.402



aandeel soc. huurwon. in 2025 t.a.v . huishoudens prognose 2025 (sterke verdunning)

6,28%

3,35%

18.736

1.749

32

0

9,33%

19.819

8,82%

20.335

8,60%

9.572

1.122

21

0

11,72%

10.561

10,62%

10.873

10,32%

LAARNE

4.860

122

10

85

4,26%

5.094

4,06%

5.210

3,97%

LEBBEKE

7.379

138

0

147

3,86%

7.972

3,58%

8.156

3,49%

WAASMUNSTER WETTEREN

4.096

245

0

68

7,64%

4.683

6,68%

4.812

6,50%

10.172

583

38

169

7,39%

11.042

6,81%

11.309

6,65%

WICHELEN

4.611

85

12

89

3,76%

5.107

3,40%

5.244

3,31%

ZELE

7.954

489

0

132

7,81%

8.573

7,24%

8.724

7,12%

Arr. Dendermonde 79.030

4.958

153

896

7,60%

85.559

7,02%

87.709

6,85%

8


4

1. Sociaal objectief resultaat op termijn arr. Sint-Niklaas

gemeente









Privé huis-houdens op 1.1.2008





Totaal te realiseren 2009-2025







aandeel soc. aandeel soc. huurwon. in prognose prognose huurwon. in 2025 t.a.v. huishoudens huishoudens 2025 t.a.v. huishoudens 2025 (zwakke 2025 (sterke huishoudens prognose v erdunning) verdunning) 1.1.08 2025 (zwakke verdunning)



aandeel soc. huurwon. in 2025 t.a.v . huishoudens prognose 2025 (sterke verdunning)

BEVEREN

18.697

1.210

12

311

8,13%

20.111

7,56%

20.591

KRUIBEKE

6.278

510

5

50

8,92%

6.611

8,47%

6.735

LOKEREN

15.355

1.490

0

0

9,70%

17.413

8,56%

17.706

8,42%

SINT-GILLIS-WAAS 7.143

336

8

119

6,37%

7.683

5,92%

7.839

5,80%

29.812

1.611

89

496

7,07%

31.221

6,75%

31.908

6,60%

6.842

239

0

114

5,16%

7.441

4,74%

7.556

4,67%

TEMSE

11.044

1.189

0

0

10,77%

12.167

9,77%

12.416

9,58%

arr. Sint-Niklaas

95.171

6.585

114

1090

8,18%

102.647

7,59%

104.751

7,44%

SINT-NIKLAAS STEKENE

7,39% 8,32%

9

1. Sociaal objectief 2. Sociale koopwoningen en kavels Objectief Oost-Vlaanderen: • •

4727 koopwoningen 225 kavels

Aantallen koopwoningen per gemeente = ca. de helft van objectief huur. Aantallen kavels per gemeente = minimaal Provincie (Deputatie) maakt verdeling:  Advies door het lokaal woonoverleg  Gemeenteraad beslist over het voorstel 10


5

1. Sociaal objectief Aanvullend op sociaal objectief:

bescheiden wonen: − kavel max. 500m², − woonhuis max. 550m³ − appartement max. 240m³ (niet cumulatief) verkocht aan marktprijs

11

Hoe creëert decreet mogelijkheden? – vergunningen – plannen (RUP’s) – actieprogramma – woonuitbreidingsgebieden 12

wonen en sociale huisvesting in het Waasland | 28 6

2. Hoe het objectief realiseren? Decreet maakt gronden vrij voor sociale woonprojecten door: 1. verplichte sociale lasten bij grote vergunningen en plannen 2. actieprogramma voor gronden van overheden 3. nieuwe aansnijdingsmogelijkheden 13

2. Hoe het objectief realiseren? 1. Vergunningen Sociale last bij vergunningen vanaf: – – – –

10 loten of 10 woningen > 0,5 ha (ongeacht aantal loten) 50 appartementen steeds alle aansluitende gronden bekijken 14


7

2. Hoe het objectief realiseren? Normen bij vergunningen naar eigendomsstatuut: • (semi-)publiek: 20 tot 40% sociaal • privé: 10 tot 20% sociaal  aanvullen met bescheiden wonen tot maximumnorm

15

2. Hoe het objectief realiseren? Sociale last koppelen: – via reglement sociaal wonen of verordening bescheiden wonen = verfijnen van normen – per vergunningsaanvraag

16


8

2. Hoe het objectief realiseren? Voorbeeld normen sociaal + bescheiden wonen een privé verkaveling waar 15% sociaal woonaanbod komt (huur, koop en/of kavel) => aan te vullen met 5% ‘bescheiden’ woningen Som: 15% sociaal + 5% bescheiden = 20% 17

2. Hoe het objectief realiseren? 2. Ruimtelijke uitvoeringsplannen strengere normen wanneer: • > 0,5 ha nieuw woongebied • gewestelijk RUP • of provinciaal of gemeentelijk RUP en: WUG  wonen (verplicht) facultatief: landbouw, bos, groen, reservaat  wonen 18


9

2. Hoe het objectief realiseren? Normen bij uitvoeringsplannen: naar eigendomsstatuut: – (semi-)publiek: 40 tot 50% sociaal – privé: 20 tot 25% sociaal

minder mogelijk indien motivering  eigendomsstatuut moet bij opmaak bekend zijn! 19

2. Hoe het objectief realiseren? Uitvoering sociale last 1. In natura door sociale woning te bouwen: •

•

bij huurwoning: verkoop aan – SHM in de gemeente, indien die niet wil – andere soc. woonorganisatie, indien die niet wil – VMSW (is verplicht te kopen); bij koopwoning of kavel – SHM verkoopt voor rekening van de bouwheer/ verkavelaar volgens voorwaarden van de VMSW 20

10


2. Hoe het objectief realiseren? 2. Verkoop grond aan SHM (of andere soc. woonorganisatie of VMSW) 3. Verhuur via SVK (27 jaar + max. huurprijs) 4. Via storting van een bijdrage; • • •

50.000 EUR per te realiseren woning (geïndexeerd) mits toestemming van het vergunningverlenende bestuursorgaan aanwenden om sociaal woonaanbod te creëren

21

2. Hoe het objectief realiseren? Formaliteiten – Een gemeentelijk reglement sociaal wonen wordt driejaarlijks geëvalueerd; – Bekendmaken: • sociaal objectief zelf • wanneer gehaald => gemeente meldt aan Vlaamse overheid => de gemeente moet het reglement sociaal wonen en/of gemeentelijke verordening bescheiden wonen aanpassen.

– Wat gebouwd is sinds nulmeting 1.1.2008 telt mee! 22

11


2. Hoe het objectief realiseren? Gemeentelijk actieprogramma

• door gemeenteraad • voor 25% onbebouwde bouwgronden en kavels van Vlaamse besturen en Vlaamse semipublieke rechtspersonen • tegen 2020 inzetten voor sociaal woonaanbod • advies: gemeente brengt besturen aan tafel als regisseur • Vlaamse regering kan aanmanen en activeringsplicht opleggen 23

2. Hoe het objectief realiseren? Woonuitbreidingsgebieden

• Sociale woonorganisaties krijgen steeds een vergunning (indien aan woongebied grenzend)

(uitz.: bijzondere gevallen, bv. ligt in overstromingsgebied)

• Andere actoren enkel als: – akkoord van de Deputatie – past in gemeentelijk woonbeleid (gemeentelijk “neen” is bindend) – gemeente maakt binnen het jaar een voorontwerp RUP 24


Vrijblijvend: tips • Wacht vergunningsaanvragen niet af • Plan hoe gemeente het objectief wil invullen: – welke locaties? – welk type woningen? – welke doelgroepen?

• Vergunningen met sociale last: overleg ontwikkelaar, gemeente, SHM 25

Hoe wordt sociale woningbouw geprogrammeerd?

26


Programmatie sociale woonprojecten • IP = investeringsprogramma: – 5 jaarlijks – verdeling koop- en huurwoningen – regionale spreiding Nu: verdeling in Grond- en Pandendecreet

• UP = jaarlijkse vertaling van het IP naar de uitvoering 27

Programmatie sociale woonprojecten Jaarlijkse budgetten vanaf 2010 omhoog: – huur: 420 mln EUR – koop en sociale leningen: 171 mln EUR – infrastructuur: 36 mln EUR

28

14


Programmatie sociale woonprojecten 1. Actoren (ook privé) melden projecten aan bij VMSW: – –

volgen regels van de VMSW voor ontwerp melden project correct aan

2. Voorlopige lijst met projecten door VMSW 3. Wonen-Vlaanderen adviseert: – –

lokaal woonbeleid en resultaten woonoverleg? opportuniteiten en knelpunten? 29

Programmatie sociale woonprojecten Conclusie: belangrijke rol lokaal woonoverleg Forum voor gemeentelijke visie: – – – –

welke doelgroepen? welke soort woningen? waar prioriteiten? welke percentages binnen normen decreet?

30

15


Programmatie sociale woonprojecten Geen lokaal woonoverleg?  initiatiefnemer brengt WonenVlaanderen en gemeente op de hoogte  organisatie woonoverleg Beleidsvisie op wonen vergemakkelijkt overleg

31

Vragen? Contact: Wonen-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen Veerle Vandecasteele [email protected] tel. 09/265 46 67 Jeroen Van Pottelberge [email protected] tel. 09/265 46 88

32



Regiodossier 1 sociale economie in het waasland

Te verwachten regiodossiers regio Dender - kinderopvang

Gent - mobiliteit

Zottegem - senioren

Meetjesland - groene stroom

Ronse - senioren

Deinze - wonen & energie

Aalst - mobiliteit

Deze regiodossiers kunnen opgevraagd worden bij Dannie Moernaut (zie onderstaand adres)

Een uitgave van het Socialistisch Studie- en Informatiecentrum vzw, Speldenstraat 1, 9000 Gent, 09 265 79 46, [email protected]



Regiodossier 4 Wonen en Sociale Huisvesting

Recommend Documents