Regie in maatwerk Ontwikkelingen in de toepassing van de ICF
26 maart 2010 9e nationale congres indicatiestelling Julius Centrum UMC Quirijn van Woerdekom
Copyright © 2009
Wat is de algemeen gedeelde visie • Vraagsturing: ‘de cliënt centraal’ (?) • Kwaliteit van bestaan • Participatie • Versterking positie van de cliënt
– Transparantie – Keuzemogelijkheden: Kiesbeter en Regelhulp
• Empowerment • Gelijkheidsbeginsel
– VN Verdrag Mensenrechten – Grondwet (artikel 1) – WGBH/CZ
2
Copyright © 2009
“ het aanvragen en verkrijgen van voorzieningen is voor veel chronisch zieken en gehandicapten en ouderen een bureaucratische ‘marathon’ ” Jet Bussemaker 18 juli 2007
3
Copyright © 2009
‘een versnipperd dagelijks leven’ oplossingen liggen buiten de eigen invloedssfeer oplossingen wonen probleem
oplossingen vervoer probleem
probleem oplossingen onderwijs
Mens met mogelijkheden en beperkingen probleem
oplossingen werk probleem oplossingen zelfredzaamheid 4
Copyright © 2009
Van visie naar praktijk • Vraagsturing: ‘blijf eigenaar van je probleem’ – Kwaliteit van bestaan – Eigen regie – De vrager stuurt • Sociaal model hanteren – Levensbreed – Integraal • Effectiviteit – Oplossingen die het probleem verhelpen – Eenheid van taal 5
Copyright © 2009
ICF biedt samenhang en houvast • Verbindt leefdomeinen • Gaat over participatie • Ondersteunt maatwerk samenspel cliënt en professional • Complementair aan medisch model • ICF zit in veel wetten – WMO: compensatieplicht – ZVW: o.a. hulpmiddelen – WTCG: Wet Tegemoetkoming Chronisch zieken en Gehandicapten – UWV: schattingsbesluit en verzekeringsgeneeskundige protocollen • Wat is de potentie van de ICF?
6
Copyright © 2009
Hoe kun je de visie waarmaken? A.
Eenheid van taal hanteren – ICF
B.
Proces van probleem tot oplossing inzichtelijk maken in twee stappen: 1. Toepassen van ICF-profielen: Compensatiematrix 2. Procesbeschrijving gebruiken
7
Copyright © 2009
A. Eenheid van taal: ICF
8
Copyright © 2009
Voorbeeld eenheid van taal: gebruik ICF voor cliënt met visuele beperking oplossing
code
aard probleem
omvang
s220
stoornis anatomische eigenschap van de oorgbol (bulbus oculi) anatomische eigenschap
volledig
b210
visuele functies
volledig
d360 d4502 d4503 d455 d475
Beperkingen gebruiken van communicatieapparatuur en -technieken lopen op verschillende oppervlakken lopen om obstakels heen zich verplaatsen besturen (van een vervoermiddel)
volledig ernstig ernstig ernstig volledig
Brailleapparatuur, PC hulphond hulphond hulphond openbaar vervoer
d860
basale financiele transacties uitvoeren /post doornemen
ernstig
ondersteuning bij doornemen post, voeren van de financiële administratie
e1350
Externe Factoren algemene producten en technologioe voor werkdoeleinden, ondersteunende factor gedomesticeerde dieren, ondersteunende factor
volledig
e350
9
aanzienlijk
aanpassingen apparatuur werkplek hulphond
Copyright © 2009
B. Proces inzichtelijk maken ICF-profiel samenstellen (stap 1) •
Probleembeschrijving op basis van ICF-taal (indicatiestelling)
•
Compensatiematrix van verzekerde ‘oplossingen’ – ZVW, AWBZ, Wmo, WSW, Wajong e.a.
•
Onverzekerde ‘oplossingen’ – Meerkosten (Wtcg) – Eigen bijdragen
•
ICF-Profiel
10
Copyright © 2009
mobiliteit
zelfverzorging
huishouden
tussenmenselijke relaties
belangrijke levensgebieden
maatschappelijk leven
externe factoren
D2
D3
D4
D5
D6
D7
D8 d81- d84- d86- D9
E
x
x
economisch leven
communicatie
D1
beroep en werk
algemene taken en eisen
S
opleiding
leren en toepassen van kennis
beschrijving functioneren functies, anatomische eigenschappen activiteiten (mogelijkheden en beperkingen) participatie (-problemen)
anatomische eigensachappen
validering (P en Q)
ICF PROFIEL
mogelijkheden en beperkingen (codes) 50 150 250
x x
x
x
x
x
400
investering in compensatie beperkingen
oplossingen 'verzekerd' WMO AWBZ ZVW WIA, WsW, Wajong
50 150 75 25
x x
verzekerde 'oplossingen' (codes en kosten) x x x x x x
300
oplossingen 'onverzekerd' meerkosten
eigen bijdrage teruggave buitengewone uitgaven
11
100
stel:
10%
40 _
x
onverzekerde 'oplossingen' (codes en kosten) x x
eigen bijdrage in de kosten naar draagkracht
60
Copyright © 2009
x
x
B. kwaliteit van de oplossing borgen (stap 2) • Hanteren van de gevalideerde procesbeschrijving hulpmiddelenzorg • Deze systematiek verbreden naar alle typen interventies
12
Copyright © 2009
Procesbeschrijving hulpmiddelenzorg Uitstappunt indien er voor gekozen wordt geen hulpmiddel in te zetten
Instappunt voor vervanging, bijstelling bij ongewijzigde situatie en stabiel verloop
Perspectief van de cliënt Ik heb een probleem met mijn gezondheid en/of functioneren
13
Dit is mijn zorgvraag
Ik heb wel/niet een hulpmiddel nodig en ik weet welk(e) hulpmiddel(en) dat is (zijn)
Aan deze eisen moet het hulpmiddel voldoen. Koppeling tussen verwachtingen en productkenmerken
Dit is voor mij de beste keuze
Het hulpmiddel is aan mij geleverd en ik begrijp hoe ik er mee om moet gaan
Ik gebruik het hulpmiddel adequaat
Het hulpmiddel doet wat het voor mij moet doen. Ik ben in staat om problemen tijdig te onderkennen
Copyright © 2009
Technische koppeling hulpvraag en hulpmiddel
14
Copyright © 2009
Wat levert dit op? Cliënten (microniveau) • Integrale indicatiestelling 1-loket; • Vermindering administratieve lastendruk; • Maatwerk en kwaliteit: borging effectieve oplossingen (procesbeschrijving); • Eigen regie: blijf eigenaar van je probleem en de oplossing.
Uitvoerders (mesoniveau) • Eenheid van taal in de keten; • Maatwerk en kwaliteit; • Vermindering administratieve lastendruk.
15
Copyright © 2009
Omslag
• Niet meer indiceren voor voorzieningen in termen van aanbod • Objectivering zorgvraag en diversiteit oplossingen • Proces borgt effectieve oplossingen • Realisatie oplossingen binnen ICF bandbreedtes: aard en omvang van de beperkingen • Vereenvoudiging polissen • Toezichthoudende rol uitvoeringsorganisaties • Schotten tussen uitvoeringsorganisaties vervagen
16
Copyright © 2009
‘een inclusief dagelijks leven’ oplossingen liggen binnen de eigen invloedssfeer oplossing wonen probleem oplossing vervoer probleem probleem oplossing onderwijs
Mens met mogelijkheden en beperkingen probleem
oplossing werk probleem oplossing zelfredzaamheid 17
Copyright © 2009
Toekomstperspectief • Doorontwikkeling Regelhulp en Kiesbeter: – Vraagverheldering: zelfevaluatie door cliënten o.a. op basis van Impact-vragenlijst (TNO) – Uitbreiding transacties: aanvraag, levering en verantwoording • Integraal Levensbreed Indicatiedossier (DiGiD) – Cliënten regievoerder en medeverantwoordelijk probleemverheldering en keuzes oplossingen – Bredere en veranderende inzet indicatiestellers
18
Copyright © 2009
