Regels voor opslag en transport van afvalstoffen steeds complexer pagina 18

magazine

Hét vakblad voor SAP-gebruikend Nederland• mei 2009 • jaargang 13 • nummer 2

www.vnsg.nl

SAP kleurt groen Wij willen onze klanten helpen om duurzaam te ondernemen pagina 14

Duurzaamheid is te meten De CO2-voetafdruk van een organisatie is in kaart te brengen pagina 8

Groener dan groen Balans tussen profit, planet en people bij Van Houtum Papier pagina 22

Ministerie van Defensie

Regels voor opslag en transport van afvalstoffen steeds complexer pagina 18

Terugblik VNSG congres 2009 • Akkoord Enterprise Support • Masterclass Nyenrode • Terugblik themadag developers • Alles is groen bij Twence • Duurzaam staal van Corus

VNSG Magazine mei/09 1

Ordina SaP COmPetenCe Center De brug tussen de technologie van SAP en de markt waarin u opereert.

Ordina is met ruim 350 SAP-consultants een toonaan-

Competence Center. In ons SAP Competence Center zijn alle

gevende speler in de Nederlandse en Belgische markt voor

disciplines verenigd: business consultancy, projectmanagement,

bedrijven die SAP willen implementeren, optimaliseren

systeemintegratie, functionele-en technische ondersteuning en

of het beheer willen uitbesteden.

SAP-applicatie- management en -hosting. De processen in ons competence center zijn zo ingericht, dat alle combinaties eenvoudig en efficiënt te leveren zijn.

Als zevenvoudig SAP Service Partner bieden wij u toegang tot ons uitgebreide kennisnetwerk en leveren wij oplossingen die u

Waarom Ordina

helpen te excelleren. Met die expertise en omvang garanderen

Voor Ordina draait het in al onze projecten en partnerships om

wij u niet alleen stabiliteit tijdens projecten, maar bieden wij

úw resultaat. De persoonlijke en professionele click die kenmer-

ook ondersteuning voor de gehele levenscyclus van uw SAP-

kend is voor onze samenwerking met opdrachtgevers, vormt de

applicatie en -systemen.

basis voor langdurige relaties en loyale klanten.

Diensten en oplossingen

Meer weten?

Ordina slaat een brug tussen de technologie van SAP en

Neem voor meer informatie contact op. Bel 030-663 88 58, mail

de markt waarin u opereert. Daarom hebben wij onze

naar [email protected] of bezoek onze website www.ordina.nl/sap

marktkennis en kennis van SAP samengebracht in ons SAP

2 VNSG MAGAZINE 06/07

COLOFON. VNSG Magazine is het magazine van de Vereniging Nederlandstalige SAPGebruikers. Het blad biedt een platform voor meningen en ervaringen van SAPgebruikers. • Hoofdredactie

Bea Logtenberg • Eindredactie

Sharon Brouwer • Redactieraad

Menno Koen, BearingPoint Nick van Rossum, Capgemini Willy Koppens, CTAC Dirk-Jan Schenk, HES Maurice de Feijter, hmb advies Monique van Haeren, Logica Robert Leijte, NorthgateArinso Djoekie Klein, SAP Nederland Ton Siebelink, SAP Nederland Frank van Heel, SAP Nederland Ron Apeldoorn, Sogeti Bas van der Poel, Uphantis Hans de Labije, VNSG Vragen over adverteren? Kijk op www.vnsg.nl of neem contact op met het VNSG Bureau. Tel: (073) 641 02 00 Fax: (073) 644 45 32 [email protected] • Vormgeving

HSP Reclame & Communicatie, Rosmalen • Planning en coördinatie

ICT & Groen Hoe gaat het nou echt met het milieu? Wie het weet mag het zeggen. Klimaatexperts kondigden onlangs aan dat de stijging van de zeespiegel veel groter zal zijn dan tot nu toe werd verwacht. Aan de andere kant zijn er ook regelmatig geluiden in de media dat het allemaal wel meevalt. Het artikel van wetenschapsjournalist Simon Rozendaal gaat over “de zin en onzin van groen”. Wellicht kan hij ons helpen met een beter inzicht in hoe we er als wereld nu voor staan. Ikzelf krijg een gevoel als bij de kredietcrisis. Je hoorde om de zoveel tijd in de media het doemscenario van een luchtbel/piramidespel in onze economie maar hoopte dat het ons niet zou raken zolang iedereen er maar in bleef geloven. Wat mij betreft moeten we met het milieu niet dezelfde fout maken en dit onderwerp hoog op onze (bedrijfs-) agenda plaatsen en kijken hoe we een maximale groene bijdrage kunnen leveren.

Sharon Brouwer • Druk

Drukkerij Delabie, Moeskroen • Oplage

5.000 exemplaren • Coverfoto

Frank van Dam

Artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de mening van het bestuur weer. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken niet te plaatsen of in te korten. Artikelen, of gedeelten daarvan, mogen alleen worden overgenomen na toestemming van de redactie en met bronvermelding.

Alhoewel ICT een relatief schone bedrijfstak is, kunnen we nog genoeg besparen op onze milieubelasting door energieverbruik, vervuilende auto’s, wegverkeer en vliegreizen te beperken. Interessant hierbij is dat besparingen op dit gebied hand in hand kunnen gaan met financiële besparingen. In dit nummer kunnen we lezen hoe SAPdienstverlener Capgemini dit aanpakt en samen met de klant tot creatieve oplossingen komt. Verder kunnen we ook lezen over het afvalverwerkingsbedrijf Twence dat voor het milieu een stap verder gaat door afval te gebruiken als brandstof om energie te produceren. Dit lijkt een win-win situatie: afval als alternatieve energiebron naast onze natuurlijke energiebronnen die niet oneindig zijn. Misschien geeft dit artikel u inspiratie voor nieuwe business opportunities gekoppeld aan milieu? In deze tijden zijn we immers op zoek naar de sleutel tot een “green deal”! Het leven op onze planeet is uniek, daarom moeten we niet méér van onze aarde nemen dan deze kan opbrengen. Dit is ook van belang omdat we een mooie aarde willen achterlaten voor volgende generaties. Naast het milieu staat dus de mens centraal, dit is het thema van ons volgende VNSG magazine. Veel leesplezier gewenst, Joyce Holla Penningmeester VNSG


Duurzaamheid is te meten

SAP kleurt groen

Duurzaam zaken doen wordt voor steeds meer bedrijven een noodzaak, simpelweg omdat ze erop afgerekend worden door overheid, klanten en medewerkers. Capgemini maakt van die nood een deugd – bij zichzelf en bij grote klanten.

SAP wordt steeds groener. Het bedrijf legt steeds meer strategische nadruk op duurzaamheid. In maart benadrukte SAP dat streven met een persbericht waarin de focus op ‘groen’ heel nadrukkelijk werd uitgesproken. Dat streven uit zich in de manier waarop SAP onderneemt en opereert, maar blijkt ook uit de nieuwe lijn van oplossingen op het gebied van duurzaamheid.

8

14

Rubrieken Column Paul Ostendorf

7

focus

22

Groener dan groen

VNSG.nl

Zoom

tips & tricks

17

Solidpack

Het Project

18

Voor u gelezen

SAP EH&S bij Defensie

4 VNSG Magazine mei/09

11

Een aanrader!

25 38

Beheersing van ERP Duurzaam staal systemen aan Nyenrode Staalgigant Corus, onderdeel van Tata Steel, produceert miljoenen tonnen staal in alle vormen, maten en kwaliteiten. Bij Corus in IJmuiden speelt SAP Environment Health & Safety (SAP EHS) een belangrijke rol. De software van SAP helpt Corus bij het realiseren van haar ambities op het gebied van duurzaamheid.

26

34

En verder Jawel Shell, windenergie is flauwekul

12

Terugblik VNSG congres

36

28

Volgende keer in het VNSG Magazine

39

Themadag developers

Juli 2009

De toekomst komt sneller dan je denkt

Reportage bij Twence Alles is groen bij Twence

30

INHOUD.

In 2002 werd de leerstoel Business Excellence aan de Universiteit van Nyenrode opgericht. SAP was sponsor van deze leerstoel en Marcel Creemers heeft deze leerstoel als laatste bezet. Uit zijn koker komt het idee om modules voor SAP professionals te ontwikkelen.


Get in control with Every Angle • In hoeverre zijn de operationele processen in uw bedrijf

De standaard Every Angle software ondersteunt managers

• Hoeveel tijd kost het u om problemen in uw supply chain

van SAP data - die nodig is voor het monitoren van de

• Hoeveel managementtijd blijft er over om processen en

overzicht om elke dag de juiste beslissingen te nemen en

onder controle?

daarin. Het stelt de juiste informatie beschikbaar - op basis

op te lossen?

dagelijkse operaties. Dat geeft managers de rust en het

organisatie naar een hoger niveau te brengen en bedrijfs-

controle te hebben over de dagelijkse operationele processen.

prestaties structureel te verbeteren?

Veel managers beantwoorden deze drie vragen met respec-

tievelijk “Niet helemaal”, “Te veel” en “Te weinig” en hebben moeite om daar structureel verbetering in aan te brengen.


Every Angle is daarmee dé standaard software voor het bewaken en optimaliseren van uw operationele processen. Snel, ﬂexibel en actiegericht.

www.everyangle.com

Paul ostendorf

Tis groen en het... Als het even tegen zit - of mee? - liggen

ze heel even (enkele tientallen milliseconden)

we straks in Zandvoort onder de palmen

klaarwakker om te werken. Dat is wat je

samen met gloednieuwe toeristen, de Zuid-

noemt een power-nap! De airco in het

Europeanen. Die komen bij ons verkoeling

datacenter mag ook best een tandje lager.

zoeken. In de bollenstreek gaan we kiwi’s,

En de warme lucht die nu naar buiten

mango’s en bananen verbouwen. Zonder

verdwijnt, kan in de winter het hele

kassen wel te verstaan! Kan ook zijn dat daar

kantoorgebouw verwarmen. Gesteund door

dan cruiseschepen varen. Dat staat allemaal

onze ‘groene ridder’ Al Gore zijn er plannen

nog niet vast. Dat ons klimaat verandert staat

om eind dit jaar het top level domein .eco

wel vast.

aan te vragen bij internet beheerder Icann.

Paul Ostendorf heeft meer dan 25 jaar

Hiermee krijgt alle groene informatie nog

ervaring in topfuncties in ICT bij grote

meer aandacht.

ondernemingen en daarbij alle functies

In de afgelopen jaren zijn heel wat klimaatrapporten verschenen. Die geven geen eenduidig beeld. Ze zijn het eens over

Al deze inspanningen zijn goed voor het

van programmeur tot directeur doorlopen.

de verandering van het klimaat. Maar niet

milieu want computers en randapparatuur

over de mate waarin. Stijgt de zeespiegel

zijn echte energievreters. Computers staan

nu meer of minder dan één meter? Ook is

steeds langer aan en zijn zo snel geworden

er twijfel over de werkelijke oorzaak van de

dat ze steeds minder te doen hebben. Hoe

financiële systemen en is oprichter van

verandering. Ligt de oorzaak uitsluitend bij de

dat zo? De computer op uw bureau kan vele

de stichting Electronic highway Platform

mens of spelen andere factoren een rol? De

miljoenen berekeningen per seconde maken

Nederland (EPN).

meningen blijven verdeeld.

maar is verreweg het grootste gedeelte van

betrekking tot software, research en

de dag bezig met wachten. Beweegt de

Feit blijft dat het klimaat verandert en dat de

muis al? Voel ik daar een muisklik?

uitgestuurd. Dat

gevolgen voor mens, natuur en economie

Was dat een toetsdruk? Is er mail? Meestal

reflecteert op uw ogen.

ingrijpend zijn. Het is daarom wijs de

gebeurt er helemaal niets en dan worden

U ziet er niets van

menselijke invloed te minimaliseren. Juist

die vragen steeds weer opnieuw gesteld.

maar een ingebouwde

omdat we niet precies weten wat de lange

Al bent u nog zo druk met uw tekstverwerker

infraroodcamera wel. Die

termijn gevolgen zijn.

of spreadsheet, de computer op uw bureau

kan aan de hand van de

verveelt zich te pletter en brengt 99,9999%

reflectie in uw pupillen

van zijn tijd door met wachten op u.

heel precies nagaan waar

China en India worden in rap tempo welvarender. En tja, die inwoners willen ook allemaal een computer, een LCD tv, een lease

Steeds meer mensen worden zich bewust

u naar kijkt. Door naar

bak en een berg gadgets die allemaal stroom

van de druk die ICT op het milieu legt. Zij

een bepaalde plek op

vreten. Het mondiale energieverbruik zal dus

stellen vragen als hoeveel CO2 produceert

het scherm te staren en

sterk toenemen. Nog een reden om naar ons

een zoektocht op Google of bezoek aan

met uw oog te knipperen,

‘groene hart’ te luisteren.

een website? Hoeveel stroom verbruikt de

klikt u. Links knipperen

computer van een kind dat een hardcore

voor de linker muisknop

het wel! Ik noem een paar ICT eco-innovaties.

gamer is? Misschien kunt u dat laatste beter

en rechts voor de rechter

Onlangs is een nieuw type intern geheugen

niet uitzoeken. Daar wordt de relatie met uw

muisknop. Scrollen kan

aangekondigd dat een energiebesparing

kind niet beter van.

ook. Niet door met uw

Valt er met ICT wat te besparen? Ik dacht

van maar liefst 20% oplevert. Er zijn diverse

Recent heeft iemand berekend hoeveel

ogen te rollen maar door

‘groene’ harddisks aangekondigd die zeer

energie één actieve persoon in de virtuele

net onder de laatste

zuinig met energie omspringen. Het verbruik

wereld Second Life verbruikt. Die kwam tot

regel tekst te kijken. Als

ligt rond de 6 Watt en in rust nog maar 1

de schrikbarende conclusie dat één virtuele

u niet naar het scherm

Watt. De nieuwste microprocessoren verlagen

bewoner meer energie verbruikt dan een

kijkt, schakelt het zichzelf

de kloksnelheid als er minder te doen is.

gemiddeld echt mens! En dat is geen virtuele

uit. Maar pas op: de

Bovendien bevatten ze meerdere cpu-kernen

energie!

infraroodcamera’s blijven

die naar behoefte in- en uitgeschakeld

Wie energiebesparing echt serieus neemt,

alert! Nu nog even de

worden. Een nieuw type server kan heel snel

doet het wat kalmer aan en werkt toch

schakelen tussen de actieve stand en de

gewoon door. Zweedse bollebozen werken

titel van deze column

slaap stand. Die slaapjes duren zeer kort,

aan een beeldscherm met oogbesturing.

aanvullen: Tis groen en

paar honderd milliseconden. En daarna zijn

Vanuit het scherm wordt infrarood licht

het loert naar je!

COLUMN.

Het maakt mij niet uit wie er gelijk krijgt.

Hij heeft diverse bedrijven opgezet met


V.l.n.r. Bas van Leur, Carolien van zuijlen en Wilbert Koppers

TEKST freek Blankena

TEKST Freek Blankema • fOTOGrafIE frank van Dam

Duurzaamheid is te meten Duurzaam zaken doen wordt voor steeds meer bedrijven een noodzaak, simpelweg omdat ze erop afgerekend worden door overheid, klanten en medewerkers. Capgemini maakt van die nood een deugd – bij zichzelf en bij grote klanten.


‘We gebruiken geloof ik wel groene

kun je de achterstand niet meer inlopen op

stroom’, is een antwoord dat dienstverlener

het moment dat de recessie is afgelopen.

Capgemini soms van een klant krijgt op

Organisaties met een langetermijnvisie die

de vraag hoe duurzaam die te werk gaat.

enige tijd duurzaamheid nastreven, hebben

“Vaak hebben ze nog geen idee. Ze hebben

nu al veel minder last van de crisis. Dat heeft

wel van groen en duurzaam gehoord,

best wat gekost, maar nu plukken zij de

MOBIELER MET MINDER kILOMETERS

maar weten nog niet hoe ze dit in relatie

vruchten.”

Binnen Capgemini heeft ‘groen’ een

tot IT moeten zien”, zegt Carolien van Zuijlen, ‘thoughtleader GreenSourcing’ bij Capgemini. Van Zuijlen helpt Capgemini-

duidelijk link gekregen met ‘het nieuwe BOEkHOuDING De CO2-voetafdruk van een organisatie

werken’. Als de medewerkers minder in de auto zitten betekent dat niet

klanten die hun ICt-huishouding duurzamer

gaat natuurlijk verder dan de ICT. Niet alleen

alleen een lager benzineverbruik en dus

willen maken. Dat kan door IT in te zetten om

het datacenter, maar ook het reizen, de

minder CO2-uitstoot, maar ook minder

bedrijfsprocessen duurzamer te maken, de

gebouwen met verwarming en verlichting,

stress, een betere ‘work-life-balance’

beschikbare ICT-middelen zelf efficiënter in te

de koffie en zelfs het WC-papier dragen

en besparing op kantoorruimte. Bas

zetten en It-gebruikers te leren zuinig om te

bij aan de CO2-uitstoot. Wilbert Koppers,

van Leur, managing consultant voor

gaan met energie en materiaal.

global lead Climate Change Initiative van

‘het nieuwe werken’ bij Capgemini:

De kostenbesparing waarmee dat

Cap Gemini, moet regelmatig uitleggen

“Het nieuwe werken, dat doen we al

gepaard gaat kan een stimulans zijn om

waarom hij alles in CO2 omrekent, maar dat

jaren. De meeste van onze systemen

duurzaamheid op de agenda te zetten.

is nu eenmaal een goed handvat. “Die CO2-

zijn online beschikbaar. Maar je moet

Daarnaast merkt zij dat weten regelgeving

footprint vertegenwoordigt een waarde.” En

bijvoorbeeld ook kunnen nadenken over

een steeds grotere drijfveer wordt.

zoals de CO2-uitstoot al enkele jaren op het

hoe je werkdag er over twee weken

“Klanten in de publieke sector vragen bij

European Union Emission Trading System

uitziet. We maken mensen bewust

aanbestedingen, die in 2010 duurzaam

(EU-ETS) verhandeld kan worden, zo kun

van die keuzes en we geven ze de

moeten zijn, hoe wij zelf invulling geven aan

je het ook in je eigen systemen registreren.

faciliteiten en de tools om effectief met

duurzame ontwikkeling en het beperken van

“Dat opent de mogelijkheid dat je gaat

hun werk en hun tijd om te gaan.”

de CO2-uitstoot”, zegt Van Zuijlen. En imago

compenseren. Capgemini-mensen rijden 160

Zo werkt Capgemini aan het ‘Travel

is ook belangrijk. “Jonge mensen willen voor

miljoen kilometer per jaar. Ter compensatie

Portal’, dat een verzameling van

een organisatie werken die midden in de

van de uitstoot van die auto’s kunnen we

mobiliteitsgerichte gereedschappen

maatschappij staat.”

bijvoorbeeld investeren in een windmolen.”

moet worden. “Stel, je wilt elkaar

HuLPMIDDELEN

registreren in het gereedschap Clint, dat door

en de een woont in Utrecht en de

Capgemini is ontwikkeld. Daarin kunnen alle

ander in Sliedrecht. Waar moet je

die daar serieus mee aan de slag willen

gegevens en activiteiten van een bedrijf in

dan afspreken?” De portal kent

heeft Capgemini hulpmiddelen zoals een

CO2-termen worden vastgelegd. Koppers:

het wegennet, de knelpunten en

‘volwassenheidsmodel’ en een meetmethode

“Vervolgens moet je de keuzes die je bij

de geschikte ontmoetingslocaties

die daarop voortbouwt. Een eenvoudig

investeren en compenseren maakt weer

en kiest het beste compromis voor

voorbeeld: “Veel organisaties hebben op elke

terug voeden aan dat tool, zodat anderen

de afsprekers. “Die tool maakt ook

kamer een printer staan, die niet dubbelzijdig

meteen objectief kunnen vaststellen waar

woonplaatsgericht assigneren mogelijk,

afdrukt. Er is geen printerconsolidatie en

je staat op CO2-gebied.” En die ‘anderen’

wat betekent dat de medewerker

geen printing on demand, waarbij pas wordt

zijn vaak de externe auditors van de grote

binnen een bepaalde reistijd van zijn

afgedrukt als je je bedrijfspas bij de printer

bedrijven die zich wettelijk aan de CO2-

woonplaats aan de slag kan. En zo

houdt.” Daar valt dus winst te behalen.

verplichtingen moeten houden.

wordt het ook makkelijker om binnen

Een bedrijf kan zijn ‘CO2-balans’ ICT moet dus ‘groener’ en voor klanten

Veelal beginnen organisaties met

De technische gegevens voor Clint

donderdag om 10 uur ontmoeten

Capgemini van opdracht te wisselen.”

hun infrastructuur: de datacenters. Met

worden doorgaans met een ERP-applicatie

Die reisportal is ook beschikbaar voor

virtualisatie en het beter omgaan met

als die van SAP aangemaakt en beheerd.

Capgemini’s klanten, die hem in de

warmte- en koudestromen is veel energie-

“En als wij dan die windmolen aanschaffen

toekomst kunnen koppelen aan het

efficiëntie te behalen. Maar het moet ook

en we moeten daar een miljoen euro voor

Clint-tool, zodat er wordt geregistreerd

een permanente attitudeverandering zijn.

betalen, dan moet dat geaudit worden. Je

hoeveel minder CO2-uitstoot deze

“Bij het automatiseren van processen

kunt vanuit de tool op het logo van PWC of

mobiliteitsbenadering oplevert.

wordt er vaak niet gekeken hoeveel energie

KPMG klikken en je komt automatisch op het

Van Leur benadrukt dat er niets wordt

zoiets kost. Neem je die extra server en

auditprogramma van je accountant terecht.”

opgedrongen. “Als je elke dag van 9

Mooie doelstellingen zijn snel verkondigd,

tot 5 op het hoofdkantoor wilt zitten,

stroom mee in de business case?” Ook de wijze van programmeren of een specifieke

maar ze moeten wel verifieerbaar zijn, vindt

kan dat best. Maar ik ben er zelf van

systeemarchitectuur kan tot verspilling van

Koppers. “It speelt daar een grote rol in

overtuigd dat mensen het hardst

energie leiden.

met beveiliging en standaardisatie.” Er zijn

werken op het moment dat ze er

volgens hem inmiddels goede standaarden

zin in hebben, dus geef mensen die

druk door de recessie. Van Zuijlen ziet de

die een betrouwbare wereldwijde CO2-

mogelijkheid.”

financiële sector momenteel aarzelen. “Maar

boekhouding mogelijk maken.

Het groene denken staat enigszins onder

als je nu niet in duurzaamheid investeert, VNSG Magazine mei/09 9

Direct SAP hulp nodig?

U kent het vast ook. Er zijn af en toe van die

toegang tot Xtensional seminars en u kunt,

specialist in gesprek wilt. Goed nieuws, want dat

scans. Alles om uw SAP applicaties zo bedrijfs-

momenten dat u het liefst direct met een SAP

bijvoorbeeld ook gebruik maken van onze quick

kan nu. Xtensional introduceert de ASAP Card,

zeker en soepel mogelijk te laten functioneren.

Xtensional SAP professionals staan niet alleen

aan te vragen (030 – 030-2193980). U hoort dan

een kaart die u unieke privileges biedt.

razendsnel voor u klaar, maar u bent tevens

verzekerd van een betrouwbare en zeer gedegen

Bel met de Xtensional Servicedesk om uw kaart welke voordelen er nog meer voor u klaarstaan.

service. Daarnaast heeft u als cardhouder ook

Voor meer informatie kijk op: www.xtensional.nl/asapcard XTENSIONAL DETACHEERT SAP CONSULTANTS MET MINIMAAL 8 JAAR SAP ERVARING EN 10 JAAR RELEVANTE BRANCHEKENNIS.

POSTBUS 85030 3508 AA UTRECHT


T 030-2193 980

F 030 2193 805

[email protected]

Op deze pagina vindt u interessante onderwerpen, leuke nieuwtjes en overige

VNSG.nl nl

wetenswaardigheden. nieuwsgierig geworden naar het hele artikel? Dit kunt u uitgebreid nalezen op www.vnsg.nl > Magazine > VNSG.nl

Akkoord over Enterprise Support na maandenlang onderhandelen hebben SAP en het internationale samenwerkingsverband van gebruikersverenigingen SuGEN (SAP user Group Executive Network) een akkoord bereikt over SAP Enterprise Support en de daarmee gepaarde gaande verhoging van het onderhoudstarief. SAP en SuGEN,

Toen SAP medio 2008 een nieuwe ondersteuningsstructuur en hogere bijbehorende tarieven aankondigde, stuurde SUGEN in internationaal verband een brief naar SAP om de onvrede met dit voornemen kenbaar te maken. Het netwerk van gebruikersverenigingen drong aan op een supportaanbod dat in lijn lag met de strategie van SAP om de Total cost of ownership (TCO) te verlagen. Ook moest de waarde van Enterprise Support voor klanten aantoonbaar zijn. Eind april bereikten beide partijen een akkoord over SAP Enterprise Support. De belangrijkste punten zijn een langzamere verhoging van het onderhoudstarief en het meten van de toegevoegde waarde van de ondersteuning met een benchmarkprogramma. LANGzAMERE VERHOGING SAP voert de verhoging van het onderhoudstarief naar 22 procent in zeven jaar in, in plaats van de eerder aangekondigde vier jaar. Dat betekent dat het onderhoudstarief tot en met 2015 jaarlijks met maximaal 3,1 procent stijgt. Anders zou de verhoging tot en met 2012

waar ook de vnsG in participeert,

jaarlijks acht procent bedragen. Randvoorwaarde daarbij is wel dat de toegevoegde waarde

laten de meerwaarde van SAP

van SAP Enterprise Support wordt aangetoond. Als de prestatienormen (KPI’s) van het

Enterprise Support jaarlijks

benchmarkprogramma in enig jaar niet gehaald worden, wordt de daaropvolgende verhoging van de onderhoudsprijs uitgesteld.

meten. Daaruit moet blijken of gebruikers de door SAP aangegeven toegevoegde waarde halen en een prijsverhoging doorgevoerd mag worden.

INDEX SUGEN en SAP hebben samen de prestatienormen opgesteld. Een onafhankelijke partij verzamelt bij honderd bedrijven gegevens en beoordeelt die. Die meting levert de SUGEN KPI Index op. De aspecten die daarin worden beoordeeld, zijn verdeeld in vier belangrijke categorieën: de bedrijfscontinuïteit (business continuity), de verbetering van de bedrijfsprocessen (business process improvement), bescherming van investeringen (protection of investment) en de totale operationele kosten (total cost of operations). De prestatienormen worden wereldwijd bij honderd bedrijven gemeten. Deze groep moet nog worden samengesteld. Bedrijven die herin willen participeren kunnen contact opnemen met de VNSG. Lees het officiële persbericht van SAP en SUGEN op

www.vnsg.nl/magazine/vnsG.nl


Jawel Shell windenergie is flauwekul

In maart trok Shell zich terug uit de windenergie. Hoe is het in hemelsnaam mogelijk dat Shell uit wind stapt? Wind is toch de toekomst? Daar gaan we de ijsbeertjes toch mee redden? Het geeft aan hoe er de afgelopen jaren campagne voor wind is gevoerd en hoezeer mensen zich verkeerd willen laten informeren. Dan moet je wel stomverbaasd zijn als Shell zegt dat er met windenergie weinig valt te verdienen.

TEKST Simon Rozendaal

Verbeteringen

opgestelde vermogen van windenergie een

kabinet begroot dat er in de komende

betrouwbare reserve (doorgaans fossiel, want

zeventien jaar of zo 4,4 miljard euro aan

die kun je snel aanzetten) nodig is.

windmolenparken moet worden uitgegeven.

Maar kenners weten al heel lang dat windmolens niet erg geschikt zijn om er elektriciteit mee op te wekken.

De talloze windprofeten zeggen dat het

Daar zit de backup niet bij, dus voeg er nog een miljardje of zo aan toe.

De technologie is al zo oud als de weg

altijd wel ergens waait dus dat je een tekort

naar Kralingen, dus veel technologische

aan wind op de ene plek met slim netbeheer

verbeteringen zitten er niet meer in: iets

kunt oplossen. Dat is natuurlijk niet waar,

en de Noordzee vol met turbines en halen

betere materialen misschien maar verder

weet iedereen die wel eens met de auto op

we nog steeds maar een procent of tien

moet het vooral komen van steeds hoger

vakantie gaat (dus echt iedereen).

van onze elektriciteit uit wind. Je kunt

bouwen.

Er zijn heel veel dagen dat het gewoon

Dan staat een aardig deel van Nederland

twisten of ze mooi of lelijk zijn: ikzelf vind

bijna nergens in Europa waait. Dus valt er

een grote turbine naast een klein kerkje op

zonnecellen. De elektriciteit die daaruit

niet zo veel te koppelen. Maar goed, laten we

het platteland nog lelijker dan Clairy Polak

komt is weliswaar nu nog veel duurder

aannemen dat die profeten toch een beetje

en Erica Terpstra samen maar kan een paar

dan windenergie maar op dat vlak zal de

gelijk hebben en dat we in de toekomst geen

windturbines aan de kust soms wel aardig

komende decennia veel veranderen: betere

70 maar 50 procent backup nodig hebben.

vinden.

materialen (of heel goedkoop zoals plastic of

Dat moet wel betaald worden.

Dat is ook een groot verschil met

een conventionele elektriciteitscentrale en om

een veel hogere opbrengst). Dus die zonneenergie komt er wel, alleen moeten we nog een tikje geduld hebben. Nadeel Daarnaast is en blijft het grote nadeel van wind dat het niet altijd waait. Dus is er altijd een back-up, een opvangnet, nodig. Er is wel geschat dat voor 70 procent van het 12 VNSG Magazine mei/09

Maar hoe dan ook, ze zijn niet mooier dan

Wind

één centrale te vervangen heb je honderden

Op sommige plaatsen waar het heel

windturbines nodig. Er valt toch geen speld

vaak en heel hard waait – in de Pyreneeën

tussen te krijgen: honderd keer lelijk is een

bijvoorbeeld of op de Afsluitdijk – ja, daar kan

stuk erger dan één keer lelijk?

windenergie lonend zijn maar dat zal maar heel weinig zoden aan de dijk zetten. Er gaan absurde hoeveelheden belastinggeld naar windenergie. Het huidige

Duur Okay, het kan op zee, maar dan wordt het nog een stuk duurder. En dus gooien we

er de twee windwaarheden maar weer even tegen aan. 1. De wind is weliswaar gratis maar niet goedkoop. 2. Windmolens draaien niet op wind maar

LOBBy Er gebeurt in Nederland bijna niets zonder

zestig en zeventig was de milieubeweging buitengewoon nuttig. Ze heeft geholpen

dat de milieubeweging er mee akkoord is.

de Augiusstal te reinigen. Daarna is

In elke adviescommissie die tegenwoordig

de milieubeweging een sta-in-de-weg

wordt ingesteld – van de aanschaf van

geworden. Met andere woorden, het is tijd om de

op subsidies.

kleurpotloden tot en met de verbreding van

Vindt u dit cliché’s? Ik ook. Ze zijn al

wegen – zitten vertegenwoordigers van de

milieubeweging in Nederland en Europa

drieduizendvijfhonderdvierenvijftig keer

milieubeweging. Is het niet doorgeschoten

eindelijk eens een keer kritisch te benaderen.

opgeschreven gedurende ongeveer twintig

in Nederland, waar je een bouwproject kunt

Geen hetze, gewoon gezonde argwaan.

jaar. Maar ja, veel mensen zijn traag van

tegenhouden door twee slakjes op een

Ook in het kader van windenergie.

begrip. Shell bijvoorbeeld heeft het nu pas in

bouwterrein neer te leggen.

de gaten. De rest van groen-links Nederland is nog een tikje trager.

En kijk hoe er is geschreven over het

Bron Diverse blogs www.elsevier.nl

wegenplan van verkeersminister Camiel Eurlings (CDA). De milieubeweging wordt

MOETEN WE DAN NIET kRITISCHER zIJN

milieubeweging genoemd maar de

TEGEN DE MILIEuBEWEGING?

groepen die opkomen voor de belangen

Bijna dertig jaar geleden smaakte ik het

van automobilisten worden de ‘autolobby’

genoegen een brainstormweekend van de

genoemd. Dat mag van mij hoor, maar

milieubeweging mee te maken. Ik was jong

waarom noem je de milieubeweging dan

en veelbelovend. Als wetenschapsredacteur

ook niet de milieulobby?

van NrC Handelsblad intrigeerde de milieubeweging me: door haar idealisme, haar leugens en door haar macht – toen al.

MACHT De Volkskrant, NRC Handelsblad en Trouw (de beste kranten van Nederland)

GROENE LEuGEN Ik schreef een kritisch getoonzette reportage over het weekeinde dat op de voorpagina van Z, het zaterdags bijvoegsel,

pretenderen machthebbers kritisch te benaderen maar doen dat niet bij de uiterst machtige milieubeweging. Dat zou wel moeten. In de eerste

terecht kwam. Het was een van de eerste

plaats omdat de milieubeweging een

kritische stukken over de milieubeweging in

machthebber is. Een machthebber die

Nederland, misschien wel hét eerste, en er

een countervailing power ontbeert.

stond als kop zoiets boven als ‘De Groene Leugen’ of ‘De Groene Maffia’. Een paar dagen later werd ik op het matje

In de tweede plaats omdat de milieubeweging aantoonbaar heeft gelogen. Over het gat in de ozonlaag,

geroepen bij een adjunct-hoofdredacteur.

over de zure regen, over de

Naast hem zat de milieuredacteur van de

opwarming, over de milieuvervuiling,

krant die woedend was omdat ik op zijn

enzovoorts.

gebied was gekomen en die op zijn beurt

In de derde plaats omdat de

weer boze telefoontjes had gehad van de

milieubeweging eigenlijk niet

milieubeweging, met wie hij op zeer goede

meer past in onze welvarende

voet stond.

en schone wereld. In de jaren


SAP wordt steeds groener. Het bedrijf legt steeds meer strategische nadruk op duurzaamheid. In maart benadrukte SAP dat streven met een persbericht waarin de focus op ‘groen’ heel nadrukkelijk werd uitgesproken. Dat streven uit zich in de manier waarop SAP onderneemt en opereert, maar blijkt ook uit de nieuwe lijn van oplossingen op het gebied van duurzaamheid. Tijd voor een goed gesprek hierover met SAP’ers Martin de Schiffart en Robbert Jacobs.

Interview Djoekie Klein en Ton Siebelink • Tekst Gertjan Harberink • FOTOGRAFIE Doroté van der Heijden

SAP kleurt groen Office of the CFO bij SAP: “Sustainability

drijfveer. Bedrijven moeten het nieuwe

thema duurzaamheid krijgt steeds meer

behoort samen met vergrijzing,

groene denken inbedden in al hun activiteiten

voedingsbodem. Ook binnen SAP.

globalisering en het ontstaan van nieuwe

om te voorkomen dat ze geld laten liggen

Onlangs kreeg het bedrijf een Chief

samenwerkingsvormen tot de belangrijkste

of zelfs beboet worden. Dat zal nog wel

Sustainability Officer. De nieuwe CSO,

megatrends voor de komende jaren.

veranderen. Robbert Jacobs is werkzaam

Peter Graf , zit een nieuw opgerichte

Sustainability heeft een lange horizon,

als Industry Principal Process Manufacturing

cross-functionele sustainability organisatie

maar we moeten absoluut vandaag

bij SAP. “Vandaag zijn kosten en wetgeving

voor die verantwoordelijk wordt voor

beginnen om te voorkomen dat we op

belangrijke drijfveren voor duurzaamheid.

het managen van alle activiteiten op het

de lange termijn in problemen komen.”

In de toekomst verschuift de nadruk naar

gebied van sustainability binnen SAP.

Duurzaam ondernemen heeft zich in een

branding en concurrentievoordeel”, stelt hij.

Hij is verantwoordelijk voor het creëren

paar jaar tijd dan ook ontwikkeld van ‘leuk

Die beweging is niet aan SAP voorbijgegaan.

van oplossingen die duurzame zakelijke

voor erbij’ tot een absolute ‘must-have’.

“Sustainability is een economisch, sociaal

processen voor klanten mogelijk maken.

Enerzijds vanuit maatschappelijk oogpunt,

en maatschappelijk thema geworden”, aldus

Daarnaast voert hij ook SAP’s eigen

maar ook omdat steeds meer afnemers

Jacobs.

activiteiten rond duurzaamheid aan. Onlangs

de mate van sustainability meenemen in

verscheen SAP’s Sustainability Report

hun afwegingen om voor de producten of

2007/2008. Het is voor het eerst dat SAP

diensten van een bedrijf te kiezen. Duurzaam

een dergelijk groen jaarverslag maakt.

ondernemen heeft zich ontwikkeld tot een

sustainability”, bevestigt Jacobs. “Dat zie je

belangrijk concurrentievoordeel. Daarnaast

overal terug. Op elke etage in ons gebouw

is de gestaag veranderende wetgeving op

staat nog maar één printer. We rijden

dit gebied natuurlijk ook een belangrijke

CO2-neutraal. De lampen in ons kantoor

Sustainability is een hot item. Het

Megatrend Martin de Schiffart, Manager Solutions 14 VNSG Magazine mei/09

Rolmodel “Als bedrijf hechten wij veel waarde aan

gaan vanzelf uit als er niemand op de vloer aanwezig is. We hebben geen airconditioning

Product CO2 footprint

maar een luchtverversingssyteem. We stellen zware eisen aan de materialen en de inrichting van de panden. SAP wil een rolmodel zijn voor anderen zijn op het gebied van duurzaamheid.” Dat is geen grootspraak. SAP is opgenomen in de toonaangevende ranglijsten zoals de Dow Jones Sustainability Index, FTSE4Good, Oekom Global Challenges 50 en de G-100 van meest duurzame bedrijven. Bovendien maken 17 van de 30 bedrijven die door BusinessWeek zijn benoemd tot leiders op het gebied van duurzaamheid gebruik van SAP-software.

I Sourced pre-products and logistic services

• Pre-products • Raw materials • Emissions • from Transport

”SAP IS GROEN” “Het thema is van toepassing op allerlei bedrijven in allerlei sectoren. Wij willen onze klanten helpen om duurzaam te ondernemen. Onze oplossingen kunnen op dat vlak een belangrijke bijdrage leveren.

Most relevant questions

I

How to measure CO2 footprint of sourced goods?

II

How to measure energy consumption on a granular level?

Bijvoorbeeld door het terugbrengen van papierstromen. Maar ook door het CO2gebruik nauwkeurig in kaart te brengen, door plant maintenance, door permit management of door gebruikers kritisch naar hun energieverbruik te laten kijken.

III Product CO2 footprint

II • Oil • Gas • Coal • Transport • fuels • Steam • Electricity Sourced energie

III How to allocate energy consumed (and related carbon emission) to individual product?

Daarnaast helpt onze software natuurlijk om te voldoen aan weten regelgeving zoals REACH of de nieuwe verpakkingstoeslag.”

The complexity can be disaggregated in 3 steps

SAP levert meerdere oplossingen die een bijdrage kunnen leveren aan duurzaamheid. Denk aan SAP Environment Health & Safety (SAP EH&S). Maar ook aan Waste Management, SAP Environmental Compliance (EG) of oplossingen voor Governance, Risk & Compliance (GRC). Deze producten helpen gebruikers bij het naleven van milieuwetgeving, het verminderen van emissies, het genereren van rapportages en het transparant maken van de supply chain. De Schiffart: “Sustainability kun je niet als één product zien. Alles grijpt in elkaar.” Wilt u meer weten over SAP’s inspanningen op het gebied van duurzaamheid? Lees dan verder op

Grondstoffen

Product

www.sap.com/about/sustainability.

Energie Resources


www.intenzz.nl int-adv VNSG 2 1


11-02-2008 09:53:14

TIPS&TRICKS Gebruikers hebben vaak behoefte aan ondersteuning bij het optimaal benutten van de mogelijkheden in hun SAP-oplossing. Daarom verzorgen vier bedrijven, speciaal voor u, handige Tips & Tricks. In deze rubriek publiceren we de korte introductie van iedere tip. De uitgebreide versies plaatsen we als PDF-document op onze website. Heeft u vragen, opmerkingen en/of suggesties n.a.v. deze rubriek? Stuur dan uw e-mail naar [email protected] o.v.v. Tips & Tricks.

Jan Wouters

CRM/SRM

Capaciteitsplanning kan geïntegreerd met MRP • Capgemini Bij veel productiebedrijven is de MRP

afdeling omdat de te gebruiken machine- en manuren direct worden doorgerekend in de kostprijs. Door het laten bepalen van de benodigde capaciteit per machine door SAP op

het hart van de aansturing van productie en

basis van de sales forecast en de MRP wordt

inkoop. De MRP plant de materialen in de juiste

inzicht verkregen in de korte en middellange

hoeveelheden, maar berekent niet of er ook

termijn van de behoeftes aan machines en

voldoende capaciteit is om deze te maken.

mensen en kan het productieplan worden

Binnen ERP kan er eenvoudig gebruik worden

aangepast bij piekvragen. Hierover leest u meer

gemaakt van capaciteitsplanning. Het opzetten

op www.vnsg.nl > Magazine> Tips & Tricks.

ervan moet wel in overleg met de Financiële

SysCopy perikelen • CTAC Bij het uitvoeren van System Copies kunnen

Soms kunnen er redenen zijn om het Development systeem met een kopie te willen

lastige zaken spelen waarvoor de standaard

overschrijven. Het verlies van de zogenaamde

manual en notes geen oplossing geven en

Version Management Database van de eigen

waarvan hier twee voorbeelden.

ontwikkelingen is dan standaard echter het

Het voorkomen van batchjobs die meteen gaan lopen als het Target systeem voor het eerst opkomt kan een uitdaging zijn. Een onderdeel van de SAP upgrade tools

Louis Foree

Technology & Integratie

vervelende gevolg. Gelukkig is er een onverwacht simpele oplossing voor dit probleem. Kijk op www.vnsg.nl > Magazine > Tips & Tricks.

kan echter handig uitkomst bieden.

Menno van der Star

Workflow

De juiste omgeving in één oogopslag • NorthgateArinso Consultants, kerngebruikers en power users

een simulatieomgeving. Om fouten te voorkomen moet op ieder moment direct duidelijk zijn op welke omgeving

werken vaak in meerdere SAP omgevingen

gewerkt wordt, het risico bestaat anders dat

tegelijk. Een consultant kan bijvoorbeeld

de verkeerde transacties op de verkeerde

tegelijkertijd bezig zijn met inrichting op de

omgevingen worden uitgevoerd.

ontwikkelomgeving, het begeleiden van testers

Hier biedt de SAP GUI een aantal

op de acceptatie omgeving, een probleem

mogelijkheden, de één wat intuïtiever dan de

onderzoeken op de produktieomgeving en de

ander. Meer informatie vindt u op www.vnsg.nl >

resultaten van een proef payroll evalueren op

Magazine > Tips & Tricks.

Laat uw uw Business Intelligence oplossing renderen • Perfectforpeople Prestaties uit het verleden geven geen

van ‘partner in business’ te nemen. Om nauw samen te werken met de business en te acteren vanuit de organisatiedoelstellingen. Verder is het advies om niet alleen de technische aspecten

garantie voor de toekomst. Dat geldt nu meer

van de BI-oplossing te benadrukken, maar nog

dan ooit. Het wordt steeds moeilijker om te

meer de organisatorische aspecten. Om dit

bepalen welke stappen uw organisatie moet

succesvol te doen, geeft Perfect for People u

nemen om de race in deze crisistijd te winnen.

zes adviezen om uw Business Intelligence

De wereld is totaal veranderd en de onzekerheid

systeem maximaal te laten renderen. Deze

is hiermee alleen maar toegenomen. Voor u als

adviezen kunt u lezen op www.vnsg.nl >

IT Manager is het nu nog meer de tijd om de rol

Magazine > Tips & Tricks.

Jorg Schalekamp

Security & Control / GRC


Marinebasis Den Helder proefterrein SAP-oplossing milieu en veiligheid

SAP EH&S bij Defensie De Opslag Brandstoffen en Chemicaliën (OBC) Smeerenburg in Den Helder doet straks als een van de eerste defensieonderdelen praktijkervaring op met de SAP-oplossing Environment, Health and Safety (EH&S). De invoering van deze uit zeer veel onderdelen opgebouwde oplossing voor milieu en veiligheid (zie kader) maakt deel uit van de grondige implementatie van SAP bij Defensie, die moet resulteren in een uniforme ERP-werkwijze. Interview en tEKST Frank van Heel • FOTOGRAFIE Frank van Dam

Opslagsilo’s voor verontreinigd water en olie op het terrein van de Marine basis in Den Helder


Milieu en veiligheid bij Defensie

Een derde taak is het opwerken van

metalen verwijderd uit het afvalwater. Dan

brandstof. Dit is meestal afkomstig uit de

worden er bacteriën toegevoegd om het

Health and Safety (EH&S) worden wetten en

tanks van schepen die naar Den Helder

water te zuiveren en vervolgens wordt het

regels vastgelegd die betrekking hebben op

komen voor onderhoud. Deze brandstof

water door een uitgebreid leidingenstelsel van

arbeidsomstandigheden, opslag, transport

wordt met chemicaliën verbeterd, zodat het

membramen gepompt om de bacteriën weer

van gevaarlijke stoffen en afvalbeheer. De

door andere schepen gebruikt kan worden.

te scheiden van het afvalwater.

SAP-oplossing bewijst onder meer dienst

Per jaar wordt door OBC Smeerenburg zo’n

bij het automatiseren van controles en

vierduizend kuub brandstof opgewerkt.

Eigen laboratorium

Waterzuiveringsinstallatie

Helder ook over een eigen laboratorium. Hier

In de SAP-oplossing Environment,

De Koninklijke Marine beschikt in Den

rapportages. Dat maakt de oplossing bij uitstek geschikt voor OBC Smeerenburg, één van de locaties van de Divisie Logistieke Diensten, onderdeel van Defensie. Op OBC Smeerenburg werken zo’n dertig

analyseert men monsters van in te nemen of

De grote trots is de waterzuiveringsinstallatie op de Marinebasis. Hier wordt bijvoorbeeld ballastwater

uit te geven brandstoffen en andere stoffen. Alle transportmiddelen worden bij OBC

specialisten die alles weten over de opslag en

gezuiverd, afkomstig van onderzeeboten,

Smeerenburg streng gecontroleerd. En bij

vervoer van gevaarlijke stoffen over land, over

of zeewater dat wordt gebruikt bij

alle handelingen met brandstoffen en andere

zee en door de lucht. Het is verantwoordelijk

brandoefeningen.

goederen speelt uiteraard ook de douane

voor de opslag en overslag van brandstof

Een onderzeeër neemt gemiddeld 400

een rol.

voor de Nederlandse Marine. Het heeft

kuub brandstof mee. Brandstof welke wordt

om te beginnen een opslagcapaciteit van

gebruikt tijdens de zeereis moet vervangen

ruim 40 miljoen liter diesel en drie miljoen

worden door zeewater dat in de ballasttanks

liter kerosine. OBC Smeerenburg koopt

wordt gepompt. Dit om te voorkomen dat

bij het OBC Smeerenburg, is er in 25 jaar

brandstof in voor de Nederlandse fregatten,

de onderzeeër geen positief drijfvermogen

veel veranderd. “Vroeger werden afvalstoffen

bevoorradingschepen, onderzeeboten en

krijgt. De onderzeeër keert dan terug met

op de Noordzee verbrand en geloosd en

Marine helikopters. Het levert ook aan NAVO-

bijvoorbeeld 100 kuub dieselolie en 300

er waren minder regels omtrent transport

partners.

kuub ballastwater. Het ballastwater moet

en opslag. In koelwagens werden toen

Veel veranderd Volgens Ton Kerkhoven, Hoofd LBB/DBB

zowel gevaarlijke stoffen als levensmiddelen

worden geloosd in zee. Het daadwerkelijk

vervoerd. Afvalstromen worden tegenwoordig

afvalstoffen. Per jaar verwerkt het hiervan

zuiveren van het afvalwater gaat via een

vaak onderschat qua hoeveelheid en

zo’n 1700 ton.

aantal stappen. Allereerst worden er zware

complexiteit. Zeker op logistiek gebied

Een tweede belangrijke taak is het

V.l.n.r. SAP-consultants bij Capgemini Hugo Zonneveld en Sander van der Veen met proces-specialist van Defensie Edwin Schagen

Project.

worden gezuiverd voordat het weer kan

innemen, opslaan en afvoeren van chemische

HET


worden deze processen mede door de strenge Wet- en Regelgeving steeds complexer. Om te controleren of het OBC Smeerenburg aan de Wet en Regelgeving voldoet krijgt het bedrijf regelmatig inspecties van VROM en Rijkswaterstaat.” Hoog tijd dus voor een nieuwe aanpak. EH&S bij Defensie Bij Defensie worden een aantal modules van SAP EH&S zoals productveiligheid, magazijnbeheer gevaarlijke stoffen, vervoer gevaarlijke stoffen en afvalbeheer geïmplementeerd. De inzet van EH&S is onderdeel van de tweede fase van het project SPEER ‘Strategic Program ERP Enabled Re-engineering’. Het uiteindelijke doel van deze projectfase is een integrale logistieke oplossing met goede gevaarlijke stoffen informatie. Volgens Hugo Zonneveld, SAPconsultant in dienst bij Capgemini, heeft het implementeren van EH&S bij Defensie invloed op de logistiek processen zoals bij OBC Smeerenburg. “SAP kan toezien of bijvoorbeeld bij het vervoer van gevaarlijke stoffen alle relevante milieuregels en veiligheidnormen in acht zijn genomen.” De consultant beschouwt de logistieke keten van Defensie als zeer complex. De organisatie is in binnen- en buitenland actief, heeft verschillende magazijnen, een eigen vervoersorganisatie en ieder Marine fregat vormt daarnaast nog zijn eigen complexe organisatie, somt hij op. “De integrale aanpak van EH&S heeft invloed op al die organisaties en veel van hun materieellogistieke processen.”

Ton Kerkhoven met een glaasje “Spa Smeerenburg”

Bijzondere aanpak Belangrijk onderdeel van de implementatie zijn de geregelde bijeenkomsten van EH&Sconsultants en de Defensie-specialisten voor afvalbeheer, vervoer en opslag van munitie en gevaarlijke stoffen. Deze specialisten leveren waardevolle input op de nieuw te ontwerpen processen en adviseren in het maken van keuzes. Volgens Sander van der Veen, SAPconsultant bij Capgemini, doet Defensie op deze manier veel kennis op, zoals over de integratie van EH&S, ERP en Transportation Management. Daarom werkt het SAP-team van Defensie nauw samen met consultants van SAP Duitsland: “Om eventuele problemen efficiënt te tackelen.”

De EH&S oplossing van SAP helpt bepalen of gevaarlijke stoffen bij elkaar in de buurt opgeslagen mogen worden


SAP EH&S

Hoog tijd voor EH&S Sander van der Veen stelt dat de toekomstige gebruikers met smart wachten journaal van gevaarlijke stoffen, ook wel de

op het nieuwe SAP-systeem. “Tijdens de

uit een aantal onderdelen. EH&S is

brandweerlijst genoemd, dient aanwezig

recent afgelegde bezoeken op diverse

beschikbaar via de logistieke SAP-

te zijn als er meer dan 2500 kg aan

locaties waar gevaarlijke stoffen worden

applicaties maar ook via SAP Governance

gevaarlijke stoffen wordt opgeslagen. Ook

opgeslagen, is mij pas echt gebleken wat

Risk en Compliance. Om u een inzicht

dit journaal is te produceren met EH&S.

de meerwaarde van de oplossing is die

De SAP-oplossing EH&S bestaat

we met zijn allen neerzetten. Door secuur

te geven in de omvang van SAP EH&S geven we u een korte impressie van elk onderdeel.

Vervoer gevaarlijke stoffen De module “Afhandeling gevaarlijke

en gedisciplineerd te werken lopen de huidige processen correct en regelmatig,

stoffen” biedt onder andere ondersteuning

maar omdat er met verschillende systemen

• EH&S generieke functionaliteiten

voor het uitvoeren van controles

gewerkt wordt, gaat er veel tijd verloren, is

• Productveiligheid

en het produceren van de juiste

er een grotere kans op fouten en moeten

• Magazijnbeheer gevaarlijke stoffen

vervoersdocumenten. De controles kunnen

rapportages soms uit diverse systemen bij

• Vervoer gevaarlijke stoffen

betrekking hebben op toegestane routes,

elkaar geharkt worden.”

• Afvalbeheer

modaliteiten, hoeveelheden (1000 punten

• Arbeidsveiligheid

regel) en samenlading. De controles

• Bedrijfsgeneeskunde

kunnen desgewenst met maatwerk worden aangevuld. Tevens bestaat de

EH&S generieke functionaliteiten Er bestaat een specificatie database

mogelijkheid om ontheffingen vast te leggen.

die hergebruikt kan worden in de andere Er is daarnaast ook een catalogus

Afvalbeheer De module afvalbeheer ondersteunt het

met standaardzinnen welke meertalig

afvoerproces rondom gevaarlijke stoffen

onderhouden kunnen worden en kunnen

en niet-gevaarlijke stoffen. Zaken zoals

worden gebruikt in de vele mogelijke

het opvoeren van afvalhoeveelheden, het

rapportages die kunnen worden gebouwd.

opboeken in de voorraad, het creëren van

Deze functionaliteit leent zich goed voor

de opdracht tot afvoer, het afboeken bij

het maken van Safety Data Sheets en

afvoer en het creëren van de bijbehorende

Werkplek Instructie Kaarten. Eén keer

begeleidingsbrief worden ondersteund.

het sjabloon opzetten levert zonder veel

Daarnaast zijn er specifieke analyses uit te

inspanning een werkplek instructiekaart in

voeren op het afvalafvoerproces.

meerder talen. Arbeidsveiligheid Productveiligheid Binnen productveiligheid wordt de

De module arbeidsveiligheid heeft betrekking op de verplichtingen die

specificatiedatabase gebruikt om stoffen

voortvloeien uit de Arbo weten

en preparaten met hun chemische en

regelgeving. Voorbeeld: Wettelijk is

fysische eigenschappen, maar ook

vastgesteld bij welk geluidsniveau

veiligheidsmaatregelen, risico’s, weten

gehoorbescherming verplicht is.

regelgeving in op te slaan. De module

De module voorziet ook in

productveiligheid biedt daarnaast

meldingsregistratie. Deze kan worden

ondersteuning op het gebied van het

gebruikt voor de verplichte registratie van

versturen van Safety Data Sheets naar

ongevallen met verzuim, maar ook voor

klanten die producten afnemen.

minder ernstige zaken.

Magazijnbeheer gevaarlijke stoffen

Bedrijfsgeneeskunde

Om gevaarlijke stoffen op de juiste

Bedrijfsgeneeskunde is de module

wijze op te slaan, bestaan er nationale

die voor de arbo arts bestemd is. De

opslagrichtlijnen. De Adviesraad

module ondersteunt afsprakenbeheer,

Gevaarlijke Stoffen stelt de Publicatie reeks

vragenlijsten, evaluaties hiervan en de

Gevaarlijke Stoffen (PGS) op. Door gebruik

verlening van medische services.

te maken van SAP LES in combinatie met de gevaarlijke stoffenstam kunnen de artikelen volgens de voorschriften in het magazijn worden geplaatst. Het

Project.

EH&S-modules.

HET


focus •info over en vanuit focusgroepen Van Houtum Papier

Groener dan groen Interview Frank van Heel • TEKST Jos Fluitsma • FOTOGRAFIE Mariëlle van Uitert

Van Houtum Papier in Swalmen liet haar bedrijfsvoering beoordelen door Lloyds. Wat bleek? Het bedrijf is de groenste in haar branche. “We investeren veel in goede zorg voor natuur, milieu en welzijn van mensen”, vertelt Bas Gehlen, directeur Operations bij Van Houtum Papier. “Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen zit in ons denken ingebakken.”

faciliteiten, maar alleen als medewerkers

het oplossen van de afvalproblematiek. “Bij

Papier ervoor dat profit, planet en people

aangeven dat ze daar behoefte aan hebben.

het maken van papier hebben we natuurlijk

in balans zijn. Betekent zorg voor planet en

We houden niet alleen rekening met onze

met nog meer milieuaspecten te maken. We

people dat Van Houtum Papier concessies

eigen medewerkers, maar ook met de

hebben water nodig om het papier schoon

Bij haar bedrijfsvoering zorgt Van Houtum

moet doen aan de winst? “Nee”, zegt

te maken en energie om het te drogen. Ons

Gehlen. “Het mes snijdt aan twee kanten.

water halen we zoveel mogelijk uit de Swalm,

Wat we voor de ene p doen, is ook goed

zodat we zo weinig mogelijk grondwater

voor de andere twee.” Tussen de oren Op het gebied van people verbetert Van Houtum Papier haar prestaties structureel aan de hand van ISO norm 14.001. Daarbij

Naar een positief effect op het milieu

onttrekken. Door toepassing van interne kringlopen gebruiken we het water optimaal. Water dat we toch nog lozen, lozen we nooit op oppervlaktewater. Maar altijd op het riool, zodat het naar de waterzuivering gaat. Verder zoeken we steeds naar maatregelen om ons

staat veiligheid van het personeel voorop.

energieverbruik te beperken. Vooral in ons

“We gaan verder dan de Arbowet voorschrijft.

productieproces, maar we gebruiken ook led-verlichting, rijden in energiezuinige auto’s

We zijn inmiddels zo veilig als de chemische industrie, de veiligste die er is. De kern van

mensen om ons heen. Onze fabriek staat

onze aanpak is bewustwording. Veiligheid

immers aan de rand van het dorp.” Van negatief naar positief

begint tussen de oren. Je moet elkaar ook positief durven aanspreken op onveilige situaties. Dat gaat goed, medewerkers

en kopen duurzaam in.”

Geen grondwater Van Houtum Papier zorgt ook goed voor

Van Houtum Papier gaat steeds verder om haar milieuprestaties te verbeteren.

melden steeds meer incidenten. Verder

onze planet. Het recyclet op jaarbasis ruim

“Tot nu toe maakten we onze bedrijfsvoering

denken we - heel gericht - mee over de

60.000 ton oud papier tot hoogwaardige

minder negatief voor het milieu”, zegt Gehlen

vitaliteit van onze medewerkers. We bieden

papiersoorten. Daarmee draagt het bij aan

“Maar we willen naar een positief effect

Bas Gehlen bij een van de innovatieve oplossingen van Van Houtum Papier: de multimirror dispenser. In de spiegelwand passen heel veel handdoekjes. Niemand grijpt mis. En natuurlijk zijn alle gebruikte materialen te scheiden. “Met een LCDscherm erop wordt het ook nog een communicatiemiddel”, zegt Gehlen. “Zo wordt het toilet van een kostenpost een inkomstenpost.”


op het milieu. Met ons Cradle to Cradle De IT van Van Houtum Papier

concept werken we aan een kringloop, waarbij producten worden gerecycled of

Tijdens het VNSG Congres verzorgde

volledig afbreekbaar zijn: afval wordt voedsel.

Van Houtum Papier de presentatie

Dat betekent bijvoorbeeld dat we onze

‘Hoe invoering virtualisatie samen kan

dispensers niet verkopen, maar verhuren.

gaan met risk management’. “Door

Na gebruik komen ze bij ons terug en kunnen

de implementatie van VMware en Risk

we er nieuwe van maken. En we werken

Management konden we van twaalf

alleen nog maar met biologisch afbreekbare

servers terug naar vier“, vertelt Bert

hulpstoffen. Als natsterktemiddel gebruiken

Jan van der Burg, ICT Beheerder bij

we nu bijvoorbeeld aardappelschillen in

Van Houtum. “Dat scheelt een hoop

plaats van een niet-afbreekbare chemische

stroom, zowel voor de servers zelf als

stof. In oud papier zitten hulpstoffen die

voor de airco voor de koeling. Ook

we bij de productie niet kunnen gebruiken. Vroeger was dat afval, nu gaan ze als

op deze manier werken we dus aan Alles voor de washroom

‘groen’ ondernemen. OpenLine heeft

schone grondstof naar de kartonfabriek.

Van Houtum Papier produceert en

ons hierbij goed ondersteund. Met

Zo verpakken we onze handdoeken nu in

levert onder meer toiletpapier, papieren

Risk Management hebben we onze

ons eigen afval. De energie die we voor

handdoeken, poetsrollen en dispensers

continuïteit verzekerd. Virtualisatie

de productie van papier nodig hebben,

voor professionele eindgebruikers. De

biedt de mogelijkheid om onze primaire

wekken we voor een groot deel zelf op met

broers Henk en Jan van Houtum richtten

businessprocessen te scheiden over

een eigen warmtekrachtcentrale. Ten slotte

het bedrijf op in 1935. Nu staat Henk,

meer locaties. Als we in geval van een

werken we eraan om de kringloop met onze

de tweede generatie, aan het roer.

calamiteit onze ICT-voorzieningen moeten

klanten te sluiten door van hun oud papier

Het familiebedrijf heeft ongeveer 200

herstellen, kan dat vanaf elke locatie.”

nieuw hygiënepapier voor hen te maken. De

medewerkers. Onder de merknaam

overheid steunt ons concept. We krijgen er

Satino of als private label vinden de

CO, MM, PP en SD. En de Business

subsidie voor op basis van het Operationeel

producten van Van Houtum Papier

Connector voor communicatie met een

Programma Zuid-Nederland.”

dagelijks hun weg naar veel landen in

extern magazijn. Van der Burg is lid van

Europa.

de Focusgroep MKB van de VNSG.

Groen product verkoopt zichzelf

Van Houtum Papier gebruikt SAP FI/

“Toen wij in 1998 SAP aanschaften,

Maatschappelijk Verantwoord

kregen we een jaar VNSG-lidmaatschap

Ondernemen en het Cradle to Cradle

onze investeringen uiteindelijk terug. Door

gratis erbij. Erg prettig, zeker omdat wij

concept leveren Van Houtum Papier profit

de aandacht voor veiligheid hebben we

als klein bedrijf niet over permanente

op. De belangrijkste winst is een unieke

een ziekteverzuim in de papierfabriek van

externe consultancy kunnen beschikken.

positie in de markt. “Een groen product

maar één tot twee procent. En dus weinig

We moeten dus zelf onze kennis ergens

verkoopt zichzelf. We hoeven niet meer op

ziektekosten. We werken hier met plezier

vandaan halen. Dat hebben we de

zoek naar klanten, zij bellen ons. Daarnaast

en zijn daardoor productief. En we zijn trots

afgelopen jaren gedaan. Nu zijn we zover

zijn er natuurlijk economische voordelen.

op ons bedrijf! Zeker toen minister-president

dat wij onze kennis weer aan anderen

Waterzuivering, afvalverwijdering en

Balkenende vorig jaar ons bedrijf bezocht om

kunnen overbrengen.”

energie kosten geld. Als we daar efficiënter

onze prestaties op het gebied van innovatie,

mee omgaan, besparen we op kosten.

duurzaamheid en Cradle to Cradle te

Sommige oplossingen zijn duur, maar

bekijken. Dat zien we echt als een erkenning

omdat ze duurzaam zijn verdienen we

van onze inspanningen.”

Een vrachtwagen lost oud papier bij Van Houtum Papier, dat er weer hoogwaardige papiersoorten van maakt


Uw betrouwbare en innovatieve partner voor uw technisch ICT domein Open Line, gestart per 1 juli 2002, heeft vanaf haar oprichting de focus op ICTinfrastructuren. Nu, anno 2008, telt de organisatie 70 medewerkers en heeft structurele samenwerkingen met vooraanstaande organisaties in de ICT-branche. De visie van Open Line sluit nauw aan bij de ontwikkelingen in de maatschappij. De economie globaliseert steeds meer. Met onze dienstverlening haken we hierop in door een ICT-infrastructuur aan te bieden waarmee onze klanten altijd en overal onafhankelijk van tijd of plaats kunnen werken. Wij bieden onze diensten aan vanuit twee werkmaatschappijen, Open Line Consultancy en Open Line Managed Services. Open Line Managed Services Open Line Managed Services beheert uw ICT-infrastructuren op basis van een Service Level Agreement. GTI/GDF SUEZ is onze partner voor alle datacenter aangelegenheden en samen met Isilinx bouwen we op basis van haar glasvezelnetwerk een hoog beschikbare toegang tot het datacenter. Kreuze is onze partner voor de C (communicatie) in ICT. Open Line Consultancy Open Line Consultancy ontwerpt en implementeert ICT-infrastructuren gebruik makend van producten en diensten van de marktleiders op deze gebieden. De oplossingen zijn gebaseerd op EMC2 Storage, Cisco LAN, SAN en WAN componenten en Hewlett Packard Bladeservers. De software componenten die worden ingezet zijn afkomstig van Microsoft, Citrix, VMware, N(i)2, Google en Appsense.

CONSULTANCY I MANAGED SERVICES E [email protected] I I www.openline.nl


Smart ICT-solutions.

openline

ZOOM Het valt niet mee om je met SAP-systeem en al af te splitsen van een groter geheel. Solidpack is oktober 2008 lid geworden van de VNSG. Redactielid Dirk-Jan Schenk sprak met Kees Emons, controller bij Solidpack. Kees Emons TEKST Dirk-Jan Schenk • FOTOGRAFIE Renske van Driel

Bedrijf

Solidpack is sinds oktober 2006 overgenomen door directie en management, als gevolg van

SAP

Solidpack heeft SAP meegekregen als bruidschat bij de afsplitsing van Smurfit-Kappa. De meest ERP

een besluit van de Europese Commissie, dat de Smurfitgroep een

modules zijn in gebruik: FI/CO, SD, MM, PM, QM en PP. QM wordt

aantal bedrijven moest verkopen. Het eind 19e eeuw opgerichte

nog beperkt ingezet, maar daar verwacht Kees wel een uitbreiding

bedrijf in Loenen is daarmee weer een zelfstandig opererende en

van. Met 45 gebruikers is Solidpack een kleine R/3 gebruiker..

totaal geïntegreerde producent van massief kartonnen vellen en

De gegevens van Solidpack zijn uit het systeem van Smurfit

verpakkingen. Solidpack heeft klanten over de hele wereld in de

‘geknipt’, met als gevolg dat van de 1500 maatwerkprogramma’s

sectoren, vlees, vis, groente en bloemen. Magazijnruimte is in gebruik

er maar 60 in gebruik zijn. Zo kent ook de variant configurator 600

in Denemarken, Ierland en de Verenigde Staten. Deze spreiding over

beslissingsregels, een beetje te veel. Kees wil de eenvoud van

de sectoren draagt ook direct bij aan de spreiding van de productie

het productieproces terugbrengen in SAP. Samen met beheerder

over het jaar. Het productieproces bestaat uit het verwerken van 56

myBrand wil men proberen niet relevante details uit SAP te halen,

miljoen kilo oud papier tot bedrukte (flexoprint) massief kartonnen

bijvoorbeeld door een gedeeltelijke herimplementatie. “SAP moet niet

dozen en vellen. De kartonnen dozen, die goed tegen vocht kunnen,

meer en niet minder zijn dan een gereedschap, met het bedrijf aan het

worden vooral gebruikt als transportverpakkingen. Solidpack doet

stuur”, volgens Kees.

veel research naar nieuwe toepassingen, alternatieve grondstoffen en de vermindering van het energieverbruik.

VNSG

Als klein bedrijf voelde Solidpack zich wat ongemakkelijk met SAP, toen het niet meer mogelijk

was te leunen op Smurfit. Het lidmaatschap van de VNSG is vooral om in contact te komen met collega’s en de commerciële verhalen van SAP te kunnen verifiëren bij collega’s van andere kleine SAPgebruikers.

Focusgroepen

Kees neemt (nog) niet deel aan een focusgroep. Hij zoekt vooral een

club die bij het eigen bedrijf past. Hij wil graag in contact komen met vergelijkbare bedrijven, die ook de volle breedte, financieel en logistiek, inzetten. Misschien is de focusgroep Midden- en Kleinbedrijf (MKB) iets voor hem.

“De eenvoud van het productieproces terugbrengen in SAP” VNSG Magazine mei/09 25

Financiële beheersing van ERP-systemen aan In 2002 werd de leerstoel Business Excellence aan de Universiteit van Nyenrode opgericht. SAP was sponsor van deze leerstoel en Marcel Creemers heeft deze leerstoel als laatste bezet. Uit zijn koker komt het idee om modules voor SAP-professionals te ontwikkelen.

TEKST Bea Logtenberg • Fotografie Marielle van Uitert

Business School for Advanced

professionals te ontwikkelen. Educatie die

training plaats en natuurlijk is de locatie

Performance

is gebaseerd op een goede combinatie van

Nyenrode gezien de historie van de SAP-

theorie en praktijk en die aansluit bij de werk-

leerstoel. Deelnemende organisaties zijn

hoogleraar aan de VU Amsterdam en

en denkwereld van de professionals. Door

de Rabobank, Ministerie van Defensie,

programmadirecteur van één van de MBA’s

zijn netwerk in de wereld van Universiteiten

Port of Rotterdam, Twence, Nederlandse

(Food & Finance) van Nyenrode. Hij is in

zou hij de juiste connecties kunnen leggen

Spoorwegen, PWC, Capgemini en Logica.

zijn werk uitsluitend bezig met ervaren

en de juiste docenten de training kunnen

professionals en managers. Hij verdeelt zijn

laten verzorgen. Hij noemt dit de Business

tijd over advieswerk, opleiding/coaching en

School for Advanced Performance. De eerste

onderzoek. Hij is goed thuis in de moderne

module die wordt ontwikkeld is een module

van deze eerste training die eind januari

techniek, maar is vooral bezig met wat

voor de financiële beheersing van ERP-

heeft plaatsgevonden. Met praktische en

mensen met die technieken doen. Hij heeft

systemen.

theoretische kennis zijn de deelnemers in

Prof. dr Marcel Creemers is bedrijfskundig

verbazende voorbeelden van goed en slecht

Deze module gaat zowel over de kosten

Meten is (z)weten Dat is de conclusie van de deelnemers

2 dagen bijgespijkerd in de kosten van SAP-

gebruik van technologie. Het is zijn idee

van SAP-implementaties als de kosten van

beheer. Deze kennis is gebaseerd op 4 jaar

om een ander soort educatie voor SAP-

SAP-beheer. Eind januari vindt de eerste

ervaring van een aantal SAP-gebruikende


organisaties. Deze organisaties hebben niet

Veel discussie

alleen hun kosten in kaart gebracht, maar

Aan discussie was trouwens geen enkel

Conclusie Geconcludeerd werd dat de deelnemers

ook het verhaal achter de kosten besproken.

gebrek. De deelnemers hebben veel met

veel praktische handvaten aangereikt kregen

Deze exercitie heeft veel kennis opgeleverd

elkaar gedeeld. Door de discussie met

voor het meten van de beheerkosten,

van de definities waarmee wordt gewerkt,

gelijkgestemden neemt iedereen wel een

maar dat het daadwerkelijke gereedschap

zodat er appels met appels vergeleken

aantal nieuwe inzichten mee naar huis.

beter zou kunnen. Eindoordeel van deze

konden worden. Met ondersteuning van

Bijvoorbeeld dat er nog meer aandacht aan

masterclass was zeer positief en zeker

onder meer Fred Heemstra en Rob Kusters

het voortraject van een project besteed moet

voor herhaling vatbaar. Op deze manier

zijn de uitkomsten ook met de nodige

worden. De blauwdruk wordt vaak op een te

krijgt men toch onafhankelijke informatie,

theoretische kennis onderbouwd. Uit

hoog niveau gemaakt. Hoe beter de inzichten

die niet gekleurd wordt door de leverancier

het onderzoek komt ook naar voren wat

vooraf zijn, hoe betrouwbaarder de kosten in

van de software of door de aanbieders van

de belangrijkste parameters zijn om de

te schatten zijn. Hoe organiseer je de eerste

diensten. Dit wordt zeer gewaardeerd. Ook

beheerkosten te beïnvloeden. Dit zijn onder

lijns ondersteuning en het effect van keyusers

nieuwe ideeën voor masterclasses werden

andere het aantal concurrent users, het

op je beheerkosten. En het inzicht dat je de

genoemd. Een aantal deelnemers heeft zeer

aantal service calls, de hoeveelheid maatwerk

taal van de business moet spreken. Dat lijkt

veel behoefte aan een masterclass over

en het aantal transporten. Op basis van

eenvoudig, maar is nog niet zo gemakkelijk

verandermanagement.

de kennis die met deze organisaties is

met al het IT-jargon.

gedeeld, is een voorspellend model gemaakt. Waardevolle kennis dus, die deze 2 dagen met de deelnemers is gedeeld. Maar om de kosten inzichtelijk te maken, moet je wel investeren. Je krijgt alleen inzicht door een nulmeting te doen, door te blijven registreren en te blijven meten. Voor de kosten van SAP-beheer lukt dit nog wel, omdat je jaren kunt vergelijken en hierin trends kunt ontdekken en kunt leren van de ervaring van anderen door het vergelijken van de kosten. Kosten van SAP-implementaties Het vergelijken van de kosten van SAPimplementaties is een stuk moeilijker. De hardware en licentiekosten zijn goed in kaart te brengen, maar de kosten van de implementatie zelf is een stuk lastiger te bepalen. Je kijkt daarbij naar de kwaliteit van de personen die bij het project betrokken zijn, de mate van integratie, de volwassenheid van de bedrijfsprocessen, de volwassenheid van de ERP module, de kwaliteit van de consultants en de omvang van het project. Op basis van deze factoren probeer je de risico’s in te schatten. Geconstateerd wordt dat er nog weinig theoretische onderbouwing aanwezig is voor de kosten van een SAPimplementatie. Ook wordt SAP soms gebruikt als een manier om een reorganisatie door te voeren. De kosten om de organisatie te veranderen zijn dan natuurlijk vele malen hoger dan bij een ander project. De kosten van de meeste implementaties worden ingeschat door ervaringsdeskundigen. In plaats van theoretische kennis zou in de training ook gebruik gemaakt kunnen worden van ervaringsdeskundigen. Dit geeft ruimte voor een goede discussie, waardoor je inzicht in de kosten kunt verkrijgen. VNSG Magazine mei/09 27

THEMaDaG VOOr DEVELOPErS OVEr DE UITDIjENDE GErEEDSCHaPSKIST

De toekomst komt sneller dan je denkt

Voor developers zijn veel tools beschikbaar in het SAP-landschap. En er komen er steeds meer bij. Maar weten developers wel van het bestaan van die tools? En weten ze ermee om te gaan? Om antwoord te krijgen op die vragen organiseerde de vnsG in samenwerking met advieslid NL for Business in 2004 een themadag voor developers. in 2007 volgde een tweede en afgelopen maart was de derde editie. Tijdens deze themadagen kregen developers een beeld van de veranderingen in het SAP-landschap en van wat die voor hen betekenen.

INTErVIEw EN TEKST Jos Fluitsma • fOTOGrafIE frank van Dam

Eén van de directe aanleidingen voor

VEEL VERANDERINGEN

standaarden om mee te kunnen komen.

de themadag in 2004 was de opkomst van

Tijdens de themadag in maart dit jaar

Java binnen SAP. De tweede themadag in

schetsten Pim de Wit van SAP Nederland en

2007 ging over frontend-ontwikkeling, de

Robert Eijpe een beeld van de veranderingen

interactie tussen gebruiker en systeem, en

die zich in de markt voordoen. En de

ontwikkelaar. Ontwikkelaars moeten keuzes

integratie van systemen. “Niemand wist toen

consequenties van die veranderingen voor

maken. Word je specialist? Of de Business

het verschil, nu wel”, vertellen Theo Bolta en

developers.

Process Expert die bedrijfsprocessen en IT-

Standaarden maken het werk van developers saaier, maar ook makkelijker. 3. Daarmee verandert ook de rol van de

architectuur met elkaar verbindt?

Robert Eijpe van NL for Business.

4. Nog een verandering waar developers STEEDS MEER TOOLS In 2009 was het thema ‘De uitdijende gereedschapskist’. Developers moeten ervoor zorgen dat hun gereedschapskist gevuld is met de juiste tools. Er zijn zoveel tools in het SAP-landschap bijgekomen, dat je het niet meer redt met je ervaring van vijf jaar geleden. Je moet je de nieuwe tools eigen maken, wil je over een paar jaar

Developers vonden tijdens de themadag alle informatie bij elkaar

mee te maken krijgen is dat ze informatie steeds sneller moeten kunnen krijgen. Community’s spelen daarbij een steeds grotere rol. 5. Beveiliging, governance en regelgeving worden ook belangrijke issues. 6. En ten slotte verandert het type gebruiker. Waren het eerst bijna alleen maar getrainde gebruikers, nu hebben ook

nog mee kunnen. De belangstelling voor de

niet-getrainde gebruikers informatie uit het

themadag groeit, dit keer waren er meer dan

systeem nodig.

200 deelnemers. Naast ontwikkelaars zelf

1. De eerste verandering speelt zich af

komen ook steeds meer projectleiders en

op het gebied van architectuur. SAP schrijft

IT-managers naar de themadag. In 2004 was

voor dat developers binnen een bepaalde

dat nog vijf procent, nu vijftien. De themadag

architectuur werken. Je moet je dus steeds

“Voor een deel kunnen ze daarbij eigen

brengt beide groepen wat. Met de informatie

meer houden aan richtlijnen en tools binnen

keuzes maken”, vertelt Eijpe. “Bijvoorbeeld

die je op zo’n dag krijgt, kan de developer

die architectuur.

over hun rol als developer. Keuzes bieden

zijn carrière uitstippelen en de manager zijn strategie.


2. Een tweede verandering is dat SAP

EEN kWESTIE VAN MOETEN Developers móeten dus wel veranderen.

nieuwe kansen. Maar elke keuze heeft

steeds meer standaarden voorschrijft.

consequenties. Kies je ervoor om specialist

Je moet dus kennis hebben van die

te blijven? Dan moet je je de nieuwe tools

eigen maken die daarbij horen. Ook de

Nog enkele opvallende resultaten van

omgeving noodzaakt tot verandering. Je

de enquête.

moet meerwaarde hebben ten opzichte van outsourcing. En het hoofd kunnen bieden aan

Heeft uw bedrijf producten uit het SAP

Adobe-, Java- en Microsoft-programmeurs

Business Objects portfolio ingezet?

die binnen het open SAP-systeem nu je concurrenten worden.”

Ongeveer 33 procent van de deelnemers zet een product in van Business Objects dat SAP in 2007 overnam. Duet, dat SAP samen

Waar heeft hij het over? In parallelsessies gaven deskundigen

met Microsoft ontwikkelde, wordt minder gebruikt: in 2007 gebruikte 5 procent van de

informatie over verschillende tools. Waar

deelnemers het en in 2009 7 procent.

dient de tool voor? Wat betekent de tool

Robert Eijpe: “Blijkbaar zijn voor de

voor developers? Welke skills hebben

meeste developers Microsoft en SAP nog

developers nodig om ermee te werken? Er

steeds gescheiden werelden. Dat geldt niet

waren ook demo’s van een aantal tools. De

voor Adobe en SAP. SAP Interactive Forms

dag werd afgesloten met een presentatie

by Adobe kende in 2007 een gebruik van 26

van Thomas Fiebig van SAP AG. Hij vertelde

procent en in 2009 van 46 procent.”

wat SAP biedt om een architectuur neer te zetten. En wat SAP doet om Business Process Management te ondersteunen.

Frontend of integratie? In 2007 waren nog weinig ontwikkelaars

Kennis van de tools Bij veel tools zie je een verschuiving van

En welke stappen SAP de komende jaren

zich bewust of ze frontend- of

‘ken ik niet’ naar ‘demo gezien’ en ‘ik ben

zet. “Zijn presentatie had een shockeffect”,

integratieontwikkelaar waren. Nu denken ze

gebruiker’. De resultaten zijn wel verschillend

vertelt Bolta. “Voor negentig procent van de

veel beter na over hun eigen rol en weten

voor verschillende tools. Internetgerelateerde

deelnemers was wat ze te horen kregen,

ze beter aan welke kant ze werken. In 2004

technieken als XML en HTML zijn erg

helemaal nieuw. Waar heeft hij het over?

en 2007 gaf rond de 60 procent aan geen

bekend. En workflows gebruikte bijna 30

Waar gaat het heen? Wat wordt mijn rol?

frontendontwikkelaar te zijn, in 2009 was

procent van de developers in 2007 en 44

Toch is het over twee jaar zover. Dan moet

dat nog maar 12 procent. En in 2007 gaf 70

procent in 2009. Maar van een nieuwere

je er dus mee weten om te gaan. Ik denk

procent aan geen integratieontwikkelaar te

modelleernotatie als BPMN (Business

daarom dat het goed is dat deze themadag

zijn, nu is dat 33 procent.

Process Modeling Notation) heeft 67 procent

Theo Bolta: “Aan deze resultaten kun je

nog nooit gehoord. En onderhand werkt

zeer hoog gewaardeerd. Dat bleek uit de

zien dat de themadagen ertoe hebben geleid

SAP alweer verder met Visual Composer,

evaluatie van de dag.

dat developers nadenken over hun positie.”

dat voor developers de nieuwe tool wordt

weer is georganiseerd.” De themadag werd

om te prototypen. SAP loopt drie jaar Het gaat beter, maar wel langzaam Bij de themadagen kregen de

Welke cursussen heeft u gevolgd? Bijna 90 procent volgde een ABAP-

vooruit op wat bedrijven implementeren. Voor professioneel gebruik komt ABAP

deelnemers de vraag om mee te werken

opleiding. Iets meer dan 5 procent deed zijn

weer terug. En voor niet-SAP-toepassingen

aan een enquête. Daardoor is nu - na drie

ABAP-kennis op door zelfstudie. Wat opviel

gaat Java een sterke rol spelen. Bolta

themadagen - een goed beeld ontstaan

was het gebrek aan kennis en ervaring van

en Eijpe verwachten veel van Adobe-

over de veranderingen binnen de doelgroep.

de niet-SAP-programmeeromgeving. Bijna

oplossingen binnen SAP. Adobe Connect

“Je ziet dat developers weinig veranderen”,

70 procent heeft bijvoorbeeld geen Java-

om te overleggen, Interactive Forms als

vertelt Bolta. “Ze doen relatief weinig aan

programmeerervaring. Het is blijkbaar nog

vervanging van papieren formulieren en RIA,

opleiding en vertrouwen vaak op oude

niet doorgedrongen dat de concurrentie

Rich Internet Applications, om gebruikers

kennis. Een uitzondering vormt WebDynpro,

straks van die kant gaat komen.

makkelijk van informatie te voorzien. En voor rapportages zal het gebruik van Business

dat SAP in 2004 introduceerde. In dat jaar gebruikte 4 procent van de developers het.

Maakt u gebruik van het SAP

In 2007 was dat 10 procent en in 2009

Developers Network (SDN)?

35. Maar ook van BSP, de voorganger

Objects toenemen.

Bijna iedereen kent SDN, 65 procent

van WebDynpro, groeide het gebruik.

gebruikt het regelmatig. SDN is in 2004

Van 15 procent in 2004 naar 20 in 2007

opgericht vanuit het idee: kennis delen is

en 30 in 2009. Developers blijven dus

kennis krijgen. De themadagen dragen

oude technieken gebruiken. Van nieuwe

duidelijk bij aan de bekendheid van dit

toepassingen als Java hebben de meesten

netwerk.

gehoord, maar ze worden nog weinig toegepast. Een verklaring hiervoor is

Kent u de VNSG?

misschien de migratiepolitiek van SAP. Met

Ja, bijna alle aanwezigen kennen de

de bestaande kennis kunnen ontwikkelaars

VNSG en haar uitingen als VNSG Congres,

ook op het nieuwe SAP-platform nog steeds

VNSG Magazine, Focusgroepen en VNSG

uit de voeten.”

Themadagen.


Bij afvalverwerking denk je niet gelijk aan een bedrijf dat een belangrijke energieleverancier is. Of aan complexe processen, die je in SAP zou moeten onderbrengen. Of aan een bedrijf dat voorop loopt in nieuwe technologie of een groen imago heeft. Dat is wel het geval bij Twence. En daar zijn ze trots op, zo trots als een pauw.

Alles is

bij Twence

Interview en TEKST Bea Logtenberg • FOTOGRAFIE Ton Koene en Arthur Riet

Wat cijfers : 100.000 vrachtauto’s die afval komen aanbieden per

straks de status van het contract opvragen, formulieren die nodig zijn

jaar, € 80 miljoen omzet, € 10 miljoen winst, 200 medewerkers en

om het afval aan te bieden,informatie over het aantal vrachtwagens,

vaste activa op de balans voor bijna een half miljard. Dan praat je wel

de tijdstippen, de weeggegevens etc.

over een bijzonder bedrijf. “Door internationalisering en door weten regelgeving is het

Ook wordt gekeken naar RCMO, Reliability Centered Maintenance and Optimization. Van der Horst: “Het stilleggen van

verwerken van afval niet meer eenvoudig te noemen. Daarnaast

een verbrandingsinstallatie anders dan voor het reguliere onderhoud

proberen we voorop te lopen in groene technologie,” zegt André

is ontzettend kostbaar. Het voorkomen van stops en het verkorten

van der Horst, financieel manager bij Twence en in die functie ook

van de tijd die hiervoor nodig is, levert veel winst op. Daarnaast zijn

verantwoordelijk voor diverse projecten.

we bezig met een project om onze kennis van de installaties vast

Van der Horst: “Twence is vanaf de oprichting in 2001 direct aan de slag gegaan met SAP. We gebruiken AA, FI, CO, MM, WMS, PM en SD. Maar zo standaard SAP als dit rijtje modules, is het verder

te leggen in systemen via EKS Electronic Knowledge System en medewerkers op te leiden met een Learning Managementsysteem.” Herman Slaghuis, IT manager bij Twence: “Ook op het gebied van

niet. Dit leidde ertoe dat wij zijn gaan kijken naar de Industry Solution

IT proberen we zo groen mogelijk te zijn. We hebben onze servers

Waste Management van SAP. We wilden de acceptatie van afval

gevirtualiseerd met VMWare. We gebruiken flatscreens, omdat deze

middels barcodes direct in SAP zonder interface.” Van der Horst:

beduidend minder energie gebruiken en we hebben thin clients met

“Deze Industry Solution is vooral gericht op inzameling van afval,

Microsoft terminal server. Daarnaast proberen we zo min mogelijk

terwijl wij afval verwerken. We konden met deze Industry Solution dus

apparaten te gebruiken.

niet uit de voeten. Het contact met Prologa, die de Industry Solution

Van der Horst: “Eén van de plannen waar we nu mee bezig zijn,

voor SAP maakt heeft wel wat opgeleverd. Prologa adviseerde met

is het leveren van stoom aan AkzoNobel voor zijn zoutproductie.

de door ons zelf ontworpen maatwerkontwikkeling verder te gaan.

Ook voorzien wij straks een woonwijk in Enschede van warmte. Bij

Wat nu door en voor Twence is ontwikkeld, wordt straks mogelijk in

het verbrandingsproces ontstaat veel warmte. Nu wordt deze warmte

de Industry Solution opgenomen.” Prologa heeft vooral een bijdrage

gebruikt voor de productie van elektriciteit. Door direct warmte te

geleverd in de koppeling tussen techniek (weegbrug, slagbomen,

leveren verhogen wij het energetisch rendement van onze installaties.

kentekenherkenning, handhelds) en SAP. Vanaf 2 januari 2009 is het

Verder leveren we nu al met onze Biomassa Elektriciteitscentrale

systeem operationeel.

100% groene stroom en gaan we op termijn via vergisting uit gft-afval

Twence is nu bezig met de upgrade naar ECC 6.0 als basis voor nieuwe projecten zoals een klantportaal. Via dit portaal kan de klant 30 VNSG Magazine mei/09

biogas opwekken. We zien de toekomst dus groen en duurzaam in.”

1

afval categoriseren Twence verleent de dienst aan gemeenten en bedrijven om afval te verwerken. Twence wil natuurlijk wel weten om welk soort afval het

gaat en wat het kost om dit afval te verwerken. Dit gebeurt door de acceptant. Hij categoriseert het afval. Daarnaast wordt met de klant een bepaald volume afgesproken. Deze informatie wordt door de sales afdeling van Twence als contract verwerkt in het SAP-systeem.

2

traceren afval De verwerking van afval is in Nederland aan strikte regels onderworpen. Zo mag je niet de openbare weg op met een lading afval zonder een

speciale vrachtbegeleidingsbrief waarop alle informatie staat. Twence levert op basis van de contracten deze vrachtbrieven aan zijn klant. De regelgeving voor het verwerken van afvalstoffen geeft ook aan dat al het afval traceerbaar moet zijn. Dit betekent dat al het afval gevolgd moet worden vanaf binnenkomst bij Twence tot het moment van verwerking, of opslag op het terrein of als het in sommige gevallen de poort weer verlaat.

3

scannen aankomst vrachtauto

1

Twence verleent de dienst aan gemeenten en bedrijven om

De ontvangst van het afval is voor Twence de basis, als er geen afval de poort binnenkomt, dan staat het bedrijf stil. Een snelle en goede

ontvangst van het afval is van essentieel belang. Er is een hele speciale integratie met SAP gemaakt voor de combinatie van barcodescanning, de weegbrug, kentekenherkenning en het bedienen van de slagbomen. De vrachtbrief met de barcode wordt door de chauffeur gescand. Een camera scant het kenteken van de vrachtauto en het gewicht van de vrachtauto wordt vastgelegd in SAP in een goederentransport. De slagbomen gaat pas open als alles klopt. Dit hele proces duurt nog geen 35 seconden.

4

Controle

afval te verwerken. Twence wil natuurlijk wel weten om welk soort

De vrachtwagen rijdt het terrein op en levert zijn vracht af op de daarvoor bestemde plaats. De medewerker van Twence wordt via een

handheld apparaat op de hoogte gesteld dat een transport bij een verwerkingseenheid arriveert. Het is een wettelijke vereiste dat de lading visueel wordt beoordeeld om vast te stellen of het aangeleverde afval overeenkomt met het contract. Ook kan het systeem aangeven, dat een steekproef plaats moet vinden. Dan wordt het afval gelost en intensief gekeurd. Via de handheld wordt het goed- of afkeuren van de lading vastgelegd. Deze informatie wordt als aanvulling op de transportorder in SAP verwerkt. afval het gaat en wat het kost om dit afval te verwerken. Dit gebeurt VNSG Magazine mei/09 31

aanvoer afval Bij het aanvoeren van het afval wordt gekeken welke categorie afval het betreft, om te zorgen dat het op de juiste plaats wordt afgeleverd voor verdere

5

verwerking.

afval verwerking In het geval van brandbaar afval wordt het vuil direct bij de verbrandingsoven gelost om verbrand te worden. Dit afval levert energie voor

6

het elektriciteitsnetwerk. Door meters wordt bijgehouden hoeveel stroom Twence aflevert op het stroomnetwerk. Twence zorgt ervoor dat 90% van het afval weer wordt hergebruikt. Hetzij door middel van het omzetten van afval in energie, hetzij door hergebruik. Een steeds groter deel van de omzet van Twence wordt bepaald door in energie leveranties.

restafval De slakken (bodemassen en sintels) vormen het restafval van het verbrandingsproces. Ook deze worden gewogen en opgeslagen. Deze slakken

7

worden weer gebruikt in de wegenbouw of als afdekmateriaal bij het storten van afval. Voor het registreren van deze opslag zijn in SAP ‘virtuele’ magazijnen ingericht.

groente, fruit en tuinafval Groente-, fruit- en tuinafval wordt op een hele andere manier verwerkt. Dit afval wordt kleingemaakt en door elkaar gemengd, zodat het gemakkelijk te

8

composteren is. Dit afval wordt opgeslagen onder een bepaalde temperatuur in een soort lange tunnels. Na 6 weken is het verwerkt tot een hoogwaardig compost.


9

biomassa electriciteitscentrale Twence beschikt over een grote scheidingsinstallatie voor de verwerking van bouwen sloopafval en grof huishoudelijk afval.

Onbehandeld hout wordt hergebruikt in de spaanplaatverwerking. Sloophout wordt gebruikt voor de biomassa elektriciteitscentrale en levert dus direct energie terug aan het energienetwerk. De compost wordt gezeefd, waarbij de grote houtige stukken worden afgevoerd naar de biomassa elektriciteitscentrale.

10

virtuele magazijnen Die magazijnen bij Twence zien er heel bijzonder uit. Het virtuele magazijn bij Twence kan de verbrandingsoven zijn, maar ook de houtbank.

Dat is de voorraad hout die in grote bergen op het 180 hectare grote Twence-terrein ligt opgeslagen om als brandstof te dienen voor de biomassa elektriciteitscentrale. Maar ook de bergen compost uit GFTof groenafval vormen zo’n magazijn. En zo heeft elk stukje land zijn eigen code in het magazijn dat in SAP wordt vastgelegd.

11

centrale controle ruimte Zowel in de biomassa elektriciteitscentrale als de afvalverbrandingsinstallaties worden storingsmeldingen in het plant maintenance

systeem van SAP bijgehouden. Ook wordt bijgehouden wanneer groot onderhoud moet worden uitgevoerd.

12

vertrek vrachtwagen scannen Als de vrachtwagen zijn afval heeft gelost, dan rijdt deze via de uitgaande weegbrug het terrein af. De barcode wordt weer gescand en de

vrachtwagen opnieuw gewogen. Deze informatie komt ook weer in SAP terecht. Hiermee is bekend hoeveel afval op het contract moet worden geboekt. Dit hele proces gebeurt volledig automatisch. De slagbomen gaan niet open als er een noodzakelijke stap in het proces niet juist is afgerond. Is alles in orde dan kan hij binnen 35 seconden doorrijden.


Staalgigant Corus, onderdeel van Tata steel, produceert miljoenen tonnen staal in alle vormen, maten en kwaliteiten. Bij Corus in IJmuiden speelt SAP Environment Health & Safety (SAP EHS) een belangrijke rol. De software van SAP helpt Corus bij het realiseren van haar ambities op het gebied van duurzaamheid. INTErVIEw Djoekie Klein en Ton Siebelink • TEKST Gertjan Harberink • fOTOGrafIE frank van Dam

duurzaamheidsbeleid van Corus op rust

van processen op het gebied van veiligheid,

terrein van staalgigant Corus dwaalt, ziet

zijn: mensen maken ons succes, verbonden

beveiliging, de bedrijfsbrandweer en

schoorstenen, heel veel schoorstenen.

met de omgeving en duurzame winst.

Environmental Management. Onder

Wereldwijd heeft Corus ruim 41.000

De Rooij: “Bijna alles wordt gezuiverd en

dat laatste thema vallen zaken zoals

medewerkers. In Nederland werken zo’n

teruggewonnen.”

milieumeldingen en emissies. De Rooij werkt

Wie een tijdje over het uitgestrekte

11.300 mensen voor de Brits-Indiaas-

Stoom, afkomstig van het

al sinds zijn achttiende voor Corus. Hij werkte

Nederlandse multinational, waarvan ruim

productieproces, wordt bijvoorbeeld gebruikt

op diverse plekken in de organisatie en kent

9300 in IJmuiden. Corus heeft vier havens,

voor de verwarming van gebouwen. Gassen

het bedrijf inmiddels als zijn broekzak. Met

waarvan er twee in de Noordzee uitkomen.

worden opnieuw ingezet en verstookt. Met

onverholen enthousiasme legt hij uit hoe

Indrukwekkende installaties met talloze pijpen

de drukverschillen die ontstaan door uitzetten

zijn werkgever ruwe erts transformeert in

stoten onophoudelijk rook uit. Op het terrein

van gas, worden turbines aangedreven om

hoogwaardig staal. Zowel op rol als verwerkt

van Corus staan kooksfabrieken, een pellets-

elektriciteit op te wekken. De Rooij: “Ruim

tot halffabrikaten die hun weg bijvoorbeeld

en een sinterfabriek en twee hoogovens.

98,5% van de reststoffen die ontstaan bij

vinden naar de auto- en bouwindustrie.

Op het eerste gezicht doet het terrein niet

het productieproces, zo’n 650 verschillende

Corus kent een uitgebreide governance-

bepaald duurzaam aan. Verre van zelfs.

soorten, zetten we in als brandstof

structuur die door IT ondersteund wordt.

of opnieuw als grondstof. Sommige

De Rooij: “Vanuit mijn rol probeer ik een

Fred de Rooij praat, ontdekt al snel dat

bijproducten kunnen we verkopen. We doen

brug te slaan tussen de werkvloer en onze

schijn bedriegt. “Die rook die je ziet, bestaat

ons uiterste best om ook die andere 1,5%

IT-gebieden.” De Rooij en zijn collega’s

voor het merendeel uit waterdamp”, stelt

verder weg te werken.”

gebruiken hierbij verschillende SAP tools.

Wie echter even met Informatie Manager

Corus hanteert een SAP tenzij-beleid. “We

hij. Corus IJmuiden behoort tot de meest energie-efficiënt producerende staalbedrijven ter wereld. Duurzaamheid in al zijn

GOVERNANCE Als Informatie Manager is fred de

dimensies staat hoog op het prioriteitenlijstje

Rooij onder meer verantwoordelijk voor de

van het bedrijf. De drie pijlers waar het

automatisering en informatievoorziening


kijken eerst of het met SAP oplossingen kan. Als dat niet het geval is, kijken we verder.

Vaste waarde SAP Environment, Health & Safety (SAP EH&S) is inmiddels een vaste waarde geworden binnen het uitgebreide systeemlandschap van Corus. EH&S wordt onder meer gebruikt voor veiligheidsmeldingen, afvalstoffenbeheer en het bijhouden van CO2-, water- en luchtemissies. Het systeem biedt talloze praktische mogelijkheden. Zo bevat de oplossing een uitgebreide database van alle chemische stoffen. “Je kunt via intranet van elke stof verschillende informatie en documenten downloaden, bijvoorbeeld over de samenstelling van de stof of wat je moet doen in geval van calamiteiten. Zo vind je snel de informatie die je nodig hebt, of je nou brandweerman bent, productiemedewerker of onderzoeker. Nu al die informatie in het systeem staat, zoeken we ook naar manieren om er meer mee te doen. In de toekomst willen we al deze data bijvoorbeeld ook gebruiken om beter en nauwkeuriger te etiketteren.” Een ander belangrijk onderwerp binnen Corus is de afhandeling van veiligheidsmeldingen. Een veiligheidsmelding kan variëren van bijvoorbeeld een collega die zijn helm niet draagt tot een stuk schroot dat op de rijweg belandt. Afhankelijk van het type incident worden de juiste mensen aangestuurd om het probleem op te lossen. Bovendien wordt snel duidelijk of bepaalde problemen zich structureel voordoen.

Fred de Rooij,

“Daar kunnen we dan gericht actie op

Informatie Manager

ondernemen”, aldus De Rooij. “Het is geen klik-systeem maar een hulpmiddel dat ons helpt om veilig te kunnen werken.” Ook externen kunnen meldingen doen. Daardoor

kennen we de exacte samenstelling van elk

strekt het aantal potentiële gebruikers zich

rolletje dat we produceren. Aan de hand van

uit tot het personeel van alle toeleveranciers.

onze productiegegevens kunnen we exact

De Rooij: “Meer dan 50.000 mensen kunnen

berekenen wat onze emissie is”, aldus De

aan de voorkant van het systeem op een

Rooij. “Ook als het om luchtemissies gaat,

eenvoudige wijze meldingen invoeren.

houden we constant de vinger aan de pols.”

Aan de achterkant zijn er misschien veertig

Voorheen gebeurde dit soort processen

daadwerkelijke afhandelaars/gebruikers.”

met behulp van een brei aan Excelsheets en verschillende bronnen. De Rooij: “Die oude

Koolstofbalans Corus gebruikt EH&S ook voor

aanpak was gebaseerd op een veelvoud aan communicatie en daardoor een bron

het bijhouden van een nauwkeurige

van fouten. De nieuwe aanpak is zelfsturend,

koolstofbalans. De exacte uitstoot van

omdat de verantwoordelijkheid nu bij de bron

CO2 kan Corus niet meten. Wel weet het

is neergelegd. Het proces is nu geborgd. Met

bedrijf tot op de gram nauwkeurig welke

behulp van SAP hebben we heel succesvol

grondstoffen afgeleverd worden en welke

de slag gemaakt van een activiteit- naar een

halffabrikaten het terrein verlaten om

geborgde, procesgerichte organisatie.

vervolgens richting de klant te gaan. “Als

Je mag gerust stellen dat SAP ons ontzorgd

er een schip met erts binnenkomt, gaat

heeft.”

er meteen wat erts naar het laboratorium om de samenstelling te bepalen. Verder

Meer weten? Bezoek www.corus.nl. VNSG Magazine mei/09 35

Terugblik vnsG congres 16 & 17 april 2009

Het VNSG congres 2009 is alweer voorbij. Wij willen u de sfeer laten proeven van deze twee succesvolle dagen waar SAP-gebruikend Nederland bij elkaar is gekomen in het MECC te Maastricht om kennis en ervaring met elkaar uit te wisselen.



Maurice Sens

Een aanrader! IT-beveiliging blijft de gemoederen bezighouden. Ook als het om SAP gaat. SAP breidde de afgelopen jaren haar productportfolio fors uit. De meeste bedrijven schaften die nieuwe producten aan. Daardoor ontstond er druk op het veilig maken - en houden - van deze nieuwe SAP-producten. En hoe complexer de IT-oplossing, hoe complexer de beveiliging. vormt meteen een mooie samenvatting

systeem mee. Dat zijn bijvoorbeeld AIS

schreef Joey Hirao samen met anderen

van de stof in dat hoofdstuk. Dit geeft extra

(Audit Information System) en CUA. Daardoor

het boek ‘SAP Security Configuration and

verduidelijking van de behandelde stof.

zijn die tools redelijk makkelijk inzetbaar.

Over beveiliging van SAP-producten

Het beveiligen van een SAP-systeem is

Deployment’. Ze zijn erin geslaagd om dit lastige onderwerp te verhelderen. Door per

In de eerste hoofdstukken introduceert

een lastige bezigheid. En meestal is de

Hirao een fasenmodel. Dat is ontwikkeld

documentatie erover nogal droog van stof en

oplossingen te behandelen. Ze bespreken

door het Amerikaanse ministerie van

soms ondoorgrondelijk. Dit boek bewijst dat

onder meer deze domeinen:

Defensie. Met als doel een veiligheidsbeleid

het ook anders kan. Ondanks de vele termen

• ABAP

te ontwikkelen. Hirao past dit model

en afkortingen blijft het boek leesbaar en

• NetWeaver

vervolgens toe op de productportfolio van

leerzaam. Een aanrader dus!

• Java

SAP. In de vervolghoofdstukken komt die

• GRC

productportfolio nader aan de orde. Per

Joey Hirao, et al. - SAP Security

• de samenhang met backend-systemen.

product ligt de nadruk op gevoeligheden

Configuration and Deployment

voor beveiliging. Hierbij gaat het om

392 pagina’s 1e editie

toegangsprotocollen en interfaces. De kern

Syngress Publishing 2009

adviseur en consultant, die verantwoordelijk

van SAP-beveiliging is het goed configureren

ISBN 978-1-59-749-284-3

is voor het dagelijkse beheer van SAP. Maar

van de producten. En het volgen van een juist

ook de Security Officer kan veel aan het boek

beleid rond beveiliging.

Het boek richt zich op de technische SAP-

hebben. In het boek komt een groot aantal afkortingen langs, zoals:

Wat dit boek tot een echte aanrader

• SoD (Segregation of Duties);

maakt is de praktische toepasbaarheid. Joey

• PKI (Public Key Infrastructure);

Hirao en zijn collega-auteurs reiken een groot

• GRC (Governance, Regulation

aantal handvatten aan. Er zit voor iedereen

& Compliancy);

wel wat bij. Zo staan de auteurs uitgebreid

• SOA (Services Oriented Architecture);

stil bij:

• RFC (Remote Function Call);

• het toepassen van de profile-generator voor

• SSO (Single Sign On); • SNC (Secure Network Communications); • UME (User Management Engine); • LDAP (Light-weight Directory Access Protocol); • SSL (Secure Socket Layer).

het maken van autorisatieprofielen; • het opzetten van Single-Sign-On voor SAPGUI en Portals, met gebruik van SPNego en LDAP of CUA; • het optimaal veilig maken van de toegang tot de Oracle database en het operating system Windows of UNIX/Linux.

Daarbij leggen de auteurs stap voor stap elke afkorting uit. Ze zetten die in perspectief

Tot slot werpt Hirao een blik op een aantal

en geven duidelijk de onderlinge relaties

ondersteunende tools. Tools die het opzetten

aan. Elk hoofdstuk bevat een Solution Fast

en onderhouden van een veilig SAP-systeem

Track. Een stappenplan om een domein te

eenvoudiger moeten maken. Het gaat om

configureren. Daarnaast sluit elk hoofdstuk

tools als AIS, CUA en GRC. Sommige van

af met Frequently Asked Questions. Dat

die tools levert SAP standaard met ieder


gelezen.

domein een aantal probleemgebieden en

voor u

VOLGENDE KEER IN:

magazine

Thema: ‘De mens centraal’

Op bezoek bij COA Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) is voor de Nederlandse samenleving dé opvangorganisatie die zorgt voor probleemloze opvang van vreemdelingen. In opdracht van het ministerie van Justitie biedt het COA mensen in een kwetsbare positie veilige huisvesting en ondersteunt hen in de voorbereiding op hun toekomst, in Nederland of elders. In het augustusnummer nemen we een kijkje bij deze organisatie.

Terugblik Kick-off BusinessObjects community Op 28 mei vindt de kick-off plaats van de BusinessObjects community binnen de VNSG. SAP BusinessObjects gebruikers zijn uitgenodigd om aan deze informatieve middag deel te nemen die als thema heeft ‘Find your way’. In de terugblik op deze dag leest u hoe deze middag ontvangen is door de bezoekers.

Interview met Bea Logtenberg Bea Logtenberg legt dit jaar haar functie neer als directeur van de VNSG. Zij kijkt terug op een periode waarin de VNSG is uitgegroeid tot een professionele en actieve gebruikersvereniging. Haar opvolger Rob van der Marck geeft zijn visie waar hij de VNSG de komende jaren naar toe ziet bewegen.

En natuurlijk ook nog:

De column van Paul Ostendorf • Tips & Tricks • Focus • Zoom • En nog veel meer…

Het volgende nummer kunt u begin augustus verwachten VNSG Magazine mei/09 39

“Launch Partner Business Suite 7”

Capgemini en SAP. De juiste mix. Postbus 2575 - 3500 GN Utrecht Tel. 030 689 00 00 Fax 030 689 99 99 40 VNSG Magazine mei/09

Regels voor opslag en transport van afvalstoffen steeds complexer pagina 18

Recommend Documents