RED DE WATERTOREN EEN EERSTE STAP
2
VOORWOORD
In de l e nte van 2012 mochten w ij een bezoek bre ngen a a n één van de meest inspirerende, m a a r i m m er gesloten, delen van onze faculteit B ouwkunde : de oude watertoren. Zo ver bi j sterd als w ij waren over de slechte sta at ( de duivenpoep stond tot onze oren), zo ve r bl uf t waren w ij over het uit zicht en de pote nti es. Wat een zonde, wat een kansen. Si ndsdi e n sp raken w ij meerdere bet rok kenen, wa a ronde r oud-decaan Wy t ze Pat ijn, Rob van Hees ( R M I T) en Peter de Jong (RE&H). De stem m i ng was unaniem: hier moet wat aan geda a n worden. Voor u ligt een bundeling va n a l onze gedachten tot nu. Onze focus mag dui de l i j k zi jn: het k ickstarten van een proces
dat ui te ind e lij k to t e e n h e ro nt wikke ld e to re n leidt . Dit do cu m e nt be gint m et e e n ple ido o i waar in onze m o t ivat ie haar f ij n wo rdt uit ge le gd. Ver volge ns zu lle n wij to e s p it s e n o p het Plan van A anpak dat wij vo o r o ge n he bbe n : gefocust o p h et e nt h o u s ias m e van de st ude nt . A fsluite nd gaan wij inh o ud e lij k in o p de toren ze lf aan de hand van v ie r u itdaginge n: het o nt we r p, b randve iligh e id, m idde le n e n herste lwe r kzaam he d e n. D it alle s , o m e e n eerste stap te zette n r icht ing het re dd e n van het mo o iste ple kj e van o nze faculte it . f Maarte n van de r B urg Ruben Le nt z Wesse l Ste e n huis Thoma s Ste ige n ga
3
4
INHOUD
Pleidooi 7 Plan van Aanpak 11 Uitdaging 1: Middelen 17 Uitdaging 2: Brandveiligheid 21 Uitdaging 3: Restauratie 25 Uitdaging 4: Schetsontwerp 29 Vervolgstappen 33
Afbeeldingen: - Uitzicht vanuit de toren op het Mekelpark (bron: BK City Adventure Club)
5
6
PLEIDOOI
Afbeeldingen (mdkm): - Duiven uitwerpselen; - Ondersteuning waterreservoir; - Zijkant waterreservoir; - De BK City kerstboom verlichting; (allen, bron: BK City Adventure Club)
H et roer begint onze handen te ont glippen. D e bouw wereld st uw t voort op haar laat ste kra c hte n maar dreigt st il te vallen onder de hevi ge stor m die op haar gelederen beukt . We worde n l a ngzaam maar zeker onbest uurbaar e n sta a n op het punt afhankelijk te worden va n de r i c ht ing van de w ind waar we zelf ge en i nvl oed op hebben. Velen schrijven deze gebe urtenissen toe aan de hev ige storm wa a ri n we allen zijn beland, maar waren w ij het ni et zelf die de koers in naar deze storm hebben be paald? En als dat zo is, kunnen we ons hi e r da n ook niet zelf uit manoeuv reren? D e e conomische crisis heeft de afgelopen j a ren grote inv loed gehad op de bouw wereld i n Neder l and. Nu de gevolgen steeds dui del i j ke r zicht baar zijn begint een k rit ische ste m op te st ijgen. Men zoekt naar de
schuld ige n van d eze s it uat ie e n is daar bij geneigd he le vakgro e pe n ove r é é n kam te schere n. D e bankwe re ld h e ef t het ge daan ! Het was d e po lit ie k! O f s p e cif ie ke r : het ware n de vast go e do nt wikke laars ! I e d e re e n we et d e k rit isc he to o n te v in de n e n het pe s s im is m e w int te r re in . H ie r m e e wo rdt niet alle e n h et beleid van d e afge lo pe n j are n ste r k in t wij fe l get rok ke n , m aar wo rde n o o k v raagte ke ns gezet bij de hu id ige stand van zake n. Staan o p dit mo m e nt we l d e j uiste m e ns e n aan het ro e r om ons uit d eze h ach e lij ke s it uatie te re d de n? Een kr it is che to o n die o o k o n ze facu lte it Bouw kund e niet o nge ro e rd laat . Wij ge love n niet dat deze ie d e r-vo o r-z ich houdin g vo l n e gat iv ite it e n o nge lo o f o n s o o k maar e e n be et j e ve rde r he lpt . O ndanks d at we ove r e e n o nst uim ige ze e vare n, ge love n
7
8
Afbeeldingen (mdkm): - Interieur; - Uitzicht Mekelpark; - Van beneden naar boven; (allen, bron: BK City Adventure Club)
we ni et dat de v inger voor de huidige stand va n za ken naar een groep mensen kan worde n ge richt . De huidige stand van zaken i s het gevolg van een levensst ijl die het hele Ne de r l a ndse volk kan worden aangerekend e n wa a ra a n iedereen een bijdrage heeft ge l everd. Op basis hier van geloven w ij ook dat e en ni euwe koers kan worden bepaald als we m et zi j n allen de touwen in handen nemen e n geza m enlijk proberen te werken aan een ni e uwe toe komst .
de sla g m o ete n . I n d e nabij e to e ko m st zal de toren e nke l m e e r af take le n to td at hij niet m e e r te redde n valt . D e kracht van de wate r to re n is na ast de m o ge lij k gro te to e gevo e gde waarde vo o r het leve n o p o nze facu lte it , o o k een m o ge lij ke v uu r to re n in deze t ij de n van ongelo o f. H et is e e n kans die o ns in t ij d e n van zwaar we e r s am e n kan bre nge n e n o ns kan st uren r icht ing e e n n ie uwe ko e rs . H et is e e n sy mbo o l van s am e nwe r king , zicht baar he id e n een po s it ieve blik o p de to e ko m st .
Zoals bekend hebben wij afgelopen jaar de oude water toren bezocht . Een wens die voort k wam ui t de a c t uele discussie over historisch e r fgoe d en renovat ie, maar tevens uit de behoef te a an zicht baarheid, communicat ie en tra nspa ra nt ie binnen de bouw wereld en in het bi j zonder onze eigen faculteit . We verbaasten ons dat dé a rchitect uurfaculteit van Nederland ha a r m e est bijzondere plek op deze manier l a at ve rsl on sen. S inds dit bezoek heeft de water toren onze gedachte niet verlaten, maar wi ste n wi j tevens niet hoe we verder moesten. We za ge n de mogelijk heden en kansen die in e en re novatie lagen, maar misten de essent ie di t i n deze t ijden te doen. Nu een jaar later beseffen we echter waarom we de renovat ie j ui st ni et verder moeten uit stellen en nu aan
Wij v rage n u d aaro m o m u w ve r t ro uwe n en ste un zo d at deze v is ie kan wo rd e n ver weze nlij kt . Door o nze krachte n te bunde le n kunne n wij e e n be e ldm e r k cre ë re n dat op b as is van haar o nt staan s ge s ch ie de nis en ont we r p e e n to o n be e ld is in b in ne n - e n buitenlan d. Ee n e ige nt ij ds vo o r be e ld vo o r ent hous iaste st ude nte n die he n aanzet tot he de nd aags e t re n ds als bo tto m -up ont we r pe n, uns o llicite d arch ite ct u re e n d e nieuwe archite ct : de bo uwm e e ste r, o nt we r pe r en pro j e cto nt wikke laar in é é n. M aar het belang r ij kste is d at we d o o r het ge lo o f e n d e inzet van ve le ve rs chille nd e par t ij e n late n zien d at o o k in d eze t ij d e n de bo uw we re ld haar e ige n ko e rs kan b lij ve n b e pale n e n dat z ij in staat is de h uidige sto r m te ove r win ne n.f
9
10
PLAN VAN AANPAK
Pri ori tei t i n dit document ligt niet bij een ontwe r p, bij een idee. In deze roerloze ti j de n l i gt onze focus bij het ver wezenlijken da a r va n. In dit hoofdst uk worden ons plan va n a a npa k uiteengezet . In het eerste deel zal de proj ec tstruct uur worden toegelicht . In het twe ede deel beschrijven we een paar stappen di e bi nnenkort al moeten worden gezet .
Afbeeldingen: - Interieur BK City Watertoren (bron: BK City Adventure Club)
S t rateg ie H et afgebe elde diagram is een gecombineerde weergave van het procesont werp en proj ec ttea m organogram dat w ij voor ogen hebben. Op merkelijk is de st rikte scheiding in het proc es t ussen herstelwerk zaamheden en re novati e , in de prakt ijk zal de scheidingslijn tusse n deze t wee veel minder duidelijk zijn. D a a r na a st i s de cent rale plaat s van Werk groep 03.West.863 opvallend, zij zijn de spil van
het pro ce s als t rad it io n e le bo uwm e e ste r : hoofdontwerper en projectmanager. Hieronder een ko r te to e licht ing van de o nde rde le n. Werkg r o e p 0 3 .West . 8 6 3 De wer kgro e p zal vo o rals no g be staan uit v ij f ent hous iaste B o u wkun de st u de nte n vanuit verschille n de dis cip line s . D e fo cus ligt hie r bij op Master-studenten, maar er is ook plaats voor ambitie uze B ache lo rst ude nte n. I nte r nat io n ale st udente n wo rd e n vanze lfs pre ke n d o o k van harte ve r we lko m d . A angezie n de we r kgro e p waarschij nlij k e e n lo o pt ij d zal he b be n van e e n aantal j aar zulle n we o p e e n aantal m o m e nte n te make n kr ij ge n m et nie uwe we r kgro e p leden. H et ge m idde lde lidm aat s ch ap zal 1 2 maand e n b e drage n e n het karakte r he bb e n van een st ud ieve re niging be st u ur, e e n par tt im e t ijdsbe ste ding. C o m pe n s at ie is m o ge lij k in de
11
Parƫme board consisƟng of students like the Solar Decathlon team. Main axes of the whole project. ResponsibiliƟes are a combinaƟon of architectural duƟes and project developer duƟes.
EXECUTIVE ASSIST/MONITOR CHECK
VOOR ONDERZOEK
Collaborate & Execute
PROFESSIONALS
Braaksma& Roos
BAM
PROJECTLEADER
VOORLOPIG ONTWERP
HERSTEL PLAN
DEFINITIEF ONTWERP
Supervise & Support
STUDENTS
Stylos, BOSS, etc.
Learn, Provide, Assist & Execute
Faculty Departments
Course Manager
UNIVERISTY
Research Manager
BK City Stay
MSc2 studios
AE+T Building Tech AE+T Sustainability Architecture
RE&H RMIT
5 students:
EXECUTIVE ASSIST/MONITOR CHECK
BOUW ACTIVITEITEN
EXECUTIVE ASSIST/MONITOR CHECK
GERENOVEERDE TOREN
Minor elecƟves, BEP project
HERSTEL ACTIVITEITEN
HERONTWERP
WERKGROEP 03WEST863
Supervisory & Advisory Board
OTIS elevator manufacturer
SCHETS ONTWERP
UITGEBREID ONDERZOEK
HERSTEL
TNO Heritage Research
EXECUTIVE ASSIST/MONITOR CHECK
HUIDIGE TOREN
Royal HaskoningDHV
12
vorm va n studiepunten of een RAS-vergoeding. Ui te ra a rd kan er ook nagedacht worden over com bi nati e s met afst udeert rajecten en andere studi e proj e cten. Oud-leden van de werk groep ve reni gen zich in een periodiek adv iesorgaan. Kortom , het is de bedoeling een divers col l ec ti ef van getalenteerde en gedreven B ouwkundest udenten samen te stellen.
Afbeeldingen: - Het proces en de projectorganisatie beschreven in een organogram (bron: Pact11)
Studente n Na a st de hoofdwerk groep komen er ook e en a a nta l ondersteunende st udenten subwer kgroepen. Zij bestaan hoofdzakelijk uit studente n die een bepaalde minor of bepaald ke uzeva k ( MS c 2) volgen en combineren op die m a ni er e ducat ie met de prakt ijk . Z ij verrijken de ex per ti s e van de hoofdwerk groep op het ge bi ed va n herstel vooronderzoek (RMIT), f i na nc i e r i ng (RE&H), bouw technisch (BT) e n ontwe r p (A rchitect ure). Daarnaast is het ook m oge l i jk om een deel van de uit voering m et hul p van een dergelijke sub werk groep te doen, wellicht te vergelijken met de exge deti ne erden die hielpen bij de renovat ie va n het H AK A-gebouw door DoepelS t rijkers in Sc hi eda m . Een a nde re manier waarop reguliere st udenten i nvl oe d kunnen hebben op (een deel van) het
ont we r p is v ia st u dieve re n iginge n. Zij vo r m e n een be langr ij ke s p re e kbu is van e n naar de huidige st ude nte n. Sam e nwe r kin ge n kunn e n leiden to t het o pzette n van bove nstaand e keuzevakke n e n m ino rs , to t m o ge lij ke prijsv rage n e n to t het we r ve n van we r kgro e p leden. TU De lf t ( & F M VG ) De TU D e lf t he ef t in dit p ro ce s ve rs chille n de taken. Zo is ze in e e rste instant ie e ige n aar van het ge bo u w e n zal dus vo o r alle b e langr ij ke besliss inge n go e dke ur in g m o ete n ve r le ne n. Ook he ef t ze ve e l n utt ige ex pe r t is e , in it iatef en go e d e ide e ë n te bie de n . D it zal in gro te lijnen gaan v ia e e n zo ge n aam de K lankbo rd & A dvie s gro e p. Pe r io die k zal d e we r kgro e p verantwo o rd ing af m o ete n le g ge n aan deze groep. D e K lankbo rd & A dv ie s gro e p zo u ( de e ls ) uit deze lfde pe rs o ne n kun ne n b e staan als de huidige gro e p vo o r B K C it y Stay, daar naast kan oo k ge dacht wo rde n aan archite cte n e n andere p ro fe s s io nals die z ich m e e r m et de genoem de ad v ie stake n zulle n bez ig ho ude n. De Wate r to re n zal in het ve r le ngd e van B K Cit y Stay plaat sv inde n. Waar de t we e de de noodzake lij ke ve rduu r zam ing van de faculte it bet reft , is d e e e rste de daaro pvo lge nd e feestelij ke be kro nin g.
13
14
Twe e a ndere zaken waar we nauw met de fa c ul tei t zullen moeten samenwerken zijn onde rste uning en onder w ijs. Hierboven i s de l a atste al kort genoemd, minors en ke uzeva kke n, de faculteit zal uiteindelijk ve ra ntwoordelijk zijn voor het onder w ijs met betre kki ng tot de toren. Daarnaast zal de re novati e van de Watertoren ook enige input i n natura vereisen: adv ies, onderzoek en ui tei nde l i j k onderhoud. Hier meer over in het hoofdstuk ‘Middelen’.
Afbeeldingen: - (links) Stylos Paviljoen 2007: studenten bouwwerk. In tijden waar hergebruik en duurzaamheid centraal staan, waarom geen Stylos Paviljoen gecombineerd met hergebruik? (bron: flickr. com/2013 say yeah!); - (rechts) Deel studenten / Deels TU initiatief (Hyperbody leerstoel): de parametrische IWeb (bron: Hyperbody / TU Delft);
Profe ssi onals Een ze er belangrijke samenwerk ing zal a a ngega a n worden met de bedrijfswereld. I n di t proj ect wordt een stap verder gegaan da n enke l sponsoring. Bedrijven worden ge sti m ul e erd (t ijdens een workshop dag) om zel f met ideeën te komen voor het herontwer p. Zodoende wordt er een k limaat va n betrokkenheid gecreëerd waarin de bedri j ven hun beste kant w illen laten zien. Kri j gen de kans hun nieuwste producten te l aten zi en o p het mooiste plek je in huis van de toe kom st van de Nederlandse architect uur. De tore n wordt een uit hangbord van innovat ie.
Opstar te n We r k g roe p Vier be lan gr ij ke m o m e nte n o m d e h ie r vo o r genoem de s am e nwe r kin g o p te star te n: S tap 1 Via po ste rs e n m o nd-o p -m o nd re clam e geïntere s s e e rde st ude nte n we r ve n vo o r e e n plek je in d e we r kgro e p ( M e i 2 0 1 3 ) ; S tap 2 Works ho pdag m et b e dr ij ve n, do ce nte n e n st udente n i.s .m . C lub van D e lf t . K ickstar t van het ont we r p e n het cre ë e re n van co m m it m e nt van het b e dr ij fs leve n ( Juni 2 0 1 3 ) ; S tap 3 Opsta r te n we r kgro e p 0 3 .We st .8 6 3 m et e e n excurs ie langs ve rs chille n de ( wate r ) to re ns in Nederland ( Jun i 2 0 1 3 ) ; S tap 4 Kick-o ff crowd-f un ding m et sym po s ium . Lezinge n m et ve rs chille nde t h e m a’s : unsoll icite d archite ct ure ( bij v. B ure au SLA + Overt re d e rs W ) , crowd f und ing ( b ij v. bu re au ZUS ), he rge b r uik m ate r iale n ( bij v. Jan Jongert , Supe r U s e ) , he rge b r uik vast go e d ( e e n vast go e dbure au ) e n d e nie uwe arch ite ct als ont we r pe r é n p ro j e cto nt wikke laar. f
15
16
UITDAGING 1: MIDDELEN
Afbeeldingen: - Boven: De Noorderparkbar in Amsterdam van Bureau SLA / Overtreders W. Het ontwerp komt volledig voort uit gevonden materialen. Deze materialen zijn onder andere verkregen via marktplaats.nl. Zelfs het busje om spullen te verhuren is gedoneerd via marktplaats.nl. Daarnaast is er gebruik gemaakt van crowdfunding.(bron: Inhabitat.com); - Onder: Nogmaals de Noorderparkbar (bron: designsandprojects.com);
D e rea l i te it : volgens een grove kost prijs schatting van Peter de Jong zullen de kosten van de tore n ui t komen op een bedrag van ongeveer e en ha l f m iljoen euro, met een factor t wee onze ker hei d. Voor onderzoek en overhead sc hatte hi j eenzelfde bedrag in. S impel gezegd: voor een reguliere heront w ik keling van de tore n kunnen we rekenen op een totaal prijs va n e en m i ljoen euro. De werk groep heeft tot doel di t bedrag zo k lein mogelijk te maken. Voorde el : het is een project waar iedereen i n de a rc hitect uur wereld mee te maken wi l t hebben. De huidige architecten van de fa c ul tei t, a lumni, aannemers: het is namelijk het ui tha ngbord middenin het inst it uut va n de toekomst van de Nederlandse (én i nte r nati onale) bouw wereld. Verschillende i de eën om de kosten te marginaliseren:
1) Strate g i s c h i n zette n va n re e d s a a nwez i ge m idde l e n op d e fa c u l te it , voor b e e ld e n : • Vooronderzoek stand van zaken constructie, inte r ie ur e n facade ( RM I T & A E+ T) ; • S ame nwe r kin g m et huidige bo uwp ro j e cte n (BK C it y Stay) . 2) Ent h ou s i a sm e va n st u d e nte n a l s d r i j ve n d e kracht a c hte r p roj e c t ; • S t u de nte n z ij n de dr ij ve n de kracht als pro j e cto nt wikke laar é n arch ite ct als zij nde Wer kgro e p 0 3 .We st .8 6 3 ; • S t u de nte n inzette n do o r ke u zevakke n, mino rs e n pr ij sv rage n. 3) C rowd fu n d i n g p roj e c t gefoc u st op studente n , m e d ewe r ke rs e n a l u m n i ; • Tege lij ke r t ij d ge ld bin ne nh ale n en dra agv lak cre at ie ( refe re nt ie bure au ZU S) ;
17
18
4) S a menwerking opzoeken m et bedrijven: een sta p verder dan sponsoring – p ro fessio n als krijgen de kans mee te denken over h et o ntwerp in ruil voor de uitvoering er van ;
Afbeeldingen: - Boven: De luchtsingel is een initiatief van Bureau ZUS uit Rotterdam. Het project is gekickstart om het Centraal Station met het oude Hofplein-station te verbinden. Een zeer succesvolle crowdfund actie leidde uiteindelijk tot gemeentelijke investering en de realisatie van het project. Helaas ligt het momenteel stil omdat ProRail geen brug over het spoor toestaat (bron: flickr.com/zzapback); - Onder: Nogmaals de luchtsingel; (bron: bureau ZUS);
5) Reg u liere sponsoring in natura; • D ef i ni ti ef onderzoek naar huidige stand va n zaken door bijvoorbeeld Royal H a skoni ngDHV, Arcadis of TNO; • H erge bruik materialen en producten ( referentie Noorderpark bar van bureau SL A + Overt reders W).
• S po n s o r ing re gulie re b o uwm ate r iale n e n pro ducte n. 6) Reg u l i e re s p on s or i n g i n va l u ta ; • Bou wbe d r ij ve n, als te ge npre stat ie zo u gedacht kunne n wo rde n aan de naam gev ing van de to re n ( BA M -to re n , VI TRA-to re n) of pe r io die k ge br uik van de m o ge lij ke vergade r zaal in de to p ( zie ho o fdst uk Ont we r p) . • Delf t s e instant ie s : St uD, G e m e e nte ; • Over ige b e dr ij ve n. f
19
20
UITDAGING 2 BRANDVEILIGHEID
D e bra ndve iligheid vormt bij (her)ont w ik keling va n wate r torens een omvangrijke uitdaging. D oor de eerdere ut ilitaire toepassing is er i m m ers m eestal geen rekening gehouden m et vl uc htwegen en dergelijke. Er bestaan m e erde re o pt ies om hier iet s aan te doen. H i e ronder een beschrijv ingen van meerdere opti e s.
Afbeeldingen: - Links: Schets vluchtroute, Watertoren Delft (bron: Rocha Tombal architecten); - Rechts: Foto vluchtroute, Watertoren Delft (bron: Rocha Tombal architecten);
E x ter ne trappenhuizen vormen een logische e erste opti e. Die zie je bijvoorbeeld bij het hotel "de Koperen Hoogte" langs de A 28: hi e r bi j bevat een aanbouw de noodont sluit ing e n a nde re faciliteiten. Bij rijksmonumenten i s di t e c hter geen gemak kelijk te realiseren opl ossi ng , gezien de beschermde stat us van het ge bouw. Dit w il echter niet zeg gen dat het ni et mogelijk en niet wenselijk is: een goe d ontworpen uit breiding kan juist de
aut he nt icite it e n daar m e e de waarde van het o r igine le bo uw we r k naar vo re n late n komen. W ij hadde n h ie rove r co ntact m et Ben G illis s e n, e e n archite ct m et e e n r u im e er vari ng in het re nove re n van vo o r m alige waterto re ns . H ij we e s o ns o p de ve rste r ke nd e werk ing van e e n aanbo u w e n ve r te ld e o ns d at er in ve e l gevalle n m et d e brand we e r valt te praten. Er is im m e rs vaak ge e n s prake van grote aantalle n bezo e ke rs e n het gaat o m e e n bijzond e re ple k. Een an de re ins pire re n de o plo s s ing ko mt van Rocha To m bal arch ite cte n. W ij s prake n m et A na Ro ch a, archite cte van de wate r to re n in Delft aan de Wate r ings eve st . Zij o nt wikke ld e een ro o kv r ij e e n ste r k brandwe re n de brand we g , do o r de no r m ale ve r t icale ont slu it ing ( e e n r uim e we nte lt rap) he le m aal
21
22
brand we re nd in te pakke n e n in het geval van no o d d ire ct in co ntact te ste lle n m et de buitenlu cht . H ie r m e e wo rdt de bran dwe g o o k een vo r m geve n d e le m e nt in de r u imte . D eze oploss ing was ge no e g vo o r het brandwe e r o m zijn go e dke ur ing te geve n, o ndanks het fe it dat het hie r o m e e n e nke le v lucht we g gaat in een gebo uw waar ve e l bezo e ke rs te ge lij ke r t ij d aanwezig ku nne n z ij n. In bei de o plo s s inge n z ie n wij po te nt ie s vo o r de to re n van B o u wkund e , ze ke r aan gez ie n het ho o gst waars chij nlij k o m e e n lage r aantal bezoe ke rs zal gaan. f
Afbeeldingen: - Watertoren 'de Koperen Hoogte' (bron: ...)
23
24
UITDAGING 3: RESTAURATIE
B K C i ty Stay is een programma dat in teken sta at va n het restaureren en onderhouden va n de T U Delft faculteit . Een programma va n dr i e fa sen is opgesteld om de faculteit va n bouwkunde te ont w ik kelen voor een ni e uw duurzaam gebruik . In dit plan is ook de resta urat ie van de voormalige watertoren opgenom e n. De restaurat ie zal bestaan uit het re sta ureren van de delen die door de j a ren he en verslechterd zijn. De focus ligt op de bui te nste laag van het gebouw en zal geen re keni ng houden met een event uele nieuwe f unc ti e. Naar onze mening is het essent ieel dat de toren zo wordt gerestaureerd opdat hij ge sc hi kt wo rdt gemaakt voor een toekomst ige ni e uwe f unct ie. Afbeeldingen: - Zoutaanslaag de binnenzijde van de muur (bron: BK City Adventure Club);
Hu id ige staat Om de toren weer te kunnen gebruiken is het
nodig d at de to re n we e r in e e n staat ge bracht wordt die ve ilig is vo o r ie de re e n. H ie ro nde r een s am e nvatt ing van e e n o n de r zo e k dat gedaa n is do o r D H V waar in de hu idige stat us van de to re n o m s chreve n is . • Er is gevo rde rde s che u r vo r m ing geco n state e rd in de geve l van d e to re n. Om dat d e wate r to re n n iet m e e r f unge e r t als wate r to re n is waars ch ij n lij k de stabilite it van de to re n ve rande rd wat s che u r vo r m ing als gevo lg he ef t . O m de dire cte o o r zaak te kunne n vast ste lle n is h et no dig dat e r verde r o nde r zo e k ve r r icht wo rd. • Vorst s chad e ko mt bij t we e van de v ie r geve ls in gro te re m ate vo o r e n h e ef t als gevo lg dat gro te d e le n van de ste n e n we g geë ro de e rd zij n e n dat vo chtd o o rs lag mo ge lij k is .
25
26
• Ver za nding en ont brekende delen van het voe gwerk komt in t wee van de v ier gevels i n grote mate voor. Dit heeft als gevolg dat voc ht naar binnen kan t reden wat weer vorstsc hade als gevolg kan hebben. • D e or namenten in de toren zijn van za ndsteen gemaakt . Het zandsteen is in grote m ate ver v uild en op sommige delen ge ërodeerd. Een zelfde k leur beton zou de natuursteen elementen die in slechte sta at zi j n moeten om zo de toren weer in dezel fde v isuele staat te k rijgen. Dit is met suc c es a l gedaan op verschillende plek ken op de to ren. • Mere ndeel van het raamwerk zal ver vangen m oeten worden. • D e bi nnen v loeren tonen op de plek waar de tra ppen opgelegd zijn scheuren. Dit heeft a l s gevolg dat wapening corrosie ont staat .
Afbeeldingen: - Boven: Wapeningscorrosie (bron: BK City Adventure Club); - Onder: Zoutaanslag aan de binnenzijde van de muur, detail (bron: BK City Adventure Club).
S t u d enten betrekken Wi j zi en e en groot potent ie voor st udenten en de fa c ul te i t om de toren te heront w ik kelen. H et ka n voo r verschillende part ijen voordelig ui tpa kken door een project op te zetten wa a rbi j studenten deel uit maken van deze herontwi kkeling. Vanuit een st udent gezien is het pra c hti g om bezig te zijn met een project dat di c ht bi j het hart staat en dat daadwerkelijk
inv loe d kan he b be n in d e he ro nt wikke ling van e e n be staand pro j e ct . Van uit e e n internat io naal o o gpu nt is h et e e n pracht ig v isitekaar t j e d at st ude nte n bez ig z ij n m et e e n projec t d at daad we r ke lij k ge bo uwd wo rdt e n laat zo de po te nt ie z ie n die st ude nte n he bb e n op de TU D e lf t . O m st ud e nte n aan dit pro j e ct mee te late n do e n z ie n wij de m o ge lij khe id o m een keu ze vak binn e n de m aste r te o nt wikke le n waarin st ude nte n o nde r zo e ke n, o nt we r p e n e n een v is ie geve n o p d e m o ge lij khe de n van d it icoon binne n D e lf t. f
27
28
UITDAGING 4: SCHETSONTWERP
I n de huidige architect uurcult uur van pr i j svra gen, media en computer v isualisat ies zi j n e r i de eën in over v loed. Daarom heeft het ontwe r p va n de toren op dit moment niet de e erste pri oriteit . De échte creatieve uitdaging l i gt j ui st i n het mogelijk maken er van. Toch i s het be l a ngrijk om een beeld te hebben dat l ei de nd i s voor de rest van het proces: als com m uni cat iemiddel, overt uigend argument of ter i l l ust rat ie.
Afbeeldingen (mdkm): - Freitag Turm Zúrich (bron: Dominik Ogilvie); - San Gimignano (bron: tuscanytastetour.com); - Standford University Tower (bron: David Black-Schaffer);
De toren als beeldmerk I n de geschiedenis van de mensheid hebben torens alt ijd een belangrijke posit ie i nge nom e n. Een posit ie van macht , stat us, ve i l i ghei d, bescherming en schoonheid. S tel je e ens voor : een kerk zonder k lok kentoren, een ka ste el zonder uit k ijktoren… het Italiaanse Sa n Gi m i gnano ont leend zelfs zijn volledige
toerist is che be staans re cht aan de ve le torentj e s die het stadj e r ij k is . Wat zo u Ro de S cheikund e z ij n zo n de r zij n karakte r ist ie ke waterto re n? Torens z ij n n iet alle e n ico ne n u it de h isto r ie , maar o o k van nu . D e t ij de lij khe id van de F reita gto re n in Zür ich we rd al s ne l o pge heve n nadat het e e n o nt zette n d gro o t s u cce s b le e k te zijn vo o r het im ago van het tas s e nm e r k, o m nog m aar te zwij ge n ove r de t ij de lij khe id van de Eiffe lto re n . De ou de wate r to re n van B K C ity kan e e nze lfde rol k r ij ge n als de h ie r bove n aan ge h aald e voorbe e ld e n. H et is d e be lich am ing van o nze geschi e de nis é n van o nze to e ko m st ( de nk aan een archite cto nis che to evo e ging) . A ls wij o ns bovend ie n inte r n at io naal wille n m ete n m et
29
30
de groten d er aarde: is het écht toeval dat onze water toren zoveel gelijkenis heeft met de tore n va n S tanford Universit y ? O nt wer pvarianten E r zi j n ontzettend veel verschillende opt ies voor het renoveren van de toren. S ommige opti e s zi j n duurder en ingrijpender dan a nde re , zodoende kan er ook gedacht worden a a n e en combinat ie van verschillende opt ies door fa ser i ng. Opti e ‘B i j na Nul’ H et doel i s om de toren te herstellen en ge sc hi kt te maken voor dagelijkse bezoek jes va n a rc hitect uurstudenten en andere ge ï nte resseerden. Het ver vallen uiterlijk bl i j f t behouden en het bouw werk zal enkel di e ne n a l s uit k ijktoren en inspirat ieobject . Af ha nke l i j k van de brandveiligheidseisen zal de deur definit ief geopend worden of zullen e r pe r i odi eke rondleidingen gegeven worden i n de toren door F MVG. Afbeeldingen (mdkm): - Optie Toevoeging variant 1 (eigen afbeelding); - Optie Lift met luxe vergaderkamer (eigen afbeelding); - Optie Toevoeging variant 2 (eigen afbeelding)
Opti e L i f t Afgel ope n weken hebben w ij gesprek ken gevoerd m et verschillende mensen die in m e er en mindere mate verbonden zijn aan onze fa c ul teit . Daaronder v ielen ook Peter
de Jo ng e n o u d-d e caan Wy t ze Pat ij n. D eze opt ie co m b in e e r t h un ide e ë n: de e e rste stelde e e n luxe ve rgade r zaal vo o r b ove nin de to re n, de t we e d e kwam m et e e n lif t (boven die n e s s e nt ie e l vo o r to e gan ke lij khe id van de ve rgad e r zaal) . D e ple k van de n ie uwe vergade r zaal ge co m bine e rd m et de uite r lij ke allure van de B e r lagezale n zal d eze r uimte to t één van d e u nie kste ve rgad e r zale n van he e l Delft e n we llicht N e de r land m ake n. I n dit geval zu lle n we ze lfs o nze Re cto r M agnif icus (en wellicht B urge m e e ste r ) kunn e n ve r le ide n hun be langr ij kste gaste n te o nt van ge n in onze to re n. O n danks de be pe r kte dim e ns ie s van de to re n zo u e e n ve rgade r zaal van 8 m an mogelij k m o ete n zij n. Opt ie To evo e g in g De opt ie die als po te nt ie e l be e ldm e r k van de faculte it e n de ge h e le TU D e lf t de ho o gste ogen zal go o ie n. D e im puls van de to evo e ging van ee n co nt raste re nde s ch acht aan de zuidzi j de zal f ys ie k ve r m o e de lij k o p alle archite ct u ur blo gs te r we re ld vo e lbaar z ij n. D e schacht bevat e e n lif t e n b randt rap, daardo o r blijft het inte r ie ur van de to re n v r ij vo o r expos it ie s e n and e re eve ne m e nte n . Eve ne e ns als ee rde rge no e m d e o pt ie , zal bove nin de toren e e n lu xe ve rgade r kam e r ve rs chij ne n . f
31
32
VERVOLGSTAPPEN
Om onderstaande stappen te kunnen onde r nem en hebben w ij hulp nodig. Deze hul p kunt u bieden in de vorm van erkenning va n ons bestaan door de faculteit , door ons toe stemming te geven te handelen ui t na a m van de faculteit , door ons te onde rste unen in k leine kosten voor event uele ra ndvoor waarden bij de workshopdag (hapjes, bra i nstor m art ikelen, etc.) en, last but not l ea st, ons ent housiast te helpen dit project na a r een ho ger niveau te brengen. Pl a nnen voor komende t ijd: • V i a posters en mond-op-mond reclame ge ï nte resseerde st udenten wer ven voor e en pl ek je in de werk groep (Mei 2013); • Worksho pdag met bedrijven, docenten en studenten i.s.m. Club van Delft . Kickstart
van het o nt we r p e n h et cre ë e re n van com m it m e nt van het be d r ij fs leve n ( Ju ni 201 3 ) ; • Opstar te n we r kgro e p 0 3 .We st .8 6 3 m et e e n excu rs ie langs ve rs ch ille nde ( wate r ) to re ns in N e de r land ( Jun i 2 0 1 3 ) ; • Toeganke lij k m ake n van de to re n vo o r de st ud e nt : p e r io die ke ro ndle idinge n do o r F M VG vo o r kle in e gro e p e n st ude nte n; • Kic k-o ff crowd-f und ing m et sym po s ium . Lezin ge n m et ve rs chille nde t he m a’s : uns o llicite d archite ct ure ( bij v. B u re au S LA + O ve r t re de rs W ) , crowdf un ding (bi j v. bure au ZU S) , he rge br uik m ate r iale n (bi j v. Jan Jo nge r t , Supe r U s e ) , h e rge b r uik vast go e d (een vast go e dbu re au) en de nie u we arch ite ct als o nt we r pe r é n pro j e cto nt wikke laar. f
33
D u i f d r ’u i t. . . St u d ent e ri n!
PACT// 34
w w w.p a ct11.n l i n f o @ pa ct11.n l