EI02 62-66
03-02-2009
10:10
Pagina 62
NIEUWS
Rechter: verwijzende NEN -normen in Bouwbesluit ongeldig
deze ook openbaar moeten worden gemaakt. In dat geval zal de staat om de tafel moeten met het Nederlands Normalisatie-instituut om de auteurs-
waarnaar het Bouwbesluit verwijst, zijn niet rechtsgeldig. Deze uit-
rechten te regelen van de publicaties.
spraak heeft de rechtbank in Den Haag gedaan in een rechtszaak van bouwkundig
Het ministerie van Vrom heeft aange-
De
NEN-normen
adviesbureau Knooble uit Arnhem tegen de staat en het Nederlands Normalisatie-
geven in hoger beroep te gaan tegen de
instituut. Volgens de rechtbank zijn de NEN-normen nooit op voorgeschreven wijze in
uitspraak. Het instellen van het beroep
de openbaarheid gebracht. De conclusie van de rechter was dan ook dat de verwijzen-
betekent dan ook dat de uitspraak van
de normen niet rechtsgeldig zijn.
de rechtbank niet in werking treedt. Het ministerie van Vrom benadrukt dat
Deze opmerkelijke uitspraak werd ge-
Normalisatie-instituut is een particulie-
het Bouwbesluit 2003 overeind blijft als
daan tijdens de rechtszitting die in de
re organisatie, die gewoon geld mag
algemeen geldend voorschrift, inclusief
kern een andere aanleiding had. Knooble
vragen voor zijn producten. Knooble re-
de verwijzingen naar de normen.
vond dat de NEN-normen gratis moesten
ageert in een eerste schriftelijke verkla-
Het is nog onbekend wanneer de behan-
worden verspreid omdat de normen als
ring positief op de uitspraak. Voor het
deling van de beroepszaak dient. De be-
verwijzend in het Bouwbesluit verplicht
bedrijf is nu duidelijk geworden wat de
handeling van de zaak zal naar verwach-
waren om na te leven en dus algemeen
status is van de normen. Of het bedrijf
ting enkele maanden in beslag nemen.
geldend. Maar omdat nieuw uitgebrach-
vervolgstappen neemt, is nu nog onbe-
Het nieuws over de geldigheid van de
te normen niet in de Staatscourant of
kend. De rechter voegt eraan toe dat als
verwijzende normen is eerder deze
welke staatspublicatie dan ook worden
de staat wil dat de onderdelen in het
maand gepubliceerd op onze site:
aangekondigd, zijn ze niet van over-
Bouwbesluit die verwijzen naar nor-
www.intechks.nl.
heidswege uitgebracht. Het Nederlands
men, algemeen verbindend worden,
Aanbieders
domotica zoeken elkaar op
IRS en Ascom gaan samenwerken.
nisaties hebben besloten tot de samen-
Domotica, vooral in een woonzorgomge-
werking, na geluiden uit de woonzorg-
ving, kan een grotere groei doormaken
markt dat de producten gewenst zijn.
als zoveel mogelijk systemen gebundeld
Beide leveranciers zien dit samenwer-
worden aangeboden. Door de woonzorg-
kingsverband dan ook als een kans beter
technieken en -diensten van IRS te com-
in te spelen op de wensen en toenemen-
bineren met de in-huiscommunicatieop-
de eisen van de woonzorgmarkt in
lossingen van Ascom, kan dat pakket
Nederland. IRS heeft jarenlange ervaring
worden geleverd. Hiermee kunnen zor-
op het gebied van diensten en services
ginstellingen alarmering aanbrengen in
en Ascom vult dit aan met ervaring op
huizen door bijvoorbeeld draadloze
men met zorgverleners, en bijvoorbeeld
het gebied van verpleegoproep, draadlo-
handzenders en trekschakelaars. Op die
ondersteunende diensten afnemen via
ze communicatie, berichtenservices en
manier kunnen bewoners contact opne-
een centraal punt in huis. De twee orga-
brand- en beveiligingsoplossingen.
NIEUWS
Beveiliging ontloopt crisis vooralsnog Het tempo van investeringen loopt
digitale netwerkvideo vertraagt welis-
netwerkvideoproducten een gemiddel-
terug en een enkele keer wordt een
waar, maar de doelstellingen op de
de jaarlijkse groei zullen doormaken
groot project uitgesteld, maar van een
lange termijn hoeven nog niet te wor-
van 35 procent in de aankomende vijf
echte crisis is in de beveiliging nog
den bijgesteld. De bevindingen sluiten
jaar, ondanks de recessie. De groei van
geen sprake. Dat is de overtuiging van
aan bij recent onderzoek door onder-
de meer traditionele CCTV-oplossingen
Axis Communications, leverancier van
zoeksbureau IMS Reseach naar alle
wordt, ter vergelijking, geschat op tien
netwerkvideoproducten. Het bedrijf ver-
leveranciers van analoge en digitale
procent. Axis Communications is door IMS
wacht een gestage groei van de
videosurveillance-apparatuur, zoals
gepositioneerd als nummer zes wereld-
markt in de komende jaren. Het tempo
camera’s, opnameoplossingen en video-
wijd binnen de categorie Leveranciers
van de verschuiving van analoge naar
encoders. Uit het onderzoek blijkt dat
van bewakingsapparatuur.
62
Intech E&I Februari ’09
03-02-2009
10:10
Pagina 63
OPINIE Afscheid Will Scheffer
Opleveren
niet ongemerkt voorbij
De kwaliteit van installatiewerk houdt ook de
Met ingang van het nieuwe jaar is Will Scheffer met pensioen
nister nog een brief aan de Tweede Kamer over
gegaan. Scheffer blijft schrijven voor de vakbladen van
het binnenmilieu en de open toestellen.
Uneto-VNI. De beleidsmedewerker Technologie kwam in 1995
Duidelijk wordt dat het niet tot ingrijpende
politiek bezig. Eind 2008 schreef de nieuwe mi-
in dienst van VNI (later Uneto-VNI) en heeft zich vanaf die tijd
wetswijzigingen gaat komen, wel dat men zich
ontwikkeld tot ontbetwist vakspecialist sanitaire techniek.
er in toenemende mate bewust van wordt dat gemeenten
Dat was bekend binnen Uneto-VNI, maar ook daarbuiten
niet voor de gewenste kwaliteit gaan zorgen. Het verslag
stond zijn kennis hoog aangeschreven. Zijn laatste maand bij
van de commissie Dekker wordt een beetje nagepraat.
de organisatie stond dan ook in het teken van afscheid ne-
Toetsing van een bouwvergunning aan het Bouwbesluit le-
men en lofbetuigingen ontvangen. Zo erkende Het Neder-
vert niet automatisch kwaliteit. Het bouwplan voorziet
lands Normalisatie-instituut zijn verdiensten door Scheffer
vaak niet in al die voorgeschreven details, zoals installaties.
de zelden uitgereikte Zilveren Legpenning ‘Wetenschap en
En vaak ontberen gemeenten de mogelijkheid en deskun-
Ervaring’ toe te kennen. Eind december heeft Scheffer af-
digheid om na te gaan of bouwvoorschriften zijn nageleefd.
scheid genomen van zijn collega’s en 29 januari stond de
Zo blijven doorgaan levert de eindgebruiker alleen maar
seminar Sanitaire Techniek in het teken van zijn afscheid. Op
schijnveiligheid en -gezondheid op. Meestal heeft ‘Bouw en
de bijeenkomst op het schip ‘De Ameland’ werd hij ander-
woningtoezicht’ niet eens volledig gekeken.
maal in het zonnetje gezet, terwijl de laatste ontwikkelingen
Nee, de politiek ziet voor die laatste een andere rol; die van
op het vakgebied de revue passeerden. Eric van der Blom,
regisseur. Waarom zou je alleen bij aanvang van het werk
afkomstig van NEN, neemt de taken van Scheffer over.
naar de voorschriften kijken, dat kan je ook tussentijds doen en als het bouwwerk af is. Het is dan aan de bouwer om alsnog te voldoen aan het Bouwbesluit. Mooi? Nou, voor de opdrachtgever ontstaan er nu wel veel grotere risico’s. Immers, als achteraf blijkt dat het gebouw gebreken vertoont, zal herstel veel meer geld kosten dan vroeger. Grote risico's leveren meestal ‘indekkingsgedrag’ op. Om te voorkomen dat men later met grote claims wordt geconfronteerd, zal naar zekerheden worden gezocht, zoals verzekeringen sluiten en betere bouwers en installateurs aantrekken die vervolgens weer met een deel van het risico worden opgezadeld. Mevrouw Dekker dacht dat certificering hier wel een rol zou kunnen spelen. De minister denkt vooral aansluiting te moeten zoeken bij bestaande praktijken in de bouwkolom. Inspecties, garanties en opleverprotocollen.
Eric van der Blom (l) neemt het estafettestokje van Will Scheffer
Bouwaannemers zouden elkaar scherp moeten houden
over.
opdat kwaliteit wordt geleverd. Vooral voor de toekomstige bewoner moet het transparant en helder zijn dat ‘zijn pand’
Econcern laat oog vallen op
aan de veiligheids- en gezondheidseisen voldoet. Doorgaans is die klant ondeskundig, dus het zal toch de
Italiaanse zonne-energie
overheid moeten zijn die bouwpartijen ertoe aanzet dat
Econcern, bekend van de exploitatie van duurzame technie-
Hoe doe je dat in de installatietechniek? Door te meten en
ken, heeft plannen voor een zonne-energieproject van 42 MW
te weten; expliciet op te leveren waarbij je vaststelt dat je
in Puglia, Zuid-Italië. De zeven parken, verenigd onder project-
krijgt wat je hebt aangeboden gekregen. Nu is het soms
naam Trullo, worden rond deze tijd aangelegd. De parken
nog zo dat aannemers niet eens willen weten of het werk
hebben elk een vermogen van 1 MW. Naar verwachting wor-
goed of slecht is. Als het slecht is geeft dat alleen maar pro-
den de parken in 2010 in gebruik genomen. De bedoeling is
blemen. Pas als de klant gaat klagen in de garantietijd,
dat het vermogen van Econcern van zonne-energieparken in
roept hij de installateur in vrijwaring op en voor de rest laat
Italië de komende jaren verder toeneemt. Dennis Lange, direc-
hij het zo. Wat niet weet, wat niet deert. Als de klant, maar
teur projectontwikkeling van Econcern: ‘De Italiaanse markt
ook de gemeente de bouwers tijdens de gehele levensduur
voor zonne-energie kent een uitzonderlijk groeipotentieel.
op die bouwfouten kan aanspreken, gaan we daar mis-
vertrouwen te verdienen.
Naar verwachting zal deze markt groeien van 280 MW geïn-
schien straks toch iets anders mee om; met opleveren.
stalleerd vermogen (eind 2008) tot 5.000 MW in 2020.’
HARM VAN DEN OEVER, UNETO-VNI
Intech E&I Februari ’09
63
OPINIE
EI02 62-66
EI02 62-66
03-02-2009
10:10
Pagina 64
NIEUWS Informatie aanleveren voor Safety&Security 2009 Sinds kort is het mogelijk om een per-
Brancheorganisaties waarschuwen voor achterstand energiebesparingprogramma’s
soon, product of project voor te dragen
De Europese koepelorganisatie voor
voor de SSA Awards 2009. Informatie
installateurs CEETB en Uneto-VNI waar-
consumptie in de EU. Op het gebied van
over de SSA Awards en de criteria voor
schuwen voor grote achterstanden bij
verwarming is het gemiddelde verbruik
aanmelding en jurering zijn te vinden
energiebesparingsprogramma’s. Het
in Europese gebouwde omgevingen
op www.safetysecurityamsterdam.nl.
doel, twintig procent energiebesparing
vaak rond de 180 kWu/m2/jr; een te
tig procent bijdragen aan de energie-
Aanmelden voor de SSA Awards ‘perso-
in 2020, wordt hoogstwaarschijnlijk
hoog percentage, vindt de EU.
nen en projecten’ is mogelijk voor alle
niet gehaald als consumenten en het
Door bouwers en installateurs de ruim-
professionals uit de branche.
bedrijfsleven zo terughoudend blijven
te te geven om aan de slag te gaan
Aanmeldingen voor de SSA Award pro-
als nu. De organisaties pleiten daarom
met duurzame maatregelen, blijven
ducten is alleen weggelegd voor expo-
om het btw-tarief voor duurzame tech-
ook het aantal opdrachten op peil. Als
santen.
nieken te verlagen. Door de verlaging
de ontwikkelingen doorzetten, ver-
zullen energiebesparende initiatieven
wachten de brancheorganisaties grote
toch worden ontplooid, zodat uiteinde-
klappen op te lopen. Ook hier zijn de
lijk ook gebruikers goedkoper uit zijn.
grote boosdoeners de kredietcrisis, de
De Europese Commissie heeft vastge-
stagnerende bouwmarkt en de krim-
steld dat gebouwen in de EU voor veer-
pende economie.
AGP Group en ACI koppelen software AGP
Group en ACI hebben een samen-
werkingovereenkomst getekend. De twee organisaties denken dat ze elkaar goed aanvullen in de bouw- en installatiebranche. Ze gaan het ERP-software-
Windows 7 moet Vista snel doen vergeten
pakket AGP InstallProjects en Intrac Dynamics CRM samenvoegen om het
Begin januari is de opvolger van
Daarnaast vonden velen het systeem te
meeste rendement te krijgen van de
Windows Vista gepresenteerd. De intro-
log en bleken veel gebruikers niet te
samenvoeging. De koppeling zorgt er-
ductie van Windows 7 is door software-
kunnen wennen aan de bediening. Het
voor dat de programma’s beschikken
producent Microsoft een stuk naar
is na de valse start nooit meer goed ge-
over elkaars gegevens en dat het ver-
voren gehaald, vanwege het falen van
komen met het besturingssysteem.
richten van dubbele handelingen be-
Vista. Het besturingssysteem wordt
Webwereld.nl riep Vista zelfs uit tot
hoort tot het verleden.
door velen gezien als een flop.
flop van het jaar 2008. Windows 7 werd
Sommige randapparatuur in Vista kan
door Microsoft-topman Steve Balmer
niet worden aangesloten, omdat het
gepresenteerd tijdens de Consumer
aanbod van drivers achterbleef.
Electric Show in Las Vegas. Hij zei dat de
Afraffelen van kilometer registratie slecht voor de portemonnee
software voortborduurt op Vista. Er zijn
Het bedrijf Loqater waarschuwt voor
dan ook geen verassingen te verwach-
het onzorgvuldig invullen van kilometer-
ten na de introductie, dacht Balmer. De
registratie. Ondernemers die iets te la-
eerste demoversies van Windows 7 zijn
coniek doen over het vastleggen van het
enthousiast ontvangen door de ken-
aantal gereden zakelijke kilometers, kun-
ners. Windows 7 belooft veiliger en
nen dat flink merken. De fiscus kan een
sneller te zijn. Bepaalde software, bij-
naheffing opleggen als duidelijk wordt
voorbeeld voor foto- en videobewerking,
dat het aantal niet klopt en daarboven-
zijn te downloaden. Windows 7 wordt
op kan een boete worden gegeven van
begin 2010 op de markt gebracht.
20.000 euro. Reden genoeg om de touwtjes niet te laten vieren op dat gebied. Toch ziet de belastingdienst in zeventien
NIEUWS
procent van de aanvragen fouten, aldus
Bouwkennis: installateurs verwachten omzetstijging
Loqater. Het bedrijf heeft een registratiesysteem op de markt gebracht dat veel
Installateurs zijn de enige marktpartij in de bouwsector met positieve omzetver-
gegevens over ritten voor de zaak vast-
wachtingen voor het eerste kwartaal van 2009. Handelaren in de bouw zien het
legt op die manier waarop de fiscus het
komende kwartaal het somberst in. Van hen verwacht per saldo twee procent een
wenst. Handmatige administratie kan zo
omzetdaling ten opzichte van een jaar eerder. Ook voorziet per saldo 26 procent van
worden uitgesloten. De belastingdienst
de architecten en aannemers B&U een negatieve omzetontwikkeling. Dit blijkt de
heeft het systeem goedgekeurd.
Bouwbarometer van BouwKennis en USP Marketing Consultancy.
64
Intech E&I Februari ’09
03-02-2009
10:10
Pagina 65
OPINIE ‘Klimaat voor maatschappelijk verantwoord ondernemen nog altijd in orde’
Probleemplinten Plinten zijn om stapelgek van te worden. Zoek je een leuke kunststofplint uit, gemakkelijk voor de bewoners – met het babyzaagje even wat V-tjes in het deksel gezaagd en de luidsprekerleidingen zijn fraai weggewerkt – en
Maatschappelijk verantwoorde projecten kunnen nog altijd
dan krijg je als installateur/ontwerper de wind van voren.
rekenen op voldoende investeerders. Ondanks de economi-
Niet mooi. Afgekeurd. Dat kleine latje onderaan de muren
sche teruggang merken zij dat deze projecten ook doorgang
schijnt de uitstraling van het hele huis te bepalen.
kunnen vinden in mindere tijden.
‘Afschuwelijk’, besliste een architect kortdaad. ‘In mijn hui-
Dat maakt Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
zen ten minste 12 cm plinthoogte. Je moet ze echt kunnen
Nederland op uit een rondgang langs zijn leden. Volgens
zien zitten.’ Een paar dagen later eens voorzichtig bij een
Willem Lageweg, directeur van MVO Nederland, is een belang-
bevriende architect aangeklopt. ‘Plinten zijn een modever-
rijke aanjager van de verdere doorbraak van maatschappelijk
schijnsel. Een latje van zo’n 50 mm past goed in de wat klei-
verantwoord ondernemen het inkoopbeleid van veel multi-
nere woningen.’ ‘Geweldig die kunststofplinten! Heel prak-
nationals en de overheid. Deze grote marktpartijen stellen
tisch. Zijn ze er ook in antraciet, zodat ze in elk interieur
aan hun leveranciers steeds nadrukkelijker duurzaamheidsei-
passen en je ze echt ziet?’ Een uitspraak van iemand die de-
sen. Dat geldt ook voor de voorwaarden die banken stellen
zelfde opleiding heeft gevolgd. Je raakt met het onderwerp
aan hun kredietnemers. Die trend wordt ongeacht de reces-
‘plinten’ volop gevoelige snaren.
sie nadrukkelijk doorgezet.
Ik herinner mij nog dat wat vazallen van een groot bouw-
Lageweg vertelde tijdens de traditionele nieuwjaarsreceptie
concern – ja precies dat concern, dat met zijn negatieve re-
van de organisatie wel dat dit nog te veel ten koste gaat van
sultaten zo volop in het zonnetje staat – bij mij aan tafel
zaken op het gebied van arbeidsvoorwaarden. Volgens de
aanschoven. In hun kielzog wat jongens van een flink archi-
directeur moet er meer aandacht uitgaan naar arbeidsparti-
tectenbureau. Het was rond negen uur ‘s morgens. Iedereen
cipatie, thuiswerken en diversiteit.
was na een kwartiertje enthousiast over levensloopbestendige installaties. Dit was de oplossing voor de indringende
Den Haag akkoord met windmolens op zee
wens van de opdrachtgevende corporatie. Bij de architecten was enige aarzeling of een kunststofplintje wel bij de MissWorldverkiezing kansrijk zou zijn. Het gesprek over plinten kabbelde nog een tijdje verder, tot de aannemer resoluut stelde dat het gezelschap te zwaar was om aan zoiets on-
De gemeenteraad van Den Haag
benulligs als een plintje zolang tijd te besteden. Volgende
heeft ingestemd met het voorstel
onderwerp. Toch kwam het vervelende plintje steeds weer
om 10 miljoen euro te investeren in
om de hoek kijken. Tegen lunchtijd ging het gezelschap uit-
de bouw van windmolens op zee.
een. Er waren geen beslissingen genomen. De hele ochtend
Eind september 2008 reserveerde
had het gezelschap zitten zeveren over een kunststofplintje.
het College van Burgemeester en
Of de flexibiliteitsvoordelen wel opwogen tegen de uitstra-
Wethouders het geld al voor de
ling. Over traditionele bouw gesproken. De collega’s van
twee Haagse windturbines, die
Kiss kunnen ongetwijfeld een boek schrijven over hun erva-
onderdeel moeten worden van een
ringen bij het in de markt zetten van hun plint-georiënteer-
windmolenpark op de Noordzee. De
de installatieconcept.
molens hebben een capaciteit die
Wat vindt de consument nu zelf? Bewoners met ‘vlieguren’
groot genoeg is om achtduizend
waren best positief, maar werden echt enthousiast toen te
huishoudens van elektriciteit te
elfder ure tot een parketvloer werd besloten en de plintop-
voorzien. Met het raadsbesluit is
lossing in de doe-het-zelfsfeer een paar stapjes hoger kon
Den Haag de eerste gemeente in
worden geklikt. Een keurig afgewerkte parketvloer en de in-
Nederland die daadwerkelijk in-
stallatie toch blijvend bereikbaar.
vesteert in Meewind. Dat is een ge-
Nu er steeds meer bouwconcepten met ruimte voor de elek-
zamenlijk fonds van burgers, lagere
trische installatie worden ontwikkeld, is de kunststofplint
overheden en bedrijven dat de ont-
niet meer zo’n noodzaak. Voor zij die het willen, kan ook het
wikkeling van duurzame energie
houten latje weer, zonder afbraak van de flexibiliteit.
wil versnellen met de aanleg van windparken op zee.
BOB VERHEUL,
[email protected]
Intech E&I Februari ’09
65
OPINIE
EI02 62-66
EI02 62-66
03-02-2009
10:10
Pagina 66
AGENDA
NIEUWS
9 – 14 februari BouwBeurs 2009 Jaarbeurs, Utrecht www.bouwbeurs.nl
1 – 2 april Vakbeurs Industrie & Energie 2009 Jaarbeurs, Utrecht www.industrie-en-energie.nl
21 – 23 april Safety & Security Amsterdam 2009 Rai, Amsterdam www.safetysecurityamsterdam.nl
12 – 14 mei Elektro Vakbeurs Evenementenhal Gorinchem
Landal GreenParks observeert energiegebruik vakantiebungalows
www.evenementenhalgorinchem.nl Landal heeft een beheersysteem in ge-
bruik tegengaan. De nieuwe kennis
12 – 14 mei Licht
bruik genomen dat onnodig energiege-
wordt ook aangewend om energiebe-
bruik moet tegengaan.
sparende maatregelen op maat vast te
Evenementenhal Gorinchem
Het instrument, E-view genaamd,
leggen.
www.evenementenhalgorinchem.nl
houdt het energiegebruik van elke aan-
Eerder liet Landal intelligente thermo-
sluiting in de gaten. Op elk moment
staten en bewegingsmelders installe-
kunnen op afstand de meterstanden
ren in accommodaties. Als er niemand
Beurs uitgesteld vanwege problemen in de markt
worden opgevraagd. Landal wil op deze
aanwezig is, gaat het licht uit en de
manier sluip- en excessief energiege-
verwarming op spaarstand.
De beurs Integrated Systems Middle
European Solar Prize 2008
East Africa (Ismea) is tot nader order uitgesteld vanwege de slechte marktperspectieven.
voor Frisian Solar Challenge
De beurs voor elektronica stond gepland voor 23 en 24 maart in het evene-
De Frisian Solar Challenge heeft in Berlijn de European Solar Prize 2008 gekregen.
mentencentrum in Abu Dhabi, maar de
De prijs is toegekend door de Europese stichting voor promotie van zonne-energie
organisatie heeft de beurs afgeblazen
Eurosolar in de categorie transportsystemen met herbruikbare energie.
omdat veel deelnemers door de econo-
Volgens het juryrapport is de Friese zonnebootrace ‘een uitzonderlijke promotie van
mische terugslag.
duurzame energie bij jongeren en een grote stimulans voor de verdere ontwikkeling van elektrisch aangedreven boten’. De organisatie van de Frisian Solar Challenge
NIEUWS
draagt de prijs op aan ge-
Registreer U nu en zoek in ons artikelenarchief!
deputeerde Anita
www.intechei.nl
was een van de grote
portal voor installatiebedrijf en industrie
66
Intech E&I Februari ’09
Andriesen van de provincie Fryslân, die eind 2008 na een langdurige ziekte is overleden. Andriesen pleitbezorgers van de Frisian Solar Challenge.
