Reactie watersportsector n.a.v. bijeenkomst Rijkswaterstaat over “bestaand gebruik” IJsselmeergebied Diverse belangenorganisaties waaronder HISWA Vereniging en een aantal watersportondernemers waren op 18 oktober aanwezig bij de bijeenkomst ‘Bestaand Gebruik’ in Lelystad. Deze bijeenkomst was georganiseerd door de Rijkswaterstaat directie IJsselmeergebied. Tijdens deze bijeenkomst werden, kaarten getoond met daarop een inventarisatie van (waterport)activiteiten in het gebied. Als beheerder van het IJsselmeergebied, dient Rijkswaterstaat een beheerplan op te stellen. Dit beheerplan is een uitvloeisel van de Vogel- en Habitatrichtlijn en Natura 2000 en dient maatregelen te bevatten die nodig zijn om aan de instandhoudingsdoelen van bovengenoemde regelgeving te voldoen. . Tijdens de bijeenkomst, waar organisaties en ondernemers konden reageren op gepresenteerde kaarten, ontstond een discussie over het niveau waarop het bestaande gebruik in kaart moet worden gebracht. In een concept werkdocument (bureau Oranjewoud) stond bestaand gebruik gedefinieerd als: alle activiteiten die met enige regelmaat en voorspelbaarheid in omvang, ruimte en tijd in of rond een Natura 2000 gebied plaatsvinden. Kritische ondernemers wezen bij de gepresenteerde inventarisatie op het ontbreken van dat soort gegevens, waardoor nevenactiviteiten van een haven niet in kaart gebracht waren. Aangezien beschreven activiteiten in het toekomstige beheerplan niet-vergunningsplichtig zijn, is het van belang dat hier in een eerder stadium duidelijkheid over bestaat. Als reactie op de bijeenkomst heeft Stichting Waterrecreatie IJsselmeer & Randmeren (waarin HISWA Vereniging participeert) een brief geschreven aan Rijkswaterstaat, met daarin kanttekeningen van de watersportsector op een rij. Belangrijkste punten daarin zijn dat de overheid zelf volledig verantwoordelijk is voor goed en volledig toetsen, waarbij maatschappelijke organisaties zoals HISWA Vereniging bereid zijn om beschikbare kennis over te dragen. Verder komt op de basiskaarten zoals gemaakt door Oranjewoud de recreatieve functie van het water niet tot uiting en wordt er geen eenduidige legenda gehanteerd. Daarbij dient het begrip ‘jachthaven’ niet alleen ligplaatsen te omvatten, maar ook alle nevenactiviteiten. Dit om te voorkomen dat in een later stadium nevenactiviteiten alsnog vergunningspichtig worden!
Rijkswaterstaat IJsselmeergebied T.a.v. mevrouw ir. N. van Berkum Postbus 600 8200 AP Lelystad
Lelystad, 25 oktober 2007
Betreft: Reactie naar aanleiding van bijeenkomst over Bestaand Gebruik d.d. 18 oktober 2007
Geachte mevrouw Van Berkum, Naar aanleiding van de bijeenkomst over Bestaand Gebruik d.d. 18 oktober 2007 brengen wij onze opmerkingen graag nogmaals schriftelijk onder uw aandacht. Verantwoordelijkheid inventarisatie Het goed en volledig inventariseren van bestaand gebruik is nodig om tijdens toetsingen een gerechtvaardigde conclusie te kunnen trekken over de wijze waarop het gebruik kan worden opgenomen in het beheerplan. De overheid heeft als taak om te zorgen dat dit zorgvuldig en volledig gebeurt en draagt hiervoor de verantwoordelijkheid. Natuurlijk zijn wij als maatschappelijke organisaties bereid om beschikbare kennis over te dragen. Basiskaarten Zoals wij hebben aangegeven ligt in de waterkaarten 1810 voor het IJsselmeergebied van de Hydrografische dienst heel veel basisinformatie vast over het bestaand gebruik van het IJsselmeer, Markermeer en de Randmeren (bijvoorbeeld waterdiepten, betonning voor beroepsvaart en recreatievaart, banen voor snelvaren, kitesurfzones en afgesloten natuurgebieden). In de kaarten die door Oranjewoud zijn opgesteld komt daarentegen de recreatieve functie van het water totaal niet tot uitdrukking. Zeer verwarrend is de aangegeven randzone waar max. 20 km per uur mag worden gevaren. Volstaan kan worden om deze in de toelichting op te nemen. Door de huidige presentatie wordt de suggestie gewekt dat in deze zone (nota bene inclusief jachthavens!) in de regel zo hard gevaren wordt. Stichting Waterrecreatie IJsselmeer en Randmeren Het Ravelijn 1, Postbus 123, 8200 AC Lelystad Tel. 0320 28 62 22, Fax 0320 28 13 08 E-mail:
[email protected] Website: www.waterrecreatieadvies.nl Rek.nr. 66.25.51.303, ING Bank Lelystad K.v.K. Lelystad nr. S.246592 Een regionaal samenwerkingsverband tussen: HISWA Vereniging, Watersportverbond, BBZ en Sportvisserij Nederland
Dit is onjuist en dient voorkomen te worden. Voorts vinden wij dat in het kaartmateriaal en in het werkdocument heel veel nadruk wordt gelegd op snelvaren, jetskis en kitesurfen. Waarom wordt niet met evenveel nadruk het zeil- en motorbootgebruik behandeld? Voorts vinden wij dat het kaartmateriaal over de Randmeren onjuist is opgesteld. Het geeft informatie over het mogelijk gebruik dat in 1996 voor een ander doel is geïnventariseerd. Zoals door de heer Steensma met de heer Iedema besproken is deze informatie voor de huidige inventarisatie van het bestaand gebruik volkomen ongeschikt en niet relevant. Wij verzoeken u daarom dringend om deze oude achtergrond informatie uit de kaarten te (laten) halen en ook hier als basis de kaartserie 1810 van de Hydrografische Dienst te gebruiken. Legenda en werkdocument Heel storend is dat in de kaarten van Oranjewoud geen eenduidige legenda gehanteerd wordt. Bovendien komt de indeling van de jachthavencapaciteit op de kaarten niet overeen met de toelichtende tekst in het Concept Werkdocument gebruiksfunctie Recreatie IJsselmeergebied van 2 oktober 2007 dat door Oranjewoud is opgesteld. Dit document beoogt zo compleet mogelijk alle vormen van bestaand recreatief gebruik in beeld te brengen en wordt relevant geacht voor het vervolg van de inventarisatie (de voortoets). Het is echter onevenwichtig opgebouwd en geeft in de huidige vorm absoluut geen volledig beeld van alle vormen van bestaand gebruik. Het is daarom ongeschikt om als achtergrondinformatie te dienen in het kader van de voortoets. De beschrijving per meer is fragmentarisch en incompleet. Als voorbeeld noemen wij dat aanlegplaatsen soms wel en soms niet genoemd worden. Af en toe staan aantallen gebruikers vermeld en in andere gevallen weer niet en niet duidelijk is in welke periode die aantallen gebruikers voorkomen. Een vaste structuur voor alle meren zou kunnen helpen om helderheid en een volledig beeld te schetsen van het bestaand gebruik. Wij raden aan om bij het opstellen van het werkdocument gebruik te maken van de ‘Toelichting bij de “Inventarisatie bestaand recreatief gebruik van het IJsselmeer- en Randmerengebied” (10 oktober 2007) die door Waterrecreatie Advies BV is opgesteld en aan u ter inzage is overhandigd. In die toelichting staan alle gebruiksvormen nader omschreven. Begrip ‘jachthavens’ Tijdens de bijeenkomst is door de heer Redeker (Regatta Center Medemblik en Marina Schokkerstrand) gevraagd waarom nevenactiviteiten van jachthavens niet worden genoemd c.q. beschreven. Op die vraag is geantwoord dat een dergelijk detailniveau op dit moment niet nodig is. Wij menen echter dat deze uitspraak niet overeenkomt met de definitie van bestaand gebruik in het concept Werkdocument, waarin wordt gesteld dat het gaat om ‘alle activiteiten die met enige regelmaat en voorspelbaarheid in omvang, ruimte en tijd in of rond een Natura 2000 gebied plaatsvinden’. Hieronder vallen wel degelijk ook nevenactiviteiten van jachthavens. Om misverstanden bij het opstellen van het beheerplan te voorkomen vinden wij dat in de toelichting uitdrukkelijk moet worden vermeld dat onder de omschrijving ‘jachthavens’ niet alleen ligplaatsen maar ook alle nevenactiviteiten worden begrepen, zoals gedefinieerd in het Besluit Jachthavens (AMvB). Nevenactiviteiten maken bij de meeste havens onlosmakelijk deel uit van de jachthavenactiviteit. Indien het begrip ‘jachthavens’ niet op deze wijze in de voortoets wordt betrokken zou in de toekomst de ongewenste situatie kunnen ontstaan dat in het beheerplan alleen ‘het beschikbaar stellen van ligplaatsen’ als ‘jachthavenactiviteit’ wordt opgenomen en dat nevenactiviteiten alsnog vergunningplichtig zouden worden. Daarnaast is het belangrijk dat aandacht wordt besteed aan jachtverhuurbedrijven, jachtwerven, servicebedrijven e.d. die ook separaat van jachthavens kunnen voorkomen. Voortoets Zoals wij op 18 oktober jl. hebben aangegeven maken wij ons grote zorgen over de voortoets die op grond van de inventarisatie zal worden uitgevoerd door een ecoloog, zonder betrokkenheid van de waterrecreatiesector. Hierdoor bestaat het gevaar dat niet of onvoldoende van een realistisch beeld van de waterrecreatie zal worden uitgegaan. Dit gevaar wordt nog versterkt zolang het toelichtende werkdocument geen volledig beeld geeft en in zijn huidige vorm aan de ecoloog ter beschikking wordt gesteld. Het doorzetten van die keuze kan leiden tot onnodig veel onrust in het vervolg van het planproces. Zoals bekend is door de sector in samenwerking met het Kenniscentrum van het ministerie van LNV een notitie opgesteld over het uitvoeren van de voortoets van bestaand gebruik (“Notitie uitgangspunten beoordeling bestaand recreatief gebruik & Natura 2000”, 2007). Het ligt
daarom des temeer voor de hand om de waterrecreatiesector niet alleen nauw te betrekken bij afronding van de inventarisatie van het bestaand gebruik maar ook bij het uitvoeren van de voortoets. Wij verzoeken u daarom nogmaals om de waterrecreatiesector bij de voortoets te betrekken en menen dat deze werkwijze op positieve wijze zou kunnen bijdragen aan de transparantie van het proces en draagvlak voor het toekomstige beheerplan. Met vriendelijke groet, Stichting Waterrecreatie IJsselmeer en Randmeren
M.I. Harmsen-Kortenoever
