Regionale Factsheets watersportsector
December 2011
Regio’s – – – – – – – – – – – – –
Gooi- en vechtstreek Amstelland-Meerlanden Amsterdam Haarlem Waterland Zaanstreek IJmond West-Friesland Alkmaar e.o. Kop van Noord-Holland Noordzeekustgebied Waddenzeegebied IJsselmeergebied
Gooi- en Vechtstreek
Aandeel sloepvaartactiviteiten Verdeling ligplaatsen per regio Jachthavens naar regio
Regioprofiel De regio Gooi- en Vechtstreek is een waterrijke regio. Dit vertaalt zich in het relatief hoge aantal waterrecreatieactiviteiten in enkele sectoren ten opzichte van de overige regio’s in de provincie: ⁻ > 20 procent van de sloepvaaractiviteiten ⁻ > 15 procent van de roeiactiviteiten ⁻ > 20 procent van de jachthavens (68) met bijna 10.000 ligplaatsen ⁻ 6 – 10 procent van de surf- en hengelsportactiviteiten ⁻ 11 – 15 procent van de kanoactiviteiten ⁻ 0 – 5 procent van de zwem-, waterski-, duiksport en fluisterbootactiviteiten Aandeel roeiactiviteiten per regio
Trends en ontwikkelingen In de regio bestaat een lichte concentratie aan surfspots. Surfen, kitesurfen en andere durfsporten groeien in populariteit onder individuele watersporters. Het zijn sporten die passen binnen een jong en duurzaam imago. De regio speelt hierop in en heeft plannen voor zonering om durfsporten langs de Markermeer-IJmeerkust beter de faciliteren. Het sloepvaren is een groeimarkt onder jonggepensioneerden, een groep die in de komende decennia in deze regio met 50 procent zal groeien. Met name de verhuurmarkt voor sloepen biedt de komende jaren kansen, omdat mensen graag flexibel willen recreëren, zonder aan te hoge lasten vast te zitten. In het uitbouwen van mogelijkheden voor durfsportactiviteiten ligt een kans om jongeren naar de regio te trekken.
Amstel-Meerlanden Regioprofiel De regio Amstel-Meerlanden beschikt over veel water en waterwegen geschikt voor (kleine) recreatievaart. De jachtbouw is goed vertegenwoordigd in de regio ten opzichte van andere regio’s in de provincie, verder heeft de regio een breed watersport profiel: ⁻ 15 procent van de jachthavens (48) met 4.310 ligplaatsen ⁻ 11 -15 procent van de surfsport-, duiksport- en sloepvaaractiviteiten ⁻ 6 – 10 procent van de hengelsport- en kanoactiviteiten ⁻ < 5 procent van de zwem-, roei-, waterski- en fluisterboot activiteiten
Trends en ontwikkelingen De regio kent geen sterke oververtegenwoordiging van een watersportsector, maar biedt wel veel mogelijkheden voor waterrecreatie door een netwerk aan kleine vaarwegen. De ligging van de regio is kansrijk als uitloopgebied van Amsterdam. Daarnaast kent de regio een grote woningbouwopgave die, over de crisis heen kijkend, een grote vraag naar recreatiemogelijkheden met zich meebrengt. Naast het aantal ouderen neemt ook het aantal jongeren in deze regio naar verwachting toe. Kansen liggen er op het gebied van durfsporten die met name de jeugd aanspreken. De regio kan met haar profiel goed als proeftuin fungeren voor nieuwe concepten van traditionele watersporten als roeien en kanoën.
Aandeel duiksportactiviteiten Aandeel surfsportactiviteiten per regio per regio
Amsterdam Regioprofiel: Amsterdam is het meest stedelijke gebied in de provincie NoordHolland. De haven zorg voor een strek profiel op het gebied van zeecruises ten opzichte van overige regio’s in de provincie Noord-Holland: ⁻ 90 procent van de zeecruiseactiviteiten, 240.000 passagiers in 2011 ⁻ 62 jachthavens (20 procent) met 4.890 ligplaatsen ⁻ > 15 procent van de surfsport-, roei-, sloepvaar- en fluisterbootactiviteiten ⁻ 6 – 10 procent van de zwem-, waterski- en hengelsportactiviteiten ⁻ 11 – 15 procent van de kanoactiviteiten ⁻ > 20 procent van de duiksportactiviteiten Aandeel sloepvaaractiviteiten per regio
Trends en ontwikkelingen: De zeecruise-markt is een groeimarkt met een relatief grote verdiencapaciteit. Steeds grotere schepen met meer capaciteit zijn de trend binnen deze markt. Ook de riviercruisemarkt groeit. Belangrijkste knelpunt voor beide typen cruises is de capaciteit aan aanlegplekken. Amsterdam moet voldoende bereikbaar blijven voor cruiseschepen om de mogelijke groei van deze sector ook daadwerkelijk in Amsterdam te kunnen faciliteren. Een ander knelpunt in Amsterdam is het tekort aan zwemwater-locaties. Terwijl in deze regio het aantal jongeren tot 20 jaar in de periode tot 2040 toeneemt en een voldoende aanbod aan laagdrempelige waterrecreatiemogelijkheden belangrijk is om beweging en gezondheid te stimuleren.
Aandeel roeiactiviteiten per regio
Aandeel waterskiactiviteiten per regio
Haarlem
Aandeel zwemactiviteiten per regio
Regioprofiel De regio Haarlem betreft een kustregio, met naast het historische centrum van Haarlem de drukbezochte badplaatsen Zandvoort en Bloemendaal. Het kusttoerisme en de daarmee verwante watersportactiviteiten kennen hierdoor een hoge concentratie in de regio Haarlem ten opzichte van andere regio’s in de provincie Noord-Holland: ⁻ 43 procent van de strandrecreanten ⁻ > 20 procent van de waterski- en zwemactiviteiten ⁻ 15 jachthavens (15 procent) met 1.130 ligplaatsen ⁻ 11 – 15 procent van de surfsportactiviteiten ⁻ 6 – 10 procent van de roei- en sloepvaaractiviteiten ⁻ 0 – 5 procent van de hengelsport-, duiksport-, fluisterboot- en kanoactiviteiten
Trends en ontwikkelingen De regio Haarlem heeft een belangrijke functie als kustrecreatiegebied voor de inwoners van de Amsterdamse regio. Het kusttoerisme krijgt steeds meer een jaarrond karakter, doordat strandtenten vaker jaarrond open zijn en het strand vaker dient als omgeving voor bedrijfsuitjes en evenementen. Aandachtspunt voor de regio is het zoneren van durfsporten. Steeds meer gemeenten gaan actief zoneren om knelpunten tussen strandrecreanten en watersporters op te lossen.
Waterland Regioprofiel: Waterland heeft een bescheiden watersport- en waterrecreatieprofiel waarbij de ligging aan het IJsselmeer voor een lichte concentratie aan surfspots zorgt ten opzichte van de andere regio’s in de provincie Noord-Holland: ⁻ 22 jachthavens (7 procent) met 3.320 ligplaatsen ⁻ 11 – 15 procent van de fluisterbootactiviteiten ⁻ < 10 procent van de duiksportactiviteiten ⁻ 6 – 10 procent van de kano-, sloepvaar-, surf- en hengelsportactiviteiten ⁻ 0 – 5 procent van de zwem-, waterski-, roei- activiteiten
Trends en ontwikkelingen In de regio vinden relatief veel fluisterbootactiviteiten plaats. Fluisteren kan bij uitstek goed met elektrische boten. Deze manier van varen trekt ook in het buitenland toeristen aan, mede vanwege het duurzame karakter. In combinatie met het historische karakter van de regio (Volendam, Edam, Marken, etc.) past het profiel goed bij de wensen van de kritische consument die unieke belevenissen vraagt. Riviercruisevaart is er kansrijk vanwege de ligging aan het IJsselmeer en karaktervolle kernen in de regio. Een knelpunt is echter de capaciteit van de huidige aanlegvoorzieningen voor riviercruiseschepen.
Zaanstreek Regioprofiel De Zaanstreek heeft naast Amsterdam en West-Friesland veel riviercruisevaartactiviteiten; een belangrijke groeimarkt binnen de watersport en waterrecreatie. De Zaanstreek kent een bescheiden jachtbouwcluster. De Zaanstreek leent zich goed voor de kleine recreatievaart ten opzichte van andere regio’s in de provincie: ⁻ 25 jachthavens (8 procent) met 2.200 ligplaatsen ⁻ 11 – 15 procent van de kanoactiviteiten ⁻ 6 – 10 procent van de roei- en sloepvaaractiviteiten ⁻ 0 - 5 procent van de surfsport-, zwem-, waterski-, hengel- en duiksporten fluisterbootactiviteiten
Trends en ontwikkelingen De Zaanstreek heeft veel kleine vaarwegen. De waarde van water in het stedelijk milieu wordt steeds meer erkent, ook in de regio Zaanstreek waar in Zaandam het water wordt teruggebracht in de gedempte gracht. De regio Zaanstreek heeft veel mogelijkheden om de regio als waterrijke (woon) omgeving nabij Amsterdam te profileren. De Zaanstreek kan haar mogelijkheden voor de kleine recreatievaart versterken. De sloepvaart is een groeimarkt die al goed vertegenwoordigd is in de regio. Het historische karakter van de Zaanstreek past goed binnen de groeiende vraag naar authenticiteit en unieke belevenissen.
IJmond Regioprofiel: Naast Amsterdam is de IJmond de enige regio waar zeecruiseactiviteiten plaatsvinden. De regio heeft vanwege het brede strand goede omstandigheden voor durfsporten als kitesurfen. Op andere watersportsectoren heeft de regio geen onderscheidend profiel ten opzichte van de provincie Noord-Holland: ⁻ 10 procent van de zeecruiseactiviteiten ⁻ 12 procent van de strandrecreanten ⁻ 6 jachthavens (2 procent) met 1.850 ligplaatsen ⁻ 11 – 15 procent van de duiksportactiviteiten ⁻ 6 – 10 procent van de surfsport-, zwem- en waterskiactiviteiten ⁻ < 5 procent van de hengelsport-, roei-, sloepvaar-, fluisterboot- en kanoactiviteiten
Trends en ontwikkelingen De zeecruisevaart is een groeimarkt. Met het realiseren van de tweede aanlegkade in de IJmond is er voorlopig voldoende capaciteit om de groei op te vangen. Belangrijk is dat de IJmond aansluiting blijft houden bij internationale zeecruiseroutes vanuit het noorden en zuiden van Europa. Vanwege het brede strand is de regio aantrekkelijk voor durfsporten. Om durfsporten en strandrecreanten beiden te kunnen faciliteren wordt er langs het strand gezoneerd. Strandrecreatie vindt in toenemen mate jaarrond plaats. Dit biedt kansen voor de regio om strandrecreatie en het water- en strandsportimago verder uit te bouwen.
West-Friesland
Aandeel fluisterbootactiviteiten per regio
Aandeel kanoactiviteiten per regio
Regioprofiel: West-Friesland is een zeer waterrijke regio, met veel kleine vaarwateren die geschikt zijn voor de kleine recreatievaart ten opzichte van andere regio’s in de provincie: ⁻ 20 jachthavens (6 procent) met 3.840 ligplaatsen ⁻ > 20 procent van de fluisterbootactiviteiten ⁻ 16 – 20 procent hengelsport ⁻ > 15 procent kanoactiviteiten ⁻ 11 – 15 procent surf- en duiksport- en roeiactiviteiten ⁻ 6 – 10 procent zwem-, waterski- en sloepvaaractiviteiten
Trends en ontwikkelingen West-Friesland heeft een uitgebreid netwerk aan kleine vaarwegen, een historisch karakter (Enkhuizen, Hoorn, etc.) en veel ruimte en rust. Dit profiel sluit aan bij de vraag van een groeiende groep recreanten die recreatiemogelijkheden zoeken waarbij ze zowel op het water als aan de kant verschillende activiteiten kunnen ondernemen. Elektrisch varen op fluisterboten trekt internationaal belangstelling, vanwege het duurzame karakter en de groeiende groep toeristen die duurzaam willen recreëren.
Aandeel fluisterbootactiviteiten per regio
Alkmaar e.o. Regioprofiel: In de regio Alkmaar e.o. worden veel watersport- en waterrecreatieactiviteiten ondernomen van wisselende aard. Het fluisterbootvaren kent wel een bovengemiddeld aantal activiteiten in de regio Alkmaar en de regio West-Friesland ten opzichte van andere regio’s in de provincie NoordHolland: ⁻ 13 procent van de strandrecreanten ⁻ 17 jachthavens (5 procent) met 1.030 ligplaatsen ⁻ > 20 procent van de fluisterbootactiviteiten ⁻ 11 – 15 procent van de zwem-, waterski-, hengelsport-, duiksport-, kano-, roei- en sloepvaaractiviteiten ⁻ 6 – 10 procent van de surfsportactiviteiten
Trends en ontwikkelingen In de regio wordt op jaarbasis een bovengemiddeld aantal fluisterboot activiteiten ondernomen. Fluistervaren biedt kansen voor elektrisch varen. Een vorm van waterrecreatie die ook in het buitenland veel gepromoot wordt en vanwege het duurzame karakter toerisme aantrekt. Om elektrisch fluistervaren goed te faciliteren moeten er voldoende oplaadpunten zijn. Hier ligt nog een aandachtspunt voor zowel de regio Alkmaar als West-Friesland. Alkmaar is goed ontsloten via het water. Vanwege haar historische binnenstad is Alkmaar een goede bestemming voor riviercruises. Voldoende aanlegfaciliteiten zijn een belangrijke voorwaarde om een groei in riviercruises te faciliteren.
Aandeel hengelsportactiviteiten per regio
Kop van Noord-Holland Regioprofiel: De kop van Noord-Holland wordt aan drie kanten omsloten door water, de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. Mede hierdoor heeft de provincie een relatief hoog aandeel in verschillende watersporten ten opzichte van andere regio’s in de provincie: ⁻ 36 procent van de strandrecreanten ⁻ 29 jachthavens (9 procent) met 2.660 ligplaatsen ⁻ > 20 procent van de hengelsportactiviteiten ⁻ 16 – 20 procent van de zwem-, waterski-, activiteiten ⁻ 11 – 15 procent van de surfsport-, duiksport-, ⁻ 6 – 10 procent van de kano-, roei-, en sloepvaaractiviteiten ⁻ < 5 procent van de fluisterbootactiviteiten
Trends en ontwikkelingen De regio biedt veelzijdige watersport en –recreatiemogelijkheden. De wateren die de regio omsluiten en de trend naar steeds grotere zeewaardige jachten is kansrijk voor de regio, omdat het profiel van de regio aansluit bij de vraag naar gemakkelijk toegankelijke en afwisselende vaarroutes. De regio is een belangrijke regio voor de strandrecreatie in de provincie Noord-Holland met een aandeel van 36 procent van de strandrecreanten. Jaarrond paviljoens en langere sportseizoenen door het zachter worden van de lente zijn dominerende trends binnen dit kader.
Noordzeekustgebied Regioprofiel: De Noordzeekust in de provincie Noord-Holland is een belangrijke economische pijler zoals blijkt uit de volgende cijfers: ⁻ Bestedingen aan de kust bedragen jaarlijks 1,1 miljard euro ⁻ De bestedingen creëren 10.600 banen In totaal staan er 123 strandpaviljoens aan de Noord-Hollandse Noordzeekust (2011), hadden in 2007 2.2 miljoen dagtochten de Noordzeekust in Noord-Holland als bestemming en telde de provincie het afgelopen jaar 12.5 miljoen strandrecreanten.
Trends en ontwikkelingen Kustrecreatie en watersporten langs de kust zijn onderhevig aan een aantal trends. Een groeiend aantal strandpaviljoens blijft jaarrond open, er worden steeds meer evenementen op het strand georganiseerd en ook bedrijven kiezen voor hun bedrijfsuitjes vaker een locatie langs het strand. Deze trends vertalen zich ook in een verbreding van het dienstenaanbod van strandpaviljoens die bijvoorbeeld wellness arrangementen bieden of vergader- of sportfaciliteiten. Strandrecreanten komen daardoor niet meer voornamelijk overdag, maar afhankelijk van de reden van het strandbezoek vaker achter op de middag of ‘s avonds. Steeds meer gemeenten bekijken ook de mogelijkheden voor effectief zoneren. In de kustregio groeit het aantal individuele beoefenaars van durfsporten. Zoneren moet ervoor zorgen dat watersporters en strandrecreanten elkaar niet belemmeren.
Waddenzeegebied Regioprofiel: Het regioprofiel van de Waddenzee is zeer sterk en uniek binnen de provincie NoordHolland. De Waddenzee is een natuurgebied waar recreanten voornamelijk heen gaan om te genieten van de rust en de natuur. Het Waddengebied kenmerkt zich daardoor voornamelijk als watergebied voor kleinere boten. De Waddenzee is grotendeels Natura2000 gebied, waardoor er beperkt recreatievaart mogelijk is. Het gebied leent zich hierdoor niet voor watersporten als waterskiën en kitesurfen.
Trends en ontwikkelingen De Waddenzee is een aantrekkelijk gebied voor natuurliefhebbers en in het bijzonder vogelliefhebbers. Vanwege het beschermde karakter van grote delen van de Waddenzee zijn enkele vaargebieden beperkt en met aangepaste schepen toegankelijk. Het Waddengebied is hierdoor kansrijk te positioneren als unieke locatie met een sterk profiel als rustige natuurbestemming. Voor het behouden van de Waddenzee als waterrecreatielocatie is het behouden van het rustige natuurkarakter de belangrijkste voorwaarde.
IJsselmeergebied Regioprofiel: Het IJsselmeergebied kenmerkt zich door karakteristieke historische kernen met een waterrijk achterland waar voornamelijk veel recreatiemogelijkheden zijn voor de kleine recreatievaart. In de regio worden relatief veel roei-, kano- en fluisterbootactiviteiten ondernomen alsmede activiteiten binnen de motorcharter- en pleziervaart.
Trends en ontwikkelingen De regio is zeer geschikt om verschillende belevenissen in elkaars nabijheid aan te bieden. De rust van de natuur en recreatiemogelijkheden in het achterland, de reuring van kleine stedelijke centra. Dit sluit aan op de trend waarbij recreanten en toeristen unieke, wisselende ervaringen willen en op de trend waarbij jachten en andere schepen in toenemende mate als verblijfslocatie worden gebruikt om vanuit daar uitstapjes in de regio te maken. Het IJsselmeergebied krijgt in toenemende mate concurrentie van de Noordzee als vaarwater, omdat steeds meer jachten zeewaardig worden. Een sterke positionering van het unieke karakter van het IJsselmeer en de veelzijdigheid van het gebied neemt hierdoor in belang toe.
