86
droom
Ravotten op een kunstwerk
“Waarom kunst wegstoppen in een vitrinekast of braafjes tegen de wand hangen, als je er ook op kunt lopen, liggen of ravotten?” Nathalie Didden van het gerenommeerde Brusselse tapijthuis Didden & C° en de FransBelgische kunstenaar Benjamin SPaRK broedden acht maanden geleden op een ongezien idee. Vandaag zijn ze er eindelijk, hun kunstwerken in zuivere wol. Door: Rien de Mey Fotografie: Nicolas Lobet
“P
icasso en Matisse maakten ook ooit tapijten,” aldus Nathalie, “dus zo'n trendsetters zijn we nu ook weer niet. Maar de twee grootmeesters zouden versteld staan van wat nu allemaal mogelijk is. Vroeger werd alles handgeweven, vandaag wordt het werk fiftyfifty verdeeld tussen man en machine: met een weefpistool kunnen we de gekste dingen verwezenlijken”. Aan de spierwitte muren van haar Brusselse showroom hangen de trotse bewijzen: tien textielkunstwerken met een design van de eigenzinnige Benjamin SPaRK. Sommige kleurbommetjes beslaan 1 op 1 meter, andere striptapijten nemen wat meer ruimte in.
Nooit zonder humor Toch is het niet de bedoeling om deze wolkunst tegen je muur te hangen. Benjamin: “Mensen laten lopen op een kunstwerk, het niet op een piëdestal plaatsen, maar erop rollen en spelen: dat wilden we bereiken. Kunst en humor zijn beste maatjes hoor, altijd al geweest.” Net zoals Benjamin en Nathalie ondertussen. De twee leerden elkaar kennen toen Benjamin een tapijt kwam uitkiezen in de winkel op de Blaesstraat. Nathalie: “Uit het niets vroeg Benjamin me of ik van zijn kunstwerken tapijten zou kunnen maken. De dag erop stond ik al in zijn atelier. Zegt dat genoeg?”. “Ze vroeg me om al mijn werken boven te halen”, lacht Benjamin. “Ik antwoordde: 'Zullen we met mijn recentere werk beginnen?'. De jongste twee jaar heb ik zo'n achthonderd werken gemaakt. Geen gemakkelijke keuze, dus.”
87
Wie is Nathalie Didden?
88
Kort & Krachtig ◗ Werkte eerst in de juwelensector, maar maakte dan de overstap naar de tapijtwereld. ◗ Runt sinds 18 jaar Didden & C° in de Brusselse Blaesstraat. Ze nam het familiebedrijf over van haar vader, Léon Didden.
Wie is Benjamin SPaRK? Kort & Krachtig ◗ Franse schilder en beeldend kunstenaar. ◗ Had een eigen IT-bedrijf, maar gooide op zijn dertigste het roer om en werd fulltime kunstenaar. ◗ Ruilde Parijs zeven jaar geleden in voor Brussel, na een plotse coup de foudre voor onze hoofdstad. ◗ Woont en werkt in een Molenbeekse loft. ◗ Is een creatieve wervelwind. SPaRK maakt zo'n vierhonderd werken per jaar. Over het begin “Tekenen doe ik al sinds mijn vijfde en ook toen al waren gezichten en cartoonpersonages mijn favoriete schetsobjecten. Zes jaar later had ik mijn eerste stripverhaal klaar. Dat toonde ik aan iedereen die het maar wilde zien. Pas achteraf besefte ik hoe waardeloos het was. Goed getekend, dat wel, maar van een verhaallijn geen spoor. En laat dat nu net ‘behoorlijk’ belangrijk zijn voor een comic (lacht).” Over zijn beeldtaal “De sterkte van de comic liet me niet los. Nu maak ik afzonderlijke beelden, scènes zeg maar, waarin de kijker een eigen verhaal moet ontcijferen.” Over labels “Mijn kunst krijgt wel vaker het label ‘street art’ opgedrukt, omdat ik met graffiti en tags werk. Toch hoor liever ik ‘street pop’, een benaming waarin ook een knipoog naar popart vervat zit. Amerikaanse popart uit de sixties toonde één sterk beeld, met één enkele boodschap. Een absolute eyecather, die je in een oogopslag vat. Ik wil die krachtige beeldtaal behouden, maar minder eenduidig zijn. De kijker vasthouden en hem in het verhaal zuigen.” Over keuzes “Mijn generatie is opgegroeid met tv-cartoons. Die waren hét gespreksonderwerp op de speelplaats. Toch zijn mijn werken nooit ingegeven door nostalgie naar mijn vroegere helden. Als ik een canvas maak, kies ik mijn personages op basis van hun expressie. Een angstig, kwaad of verbaasd gezicht, of ogen waaruit liefde spreekt, dát werkt voor mij. Het is ook een manier om mijn eigen energie en angsten te kanaliseren. Artistieke exorcismes, zo je wil.” Meer info over Benjamin SPaRK: www.benjaminspark.com
Over haar vader “Mijn vader komt uit een familie waar schoolwerk en studies zowat de heilige gralen waren, maar dat was buiten hem gerekend (lacht). Hij liet de schoolbanken voor wat ze waren en stapte dankzij een toevallige ontmoeting met een Armeense man in de tapijtsector. In 1963 startte hij Didden & C°, eerst in een winkel op de Elsensesteenweg en later in ons huidige pand, in het hart van de Brusselse Marollen.” Over de overstap “Ik werkte in de juweelindustrie toen mijn vader me vroeg om hem bij te staan in de zaak. Ik deed het, ook al was het niet mijn droomjob. We verkochten toen semi-oriëntaalse tapijten, en wall-to-wall vloerbekleding. Nogal bestoft en oud, vond ik, te weinig glamoureus. In de juweelbranche kon ik mensen bijstaan als ze een mooie ring of een halssnoer op maat wilden laten maken, helemaal naar hun eigen smaak. Dat miste ik, dus heb ik het maatwerk ook bij Didden & C° geïntroduceerd. Vandaag maken we nog steeds ‘nuttige’ vloerbekleding, voor ziekenhuizen of werkomgevingen, bijvoorbeeld, maar daarnaast kun je ook bij ons terecht voor opvallende couturetapijten, dierenhuiden of op maat gemaakte creaties. Dat vind ik fijn, die kleuren, dat beetje gekheid in een interieur.” Over kiezen “Wij zijn geen binnenhuisarchitecten, maar toch gaan we vaak bij de klant thuis een kijkje nemen. Ik wil weten hoe in dat huis geleefd wordt. Zijn er honden, of kinderen? Hoe is de sfeer? Het kleurenpalet? Dan pas weet ik welk tapijt daar werkt.” Over trends “In onze showroom vind je elke trend en geen trend. Want de trend, dat is de klant. Als je nooit van rood hebt gehouden, dan koop je toch geen rode jurk? Hetzelfde geldt voor tapijt. Kies wat je mooi vindt. Punt. We krijgen hier steeds vaker twintigers over de vloer die grijpen naar dikke, geboucleerde, eighties tapijten. Die jonge mensen zijn daar weg van, terwijl bij hun vergezellende moeders de gruwel op het gezicht staat af te lezen. 'Zo oubollig', denkt die mama dan. 'Zo hip', zegt de dochter. Grappig, hè?” Over het mooiste moment “Kiest een klant voor een op maat gemaakt, handgeweven design, dan kan het soms vier maanden duren voor dat klaar is. Als we dan, na lang wachten, dat tapijt kunnen uitrollen bij de klant thuis en we krijgen een oprechte 'wauw', dan is mijn dag meer dan geslaagd.”
droom Kleur bekennen Ook de productie van de Benjamin SPaRK-tapijten was geen lachertje. Nathalie: “Het is niet zo dat we Benjamins kunst zomaar 'boem, klets' op een tapijt konden drukken. Bij de transpositie van canvas naar woltapijt botsten we al snel op een eerste moeilijkheid: de kleuren. Benjamin werkt met een emblematisch kleurenpalet: diepblauw, Coca Cola-rood, helgeel... tinten die wij simpelweg niet hadden. Bedenk daarbij dat Benjamin in één werk gemakkelijk zestig verschillende kleuren gebruikt en je begrijpt dat we even met de handen in het haar zaten. In Duitsland vonden we uiteindelijk een fabrikant die de nieuwe wolkleuren aanmaakte. Die slaagde er ook in om de degradé graffitilijnen, verfspatten, neuzen en ogen naadloos te reproduceren. Een huzarenstukje hoor, want alles wordt nog steeds semi-manueel gemaakt. Zo'n weefpistool kan veel, maar het kan zichzelf nog altijd niet besturen (lacht).
Goed is niet goed genoeg
“Een prachtige schets op een canvas levert niet noodzakelijk een mooi tapijt op. Deze collectie is geen simpel copy-paste werk. Het is een huzarenstukje dat acht maanden tijd vroeg.”
Nathalie: “Nog zo'n detail: Benjamins personages lijken wel van het doek af te spatten, alsof er reliëf in zijn canvassen zit. Ook dat effect wilden we overnemen en dankzij een verfijnde snijtechniek is dat gelukt.” Benjamin toont me de snijlijnen en werpt Nathalie een goedkeurende blik toe: “Nathalie hoefde die carvings niet aan te brengen, want zonder was het ook goed. Maar goed was niet voldoende. Niet voor haar. Niet voor mij. We zijn beide doeners die zichzelf niet al te serieus nemen, maar als het op schoonheid aankomt, zullen we geen centimeter inboeten. Daarom klikt het zo goed tussen ons. En die klik zie je ook in ons gezamenlijk werk.” Ik bekijk de kunstwerken nog een keer en besluit dat Benjamin overschot van gelijk heeft. De sparks vliegen eraf. De collectie Benjamin SPaRK voor Didden & C° wordt exclusief verkocht in de showroom van Didden & C°. Prijzen variëren tussen 5.000 en 6.000 euro. Blaesstraat 66-74, 1000 Brussel. Tel.: 02/512.72.85,
[email protected], www.diddenco.com
89
