Rapport van het tweede hertoetsbezoek op 13 januari 2015 aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten
Utrecht april 2015
V1002812
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
Inhoud Voorwoord ............................................................................................3 1
Inleiding ...............................................................................................4
1.1
Aanleiding en belang ..............................................................................5
1.2
Doelstelling ............................................................................................5
1.3
Methode ................................................................................................5
1.4
Toetsingskader .......................................................................................6
1.5
Beschrijving regionaal steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. ............................6
2
Conclusies ............................................................................................9
2.1
Overzicht van de resultaten van eerdere bezoeken ...................................9
2.1.1
Overzicht van de resultaten van eerdere bezoeken in 2013 en 2014 ..............9
2.1.2
Resultaten inspectiebezoek in juni 2013 onvoldoende ..................................10
2.1.3
Resultaten hertoetsbezoek in maart 2014 opnieuw onvoldoende ...................10
2.2
Resultaten hertoetsbezoek januari 2015 nog altijd 9 normen onvoldoende......11
2.2.1
Aanhoudende tekortkomingen in zorgkwaliteit; kritische attitude ontbreekt. ...11
2.2.2
Werkwijze en dossiervoering onvoldoende deskundig voor doeltreffende zorg .11
2.2.3
Aanzienlijke kans gezondheidsschade voor cliënt door tekort of overmaat aan zorg. .............................................................12
2.3
Conclusie: risicovol zorgaanbod door onvoldoende naleving normen ..............12
3
Handhaving ..........................................................................................13
3.1
Overzicht van normen waaraan de geboden zorg niet voldeed ...................13
3.2
Resultaatverslag .....................................................................................13
3.3
Beoordeling van overige locaties .............................................................14
3.4
Vervolgactie inspectie .............................................................................14
4
Resultaten inspectiebezoek ................................................................15
4.1
Sturen op kwaliteit en veiligheid ..............................................................15
4.2
Cliëntdossier ..........................................................................................17
4.3
Deskundigheid en inzet personeel ............................................................19
4.4
Medicatieveiligheid .................................................................................21
4.5
Vrijheidsbeperking ..................................................................................22
Bijlage 1
Geraadpleegde documenten .................................................................23
Bijlage 2
Overzicht wetten, veldnormen, circulaires en rapporten ...................24
Bijlage 3
Zienswijze PrivaZorg AWBZ B.V............................................................25 Pagina 2 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
Voorwoord
Op grond van de bevindingen in dit rapport en het gesprek met de raad van bestuur en de raad van commissarissen van PrivaZorg AWBZ B.V. op 20 april 2015 heeft de inspectie besloten om PrivaZorg AWBZ B.V. voor het steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten onder verscherpt toezicht te stellen voor een periode van 6 maanden ingaande op 23 april 2015. De raad van bestuur van PrivaZorg AWBZ B.V. heeft een zienswijze ten aanzien van het verscherpt toezicht aan de inspectie kenbaar gemaakt. De zienswijze van de raad van bestuur van PrivaZorg AWBZ B.V. is als bijlage aan dit rapport toegevoegd.
Pagina 3 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
1
Inleiding
Op 13 juni 2013 en op 27 maart 2014 bracht de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) onaangekondigde inspectiebezoeken aan Cura Partners B.V. te Houten (hierna: steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o.), functionerend als steunpunt voor de landelijk werkende thuiszorggroep PrivaZorg te Amersfoort (hierna: PrivaZorg). Onder deze thuiszorggroep vallen een aantal besloten vennootschappen die onderdelen van thuiszorg leveren. Zie paragraaf 1.5 voor een beschrijving van de organisatie. De inspectie constateerde bij beide bezoeken dat bepaalde normen niet of onvoldoende nageleefd werden. De inspectie verzocht de directie van steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. en ook de bestuurder van PrivaZorg - na ieder bezoek maatregelen te nemen om (alsnog) aan de normen te voldoen. Tevens vroeg de inspectie, conform haar toezichtbeleid, op door haar aangegeven momenten resultaatverslagen toe te zenden inzake de noodzakelijke verbeteringen. Op 1 oktober 2013, 19 mei 2014 en 4 september 2014 voerde de inspectie tevens gesprekken met de bestuurder van PrivaZorg te weten: (de directie van) ‘PrivaZorg Management B.V.’ gevestigd te Amersfoort. ‘PrivaZorg Management B.V.’ voert statutair het bestuur over alle onderdelen van de landelijk werkende thuiszorggroep PrivaZorg en treedt op als statutair bestuurder van ‘PrivaZorg AWBZ B.V.’ eveneens gevestigd te Amersfoort. PrivaZorg AWBZ B.V. is een wettelijk toegelaten zorginstelling die verzekerde ‘zorg in natura’ aanbiedt. (In paragraaf 1.5 is de organisatie nader beschreven) In de drie gesprekken heeft de inspectie beide directeuren van ‘PrivaZorg Management B.V. - bij herhaling - gewezen op de ernst van de problemen en de dringende noodzaak tot het nemen van maatregelen en doorvoeren van verbeteringen ten aanzien van bijvoorbeeld: dossiervoering van de cliëntenzorg, borging van inzet en beschikbaarheid van deskundig personeel, medicatieveiligheid en bewaking van kwaliteit en veiligheid in het algemeen. Ook is in deze gesprekken besproken dat de bestuurder van PrivaZorg haar (eind)verantwoordelijkheid moet nemen om tot een verantwoord zorgaanbod te komen voor alle verzekerde zorg die PrivaZorg in Nederland levert vanuit PrivaZorg AWBZ B.V.; onder meer op basis van de AWBZ en/of de Zorgverzekeringswet en/of de Wet Landurige Zorg en al dan niet in samenwerking met andere betrokken besloten vennootschappen binnen PrivaZorg. Op 13 januari 2015 beoordeelde de inspectie voor de derde keer of steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. voldoende naleving betracht van geldende norm- en regelgeving ter voorkoming van risico’s op gezondheidsschade. De normen waaraan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. wel voldeed tijdens het eerste inspectiebezoek en het eerste hertoetsbezoek, zijn daarbij niet opnieuw beoordeeld. Deze rapportage van het tweede hertoetsbezoek kan daarom niet los worden gezien van de rapportages van de hiervoor genoemde eerdere inspectiebezoeken aan deze instelling. In dit rapport wordt eerst het kader uiteengezet waarin de inspectie het bezoek bracht. Achtereenvolgens worden in de volgende hoofdstukken beschreven de conclusie, de handhaving (met daarin de te nemen maatregelen) en de resultaten. Pagina 4 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
1.1
Aanleiding en belang De inspectie heeft als doel de risico’s op gezondheidsschade bij cliënten te beperken door naleving te bevorderen van wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden bij ondertoezichtstaanden. De inspectie kiest daarbij prioriteiten op basis van mogelijke risico’s op gezondheidsschade voor de cliënt. Hierbij gaat extra aandacht uit naar kwetsbare groepen. In dit kader verricht de inspectie binnen de verpleging en verzorging een groot aantal aangekondigde en onaangekondigde bezoeken. In verband met de verlengde verbetertermijn die de inspectie op 28 juli 2014 toekende voor steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. heeft de inspectie desgevraagd op 30 juli 2014 en op 22 december 2014 resultaatsverslagen ontvangen waarin per norm was aangegeven: - Of binnen de gestelde termijn is voldaan aan de norm. - De aanpak en verbeteracties waarmee is bereikt dat aan de norm is voldaan. - De wijze waarop is gemeten dat aan de norm is voldaan. - De uiteindelijke status van het verbeterresultaat op 16 december 2014 Sinds september 2013 verwachtte de inspectie expliciet dat de bestuurder van de landelijke thuiszorggroep PrivaZorg ook bij alle andere steunpunten ging beoordelen of aan de normen voor verantwoorde zorg voldaan werd. Dit is in iedere rapportage van inspectiebezoeken aan steunpunten van de landelijke thuiszorggroep PrivaZorg benoemd. Tevens werd van de bestuurder verwacht om - zo nodig - passende maatregelen te nemen. In het gesprek van 4 september 2014 heeft de inspectie deze verwachting nogmaals benadrukt. Op 24 december 2014 ontving de inspectie in verband hiermee een verslag van de vlootschouw van alle steunpunten van PrivaZorg, met per steunpunt een risicoanalyse en een opsomming van de aandachtspunten. Deze vlootschouw is gebaseerd op dossiercontroles. Controle van de inzet van deskundige medewerkers en/of zorgverlenende zzp’ers (zie hiervoor hoofdstuk 4 onder meer de normen 3.5 en 3.6) bleef bij deze vlootschouw buiten beschouwing. Voor steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. signaleerde de bestuurder bij deze vlootschouw een drietal risico’s en zijn drie verbeteracties benoemd. Het verbeterplan voor geheel PrivaZorg loopt tot 2017.
1.2
Doelstelling Doel van het inspectiebezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o was te beoordelen in hoeverre steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. na de verbeteracties voldoet aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden die risico’s op gezondheidsschade voor de cliënt beperken.
1.3
Methode De inspectie gebruikte een bezoekinstrument waarin de te toetsen onderwerpen en de normen zijn vastgelegd. De volgende onderwerpen zijn opnieuw getoetst: Sturen op kwaliteit en veiligheid. Cliëntdossier. Deskundigheid en inzet personeel. Medicatieveiligheid. Vrijheidsbeperking. De normen zijn gebaseerd op relevante wet en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden (zie volgende paragraaf).
Pagina 5 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
Om tot een oordeel te komen heeft de inspectie: Gesprekken gevoerd met twee cliënten en een cliëntvertegenwoordiger. (via steekproef inspectie) Een gesprek gevoerd met de voorzitter van de cliëntenraad. Een achttal cliëntdossiers ingezien (middels steekproef inspectie). Een gesprek gevoerd met vier betrokken zorgverlenende zelfstandigen zonder personeel (verder: zorgverlenende zpp’ers). Een gesprek gevoerd met het steunpuntmanagement. Documenten ingezien, genoemd in bijlage 1. 1.4
Toetsingskader De normen die de inspectie toetste zijn gebaseerd op de wet - en regelgeving en de daarvan afgeleide veldnormen van de koepelorganisatie en brancheverenigingen en aan zorgvuldigheidsnormen van de inspectie zelf (zie bijlage 2).
1.5
Beschrijving regionaal steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. Het steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. fungeert als een regionaal steunpunt voor de landelijk werkende thuiszorggroep PrivaZorg met haar ‘centrale kantoor’ te Amersfoort. Vanuit dit centrale kantoor komt onder meer de aansturing van PrivaZorg AWBZ B.V. tot stand. PrivaZorg AWBZ B.V. is een wettelijk toegelaten instelling die in meerdere regio’s verzekerde zorg in natura kan leveren op basis van de Zorgverzerkingswet of de Wet langdurige zorg. Daarnaast kan PrivaZorg , via haar andere organisatieonderdelen, ook huishoudelijk hulp en begeleiding leveren op particuliere basis of met een persoonsgebonden budget of op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning. De zorgverlening komt tot stand volgens het bedrijfsmodel 1 waarbij de zorginstelling/zorgaanbieder 2 ‘PrivaZorg’, geassisteerd vanuit steunpunten, een overeenkomst sluit met zorgverlenende zzp’ers. PrivaZorg is hierbij leveringsvoorwaarden overeengekomen over de wijze waarop haar cliënten (verzekerde) zorg ontvangen. Volgens het bedrijfsmodel van PrivaZorg verlopen aansturing en kwaliteitsbewaking alsmede de zorgcoördinatie via regionale steunpunten. Vanuit een steunpunt worden teams geformeerd ten behoeve van bepaalde cliëntenzorg. Een van de teamleden fungeert voor de cliënt als aanspreekpunt; de zogenaamde eerstverantwoordelijke zorgverlener. De teams bestaan uit een aantal zorgverlenende zzp’ers. Het steunpunt Het steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. draagt statutair de naam ‘Cura Partners B.V.’ en heeft PrivaZorg Utrecht e.o. als handelsnaam. Het steunpunt is eigendom van Cura beheer B.V. die tevens de directie voert. Ten tijde van het inspectiebezoek zijn veranderingen gaande in de aansturing van het steunpunt: een uitbreiding van de directie werd voorbereid. Het steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. leverde op de bezoekdag aan ten minste 1 Bron:
Brief aan voorzitter van de Tweede Kamer d.d. 10 oktober 2014 (kenmerk 676655-127319-MEVA), pagina 8 zie het tweede genoemde bedrijfsmodel: ‘een contract tussen de zorginstelling en de zzp’er in geval van contractering via een zorginstelling’. 2 Toelichting: Een zorgaanbieder is een natuurlijke persoon of een rechtspersoon (zoals een besloten vennootschap) die een instelling in stand houdt of de natuurlijke personen of rechtspersonen, die gezamenlijk een instelling vormen. Zorg is zorg als omschreven bij of krachtens de Zorgverzekeringswet en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten en hulp waarbij handelingen worden verricht als bedoeld in artikel 36 van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg, die niet vallen onder het eerste deel van deze zin. Een instelling is het organisatorisch verband dat strekt tot de verlening van zorg.
Pagina 6 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
26 cliënten verzekerde zorg in natura. Volgens een overzicht bleken in januari 2015 daarbij 24 zorgverlenende zzp’ers gecontracteerd met deskundigheidsniveau 2-5. In oktober 2014 waren er volgens toegezonden gegevens circa 90 cliënten in zorg die AWBZ-geïndiceerde zorg ontvingen. Voor die zorg waren toen in het werkgebied van het steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. 53 zorgverlenende zzp’ers gecontracteerd. Dit betrof tevens de zorg in regio Groene Hart, dat onder dezelfde steunpuntdirectie werd aangestuurd. In de regio van Utrecht werd toen aan 52 cliënten verzekerde zorg in natura geleverd door 25 zorgverlenende zzp’ers. Zo nodig levert het steunpunt ook 24-uurs zorg, al dan niet als palliatieve terminale zorg (PTZ). Tevens levert het steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. ook huishoudelijke zorg via de Wet maatschappelijke ondersteuning en/of zorg via een persoonsgebonden budget. Het steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. beschikt volgens de bestuurder van PrivaZorg over een HKZ certificaat op basis van het schema HKZ VV&T 2010 met geldigheid tot eind 2016. Eind 2014 werden bij het monitoren van kwaliteit (de zogenaamde vlootschouw ) door PrivaZorg een drietal risico-thema’s (zorgdoelen niet smart genoeg geformuleerd, de klachtenprocedure en onvoldoende accuratesse in gebruik van dossier). Naar aanleiding hiervan zijn een drietal verbeteracties voorgenomen voor 2015. Het centrale kantoor Vanuit het centrale kantoor van PrivaZorg in Amersfoort komt de eindverantwoordelijkheid voor het algemene beleid in alle regio’s. Hiertoe zijn onder andere de PrivaZorg B.V. (gevestigd te Amersfoort) en de PrivaZorg Management B.V. (gevestigd te Amersfoort) belangrijke onderdelen binnen de thuiszorggroep. Intern leveren deze organisatiedelen diensten namens of voor bijvoorbeeld de PrivaZorg AWBZ B.V. Vanuit haar centrale kantoor levert PrivaZorg ondersteuning aan de regionale steunpunten zoals steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. Zo levert PrivaZorg bijvoorbeeld een cliëntdossier dat alle partijen verplicht moeten gebruiken. Ook worden vanuit het centrale kantoor de productieafspraken gemaakt en/of gefaciliteerd met diverse (regionale) zorgkantoren, verzekeraars en gemeenten. Er is een samenwerkingsverband tussen het centrale kantoor, de steunpunten en zorg verlenende zzp’ers. Hiervoor vormen diverse overeenkomsten de basis zoals bijvoorbeeld ‘de overeenkomst van samenwerking’, ‘de zorginzetovereenkomst’, de zorgovereenkomst voor zorg in natura en de overeenkomst met zorgverlenende zzp’ers over bijvoorbeeld het te declareren uurtarief en de leveringsvoorwaarden. Het centrale kantoor van PrivaZorg (in casu de PrivaZorg B.V.) verricht voor alle betrokken personen en organisaties de onderlinge administratieve handelingen. Alle betrokkenen worden hiertoe contractueel verplicht. In figuur 1 is aangegeven hoe PrivaZorg zich op haar landelijke website presenteerde ten tijde van het inspectiebezoek, en hoe een steunpunt zoals steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. hierin past. Stichting Gustos Laetus is sinds eind september 2014 de eigenaar van de groep PrivaZorg. Vanuit PrivaZorg Management B.V. krijgt de ‘PrivaZorg Directie’ (zie ook figuur 1) gestalte voor de aansturing van alle besloten vennootschappen (circa 10) binnen de thuiszorggroep PrivaZorg.
Pagina 7 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
Figuur 1: organogram3 van de landelijke thuiszorggroep PrivaZorg
De zorgverlenende zelfstandige zonder personeel Voor de samenwerking met de zorgaanbieder zijn de zorgverlende zzp’ers verplicht om onder andere een zogenaamde Verklaring ArbeidsRelatie (VAR) van de belastingdienst beschikbaar te stellen. Vanuit het centrale kantoor verwacht PrivaZorg van zorgverlenende zzp’ers dat zij in het bezit zijn van een zogenaamd KIWA-keurmerk. Dit betekent onder meer dat men een elektronische kopie van diploma’s en certificaten heeft toegezonden naar een daartoe ingerichte KIWA-databank. Zo wil de organisatie de bijscholingstermijnen en de deskundigheid kunnen controleren. De zorgverlenende zzp’ers zijn zelf verantwoordelijk voor de eigen periodieke bij-/nascholing om bekwaamheden op peil te houden. Volgens gesprekspartners is men geschoold als verpleegkundige 4, ziekenverzorgende, verzorgende IG, bejaardenverzorgende of helpende niveau 2. Er gelden binnen PrivaZorg maximale declaratietarieven voor de zorgverlenende zzp’ers; deze zijn gerelateerd aan het geïndiceerde functieniveau van de te leveren cliëntenzorg. Soms werken de zorgverlenende zzp’ers ook voor andere zorgaanbieders.
3 Bron: http://www.privazorg.nl/over-privazorg/over-privazorg-0/centraal-kantoor Pagina 8 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
2
Conclusies
Dit hoofdstuk start met een schematisch overzicht van de bevindingen van het eerdere bezoek. Daarna volgt een paragraaf met een terugblik op het eerdere bezoek en een paragraaf over het huidige bezoek. In de afsluitende paragraaf geeft de inspectie haar conclusie.
2.1
Overzicht van de resultaten van eerdere bezoeken Initieel beoordeelde de inspectie 31 normen. Bij de hertoetsbezoeken beoordeelde de inspectie de normen die eerder niet voldeden.
2.1.1
Overzicht van de resultaten van eerdere bezoeken in 2013 en 2014 Figuur 2.
Overzicht resultaten 31 normen eerdere bezoek op 13-6-2013 Voldoet
Thema's
Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld
Sturen op kwaliteit en veiligheid: 6 normen
3
Cliëntdossier: 9 normen 0
9
Deskundigheid en inzet van personeel: 7 normen Medicatieveiligheid: 9 normen
Vrijheidsbeperking: 11 normen 0
3
3
4
3
6 11 Aantal normen
Pagina 9 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
Figuur 3.
Overzicht resultaten 20 normen eerste hertoetsbezoek op 27-3-2014 Voldoet
Thema's
Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld
Sturen op kwaliteit en veiligheid: 6 normen
2
Cliëntdossier: 8 normen
1
Deskundigheid en inzet van personeel: 7 normen
1
Medicatieveiligheid: 9 normen
Vrijheidsbeperking: 10 normen 0
1
3 6
1
3
3
4
2
3
10 Aantal normen
2.1.2
Resultaten inspectiebezoek in juni 2013 onvoldoende In juni 2013 constateerde de inspectie dat de thuiszorgorganisatie aan ten minste 22 normen nog niet voldeed. Van steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o werd verwacht dat zij passende maatregelen zou treffen met betrekking tot kwaliteit en veiligheid, het cliëntendossier, de deskundigheid van zorg verlenende zpp’ers en de medicatieveiligheid. In het kader van een zestal normen moesten per direct maatregelen getroffen worden. Ten aanzien van de anderen normen verwachtte de inspectie dat het steunpunt PrivaZorg Utrecht deze na een half jaar zou naleven. Ook de bestuurder van Privazorg werd hierover door de inspectie geïnformeerd.
2.1.3
Resultaten hertoetsbezoek in maart 2014 opnieuw onvoldoende In maart 2014 constateerde de inspectie dat PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten nog niet voldoende voldeed aan 12 van 20 hertoetste normen. De belangrijkste oordelen van de inspectie waren de volgende: Ongesignaleerde problemen en zorgtekorten en geen ondersteunende dossiervoering, onbetrouwbare medicatieveiligheid, onvoldoende geborgde kwaliteit van deskundigheid en van zorg. Verder signaleerde de inspectie een complexe verantwoordelijkheidsverdeling en een sterke wederzijdse afhankelijkheid tussen alle partijen die minder kritisch maakt. In mei 2014 onderkende de bestuurder van PrivaZorg haar eindverantwoordelijkheid en gaf aan de inspectie te kennen de verbeteringen bij steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te gaan ondersteunen. Mede vanwege de onderlinge relatie tussen het regionale steunpunt en de landelijke aansturing van PrivaZorg kreeg het steunpunt Privazorg Utrecht e.o. in juli 2014 een verlengde verbetertermijn toegekend tot 31 december 2014.
Pagina 10 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
2.2
Resultaten hertoetsbezoek januari 2015 nog altijd 9 normen onvoldoende Figuur 4. Overzicht van 13 normen bij tweede hertoetsing op 13 januari 2015 Voldoet
Thema's
Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld
Sturen op kwaliteit en veiligheid: 6 normen
1
5 2
Cliëntdossier: 8 normen
4
Deskundigheid en inzet van personeel: 7 normen
2
3
Medicatieveiligheid: 9 normen
1
Vrijheidsbeperking: 10 normen
1
4
1
7 9 Aantal normen
2.2.1
Aanhoudende tekortkomingen in zorgkwaliteit; kritische attitude ontbreekt. Verbeterd zijn de dagelijkse rapportage, de betrokkenheid van de cliënt bij eigen zorg en het beoordelen van risico’s rond wel of geen beheer van eigen medicatie. De inspanningen om ook de andere 9 normen na te leven hebben een teleurstellend resultaat opgeleverd. Sinds medio 2013 worden deze normen al onvoldoende nageleefd. Pas als wordt opgemerkt wat verbeterd moet worden kan de PDCA-cyclus starten. In dit verband is het opvallend dat de inspectie in januari 2015 andere, meer kritische bevindingen, heeft dan die beschreven staan (laatste kwartaal 2014) in de vlootschouw voor de bestuurder. Ook het toegezonden resultaatsverslag in december 2014 wijkt af van de bevindingen bij dit inspectiebezoek. De inspectie is mede daarom van mening dat leidinggevenden zich in een (te) vroeg stadium tevreden rekenden en zich te weinig kritisch opstelden jegens de kwaliteit van geleverde cliëntenzorg en de kwaliteit van de zorgverlenende zzp’ers. Vooral het onvoldoende borgen van beschikbare en benodigde deskundigheid in het algemeen en in het bijzonder de gemiste bekwaamheid om planmatig te werken, zijn zeer risicovol en leiden nog steeds geregeld tot onverantwoorde zorg voor cliënten.
2.2.2
Werkwijze en dossiervoering onvoldoende deskundig voor doeltreffende zorg De normen voor professionele zorg gaan onder andere uit van cyclisch werken (observeren/signaleren, analyse, probleemdefinitie, actieplan, resultaten, evaluatie/signaleren etcetera). Zorgvuldig geregistreerde observaties zijn hiervoor de input (rapportage). Bij steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. komt het echter te vaak voor dat signalen van zorgbehoefte niet vertaald zijn in bijpassende zorg waardoor voor betreffende cliënten de gezondheidsproblemen blijven bestaan en/of onnodig groter worden. Het feit dat ook de dossiervoering onvoldoende planmatig is, versterkt dit probleem en/of houdt problemen in stand omdat inzichten onderling niet overgedragen (kunnen) worden. Pagina 11 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
Tegelijkertijd duidt het niet tijdig onderkennen van en/of het niet of onvolledig optekenen van noodzakelijke en/of voorgenomen zorg op een tekortkoming in de deskundigheid om methodisch en planmatig te werken. Zonder deze werkwijze is er bij de zorgaanbieder een aanmerkelijk risico dat de geleverde zorg onvoldoende cliëntgericht is en niet doeltreffend. 2.2.3
Aanzienlijke kans gezondheidsschade voor cliënt door tekort of overmaat aan zorg. Wet en regelgeving verplicht de zorgaanbieder op deskundige wijze te voorzien in reële behoefte aan zorg. Dit is een dynamisch gegeven. Steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. bewaakt de behoefte en planning van de zorg onvoldoende en/of ondeskundig. Er is onvoldoende kritische herkenning van professionele grenzen; zowel voor wat betreft de inhoudelijke zorgvraag alsook voor wat betreft de inzet en deskundigheid van de zorgverleners. Het ontbreekt de betrokken professionals bij steunpunt Privazorg Utrecht e.o. aan een voldoende kritische en deskundige attitude; doorwerken op basis van maandenlange gewoontes doet de cliënt en het cliëntsysteem tekort. Op dit punt is bij steunpunt Privazorg Utrecht e.o. nog altijd verbetering noodzakelijk. De inspectie kreeg bij dit bezoek op basis van gesprekken en bevindingen (zie bijvoorbeeld de normen 2.3, 2.4, 2.5 en 3.4 3.5) opnieuw concrete aanwijzingen dat de langdurige relaties met cliënten en met betrokken zorgverlenende zzp’ers hierbij een rol spelen. In de dagelijkse praktijk is er nauwelijks sprake van gezonde prikkels om zorg te beëindigen of over te dragen als dit professioneel wel is aangewezen; de cliënten zien liever geen wisselingen in persoon en voor de verzorgenden is een stabiele werkkring om allerlei redenen gunstig. Ook het steunpuntmanagement lift in deze constructies mee. Naast de waardering voor de vaste koppeling tussen cliënt en de betrokken verzorgende zzp’er(s) levert dit tegelijkertijd een reëel risico’s op nadelige effecten van ‘kokervisie’. Daarbij geldt binnen deze relatief kleine kring, met onderlinge (inkomens)afhankelijkheden, geregeld het principe 'slager keurt eigen vlees'. Iedere cliënt mag verwachten dat de zorgaanbieder de richtinggevende onafhankelijke indicatiestelling deskundig interpreteert en - zo nodig - tijdig laat bijstellen. Routines en persoonlijke gewoontes van zorgverleners mogen dit niet in de weg staan. Wanneer noodzakelijke herindicaties voor zorg (te lang) uitblijven, kunnen enerzijds ernstige zorgtekorten ontstaan met een groot risico op gezondheidsschade. Anderzijds kan het uitblijven van een gepaste zorgvermindering schadelijke hospitaliserende effecten opleveren zoals verlies van zelfstandigheid c.q. toename van afhankelijkheid.
2.3
Conclusie: risicovol zorgaanbod door onvoldoende naleving normen Het steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. voldoet niet aan alle getoetste normen. De inspectie heeft - op basis van het resultaatsverslag en het hertoetsbezoek – onvoldoende vertrouwen dat deze negen normen op korte termijn zullen worden nageleefd. Aanhoudend ontstaan .zorgwekkende situaties, met grote risico’s op gezondheidsschade bij kwetsbare cliënten, zoals beschreven in de drie bezoekrapporten aan dit steunpunt van PrivaZorg. Dit ondanks het feit dat de inspectie de bestuurder van Privazorg, minstens drie keer, heeft gewezen op de kritische bevindingen ten aanzien van de kwaliteit van zorg bij (onder meer) het steunpunt Privazorg Utrecht e.o. De inspectie concludeert dat PrivaZorg, gedurende de verlengde verbetertermijn, voor het steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. onvoldoende verbeterkracht heeft kunnen bewerkstelligen om de gesignaleerde tekortkomingen te beperken en het niveau van haar zorgaanbod alsnog op een aanvaardbaar peil te brengen.
Pagina 12 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
3
Handhaving
Dit hoofdstuk begint met een overzicht van de normen waaraan de geboden zorg niet voldeed en waarvoor verbetermaatregelen noodzakelijk zijn. Daarna beschrijft de inspectie haar vervolgacties. De inspectie gaat ervan uit dat de informatie in hoofdstuk 4 voldoende handvatten biedt om de verbeteringen door te voeren die nodig zijn om te voldoen aan de in paragraaf 3.1 genoemde normen. 3.1
Overzicht van normen waaraan de geboden zorg niet voldeed Door de zorgaanbieder te treffen maatregelen Van de zorgaanbieder wordt verwacht dat er maatregelen genomen worden in steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. zodat het zorgaanbod voldoet aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden die risico’s op gezondheidsschade voor de cliënt beperken Onderstaande normen werden op 13 januari 2015 onvoldoende nageleefd. 1.2 (bijna) Fouten worden systematisch en structureel gemeld, verzameld, geanalyseerd en gebruikt voor verbeteracties. 2.3 De wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt zijn de basis voor de zorg-/ondersteuningsdoelen. 2.4 Risico's voor de cliënt zijn geïnventariseerd door de zorgverleners en de zorg en ondersteuning zijn hierop gebaseerd. 2.5 De in het zorg-/ondersteuningsplan beschreven zorg-/ ondersteuningsproblemen, de doelen, acties, rapportage en evaluaties zijn congruent met elkaar. 2.7 In het cliëntdossier is de dagelijkse rapportage opgenomen. 3.4 Medewerkers werken op een verantwoorde manier met relevante richtlijnen, protocollen en/of werkinstructies. 3.5 Alleen bevoegde en bekwame medewerkers voeren voorbehouden en risicovolle handelingen uit. 3.6 Medewerkers krijgen de benodigde scholing om verantwoord te kunnen werken met de doelgroep en de zorgproblematiek van de cliënten. 4.9 De medewerker parafeert de toegediende of aangereikte medicatie op de (door de apotheek verstrekte) toedienlijst.
3.2
Resultaatverslag De inspectie verwacht een resultaatverslag waarin per norm staat: - De actuele en feitelijke gang van zaken inzake de te verbeteren normen; - Of binnen de gestelde termijn is voldaan aan de norm; - De aanpak en acties waarmee is bereikt dat aan de norm is voldaan; - De wijze waarop is gemeten dat aan de norm is voldaan. De inspectie verwacht het resultaat verslag voor de normen waaraan PrivaZorg AWBZ B.V. moet voldoen uiterlijk 5 oktober 2015. De inspectie verwacht van PrivaZorg AWBZ B.V. uiterlijk 15 juli 2015 een tussentijdse resultaatsverslag met de op dat moment bereikte resultaten.
Pagina 13 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
3.3
Beoordeling van overige locaties De inspectie verwacht dat het verantwoordelijk management ook in andere locaties of in ander teams beoordeelt of aan de normen wordt voldaan en dat zij - zo nodig – passende maatregelen neemt.
3.4
Vervolgactie inspectie Naar aanleiding van de resultaten uit dit inspectiebezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten heeft de inspectie op 20 april 2015 gesproken met de raad van bestuur en de raad van commissarissen van PrivaZorg AWBZ B.V. Het gesprek met de raad van bestuur en de raad van commissarissen van PrivaZorg AWBZ B.V. heeft de inspectie niet tot andere inzichten gebracht. De inspectie heeft na het gesprek besloten om PrivaZorg AWBZ B.V. onder verscherpt toezicht te stellen voor wat betreft het steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten voor een periode van zes maanden ingaande 23 april 2015. In de periode van verscherpt toezicht kan de inspectie zowel aangekondigd als onaangekondigd een hertoetsbezoek brengen aan PrivaZorg AWBZ B.V. en/of aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten.
Pagina 14 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
4
Resultaten inspectiebezoek
Dit hoofdstuk start met een overzicht per thema van de scores op de normen. De inspectie geeft in dit hoofdstuk in principe alleen een toelichting als niet aan de norm is voldaan. In sommige gevallen zal ook bij normen waar wel aan is voldaan een toelichting opgenomen kunnen worden. ‘Niet van toepassing’ wordt gescoord als de situatie waarop de norm van toepassing is, in deze locatie of binnen het team nooit voorkomt. ‘Niet beoordeeld’ betekent dat de situatie waarop de norm van toepassing is, op de locatie wel voorkomt, maar niet aan de orde is geweest tijdens het bezoek. De nummering van de normen is niet altijd opeenvolgend. Dit komt omdat de normen uit een groter normenbestand komen en niet alle normen uit dit bestand worden getoetst. De inspectie beoordeelde tijdens dit bezoek alleen de normen die tijdens het eerdere bezoeken ‘voldoet niet’ scoorden.
1.1
1.2
1.3
De zorgaanbieder verzamelt op structurele wijze kwaliteitsinformatie en gebruikt dit voor kwaliteitsverbetering. (bijna) Fouten worden systematisch en structureel gemeld, verzameld, geanalyseerd en gebruikt voor verbeteracties.
Niet beoordeeld
Oordeel n.v.t.
Voldoet niet
Sturen op kwaliteit en veiligheid
Voldoet
4.1
x
x
De zorgaanbieder heeft een klachtenregeling conform de wet en maakt deze bekend bij de cliënt en/of zijn vertegenwoordiger.
x
1.4
De zorgaanbieder regelt cliëntenmedezeggenschap.
x
1.5
De zorgaanbieder heeft in- en exclusiecriteria voor cliënten.
x
1.6
De zorgaanbieder heeft geborgd beleid over een gesloten deur bij geplande zorgvraag.
x
Toelichting algemeen De inspectie merkte in een eerder stadium op dat de klachtenregeling voldoet aan de normen. Wel is gebleken dat cliënten de klachtenregeling niet kunnen inzien zonder hier actief om te moeten vragen bij de leiding van de organisatie of bij het steunpunt. Nergens in de organisatie wordt aan cliënten de klachtenregeling gemakkelijk beschikbaar gesteld. De klachtencommissie is schriftelijk bereikbaar via het postadres van het centraal kantoor van PrivaZorg.
Pagina 15 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
Toelichting per norm waaraan niet wordt voldaan: 1.2 Meldingen werden niet systematisch verzameld en geanalyseerd door minimaal een persoon of commissie (bijvoorbeeld de commissie voor Meldingen Incidenten Cliënten; verder MIC). Zo constateerde de inspectie dat er nog altijd nauwelijks gemeld werd aan het management van het steunpunt. Na het laatste inspectiebezoek (maart 2014) heeft de organisatie vier MIC-meldingen geregistreerd. Toch waren er wel degelijk incidenten geweest, zo vernam de inspectie van bijvoorbeeld enkele cliënten (steekproef). Zorgverlenende zzp’ers vermeldden dat het contact met het steunpunt goed en veilig verloopt. De vier meldingen bleken op cliëntniveau summier geanalyseerd, zonder een gerichte methode hiervoor te gebruiken (zoals bijvoorbeeld Prisma). Op landelijk niveau werden nog steeds alleen de kwantitatieve gegevens bekeken. Op landelijk niveau is nog geen sprake van zoeken naar patronen en oorzaken. Het melden heeft tot nu toe dan ook niet geleid tot landelijke verbetervoorstellen.
Pagina 16 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
2.1
Iedere cliënt heeft een zorg-/ondersteuningsplan.
2.2
De cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger is aantoonbaar betrokken bij het opstellen van en heeft aantoonbaar ingestemd met het zorg-/ondersteuningsplan.
2.3
x
x
Risico's voor de cliënt zijn geïnventariseerd door de zorgverleners en de zorg en ondersteuning zijn hierop gebaseerd.
x
De in het zorg-/ondersteuningsplan beschreven zorg-/ ondersteuningsproblemen, de doelen, acties, rapportage en evaluaties zijn congruent met elkaar.
x
2.7
In het cliëntdossier is de dagelijkse rapportage opgenomen.
x
2.10
De cliënt of de cliëntvertegenwoordiger is betrokken bij de periodieke evaluatie van het zorg-/ ondersteuningsplan.
2.5
2.11
Voor elke voorbehouden handeling is opdracht in het cliëntdossier aanwezig.
Niet beoordeeld x
De wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt zijn de basis voor de zorg-/ ondersteuningsdoelen.
2.4
Oordeel n.v.t.
Voldoet niet
Cliëntdossier
Voldoet
4.2
x
x
Toelichting algemeen: Een intensief plan voor instructie en begeleiding bij systematisch gebruik van cliëntdossiers kon in de zomer van 2014 niet worden doorgevoerd. Dit wegens het onverwachte vertrek van de ingeschakelde externe deskundige en vanwege het landelijke beleid van PrivaZorg om - na een eerste pilotversie begin zomer 2014 - alsnog een verplicht te gebruiken geheel nieuw dossier in te richten. Dit model kwam pas medio dec 2014 beschikbaar Toelichting per norm waaraan niet wordt voldaan: 2.3 De zorg-/ondersteuningsdoelen waren niet of onvoldoende helder en inzichtelijk geformuleerd. De inspectie trof bij haar bezoek niet gesignaleerde zorgbehoeften; zo bleek in een ernstige oplopende crisissituatie van een cliënt in het dossier geen zelfzorgtekort (zorgprobleem) benoemd te zijn, en bleken geen maatregelen voorgenomen of getroffen om (verdere) persoonlijke ontreddering te voorkomen. Tijdens gesprekken constateerden de inspecteurs een casus waarbij sprake was van een concreet suïcideplan, hevige pijn en zeer beperkte mobiliteit, rouwproblematiek, eenzaamheid, afwezigheid van afleiding en gebrek aan mantelzorg. Het zorgaanbod bestond uit twee momenten per dag bij het opstaan en naar bed gaan. Bij dossierinzage bleek geregeld dat er geen aandacht was voor bepaalde Pagina 17 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
2.4
2.5
2.7
zorgaspecten op basis van geldende richtlijnen in relatie tot ziektebeelden (zie ook 2.4 en 2.5) Risico-inventarisaties waren niet opgenomen indien relevant en de zorg-/ ondersteuningsdoelen pasten onvoldoende bij de resultaten van de risico inventarisaties. Bij de dossieronderzoeken bleken relevante risico’s op gezondheidsschade soms gemist of niet vertaald in preventiedoelen. Zo was bijvoorbeeld geen decubituspreventiedoel geformuleerd bij duidelijk gerapporteerde huidproblemen als smetten of oedeem; soms waren deze aanwezig in combinatie met diabetes. Huidproblemen zijn voor cliënten met diabetes extra risicovol. In geldende richtlijnen staan hiervoor specifieke aandachtspunten beschreven. Ook bleken dreigende mobiliteitsproblemen niet vertaald in zorgdoelen ter preventie van vallen en/of decubitus en bleken ernstige depressieve uitingen niet benoemd als een gezondheidsrisico. De zorg-/ondersteuningsdoelen en de zorgacties stonden onvoldoende (of niet) met elkaar in verband om van doeltreffende zorg te kunnen spreken. Er werd bijvoorbeeld insuline gespoten zonder dat hieromtrent een zorgdoel was opgenomen in het dossier (gezien de risico’s op en van een ontregelde diabetes zouden meerdere doelen logisch zijn geweest). Ook hing rapportage geregeld onvoldoende logisch samen met de zorg-/ ondersteuningsdoelen en handelden de periodieke evaluaties niet over zowel zorgproblemen, zorg-/ondersteuningsdoelen en de (resultaten van) zorgacties. De inspectie constateerde na dossierinzage en via gesprekspartners bijvoorbeeld dat evaluaties vooral op procedures gericht waren. Op zorginhoudelijk gebied bleef de evaluatie oppervlakkig en/of was niet na te volgen in het dossier. In een aantal gevallen was sprake van ondeskundigheid omdat belangrijke zorgtekorten over het hoofd waren gezien (zie ook 2.3 en 2.4). De (dagelijkse) rapportages waren aanwezig en zeker ook verbeterd maar nog niet of onvoldoende gekoppeld aan de zorg- en ondersteuningsdoelen/ zorgafspraken. Bij dossierinzage bleek dat niet alle doelen werden meegenomen in de rapportage. Deze bleek geregeld nog alleen somatisch en/of zorgtechnisch georiënteerd. De inspectie trof niet vaak relevante observaties - in relatie tot ziektebeelden en omstandigheden (bijvoorbeeld bij diabetes of een terminale fase) - ten aanzien van bijvoorbeeld het mentale welzijn en/of participatie, aan.
Pagina 18 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
3.4
Medewerkers werken op een verantwoorde manier met relevante richtlijnen, protocollen en/of werkinstructies.
3.5
Alleen bevoegde en bekwame medewerkers voeren voorbehouden en risicovolle handelingen uit.
3.6
3.7
3.9
3.10
3.11
Medewerkers krijgen de benodigde scholing om verantwoord te kunnen werken met de doelgroep en de zorgproblematiek van de cliënten.
Niet beoordeeld
Oordeel n.v.t.
Voldoet niet
Deskundigheid en inzet personeel
Voldoet
4.3
x
x
x
De zorgaanbieder zet op de juiste momenten voldoende deskundige medewerkers in ter uitvoering van de dagelijkse zorg.
x
De zorgaanbieder verzamelt, analyseert en onderneemt zo nodig acties met betrekking tot belangrijke contextuele factoren van inzet van personeel.
x
Medewerkers en management kennen de grenzen van de verantwoordelijkheden en bevoegdheden en schakelen tijdig vakinhoudelijke specialisten in. Medewerkers werken volgens relevante gedragscodes. (gedrags-, meld)codes.
x
x
Toelichting per norm waaraan niet wordt voldaan: 3.4 Management zag er niet of onvoldoende op toe dat volgens protocol werd gewerkt. Het management zag wel toe, maar zag onvoldoende kwaliteitsverlies of risico’s van eenzijdige inzichten, routines en gewoontes. Ondanks periodieke (tussen)evaluatiegesprekken vanuit het steunpuntmanagement over het zorgaanbod en interne (PrivaZorg) toetsingen van dossiers, bleven zorgbehoeften onderbelicht en vonden noodzakelijke acties tot herindicatie niet plaats. Ook bleken een aantal werkinstructies van PrivaZorg niet te worden uitgevoerd zonder dat duidelijk was verantwoord waarom; in cliëntdossiers stonden de argumenten waarom werd afgeweken niet of onvoldoende opgetekend. Bijvoorbeeld bij toepassing van vrijheidsbeperking. Nergens stond in dossiers opgetekend waarom bijvoorbeeld een bedhek moest worden toegepast en welke alternatieven al waren uitgeprobeerd. 3.5 Het was niet of onvoldoende geborgd dat alleen bevoegd en bekwaam personeel voorbehouden en risicovolle handelingen uitvoerde. Tijdens gesprekken met zorgverlende zzp’ers bleek dat een verpleegkundige 365 dagen per jaar inzetbaar zou zijn. Dit zou volgens een lijst van het steunpunt een niveau 5 verpleegkundige betreffen. Het management wist Pagina 19 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
3.6
te vermelden dat er wel degelijk sprake was van enige vervanging. Wanneer en door wie de vervanging had plaatsgehad bleek in de dossiervoering niet te herleiden omdat de afwezige verpleegkundige wel zelf alle – zij het soms bijzonder summiere - dagrapportage had opgetekend. Ook bleek bij dossierinzage dat een verzorgende niveau 3 (geen VIG) insuline spoot bij een cliënt en de training voor de cliënt leidde om zelf te leren spuiten. Desgevraagd naar bewijzen van bekwaamheid bleek echter geen getuigschrift voor medicatietoediening opgenomen in de KIWAdatabank. De inspectie ontving tijdens het bezoek de betreffende (in KIWA geregistreerde) diploma’s en deelcertificaten. PrivaZorg regelde in september 2014 een aanbod voor een opfriscursus verpleegtechnische handelingen voor niveau 3 en hoger (deelname vanuit het steunpunt is onbekend). De zorgverlenende zzp’ers waren vrij om hieraan deel te nemen op eigen kosten en in eigen tijd. Elke zorgverlenende zzp’er kiest voor de bij/nascholing een eigen weg die het beste past bij de eigen specifieke scholingsbehoefte en -mogelijkheden. Door het steunpuntmanagment werden de gegevens in de KIWA-databank daarom als leidend beschouwd. Voorts bleek dat het steunpuntmanagment gewoonlijk alleen bij nieuwe zorginzet het KIWA-register raadpleegt om te controleren of een zorgverlenende zzp’er nog bekwaam en bevoegd is. Dit beleid stond ook zo beschreven in een, door het steunpuntmanagement aangereikte, notitie over bijscholing (zomer 2014) en het door bestuurder toegezonden resultaatsverslag van 16 december 2014. Sommige zorgverlenende zzp’ers hebben langdurige werkrelaties met bepaalde cliënten van het steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. Het management had geen scholingsplan, passend bij de behoeftes van de doelgroep en het deskundigheidsniveau van de medewerkers (in casu zorgverlenende zpp’ers) en voerde dit plan niet of onvoldoende uit. Van gesprekspartners vernam de inspectie dat niet iedereen naar de instructiebijeenkomsten over rapportage en dossiervoering was geweest op het steunpunt. Deze was niet verplicht volgens betrokkene. Ondanks de vele verbeteringen die doorgevoerd moesten worden, waren er 4 werkoverleggen (niet verplicht) waarbij niet iedere zorgverlenende zzp’s aanwezig was. Wel heeft PrivaZorg deelname aan een e-toets over medicatieveiligheid inmiddels verplicht gesteld. Per 1 februari 2015 moet iedereen een geldig certificaat naar het centraal kantoor van PrivaZorg hebben toegezonden. Of – en hoe - dit ook gaat gelden voor nieuwe zorgverlenende zzp’ers en eventuele (ad hoc) vervanging van de zorgverlenende zzp’ers kon tijdens het inspectiebezoek echter niet worden aangegeven door zorgverlenende zzp’ers en/of het steunpuntmanagement. Ten tijde van het inspectiebezoek had nog niemand van de gesprekspartners de e-toets gemaakt.
Pagina 20 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
4.2
De medicatie wordt alleen gemalen met schriftelijke instemming per geneesmiddel van de arts of apotheker.
4.3
De zorgaanbieder bepaalt in dialoog met de cliënt of de medicatie geheel of gedeeltelijk in eigen beheer wordt gegeven en legt de gemaakte afspraken daarover vast in het zorg-/ondersteuningsplan.
4.4
4.5
4.6
4.7
4.8
4.9
4.11
x
x
Medewerkers die hulp bieden bij de medicatie beschikken over een actueel medicatieoverzicht en toedienlijst van de apotheker.
x
Medewerkers signaleren werking en bijwerking van het toegediende geneesmiddel.
x
Niet GDS medicatie wordt door een tweede bekwaam persoon gecontroleerd, of er is een afspraak met de apotheek dat het geen risicovolle medicatie betreft voor deze cliënt.
x
De medewerker past door de apotheek uitgezette medicatie alleen aan op aantoonbaar voorschrift van de arts.
Er is geborgd beleid rondom de omvang, identiteit en opslag van de voorraad geneesmiddelen.
Niet beoordeeld x
De procedure rondom uitzetten, toedienen en registreren is beschreven in een procedure farmaceutische zorg.
De medewerker parafeert de toegediende of aangereikte medicatie op (door de apotheek verstrekte) toedienlijst.
Oordeel n.v.t.
Voldoet niet
Medicatieveiligheid
Voldoet
4.4
x
x
x
Toelichting per norm waar niet aan wordt voldaan: 4.9 Er was niet per toegediend middel geparafeerd. De inspectie constateerde dat enkele verzorgende zzp’ers in de avondzorg niet per middel aftekenden terwijl controle op inname een zorgdoel was.
Pagina 21 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
5.1
5.2
De zorgaanbieder beschrijft visie en beleid over preventie, besluitvorming en uitvoering van vrijheidsbeperkende maatregelen.
Niet beoordeeld
Oordeel n.v.t.
Voldoet niet
Vrijheidsbeperking
Voldoet
4.5
x
Voorafgaand aan de vrijheidsbeperkende maatregel(en) is een (probleem)analyse verricht van het gedrag van de cliënt.
x
5.4
In dialoog met cliënt vindt multidisciplinaire besluitvorming plaats over de vrijheidsbeperkende maatregel(en).
x
5.5
Een arts of een gedragskundige is verantwoordelijk voor het besluit om over te gaan tot de vrijheidsbeperkende maatregel(en).
x
5.6
De cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger geeft toestemming voor de vrijheidsbeperkende maatregel(en).
x
5.7
Alle vrijheidsbeperkende maatregelen zijn opgenomen in het cliëntdossier.
x
5.8
Medewerkers passen vrijheidsbeperkende maatregel(en) zorgvuldig toe.
x
5.9
De zorgaanbieder zorgt voor toetsing van besluitvorming en uitvoering, door een niet bij de behandeling betrokken deskundige, als fixatie met onrustband, afzonderen in een daarvoor bestemde ruimte of separatie worden toegepast.
x
5.10
De zorgaanbieder heeft werkinstructies (protocollen) over het toepassen van alle vrijheidsbeperkende maatregelen.
x
5.11
De zorgaanbieder heeft een registratie van vrijheidsbeperkende maatregelen op locatie- of teamniveau.
x
Toelichting algemeen: PrivaZorg heeft beschreven dat vrijheidsbeperkende maatregelen verminderd gaan worden. De strekking van het beleid binnen PrivaZorg is ‘nee tenzij’ onder de noemer van de WGBO. Instemming van de cliënt en/of zijn vertegenwoordiger bleek nodig. Volgens gesprekspartners kwam toepassing van bedhekken zo nu en dan wel voor. Het steunpunt had geen overzichtsregistratie van deze vrijheidsbeperkingen ex WGBO beschikbaar.
Pagina 22 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
Bijlage 1 Geraadpleegde documenten
De onderstaande documenten zijn door de inspectie gebruikt bij het uitvoeren van het inspectiebezoek en het opstellen van dit rapport. De inspectie heeft de documenten niet in totaliteit beoordeeld, maar op specifieke onderwerpen doorgenomen. -
-
-
-
Resultaatsverslag (versie 16 december 2014) naar aanleiding van hertoetsbezoek inspectie aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. inclusief negen bijlagen; Samenvatting MIC-meldingen 2014; Notulen overleg zorgverleners - 11 februari 2014 - 12 juni 2014 - 20 november2014 - 8 januari 2015; Klachtenreglement (versiedatum 11-9-2014); Procedure vrijheidsbeperkende maatregelen/onvrijwillige zorg (versie 2-6-2014); Voorbeelden urendeclaraties bij een cliënt met persoonlijke verzorging en verpleging; Kopieën van diverse diploma’s en getuigschriften; Procedure vrijheidsbeperkende maatregelen/onvrijwillige zorg (versie 2-6-2014).
Pagina 23 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
Bijlage 2 Overzicht wetten, veldnormen, circulaires en rapporten Wetgeving: Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ). Kwaliteitswet zorginstellingen. Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG). Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO): Wijzigingswet Burgerlijk Wetboek. Wet klachtrecht cliënten zorgsector (WKCZ). Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (WMCZ). Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz). Besluit klachtenbehandeling Bopz. Besluit rechtspositieregelen Bopz. Besluit middelen en maatregelen Bopz. Besluit patiëntendossier Bopz. Besluit vaststelling van de minimumeisen voor de (verplichte) meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg. Veldnormen: Beleidsdocument veilig melden, KNMG, 2007. Handreiking werkvoorraad geneesmiddelen, Actiz, GGZ Nederland, VGN 2010 Handreiking Veilige principes in de medicatieketen, ActiZ, KNMP, NVZA, Verenso, BTN, LHV, LOC, NHG, NPCF, V&VN, 2012. Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder vrijheidsbeperking, CG-raad, LOC-LPR, Platform VG, NIP-NVO, NVAVG, NVVA, Sting, V&VN, ActiZ, VGN en IGZ, 2008. Klachtenrichtlijn gezondheidszorg versie 3.0, KNMG, 2005. Kwaliteitsdocument 2013 Verpleging, Verzorging en Zorg Thuis. Nationale beroepscode van Verpleegkundigen en Verzorgenden, 2007. Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten, ActiZ, GGZ Ned., IGZ, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, NICTIZ, NPCF, NVVA, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, VWS,ZN, FNT, NMT en VGN, 2008. Richtlijn Probleemgedrag, Verenso, 2006. Risicovolle medicatie in verband met dubbele controle, KNMG, 2013 Van incident naar fundament, Movisie, 2005. Circulaires en rapporten: Bulletin ‘Het mag niet, het mag nooit: seksuele intimidatie door hulpverleners in de gezondheidszorg’, IGZ, augustus 2004. Cultuuromslag terugdringen vrijheidsbeperking bij kwetsbare groepen in langdurige zorg volop gaande, duidelijke ambities voor 2011 nodig, IGZ, december 2010. De dagelijkse bezetting en kwaliteit van zorg in instellingen voor langdurige zorg, Nivel, 2012. Extra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012. Medicatieveiligheid flink verbeterd in herbeoordeelde instellingen langdurige zorg en zorg thuis, IGZ, 2011. Richtinggevend kader vrijheidsbeperking, VWS, 26 maart 2008.
Pagina 24 van 25
Rapport van het tweede hertoetsbezoek aan steunpunt PrivaZorg Utrecht e.o. te Houten op 13 januari 2015
Bijlage 3 Zienswijze PrivaZorg AWBZ B.V.
Pagina 25 van 25