Xprs Nieuwsbrief randstad
30-06-2004
11:02
Pagina 1
N I E U W S B R I E F R A N D S TA D S P O O R Juni 2004 B INNEN
EEN MAAND DEFINTIEF BESLUIT
R ANDSTADSPOOR
Groen licht in zicht Minister Peijs neemt op 2 juli een formeel projectbesluit over Rand-stadspoor. Dat betekent het definitieve groene licht voor de aanleg van het stadsgewestelijk spoornetwerk in de regio Utrecht. De minister en de regio spraken donderdag 3 juni over de hoofdlijnen en de planning van het project. Uiterlijk 2015 is Randstad-spoor Utrecht gereed en operationeel. I N H O U D
W ETHOUDER VAN
DEN
B ERGH
“Nu gaan we timmeren” "We hebben Randstadspoor voor de poorten van de hel weggesleept. Het was kantje boord." Yet van den Bergh, zo langzamerhand het persoonlijke gezicht van Randstadspoor, verkondigt de boodschap van een goed regionaal spoornetwerk als geen ander. "Eindelijk ligt er dan een akkoord met het Rijk waarop we kunnen bouwen."
Een treinreiziger zit niet in de auto
Groen licht in zicht
Yet van den Bergh: “Nu gaan we timmeren”
Verkeersknooppunt Utrecht wordt alsmaar zwaarder belast. Snelwegen zuchten onder de filedruk, treinen raken overvol. Door de bouw van VINEX-wijken en meer woon-werkverkeer wordt die belasting nog groter. De tijd begint te dringen.
G EDEPUTEERDE G ER M IK :
“Iedereen heeft zijn nek uitgestoken” “Als straks de eerste light-treinen rijden, leun ik iets achterover en zeg ik ‘Kijk, Randstadspoor, het is gelukt!' Nu nog niet. Maar de bespreking van 3 juni is wel een ongekende en onomkeerbare mijlpaal. De uitvoering van Randstadspoor kan nu beginnen.” Gedeputeerde Ger Mik is blij. Niet zo lang geleden leek de aanleg van Randstadspoor nog op de lange baan te gaan.
Dit merkt u van Randstadspoor Randstadspoor Utrecht wordt gevormd door drie trajecten: • Woerden Molenvliet – Geldermalsen - Tiel, via Utrecht Centraal • Breukelen – Veenendaal - Rhenen, via Utrecht Centraal • Utrecht – Amersfoort Vathorst
R EGIO
Een treinreiziger zit niet in de auto
Gedeputeerde Mik: “Iedereen heeft zijn nek uitgestoken”
Dit merkt u van Randstadspoor
TEGEN VOORNEMEN SPOORWEGEN
NS schrapt in dienstregeling De Utrechtse regio is gebaat bij een netwerk van bestaande en nieuwe kleine stations, waar zo vaak mogelijk treinen stoppen. In strijd met de Randstadspoorgedachte wil de NS in 2005 op enkele trajecten de dienstregeling uitdunnen. De regio maakt bezwaar.
Randstadspoor is... snel openbaar vervoer
NS schrapt in dienstregeling
Xprs Nieuwsbrief randstad
30-06-2004
11:02
Pagina 2
N I E U W S B R I E F R A N D S TA D S P O O R
B INNEN
EEN MAAND DEFINTIEF BESLUIT
R ANDSTADSPOOR
Groen licht in zicht Minister Peijs neemt op 2 juli een formeel projectbesluit over Rand-stadspoor. Dat betekent het definitieve groene licht voor de aanleg van het stadsgewestelijk spoornetwerk in de regio Utrecht. De minister en de regio spraken donderdag 3 juni over de hoofdlijnen en de planning van het project. Uiterlijk 2015 is Randstad-spoor Utrecht gereed en operationeel. Een belangrijke stap dichter bij een bereikbare regio Utrecht, zo oordeelden betrokken bestuurders. Portefeuillehouder van het BRU Yet van den Bergh en gedeputeerde Ger Mik van de provincie toonden zich dan ook verheugd met het resultaat van het overleg. “Bewoners en bedrijven zijn in de toekomst verzekerd van betere verbindingen en aantrekkelijk openbaar vervoer,” aldus Van den Bergh, tevens wethouder van de gemeente Utrecht.
Stations gebleven en geschrapt Van zeven nog aan te leggen stations is afgesproken dat ze voor 2015 in gebruik worden genomen: Tiel Passewaaij, Amersfoort Vathorst, Utrecht Zuilen, Houten Castellum, Utrecht Terwijde, Utrecht Leidsche Rijn en Utrecht Vaartsche Rijn. Wanneer precies, dat zal de minister aangeven in haar besluit. De NS geeft vóór 2 juli de garantie af dat zij op deze stations zal stoppen. Vanaf welk jaar en hoe vaak per uur is nog onderwerp van gesprek. De aanleg van Utrecht Majella en Utrecht Lage Weide voor 2015 staat nog niet vast. Onderzoek naar verwachte reizigersaantallen moet uitwijzen of deze stations ook voor 2015 geopend kunnen worden. Zeven stations die na 2015 op de planning stonden, die niet nu worden aangelegd zijn Woerden Molenvliet, Maarssen-Noord, Utrecht Oudenoord, Bilthoven West, Amersfoort Koppel, Utrecht Koningsweg en Nijkerk Corlaer. Het geld dat hierdoor beschikbaar komt, kan de regio Utrecht inzetten voor andere infrastructuur in de regio. Het is mogelijk dat deze stations in een later stadium alsnog aangelegd worden.
Volgens planning Het projectbesluit is een belangrijke stap vooruit. Hoewel de regio het jammer vindt dat een aantal geplande stations nu wordt geschrapt, blijft het nieuwe spoornetwerk als geheel wel op de kaart staan. De minister onderstreept hiermee formeel het nut en de noodzaak van Randstadspoor als onmisbare schakel voor een bereikbare regio. Korte tijd geleden stond de aanleg van Randstadspoor nog op losse schroeven. Het Rijk wilde aanvankelijk prioriteit geven aan onderhoud van het bestaande spoor en kreeg daarnaast te maken met een aantal bezuinigingsrondes. Gevreesd werd voor uitstel of zelfs schrappen van essentiële onderdelen van Randstadspoor, met alle gevolgen van dien voor de bereikbaarheid van Utrecht. De regio schiet daarom 108 miljoen euro voor, waardoor de aanleg van Randstadspoor toch verder kan. Minister Peijs heeft beloofd dit geld binnen 10 jaar terug te storten. Het verlies aan rente bedraagt volgens afspraak maximaal 10 miljoen Euro.
Randstadspoor is... dicht bij huis op de trein stappen
Xprs Nieuwsbrief randstad
30-06-2004
11:02
Pagina 3
Juni 2004 W ETHOUDER VAN
DEN
B ERGH
“Nu gaan we timmeren” "We hebben Randstadspoor voor de poorten van de hel weggesleept. Het was kantje boord." Yet van den Bergh, zo langzamerhand het persoonlijke gezicht van Randstadspoor, verkondigt de boodschap van een goed regionaal spoornetwerk als geen ander. "Eindelijk ligt er dan een akkoord met het Rijk waarop we kunnen bouwen." “Vorig jaar was ik behoorlijk pissig. De afspraken met de overheid lagen vast en toch kwam het kabinet erop terug. Bezuinigen. Het Rijk gaf prioriteit aan het onderhoud, niet aan de aanleg van nieuwe sporen. Het zou betekenen dat je aan 200.000 nieuwe bewoners in de regio, want daar heb je het over de komende jaren, geen goed openbaar vervoer kunt bieden.” “Dan vraag je je af hoe het zit met die betrouwbare overheid. Bij uitstel van Randstadspoor hadden we opnieuw kunnen beginnen met plannen en ontwerpen. Ik weet ook even niet bij wie ik de rekening had moeten indienen voor al het werk dat al verzet was,” geeft Van den Bergh toe.
Snel aan de slag Zo ver hoefde het niet te komen. “De uitkomst van het overleg van afgelopen 3 juni was erg positief. Ik ben vooral blij dat minister Peijs heeft besloten het project uit te voeren en dat die discussie over nut en noodzaak eindelijk achter de rug is. Bij elke nieuwe minister moesten we ons weer verantwoorden en gingen we nog maar eens een keer praten. Er viel nooit een besluit. Nu wel, nu kunnen we hier gaan timmeren!” De belangen zijn groot. Voor de gemeente Utrecht, waar Van den Bergh wethouder is, en voor Bestuur Regio Utrecht, waar ze de infraportefeuille beheert. Ze wil de vaart er dan ook in houden. “We moeten niet verslappen. Intern bij de gemeente Utrecht worden de planologische procedures al in gang gezet. Bestuurlijk is het besluit genomen, daar moet iedereen van doordrongen zijn. We zullen heus nog problemen tegenkomen, maar die zijn er om op te lossen, niet om de boel te vertragen. Als ik merk dat het onnodig vertraagt, ontplof ik.” De komende jaren zullen inwoners van de regio veel van Randstadspoor merken. “We zullen bewoners op de hoogte blijven houden van de aanleg van het spoor. Tja, af en toe zullen we in het stof moeten zitten. Ik zelf woon aan het spoor, ik weet hoe het gaat met werkzaamheden. Ik vind dat ProRail dat goed aanpakt, bijvoorbeeld in Vleuten, waar één loket is voor alle vragen en problemen die bewoners hebben. Iedereen weet waar hij aan toe is.”
Dienstregeling “De rol van de NS is belangrijk. Die moet straks de treinen gaan rijden en zorgen dat ze zo vaak mogelijk stoppen bij de stations van Randstadspoor. Dat lijkt me geen probleem: neem Leidsche Rijn, dat wordt zo groot als Leeuwarden. Dat moet voor NS toch geen punt zijn om daar voldoende klanten te krijgen? Je kunt natuurlijk wel discussiëren over het tempo waarmee je de dienstregeling opschroeft. De trein hoeft niet gelijk vier of zes keer per uur te stoppen op een nieuw station. Maar in 2015, als het netwerk compleet is en alle stations er liggen, wel.” “Een frequente dienst is van het grootste belang. Mensen moeten snel op kunnen stappen, snel van woon- naar werkgebieden kunnen reizen en korte overstaptijden hebben, bijvoorbeeld op de HOV in Utrecht station Vaartsche Rijn en door richting De Uithof. Anders valt het hele idee achter Randstadspoor in duigen. Maar dat komt goed, de NS stelt zich ook positief op. Het openbaar vervoer in de regio gaat er echt een hele stap op vooruit.”
Randstadspoor is... minstens ieder kwartier een trein
Xprs Nieuwsbrief randstad
30-06-2004
11:02
Pagina 4
N I E U W S B R I E F R A N D S TA D S P O O R
Een treinreiziger zit niet in de auto Verkeersknooppunt Utrecht wordt alsmaar zwaarder belast. Snelwegen zuchten onder de filedruk, treinen raken overvol. Door de bouw van VINEX-wijken en meer woon- werkverkeer wordt die belasting nog groter. De tijd begint te dringen. VINEX-locaties in Utrecht, Houten en Amersfoort zorgen voor meer woon-werk-verkeer. Dat betekent meer auto’s op de weg en – zeker als de VINEX-locties helemaal klaar zijn – meer behoefte aan goed openbaar vervoer.
Slim systeem Uit alle mogelijke scenario's blijkt dat het aantal reizigers de komende jaren groeit. Ook per trein. Zo hard zelfs, dat de groei met de bestaande spoorlijnen niet op te vangen is. Door nu meer sporen en stations aan te leggen en een slim systeem voor openbaar vervoer te bedenken, slaat de regio Utrecht twee vliegen in één klap. Elke extra treinreiziger zit immers niet in de auto.
Middellange afstand De winst valt te halen op de middellange reisafstand. Maar liefst één derde van het autoverkeer in de regio is woon-werkverkeer over een afstand van 10 tot 30 kilometer. Randstadspoor is een alternatief voor deze automobilisten. Ze kunnen dichtbij huis op de trein stappen, die vlakbij grote bedrijfslocaties stopt op nieuwe stations. Minstens ieder kwartier gaat er een trein en overstappen is niet altijd nodig, omdat Utrecht en Amersfoort geen eindstations, maar tussenstations zijn. Randstadspoor gaat naar verwachting straks 40.000 nieuwe reizigers vervoeren.
Randstadspoor is... minder overstappen
Xprs Nieuwsbrief randstad
30-06-2004
11:02
Pagina 5
Juni 2004 G EDEPUTEERDE G ER M IK :
Iedereen heeft zijn nek uitgestoken” “Als straks de eerste light-treinen rijden, leun ik iets achterover en zeg ik ‘Kijk, Randstadspoor, het is gelukt!' Nu nog niet. Maar de bespreking van 3 juni is wel een ongekende en onomkeerbare mijlpaal. De uitvoering van Randstadspoor kan nu beginnen.” Gedeputeerde Ger Mik is blij. Niet zo lang geleden leek de aanleg van Randstadspoor nog op de lange baan te gaan. “De rijksbegroting van vorig jaar was schrikken. De bezuinigingen hadden tot gevolg dat de benodigde spoorverbredingen en stations er niet voor 2020 zouden zijn. Terwijl Randstadspoor hét alternatief is voor korte autoritten in de regio. De beste manier dus om de snelwegen minder te belasten,” legt Mik uit. “Omdat het vooral een geldkwestie was, hebben we als regio de helpende hand geboden. Ruim 100 miljoen euro schieten we voor. Dat is niet genoeg, maar toen minister Peijs een meevaller van 88 miljoen ook voor Randstadspoor reserveerde, kwam de oplossing in zicht.” Randstadspoor kan dus toch in 2015 volledig operationeel zijn, met de aanleg van dubbele sporen en minimaal zeven nieuwe stations. “En wat ons betreft, negen nieuwe stations.” Volgens Mik bleek uit berekeningen, dat niet alle stations uit het oorspronkelijke plan er hoeven te komen. “Ze zijn bij nader inzien niet nodig voor de ontsluiting van de regio. In Maarssen-Noord bijvoorbeeld was woningbouw gepland. Die gaat niet door. Voorlopig hoeft daar dan ook geen trein te stoppen.” Alle partijen hebben hun nek uitgestoken voor een snelle voortgang van het project. “De regio betaalt in feite 10 miljoen extra, want de rentelasten van de lening komen voor onze rekening. Mijn complimenten ook voor deze minister, dat mag weleens gezegd worden. Haar ministerie legt zich vast op de afspraken en een gedetailleerde planning. Daar gaan inwoners snel iets van merken. Zo moeten er in 2006 al treinen op Amersfoort Vathorst stoppen.” Ger Mik zegt nogmaals dat achterover leunen nu nog niet aan de orde is. “Hoe gaan de stations eruit zien? Hoe vaak stopt de trein? Daarover spreken we vanaf nu. De NS geeft weliswaar de garantie te stoppen op de nieuwe stations, maar de hoge frequentie die wij nodig vinden, is nog niet gegarandeerd. Ik vind dat de treinen in de regio al met hoge frequenties moeten rijden voordat een woningbouwlocatie helemaal ontwikkeld is. Anders stappen nieuwe bewoners meteen in de auto en de ervaring leert: dan komen ze er moeilijk weer uit.”
Randstadspoor is... snel en comfortabel reizen
Xprs Nieuwsbrief randstad
30-06-2004
11:02
Pagina 6
N I E U W S B R I E F R A N D S TA D S P O O R
Dit merkt u van Randstadspoor Randstadspoor Utrecht wordt gevormd door drie trajecten: • Woerden Molenvliet – Geldermalsen - Tiel, via Utrecht Centraal • Breukelen – Veenendaal - Rhenen, via Utrecht Centraal • Utrecht – Amersfoort Vathorst
Randstadspoor aanleggen betekent vanaf nu: aan de slag! Hieronder ziet u volgens welke planning spoorverdubbelingen, stations en keerpunten gereed zullen zijn. Op nieuw aangelegde stations kunt u direct op de trein stappen. Stukje bij beetje wordt het regionale spoornetwerk in elkaar gevlochten. Als alle geplande stations er zijn, en de treinen vier tot zes keer per uur rijden, is Randstadspoor compleet. Planning traject Woerden Molenvliet –Geldermalsen-Tiel klaar in: 2007: aansluiting 7e perron op Utrecht CS 2007: station Tiel Passewaaij 2010: spoorverdubbeling Houten – Houten Castellum 2010: station Houten Castellum 2011: spoorverdubbeling Leidsche Rijn 2011: station Utrecht Leidsche Rijn 2011: station Utrecht Terwijde (definitief) 2011: keervoorziening bij Woerden Molenvliet 2014: spoorverdubbeling Amsterdam-Rijnkanaal – Utrecht CS 2014: spooruitbreiding Utrecht CS – Lunetten 2014: station Utrecht Vaartsche Rijn 2015: spoorverdubbeling Lunetten – Houten Wanneer station Utrecht Majella opengaat, wordt nog onderzocht. Planning traject Breukelen – Veenendaal-Rhenen klaar in: 2005: keerpunt Veenendaal Centrum 2006: station Utrecht Zuilen Wanneer station Utrecht Lage Weide opengaat, wordt onderzocht. Ook de planning van de keervoorziening bij Breukelen (in ieder geval vóór 2010) en de spoorverdubbeling bij station Driebergen-Zeist staan nog niet vast in de planning. Planning traject Utrecht – Amersfoort Vathorst klaar in: 2006:Amersfoort Vathorst inclusief keerpunt
Randstadspoor is... dicht bij huis op de trein stappen
Xprs Nieuwsbrief randstad
30-06-2004
11:02
Pagina 7
Juni 2004 R EGIO
TEGEN VOORNEMEN SPOORWEGEN
NS schrapt in dienstregeling De Utrechtse regio is gebaat bij een netwerk van bestaande en nieuwe kleine stations, waar zo vaak mogelijk treinen stoppen. In strijd met de Randstadspoor-gedachte wil de NS in 2005 op enkele trajecten de dienstregeling uitdunnen. De regio maakt bezwaar. Op de trajecten Rotterdam – Gouda, Utrecht – Tiel en Utrecht – Baarn veranderen de treindiensten. In een brief aan de Nederlandse Spoorwegen hebben Bestuur Regio Utrecht, de provincie Utrecht en de gemeentes Utrecht en Amersfoort hun zorgen geuit. Ze hopen dat de NS het voornemen om diensten te schrappen, herziet. Zodra de reactie van NS op ons bezwaar binnen is, komen we daarop terug in een volgende nieuwsbrief.
Rotterdam – Gouda In het plan van de NS rijdt de stoptrein uit Rotterdam niet verder dan Gouda. De huidige sneltreinen die van Den Haag en Rotterdam via Utrecht naar Arnhem rijden, worden op het baanvak Gouda-Utrecht gecombineerd. Om genoeg reizigers te kunnen vervoeren, worden dubbeldekkers ingezet. Volgens de NS neemt door de maatregelen het treinverkeer feitelijk af en kunnen treinen dan vaker op tijd vertrekken. De argumenten van NS staan ter discussie. De projectorganisatie Randstadspoor vraagt zich af of de vervoerscapaciteit nog voldoende is. Bovendien ligt de oorzaak van vertragingen niet in de drukte op het baanvak Gouda - Utrecht, maar in het feit dat andere, aansluitende treinen (vanuit Rotterdam of Arnhem) al vertraagd zijn. Het is nog maar de vraag of treinen daadwerkelijk op tijd vertrekken door de voorgenomen maatregel. Tiel en Baarn Bezwaarlijk vindt de projectorganisatie ook het uitdunnen van de dienstregeling Utrecht-Geldermalsen-Tiel en Utrecht-Baarn, met name ’s avonds en in het weekend. Er maken dan volgens de NS onvoldoende reizigers gebruik van het traject. Dit voornemen druist regelrecht in tegen de gedachte achter Randstadspoor: een bereikbare regio via hoogfrequent vervoer per spoor. Ook op de kleinere stations.
Randstadspoor is... minstens ieder kwartier een trein
Xprs Nieuwsbrief randstad
30-06-2004
11:03
Pagina 8
N I E U W S B R I E F R A N D S TA D S P O O R
Randstadspoor is... • snelle openbaar vervoer verbindingen in de regio Utrecht • dicht bij huis op de trein stappen • minstens ieder kwartier een trein • minder overstappen • snel en comfortabel reizen naar dichtbewoonde gebieden en bedrijfslocaties
