“Rambo in de klas” Genderbewust lesgeven in (anti-)schoolculturen
Wendelien Van Tieghem
[email protected] Ellen Huyge
[email protected]
Het raadsel van de zoon
Wat is ‘gender?’
©naar: The genderbread person v2.0 by “It’s pronounced metroseksual”
Reflectie… Sociale normen worden ook aangeleerd op school! Bespreek voorbeelden van hoe gender en/of seksualiteit deel zijn van het formeel of ‘hidden’ curriculum… • Curriculum:
Literatuur, thema’s, auteurs, historische bewegingen & gebeurtenissen, seksuele opvoeding, relaties, carrière, familie
• Extra-curriculaire activiteiten:
Sport, kunst, clubs Feest, prom, … Welke zijn meest gewaardeerd? Wie doet mee?
Dress code Anti-pest acties
• Reglementen:
De ideale leerling Coöperatief
Rustig
Dynamisch Zwak
Sterk
Onafhankelijk Georganiseerd Rationeel
Afhankelijk Impulsief
Assertief
Competitief
Emotioneel
Gehoorzaam Academisch Atletisch
De ideale leerling
Rationeel
Emotioneel
Assertief
Gehoorzaam
Competitief
Coöperatief
Onafhankelijk
Afhankelijk
Dynamisch
Rustig
Impulsief
Georganiseerd
Sterk
Zwak
Atletisch
Academisch
…
…
De ideale leerling
Rationeel
Emotioneel
Assertief
Gehoorzaam
Competitief
Coöperatief
Onafhankelijk
Afhankelijk
Dynamisch
Rustig
Impulsief
Georganiseerd
Sterk
Zwak
Atletisch
Academisch
…
…
Mannelijk
Vrouwelijk
De ideale leerling Mannelijk
Vrouwelijk
Rationeel
Emotioneel
Assertief
Gehoorzaam
Competitief
Coöperatief
Onafhankelijk
Afhankelijk
Dynamisch
Rustig
Impulsief
Georganiseerd
Sterk
Zwak
Atletisch
Academisch
…
…
Hoe mannelijk/vrouwelijk is jouw ideale leerling?
Clash… Wat wordt gewaardeerd op
school?
Wat wordt gewaardeerd bij jongeren? bedrijfswereld? jobs met hoge status? ruime samenleving? Impact op het dagdagelijkse leven op school?
Traditionele genderrolvisie
Traditionele genderrolvisie
Jongens op de schoolbanken Jongens: •
Slechtere schoolattitudes
•
Minder studiemotivatie
•
Vaker onaandachtig
•
Vaker storend klasgedrag
•
Minder gedisciplineerd
Leerkracht-reflectie… • Geef ik jongens en meisjes om dezelfde reden complimentjes? • Verwacht ik van jongens en meisjes dat ze zich in gelijke mate aan de afspraken houden? • Werk ik roldoorbrekend bij het geven van opdrachten en voorbeelden? • Leer ik leerlingen kritisch kijken naar beelden op vlak van gelijkwaardigheid?
Meer: https://dgm.wikispaces.com/groep072013
Jongerencultuur Jongens versus meisjes:
Traditionele jongerencultuur jongen meisje
Schoolverbondenheid
3,20
3,04
2,88
2,72
1,4
1,6 1,8 Traditionele genderrolcultuur
2,0
Traditionele genderrolcultuur
Welke scholen?
Scholen (progressief < traditioneel) Blauwe scholen = jongensscholen (minstens 75% jongens) Groene scholen = lage SES scholen (minstens 55% arbeiderskinderen)
Jongerencultuur Concrete impact op schoolleven:
• Afkeer van ‘vrouwelijke’ vakken • Afkeer school & studiegedrag
o Pestgedrag o Compenseren met masculien gedrag o Cultuur van ‘effortless attainment’ =bewust evenwicht zoeken tss schoolprestaties & masculinity culture
Wat nu? • Jongens en meisjes verschillen van elkaar… … dus moeten we anders lesgeven aan jongens en meisjes? OF
• Moeten we proberen om iedereen gelijk te behandelen … dus genderblind les te geven?
Genderblind lesgeven
• Iedereen gelijk behandelen… … Maar dit leidt vaak tot lesgeven naar de norm Nl: middenklasse, blank, rustige –vrouwelijke?leerling zonder leerstoornissen
Bron: Garrahy, 2001
Genderspecifiek lesgeven
• Verschillend lesgeven aan jongens en meisjes…
…Maar dit werkt stereotypering in de hand EN negeert intraseksuele verschillen!
Intraseksuele verschillen
Genderidentiteit
• OK, jongens doen het gemiddeld slechter… MAAR intra-seksuele verschillen! • Goed presterende jongens • Laag presterende meisjes Vaak onzichtbaar in onderzoek EN beleid! Kijken naar genderidentiteit
Genderidentiteit
Gender identiteit
Genderidentiteit
onderzoeksconclusies: • Typische meisjes steken erboven uit overeenkomst tss vrouwelijke & studentenrol = versterkend proces? jongens beperkt in hun gedrag door anti-schoolcultuur?
• Kwetsbare positie van atypische ll’n welbevinden! Aanvaarding door peers Druk tot conformeren? Identiteits struggle?
(Smith & Leaper, 2005)
En wat met Rambo?
En wat met Rambo? In de klaspraktijk:
• Regels & autoriteit • Nadenken over gendernormen
Het instituut school:
• Gesegregeerde scholen? • Lerarenkorps?
Maatschappij:
• Wanneer is ‘kwajongensgedrag’ onaanvaardbaar?
En wat met Rambo?
Van:
Naar:
Bedankt voor uw aandacht!
